n
MATERIA¸Y BUDOWLANE MAJSTERKOWANIE
n
WYSTRÓJ WNóTRZ OGRODNICTWO
¸Ä…czenie
metali
lutownicÄ…
elektrycznÄ…
J AK SAMEMU WYKONAå !
Rodzaje lutowania
1
Lutownica elektryczna umoŻliwia "ączenie metalowych elementów,
lutem tzw. mi´kkim (w temp. roboczej max. do 450°C) nie naraÅ»o-
nych na duŻe obciąŻenia.
Jest przydatna w nast´pujÄ…cych dziedzinach: elektronika (naprawa odbior-
ników radiowych, naprawa sprz´tu hi-fi itp.), modelarstwo, prace
dekarskie. LutownicÄ… elektrycznÄ… moÅ»na teÅ» wypalaç wzory na drewnie.
Narz´dzia
2
NARZóDZI A
lutownica transformatowa
kolba lutownicza
groty (koł
cówki)
spoiwo kostka
taĘma do wch"aniania
salmiaku
starego lutu
Groty (wymienne koł
cówki) Topnik
Lutownice wyposaŻone są w wy-
Kalafonie i pasty lutownicze, u"a-
mienne groty, dostosowane do
twiajÄ…ce po"Ä…czenie spiwa z "Ä…-
róŻnych rodzajów prac (im cieł
-
czonymi metalami. Zwi´kszajÄ…
sza koł
cówka grotu, tym bardziej
wytrzyma"oĘç lutu i zapobiegajÄ…
precyzyjne moÅ»e byç lutowanie):
utlenianiu miejsca po"Ä…czenia.
 grot prosty: przeznaczony do
TaĘma do wch"aniania lutu
drobnych napraw sprz´tu elek-
TaĘma (splotka), która u"atwia
trycznego i przedmiotów z ocyn-
usuni´cie starego lutu.
kowanej blachy.
Kostka salmiaku
 grot zakrzywiony: do lutowa-
nia elementów sprz´tu elek- Przeznaczona jest do czyszcze-
trycznego oraz odbiorników ra- nia grotów lutownicy elektrycz-
diowych i telewizyjnych. nej, co przed"uÅ»a ich trwa"oĘç.
 grot cienki i zakrzywiony: do Lutownice
lutowania elementów sprz´tu
Lutownice wolno nagrzewajÄ…ce si´
elektronicznego.
(kolby lutownicze) sÄ… cz´Ä˜ciej spo-
Spoiwo (lut, lutowie)
tykane. NagrzewajÄ… si´ w ciÄ…gu kil-
Spoiwo, to najcz´Ä˜ciej stop cy- ku minut. Najcz´Ä˜ciej uÅ»ywa si´ lu-
ny i innego metalu. Do lutowa- townic o mocy 30-70 W.
nia elementów sprz´tu elek- Lutownice szybko nagrzewajÄ…ce si´
trycznego naleÅ»y uÅ»ywaç stopu (transformatorowe) sÄ… gotowe do
o 40% zawartoĘci cyny. Do lu- pracy w ciÄ…gu kilku sekund, dzi´ki
towania elementów z ocynko- czemu zmniejsza si´ ryzyko prze-
wanej blachy (rynny, naczynia grzania elementów sprz´tu elektro-
kuchenne) naleÅ»y uÅ»ywaç sto- nicznego. Najcz´Ä˜ciej uÅ»ywa si´ lu-
pu o 60% zawartoĘci cyny. townic o mocy 100 W.
Lutowanie cynÄ…
3
1 OczyĘciç powierzchnie do
1
czystego metalu, wyg"adziç
pilnikiem, wyczyĘciç drucianÄ…
szczoteczkÄ… i usunÄ…ç opi"ki
z elementów przeznaczonych
do lutowania.
2
2 Rozprowadziç nieco topnika
w miejscu lutowania; zabez-
pieczy on metal przed utle-
nianiem podczas lutowania.
3 Wst´pnie ogrzaç elementy
przeznaczone do lutowania.
Drut lutu powinien topiç si´ po
zetkni´ciu z lutowanym ele-
mentem, a nie z gro-
tem lutownicy.
3
4 Po ostygni´ciu lutu usunÄ…ç
4
jego nadmiar pilnikiem lub
papierem Ęciernym.
