KoniecznoÊç wydania rozporzàdzenia wynika∏a
przede wszystkim z:
1) nowelizacji zapisów dotyczàcych monitoringu po˝a-
rowego w ustawie o ochronie przeciwpo˝arowej,
2) wejÊcia w ˝ycie rozporzàdzenia ministra gospo-
darki z 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadaç bazy
i stacje paliw p∏ynnych, rurociàgi przesy∏owe da-
lekosi´˝ne s∏u˝àce do transportu ropy naftowej
i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U.
nr 243, poz. 2063).
W zakresie monitoringu po˝arowego w § 27 wskaza-
no, ˝e urzàdzenia sygnalizacyjno-alarmowe systemu sy-
gnalizacji po˝arowej, w uzgodnieniu z komendantem po-
wiatowym (miejskim) PSP, mogà byç po∏àczone z obiek-
tem komendy PSP lub innym obj´tym wskazanym przez
tego komendanta, a w § 24 – ˝e wymagany w odniesie-
niu do wymienionych rodzajów obiektów system sygnali-
zacji po˝arowej powinien obejmowaç nie tylko urzàdzenia
sygnalizacyjno-alarmowe s∏u˝àce do samoczynnego wy-
krywania i przekazywania informacji o po˝arze, ale tak˝e
urzàdzenia odbiorcze alarmów po˝arowych i urzàdzenia
odbiorcze sygna∏ów uszkodzeniowych, zgodnie z Polskà
Normà PN-EN 54-1
Systemy sygnalizacji po˝arowej.
Wprowadzenie. JednoczeÊnie w § 2 ust. 1 pkt 7 wÊród
urzàdzeƒ przeciwpo˝arowych wymieniono urzàdzenia od-
biorcze alarmów po˝arowych i sygna∏ów uszkodzenio-
wych, przesàdzajàc w ten sposób o koniecznoÊci pokry-
wania kosztów ich zainstalowania i eksploatacji, zgodnie
z art. 30 ustawy o ochronie przeciwpo˝arowej, przez w∏a-
Êcicieli obiektów obj´tych obowiàzkiem w∏àczenia w sys-
tem monitoringu po˝arowego.
W § 1 ust. 2, do którego przeniesiono treÊç dawne-
go § 42, systemy sygnalizacji po˝arowej oraz dêwi´kowe
systemy ostrzegawcze zosta∏y obj´te mo˝liwoÊcià stoso-
wania rozwiàzaƒ zamiennych, podobnie jak dotychczas
sta∏e urzàdzenia gaÊnicze, hydranty wewn´trzne 25
i 52, a tak˝e zawory hydrantowe 52 (do czego dodano
teraz okreÊlone w § 20 sposoby zasilania instalacji wo-
dociàgowej przeciwpo˝arowej). Mo˝liwoÊç uzyskiwania
wymaganego poziomu bezpieczeƒstwa po˝arowego
obiektów – scharakteryzowanego w europejskiej dyrek-
tywie budowlanej, a na jej podstawie w § 207 warun-
ków technicznych, jakim powinny odpowiadaç budynki
i ich usytuowanie – w inny sposób, ni˝ okreÊlono w prze-
pisach techniczno-budowlanych i przeciwpo˝arowych,
sta∏a si´ w ubieg∏ych latach doskona∏ym Êrodkiem do
podnoszenia poziomu bezpieczeƒstwa w istniejàcych
obiektach. W niektórych przypadkach jest ona bardzo
efektywna tak˝e w odniesieniu do obiektów nowych.
