Konstanty z Aspergerem wywa yø drzwi do
UJ

Ucze , który m.in. dzi ki bøyskawicznej akcji "Gazety Wyborczej" wywalczyø wydøu on matur , przeszedø przez
ni przebojem - zdaø z wysokimi notami. I b dzie studiowaø wymarzon histori na Uniwersytecie Jagiello skim

Matematyka - 78 proc., niemiecki - 98 proc., rozszerzona historia - 82 proc., rozszerzona historia sztuki - 70 proc.

To wyniki z matury Konstantego Zieli skiego z III Spoøecznego Liceum Ogólnoksztaøc cego w Krakowie, dzi ju
studenta presti owego UJ.

Takich wyników nie powstydziliby uczniowie najlepszych liceów. Tylko z polskiego wynik miaø gorszy - 56 proc.
(zaliczenie daje 30 proc.). Ale polski to wøa nie ten egzamin, na który zabrakøo Konstantemu czasu. Bo w przeddzie
matury urz dnicy z Okr gowej Komisji Egzaminacyjnej przypomnieli sobie, e trzeba odpowiedzie na jego aplikacj o
wydøu enie czasu pisania egzaminu. I odpowiedzieli - negatywnie.

Dlaczego tak nas obchodzi

matura

jednego chøopca w kraju, gdzie taki sam egzamin co roku zdaje niemal póø miliona

jego rówie ników? Bo od Konstantego taka zwykøa matura wymagaøa gigantycznego wysiøku i nieustannej walki z
wøasnymi ograniczeniami. A od jego rodziców

niezwykøego uporu i bojów z urz dniczymi barierami

.

Søabo z uwag , prawie nie pisze

Konstanty ma zespóø Aspergera. Czyli m.in. szybko si dekoncentruje i ma køopot z rozumieniem polece . Nie øapie
metafor, wszystko odbiera bardzo dosøownie. Zwykle ucze , kiedy przeczyta polecenie: "Wymie wszystkie
najwa niejsze bitwy wojsk polskich z Krzy akami", wpisze na te cie "Grunwald, obl enie Malborka, wojn
trzynastoletni ". Konstanty zablokuje si przy poleceniu - zajmie go dylemat, czy ma wymieni "wszystkie", czy tylko
"najwa niejsze" bitwy. Tak b dzie za ka dym razem. Konstanty nie umie traktowa polece umownie i nigdy si tego nie
nauczy. To nie wszystko. Konstanty ma powa ny problem z tzw. maø motoryk - jego r ce nie chc søucha polece z
mózgu. Dlatego nie nosi sznurowanych butów, tylko na rzepy. A zamiast sprawnie pisa , mozolnie stawia wielkie litery,
których czasem sam nie potrafi rozczyta .

Po co si uczy , skoro tyle przeszkód? - mógøby pomy le Konstanty, a jego rodzice postara si o rent . Tak równie
podpowiadali internauci, kiedy opisaøam jego spraw - peøno byøo wpisów, e skoro dzieciak nie potrafi, niech si nie
pcha na matur .

Na szcz cie tak si nie staøo. Bo Konstanty ma talenty, np. genialn pami do søówek i konstrukcji gramatycznych.
Fenomenaln wiedz historyczn . Umiej tno zestawiania faktów. Pami do nazwisk i wydarze . W gimnazjum byø
laureatem trzech olimpiad z historii i niemieckiego.

A przede wszystkim - jest ambitny.

- Nie cierpiaø matematyki, miaø søabe wyniki po gimnazjum i du e przed ni opory - opowiada Wioletta Kaszuba,
matematyczka Konstantego w liceum. Zmusiøa go do pisania. - Zadania domowe zapisywaø za niego ojciec. Wiedziaøam,

e si chøopak nie nauczy matematyki, je li nie zacznie sam rozwi zywa równa .

Powiedziaøa Konstantemu: albo sam piszesz, albo stawiam jedynki. Bez søowa wzi ø døugopis i zapisaø dziesi tki
zeszytów tymi swoimi kulfonami.

