Szkoła Policji w Katowicach
Prawo wykroczeń
Stosowanie postępowania przyspieszonego
w sprawach o wykroczenia
Opracowanie:
nadkom. Piotr Górnik
podkom. Janusz Kaleta
Zakład Słu\by Kryminalnej
Wydawnictwo
Szkoły Policji w Katowicach
2009
S
P
A
O
A
L
O
I
C
K
J
Z
I
2
© Wszelkie prawa zastrze\one SzkoÅ‚a Policji w Katowicach 2009
Ksią\ki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezale\nie od zastosowanej
techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy.
Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach
3
Spis treści
Wykaz skrótów................................................................................................................................ 5
Wstęp............................................................................................................................................... 7
1. Istota zastosowania postępowania przyspieszonego ................................................................... 9
2. Przesłanki stosowania postępowania przyspieszonego ............................................................... 9
3. Procedura stosowania postępowania przyspieszonego ............................................................ 15
3.1. Ujęcie i doprowadzenie sprawcy jako warunek trybu przyspieszonego (art. 91 k.p.w.) ... 15
3.2. OdstÄ…pienie od zatrzymania i przymusowego doprowadzenia sprawcy do sÄ…du
(art. 91 ż 3 k.p.w.) ..................................................................................................................... 17
3.3. Zatrzymanie paszportu lub innego dokumentu uprawniajÄ…cego do przekroczenia
granicy (art. 91 ż 4 k.p.w.) ........................................................................................................ 18
3.4. Wzywanie osób na rozprawę w charakterze świadka (art. 91 ż 5 k.p.w.) ......................... 19
4. Prawa i obowiÄ…zki osoby zatrzymanej ...................................................................................... 19
4.1. Prawa osoby zatrzymanej (obwinionego) .......................................................................... 19
4.2. ObowiÄ…zki osoby zatrzymanej (obwinionego)................................................................... 20
5. Postępowanie sądowe................................................................................................................ 21
5.1. Wniosek o ukaranie ............................................................................................................ 21
5.2. Postępowanie sądowe......................................................................................................... 22
5.3. Przerwy w rozprawie.......................................................................................................... 24
5.4. Uzasadnienie wyroku ......................................................................................................... 24
5.5. Doręczenie wyroku i jego zaskar\enie ............................................................................... 25
Załączniki ...................................................................................................................................... 26
Załącznik 1. Wzór pokwitowania zatrzymania paszportu lub innego dokumentu
uprawniajÄ…cego do przekroczenia granicy ................................................................................ 26
Załącznik 2. Wzór notatki urzędowej ....................................................................................... 27
Załącznik 3. Protokół zatrzymania osoby do postępowania przyspieszonego& & & & & ..& 30
Literatura ....................................................................................................................................... 31
4
5
Wykaz skrótów
art. artykuł
Dz. U. Dziennik Ustaw
k.c. ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
(Dz. U. Nr 16, poz. 93 z pózn. zm.)
k.k. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
(Dz. U. Nr 88, poz. 553 z pozn. zm.)
k.p.w. / k.p.o.w ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania
w sprawach o wykroczenia (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r.
Nr 133, poz. 848)
k.w. ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń
(tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756 z pózn.
zm.)
k.p.k. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania
karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z pozn. zm.)
s. strona
n. następne
6
7
Wstęp
Procesowe prawo wykroczeń to ogół norm prawnych regulujących
postępowanie w sprawach o wykroczenia. Jego podstawowym zródłem jest ustawa
z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia,
w którym ustawodawca wskazuje przebieg m.in. postępowania zwyczajnego,
postępowania przyspieszonego, postępowania nakazowego.
Niniejsze opracowanie opisuje m.in. istotę zastosowania, przesłanki stosowania,
czynności, przebieg postępowania przyspieszonego. Jednocześnie zawiera wzory
wybranych druków stosowanych w wymienionym postępowaniu.
Publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla słuchaczy szkolenia
podstawowego zawodowego policjantów. Przydatna będzie równie\ w kształceniu na
innych poziomach szkolenia, szczególnie specjalizacji prewencyjnej.
Skrypt opiera się na dotychczasowym dorobku nauki prawa wykroczeń,
tj. podręcznikach, komentarzach oraz orzecznictwie sądowym. Korzystanie
z opracowania powinno iść w parze z analizą przepisów kodeksu postępowania
w sprawach o wykroczenia oraz stosownych rozporządzeń.
8
9
1. Istota zastosowania postępowania przyspieszonego
Postępowanie przyspieszone to trzeci, obok postępowania mandatowego
i nakazowego, szczególny tryb postępowania w sprawach o wykroczenia.
Przy pewnych kategoriach spraw istnieje bowiem wymóg ich szczególnie
szybkiego rozstrzygnięcia. W takich sprawach zastosowanie trybu zwykłego
z rozbudowanym postępowaniem dowodowym często tego nie gwarantuje.
W doktrynie podkreśla się, i\ w postępowaniach sądowych właściwie od początku
istnienia kształtowało się dą\enie do skracania czasu pomiędzy dokonaniem czynu
zabronionego a rozstrzygnięciem o winie lub niewinności sprawcy. Tendencja
ta nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji dysproporcji spraw oczekujących
na rozpoznanie do obiektywnych mo\liwości nadania tym sprawom właściwego
biegu1.
Postępowanie przyspieszone jest trybem szczególnym, zredukowanym I stopnia
a istota jego wprowadzenia sprowadza się do przyspieszenia postępowania poprzez
pominięcie lub uproszczenie niektórych czynności procesowych. Postępowanie
to charakteryzuje się natychmiastowością, polega na pominięciu i uproszczeniu
czynności procesowych, a zwłaszcza na skróceniu terminów 2.
2. Przesłanki stosowania postępowania przyspieszonego
Postępowanie przyspieszone jest trybem szczególnym, funkcjonującym na stałe
bądz to ze względu na osobę sprawcy wykroczenia (art. 90 ż 1 i 2 k.p.w.), bądz te\
ze względu na charakter czynu (art. 90 ż 3 i 4 k.p.w.). Nie stosuje się go jednak wobec
osób podlegających orzecznictwu sądów wojskowych (ż 5 k.p.w.), tj. za czyny
nale\ące do tego\ orzecznictwa, tzn. je\eli sprawcą wykroczenia jest \ołnierz
w czynnej słu\bie wojskowej, w jego sprawie orzeka w pierwszej instancji wojskowy
sÄ…d garnizonowy. Osoby te odpowiadajÄ… przed sÄ…dem wojskowym, w wypadkach
wskazanych w art. 90 ż 2 4 k.p.w., jednak\e tylko w postępowaniu zwyczajnym
lub nakazowym.
1
H. Skwarczyński, Postępowanie przyspieszone w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia, Przegląd
Policyjny 2007, nr 2, s. 64-65.
2
Tam\e, s. 64-65.
10
Bez względu na charakter wykroczenia, czyli za ka\de wykroczenie
odpowiadają w trybie przyspieszonym osoby fizyczne mogące być podmiotem
wykroczenia, jeśli będzie spełniony warunek trybu określony w art. 91 ż 1 4 k.p.w.,
tj:
1. Osoba nie posiada stałego miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu
(art. 90 ż 1 k.p.w.).
