Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Dz.U.99.43.430
ROZPORZ
Ą
DZENIE
MINISTRA TRANSPORTU I GOSPODARKI MORSKIEJ
z dnia 2 marca 1999 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogi publiczne i ich
usytuowanie.
(Dz. U. z dnia 14 maja 1999 r.)
Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz.
414, z 1996 r. Nr 100, poz. 465, Nr 106, poz. 496 i Nr 146, poz. 680, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 111,
poz. 726 oraz z 1998 r. Nr 22, poz. 118 i Nr 106, poz. 668) zarz
ą
dza si
ę
, co nast
ę
puje:
Dział I
PRZEPISY OGÓLNE
§ 1. 1. Rozporz
ą
dzenie okre
ś
la warunki techniczne, jakim powinny odpowiada
ć
drogi publiczne i
zwi
ą
zane z nimi urz
ą
dzenia budowlane oraz ich usytuowanie.
2. Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada
ć
autostrady płatne i drogowe obiekty in
ż
ynierskie
oraz ich usytuowanie, okre
ś
laj
ą
przepisy odr
ę
bne.
3. Warunki techniczne, o których mowa w ust. 1, przy zachowaniu przepisów Prawa budowlanego,
przepisów o drogach publicznych oraz przepisów odr
ę
bnych, a tak
ż
e ustale
ń
Polskich Norm zapewniaj
ą
w szczególno
ś
ci:
1) spełnienie wymaga
ń
podstawowych dotycz
ą
cych:
a) bezpiecze
ń
stwa u
ż
ytkowania,
b) no
ś
no
ś
ci i stateczno
ś
ci konstrukcji,
c) bezpiecze
ń
stwa z uwagi na mo
ż
liwo
ść
wyst
ą
pienia po
ż
aru lub innego miejscowego zagro
ż
enia,
d) ochrony
ś
rodowiska ze szczególnym uwzgl
ę
dnieniem ochrony przed nadmiernym hałasem,
wibracjami, zanieczyszczeniami powietrza, wody i gleb,
2) odpowiednie warunki u
ż
ytkowe zgodne z przeznaczeniem drogi publicznej,
3) niezb
ę
dne warunki do korzystania z drogi publicznej przez osoby niepełnosprawne, w szczególno
ś
ci
poruszaj
ą
ce si
ę
na wózkach inwalidzkich.
§ 2. Przepisy rozporz
ą
dzenia stosuje si
ę
przy projektowaniu, wykonywaniu dróg publicznych i
zwi
ą
zanych z nimi urz
ą
dze
ń
budowlanych, a tak
ż
e ich odbudowie, rozbudowie, przebudowie oraz przy
remontach obj
ę
tych obowi
ą
zkiem uzyskania pozwolenia na budow
ę
.
§ 3. Ilekro
ć
w rozporz
ą
dzeniu jest mowa o:
1) drodze - rozumie si
ę
przez to drog
ę
publiczn
ą
,
2) terenie zabudowy - rozumie si
ę
przez to teren le
żą
cy w otoczeniu drogi, na którym dominuj
ą
obszary
o miejskich zasadach zagospodarowania, wymagaj
ą
ce urz
ą
dze
ń
infrastruktury technicznej, lub
obszary przeznaczone pod takie zagospodarowanie w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego,
3) liniach rozgraniczaj
ą
cych drog
ę
- rozumie si
ę
przez to granice terenów przeznaczonych na pas
drogowy lub pasy drogowe ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, a w wypadku autostrady - w decyzji o
ustaleniu lokalizacji autostrady; w liniach rozgraniczaj
ą
cych drogi na terenie zabudowy (ulicy) mog
ą
znajdowa
ć
si
ę
równie
ż
urz
ą
dzenia infrastruktury technicznej nie zwi
ą
zane z funkcj
ą
komunikacyjn
ą
drogi,
4) klasie drogi - rozumie si
ę
przez to przyporz
ą
dkowanie drodze odpowiednich parametrów
technicznych, wynikaj
ą
cych z jej cech funkcjonalnych,
5) pr
ę
dko
ś
ci projektowej - rozumie si
ę
przez to parametr techniczno-ekonomiczny, któremu s
ą
przyporz
ą
dkowane graniczne warto
ś
ci elementów drogi, proporcje mi
ę
dzy nimi oraz zakres
wyposa
ż
enia drogi; pr
ę
dko
ść
projektowa nie jest zwi
ą
zana z pr
ę
dko
ś
ci
ą
dopuszczaln
ą
, o której
mowa w przepisach o ruchu drogowym,
6) pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej - rozumie si
ę
przez to parametr odwzorowuj
ą
cy pr
ę
dko
ść
samochodów
osobowych w ruchu swobodnym na drodze, słu
żą
cy do ustalania warto
ś
ci elementów drogi, które ze
wzgl
ę
du na bezpiecze
ń
stwo ruchu powinny by
ć
dostosowane do tej pr
ę
dko
ś
ci,
7) pasie awaryjnego postoju, zwanym dalej "pasem awaryjnym" - rozumie si
ę
przez to cz
ęść
pobocza
słu
żą
c
ą
do zatrzymywania si
ę
i postoju pojazdów unieruchomionych z przyczyn technicznych,
8) pasie dziel
ą
cym:
a)
ś
rodkowym pasie dziel
ą
cym - rozumie si
ę
przez to cz
ęść
drogi stanowi
ą
c
ą
rozdzielenie jezdni
przeznaczonych dla przeciwnych kierunków ruchu,
b) bocznym pasie dziel
ą
cym - rozumie si
ę
przez to cz
ęść
drogi stanowi
ą
c
ą
rozdzielenie jezdni o
ró
ż
nych funkcjach,
9) skrzy
ż
owaniu - rozumie si
ę
przez to przeci
ę
cie lub poł
ą
czenie dróg na jednym poziomie,
zapewniaj
ą
ce pełn
ą
lub cz
ęś
ciow
ą
mo
ż
liwo
ść
wyboru kierunku jazdy,
10) w
ęź
le - rozumie si
ę
przez to krzy
ż
owanie si
ę
lub poł
ą
czenie dróg na ró
ż
nych poziomach,
zapewniaj
ą
ce pełn
ą
lub cz
ęś
ciow
ą
mo
ż
liwo
ść
wyboru kierunku jazdy,
11) przeje
ź
dzie drogowym - rozumie si
ę
przez to krzy
ż
owanie si
ę
dróg na ró
ż
nych poziomach, nie
umo
ż
liwiaj
ą
ce wyboru kierunku jazdy,
12) zje
ź
dzie - rozumie si
ę
przez to cz
ęść
drogi na poł
ą
czeniu z drog
ą
nie b
ę
d
ą
c
ą
drog
ą
publiczn
ą
lub na
poł
ą
czeniu drogi z dojazdem do nieruchomo
ś
ci przy drodze; zjazd nie jest skrzy
ż
owaniem,
13) wyje
ź
dzie z drogi lub wje
ź
dzie na drog
ę
- rozumie si
ę
przez to cz
ęść
drogi stanowi
ą
c
ą
poł
ą
czenie
jezdni tej drogi z ł
ą
cznic
ą
na w
ęź
le albo z obiektem lub urz
ą
dzeniem obsługi uczestników ruchu,
14) nat
ęż
eniu miarodajnym ruchu - rozumie si
ę
przez to nat
ęż
enie ruchu wyst
ę
puj
ą
ce w roku prognozy,
wyra
ż
one liczb
ą
pojazdów na godzin
ę
(P/h),
15) kr
ę
to
ś
ci odcinka drogi - rozumie si
ę
przez to stosunek sumy bezwzgl
ę
dnych warto
ś
ci k
ą
tów zwrotu
kierunków trasy drogi wyra
ż
onych w stopniach do jego długo
ś
ci wyra
ż
onej w kilometrach.
§ 4. 1. W celu okre
ś
lenia wymaga
ń
technicznych i u
ż
ytkowych wprowadza si
ę
nast
ę
puj
ą
ce klasy
dróg:
1) autostrady, oznaczone dalej symbolem "A",
2) ekspresowe, oznaczone dalej symbolem "S",
3) główne ruchu przyspieszonego, oznaczone dalej symbolem "GP",
4) główne, oznaczone dalej symbolem "G",
5) zbiorcze, oznaczone dalej symbolem "Z",
6) lokalne, oznaczone dalej symbolem "L",
7) dojazdowe, oznaczone dalej symbolem "D".
2. Drogi zaliczone do jednej z kategorii, w rozumieniu przepisów o drogach publicznych, powinny
mie
ć
parametry techniczne i u
ż
ytkowe odpowiadaj
ą
ce nast
ę
puj
ą
cym klasom dróg:
1) drogi krajowe - klasy A, S, GP i wyj
ą
tkowo klasy G,
2) drogi wojewódzkie - klasy G, Z i wyj
ą
tkowo klasy GP,
3) drogi powiatowe - klasy G, Z i wyj
ą
tkowo klasy L,
4) drogi gminne - klasy L, D i wyj
ą
tkowo klasy Z.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Dział II
USYTUOWANIE DROGI
§ 5. Usytuowanie drogi oznacza w niniejszym rozporz
ą
dzeniu umieszczenie jej elementów w pasie
terenu wyznaczonym liniami rozgraniczaj
ą
cymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego
lub w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w trybie okre
ś
lonym w przepisach o
zagospodarowaniu przestrzennym.