Lutowanie elementów
4
z blachy ocynkowanej
1 Z"Ä…czyç oba elementy przezna-
czone do lutowania  na wpust .
Dok"adnie wyg"adziç w"ókninÄ…
czyszczącą lub papierem Ęcier-
nym wewn´trznÄ… i zewn´trznÄ…
cz´Ä˜ç materia"u. UsunÄ…ç kurz.
2 P´dzelkiem rozprowadziç top-
nik na elementach przezna-
czonych do lutowania.
3 Nagrzaç lutownic´. Grot na-
leÅ»y wycieraç o kostk´ sal-
miaku.
4 Unieruchomiç w imadle cz´-
Ęci przeznaczone do lutowa-
nia. Przy"oÅ»yç lut tak, aby po
rozgrzaniu elementów prze-
znaczonych do "Ä…czenia spo-
iwo wp"yn´"o pomi´dzy "Ä…-
czone elementy.
Pozostawiç do ostygni´cia.
Lutowanie elementów
5
sprz´tu elektrycznego
RADY
Typ lutownicy powinien byç odpowiedni do rodzaju lutowa-
nia: do "Ä…czenia elementów sprz´tu elektrycznego i elektro-
nicznego naleÅ»y uÅ»ywaç lutownicy o niewielkiej mocy i o cien-
kiej koł
cówce.
Osoba poczÄ…tkujÄ…ca powinna, przed przystÄ…pieniem do
w"aĘciwego lutowania, potrenowaç na starym obwodzie
drukowanym.
Czas nagrzewania obwodu drukowanego powinien byç jak
najkrótszy, zmniejsza to ryzyko jego uszkodzenia.
NaleÅ»y uÅ»ywaç jak najmniej lutu: nadmiar lutu moÅ»e byç
przyczynÄ… przerwy w obwodzie i zwarcia.
Do lutowania elementów elektrycznych i elektronicznych
najlepiej jest uÅ»ywaç spoiwo z topnikiem.
Odlutowywanie zuŻytych
elementów
Rozgrzaç stary lut koÅ‚
cówką
grota. W momencie, w którym
lut zacznie si´ topiç i stanie si´
b"yszczÄ…cy, naleÅ»y przy"oÅ»yç
do niego specjalnÄ… taĘm´
(splotk´), która wch"onie go.
UnieĘç taĘm´ z lutem.
Przy odlutowywaniu starych lu-
tów bardzo pomocnym narz´-
dziem jest odsysacz cyny, który
zasysa rozgrzany lut przezna-
czony do usuni´cia.
Lutowanie dwóch kabli
Z kaÅ»dego kabla usunÄ…ç frag-
ment izolacji, d"ugoĘci oko"o
1 cm. ZetknÄ…ç oba kable.
Rozgrzaç i przy"oÅ»yç w miejsce
styku drut lutu.
Kabel moÅ»na zginaç dopiero po
ostygni´ciu spoiny.
NaleÅ»y takÅ»e pami´taç o zaizolo-
waniu miejsca lutowania, np. za
pomocÄ… rurki termokurczliwej.
Lutowowanie na obwodzie
drukowanym
Przez kilka minut nagrzewaç
lutownic´.
Ocynowaç koÅ‚
cówk´ grotu,
pocierajÄ…c jÄ… o drut lutowia.
PrzytknÄ…ç koÅ‚
cówk´ grotu do
miejsca spojenia. Ogrzewaç
przez kilka sekund. W miejsce
styku przy"oÅ»yç drut lutowia.
Pozostawiç do ostygni´cia.
Niniejsza ulotka ma jedynie charakter informacyjny.
Szczegó"owe zasady montaŻu i wykorzystania poszcze-
gólnych produktów okreĘla instrukcja uŻytkowania.
Leroy Merlin Polska nie ponosi Żadnej odpowie-
dzialnoĘci za szkody b´dÄ…ce nast´pstwem wadli-
wego montaŻu lub wykorzystania produktów,
a w szczególnoĘci ich montaŻu i wykorzystania
w sposób niezgodny z instrukcją uŻytkowania.
Leroy-Merlin Polska Sp. z o.o., ul. Pu"awska 46, 05-500 Piaseczno