AUDIO 9/2000

27

Impedancja znamionowa [

Ω

]

4

Efektywność (2,83V/1m) [dB]

87

Rek. moc wzmac.

*

*

*

*

*

[W]

b.d.

Wymiary (WxSxG)[cm]

90,4x21x32

Cena

Cena

Cena

Cena

Cena

(za parę) [zł]

8200,−

8200,−

8200,−

8200,−

8200,−

Dystrybutor

ARES ELEKTRO

*

*

*

*

*

wg danych producenta

HI−FI

HI−FI

HI−FI

HI−FI

HI−FI

Zespoły głośnikowe

T&A

T&A

T&A

T&A

T&A

Criterion TAL X1

T

&A to nie tylko zespoły głośnikowe,
ale również bardzo nowoczesna elek−
tronika. Ceny nie są niskie, ale też

wcale nie kosmiczne. T&A swoimi pro−
pozycjami nie tworzy wizerunku produ−
centa ściśle hi−endowego, wyalienowa−
nego i kreującego swoją markę pod−
chwytliwymi audofilskimi hasłami mi−
nimalizmu czy niezdefiniowanej muzy−

kalności, ale raczej producenta dbającego
zwłaszcza o obiektywną, techniczną wartość
swoich konstrukcji. Duża firma ma środki po−
zwalające zarówno na wdrażanie zaawanso−
wanych rozwiązań i nowych typów urządzeń,
jak i stworzenie szerokiej, wielomodelowej
oferty, w której każdy bardziej zamożny au−
diofil − o ile przypadnie mu do gustu raczej
chłodna, inżynierska aparycja T&A − znajdzie
coś dla siebie. Są więc urządzenia stereofo−
niczne, wielokanałowe, a nawet... telewizory.
W dziedzinie głośników T&A wykazuje się
dużą innowacyjnością − jest to obok prezen−
towanego miesiąc temu Backes&Müllera naj−
poważniejsza niemiecka firma od wielu lat
zaangażowana w konstruowanie kolumn ak−
tywnych. T&A połączyła tę ideę z techniką
cyfrową, co musi być kosztowne, i dlatego
dotyczy tylko modeli najdroższej serii

Solitai−

re

(opracowany na potrzeby głośników korek−

tor cyfrowy jest aktualnie dostępny również
jako niezależny komponent).

W tradycyjnych aspektach techniki głośni−

kowej T&A również ma wielki dorobek − to
jedna z najbardziej doświadczonych firm na
świecie w konstruowaniu obudów z linią
transmisyjną. Stosuje je konsekwentnie od
roku 1982 w modelach podstawowej serii

Cri−

terion

(jest jeszcze seria najtańszych kon−

strukcji

Pulsar

), co kilka lat wprowadzając ko−

lejne udoskonalenia, wynikające zarówno z
doświadczeń, jak i zmieniających się wyma−
gań rynku. Być może najbardziej bezkompro−
misowe były wielkie konstrukcje typu TMR
(Transmission Multi Resonator), z lat osiem−
dziesiątych, w których tworzono labirynty ka−
nałów, strojonych do różnych częstotliwości,
wymagały one jednak bardzo dużych obu−
dów, których rynek nie chciał już akceptować
w latach dziewięćdziesiątych. Wtedy więc
problem antyrezonansów linii transmisyjnej
zaczęto rozwiązywać za pomocą systemu
TTS (Transmission Tuning System) − jeden z
głośników niskotonowych znajdował się we−
wnątrz obudowy, i będąc odfiltrowywanym
bardzo nisko, nie wprowadzał do linii transmi−
syjnej fal, które mogłyby przy wylocie labiryn−
tu być w przeciwfazie z głośnikiem promie−
niującym na zewnątrz; układ taki miał jednak
małą efektywność i nie mógł wytwarzać bar−