2. Osoba przebywa jedynie czasowo na terytorium RP (art. 90 ż 2 k.p.w.).3
Nale\y pamiętać, i\ brak stałego miejsca zameldowania nie jest to\samy
z brakiem stałego miejsca zamieszkania lub pobytu. W wymienionej sytuacji chodzi
o to, \e sprawca wykroczenia nie mając \adnego stałego miejsca pobytu, stawia pod
znakiem zapytania mo\liwość doręczania mu wezwań i innych pism procesowych
w postępowaniu zwyczajnym4.
OsobÄ… przebywajÄ…cÄ… jedynie czasowo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
mo\e być cudzoziemiec, ale równie\ osoba mająca obywatelstwo polskie
(np. emigrant). Istotny będzie więc przy czasowym pobycie sprawcy w Polsce
charakter tego pobytu. Inaczej bowiem nale\y patrzeć na sprawcę wykroczenia
będącego tylko turystą, który lada moment opuści kraj, a inaczej na osobę zatrudnioną
czasowo w Polsce.
W wymienionych przypadkach, aby zastosować postępowanie przyspieszone
musi być spełniony dodatkowy warunek, a mianowicie musi zachodzić uzasadniona
obawa, \e rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemo\liwe lub
znacznie utrudnione.
O spełnieniu tego warunku mo\na mówić wówczas, gdy pobyt ten jest tak
krótki, i\ mało realne jest doprowadzenie w tym czasie do rozprawy w postępowaniu
zwyczajnym.
3
T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, wyd. 11, Dom Wydawniczy
ABC, 2005.
4
J. Lewiński, Komentarz do kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, wyd 5, Lewis Nexis, Warszawa
2007, s. 245.
11
3. Sprawca popełnia wykroczenie o charakterze chuligańskim (art. 90
ż 3 k.p.w.).
Do stwierdzenia chuligańskiego charakteru wykroczenia w myśl art. 47
ż 5 k.w., konieczne jest, by sprawca dopuścił się:
- umyślnego godzenia w porządek lub spokój publiczny albo,
- umyślnego zniszczenia lub uszkodzenia mienia,
- działając przy tym publicznie oraz,
- w rozumieniu powszechnym bez powodu lub oczywiście błahego powodu,
okazujÄ…c przez to ra\Ä…ce lekcewa\enie podstawowych zasad porzÄ…dku
prawnego.
Przepis art. 47 ż 5 k.w. mówi o umyślnym godzeniu w porządek lub spokój
publiczny, albo umyślnym niszczeniu lub uszkadzaniu mienia , a więc wyraznie
odnosi się do kategorii wykroczeń zawartych w rozdziale 8 kodeksu wykroczeń (choć
nie wszystkich) rozpoczynających część szczególną tego aktu prawnego, jak równie\
do wykroczeń posługujących się znamionami niszczenia czy uszkadzania mienia.
Problemem mo\e być niewątpliwie pojęcie mienia . Prawo wykroczeń nie
przewiduje bowiem jego legalnej definicji. Odnosząc się więc do kodeksu cywilnego
za mienie nale\y uznać własność i inne prawa majątkowe (art. 44 k.c.).
W konsekwencji na gruncie art. 47 ż 5 k.w. mienia nie mo\na ograniczyć jedynie
do rzeczy, co z kolei pozwalałoby na zawę\enie kręgu wykroczeń do art. 124 k.w.
Tak więc tam, gdzie ustawa operuje znamieniem niszczenia czy uszkadzania
przedmiotu, niezbędne jest przeprowadzenie rozwa\ań pod kątem mo\liwości
przypisania takiemu zachowaniu charakteru chuligańskiego5.
U\yte w art. 47 ż 5 k.w. pojęcie popełnienia wykroczenia publicznie , nie jest
to\same z popełnieniem go w miejscu publicznym. W orzecznictwie podkreśla się,
\e działanie jest publiczne, gdy ze względu na miejsce popełnienia czynu bądz
ze względu na okoliczności i sposób działania sprawcy mo\e być dostępne
(dostrzegalne) dla nieokreślonej liczby osób, przy czym sprawca mając świadomość
5
H. Skwarczyński, op. cit., s. 66.
12
tej mo\liwości, co najmniej godzi się na to6. Przykładem mo\e być tu sprawca, który
chodzi obna\ony po balkonie swego mieszkania, pomimo i\ mo\e być on dostrze\ony
przez spacerujących chodnikiem przechodniów.
Za działanie bez powodu mo\na przyjąć zachowanie sprawcy, które
w powszechnej opinii społecznej nie znajduje \adnego racjonalnego uzasadnienia.
W doktrynie podkreśla się, \e działaniem bez powodu jest zachowanie
niesprowokowane przez pokrzywdzonego, ani nie mające podło\a w zatargu
osobistym z pokrzywdzonym7. Przykładem mo\e być tu nietrzezwy obywatel, który
idąc chodnikiem bez \adnej przyczyny umyślnie kopnął w plastikowy pojemnik na
śmieci, powodując jego uszkodzenie.
O powodzie zupełnie błahym mo\na zaś mówić wówczas, gdy zachodzi
oczywista nieadekwatność reakcji sprawcy do przyczyny zewnętrznej, powodującej
działanie, a cel, w jakim sprawca działa, nie usprawiedliwia drastyczności środków
podjętych, by go osiągnąć. Sprawcą kieruje często, nie licząca się z wymaganiami
współ\ycia społecznego, chęć agresywnego wyładowania się, wyrządzającego
szkodę8. Przykładem mo\e być tu sprawca, który umyślnie kopnął w wiatę przystanku
autobusowego powodując jego uszkodzenie, a powodem tego było to, i\ nie podobał
mu siÄ™ kolor wiaty.
Z kolei ra\Ä…ce lekcewa\enie podstawowych zasad porzÄ…dku prawnego , jako
element występku o charakterze chuligańskim, wią\e się z działaniem sprawcy bez
powodu lub oczywiście błahego powodu. Sprawca bowiem przez takie zachowanie
okazuje jaskrawe lekcewa\enie zasad porzÄ…dku prawnego. Nie chodzi tu jednak
o pobudkę, jaką się kierował sprawca w celu okazania lekcewa\enia tych zasad, lecz
o obiektywną wymowę działania i jego wydzwięk w środowisku, które zetknęło się
z czynem9. Przykładem mo\e być tu nietrzezwy obywatel, który idąc chodnikiem
w parku miejskim wykrzykuje wulgarne słowa i jednocześnie załatwia potrzebę
fizjologiczną, wywołując negatywne reakcje wśród innych przechodzących tą samą
drogą przechodniów.
6
Tam\e, s. 68.
7
Tam\e, s. 68.
8
Tam\e, s. 68.
9
Tam\e, s. 69.
13
4. Gdy ustawa tak stanowi (art. 90 ż 4 k.p.w.).
W obecnym stanie prawnym obowiÄ…zuje tylko jedna ustawa przewidujÄ…ca
rozpoznawanie spraw w postępowaniu przyspieszonym. Jest to ustawa z dnia 20 marca
2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. Nr 62, poz. 504).