Poniewa˝ rozwiàzania zamienne mogà byç wpro-
wadzane zarówno na czas nieokreÊlony, jak i okreÊlo-
ny, znajdà zastosowanie w wielu obiektach obj´tych
obowiàzkiem stosowania systemu sygnalizacji po˝aro-
wej, w których z ró˝nych przyczyn obowiàzek ten przez
d∏u˝szy czas nie b´dzie jeszcze mo˝liwy do wyegzekwo-
wania, np. w niektórych zabytkowych obiektach sa-
kralnych. W odniesieniu do dêwi´kowych systemów
ostrzegawczych rozszerzona zostanie mo˝liwoÊç czaso-
wej akceptacji systemów nie w pe∏ni odpowiadajàcych
dzisiejszym wymaganiom, a zainstalowanych w obiek-
cie przed wprowadzeniem obowiàzku ich stosowania,
oraz ewentualnego zastàpienia takiego systemu, np.
w szpitalu, zabezpieczeniami przeciwpo˝arowymi inne-
go rodzaju. Rozwiàzania zamienne przedk∏adane do
uzgodnienia komendantowi wojewódzkiemu PSP b´dà
musia∏y byç zawarte w ekspertyzie technicznej rzeczo-
znawcy do spraw zabezpieczeƒ przeciwpo˝arowych, co
powinno dawaç gwarancj´ trafnoÊci ich doboru.
OkreÊlony w § 23 ust. 2 pkt 1 obowiàzek stosowa-
nia sta∏ych urzàdzeƒ gaÊniczych wodnych w du˝ych bu-
dynkach handlowych i wystawowych ograniczono do wy-
st´pujàcych w nich stref po˝arowych ZL I, b´dàcych pod-
stawowà cz´Êcià wymienionych budynków i charaktery-
zujàcà si´ zagro˝eniami, z powodu których obowiàzek
ten wprowadzono. W pozosta∏ych strefach po˝arowych
urzàdzenia te b´dà stosowane na ogólnych zasadach, tj.
gdy inwestor z ró˝nych powodów uzna to za korzystne.
W § 28 ust. 2 bezpoÊrednio wskazano, jakie ro-
dzaje gaÊnic sà wymagane w obiekcie, w zale˝noÊci
od rodzaju wyst´pujàcych w nim materia∏ów palnych.
Zastàpi∏o to odes∏anie do Polskiej Normy dotyczàcej
grup po˝arów, krytykowane jako utrudniajàce dost´p
do informacji majàcej powszechne zastosowanie.
WÊród rodzajów gaÊnic zosta∏ wymieniony najnowszy,
typ F – do gaszenia po˝arów t∏uszczów i olejów
w urzàdzeniach kuchennych.
Poniewa˝ obowiàzujàce od poczàtku bie˝àcego
roku nowe rozporzàdzenie ministra gospodarki
w sprawie warunków technicznych dla baz i stacji pa-
liw, odpowiadajàc dok∏adnie delegacji ustawowej,
obejmuje jedynie kwestie projektowania i przekazywa-
nia w u˝ytkowanie obiektów, których dotyczy, nie zo-
sta∏y w nim uregulowane niektóre zagadnienia z po-
przedzajàcego je rozporzàdzenia z 20 wrzeÊnia 2000 r.
Wymagania dla lokalizacji zbiorników z gazem p∏yn-
nym do ogrzewania budynków zostanà zamieszczone
w znowelizowanych warunkach technicznych dla bu-
dynków, które powinny zaczàç obowiàzywaç od po-
czàtku 2007 r. (do tego czasu odnoÊne postanowie-
nia rozporzàdzenia z 2000 r. powinny byç stosowane
jako zasady wiedzy technicznej). Warunki sk∏adowa-
nia gazu p∏ynnego w butlach w handlowej sieci deta-
licznej przeniesione zosta∏y do § 10 ust. 1-3 omawia-
nego nowego rozporzàdzenia MSWiA, jednoczeÊnie
w ust. 4 wprowadzono przepis nakazujàcy wyposa˝e-
nie magazynów i rozlewni gazu p∏ynnego w urzàdzenia
i instalacje okreÊlone w ww. rozporzàdzeniu ministra
gospodarki (dzia∏ III – Bazy gazu p∏ynnego). W∏aÊnie
dzi´ki temu ostatniemu przepisowi odsy∏ajàcemu ofi-
cerowie pionu kontrolno-rozpoznawczego Paƒstwowej
Stra˝y Po˝arnej b´dà mogli egzekwowaç w trakcie
eksploatacji magazynów i rozlewni gazu p∏ynnego wy-
magania okreÊlone dla tych obiektów w nowym roz-
porzàdzeniu ministra gospodarki, co b´dzie chroniç
m.in. przed niedozwolonym nape∏nianiem butli na
stacjach autogazu, gro˝àcym ich przepe∏nieniem
i zwiàzanymi z tym wybuchami u u˝ytkowników butli.