Enigmatyczną

nazwę T&A nosi jedna

z najpoważniejszych nie−

mieckich firm “sprzęto−

wych”. Przybyła do Polski

dopiero niedawno, po całej

plejadzie innych niemieckich

marek, ale ze swoją bogatą

ofertą ma szansę zająć

znaczącą pozycję.

dzo dużych ciśnień w zakresie najniższych
częstotliwości. W połowie lat dziewięćdzie−
siątych wprowadzono obudowę TB (Trans−
mission Band−pass), jak nazwa wskazuje, łą−
czącą założenia linii transmisyjnej i obudowy
pasmowo−przepustowej, gdzie kombinacja
układów rezonansowych dawała zgodność
fazy źródeł niskich częstotliwości promieniu−
jących na zewnątrz. Jednak każde skompli−
kowane akustycznie rozwiązanie, uwalniając

T&A

T&A

T&A

T&A

T&A

AUDIO 9/2000

28

TAL X1 jest pozycją szczególnie
prestiżową w ofercie T&A, zainwes−
towano więc w luksusowe gniazda
WBT. Poziom wysokich i niskich
tonów możemy w niewielkim
zakresie regulować.

Czy Vifa zdetronizuje Scan−Speaka?

Głośnik XT25TG30 i Revelatory stworzył

ten sam konstruktor... Nowa geometria

pierścieniowej membrany teoretycznie

rozwiązuje pewne problemy działania

kopułek, ale czy nie wprowadzi nowych,
jeszcze nie rozpoznanych? Wielu renomo−

wanych producentów, zwłaszcza niemiec−

kich, zaczęło XT25TG30 szybko stosować

w swoich najnowszych konstrukcjach.

W naszym teście mamy wyjątkową okazję

porównać XT25TG30 z D2905/9700,

w dwóch bardzo dobrych aplikacjach.

od jednych problemów, rodzi nowe.
Najnowsze konstrukcje serii TAL
(Transmission Absorbing Line) wra−
cają więc do podstawowego, naj−
prostszego układu linii transmisyj−
nej, w którym pojedynczy kanał
prowadzi od tylnej strony memb−
rany do wylotu, a eliminacja wy−
ższych częstotliwości prowadzo−
na jest za pomocą odpowiednio
dobranego − w zakresie rodzaju
i ilości − materiału absorbcyjnego.

Konstrukcja

TAL X1

jest naj−

nowszą w rodzinie

Criterion

, poja−

wiła się na początku tego roku ja−
ko ekskluzywny dodatek do pię−
ciu podstawowych modeli −

TAL90,

110, 130, 140 i 160.

Cena

X1

, w

stosunku do wielkości tej kolumny,
jest wyraźnie wyższa, niż w przypad−
ku innych konstrukcji wolnostojących
− większe, trójdrożne, czterogłośniko−
we

TAL110

, a nawet

TAL130

, kosztują

mniej, a potężne 5−głośnikowe

TAL140

są tylko niewiele droższe. Cenę za

X1

pod−

biły zarówno luksusowe elementy w rodzaju
gniazd WBT, ale przede wszystkim nowy
głośnik wysokotonowy Vify.

Głównym twórcą tego głośnika jest Lars

Goller, konstruktor Revelatorów Scan−Spea−
ka (firmy te są obecnie silnie związane, ale
same produkty nadal występują pod oddziel−
nymi markami). Choć więc ma on na koncie
jedne z najdoskonalszych kopułek tekstyl−
nych i metalowych (D2908/9800 to również
jego zasługa), nie spoczął na laurach, ale po−
szukiwał zupełnie nowych rozwiązań. W pe−
wien sposób z pomocą przyszły mu oczeki−
wania rynku, związane z wprowadzaniem no−
wych formatów zapisu cyfrowego (DVD−Au−