Zgodnie z treścią art. 63 postępowanie w sprawach o wykroczenia określone
w art. 54 57 prowadzi się na podstawie przepisów o postępowaniu przyspieszonym,
o którym mowa w rozdziale 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks
postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848, Nr 214,
poz. 1344 i Nr 237, poz. 1651), a więc wobec osoby, która:
- Nie wykonuje polecenia porzÄ…dkowego, wydanego na podstawie ustawy,
regulaminu obiektu (terenu) lub regulaminu imprezy masowej przez słu\by
porządkowe lub słu\by informacyjne, oraz w czasie trwania imprezy masowej
przebywa w miejscu nieprzeznaczonym dla publiczności.
Poleceniem porządkowym mo\na nazwać nakaz określonego zachowania,
wydany uczestnikowi lub uczestnikom imprezy masowej przez organizatora imprezy
lub słu\by porządkowe. Takie polecenie powinno być wydane wprost konkretnemu
uczestnikowi imprezy masowej lub wszystkim uczestnikom danej imprezy, np. przez
spikera, porządkowego lub wydrukowane na bilecie wstępu. Poleceniem
porządkowym nie będzie np. znak, piktogram zakazujący osobom nieupowa\nionym
wkraczania na określony teren, gdy\ nie odnosi się do konkretnego uczestnika
imprezy. Taki czyn mo\e stanowić naruszenie regulaminu obiektu lub imprezy,
lecz nie będzie stanowić wykroczenia w rozumieniu art. 21 ust. 2, w przypadku
gdy wyraznie nie zostało wydane polecenie zakazujące wkraczania na dany teren10.
Słu\by porządkowe są obowiązane nie wpuścić na imprezę masową osób, które
odmawiają poddania się czynnościom, wymienionym w art. 16 ust. 1 pkt 1 3
(sprawdzanie uprawnień do przebywania na imprezie masowej, legitymowanie celem
ustalenia to\samości, przeglądanie zawartości baga\u). Jednak odmowa poddania
się wy\ej wymienionym czynnościom z pewnością nie stanowi wykroczenia
10
M. Stefański, artykuł, Palestra.1998.3-4.36, Przepisy karne w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych.
Teza nr 1,14558/1
14
w rozumieniu art. 21 ust. 2. Jedyną sankcją" dla osób, które odmówiły poddania
się czynnościom wymienionym w art. 16 ust. 1 pkt 1 3 mo\e być utrata mo\liwości
wejścia na imprezę masową. Przepisy ustawy nie dają podstaw do usunięcia, a tym
bardziej ukarania takiej osoby, która przez fakt nieposiadania dokumentów w \aden
sposób nie zakłóca swoim zachowaniem tej imprezy11.
Sam sprawca zakłócenia porządku mo\e być jedynie ukarany usunięciem
z miejsca przeprowadzania imprezy. Dopiero czyn polegajÄ…cy na zaniechaniu
zastosowania się do polecenia, mającego na celu zaprowadzenie lub przywrócenie
porządku, w sytuacji, gdy sprawca umyślnie robi coś przeciwnego do wydanego
polecenia lub nie robi nic, mo\e stanowić wykroczenie w rozumieniu art. 21 ust. 212.
Organizator masowej imprezy sportowej określa w regulaminie obiektu
sportowego miejsca nieprzeznaczone dla publiczności oraz zasady wstępu na masową
imprezę sportową osób małoletnich.
- Nie wykonuje polecenia wydanego przez Policję lub śandarmerię Wojskową,
w miejscu i w czasie trwania imprezy masowej.
- Wnosi lub posiada na imprezie masowej napoje alkoholowe.
Napój alkoholowy to wedle definicji ustawowej ka\dy produkt przeznaczony
do spo\ycia zawierający więcej ni\ 0,5% alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego.
Napoje alkoholowe mo\na podzielić ze względu na zawartość procentową alkoholu
(niskoprocentowe lub wysokoprocentowe) oraz ze względu na ich skład (alkohole lub
koktajle)13.
- Będąc do tego zobowiązany, nie przekazuje informacji dotyczącej
bezpieczeństwa imprezy masowej albo przekazuje informację nieprawdziwą
w tym zakresie.
11
M. Stefański, artykuł, Palestra.1998.3-4.36, Przepisy karne w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych.
Teza nr 1,14558/2
12
M. Stefański, artykuł, Palestra.1998.3-4.36, Przepisy karne w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych.
Teza nr 1,14558/3
13
Art. 46 pkt 1 ustawy z dnia 26 pazdziernika 1982 r. o wychowaniu w trzezwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473).
15
3. Procedura stosowania postępowania przyspieszonego
3.1. Ujęcie i doprowadzenie sprawcy jako warunek trybu przyspieszonego
(art. 91 k.p.w.)
Wskazane przesłanki stosowania postępowania przyspieszonego w sprawach
o wykroczenia są tylko jednym z elementów, który musi zostać spełniony, by mo\na
było zastosować ten tryb. Dodatkowym elementem jest to, \e sprawca musi zostać
ujęty na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia
i niezwłocznie doprowadzony do sądu (art. 91 ż 1 i 2 k.p.w.).
Ujęcie sprawcy wykroczenia na gorącym uczynku to ujęcie go w czasie
popełniania wykroczenia.
Ujęcie bezpośrednio po popełnieniu przez niego wykroczenia to ujęcie np.
w wyniku podjętych czynności (pościgu), zakończonych schwytaniem (ujęciem)
sprawcy. Policja ma prawo zatrzymać nie tylko osobę przez siebie ujętą, ale tak\e
ujętą i przekazaną jej przez inny podmiot (patrz art. 243 ż 2 k.p.k). Zatrzymanie,
o którym mowa w art. 45 ż 1 k.p.w., jest zatrzymaniem karnoprocesowym. Jest ono
więc niedopuszczalne, je\eli zachodzą przeszkody procesowe określone
w art. 5 ż 1 k.p.w. (m.in. immunitety zakrajowe i krajowe). Stosowanie odpowiednio
art. 243 k.p.k. oznacza, \e ka\dy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku
wykroczenia lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia,
je\eli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie mo\na ustalić jej to\samości.
Osobę ujętą oddaje się niezwłocznie w ręce Policji. Ujęcie jest chwilowym
pozbawieniem wolności innej osoby. Je\eli nie nastąpiło ono w okolicznościach
określonych w art. 243 k.p.k. albo ujętej osoby nie oddano niezwłocznie (bez zbędnej
zwłoki) w ręce Policji, to czyn taki wyczerpuje znamiona przestępstwa
przewidzianego w art. 189 k.k.14
Poza Policją, prawo zatrzymania, o którym mowa w art. 45 ż 1 pkt 1 k.p.w.,
mają organy uprawnione do stosowania postępowania przyspieszonego (patrz art. 91
ż 2 k.p.w.)15. Przykład notatki urzędowej z zatrzymania sprawcy wykroczenia oraz
14
J. Lewiński, op. cit., s. 141,142.
15
Tam\e, s. 142.
16
wzór wypełnienia protokołu zatrzymania osoby przedstawione są odpowiednio
w załączniku nr 2 i 3.
