WOJNA PÓ�ŁNOCNA (1700-1721)

1698-sojusz sasko-du�ąski

1699-traktat sasko-du�ąsko-rosyjski

1699-sojusz sasko-brandenburski

1699 Liga Pó�łnocna:

Saksonia-Inflanty

Dania-Sund i walka z Holsztynem

Brandenburgia-szwedzkie Pom. Zach. ze szczecinem.

Rosja-dostêp do Ba�łtyku w Ingri i Estoni

1700-Dania atakuje Holsztyn, a August II rozpoczyna oblê�żenie Rygi

Karol XII uzyskuje pomoc Angli i Holandi, rozbi. armiê du�ą. i rosyj.

1701-Szwedzi wkraczaj�ą do RP, zajmuj�ą W-wê i Kraków i rozbijaj�ą armiê polsko-sask�ą

1704-czêœ�Ś szlachty pod namow�ą Szwedów zawi�ązuj�ą KONFEDERACJÊ WARSZAWSK�Ą

Królem Polski zostaje STANIS�ŁAW LESZCZY�ęSKI

1705-w W-wie podpisano traktat polsko-szwedzki

Zawi�ązuje siê KONFEDERACJA SANDOMIERSKA-podpisuj�ą traktat sojuszniczy z Rosj�ą

1709-(moment zwrotny) Karol XII atakuje Rosjê, na Ukrainie w bitwie pod Po�łtaw�ą Szwedzi przegrywaj�ą; odradza siê Liga Pó�ł., Dania- wszczê�ła wojnê ze Szwecj�ą, August II powraca do polski.

Rosjanie-opanowali Finlandiê i uzyskali przewagê na morzu

Prusy-zajê�ły szwedzki Szczecin

Wojska sasko-du�ąskie i brandenb. odnosz�ą sukcesy

1718-Smier�Ś Karola XII

1719-1720-Szwecja zawiera traktaty pokojowe z:

-Hanowerem-Brema i Verden

-Prusami-Pom. szwedzkie ze Szczecinem

-Dani�ą-wolnoœ�Ś handlu przez Sund

1721-w Nystad podpisano traktat z Rosj�ą:

Rosja-Inflanty, Estonia, Ingria, cz. Kereli

Szwecja-Finlandia





ROSJA

Reformy Piotra I:

-Polityczne:likwidacja dumy Bojarskiej i utworzenie Senatu Rz�ądz�ącego (10 os.), powo�łanie 9 kolegiów, Piotr by�ł s�ądem najwy�żs.

-Wojskowe:zniesienie pospolitego ruszenia, zniesienie oddzia�łów strzelców, zniesienie wojsk zaciê�żnych, powo�łanie sta�łej armii(200 tyœ.), budowa floty wojennej.

-Religijne:zniesienie urzêdu patriarchy Moskwy, Piotr I zosta�ł g�łow�ą koœcio�ła prawos�ławnego jako przewodnicz�ący najœwiêtszego synodu, wprowadzenie tolerancji religijnej

-Administracyjne:podzia�ł pa�ąstwa na gubernie z wojewoda. na czele

-Spo�łeczne:ujednolicenie stanu szlacheckiego, przymusowa do�żywotnia s�łu�żba w wojsku, wprowadzenie podatków

-Obyczajowe:zgolenie brody, strój europejski, zakaz noszenia na dworze d�ługich sukni, zniesienie kalendarza bizantyjskiego i wprowadzenie julia�ąskiego, nowy alfabet.

-Gospodarcze-rozbudowa i budowa kana�łów, przemys�łu hutniczego, stoczniowego, rozwin�ą siê handel z Europ�ą Zachodni�ą.

-Rozwój szkolnictwa:powo�łanie Szko�ły Medycznej, In�żynieryjnej, Szkó�ł Górniczo-Hutniczych, Akademi Naukowej w Petersburgu.

1721-tytó�ł Imperatora, czyli cesarza Wszechrosji.

1725-bezpotomna œmier�Ś Piotra I i okres walk o w�ładzê grup i klik arystokratyczno - bojarskich.

