D A L A R N A

J Ę Z Y K S Z W E D Z K I :

C O C Z Y T A Ć ?

C Z E G O S Ł U C H A Ć ?

Aldona Hartwińska

Jak czytać po

szwedzku?

Z przyjemnością! Przede wszystkim!

Nie zmuszaj się do nadmiernego wysiłku związanego z

czytaniem, bo to Cię tylko zniechęci. Nie przejmuj się, że na

początku nie wszystko będziesz rozumieć - to normalne. Warto

więc zacząć od najprostszych form, takich jak:

- internetowe memy

- komiksy

- literaturę młodzieżową

- książki, które dobrze znasz po polsku

- książki w wersji lättsvenska

- wiadomości nyheter på lättläst svenska

Pierwszą przeszkodą, jaką natrafisz na swojej drodze w trakcie
nauki szwedzkiego będzie kwestia wymowy:

dlaczego te same

literki czytamy inaczej w różnych słowach

? Odpowiadają za to

miękkie i twarde samogłoski (mjuka och hårda vokaler). To,
jaka stoi za spółgłoską samogłoska determinuje sposób jej
odczytania.

Mjuka och hårda vokaler

a

o

u

å

e

i

y

ä

ö

Mjuka vokaler

Hårda vokaler

gata god gurka gå

(czytamy jak g)

katt ko kudde kål

(czytamy jak k)

ska skola skuld skål

(czytamy jak s)

ge gissa gärna göra

(czytamy jak j)

kemi Kina kyckling kär

köpa

(czytamy jak "sz")

sked skinka skynda

skära skön

(czytamy jak "h" lub "sz")

Sprawdź wymowę tych słówek na naszym

fanpage na Facebooku. Znajdziesz tam krótki

film, który rozwieje wszelkie wątpliwości!

Jak słuchać po

szwedzku?

Najlepiej - cały czas!

Im więcej będziesz słuchać, tym szybciej się osłuchasz,

wychwycisz melodię, oswoisz się z językiem szwedzkim. Dużo

słuchania przełoży się na lepszą wymowę. Warto wiedzieć, że

jest wiele takich słówek, które są do siebie podobne, a znaczą

coś zupełnie innego. Dla osoby początkującej czasem brzmią

identycznie, co może prowadzić do zabawnych wpadek. Kilka

przykładów:

förstör - förstår

niszczę - rozumiem

juice -  ljus 

sok - światło

socker - söker - saker 

cukier, szukać, rzeczy

Hurra! - hora

okrzyk radości - wulg. prostytutka

Czego słuchać?

Radio
Dzięki słuchaniu radia możesz poznać język z
życia codziennego, bo zawsze opiera się na
rozmowie - jedynie wiadomości są czytane ze
wcześniej

przygotowanych

tekstów.

Dodatkowym atutem jest to, że w radio
możemy usłyszeć akcenty z całego kraju. Warto
więc postawić na stacje "mówione", a w Szwecji
jest to na przykład pierwszy kanał szwedzkiego
radia - Sveriges Radio P1.





Świetną opcją jest ściągnięcie aplikacji, dzięki
której można słuchać wielu stacji radiowych,
czy zapisywać swoje ulubione audycje. Jedną z
takich aplikacji jest TuneIn.

Słuchaj biernie!

Kiedy zaczynałam naukę szwedzkiego, radio P1 towarzyszyło

mi przez cały czas - podczas gotowania, sprzątania, w drodze

do pracy, czy w trakcie spaceru miałam słuchawki na uszach.

Na początku nie rozumiałam ani jednego słowa i było to

męczące. Często zapominałam, że radio leci w tle, kiedy

wykonywałam różne czynności, ale to pomogło mi osłuchać

się z językiem, złapać melodię. Radia słuchałam biernie na

równi ze słuchaniem czynnym (czytanki z podręczników) i

nauką słówek. Po jakimś czasie z P1 zaczęłam wychwytywać

kontekst rozmów. To był kamień milowy w nauce!

Aldona Hartwińska

www.dalarna.pl

Podcasty

Warto zaprzyjaźnić się ze stroną Bra Podcast,

gdzie polecanych jest 100 najlepszych miejsc w

sieci, których można posłuchac podcastów na

KAŻDY temat. Na pewno znajdziesz to, co Ciebie

najbardziej będzie interesować. Wszystkie nasze

propozycje są dostępne bezpłatnie online.

Dużo ciekawych podcastów zrealizowanych

zostało przez Sveriges Radio P3 oraz

Sveriges Radio P1.

Creepypodden to propozycja dla

tych, którzy lubią się bać.

Straszne historie, straszne

miejsca i dreszczyk emocji.

P3 Dokumentär to podcasty, w

których usłyszycie ważne historie

i rozmowy z tymi, którzy byli w

centrum wydarzeń.

Podcasty

P3 Historia. Dla tych, którzy

uwielbiają słuchać o tych, którzy

tworzyli historię. Ostatni cesarz

Chin, AlCapone czy może

Nefertiti?