W piśmiennictwie podnosi się, \e organ zatrzymujący musi niezwłocznie
doprowadzić zatrzymanego do sądu i zło\yć tam wniosek o ukaranie, a zatem będzie
nim tylko taki organ porządku i spokoju publicznego, który mo\e być oskar\ycielem
publicznym w sprawie o czyn, w związku z którym ujęto sprawcę. Zazwyczaj jest to
Policja, ale mo\e zdarzyć się i tak, \e sprawca zostaje ujęty przez inny organ, który
w ramach art. 91 ż 2 k.p.w. mo\e zatrzymać go i doprowadzić do sądu, lecz ze
względu na porę ujęcia doprowadzenie sprawcy bezpośrednio do sądu nie wchodzi
w rachubę i nale\y przetrzymać ujętego do następnego dnia. Wówczas organ ten
przeka\e sprawcę Policji, gdy\ konieczne będzie dysponowanie odpowiednim
zapleczem w celu przetrzymania (PDOZ). Nie pozbawia to jednak tego szczególnego
organu uprawnienia do wystÄ…pienia w takiej sprawie w roli oskar\yciela publicznego,
gdy to on ujawnił wykroczenie i wniósł wniosek o ukaranie. Z art. 91 ż 2 k.p.w.
mo\na wnosić, \e to nie tylko Policja, lecz tak\e inne organy mogą zatrzymać sprawcę
schwytanego na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem i doprowadzić do sądu.
Ustawy szczególne operują zazwyczaj jednak terminem ujęcie i wskazują na
przekazanie ujętego Policji, np. art. 12 ustawy o stra\ach gminnych. Przepis
art. 91 ż 2 k.p.w. nale\y w takiej sytuacji odczytywać jako unormowanie szczególne
i właściwe jedynie dla trybu przyspieszonego16.
W literaturze podkreśla się, \e okres od tzw. obywatelskiego ujęcia sprawcy
(zatrzymanie niewłaściwe) do przekazania go w ręce uprawnionego organu nie jest
uwzględniany przy obliczaniu biegu terminu zatrzymania (tzw. zatrzymanie
właściwe). Natomiast ujęcie sprawcy przez Policję lub inny uprawniony organ
powoduje, \e czas zatrzymania liczy się od chwili ujęcia17. Problem mo\e stwarzać
zagadnienie dotyczące upływu okresu zatrzymania ju\ po doprowadzeniu
zatrzymanego do sÄ…du. W literaturze twierdzi siÄ™, \e czas zatrzymania ustaje
w momencie wywołania sprawy, bowiem jego cel został osiągnięty, gdy sprawca
został oddany pod sąd18.
16
H. Skwarczyński, op. cit., s. 72,73.
17
Tam\e, s. 74.
18
Tam\e, s. 74.
17
W piśmiennictwie podkreśla się, \e niezwłoczne doprowadzenie to takie, które
organ realizuje w ciÄ…gu 48 godzin od zatrzymania, przy zaistnieniu podstaw do
stosowania postępowania przyspieszonego (art. 46 ż 6 k.p.w. w zw. z art. 45 ż 1 pkt
1 k.p.w.)19.
3.2. OdstÄ…pienie od zatrzymania i przymusowego doprowadzenia sprawcy do
sądu (art. 91 ż 3 k.p.w.)
Wobec ujętego sprawcy, potencjalnego obwinionego, mo\na odstąpić od
zatrzymania i przymusowego doprowadzenia, zobowiÄ…zujÄ…c go do stawienia siÄ™
w sÄ…dzie w wyznaczonym czasie i miejscu pod rygorem prowadzenia rozprawy pod
jego nieobecność i nieuznawania wyroku za zaoczny (art. 91 ż 3 k.p.w.). W przypadku
gdy obwiniony stawi siÄ™ na rozprawÄ™, sÄ…d zobowiÄ…zuje go do pozostania do jego
dyspozycji do zakończenia rozprawy pod rygorem wydania orzeczenia pod jego
nieobecność (niebędącego wyrokiem zaocznym) art. 92 ż 1 pkt 3 k.p.w. Poniewa\
przepis odwołuje się do całego art. 71 ż 4 k.p.w., wydaje się, i\ sąd mo\e uznać
obecność obwinionego za konieczną i gdy nie stawi się bez usprawiedliwienia
zarządzić jego zatrzymanie oraz przymusowe doprowadzenie20.
Termin wyznaczony do stawienia się w sądzie powinien mieścić się w takim
czasie, w jakim mogłoby dojść do doprowadzenia sprawcy w ramach zatrzymania
i aby tryb przyspieszony był dopuszczalny, czyli w ciągu 48 godzin od ujęcia.
Odstąpienia od zatrzymania mo\e przy tym dokonać tylko taki organ, który mo\e
zatrzymać (a nie tylko ująć) sprawcę, a więc te\ tylko ten, który mo\e w sprawie
o dany czyn być oskar\ycielem publicznym przed sądem. Odstąpienie mo\e nastąpić
zarówno od razu na miejscu ujęcia, jak i poprzez zwolnienie z zatrzymania ju\ po
kilkudziesięciu minutach czy po kilku godzinach, po uprzednim np. przesłuchaniu tej
osoby w trybie art. 54 ż 6 k.p.w.21.
19
Tam\e, s. 74.
20
Tam\e, s. 75.
21
T. Grzegorczyk, op. cit.
18
3.3. Zatrzymanie paszportu lub innego dokumentu uprawniajÄ…cego do
przekroczenia granicy (art. 91 ż 4 k.p.w.)
W stosunku do osób czasowo przebywających na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, uprawnione organy (Policja, Stra\ Graniczna) mogą odstąpić od zatrzymania
i przymusowego doprowadzenia takiej osoby do sądu, i jednocześnie mogą zatrzymać
paszport lub inny dokument uprawniający do przekroczenia granicy, który wraz
z wnioskiem o ukaranie przekazują sądowi (art. 91 ż 4 k.p.w.)22. Od dnia 1 maja
2004 r. obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, zarówno dorośli jak i małoletni, mogą
przekraczać granice państw UE nie tylko (jak przed przystąpieniem Polski do Unii
Europejskiej) na podstawie paszportu, ale równie\ na podstawie dowodu osobistego.
Do zatrzymania paszportu nie jest potrzebne wydanie postanowienia, natomiast fakt
zatrzymania powinien być odnotowany w aktach sprawy, a sprawca powinien
otrzymać pokwitowanie odebrania mu tego dokumentu. Wzór formularza
pokwitowania zatrzymania paszportu lub innego dokumentu uprawniajÄ…cego do
przekroczenia granicy określa załącznik nr 7 do zarządzenia nr 323 Komendanta
Głównego Policji z dnia 26 marca 2008 r. w sprawie metodyki wykonywania przez
Policję czynności administracyjno-porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń
oraz ścigania ich sprawców (wzór w załączniku nr 1). Zwrotu dokumentu dokonuje
sąd, gdy następuje zmiana trybu z przyspieszonego na inny albo bezpośrednio po
wydaniu orzeczenia w trybie przyspieszonym (art. 91 ż 4 k.p.w.), z tym \e mo\e to
uczynić tak\e wcześniej, gdy\ zwrot ma nastąpić nie pózniej ni\ przy wydaniu
orzeczenia. Sąd mo\e jednak nie zwracać obwinionemu paszportu tak\e po wydaniu
orzeczenia, je\eli skazujÄ…c sprawcÄ™ czasowo przebywajÄ…cego w Polsce, orzeknie
jednocześnie natychmiastową wykonalność tego wyroku (art. 82 ż 4 i 5 k.p.w.),
mo\liwą tak w trybie zwykłym, jak i przyspieszonym, i zarządzi odrębnie odebranie
paszportu, którym ju\ dysponuje23.