dio, SACD), uzasadniające rozszerzenie pas−
ma przetwarzania poza dotychczas uznawa−
ną za wystarczającą granicę 20kHz. Do−
pieszczone tekstylne kopułki Scan−Speaka
przetwarzają (na osi głównej) do 30kHz, ale
tym razem zamiary sięgają jeszcze wyżej.
Najprostszym rozwiązaniem wydaje się uzu−
pełnienie zestawu głośnikiem superwysoko−
tonowym, kilka firm ma już gotowe propozy−
cje w tym zakresie. Jednak stosowanie do−
datkowego głośnika, przy częstotliwości po−
działu w zakresie kilkunastu kHz (bardzo
krótkie fale!), powoduje poważne problemy z
ustabilizowaniem relacji fazowych między
głośnikiem wysokotonowym a superwysoko−
tonowym, które zmieniają się drastycznie
przy niewielkch zmianach kąta odsłuchu, po−
wodując nie tylko zaburzenia liniowości cha−
rakterystyki przetwarzania, ale i rozmywanie
się pozornych źródeł dźwięku. W sumie mo−
żemy w ten sposób przysporzyć brzmieniu
więcej szkód, niż korzyści. Rozwiązaniem
wolnym od tych wad może być tylko bardzo
szerokopasmowy przetwornik wysoko−super−
wysokotonowy, o pasmie pokrywającym do−
tychczasowy zakres pracy głośników kopuł−
kowych, ale ponadto sięgający znacznie wy−
żej. W tym celu należało już porzucić kla−
syczną geometrię kopułki, i opracować nowy
kształt membrany. Taki, w którym jej po−

wierzchnia wraz ze średnicą

cewki będą nie mniejsze

niż w przypadku typo−

wej kopułki (dla od−

powiedniej efek−

tywności, dynamiki

i wytrzymałości w za−

kresie kilku kHz), a jed−

nocześnie odległość od cew−

ki − jako źródła ruchu membrany − do jej naj−
dalszych części − będzie mniejsza, niż w
przypadku kopułek − w kopułce 28−mm odleg−
łość od cewki do wierzchołka kopułki wynosi
ok. 2cm, wskutek czego w zakresie najwy−
ższych częstotliwości o bardzo krótkich fa−
lach wierzchołek miękkiej kopułki jest “mar−
twy”, a źródłem promieniowania są okolice
cewki. W ten sposób, przy danej powierzchni
membrany, zwiększona zostaje jej część efek−
tywnie pracująca przy najwyższych częstotli−
wościach, co przesuwa górną granicę prze−
twarzania. Warunki te spełnia membrana

ukształtowana w postaci dwóch fałd, z któ−
rych jedna biegnie na zewnątrz, a druga w
kierunku centrum (materiał, z którego wyko−
nano fałdy, to jedwab, znany z kopułek Scan−
Speaka). W centrum znajduje się stożek, któ−
ry jest nieruchomy, i pełni rolę akustycznej
soczewki, prowadzącej falę od fałd w ten
sposób, aby nie interferowały ze sobą zbyt
blisko samej membrany (powodowałoby to
nierówomierności charakterystyki). Swoim
działaniem przypomina więc “korektory fazy”
w stożkowych głośnikach średniotonowych,
pełni jednak jeszcze jedną funkcję − do jego
podstawy przymocowany jest wewnętrzny
obwód wewnętrznej fałdy. Wyrażane gdzie−
niegdzie przypuszczenia, że stożek ten jest
źródłem promieniowania, są z gruntu fałszy−
we (być może same fałdy, będące rzeczywis−
tym źródłem promieniowania, przypominają
komuś fałdy typowego zawieszenia).

Tym sposobem osiągnięto górną grani−

cę daleko przekraczającą wcześniejsze do−
konania nawet najlepszych 1−calowych kopu−
łek, jednak dane określające częstotliwość
graniczną są nieco rozbieżne; najbardziej
wstrzemięźliwy jest sam producent głośnika −
Vifa − podając wartość 40kHz, podczas gdy
firmy stosujące ten głośnik w swoich kon−
strukcjach obiecują 50kHz, a nawet 60kHz.