Så funkar det. Nie ma takiego

pytania, które nie zostanie

potraktowane poważnie. Ich

motto brzmi: zapytaj o cokolwiek,

a my postaramy się znaleźć

odpowiedź.

P3 Dystopia. Podcastowa

apokalipsa! Co się stanie jeśli

zabraknie wody? Jaka może być

broń przyszłości w najgorszej

wojnie? Co się wydarzy, kiedy na

świecie zabraknie jedzenia...?

Podcasty różne

Rättegångspodden.

Prawdopodobnie najlepszy

podcast kryminalny. Możecie

posłuchać o morderstwach,

strzelaninach i porwaniach, które

miały miejsce na terenie Szwecji

(i nie tylko)

Mellan Himmel och Jord. Jonas

Fagerström, Lucas Simonsson

och Carl Dèman to trzech

dżentelmenów, którzy

spowodują, że będziecie płakać

ze śmiechu.

Alla Våra Ligg. Podcast o tym,

jak ważne jest życie erotyczne.

Bez tabu!

Połącz słuchanie i

czytanie

Wiele jest takich stron internetowych, które

oferują nyheter lätt på svenska, czyli

wiadomości dostosowane poziomem trudności

językowej do osób, które się szwedzkiego

dopiero uczą. Jedną z takich stron jest 8sidor.

Tu można

jednocześnie

czytać tekst

wiadomości i

odtworzyć

nagranie, w

którym lektor

czyta bardzo

powoli

Niektóre telewizje oferują specjalną wersję

wiadomości, które napisane są na bardzo

prostym poziomie. Na SVT Play można

obejrzeć Nyheter på lätt svenska. Wiadomości

są w "łatwym szwedzkim", do tego możemy

oglądać obrazki i włączyć szwedzkie napisy.

Opcja ta dostępna jest również wtedy, kiedy

przebywamy w Polsce.

Połącz słuchanie,

czytanie i oglądanie

Często zdarza się tak, że podczas nauki natrafiamy na słówko,

którego nie tylko znaczenia nie rozumiemy, ale też nie wiemy jak je

przeczytać. Co wtedy?

Jest kilka miejsc w Internecie, które umożliwiają odsłuchanie

słówek. Zajrzyj na Forvo.com

Tutaj, po wpisaniu słówka, możemy odsłuchać wymowy, którą

nagrywają rodowici Szwedzi.

Inną stroną wartą uwagi jest strona słownika Lexin:

http://lexin.nada.kth.se/

Sprawdzaj wymowę

szwedzkich słówek

Szwedzkie wydawnictwa mają pozycje

przeznaczone specjalnie dla tych, którzy

dopiero uczą się języka. Jeśli masz dostęp do

szwedzkiej biblioteki czy księgarni, szukaj tam

pozycji lättlästa.

Takie książki mają jasną zawartość, bez

poetyzowania, napisane są językiem

codziennym i konkretnym. Nawet fonty zostały

dobrane tak, by czytanie było łatwiejsze. Książki

bardzo często są też ilustrowane.

Lättlästa böcker, czyli

książki łatwe do czytania

Nauka języka nie musi być wykańczająca.

Możesz bez wyrzutów sumienia włączyć

taki program, którego nigdy nie będziesz

oglądać po polsku, bo po prostu szkoda

Ci na niego czasu. Dlaczego warto stracić

czas na szwedzką wersję rolnika, który

szuka żony? Bo używany jest tam bardzo

prosty język, a nieskomplikowaną fabułę

można łatwo śledzić. Można obejrzeć

takie programy jak Första dejten

(Pierwsza randka) – program, w którym

na randkę w ciemno umawiają obce

sobie osoby; Tro, hopp och kärlek o tym,

jak trzech księży i pastor szuka miłości (w

jednym z odcinków występuje Polka!),

czy Lyxfällan, którego bohaterowie

wpadli w pułapkę zadłużenia. Szwedzi

wyprodukowali kilka sezonów Svenska

Hollywoodfruar (Żony Hollywood), Ex on
the beach czy Paradise Hotel. Wiecie, że

w jednym z sezonów udział brała Sofia

Hellqvist? Nie kojarzycie? Nic dziwnego,

bo dziś się tytułuje jako księżniczka Sofia.

Guilty pleasure, czyli

programy na które

zwykle szkoda Ci czasu

C H C E S Z S K U T E C Z N I E N A U C Z Y Ć S I Ę

J Ę Z Y K A S Z W E D Z K I E G O ?

P O Z N A J N A S Z Ą M E T O D Ę !

S Z K O Ł A J Ę Z Y K A   S Z W E D Z K I E G O

D A L A R N A

+ 4 8 5 1 6 4 5 0 2 1 2

P O N - P T   1 0 : 0 0 - 1 8 : 0 0

H E J @ D A L A R N A . P L