22
H. Skwarczyński, op. cit., s. 65.
23
T. Grzegorczyk, op. cit.
19
3.4. Wzywanie osób na rozprawę w charakterze świadka (art. 91 ż 5 k.p.w.)
Organ uprawniony do zatrzymania sprawcy ujętego w warunkach art. 91
ż 1 k.p.w. mo\e te\ zobligować świadków zdarzenia do stawienia się w sądzie bez
dodatkowego wzywania ich w tym celu (art. 92 ż 5 k.p.w.). W takim wypadku w razie
niestawiennictwa mo\na stosować kary porządkowe, w tym i przymusowe
doprowadzenie, o czym zobowiązany powinien być pouczony. Organ ścigania
powinien tu spisać dane personalne świadków, mo\e te\ podjąć czynności
wyjaśniające (art. 54 k.p.w.) i przesłuchać ich np. na posterunku Policji, a protokół
przesłuchania lub notatkę dołączyć do wniosku o ukaranie.
Wezwanie do stawienia się w sądzie w charakterze świadka mo\e być
dokonane w ka\dej formie, a więc ustnie, pisemnie, telefonicznie albo w inny sposób
stosownie do okoliczności. Do wniosku o ukaranie nale\y dołączyć odpis nadanego
komunikatu z podpisem osoby nadającej (art. 137 k.p.k. w zw. z art. 38 ż 1 k.p.w.)24.
4. Prawa i obowiÄ…zki osoby zatrzymanej
4.1. Prawa osoby zatrzymanej (obwinionego)
W przypadku zatrzymania sprawcy wykroczenia, korzysta on z uprawnień
przysługujących zatrzymanemu zgodnie z przepisami k.p.w. (art. 45 47). Są to:
- prawo do informacji o przyczynach zatrzymania,
- prawo do otrzymania kopii protokołu zatrzymania,
- prawo do powiadomienia o zatrzymaniu osoby najbli\szej a tak\e pracodawcy,
- prawo do nawiązania w dostępnej formie kontaktu z adwokatem albo z radcą
prawnym oraz do bezpośredniej z nim rozmowy,
- prawo do zło\enia za\alenia na zatrzymanie do sądu. W za\aleniu zatrzymany
mo\e domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości
zatrzymania.
Jak wiadomo z treści art. 45 ż 1 pkt 1 k.p.w., jedną z przesłanek
dopuszczających zatrzymanie sprawcy wykroczenia jest popełnienie przez niego
24
J. Lewiński, op. cit., s. 249.
20
czynu, wobec którego zachodzą podstawy do zastosowania postępowania
przyspieszonego. Logicznym jest więc, \e mając do czynienia np. z bezdomnym
sprawcą wykroczenia nale\y go poinformować, \e zatrzymanie nastąpiło w związku
z przesłanką wymienioną w art. 90 ż 1 k.p.w. (nie ma stałego miejsca zamieszkania
lub pobytu).
Obwiniony w postępowaniu przyspieszonym korzysta z szeregu uprawnień
procesowych przewidzianych w kodeksie. SÄ… to:
- prawo do składania wyjaśnień,
- prawo do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na
poszczególne pytania bez podawania powodów,
- prawo do składania wniosków dowodowych,
- prawo zło\enia wyjaśnień na piśmie,
- w przypadku obwinionego, który nie włada językiem polskim wniosek
o ukaranie, jak równie\ rozstrzygnięcia podlegające zaskar\eniu lub kończące
postępowanie ogłasza się obwinionemu z tłumaczeniem,
- prawo do korzystania z pomocy obrońcy lub radcy prawnego.
4.2. ObowiÄ…zki osoby zatrzymanej (obwinionego)
W postępowaniu przyspieszonym nie wszystkie obowiązki obwinionego będą
miały zastosowanie, m.in. w przypadku przebywania za granicą, obowiązek podania
organowi ścigania adresu dla doręczeń w kraju.
Obowiązki obwinionego wynikają z k.p.w., jak równie\ z k.p.k.
(art. 20 ż 3 k.p.w.):
- obowiązek poddania się oględzinom zewnętrznym ciała i innym badaniom nie
naruszającym integralności ciała, w szczególności pobraniu odcisków,
fotografowaniu oraz okazywaniu w celach rozpoznawczych innym osobom
(art. 74 ż 2 pkt 2 k.p.k.),
- obowiÄ…zek poddania siÄ™ badaniom psychologicznym i psychiatrycznym oraz
badaniom połączonym z dokonywaniem zabiegów, bez zabiegów
chirurgicznych, pod warunkiem, \e sÄ… dokonywane przez uprawnionego do
21
tego pracownika słu\by zdrowia, nie zagra\ają zdrowiu i są nieodzowne,
w szczególności pobrania krwi i wydzielin ciała (art. 74 ż 2 pkt 3 k.p.k.),
- obowiązek stawiania się na ka\de wezwanie w toku postępowania
(art. 71 ż 4 k.p.w.),
- obowiązek stawienia się do sądu w określonym miejscu i czasie w przypadku,
gdy organ odstąpił od zatrzymania i przymusowego doprowadzenia
(art. 91 ż 3 k.p.w.),
- obowiązek pozostawania do dyspozycji sądu do zakończenia rozprawy
(art. 92 ż 1 pkt 3 k.p.w.).
5. Postępowanie sądowe
Przepis art. 92 k.p.w. określa uproszczenia trybu przyspieszonego słu\ące
przyspieszeniu toku procesu.
5.1. Wniosek o ukaranie
Wniosek o ukaranie mo\e przybrać formę ustną i być zło\ony do protokołu,
a ponadto mo\e on, choć nie musi, ograniczać się w swej treści jedynie do wskazania
podmiotu wnoszÄ…cego, osoby obwinionego, zarzucanego mu czynu i jego kwalifikacji,
wskazania pokrzywdzonych (jeśli występują) oraz dowodów na poparcie zarzutu.
