Bogowie i boginie

Rzymscy

atrybut

uwagi

Greccy

atrybut

Amor – Kupid,

Kupidyn

strzały, łuk, kołczan,

uskrzydlony piękny

młodzieniec z łukiem i strzałą,

pulchne niemowlę z łukiem i

strzałami

bóg miłości

Eros

strzały, łuk, kołczan,

uskrzydlony piękny

młodzieniec z łukiem i strzałą,

pulchne niemowlę z łukiem i

strzałami

Bachus

bluszcz, kiść winogrona, tyrs

bóg płodnych sił przyrody, wina i

winnej latorośli

Dionizos

bluszcz, kiść winogrona, tyrs

Eskulap

laska Eskulapa, szyszka

sosnowa, wieniec laurowy

opiekun sztuki lekarskiej

Asklepios

laska Eskulapa, szyszka

sosnowa, wieniec laurowy

Geniusz

z paterą i rogiem obfitości,

czasami z ołtarzem u stóp

półboska, śmiertelna istota, która

obdarza mężczyznę płodnością,

kieruje jego losem, przynosi szczęście

lub niepowodzenie

-

-

Honor, Honos

uzbrojony mężczyzna, z

gałązką oliwną lub z berłem i

rogiem obfitości

bóg będący personifikacją pojęć

moralnych – honoru i czci

-

-

Janus

przedstawiany z dwiema

twarzami, z kluczami i laską

wiązany był z bramami (domów lub

miast), wszelkim początkiem i końcem

-

-

Jowisz – Jupiter

piorun, orzeł

władca bogów i najwyższy bóg w

panteonie, pan Niebios i Ziemi

Zeus

berło, piorun, orzeł, egida

Kwirynus

-

jeden z pięciu najważniejszych bogów,

był bogiem kwirytów (Quirites), tzn.

zbrojnych Rzymian

-

-

Mars

wilk, dzięcioł i dąb

bóg wojny

Ares

wilk, pies, orzeł

Merkury

petasos, skrzydełka u nóg i

kapelusza, kaduceusz

bóg handlu, zysku i kupiectwa; także

złodziei i celników, posłaniec bogów

Hermes

petasos, skrzydełka u nóg i

kapelusza, kaduceusz

Mitra

Młodzieniec w tunice, w

czapce frygijskiej na głowie,

zabijający byka

←

bóg wedyjski, którego kult przyjął się

także w Rzymie, bóstwo solarne

→

bóstwo o szerokich, często

sprzecznych, kompetencjach:

bóg gwałtownej śmierci, jednocześnie

solarny i chtoniczny, Oddalał

(apotropaios) i oczyszczał (katharsios)

od zła (zbrodni mordu), bóg porządku

i prawa – harmonii świata

Apollo

kołczan, łuk, lira, łabędź,

jastrząb

Momus

starzec z maską w jednej ręce i

laską błazna w drugiej

syn Nocy, bóg żartów, kpin, drwin i

niezasłużonej krytyki

-

-

Neptun

trójząb

bóg wód, chmur i deszczu

Posejdon

trójząb, koń, delfin

Orkus, Pluton

-

bóg świata zmarłych

Hades

berło, klucze

Pilumnus

-

był bóstwem przyrody, bratem

Picumnusa, dbał on o zdrowie i

prawidłowy wzrost dzieci

-

-

Picumnus

-

był bogiem płodności, rolnictwa,

małżeństwa i dzieci, identyfikuje się

go ze Sterquilinusem.

-

-

Saturn

-

bóg rolnictwa i zasiewów

Kronos

-

Sol

piękny mężczyzna z

promienistą aureolą wokół

głowy lub promienistą koroną

na głowie

bóg światła i powietrza

Helios

piękny mężczyzna z

promienistą aureolą wokół

głowy lub promienistą koroną

na głowie

Somnus

-

bóg snu

Hypnos

laska i róg

Sterquilinus

-

był bogiem użyźniania ziemi,

utożsamiany z Picumnusem lub

Saturnem

-

-

Terminus

-

bóg granic państwowych i granic

między prywatnymi posiadłościami

-

-

Virtus

w zbroi z włócznią i

perizonium

bóg będący personifikacją odwagi

-

-

Wulkan

młot i kowadło

bóg wulkanów oraz kowalstwa

Hefajstos

młot i kowadło

bóg i uosobienie śmierci

Tanatos

skrzydła, pochodnia

Aurora

urodziwa kobieta z wielkimi

skrzydłami u ramion, w

bogini jutrzenki

Eos

urodziwa kobieta z wielkimi

skrzydłami u ramion, w

peplosie szafranowego koloru,

powożąca rydwanem lub w

locie przed wozem Heliosa, z

kwiatami i pochodnią w ręce

peplosie szafranowego koloru,

powożąca rydwanem lub w

locie przed wozem Heliosa, z

kwiatami i pochodnią w ręce

Bellona

w hełmie i z dzidą w ręku,

powożąca rydwanem Marsa

←

bogini wojny, żona lub siostra Marsa

→

bogini i uosobienie gwałtu, przemocy,

wojny, działań wojennych, uchodziła

za córkę Aresa (według innej wersji za

jego siostrę) lub Zeusa i Hery

Enyo

-

Ceres

-

bogini wegetacji i urodzajów

Demeter

poważna kobieta z wieńcem

kłosów na głowie, w ręku

trzyma sierp, pochodnię lub

kosz owoców, bogini

poświęcone były kłosy, mak,

złotogłów, żuraw

Concordia

kobieta trzymająca róg

obfitości w jednej ręce i

gałązkę oliwną w drugiej lub

owoc granatu - symbol

płodności małżeństwa

bogini zgody i harmonii

-

-

Diana

z jeleniami lub w lesie, łuk i

strzały, w krótkim chitonie, z

półksiężycem

bogini księżyca, narodzin i łowów

Artemida

z jeleniami lub w lesie, łuk i

strzały, w krótkim chitonie, z

półksiężycem

Discordia

-

bogini zamętu, niezgody i chaosu

Eris

uskrzydlona postać kobiety

Furie

-

bóstwa chtoniczne, demony świata

podziemnego

Erynie:

Alekto –

niestrudzona

Tyzyfone –

mścicielka

Megajra – wroga,

zawistna

uskrzydlone staruchy z

wężami zamiast włosów i

przekrwionymi oczami, w

rękach trzymały pochodnie

lub żmije, bądź też bicze

nabijane ćwiekami z brązu

Fauna

-

bogini płodności i urodzaju,

identyfikowana z Mają (bogini

wzrastania)

-

-

Flora

-

bogini roślinności wiosennej w

stadium kwitnienia

Chloris (nimfa)

-

Fortuna

z zawiązanymi oczyma i z

rogiem obfitości, ze sterem i

rogiem obfitości, czasem z

kołem w tle, czasem z gałązką

oliwną i paterą

bogini kierująca ludzkimi losami

Tyche

z rogiem obfitości i sterem,

kołem fortuny

Gracje:

Daino

Pefredo

Enio

-

boginie wdzięku, piękności i radości

Charyty:

Aglaja –

Promienna

Eufrozyna –

Rozumna

Taleja – Kwitnąca

ubrane w udrapowane szaty,

nagie, trzymają się zwykle za

ręce,

atrybuty: róża, mirt,

instrumenty muzyczne, jabłko

lub flakonik z wonnym

olejkiem, czasem kłosy lub

maki

Iustitia

kobieta w długiej szacie,

wsparta na włóczni,

trzymająca w ręku wagę

bogini będąca personifikacją

sprawiedliwości

Temida

z rogiem obfitości, z wagą i

mieczem; niekiedy z opaską

na oczach

Izyda

krowa

←

egipska bogini, której kult przyjął się

również w Rzymie

Utożsamiana z

Demeter

(patrz wyżej)

-

Junona

-

małżonka Jowisza/Zeusa

patronka macierzyństwa, opiekunka

małżeństwa i rodziny

Hera

prosty słup lub belka,

poważną, dostojna matrona,

często z jabłkiem granatu w

ręce – symbolem płodności –

lub z lilią, diadem z gwiazd,

kukułka, na rydwanie

zaprzężonym w pawie, którym

powozi Iris, krowa

Luna

w świetlistej szacie, z

półksiężycem, na rydwanie

zaprzężonym w dwa konie

bogini księżyca

Selene

przemierzała nocne niebo na

srebrnym rydwanie,

zaprzężonym w parę białych

koni (lub mułów albo krów),

urodziwa „białolica” kobieta z

wielkimi skrzydłami u ramion,

w świetlistym peplosie i

himationie, z pochodnią w

ręce, z półksiężycem, w

diademie

Minerwa

w zbroi i hełmie, sowa

bogini mądrości, nauki, sztuki i

literatury

→

wojny sprawiedliwej oraz opiekunka

miast

Atena

Polias – patronka

miast,

Pallas – panna,

Promachos – pani

zastępów,

Ergane –

pracownica,

Partenos –

dziewica

miecz, sowa, dzida, hełm,

drzewo oliwne

Ops

w jednej ręce chleb, druga

dłoń w pomocnym geście, z

berłem jako personifikacja

zamożności

←

siostra i małżonka Saturna, bogini

płodności, urodzaju i bogactwa,

czczona także jako opiekunka

rolnictwa

→

córka Uranosa i Gai, siostra i żona

Kronosa

Reja (Rea)

w rydwanie ciągniętym przez

dwa lwy, księżyc, łabędź

Pax

młoda kobieta trzymająca róg

obfitości, z gałązką oliwną,

berłem, rogiem obfitości lub

kaduceuszem

bogini pokoju

Ejrene

wyobrażana z małym

Plutosem, bóstwem bogactwa

na ręku, rogiem obfitości i

gałązką oliwną

Salus

z berłem i paterą, z której

karmi się wąż owinięty wokół

ołtarza

bogini będąca personifikacją zdrowia i

bezpieczeństwa

Hygieja

młoda kobieta z miską (lub

czarą albo pucharem) i wężem

Wenus

owoce i kwiaty, gołębie, naga

lub do połowy obnażona, ale

także jako piękna i młoda

jadąca rydwanem

zaprzężonym w gołębie

bogini miłości, piękna, kwiatów,

pożądania i płodności

Afrodyta

rydwan zaprzężony w gołębie,

róża, oraz mirt

Westa

ogień

bogini ogniska domowego i

państwowego

Hestia

ogień

Wiktoria

z lśniącymi w słońcu
skrzydłami, wieńcem

laurowym i gałązką oliwną

bogini zwycięstwa i chwały

Nike

młoda kobieta ze skrzydłami i

gałązką oliwną w dłoni

© madziairm 2011, enjoy!