- Nie pchaøbym syna na studia, gdyby go nie byøo na to intelektualnie sta - mówi ojciec Wojciech Zieli ski. Wie, e
Konstanty ma ograniczone mo liwo ci w wyborze profesji, cho by dlatego, e ma søaby kontakt z lud mi. Poniewa
kocha histori , mo e wi c zostanie archiwist ? - planuj w rodzinie.

Problem na maturze? Czas

W polskiej szkole dla uczniów z tzw. specjalnymi potrzebami edukacyjnymi warunki matury i innych egzaminów ustala
si inne ni dla pozostaøych uczniów. Nie chodzi o to, by uøatwi zadanie, gdy mniej umiej , ale eby wyrówna ich
szanse. Np. niesøysz cy zdaj w j zyku migowym, niewidomym odczytuje si na gøos polecenia, chorzy le cy mog
zdawa w domu, a dysgraficy - pisa w komputerze.

Aspergerowcom i autystykom wydøu a si o póø godziny czas matury oraz przydziela nauczycieli pomocników, którzy
pilnuj ich skupienia, ewentualnie zapisuj podyktowane przez ucznia rozwi zania w egzaminacyjnych arkuszach.
Uczniom, którzy maj niedowøad r k, te przysøuguje póø godziny wi cej. Z obu tych mo liwo ci chcieli skorzysta
rodzice Konstantego. Poprosili o wydøu enie matury o caø godzin : z powodu zespoøu Aspergera i niesprawno ci r k.

- Przepisy nie okre laj precyzyjnie, co robi , kiedy jeden ucze ma obie diagnozy. Ale w przypadku sprz onych
niepeønosprawno ci pozwalaj dyrektorowi podj wøasn decyzj . Uwa aøem, e søuszne b dzie zsumowanie obu
czasów i pozwolenie Konstantemu, by pisaø o godzin døu ej - mówi Iwo Wro ski, dyrektor III SLO w Krakowie.

W grudniu powiedziaø o tym rodzicom, w marcu zawiadomiø maøopolsk Okr gow Komisj Egzaminacyjn i poprosiø o
dodatkowy arkusz egzaminacyjny dla nauczyciela wspieraj cego.

OKE mówi "nie" dzie przed

matur

Poniedziaøek, 8 maja, dzie przed matur . Garnitur Konstantego przygotowany, koszula - wyprasowana. W poøudnie
OKE przysyøa do szkoøy faks, e egzamin døu szy o godzin jest nielegalny.

Od grudnia chøopak wiczyø testy i wypracowania w czasie wydøu onym o godzin . Razem z nim nauczyciele (np.
matematyk "zapisaø" za Konstantego wuefista). Do tego dla aspergerowca zmiana reguø w trakcie

gry

mo e mie

kluczowe znaczenie - z trudem si dostosowuj do zmian; nawet tak drobna, jak inaczej uøo ona ksi ka na biurku,
mo e wywoøa silny stres i bunt. Rodzice si martwi , e Konstanty wycofa si matury. Mimo to chøopak idzie na
egzamin.

Dzwoni do maøopolskiej OKE. Søysz , e to wina szkoøy, formalnie dyrektor szkoøy powinien zgøosi spraw egzaminu
do 15 lutego, a pismo przysøaø 21 marca. Dlaczego zwlekali z decyzj póøtora miesi ca i przysøali j w przeddzie matur?

Strona 1 z 2

Konstanty z Aspergerem wywa yø drzwi do UJ

2013-07-13

http://wyborcza.pl/2029020,75248,14263283.html

- Dopiero teraz zd yli my rozpatrzy t spraw - mówi dyrektor OKE Lech Gawryøow.

Inaczej rozumie przepisy ni dyrektor szkoøy i uwa a, e Konstantemu mo na przyzna jedynie dodatkowe póø godziny.

Ale w wyja nieniach dla "Gazety", po godzinie, urz dnicy tej samej OKE pisz : "zespóø Aspergera daje mo liwo
wydøu enia czasu egzaminu pisemnego o nie wi cej ni 30 minut, podobnie dla absolwentów z niepeønosprawno ci
ruchow , wydøu enie o nie wi cej ni 30 minut". Czyli tak, jakby przyznali racj rodzicom.