Prezes sÄ…du po ich sprawdzeniu i ustaleniu, \e zachodzÄ… podstawy do trybu
przyspieszonego, kieruje sprawę na rozprawę w tym trybie, je\eli zaś postępowanie
przyspieszone jest niedopuszczalne, zwraca wniosek wnioskodawcy do uzupełnienia
braków formalnych, tak by odpowiadał on wszystkim wymogom publicznego wniosku
o ukaranie, a gdy wymogi te spełnia, rozpoznaje się go w postępowaniu zwyczajnym
(art. 92 ż 3 pkt 1 k.p.w.). Gdyby jednak ujawniły się ogólne przeszkody procesowe,
np. ujęty podczas zakłócania porządku cudzoziemiec okazuje się osobą korzystającą
z immunitetu zakrajowości, prezes sądu powinien od razu odmówić wszczęcia
postępowania (art. 5 k.p.w.). W razie skierowania sprawy na rozprawę w trybie
przyspieszonym sąd ma bez zbędnej zwłoki (mo\liwie najszybciej) przystąpić do
rozpoznania sprawy, zobowiÄ…zujÄ…c obwinionego do pozostania do dyspozycji sÄ…du
(stan zatrzymania ustaje bowiem z chwilą doprowadzenia), a\ do zakończenia
22
rozprawy pod rygorem wydania wyroku pod nieobecność obwinionego, który nie
będzie wyrokiem zaocznym. W protokole rozprawy sąd odnotowuje godzinę
doprowadzenia obwinionego (istotnÄ… przy zaliczaniu czasu zatrzymania na poczet kary
art. 82 ż 3 k.p.w.) oraz to, \e prowadzi ją w trybie przyspieszonym (art. 92 ż 1 pkt
2 i 3 k.p.w.)25.
5.2. Postępowanie sądowe
Postępowanie w sprawach o wykroczenia, za wyjątkiem postępowania
mandatowego, toczy się przed sądem jako organem orzekającym. W postępowaniu
karnym uczestniczÄ… strony procesowe. Strony procesowe dzieli siÄ™ na czynne
i bierne26.
Strony czynne to strony wnoszÄ…ce lub popierajÄ…ce oskar\enie. Zaliczamy do
nich oskar\yciela publicznego, oskar\yciela posiłkowego oraz w ograniczonym
zakresie pokrzywdzonego.
Stroną bierną jest obwiniony, czyli osoba fizyczna, przeciwko której
wniesiono wniosek o ukaranie w sprawie o wykroczenie. W sprawach o wkroczenia
mo\na wyró\nić cztery stadia postępowania: wstępne, główne (rozprawa), kontrolne,
wykonawcze.
Interesującym nas stadium jest rozprawa, która zasadniczo dzieli się na cztery
fazy27:
1. Wstępną, podczas której następuje:
- wywołanie sprawy,
- sprawdzenie stawiennictwa,
- podejmowanie rozstrzygnięć wstępnych (np. o jawności rozprawy lub jej
wyłączeniu).
2. Przewodu sądowego (postępowania dowodowego), gdzie następuje:
- odczytanie wniosku o ukaranie przez oskar\yciela publicznego, a je\eli
jest nieobecny to przez protokolanta (art. 72 ż 2 k.p.w.),
25
T. Grzegorczyk, op. cit.
26
R. Kupiński, M. Gałązka, E. Szafrańska, I. Nowicka, Wybrane zagadnienia materialnego i procesowego
prawa wykroczeń, Szczytno 2005, s. 301.
27
Tam\e, s. 302-304.
23
- pouczenie obwinionego o prawie do składania wyjaśnień, odmowy
składania wyjaśnień lub odpowiedzi na pytania, zapytanie czy przyznaje
się do zarzucanego mu czynu oraz czy chce zło\yć wyjaśnienia i jakie,
- przeprowadzenie postępowania dowodowego, które ma decydujący
wpływ na rozstrzygnięcie sprawy,
- po zakończeniu postępowania dowodowego zamknięcie przewodu
sądowego przez przewodniczącego i udzielenie głosu stronom (następuje
przejście postępowania do następnej fazy).
3. Przemówień (głosów) stron, gdzie głos zabierają najpierw strony czynne,
tj. oskar\yciel publiczny i ewentualnie oskar\yciel posiłkowy, a następnie
obrońca obwinionego (je\eli występuje) i obwiniony.
4. Orzekania (wyrokowania), która jest ostatnią fazą rozprawy. Do ogłoszenia
wyroku sąd mo\e jednak wznowić przewód sądowy. Przy orzekaniu
obowiązują następujące zasady:
- sąd odbywa naradę i głosowanie (je\eli orzeka kolegialnie) nad
wyrokiem osobno co do winy i kwalifikacji prawnej czynu, co do kary,
co do środków karnych, oraz co do innych kwestii,
- wyrok musi być sporządzony na piśmie, podpisany i ogłoszony
publicznie wraz z ustnymi motywami wyroku niezale\nie od
stawiennictwa stron, ich obrońców i pełnomocników,
- sąd mo\e odroczyć wydanie wyroku w sprawie zawiłej albo z innych
wa\nych powodów na czas nie przekraczający dni 7. Przekroczenie tego
terminu powoduje konieczność prowadzenia rozprawy od początku.
Kodeks wykroczeń w art. 18 wskazuje następujące kary, jakie mo\na stosować
w sprawach o wykroczenia:
- areszt,
- ograniczenie wolności,
- grzywna,
- nagana.
Natomiast art. 28 ż 1 wskazuje środki karne, jakie mo\na stosować w sprawach
o wykroczenia:
24
- zakaz prowadzenia pojazdów,
- przepadek przedmiotów,
- nawiÄ…zka,
- obowiÄ…zek naprawienia szkody,
- podanie orzeczenia do publicznej wiadomości w szczególny sposób,
- inne środki karne określone przez ustawę.
5.3. Przerwy w rozprawie
W postępowaniu przyspieszonym nie jest mo\liwe odroczenie rozprawy, a czas
przerwy został określony do 3 dni. Przerwa na czas dłu\szy spowoduje zmianę
postępowania na zwyczajne (art. 92 ż 1 pkt 4 k.p.w.). W postępowaniu
przyspieszonym sąd mo\e zarządzić przerwę raz lub więcej razy, ale pod warunkiem,
\e Å‚Ä…czny czas przerwy nie przekroczy 3 dni.
5.4. Uzasadnienie wyroku
W postępowaniu przyspieszonym w sprawach o wykroczenia uzasadnienia wyroku
następują:
- na wniosek strony zgłoszony ustnie do protokołu rozprawy bezpośrednio po
ogłoszeniu wyroku (art. 92 ż 1 pkt 5 k.p.w.),
- z urzędu, gdy obwiniony wbrew zobowiązaniu go przez sąd do pozostania na
rozprawie opuścił salę jeszcze przed jej zakończeniem albo pomimo
zobowiązania go przez organ zatrzymujący nie stawił się na rozprawę, choć
odstąpiono od jego zatrzymania (art. 92 ż 1 pkt 3 k.p.w. w zw. z art. 92 ż 1 pkt
5 k.p.w. i art. 91 ż 3 k.p.w. w zw. z art. 92 ż 1 pkt 5 k.p.w.). Na gruncie
postępowania przyspieszonego termin sporządzenia uzasadnienia wynosi 3 dni
od daty ogłoszenia (92 ż 2 k.p.w.)28.
28
H. Skwarczyński, op. cit., s. 76,77.
25
5.5. Doręczenie wyroku i jego zaskar\enie
Sąd doręcza wyrok z uzasadnieniem tylko tej stronie, która będąc na
rozprawie zło\yła wniosek o jego uzasadnienie, nie doręcza zaś wyroku temu,
który uzasadniał jedynie z urzędu.