Osiągając tak wysoką górną częstotli−

wość graniczną, nie poświęcono nic z roz−
ciągnięcia pasma w stronę średnich częstotli−
wości. Wręcz przeciwnie − XT25TG30 to wy−
sokotonówka Vify, którą można stosować z
najniższymi częstotliwościami podziału, od
1,5kHz. Możliwości te wynikają zarówno z
bardzo niskiego rezonansu − 500Hz − znane−
go z Revelatorów Scan−Speaka, z relatywnie
dużej amplitudy, przy jakiej może pracować

cewka, jak i chłodzenia prowadzonego przez
miedziane elementy układu magnetycznego
(o działaniu podobnym do układu Symmetric−
Drive, redukujące indukcyjność cewki i linea−
ryzujące przebieg impedancji w zakresie wy−
sokich częstotliwości). W głośniku tym nie
zastosowano ferrofluidu, aby nie ograniczać
mikrodynamiki.

Głośniki nisko−średniotonowe w

TAL X1

to

własnej produkcji T&A, 18−cm przetworniki z
membranami aluminiowymi, znajdujące się w
ich centrach “korektory fazy” pięknie harmo−
nizują z konstrukcją głośnika wysokotonowe−
go. Obydwa pracują we wspólnej linii trans−
misyjnej, której wylot znajduje się z przodu,
na dole obudowy, jeden z nich przetwarza
tylko częstotliwości niskie, drugi zakres nis−
ko−średniotonowy.

Duża płytka gniazd przyłączeniowych

(luksusowe trzpienie WBT) sugeruje, że na

HI−FI

HI−FI

HI−FI

HI−FI

HI−FI

Zespoły głośnikowe

AUDIO 9/2000

29

Mimo iż opisujemy tu kolumny

producentów, którzy po raz pierwszy

trafili na łamy Audio, z konstrukcjami

T+A miałem już do czynienia; kilka lat temu
dane było mi słyszeć wyposażony w zwrot−
nicę cyfrową jeden ze szczytowych modeli,
pozostawił w mojej pamięci wrażenia bardzo
czystego i bardzo dynamicznego brzmie−
nia. Znacznie tańsze

TAL−X1

w dużej mie−

rze oddają pozytywne cechy droższego
brata.

Rozpocząłem od płyty Joe Hendersona.

Natychmiast dała się zauważyć doskonała
dynamika, rozumiana tutaj jako wyjątkowa
w tym zakresie ceny zdolność do różnico−
wania poziomów dźwięku. Cecha ta zapew−
niała kolumnom niesłychaną żywość, ba −
żywiołowość. W stopniu, w jakim prezentuje
ją T+A, nie jest ona zbyt często osiągana
przez inne, dowolnie kosztowne kolumny,
zaś cecha ta jest jednym z najważniejszych
czynników wiernej reprodukcji dźwięku.
Muszę jednak zastrzec, że owa dynamika
i żywiołowość

X1

nie może być utożsamia−

na z bardzo wysokimi poziomami głośności;
wspaniała operatywność tych kolumn ogra−
nicza się do poziomów, jak sądzę, zupełnie
wystarczających użytkownikom słuchają−
cym muzyki w pomieszczeniach do 20m

2

2

2

2

2

,

jednak i w tym zakresie ceny można wska−
zać konstrukcje mające większą rezerwę w
tej dziedzinie − choćby właśnie