Z poprzednio zawartych w § 10 wymagaƒ dla ma-
gazynów karbidu zrezygnowano, gdy˝ zosta∏y one
szczegó∏owo uregulowane w rozporzàdzeniu ministra
gospodarki, pracy i polityki spo∏ecznej z 23 grudnia
2003 r. w sprawie bezpieczeƒstwa i higieny pracy przy
produkcji i magazynowaniu gazów, nape∏nianiu zbiorni-
ków gazami oraz u˝ywaniu i magazynowaniu karbidu
(Dz. U. z 2004 r. nr 7, poz. 59). JednoczeÊnie w § 8
ust. 1 wskazano, ˝e do pomieszczeƒ magazynowych
przeznaczonych do sk∏adowania karbidu odnoszà si´
wymagania okreÊlone dla pomieszczeƒ zagro˝onych
wybuchem, a w ust. 4 zmniejszono dopuszczalnà od-
leg∏oÊç wiàzek butli z gazem p∏ynnym sytuowanych na
zewnàtrz budynków produkcyjnych i magazynowych od
najbli˝szych studzienek lub innych zag∏´bieƒ terenu
oraz od pomieszczeƒ z pod∏ogà znajdujàcà si´ poni˝ej
przyleg∏ego terenu – z 8 do 3 m, tak jak przy sk∏ado-
waniu ograniczonej iloÊci gazu p∏ynnego w butlach.
W omawianym nowym rozporzàdzeniu MSWiA zna-
laz∏y si´ ponadto uzupe∏nienia i uÊciÊlenia przepisów,
wynikajàce z doÊwiadczeƒ zebranych w toku blisko trzy-
letniego stosowania dotychczasowego rozporzàdzenia.
W § 4 ust. 1 pkt 1 lit. a wskazano, ˝e jedynym ro-
dzajem urzàdzeƒ, których stosowanie jest dopuszczal-
ne w strefach zagro˝enia wybuchem, sà urzàdzenia
spe∏niajàce wymagania rozporzàdzenia ministra go-
spodarki z 22 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagaƒ dla urzàdzeƒ i systemów ochronnych prze-
znaczonych do u˝ytku w przestrzeniach zagro˝onych
wybuchem (Dz. U. nr 263, poz. 2203); w pkt 2 roz-
szerzono wykaz czynnoÊci, których wykonywanie w bu-
dynkach oraz na terenach przyleg∏ych do nich jest za-
bronione z uwagi na niebezpieczeƒstwo powstania po-
˝aru, jego rozprzestrzeniania si´, utrudnienie prowa-
dzenia dzia∏ania ratowniczego lub ewakuacji – o u˝yt-
kowanie instalacji i urzàdzeƒ niepoddawanych okreso-
wym kontrolom, w takim zakresie i z takà cz´stotliwo-
Êcià, jaka wynika z przepisów Prawa budowlanego.
W pkt 6 i 12 tego samego ust´pu rozszerzono wykaz
miejsc, w których zabronione jest sk∏adowanie mate-
ria∏ów palnych, która to nieprawid∏owoÊç, cz´sto
Zmiany w przepisach przeciwpo˝arowych
OCHRONA PRZECIWPO˚AROWA W BUDOWNICTWIE
2
|OCHRONA PRZECIWPO˚AROWA|czerwiec 2006
Dariusz Ratajczak
Nowe rozporzàdzenie ministra spraw wewn´trznych i administracji w sprawie ochrony przeciwpo˝arowej budynków, innych obiektów budowlanych
i terenów, z 21 kwietnia 2006 r., zastàpi dotychczasowe rozporzàdzenie w tej samej sprawie, z 16 czerwca 2003 r. (Dz. U. nr 121, poz. 1138).