Strona mo\e zaskar\yć wyrok w terminie zawitym 3 dni od:
- otrzymania wyroku z uzasadnieniem, je\eli na rozprawie wystąpiła po jego
ogłoszeniu o sporządzenie takiego uzasadnienia,
- daty ogłoszenia wyroku, gdy uzasadnienie sporządzano z urzędu (art. 92 ż 1 pkt
6 k.p.w.), z tym \e tak ustalony termin biegnie jedynie dla tej strony, której
nieobecność wymusiła uzasadnienie wyroku, a nie dla wszystkich stron, w tym
i dla obecnych na rozprawie, które nie zgłosiły wniosku o uzasadnienie29.
Sąd odwoławczy powinien rozpoznać sprawę w ciągu miesiąca od daty jej
wpływu do tego sądu. Jest to termin instrukcyjny słu\ący do przyspieszenia
procedowania w sprawach prowadzonych w postępowaniu przyspieszonym30.
29
T. Grzegorczyk, op. cit.
30
Tam\e.
26
Załączniki
Załącznik 1. Wzór pokwitowania zatrzymania paszportu lub innego dokumentu
uprawniajÄ…cego do przekroczenia granicy
sier\. Jan KOWALSKI Katowice, 12 grudnia 2008 r.
(stopień, imię, nazwisko osoby dokonującej (data i miejscowość)
zatrzymania dokumentu)
POKWITOWANIE
zatrzymania paszportu lub innego dokumentu
uprawniajÄ…cego do przekroczenia granicy
W dniu 12 grudnia 2008 r. , o godz. 8.00
Od Marii NOWAK
(imie i nazwisko osoby, której paszport lub inny dokument zatrzymano)
s/c Jana, Janiny zd. BYK
ur 12 styczeń 1970 r. w Bytomiu
zam. Niemcy, 1236 Berlin, BamberStrabe 126
dokonałam/em zatrzymania paszport, seria ZN, nr 12131415 wyd Stad Berlin
(nazwa, nr, seria, organ wydajÄ…cy paszport lub inny dokument uprawniajÄ…cy do przekroczenia granicy)
sier\. Jan KOWALSKI
(stopień, imię i nazwisko policjanta zatrzymującego dokument)
..........................................................
(imiÄ™ i nazwisko osoby wydajÄ…cej dokument)
27
Załącznik 2. Wzór notatki urzędowej
post. Janusz Buła Katowice 23.03.2008 r.
Referent Ogniwa Patrolowo-Interwencyjnego
KMP w Katowicach
NOTATKA URZDOWA
W dniu 18 lutego 2008 r. pełniłem słu\bę w patrolu pieszym wraz ze st. post.
Januszem Kału\ą w rejonie Komisariatu Policji II w Katowicach. Około godz. 12.00,
będąc na ul. Jaszowcowej w pobli\u targowiska miejskiego, dostrzegłem mę\czyznę
załatwiającego potrzebę fizjologiczną (oddawanie moczu). W związku z powy\szym
podjÄ…Å‚em interwencjÄ™, uprzednio informujÄ…c o zdarzeniu dy\urnego. Na podstawie art.
15 ustawy o Policji oraz w związku z faktem popełnienia wykroczenia dokonałem
legitymowania wskazanego mę\czyzny. Okazał się nim:
Jan Nowak s. Jana, Aucji
PESEL78092009132 w Katowicach
zam. bez stałego miejsca zameldowania
dowód osobisty ABC123456
Prezydent Miasta Katowice
Mę\czyznę tego poinformowałem o prawie zło\enia za\alenia na czynność
legitymowania do właściwego miejscowo prokuratora oraz o popełnieniu przez niego
wykroczenia określonego w art. 140 kodeksu wykroczeń, to jest dopuszczenia się
nieobyczajnego wybryku w miejscu publicznym.
W rozmowie z tym mę\czyzną ustaliłem, i\ jest on osobą bezdomną, nie
posiadającą stałego miejsca zamieszkania lub pobytu oraz pieniędzy. Oświadczył
równie\, \e nie wie, gdzie będzie przebywał w najbli\szej przyszłości. Mając na
uwadze powy\sze okoliczności oraz fakt, i\ zachodziła uzasadniona obawa, \e
rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemo\liwe lub znacznie
utrudnione, pouczyłem tego mę\czyznę, i\ zostaje on zatrzymany celem wdro\enia
trybu postępowania przyspieszonego. Pouczyłem go o jego prawach, a następnie
poinformowałem dy\urnego o zaistniałej sytuacji i przewiozłem zatrzymanego
mę\czyznę do Komisariatu Policji celem wykonania dalszych czynności procesowych.
Notatkę sporządziłem celem dalszego wykorzystania.
st. post. Janusz Buła
28
Załącznik 3. Protokół zatrzymania osoby do postępowania przyspieszonego
PROTOKÓA ZATRZYMANIA OSOBY
Jan KOWALSKI
(imiÄ™ i nazwisko osoby zatrzymanej)
OsobÄ™ zatrzymano
1 2 0 0 1 2 1 2 2 0 0 8
godzina minuta dzień miesiąc rok
podstawa prawna:
art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. art. 75 ż 2 k.p.k. art. 244 ż 1 k.p.k. art. 247 ż 1 k.p.k. art. 278 k.p.k.
art. 285 ż 2 k.p.k. art. 378 ż 1 k.p.k. art. 45 ż 1 k.p.o.w. art. 52 k.p.o.w. art. 101 ust. 1 ustawy a dnia 13 czerwca 2003 r. o
X
cudzoziemcach
Miejsce dokonania czynności
Katowice ul. Jasna 26
(adres lub inne określenie miejsca zatrzymania albo
nazwa jednostki Policji)
z
(nazwa
post. Wacław BROL Komendy Miejskiej Policji w
Stopień, imię i nazwisko policjanta
jednostki
Katowicach
Policji)
----------------------------------------------------------------------------------------
Jana KOWALSKI
zatrzymał
(imiÄ™ i nazwisko zatrzymanego(-ej) (nazwisko rodowe)
s./c. (imiona i nazwiska rodziców,
Wiesław, Marianna zd. ZIMA
nazwisko rodowe matki)
Data Miejsce
1 2 1 2 1 9 7 0 BYTOM
urodzenia urodzenia
dzień miesiąc rok
nie posiada stałego miejsca zamieszkania lub pobytu
Miejsce zamieszkania
Miejsce zameldowania
(je\eli jest inne ni\ miejsce nie posiada stałego lub czasowego miejsca zameldowania
zamieszkania)
Zajęcie
(rodzaj wykonywanej pracy, nazwa i adres pracodawcy; uczeń, bezrobotny, bez prawa do zasiłku
student, emeryt, rencista, bezrobotny, itp.)