§ 6. Szeroko
ść
drogi w liniach rozgraniczaj
ą
cych powinna zapewnia
ć
mo
ż
liwo
ść
umieszczenia
elementów drogi i urz
ą
dze
ń
z ni
ą
zwi
ą
zanych wynikaj
ą
cych z ustalonych docelowych transportowych i
innych funkcji drogi oraz uwarunkowa
ń
terenowych.
§ 7. 1. Szeroko
ść
ulicy w liniach rozgraniczaj
ą
cych, z zastrze
ż
eniem ust. 3 i 4, nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Najmniejsza szeroko
ść
w liniach rozgraniczaj
ą
cych ulicy o przekroju
Klasa ulicy
jednojezdniowym (m)
dwujezdniowym (m)
1x2
2x2
2x3
1
2
3
4
S
-
40
50
GP
30
40
50
G
25
35
45
Z
20
30
-
L
12
-
-
D
10
-
-
2. W wyj
ą
tkowych wypadkach, uzasadnionych trudnymi warunkami terenowymi lub istniej
ą
cym
zagospodarowaniem, dopuszcza si
ę
przyj
ę
cie mniejszych szeroko
ś
ci ulic ni
ż
podane w ust. 1, jednak
pod warunkiem spełnienia wymaga
ń
, o których mowa w § 6. Przyj
ę
cie mniejszej szeroko
ś
ci ulicy w
liniach rozgraniczaj
ą
cych wymaga przeprowadzenia analizy obejmuj
ą
cej:
1) wzajemne
rozmieszczenie
jej
elementów
oraz
urz
ą
dze
ń
infrastruktury
technicznej,
w
charakterystycznych przekrojach poprzecznych,
2) sposób etapowego i docelowego odwodnienia,
3) sposób wysoko
ś
ciowego rozwi
ą
zania ulicy,
4) wpływ istniej
ą
cego warto
ś
ciowego zadrzewienia,
5) podstawowe uwarunkowania hydrogeologiczne i geotechniczne, a w szczególno
ś
ci wyst
ę
powanie
gruntów o małej no
ś
no
ś
ci oraz terenów zalewowych,
6) podstawowe uwarunkowania ochrony
ś
rodowiska, a w szczególno
ś
ci sposoby ochrony przed
nadmiernym hałasem, wibracjami i zanieczyszczeniami powietrza.
3. Szeroko
ść
ulicy, okre
ś
lona w ust. 1, powinna by
ć
odpowiednio zwi
ę
kszona, je
ż
eli przewiduje si
ę
umieszczenie w tej ulicy wi
ę
kszej liczby pasów ruchu, torowiska tramwajowego,
ś
cie
ż
ek rowerowych,
pasów lub zatok postojowych, pasów zieleni wysokiej lub urz
ą
dze
ń
odwodnienia powierzchniowego.
4. Rozmiary terenu potrzebnego na w
ę
zeł, skrzy
ż
owanie ulicy klasy Z lub ulic wy
ż
szych klas z ulic
ą
klasy Z, G lub GP oraz na plac i parking powinny by
ć
okre
ś
lone indywidualnie. Na skrzy
ż
owaniu ulicy
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
klasy L lub D z ulic
ą
klasy L lub D, a tak
ż
e na skrzy
ż
owaniu ulicy klasy Z z ulic
ą
klasy L lub D powinny
by
ć
stosowane naro
ż
ne
ś
ci
ę
cia linii rozgraniczaj
ą
cych nie mniejsze ni
ż
5 m x 5 m.
§ 8. 1. Szeroko
ść
drogi w liniach rozgraniczaj
ą
cych poza terenem zabudowy i nie przeznaczonym
pod zabudow
ę
nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Najmniejsza szeroko
ść
w liniach rozgraniczaj
ą
cych drogi o przekroju
Klasa drogi
jednojezdniowym (m)
dwujezdniowym (m)
1x2
2x2
2x3
1
2
3
4
A
-
60
70
S
30
40
50
GP
25
35
45
G
25
35
-
Z
20
30
-
L
15
-
-
D
15
-
-
2. Szeroko
ś
ci dróg, o których mowa w ust. 1, obejmuj
ą
: jezdnie, pobocza, skarpy o wysoko
ś
ci 0,75
m, rowy drogowe oraz pasy terenu za rowami, zgodnie z przepisami o drogach publicznych.
3. Szeroko
ść
drogi w liniach rozgraniczaj
ą
cych powinna by
ć
zwi
ę
kszona, je
ż
eli zawiera ona elementy
lub urz
ą
dzenia inne ni
ż
wymienione w ust. 2.