Panowanie KATARYNY II (1729-1796)-objê�ła w�ładzê w wyniku spisku na swego mê�ża Piotra III (1762). Reformy: centralizacja w�ładzy, podporz�ądkowanie urzêdów centralnych, likwidacja Senatu Rz�ądz�ącego, wiêkszoœ�Ś kolegiów, sekularyzacja dóbr koœcielnych, likwidacja wiêkszoœci zakonów, seminariów zakonnych, wprowadzenie tolerancji religijnej, reformy szkolnictwa, utworzenie w Petersburgu korpusu kadetów, tworzenie zak�ładów wychowawczych dla dziewcz�ąt, powo�łanie Komisji do Zorganizowania Szkolnictwa, która powo�ła�ła szko�ły ludowe 4-klasowe w miastach gubernianych i 3-klasowe w miastach powiatowych, zwiêkszenie liczby Guberni, uprzywilejowanie szlachty, zwolnienie z podatków, monopol na posiadanie ziemi, wprowadzenie wolnoœci handlu, rozwój manufaktur, przemys�łu, kodyfikacja prawa-powo�łanie Komisji Kodyfikacyjnej (1767-68), wydanie instrukcji przez Kasiê II (monarchia powinna spe�łnia�Ś rolê s�łu�żebn�ą, troszczy�Ś siê o szczêœcie obywateli, powinna panowa�Ś powszechna wolnoœ�Ś)





PA�ęSTWO PRUSKO-BRANDENBURSKIE:

1640-1688-ksi�ą�że-elektor Fryderyk Wilhelm = Wielki elektor-pocz�ątek budow. scentralizowanej monarchi Hohenzolenów (ksi�ą�że)

1688-1713-elektor i ksi�ą�żê pruski Fryderyk III-naœladowa�ł Ludwika XIV (mecenas kultury), który w 1701 przyj�ą�ł tytó�ł króla w Prusach jako Fryderyk I (król)

1713-1740-Fryderyk Wilchelm I (król sier�żant-twurca militaryzmu pruskiego, oszczêdny i pracowity, pokojowa polityka, rozbudowa�ł wojsko i zwiêkrzy�ł skarb pa�ąstwowy).REFORMY:

-Stworzenie silnej armi-ochotnicy i ch�łopi z do�żywotni�ą mo�żliwoœci�ą powo�łania do broni, rekruci, szlachta pruska.

-Usprawnienie biurokracji-Generalna Dyrekcja Finansów (utworzy�ł), Generalny Dyrektoriat Finansów, Wojny i Domen, Ministerstwo Gabinetowe-spraw zagranicznych, tajna rada Brandenburska-póŸniej-Ministerstwo Sprawiedliwoœci

-Polityka gospodarcza-dodatni bilans handlowy, rozwój manufaktur pa�ąstwowych, kolonizacja nieu�żytków, tolerancja religijna.

1740-1786-Fryderyk II Wielki (król-filozof, kontynuowa�ł reformy ojca, twórca potêgi pa�ąstwa pruskiego). REFORMY:

-ograniczenie kompetencji Generalnego Dyrektoriatu Finansów Wojny i Domen (nie dowierza�ł ministrom)

-Rozbudowa biurokracji-nowe ministerstwa mu podporz�ądkowane, kontrolowa�ł wszystkie sprawy pa�ąstwa

-S�ądownictwo-1740-zniesienie tortur, ujednol. s�ądownictwa i prawa

-Gospodarka-rozbudowa manufaktur pa�ąstwowych, rozwój rolnictwa, sprowadzanie osadników

-Zdobycze terytorjalne-�łl�ąsk, uczestnictwo w rozbiorach.





WOJNA 7-LETNIA(1756-1763)

1756-Fryderyk II wkracza do saksoni-wojskie, saskie zostaj�ą rozbite

-Francja udziela wsparcia finansowego dla Austrii i Rosji.

-W�ł�ączenie do walki Szwecji (wszyscy liczyli na rozbiory Prus)

-Anglia popiera Prusy.