W poczàtkowych zamierzeniach mia∏o ono byç tylko nowelizacjà dotychczas obowiàzujàcego, jednak w koƒcowej fazie uzgodnieƒ, ze wzgl´du na
szeroki zakres wprowadzanych zmian, Rzàdowe Centrum Legislacji uzna∏o, i˝ w∏aÊciwe b´dzie ukazanie si´ zupe∏nie nowego aktu prawnego.
Ochrona ppoz 02-2006.qxd 22-05-2006 8:49 AM Page 2
stwierdzana podczas czynnoÊci kontrolno-rozpoznaw-
czych, powoduje du˝e zagro˝enie po˝arowe, a niekie-
dy mo˝e tak˝e uniemo˝liwiç bezpiecznà ewakuacj´.
Zakazane wi´c b´dzie sk∏adowanie materia∏ów pal-
nych, w tym pozosta∏oÊci roÊlinnych, ga∏´zi i chrustu,
poza budynkami w odleg∏oÊci mniejszej ni˝ 4 m od
granicy dzia∏ki oraz sk∏adowanie materia∏ów palnych
na nieu˝ytkowych poddaszach i na drogach komunika-
cji ogólnej w piwnicach.
W § 13 ust. 1 doprecyzowano, ˝e obowiàzek
przeprowadzania praktycznego sprawdzania organi-
zacji oraz warunków ewakuacji nie dotyczy budynków
mieszkalnych (ZL IV), gdy˝ dla budynków tych nie
przewiduje si´ samodzielnej ewakuacji ludzi w razie
wystàpienia zagro˝enia – zbyt niebezpiecznej, jak wy-
kaza∏y dotychczasowe doÊwiadczenia, i nierzadko
koƒczàcej si´ ofiarami Êmiertelnymi.
W § 14 ust. 1 i 4 zniesiono wymóg zapewnienia za-
silania zaworów 52 przez wskazany czas, uznajàc za wy-
starczajàce zapewnienie okreÊlonej w rozporzàdzeniu po-
jemnoÊci zbiorników przeciwpo˝arowych, a wymagany
czas zasilania hydrantów wewn´trznych ograniczono do
1 godziny, co w Êwietle dotychczasowych doÊwiadczeƒ
uznaje si´ za wystarczajàce. W § 15 bezpoÊrednio wska-
zano, ˝e wymaganie stosowania hydrantów 25 odnosi
si´ jedynie do obiektów ZL, doprecyzowano te˝ kryteria
stosowania hydrantów w budynkach niskich i Êredniowy-
sokich, uzale˝niajàc obowiàzki w tym zakresie od po-
wierzchni zabezpieczanej strefy po˝arowej, zamiast po-
wierzchni ca∏ego budynku. Je˝eli strefa po˝arowa ZL III,
np. sklep lub zak∏ad us∏ugowy, b´dzie w budynku Êre-
dniowysokim obejmowaç tylko pierwszà kondygnacj´ na-
ziemnà, a nad nià b´dà si´ znajdowaç wy∏àcznie strefy
ZL IV, przedmiotowemu obowiàzkowi strefa ta b´dzie
podlegaç jedynie wtedy, gdy jej powierzchnia przekracza
1000 m
2
, a nie 200, jak w pozosta∏ych przypadkach.