4. Rozmiary terenu potrzebnego na w
ę
zeł, skrzy
ż
owanie drogi klasy Z poza terenem zabudowy lub
dróg wy
ż
szych klas z drog
ą
klasy Z, G, GP lub S oraz na plac i parking powinny by
ć
okre
ś
lone
indywidualnie. Na skrzy
ż
owaniu drogi klasy Z z drog
ą
klasy L lub D powinny by
ć
stosowane naro
ż
ne
ś
ci
ę
cia linii rozgraniczaj
ą
cych nie mniejsze ni
ż
10 m x 10 m, a przy istniej
ą
cej zabudowie dopuszcza si
ę
nie mniejsze ni
ż
5 m x 5 m, za
ś
na skrzy
ż
owaniu drogi klasy L lub D z drog
ą
klasy L lub D powinny by
ć
stosowane naro
ż
ne
ś
ci
ę
cia nie mniejsze ni
ż
5 m x 5 m.
§ 9. 1. W celu zapewnienia wymaganego poziomu bezpiecze
ń
stwa ruchu drogowego okre
ś
la si
ę
nast
ę
puj
ą
ce warunki poł
ą
cze
ń
dróg, dopuszczalne odst
ę
py mi
ę
dzy w
ę
złami lub skrzy
ż
owaniami oraz
warunki stosowania zjazdów, przy czym przez odst
ę
p mi
ę
dzy w
ę
złami lub skrzy
ż
owaniami rozumie si
ę
odległo
ść
mi
ę
dzy punktami przeci
ęć
osi dróg na s
ą
siednich w
ę
złach lub skrzy
ż
owaniach:
1) droga klasy A powinna mie
ć
powi
ą
zania z drogami klasy G i drogami wy
ż
szych klas, odst
ę
py mi
ę
dzy
w
ę
złami nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
15 km, a w granicach lub s
ą
siedztwie du
ż
ego miasta lub
zespołu miast - nie mniejsze ni
ż
5 km; dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo pojedyncze odst
ę
py nie mniejsze ni
ż
5 km, a w granicach lub s
ą
siedztwie du
ż
ego miasta lub zespołu miast - nie mniejsze ni
ż
3 km, je
ż
eli
potrzeby funkcjonalno-ruchowe takie odst
ę
py uzasadniaj
ą
, przy czym stosowanie na drodze klasy A
zjazdów jest zabronione;
2) droga klasy S powinna mie
ć
powi
ą
zania z drogami klasy G (wyj
ą
tkowo klasy Z) i drogami wy
ż
szych
klas, odst
ę
py mi
ę
dzy w
ę
złami (skrzy
ż
owaniami) poza terenem zabudowy nie powinny by
ć
mniejsze
ni
ż
5 km, a na terenie zabudowy w granicach lub s
ą
siedztwie du
ż
ego oraz
ś
redniego miasta - nie
mniejsze ni
ż
3 km; dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo pojedyncze odst
ę
py mi
ę
dzy w
ę
złami (skrzy
ż
owaniami)
nie mniejsze ni
ż
3 km poza terenem zabudowy, a na terenie zabudowy - nie mniejsze ni
ż
1,5 km,
je
ż
eli potrzeby funkcjonalno-ruchowe takie odst
ę
py uzasadniaj
ą
, przy czym stosowanie zjazdów na
drodze klasy S jest zabronione;
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3) droga klasy GP powinna mie
ć
powi
ą
zania z drogami klasy Z (wyj
ą
tkowo klasy L) i drogami wy
ż
szych
klas, a odst
ę
py mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami (w
ę
złami) poza terenem zabudowy nie powinny by
ć
mniejsze
ni
ż
2000 m oraz nie mniejsze ni
ż
1000 m na terenie zabudowy; dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo pojedyncze
odst
ę
py mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami poza terenem zabudowy nie mniejsze ni
ż
1000 m, a na terenie
zabudowy - nie mniejsze ni
ż
600 m, je
ż
eli potrzeby funkcjonalno-ruchowe lub ukształtowanie
istniej
ą
cej sieci drogowej takie odst
ę
py uzasadniaj
ą
, przy czym stosowanie na drodze klasy GP
zjazdów jest dopuszczalne wyj
ą
tkowo, gdy brak innej mo
ż
liwo
ś
ci dojazdu lub nie jest uzasadnione
b
ą
d
ź
mo
ż
liwe wykonanie albo wykorzystanie istniej
ą
cej drogi klasy D lub L do obsługi przyległych
nieruchomo
ś
ci;
4) droga klasy G powinna mie
ć
powi
ą
zania z drogami nie ni
ż
szej klasy ni
ż
L (wyj
ą
tkowo klasy D), a
odst
ę
py mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami poza terenem zabudowy nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
800 m oraz
na terenie zabudowy nie mniejsze ni
ż
500 m; dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo odst
ę
py mi
ę
dzy
skrzy
ż
owaniami poza terenem zabudowy nie mniejsze ni
ż
600 m, a na terenie zabudowy - nie
mniejsze ni
ż
400 m, przy czym na drodze klasy G nale
ż
y ograniczy
ć
liczb
ę
i cz
ę
sto
ść
zjazdów przez
zapewnienie dojazdu z innych dróg ni
ż
szych klas, szczególnie do terenów przeznaczonych pod now
ą
zabudow
ę
;
5) droga klasy Z powinna mie
ć
powi
ą
zania z drogami wszystkich klas, z ograniczeniami wynikaj
ą
cymi z
pkt 1 i 2, a odst
ę
py mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami poza terenem zabudowy nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
500 m oraz na terenie zabudowy nie mniejsze ni
ż
300 m; dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo odst
ę
py mi
ę
dzy
skrzy
ż
owaniami poza terenem zabudowy nie mniejsze ni
ż
250 m, a na terenie zabudowy - nie
mniejsze ni
ż
150 m, przy czym na drodze klasy Z nale
ż
y d
ąż
y
ć
do ograniczenia liczby zjazdów,
szczególnie do terenów przeznaczonych pod now
ą
zabudow
ę
.