Araxe

BC

Acoustique. Przejdźmy teraz do barwy
dźwięku. Brzmienie kontrabasu było moc−
ne, konturowe, niosące duży ładunek ener−
gii, w żadnej mierze suche, jednak też ni−
gdy rozlazłe; ponadto nie było obarczone
żadnymi podkolorowaniami. Fortepian miał
soczyste wypełnienie, w połączeniu z szyb−
kością emisji dawało to doskonałe rezulta−

ty. Jego brzmieniu nie brakowało dosta−
tecznego blasku, choć, gdybym miał się do
czegoś przyczepić, to powiedziałbym, że
niektórym znanym mi realizacjom przydało−
by się trochę więcej świetlistości, mam tu
na myśli zdolność rozseparowania najroz−
maitszych drobnych wybrzmień. Cecha ta
umiejętnie zaaplikowana kolumnom w bar−
dzo dużej mierze odpowiedzialna jest za
oddanie akustyki pomieszczenia, czy − in−
nymi słowy − aury nagrania. Bachowska pły−
ta Henryka Szerynga ponownie pokaza−
ła dobre strony T+A. Paleta barw skrzy−
piec bardzo bogata, brzmienie instrumentu
świetnie wypełnione, soczyste i zróżnico−
wane. Pomimo wspomnianego lekkiego
braku świetlistości nie można było narzekać
na brak nasycenia wyższych częstotliwości.
Fortepian Murraya Perahii pokazał całe bo−
gactwo wybrzmień i muśnięć, w momen−
tach kulminacji brzmienie instrumentu było
też stosownie potężne. Bas organów Simo−
na Prestona był wyrównany i znajdował się
pod doskonałą kontrolą, choć zejścia w naj−
niższe rejestry stawały się osłabione. Or−
kiestra symfoniczna (

“Święto wiosny”

) po−

kazała zdolność kolumn do odtworzenia dy−
namicznych spiętrzeń dźwięku i utrzymania
porządku na scenie; w

“Gloryfikacji ofiary”

doskonale rozróżnialni byli dwaj kotliści
grający (na tle orkiestry) jednocześnie na
oddzielnych zestawach kotłów. Kłopoty wy−
stąpiły dopiero wtedy, gdy chciałem zmusić
kolumny do wytworzenia bardzo wysokich
poziomów dźwięku − stawał się on zbyt jas−
krawy i jazgotliwy.

Debiut T+A na naszych łamach uznać

należy za jednoznacznie udany. Dobre wy−
równanie częstotliwościowe zaowocowało
realistycznym odtworzeniem barw, zaś ży−
wość brzmienia stawia te kolumny na czele
stawki konkurentów tej grupy cenowej.

Głośniki nisko−średnio−

tonowe − z aluminio−

wymi membranami

i korektorami fazy −

pochodzą z włas−

nych wytwórni

T&A, głośnik

wysokotono−

wy sprowa−
dzono z
Vify.

jej drugiej stronie zainstalowano układy zwrot−
nicy − ta jednak jest tak duża i skomplikowa−
na, że wymagała jeszcze większej powierz−
chni, jej płytkę drukowaną, z kilkunastoma
elementami, przymocowano za głośnikami
nisko−średniotonowymi.

Do dyspozycji użytkownika są regulacje

poziomu zakresów tonów niskich (+/− 1,5dB)
i wysokich (+/−1dB), zrealizowane na trójpo−
zycyjnych przełącznikach.

TAL X1

produkowany jest w kilku odmia−

nach kolorystycznych, oprócz podstawowe−

go wyboru naturalnych oklein są też wersje

czarna, biała i właśnie srebrzysta, która

znalazła się w naszym teście. Konsek−

wentnie, srebrzysta jest również meta−

lowa, ażurowa maskownica. Zarówno

same głośniki, jak i ten rodzaj wykoń−

czenia obudowy, nadają konstrukcji

X1

bardzo techniczny wygląd, od−

cinający się od innych, “drewnia−

nych” kolumn tego testu.

AUDIO 9/2000

AUDIO 9/2000

30

R

ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar

ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar

ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar

ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar

ys. 2 − źródła niskich częstotliwości, pomiar

sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne

sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne

sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne

sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne

sinusoidą w polu bliskim. Charakterystyki wiarygodne

do 200Hz.

do 200Hz.

do 200Hz.

do 200Hz.

do 200Hz.