1757-Austria-wkracza na �łl�ąsk, Rosjanie-zwyciêstwa w prusach wschodnich, Francja-zblirza siê od zach.; Fryderyk II pokonuje Francjê i Austriê pod Rossbach i Lutyni�ą; wojna na morzach i w koloniach (Kanada i Indie)pomiêdzy Angli�ą i Francj�ą

1762-prze�łomowy moment wojny: umiera niechêtna F. II cesarzowa Rosji-El�żbieta, nowym w�ładc�ą Rosji zostaje Piotr III-wielbiciel F.II, który wycofuje wojska rosyjskie z wojny z prusami i podpisuje pokój (podobnie Szwecja) i podarowuje Prusom kilkanaœcie tyœ. �żo�łnierzy; Katarzyna II wycofuje ostatecznie wszystkie wojska rosyjskie z Prus.

1763.II-traktat pokojowy w Aubertusburgu (ko�ączy wojnê): Maria Teresa wyrzeka siê pretensji do �łl�ąska, August III Wettin odzyskuje zrujnowan�ą Saksoniê.

1763-pokój miêdzy Angli�ą, Francj�ą i Hiszpani�ą w Pary�żu: Francja traci na rzecz Anglii wybrze�że Senegalu (Afryka), Kanadê, wiêkszoœ�Ś posiad�łoœci w Ameryce pó�łnocnej; na rzecz Hiszpanii Luizjanê.

Konsekwencje wojny 7-letniej: Prusy ostatecznie zajmuj�ą �łl�ąsk i staj�ą siê jedn�ą z potêg Europejskich.





AUGUST II (1697-1733)

Po œmierci Jana III Sobieskiego, cz. Szlachty opowiada siê za ks. Conti (popi. Przez Francjê), cz. Szlachty opowiada siê z a elektorem saskim Fryderykiem Augustem Wettinem (Austria, Rosja, Brand.)

A. F. W. koronuje siê w Krakowie, a ks. Conti prubuje walczy�Ś o koronê polsk�ą, po niepowodzeniach rezygnuje.

Elekcja Augusta II Wettina (1697-1733) na króla RP - unia personalna polsko-saska. Podejmuje próby wzmocnienia w�ładzy królewskiej w Polsce, a nawet uczyni�ł j�ą dziedziczn�ą w swoje dynasti. Pomóc w tym mia�ło: wojsko saskie stacjonuj�ące w RP, podbój terytoriów dawniej nale�ż�ących do RP dla w�łasnej dynastii, uk�łady z s�ąsiadami którzy w zamian za ziemie polskie mieli pomóc Augustowi we wzmocnieniu jego w�ładzy. Dzia�łania te przynios�ły odwrotne efekty: niezadowolenie szlachty, jej opór przeciw jakimkolwiek reformom, szukanie opieki u pa�ąstw oœciennych.

1700-Polska wci�ągniêta w wielk�ą wojnê pó�łnocn�ą, która doprowadza do rozbicia wœród szlachty (pat. pocz.)

Korzystaj�ąc z obecnoœci wojsk saskich król próbowa�ł przeprowadzi�Ś reformy i zmieni�Ś ustrój. Doprowadza to do zawi�ązania siê w 1715 KONFEDERASJI TARNOGRODZKIEJ. W granice Polski wkraczaj�ą wojska rosyjskie. Pod groŸb�ą u�życia wojska rosyjskiego, pomiêdzy królem a szlacht�ą zostaje podpisany TRAKTAT W-SKI w 1716.

1717-na sejmie niemym postanowienia traktatu zosta�ły zatwierdzony: utrzymanie jedynie uni personalnej polsko-saskiej, przy królu mog�ła pozosta�Ś jedynie 1200 os gwardia saska, król mia�ł zakaz przebywania d�łu�żej poza granicami, przeprowadzenie reformy skarbowo-wojskowej, sta�łe podatki z dóbr szlacheckich, duchownych, królewskich oraz ustalenie stanu liczebnego armii RP-24 tyœ., ograniczenie uprawnie�ą hetmanów, zakaz prowadzenia dzia�ła�ą dyplomatycznych i obowi�ązek przebywania w kraju.

August II stara�ł siê o zapewnienie tronu polskiego swemu synowi, szlachta jednak by�ła niechêtna dynastii i sk�łonna by�ła poprze�Ś Stanis�ława Leszczy�ąskiego popieranego przez Francjê.