2. Przy przebudowie albo remoncie drogi, w wypadku uzasadnionym ukształtowaniem istniej
ą
cej
sieci drogowej, dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo odst
ę
pstwa od warunków dotycz
ą
cych odst
ę
pów mi
ę
dzy
skrzy
ż
owaniami, okre
ś
lonych w ust. 1 pkt 3, 4 i 5, je
ż
eli nie spowoduje to pogorszenia stanu
bezpiecze
ń
stwa ruchu.
Dział III
DROGA i POŁ
Ą
CZENIA DRÓG
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 10. 1. Droga powinna mie
ć
w szczególno
ś
ci:
1) jezdni
ę
- je
ż
eli jest przeznaczona do ruchu pojazdów,
2) pobocza lub chodnik - je
ż
eli jest przeznaczona do ruchu pieszych,
3) torowisko tramwajowe - je
ż
eli jest przeznaczona do ruchu pojazdów szynowych.
2. Droga klasy A powinna mie
ć
tak
ż
e urz
ą
dzenia ł
ą
czno
ś
ci alarmowej.
§ 11. Droga i zwi
ą
zane z ni
ą
urz
ą
dzenia powinny mie
ć
form
ę
architektoniczn
ą
dostosowan
ą
do
krajobrazu i otaczaj
ą
cego zagospodarowania.
§ 12. 1. Dla klas dróg, o których mowa w § 4 ust. 1, ustala si
ę
pr
ę
dko
ś
ci projektowe okre
ś
lone w
tabeli:
Klasa drogi
A
S
GP
G
Z
L
D
pr
ę
dko
ść
poza
120, 100,
120
2)
,
100,80,
70,60
60,50,
50,40
40,30
projektowa
terenem
80
1)
100, 80
70,60
,50
40
zabudowy
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
drogi
na terenie
80,
70, 60
60,50
60,50,
40,30
30
(km/h):
zabudowy
70,60
1)
40
1)
Dopuszcza si
ę
przy usytuowaniu drogi na obszarze intensywnie zurbanizowanym.
2)
Mo
ż
na stosowa
ć
na dwujezdniowej drodze.
2. Droga klasy A powinna mie
ć
pr
ę
dko
ść
projektow
ą
ustalon
ą
dla tej klasy drogi w ust. 1, z
uwzgl
ę
dnieniem warunków okre
ś
lonych w przepisach techniczno-budowlanych dotycz
ą
cych autostrad
płatnych.
3. Droga klasy S i drogi ni
ż
szych klas powinny mie
ć
pr
ę
dko
ść
projektow
ą
ustalon
ą
dla tych klas dróg
w ust. 1, stosownie do warunków terenowych i zagospodarowania.
4. Droga zaliczona do sieci dróg mi
ę
dzynarodowych nie powinna mie
ć
pr
ę
dko
ś
ci projektowej ni
ż
szej
ni
ż
wynika to z przepisów o głównych drogach ruchu mi
ę
dzynarodowego.