W § 16 zrezygnowano w ust. 3 z okreÊlania wyma-
ganego zasi´gu rzutu pràdów gaÊniczych dla zaworów
52, gdy˝ dotyczy to dzia∏aƒ prowadzonych przez jed-
nostki stra˝y po˝arnej z u˝yciem w´˝y po˝arniczych
niestanowiàcych wyposa˝enia zaworów 52, a w doda-
nym ust. 4 dopuszczono mo˝liwoÊç wyposa˝enia hy-
drantu 52 w dodatkowy wà˝ w rozleg∏ych obiektach
produkcyjnych i magazynowych w celu zabezpieczenia
miejsc, których odleg∏oÊç do najbli˝szego wyjÊcia ewa-
kuacyjnego lub innego wyjÊcia na przestrzeƒ otwartà
przekracza 30 m (rozwiàzanie takie wyst´powa∏o ju˝
w Polskiej Normie PN-B-02865:1997
Ochrona prze-
ciwpo˝arowa budynków. Przeciwpo˝arowe zaopatrze-
nie wodne. Instalacja wodociàgowa).
W § 18 doprecyzowano zawarte w ust. 2 zapisy do-
tyczàce ciÊnienia w instalacji wodociàgowej przeciwpo-
˝arowej: na zaworze odcinajàcym hydrantu wewn´trzne-
go nie powinno ono byç ni˝sze ni˝ 0,2 MPa, co zapew-
ni minimalny wymagany efektywny zasi´g rzutów prà-
dów gaÊniczych niezale˝nie od zastosowanej Êrednicy
dyszy pràdownicy. W ust. 4 wskazano, ˝e maksymalne
ciÊnienie robocze w instalacji wodociàgowej przeciwpo-
˝arowej odnosi si´ do zaworu odcinajàcego, w nawiàza-
niu do ustaleƒ norm PN-EN 671-1:2002 Sta∏e urzà-
dzenia gaÊnicze. Hydranty wewn´trzne. Hydranty we-
wn´trzne z w´˝em pó∏sztywnym oraz PN-EN 671-
2:2002
Sta∏e urzàdzenia gaÊnicze. Hydranty wewn´trz-
ne. Hydranty wewn´trzne z w´˝em p∏asko sk∏adanym.
W § 20 zrezygnowano w ust. 2 z okreÊlania miej-
sca usytuowania zbiorników z zapasem wody do zasi-
lania instalacji wodociàgowej przeciwpo˝arowej w bu-
dynkach wysokich i wysokoÊciowych, co pozwoli na ich
sytuowanie na dowolnej kondygnacji przeznaczonej
w ca∏oÊci lub cz´Êci do celów technicznych. W § 21
dodano ust. 8, dopuszczajàcy na okreÊlonych zasa-
dach przy∏àczanie przyborów sanitarnych do przewo-
dów zasilajàcych instalacji wodociàgowej przeciwpo˝a-
rowej, o ile nie spowodujà pogorszenia stanu bezpie-
czeƒstwa po˝arowego budynku – co cz´sto jest ko-
rzystne ze wzgl´dów ekonomicznych, oraz ust. 9,
wprowadzajàcy dla instalacji wodociàgowych przeciw-
po˝arowych wymóg funkcjonowania niezale˝nie od
stanu pracy innych systemów lub urzàdzeƒ.
W § 31 ust. 1 pkt 2 lit. a dostosowano sposób
oznaczania temperatury tlenia dla warstwy py∏u do wy-
magaƒ okreÊlonych w normie PN-EN 1127-1:2001,
dotyczàcej zapobiegania wybuchowi i ochrony przed
wybuchem (rozpatruje si´ temperatur´ tlenia 5 mm
warstwy py∏u zamiast 10 mm), a pkt 3 za∏àcznika do
rozporzàdzenia uzupe∏niono o podanie wspó∏czynni-
ków przebiegu reakcji wybuchu dla palnych gazów
i uniesionego py∏u oraz dla palnych par i mgie∏.
Rozporzàdzenie wejdzie w ˝ycie po up∏ywie 7 dni
od og∏oszenia go w Dzienniku Ustaw.
St. bryg. dr in˝ Dariusz Ratajczak jest dyrektorem
Biura Rozpoznawania Zagro˝eƒ KG PSP.
czerwiec 2006|OCHRONA PRZECIWPO˚AROWA|
3
OCHRONA PRZECIWPO˚AROWA W BUDOWNICTWIE
Ochrona ppoz 02-2006.qxd 22-05-2006 8:49 AM Page 3