Laboratorium

Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.

Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.

Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.

Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.

Rys. 4 − charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3b

b

b

b

b −

−

−

−

− regulacja poziomu głośnika

regulacja poziomu głośnika

regulacja poziomu głośnika

regulacja poziomu głośnika

regulacja poziomu głośnika

wysokotonowego.

wysokotonowego.

wysokotonowego.

wysokotonowego.

wysokotonowego.

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3c

cc

c

c

−

−

−

−

−

wpływ maskownicy.

wpływ maskownicy.

wpływ maskownicy.

wpływ maskownicy.

wpływ maskownicy.

R

ys. 1 − charakterystyka modułu impedancji.

ys. 1 − charakterystyka modułu impedancji.

ys. 1 − charakterystyka modułu impedancji.

ys. 1 − charakterystyka modułu impedancji.

ys. 1 − charakterystyka modułu impedancji.

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3

Rys. 3a

a

a

a

a −

−

−

−

− w z

w z

w z

w z

w zakresie 200Hz−20kHz, na osi głównej

akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej

akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej

akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej

akresie 200Hz−20kHz, na osi głównej iiiii pod

pod

pod

pod

pod

kątami 15

kątami 15

kątami 15

kątami 15

kątami 15

O

O

O

O

O

i 30

i 30

i 30

i 30

i 30

O

O

O

O

O

w płaszczyźnie poziomej

w płaszczyźnie poziomej

w płaszczyźnie poziomej

w płaszczyźnie poziomej

w płaszczyźnie poziomej, pomiar

, pomiar

, pomiar

, pomiar

, pomiar

metodą MLS z od

metodą MLS z od

metodą MLS z od

metodą MLS z od

metodą MLS z odległości

ległości

ległości

ległości

ległości 1m

1m

1m

1m

1m.....

Charakterystyka modułu im−

pedancji (rys. 1

rys. 1

rys. 1

rys. 1

rys. 1) wskazuje

na zastosowanie filtru górno−
przepustowego dla głośni−

ków nisko−średniotonowych −

poniżej 50Hz następuje jej szybki wzrost. Mi−
nimum przy 50Hz lokuje się na poziomie ok.
3,3 oma, w okolicach 200Hz − na poziomie
ok. 4 omów; dość niskie wartości osiąga też
w zakresie wysokich tonów, ale w sumie cha−
rakterystyka ta nie powinna przysporzyć kło−
potów żadnemu nowoczesnemu wzmacnia−
czowi.

W kolumnie

X1

uformowano labirynt linii

transmisyjnej; mierzyliśmy ciśnienie z każde−
go z głośników i z wylotu linii, następnie usta−
liliśmy charakterystykę wypadkową wszyst−
kich tych źródeł (rys. 2

rys. 2

rys. 2

rys. 2

rys. 2). Tym razem trudno

było ustalić prawidłowy wzajemny poziom
ciśnienia z otworu obudowy i głośników (co
nie przysparza trudności w przypadku bass−
reflexów, gdzie wiadomo, że w zakresie infra−
sonicznych częstotliwości, daleko poniżej
częstotliwości rezonansowej bass−reflexu,
ciśnienie z otworu (lub zespołu otworów) jest
niemal identyczne jak ciśnienie z głośnika
(głośników), gdyż trudno nam teoretycznie
określić zdolności absorbcyjne zastosowanej
linii). Wiele jednak wskazuje na to, że tłumie−
nie fali w labiryncie

X1

jest rzeczywiście dość

wysokie, i ciśnienie stamtąd pochodzące ma
niewielki udział w kształowaniu charakterys−
tyki przetwarzania