§ 13. 1. W wypadku dróg klasy G i dróg wy
ż
szych klas wprowadza si
ę
pr
ę
dko
ść
miarodajn
ą
,
okre
ś
lan
ą
w nast
ę
puj
ą
cy sposób:
1) na dwujezdniowej drodze poza terenem zabudowy:
Vm = Vp + 10 km/h przy Vp
≥
100 km/h,
Vm = Vp + 20 km/h przy Vp
≤
80 km/h,
gdzie:
Vm - pr
ę
dko
ść
miarodajna (km/h),
Vp - pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h),
2) na dwupasmowej drodze dwukierunkowej poza terenem zabudowy zgodnie z tabel
ą
:
Kr
ę
to
ść
drogi (°/km)
<80
80-160
161-240
>240
drogi klasy S o szeroko
ś
ci jezdni
110
100
90
80
7,5 m lub 7,0 m
drogi o szeroko
ś
ci jezdni 7,0 m
110
90
80
70
z utwardzonymi poboczami
Pr
ę
dko
ść
drogi o szeroko
ś
ci jezdni 7,0
100
90
80
70
miarodajna
m
(km/h)
bez utwardzonych poboczy
drogi o szeroko
ś
ci jezdni 6,0 m
90
80
70
70
z utwardzonymi poboczami
drogi o szeroko
ś
ci jezdni 6,0
90
80
70
60
m
bez utwardzonych poboczy
3) na drodze na terenie zabudowy:
Vm = Vo+ 20 km/h, je
ż
eli jezdnia nie jest ograniczona kraw
ęż
nikami,
Vm = Vo + 10 km/h, je
ż
eli jezdnia jest ograniczona z jednej lub z obu stron kraw
ęż
nikami,
gdzie:
Vm - pr
ę
dko
ść
miarodajna (km/h),
Vo - najwi
ę
ksza dopuszczalna pr
ę
dko
ść
samochodów osobowych na drodze, ograniczona znakiem
lub dopuszczona przepisami (km/h).
2. Pr
ę
dko
ść
miarodajna powinna by
ć
co najmniej równa pr
ę
dko
ś
ci projektowej drogi i nie wi
ę
ksza od
niej o wi
ę
cej ni
ż
20 km/h.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Rozdział 2
Jezdnie
§ 14. 1. Na drodze klasy Z i drogach wy
ż
szych klas liczba jezdni oraz liczba pasów ruchu na jezdni
powinny by
ć
ustalone z uwzgl
ę
dnieniem klasy drogi oraz wielko
ś
ci miarodajnego nat
ęż
enia ruchu.
2. Droga klasy A, a tak
ż
e ulica klasy S powinny mie
ć
co najmniej dwie jezdnie, ka
ż
d
ą
przeznaczon
ą
dla jednego kierunku ruchu.
3. Jednojezdniowa droga klasy L lub droga wy
ż
szej klasy powinna mie
ć
co najmniej dwa pasy ruchu,
z zastrze
ż
eniem ust. 6.
4. Droga klasy S, GP lub G poza terenem zabudowy o czterech lub wi
ę
kszej liczbie pasów ruchu w
obu kierunkach, z wył
ą
czeniem pasów dodatkowych, powinna mie
ć
dwie jezdnie, ka
ż
d
ą
przeznaczon
ą
dla jednego kierunku ruchu, z zastrze
ż
eniem ust. 5.
5. W wypadku ogranicze
ń
terenowych dopuszcza si
ę
stosowanie poza terenem zabudowy
jednojezdniowej drogi czteropasowej klasy GP lub G na odcinku o długo
ś
ci nie wi
ę
kszej ni
ż
2 km, je
ż
eli
kierunki ruchu b
ę
d
ą
rozdzielone barier
ą
ochronn
ą
.
6. Przy etapowaniu budowy, a tak
ż
e przy przebudowie albo remoncie drogi klasy Z lub L poza
terenem zabudowy, dopuszcza si
ę
stosowanie jezdni jednopasowej o szeroko
ś
ci 3,5 m - 3,0 m z
poboczami o nawierzchni co najmniej twardej o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,0 m, je
ż
eli jest to
uzasadnione warunkami miejscowymi lub wielko
ś
ci
ą
ruchu.
7. Szeroko
ść
jezdni na drogowym obiekcie in
ż
ynierskim powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
przed
obiektem.
8. W strefie zamieszkania szeroko
ść
pasa terenu przeznaczonego do ruchu pojazdów i pieszych
powinna by
ć
dostosowana do potrzeb; nie powinna by
ć
ona mniejsza, ni
ż
wynika to z warunków
okre
ś
lonych w przepisach dotycz
ą
cych dróg po
ż
arowych.
§ 15. 1. Szeroko
ść
pasa ruchu, z zastrze
ż
eniem § 14 ust. 6 i § 16, okre
ś
la tabela:
Szeroko
ść
pasa ruchu (m) na drodze klasy
Usytuowanie
A
S
GP
G
Z
L
D
drogi
poza
3,75
1)
3,50
3,50
3,00-3,50
2,75-3,00
2,50-2,75
2,50-2,75
5)
terenem
3,75
2)
3,50-3,00
6)
zabudowy
na
3,50
3,50
3,50
3,50
3,50
3,00
2,50-2,25
5)
terenie
3,50-3,25
3)
3,50-3,25
3)
3,50-3,25
3)
3,00-2,50
7)
3,50-3,00
8)
zabudowy
3,25-2,75
4)
3,25-3,00
4)
1)
Stosuje si
ę
w szczególno
ś
ci na drodze o dwóch pasach ruchu na ka
ż
dej jezdni i pr
ę
dko
ś
ci
projektowej 120 km/h.