Konstanty przyst puje do polskiego w zmienionych warunkach, czyli pisze póø godziny krócej. W czasie gdy podchodzi
do wypracowania, mój tekst o jego problemie czytaj na Wyborcza.pl - internetowej stronie "Gazety Wyborczej" -
urz dnicy z MEN. Alarmuj Centraln Komisj Egzaminacyjn .

Po godz. 15 dyrektor CKE Andrzej Gaø ski decyduje - przychyli si do wniosku rodziców, wydøu y ka dy nast pny
egzamin Konstantego.

Wicedyrektorka CKE Mariola Konopka mówi "Gazecie": - Szczególnie wa ne jest, eby umo liwia uczniom ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi równy start w ycie. Dla nas to znaczy, e musimy jak najbardziej elastycznie
traktowa warunki ich egzaminów.

Podmienione arkusze maturalne

Ale to nie koniec. Konstanty zdaø matur , mo e stawa do rekrutacji na wymarzon histori na Uniwersytecie
Jagiello skim. Rodzice w euforii. - Udowodniø, e jest wart stosowania tych "specjalnych" warunków na maturze. e nie
przepychamy go przez szkoø , a to nam zarzucali internauci. Udowodniø, e jest za siebie odpowiedzialny - mówi
rodzice.

Tylko nauczycielka matematyki nie jest zadowolona, poniewa wyniki Konstantego z matematyki, jakie zobaczyøa na
wykazie z OKE, byøy na granicy zdawalno ci - tylko 34 proc. Zdumiony byø tak e wuefista, który byø z Konstantym na
egzaminie. Bo kiedy tylko w sieci CKE wrzuciøa wyniki, porównaø je z notatkami i wyliczyø, e wynik chøopaka powinien
by co najmniej dwa razy lepszy.

Wuefista si zas piø, a rodzice odpu cili. Matematyczka Kaszuba nie daøa za wygran . Sprawdziøa matur Konstantego
skrupulatnie. Okazaøo si , e ze wszystkich zamkni tych na kilkana cie mo liwych, zdobyø zaledwie jeden punkt. A te
zadania s uwa ane za najøatwiejsze. - Nawet jak ucze strzela odpowiedzi, trafia lepiej - komentuje Kaszuba.
Przekonaøa wi c rodziców, eby sprawdzili maturaln

prac

syna.

Ju na drugi dzie OKE dzwoniøo do dyrektora III SLO. Sensacja: odpowiedzi Konstantego zostaøy omyøkowo
podliczone, bo nauczyciel wuefista dostaø inny arkusz ni ucze !

eby uczniowie nie ci gali, odpowiedzi na arkuszach maturalnych s podawane w ró nych konfiguracjach - przy tym

samym pytaniu jeden ucze znajdzie odpowied prawidøow przy literce "A", a jego kolega z øawki przy literce "B".
Sprawdza automat wedøug matrycy. A poniewa ucze miaø inny arkusz ni nauczyciel, wszystkie poprawne odpowiedzi
Konstantego zostaøy potraktowane jako... zøe.

Kto popeøniø bø d? Trudno dociec. Grunt, e OKE bøyskawicznie zmieniøa wiadectwo. I teraz chøopak ma na nim wynik z
matematyki na poziomie 78 proc.

- Dla nas to nauczka na caøe ycie. Edukacja naszego syna to jak ycie na wojnie czy sztuka przetrwania, tylko dla
odpornych - mówi mi ojciec Konstantego. I radzi rodzicom z dzie mi o tzw. specjalnych potrzebach edukacyjnych: -
B d cie nieufni. Sprawdzajcie wszystko: ka dy przepis i paragraf. Bo by mo e wiadcz na wasz korzy , cho
urz dnik b dzie mówiø "nie". No i walczcie - o wszystko i ka dego dnia. eby i wasze dziecko miaøo normalne ycie.

Dzisiaj 19-letni Konstanty Zieli ski z Krakowa odpoczywa na spøywie kajakowym z rodzin . A w pa dzierniku zacznie
swoj now przygod z yciem - na uniwersytecie.

Tekst pochodzi z serwisu Wyborcza.pl -

http://wyborcza.pl/0,0.html

© Agora SA

Strona 2 z 2

Konstanty z Aspergerem wywa yø drzwi do UJ

2013-07-13

http://wyborcza.pl/2029020,75248,14263283.html