1720 - w Poczdamie dochodzi do porozumienia Rosysko-Pruskiego, które zobowi�ąza�ło je do stara�ą o utrzymanie w Polsce: - Liberum-veto, wolnej elekcji.

1732-TRAKTAT COWENWOLDA pomiêdzy: Rosj�ą, Austri�ą, Prusami. Mia�ł on na celu nie dopuszczenie do tronu polskiego Stanis�ława Leszczy�ąskiego i syna Augista II-Fryderyka Augista Wittina. Królem polskim mia�ł zosta�Ś infant portugalski Don Emanuel, w wypadku oporu RP pa�ąstwa te zobowi�ąza�ły siê do interwencji zbrojnej.





AUGIST III SAS

1733-œmier�Ś Augista II Mocnego

Rosja, Prusy, Austria popieraja polskiego elektora saskiego Fryderyka Augusta, ten za poparcie: uzna�ł austriack�ą sankcjê pragmatyczn�ą.

W elekcji wiêkszoœ�Ś szlachty wybra�ła królem polskim Stanis�ława Leszczy�ąskiego (1733), reszta szlachty elektora saskiego Fryderyka Augusta Wettina, który wkroczy�ł do RP i w Krakowie w 1734 koronowa�ł siê na króla jako August III Sas (1734-63)

W kraju wybucha wojna domowa

Polskê zajmuj�ą wojska rosyjskie i saskie, a Leszczy�ąski czeka�ł w Gda�ąsku na pomoc francusk�ą nastêpnie ucieka z kraju.

Zawi�ązuje siê KONFEDERACJA W DZIKOWIE, w obronie praw Leszczy�ąskiego.

Toczy�ła siê wojna o sukcesjê polsk�ą: przeciwko Austrii stanê�ła koalicja Francji, Hiszpanii i królestwa Sardynii, przewagê mieli sprzymierzeni, którzy zajêli Lotaryn. i ziemiê Habsbur. we W�łoszech

1738-pokój w Wiedniu miêdzy Austri�ą i Francj�ą:S. Leszczy�ąski rezygnuje z tronu polskiego, otrzymuje do�żywotnio Lotaryngiê, która po jego œmierci mia�ła przejœ�Ś w rêce Francji, Franciszek Stefan Lotary�ąski za utracone ksiêstwo otrzymuje Toskaniê, Austria zatrzyma�ła: Lombardiê, Ksiêstwo Parmy, Diacenzy i Toskani, Królestwo Neapolu i Sycylii, Jako jedno otrzyma�ł don Carlosa.

Wszyscy zagwarantowali sankcjê pragmatyczn�ą (nienaruszalnoœ�Ś posiad�łoœci Habsburgów austriackich i dziedziczenie w ca�łoœci przez Mariê Teresê)

W Polsce wobec przewagi wojsk rosyjskich i saskich iloœ�Ś zwolenników Leszczy�ąskiego mala�ła.

1736-Leszczy�ąski rezygnuje z tronu polskiego

1736. VII-w W-wie zbiera siê SEJM PACYFIKACYJNY, który wprowadzi�ł pokój pomiêdzy zwaœnionymi stronami w RP.

Panowanie Augusta III charakteryzowa�ło siê: zagro�żeniem niezale�żnoœci Polski, wzrostem anarchii, do skutku doszed�ł jedynie sejm pacyfikacyjny, a 13 pozosta�łych zosta�ło zerwanych , nieustanne walki miêdzy rywalizuj�ącymi obozami magnackimi (o wp�ływy rywalizowa�ły stronnictwa Czartoryskich i Potockich: I po�ł. panowa. Augusta to czas kiedy Czartoryscy korzystali z �łask króla, a Potoccy pozostawali w opozycji "patriotycznej" szukaj�ąs poparcia u s�ąsziadów

II po�ł panowa.Augusta to zerwanie Czrtoryskich z dworem i zajêcia ich miejsca przez Potockich. Cartoryscy nazywaj�ąsy siê patriotami szukaj�ą pomocy ze strony Rosji w walkach wew. z przeciwnikami.