2)
Stosuje si
ę
na jednojezdniowej drodze o pr
ę
dko
ś
ci projektowej 100 km/h.
3)
Dopuszcza si
ę
stosowanie w wypadku przebudowy albo remontu drogi.
4)
Stosuje si
ę
przy uspokajaniu ruchu.
5)
Stosuje si
ę
na drodze dwupasowej.
6)
Stosuje si
ę
na drodze jednopasowej, je
ż
eli szeroko
ść
utwardzonej cz
ęś
ci korony jest nie mniejsza
ni
ż
5,00 m, a mijanki umo
ż
liwiaj
ą
wymijanie pojazdów.
7)
Stosuje si
ę
w zabudowie jednorodzinnej lub przy uspokajaniu ruchu.
8)
Stosuje si
ę
na ulicy jednopasowej na odcinkach z zachowan
ą
wzajemn
ą
widoczno
ś
ci
ą
, a mijanki
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
umo
ż
liwiaj
ą
wymijanie pojazdów.
2. Zmiana szeroko
ś
ci pasa ruchu powinna by
ć
wykonana zgodnie z warunkami okre
ś
lonymi w § 64.
§ 16. 1. Szeroko
ść
ka
ż
dego pasa ruchu powinna by
ć
zwi
ę
kszona na łuku kołowym w planie, z
zastrze
ż
eniem ust. 2 i 4, o warto
ść
obliczon
ą
w nast
ę
puj
ą
cy sposób:
1) 40
—- - na drodze klasy Z i drogach wy
ż
szych klas
R
oraz na ulicy klasy L usytuowanej na obszarze przemysłowo-
handlowym lub na której odbywa si
ę
zbiorowa komunikacja
autobusowa,
2) 30
--
na drodze klasy D oraz innych ni
ż
wymienione w pkt 1
R
drogach klasy L,
gdzie R jest promieniem łuku kołowego osi jezdni wyra
ż
onym w metrach, przy czym obliczone
poszerzenie powinno by
ć
zaokr
ą
glone do 5 cm w gór
ę
.
2. Nie nale
ż
y poszerza
ć
pasa ruchu, je
ż
eli warto
ść
obliczonego poszerzenia jest mniejsza ni
ż
0,20
m, a tak
ż
e gdy jezdnia ma dwa lub wi
ę
cej pasów przeznaczonych dla jednego kierunku ruchu.
3. Zmiana szeroko
ś
ci jezdni powinna by
ć
wykonana na krzywej przej
ś
ciowej, prostej przej
ś
ciowej lub
na łuku kołowym o wi
ę
kszym promieniu, je
ż
eli jest to krzywa koszowa, w sposób płynny bez widocznych
załama
ń
kraw
ę
dzi jezdni.
4. Na łuku kołowym o promieniu mniejszym lub równym 25 m warto
ść
poszerzenia powinna by
ć
okre
ś
lona dla ka
ż
dego pasa ruchu oddzielnie.
5. Poszerzenie pasów ruchu na skrzy
ż
owaniu powinno by
ć
ustalone z zachowaniem warunków, o
których mowa w § 74.
§ 17. 1. Jezdnia drogi powinna mie
ć
pochylenie poprzeczne umo
ż
liwiaj
ą
ce sprawny spływ wody.
2. Pochylenie poprzeczne jezdni, z zastrze
ż
eniem ust. 3, powinno wynosi
ć
nie mniej ni
ż
:
1) 2,0% - nawierzchni twardej ulepszonej,
2) 3,0% - nawierzchni twardej nie ulepszonej,
3) 4,0% - nawierzchni gruntowej ulepszonej.
3. Zachowanie pochyle
ń
poprzecznych, o których mowa w ust. 2, nie jest wymagane na krzywych
przej
ś
ciowych i na prostych przej
ś
ciowych przed i za łukiem kołowym, na których nast
ę
puje zmiana
kierunku pochylenia poprzecznego jezdni, je
ż
eli:
1) pochylenie podłu
ż
ne osi i kraw
ę
dzi jezdni s
ą
wi
ę
ksze od dodatkowego pochylenia podłu
ż
nego, o
którym mowa w § 18 ust. 3, nie mniej ni
ż
o 0,2%,
2) s
ą
spełnione warunki, o których mowa w § 18 ust. 3, oraz w uzasadnionych wypadkach na
skrzy
ż
owaniu albo przy przebudowie lub remoncie ulicy, je
ż
eli pochylenie uko
ś
ne jezdni nie b
ę
dzie
mniejsze ni
ż
0,7%.
