Mucha to ministerka, nie ministra

Rozmawiaøa Agnieszka Kublik 2012-03-01, ostatnia aktualizacja 2012-02-29 17:20:03.0

Rozmowa z dr Katarzyn Køosi sk *

Agnieszka Kublik: Minister sportu Joanna Mucha prosi, by zwraca si do niej per "ministra".

Dr Katarzyna Køosi ska: Ministra to forma bø dna, to wr cz gwaøt na j zyku!

Feministki od lat forsuj "ministra" na pani minister i "premiera" na pani premier.

- Nie mówimy przecie - "lekara" na lekark czy "reportera" na reporterk . Forma e ska od minister to "ministerka".
Wi c je eli pani minister Mucha albo jaka inna pani minister chce u ywa formy e skiej, to tylko "ministerka".

To brzmi maøo powa nie, jak mniejszy, taki mniej wa ny minister.

- A "reporterka" brzmi maøo powa nie? Nie. Cho  rzeczywi cie "ministerka" mo e si  kojarzy  ze zdrobnieniem, bo za
pomoc  przyrostka "-ka" tworzymy zdrobnienia od nazw  e skich, np. maøa lampa to "lampka". Ale ten sam przyrostek
søu y te  do tworzenia nazw  e skich od m skich: "dyrektorka", "profesorka", "nauczycielka". Skoro polubili my
"reporterk ", to mo emy te  polubi  "ministerk " - pod warunkiem  e w ogóle b dziemy chcieli u ywa   e skiego
odpowiednika nazwy "minister".

Zaleca pani, aby publicznie kobiety zasiadaj ce w rz dzie nazywa "ministerkami" czy jednak zwraca si do
nich powinni my per "pani minister"?

- To nie kwestia tylko poprawno ci j zykowej, lecz tak e pogl dów. Wiele kobiet mówi o sobie: "psycholog", "krytyk", bo
do tych form si  przyzwyczaiøy i nie przeszkadza im ich "m sko ". Inne wol  by  nazywane "psycholo kami",
"krytyczkami", aby podkre li  " e sko ". U ywanie j zyka jest wypadkow  dwóch czynników - jego reguø (a te
pozwalaj  na tworzenie takich form jak "prezydentka" na przykøad) i postaw spoøecznych (a te s  ró ne).

Tak døugo, jak nazwy e skie b d traktowane jako manifest wiatopogl dowy, tak døugo b d budziøy kontrowersje.

Czyli wypadaøoby najpierw zapyta , np. czy mog pani nazywa "doktork "?

- Cz sto ludzie si  o to pytaj . Ja wol  by  "doktorem" ni  "doktork ". My l ,  e te  e skie formy najpierw si
upowszechni  w j zyku potocznym, potem przejd  by  mo e do oficjalnego. Tak byøo z "filolo k ", "socjolo k " czy
"biolo k ". Najpierw byøy uwa ane za bø dne, raziøy, a potem si  przyj øy, bo byøy praktyczne. Bo wygodniej mówi :
"mam spotkanie z psycholo k " ni  "z pani  psycholog".

Ale j zyk zmienia si bardzo powoli i nie odgórnie, czyli nie mo na mu niczego narzuci , a przede wszystkim nie mo na
u ywa søów jako or a w walce.

Premier Donald Tusk powiedziaø, e Much b dzie nazywaø pani minister.

- I ma racj . Premier musi u ywa form oficjalnych, "ministerka" form oficjaln nie jest, to j zyk potoczny. "Ministerka"
wejdzie do j zyka oficjalnego tylko wówczas, gdy si z tym søowem osøuchamy i je zaakceptujemy.

*dr Katarzyna Køosi ska jest j zykoznawc , pracownikiem naukowym na UW, sekretarzem Rady J zyka Polskiego,
zajmuje si m.in. j zykiem polityki

Tekst pochodzi z serwisu Wyborcza.pl -

http://wyborcza.pl/0,0.html

Strona 1 z 1

Mucha to ministerka, nie ministra

2012-03-01

http://wyborcza.pl/2029020,75478,11259461.html?sms_code=