X1

, co zresztą jest zgodne

z deklaracjami producenta. Na charakterysty−
kach samych głośników nie widać żadnych
lokalnych wygaszeń amplitudy w zakresie
niskich tonów, w obudowie nie zachodzą

więc poważne zjawiska rezonansowe cha−
rakterystyczne dla słabo wytłumianych labi−
ryntów czy bass−reflexów, jakimi część obu−
dów labiryntowych po trosze jest. Jedynie w
pobliżu 250Hz pojawia się na charakterysty−
ce wypadkowej 2−decybelowy “ząb”, którego
przyczyny nie widać na charakterystykach
samych głośników, ale na charakterystyce
ciśnienia z otworu − w tym zakresie mamy
więc śladowy “antyrezonans” linii, który zwyk−
le wygląda znacznie poważniej. Należy przy−
znać, że konstruktorom T&A udało się dość
prostymi środkami przezwyciężyć największe
problemy linii transmisyjnych. Tym razem
jednak obudowie tego typu nie towarzyszy
charakterystyka sięgająca w zakres częstotli−
wości najniższych, z czego przecież linia
transmisyjna słynie − ale to kwestia nie tylko
obudowy, która w tym przypadku ma za krót−
ki tunel, aby bić rekordy, lecz zwłaszcza sku−
tek założenia filtru górnoprzepustowego, któ−

ry wprowadza tłumienie już poniżej 50Hz. Je−
go rolą jest odciążenie głośników od dużych
amplitud w zakresie, który przez producenta
zostaje uznany za mało użyteczny z akus−
tycznego punktu widzenia. Punkt −6dB leży
nieco powyżej 40Hz, przydałoby się trochę
niżej, zwłaszcza że przy ostrym spadku cha−
rakterystyki 30Hz leży już na poziomie −
20dB. Jak też widać na tym rysunku, dolny
głośnik jest tłumiony powyżej 200Hz.

Zakres średnio−wysokotonowy (rys. 3a

rys. 3a

rys. 3a

rys. 3a

rys. 3a)

prezentuje się wyśmienicie. Pod kątem 15

O

O

O

O

O

obserwujemy charakterystykę o wahaniach
jedynie +/− 1dB. To zasługa zarówno charak−
terystyk samych głośników, jak i staranności
w opracowaniu zwrotnicy (tym razem jest ona
bardzo skomplikowana). Warto zwrócić uwa−
gę na wyśmienite charakterystyki kierunkowe
głośnika wysokotonowego − pod kątem 15

O

O

O

O

O

,

aż do granicy 20kHz, charakterystyki z osi
głównej i 15

O

O

O

O

O

nie odbiegają od siebie bardziej

niż o 2dB, na skraju pasma nie jest też syg−
nalizowane żadne osłabienie, niestety nasz
system pomiarowy “kończy się” przy 20kHz
i nie pozwala sprawdzić, jak wysoko napraw−
dę sięga XT25TG30. Regulacja poziomu wy−
sokich tonów (rys. 3b

rys. 3b

rys. 3b

rys. 3b

rys. 3b) pozwala cyzelować

zakres powyżej 2kHz. Maskownica tym ra−
zem wpływa nie na zakres średnich, ale wy−
sokich tonów, powodując kilkudecybelowe
podbicie przy 14kHz (rys. 3c

rys. 3c

rys. 3c

rys. 3c

rys. 3c).

Oglądanie charakterystyki całego pasma

(rys. 4

rys. 4

rys. 4

rys. 4

rys. 4) przynosi prawie pełną satysfakcję.

To “prawie” dotyczy braku najniższego basu,
natomiast już powyżej 50Hz sprawa ma się
doskonale. Widać minimalne podbicie w naj−
wyższej oktawie, które jednak łatwo usunąć

ustawiając przełącznik w pozycji −1dB, a
wówczas osiągniemy wspaniałe zrównowa−
żenie +/− 1,5dB.

Efektywność − 87dB.

55

60

65

70

75

80

85

90

95

10

100

1000

10000

Cz ęs totliw oś ć w Hz

Ci

śnienie w dB

HI−FI

HI−FI

HI−FI

HI−FI

HI−FI

Zespoły głośnikowe