Poznaj sekret najlepszych czytelników i dowiedz się
jak eliminować wokalizację!
Nie wiem czy zadawałeś sobie kiedyś to intrygujące pytanie, co sprawia,
że jedne osoby ucząc się szybkiego czytania, nawet po latach nauki
osiągają mierne rezultaty. Z drugiej strony są takie osoby, które już
po kilku tygodniach zaskakują oszałamiającymi wynikami...
Podczas gdy przeciętna prędkość czytania w krajach europejskich wynosi
zaledwie180-220 słów na minutę (u osób dorosłych), to ostatni rekord wyniósł
46 482 słowa na minutę! Co więcej, u szybkich czytelników procent
zrozumienia jest jeszcze wyższy niż u przeciętnej osoby!
Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak ma się do siebie prędkość czytania
a zrozumienie tekstu? Jak często słyszałeś zalecenie, aby  czytać wolno
żeby lepiej rozumieć ?
Jak wynika z wielu badań, taki pogląd jest całkowicie fikcyjny. To mit, który nie
jest oparty na żadnych faktach. Jedynie na przekonaniach i braku kompetencji
osób, które go rozpowszechniają. To przykre, ale większość nauczycieli czyta
z przeciętną prędkością i takie też umiejętności przekazują swoim uczniom.
Badania specjalistów z NASA oraz z kilku amerykańskich uniwersytetów
(m.in. Princeton University) wykazały, że dopiero przy prędkości 400-500
s.n.m. (słów na minutę), mózg zaczyna efektywnie przyswajać informacje!
Dopiero takie prędkości sprawiają, że mózg przestaje się nudzić i koncentruje
się na procesie czytania!
To tak jak z jazdą na motorze lub samochodem. Jadąc 20 na godzinę,
po chwili zaczniesz się nudzić i zaczniesz koncentrować się na czymś innym,
niż samo prowadzenie pojazdu. Natomiast jadąc 200 na godzinę,
koncentrujesz się na jez
dzie bo jest to znacznie bardziej ekscytujące
doświadczenie, ciekawsze i wymagające większej uwagi.
Co zatem sprawia, że niektórzy osiągają tak szokujące rezultaty, stając
się mistrzami czytania, a inni pozostają przeciętnymi czytelnikami?
Jednym z ważniejszych sekretów, jest wyeliminowanie podstawowego błędu
czytelniczego  wokalizacji.
______________________________________________ 1
� Copyright by Marcin Kijak & www.ProjektGeniusz.pl
Wokalizacja, zwana też fonetyzacją, to powtarzanie czytanych w tekście słow.
Nawyk ten kształtuje się na samym początku nauki czytania, gdy dzieci
uczone są wymawiania czytanych wyrazów na głos. Duża grupa dzieci nie
umie w póz
niejszym czasie przestawić się od czytania sylab do czytania
całych wyrazów. Większość ludzi, do końca życia używa kanału słuchowego
w trakcie czytania.
Rodzaje wokalizacji
Wyróżniamy dwa rodzaje wokalizacji. Pierwsza z nich, to wokalizacja
wewnętrzna (subwokalizacja), czyli powtarzanie czytanego tekstu w myślach
(dialogiem wewnętrznym). Drugi rodzaj, to wokalizacja zewnętrzna, która
polega na szeptaniu, a nawet głośnym wymawianiu tekstu.
Subwokalizacja występuje niemal u każdej osoby, która nie przechodziła kursu
szybkiego czytania. Wokalizacja zewnętrzna występuje rzadziej.
Jakie korzyści osiągniesz, pozbywając się wokalizacji?
Wokalizacja ogranicza możliwość zwiększenia prędkości czytania powyżej
tempa, z którym wypowiadamy słowa. Pomimo że  mówienie w myślach jest
pięciokrotnie szybsze niż wypowiadanie ich na głos, nadal jest to niskie tempo.
Na głos mówimy bowiem z prędkością ok. 150-200 s.n.m., natomiast
w myślach szybkość dochodzi do 600-800 s.n.m. W szybkim czytaniu jest to
prędkość graniczna, którą możemy przekroczyć dopiero, gdy pozbędziemy się
nawyku wokalizacji.
Czytając z wokalizacją, ścieżka przekazywania informacji z oczu do mózgu
jest znacznie dłuższa, bo przechodzi przez kanał słuchowy. Szybkie czytanie
bez wokalizacji pomija go, a informacje trafiają bezpośrednio z kanału
wzrokowego do mózgu.
Jak w prosty sposób pozbyć się wokalizacji?
Jest kilka podstawowych metod na eliminację wokalizacji. Techniki te możemy
podzielić na: zakłócanie mechaniczne, czynności zakłócające w trakcie
czytania oraz zakłócanie centralnego ośrodka mowy. Przetestuj różne metody
i wybierz dla siebie najlepszą.
______________________________________________ 2
� Copyright by Marcin Kijak & www.ProjektGeniusz.pl
Metoda mechaniczna
Polega ona na przyciśnięciu końca języka do zębów i podniebienia,
przygryzienie czegoś zębami (np. długopisu) lub szczelnym zaciśnięciu warg.
Niektórym pomaga też żucie gumy.
Wykonywanie czynności zakłócających
W trakcie czytania, wymawiamy proste wierszyki, liczymy (duże cyfry),
wymawiamy alfabet lub sylaby. Początkowo powoduje to znaczny spadek
zrozumienia, jednak wraz z ćwiczeniami zrozumienie wraca.
Zakłócanie centralnego ośrodka mowy
Polega to na wystukiwaniu rytmu w trakcie czytania tekstu. W metodzie tej
również następuje radykalny spadek zrozumienia (nawet niemal do zera),
ale efekty są świetne! Wystarczy trochę cierpliwości i konsekwencji
w wykonywaniu ćwiczeń.
Rytm najlepiej wystukiwać jest prawą ręką, używając całego przedramienia,
wg wzoru np.: 1-2 3-4 5 6 lub 1 2-3-4 5 6 7 8 (proste rytmy nie są skuteczne).
Eliminowanie nawyku wokalizacji  trzy szkoły
Istnieją trzy szkoły, które różnie odnoszą się do potrzeby likwidacji nawyku
wokalizowania. Jedna z nich, którą reprezentuje Tony Buzan uważa,
że subwokalizacja jest naturalna i nie trzeba jej eliminować.
Druga z nich uczy, że należy wokalizować tylko słowa kluczowe w czytanym
tekście, co podobno ułatwia zrozumienie.
Trzecia z nich, którą reprezentuje większość dzisiejszych trenerów szybkiego
czytania, uważa, że wokalizacja jest zbędna i należy ją wyeliminować.
Do Ciebie należy decyzja, w jaki sposób będziesz czytać i którą szkołę
wybierzesz. Zauważ tylko, że za czasów książek Buzana, rekord prędkości
wynosił niecałe 4 tys. s.n.m., natomiast dzisiaj są to dziesiątki tysięcy s.n.m.
Wnioski należą tylko do Ciebie...
PS.: Czy już zdałeś sobie sprawę, jak bardzo przydatna jest umiejętność
szybkiego czytania? Jak by to było, gdybyś zamiast sześciu godzin,
poświęcał zaledwie pół (lub mniej) na przeczytanie jednej książki?
Wszystko w Twoich rękach, stać Cię na to!
Marcin Kijak
Trener Projektu: Geniusz
______________________________________________ 3
� Copyright by Marcin Kijak & www.ProjektGeniusz.pl