To\samość zatrzymanego(-ej) ustalono na podstawie:
(nazwa, seria, data wydania, numer dokumentu oraz nazwa organu Dowód osobisty AXL 123456 wyd. przez Prezydenta miasta Katowice
wydającego albo odnotowanie braku dokumentu to\samości)
Numer ewidencyjny PESEL 7 0 1 2 1 2 1 3 1 1 5
Rysopis
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(wpisać cechy rysopisowe zatrzymanego(-ej) w razie
niemo\ności ustalenia jego (jej) to\samości)
W dniu 12 grudnia 2005 roku około godz. 11.45 w Katowicach przy ul. Jasnej 26
Przyczyna(-y) zatrzymania
w sklepie spo\ywczym PAJCZEK dokonał kradzie\y jednej paczki papierosów
(szczegółowo opisać przyczynę zatrzymania, ponadto
m-ki MSKIE, wartości 5 złotych na szkodę Janiny WALECZKO, tj. o czyn z
w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa
art. 119ż1 k.w.
lub wykroczenia dokładnie je określić i podać
kwalifikacje prawnÄ…)
Zachodzi przesłanka do zastosowania trybu przyspieszonego.
1 2 1 5 1 2 1 2 2 0 0 8
Protokół sporządzono
godzina minuta dzień miesiąc rok
Miejsce sporządzenia protokołu
Komenda Miejska Policji w Katowicach
Osoby uczestniczące w czynności
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(charakter przybrania protokolant, stenograf lub
inny; w ka\dym przypadku stopień dotyczy
policjanta imiÄ™ i nazwisko osoby innej ni\
zatrzymana i prowadzący czynność)
29
Oświadczenie zatrzymanego(-ej)
Zostałem(-am) pouczony(-a) o przysługującym mi prawie:
Ä„% wniesienia do SÄ…du Rejonowego w Katowicach
w terminie 7 dni od zatrzymania za\alenia, w którym mogę się domagać zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości
zatrzymania (art. 244 ż 2, 245, 246 ż 1 i 2, 248, 278 k.p.k., art. 46 ż 1 i 4, 47 ż 1 i 2 k.p.o.w.);
Ą% wniesienia do równorzędnego składu Sądu w
za\alenia na postanowienie sądu zarządzającego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie (art. 285 ż 2, 376 ż 1 k.p.k.);
Ą% wniesienia do prokuratora za\alenia na sposób przeprowadzenia zatrzymania (art. 15 ust. 7 ustawy o Policji), do pierwszej
pomocy medycznej i badania lekarskiego (w razie potrzeby) (art. 15 ust. 5 ustawy o Policji);
Ą% kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym i bezpośredniej z nim rozmowy, \ądania powiadomienia o zatrzymaniu osoby
najbli\szej, pracodawcy lub szkoły (art. 245 k.p.k.);
Ą% nawiązania kontaktu z urzędem konsularnym lub przedstawicielstwem dyplomatycznym (art. 612 ż 2 k.p.k.).
Jan Kowalski
1 2 2 0 1 2 1 2 2 0 0 8
godzina minuta dzień miesiąc rok (podpis zatrzymanego(-ej)
Oświadczenie zatrzymanego(-ej) po pouczeniu nie wnoszę za\alenia na zatrzymanie, nie \ądam kontaktu z adwokatem i
bezpośredniej z nim rozmowy, nie chcę aby kogokolwiek powiadamiano o
moim zatrzymaniu
Oświadczenie osoby w związku z zatrzymaniem oświadczenia nie składano
Oświadczenie zatrzymanego(-ej) o stanie oświadczam, i\ czuje się dobrze, nie chcę pomocy lekarskiej
zdrowia, z uwzględnieniem opisu i przyczyn
ewentualnych obra\eń
Zatrzymany (-a) X nie był(-a) był(-a) badany(-a) przez lekarza badania nie przeprowadzano
Omówienie skreśleń oraz poprawek i uzupełnień
poczynionych w protokole nie czyniono
Zgłoszone przez osoby uczestniczące w czynności
zarzuty, co do treści protokołu oraz nie zgłoszono
oświadczenie policjanta prowadzącego czynność
Do protokołu załączono
(liczba i rodzaj załączników)
nie załączano
Czynność zakończono 1 2 2 5 1 2 1 2 2 0 0 8
godzina minuta dzień miesiąc rok
Protokół osobiście odczytałem odczytano mi
x
post. Wacław Brol
Jan Kowalski
(podpis zatrzymanego(-ej) (podpis policjanta)
Podpis(y) osoby(-ób) uczestniczącej(-ych) w czynności
1. 2. 3.
12.12.2008 r. Jan Kowalski
Kopię niniejszego protokołu otrzymałem(-am)
(data i podpis zatrzymanego(-ej)
Zgodnie z art. 244 ż 4 k.p.k. o zatrzymaniu osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa zawiadomiono
prokuratora ------------------------------------------- w -----------------------------------------------------------------------------
telefonicznie, przekazując ponadto kopię protokołu
godzina minuta dzień miesiąc rok
Zatrzymanego(-Ä…) -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(imiÄ™ i nazwisko)
przekazano do dyspozycji SÄ…du
zwolniono
w
godzina minuta dzień miesiąc rok
(pozycja ksią\ki zatrzymań) (podpis policjanta)
Ą% postawić znak X w odpowiedniej kratce albo postawić znak X w odpowiedniej kratce i uzupełnić treść
30
31
Literatura
1. Grzegorczyk T., Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz,
wyd. 11, Dom Wydawniczy ABC, 2005.
2. Kupiński R., Gałązka M., Szafrańska E., Nowicka I., Wybrane zagadnienia
materialnego i procesowego prawa wykroczeń, Szczytno 2005.
3. Lewiński J., Komentarz do Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia,
wyd. 5, Lewis Nexis, Warszawa 2007.
4. Skwarczyński H., Postępowanie przyspieszone w kodeksie postępowania
w sprawach o wykroczenia, PrzeglÄ…d Policyjny 2007, nr 2.
5. Stefański M., artykuł, Palestra.1998.3-4.36, Przepisy karne w ustawie
o bezpieczeństwie imprez masowych. Teza nr 1,14558/1.
6. Stefański M., artykuł, Palestra.1998.3-4.36, Przepisy karne w ustawie
o bezpieczeństwie imprez masowych. Teza nr 1,14558/2.
7. Stefański M., artykuł, Palestra.1998.3-4.36, Przepisy karne w ustawie
o bezpieczeństwie imprez masowych. Teza nr 1,14558/3.
8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia
2006 r. w sprawie ochrony przeciwpo\arowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563).
9. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z pózn.
zm.).
10. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r.
Nr 109, poz. 756 z pózn. zm.).
11. Ustawa z dnia 26 pazdziernika 1982 r. o wychowaniu w trzezwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz.
473).
12. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 z pozn.
zm.).
13. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89,
poz. 555 z pozn. zm.).
14. Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. Nr 53, poz. 549, z pózn.
zm.).
32
15. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848.).
16. Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do
u\ytku cywilnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 117, poz.1007, z pozn. zm.).
17. Ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (tekst
jednolity Dz. U. Nr 62, poz. 504).
18. Zarządzenie nr 323 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2008 r.
w sprawie metodyki wykonywania przez Policję czynności administracyjno-
porządkowych w zakresie wykrywania wykroczeń oraz ścigania ich sprawców
(Dz. Urz. KGP Nr 9, poz. 48).
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Prawo wykroczeĹ„ Wydanie 10Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnichKodeks postępowania w sprawach o wykroczeniaKodeks postępowania w sprawach o wykroczeniaKodeks postępowania w sprawach o wykroczeniaKodeks Postępowania w Sprawach o Wykroczeniawięcej podobnych podstron