4. Jezdnia dwukierunkowa, niezale
ż
nie od liczby pasów ruchu, na odcinku prostym lub na odcinku
krzywoliniowym nie wymagaj
ą
cym jednostronnego pochylenia poprzecznego, powinna mie
ć
kształt
daszkowy, z zastrze
ż
eniem ust. 5.
5. Spełnienie warunku, o którym mowa w ust. 4, nie jest wymagane w wypadku prowadzenia drogi na
stromym zboczu, przewidywanej dobudowy drugiej jezdni, krótkiego odcinka prostego mi
ę
dzy odcinkami
krzywoliniowymi oraz je
ż
eli w wyniku zastosowania pochylenia jednostronnego uzyskuje si
ę
korzystne
warunki odprowadzenia wód opadowych, a tak
ż
e na ulicach klasy L i D.
6. Jezdnia
jednokierunkowa
drogi
powinna
mie
ć
jednostronne
pochylenie
poprzeczne,
z
zastrze
ż
eniem ust. 7.
7. W wypadku etapowania przebudowy albo remontu dróg klasy GP i dróg ni
ż
szych klas dopuszcza
si
ę
na jezdni jednokierunkowej dwustronne pochylenie poprzeczne.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
§ 18. 1. Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni powinna by
ć
wykonana na krzywej przej
ś
ciowej,
prostej przej
ś
ciowej, je
ż
eli krzywa przej
ś
ciowa nie jest wymagana, lub na łuku kołowym o wi
ę
kszym
promieniu, je
ż
eli jest to krzywa koszowa.
2. Usytuowanie osi obrotu jezdni powinno by
ć
tak dobrane, aby zapewni
ć
sprawny odpływ wody oraz
płynny przebieg kraw
ę
dzi jezdni, o którym mowa w § 26 ust. 1 pkt 1.
3. Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni drogi powinna by
ć
tak prowadzona, aby dodatkowe
pochylenia podłu
ż
ne kraw
ę
dzi jezdni nie przekraczały warto
ś
ci okre
ś
lonych w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa
Dopuszczalne dodatkowe pochylenie kraw
ę
dzi jezdni (%)
(km/h)
najwi
ę
ksze
najmniejsze na odcinku o pochyleniu
poprzecznym
≤
2%
1
2
3
120-100
0,90
80
1,0
0,1 x a
70, 60
1,6
a - odległo
ść
kraw
ę
dzi jezdni od osi obrotu
(m)
≤
50
2,0
§ 19. O
ś
jezdni drogi w planie mo
ż
e składa
ć
si
ę
z odcinków prostych lub krzywoliniowych.
§ 20. 1. Je
ż
eli pozwalaj
ą
na to warunki miejscowe, długo
ść
odcinka prostego na drodze poza
terenem zabudowy o wypukłych załomach niwelety nie ograniczaj
ą
cych widoczno
ś
ci nie powinna
przekracza
ć
warto
ś
ci okre
ś
lonych w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa
(km/h)
120
100
80
70
60
Najwi
ę
ksza długo
ść
odcinka prostego
(m)
2.000
2.000
1.500
1.200
1.000
Najmniejsza długo
ść
odcinka prostego mi
ę
dzy
500
400
350
300
250
odcinkami krzywoliniowymi o zgodnym kierunku
zwrotu
(m)
2. W wypadku przebudowy albo remontu drogi długo
ść
odcinka prostego mi
ę
dzy odcinkami
krzywoliniowymi mo
ż
e by
ć
inna ni
ż
okre
ś
lona w tabeli ust. 1.
§ 21. 1. Odcinek krzywoliniowy mo
ż
e zawiera
ć
łuk kołowy, kombinacje łuków kołowych i krzywych
przej
ś
ciowych, a tak
ż
e inne rodzaje krzywych.
2. Łuk kołowy powinien by
ć
zaprojektowany i wykonany w taki sposób, aby bezpiecze
ń
stwo było
zachowane przy ruchu po mokrej nawierzchni z pr
ę
dko
ś
ci
ą
miarodajn
ą
- w wypadku drogi klasy G i dróg
wy
ż
szych klas lub z pr
ę
dko
ś
ci
ą
projektow
ą
- na drodze klasy Z, L lub D.
3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 2, uznaje si
ę
za spełnione, je
ż
eli równocze
ś
nie:
1) warto
ść
promienia łuku kołowego w planie jest nie mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w tabeli, z zastrze
ż
eniem
ust. 4:
Pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h)
120
100
80
70
60
50
40
30
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Promie
ń
drogi poza terenem
750
500
300
200
125
80
50
30
łuku
zabudowy, przy
kołowego (m)
pochyleniu poprzecznym
jezdni 7%
drogi na terenie
zabudowy:
przy pochyleniu
-
-
-
-
140
80
50
30
poprzecznym jezdni 5%
przy pochyleniu
-
-
250
170
120
70
-
-
poprzecznym jezdni 6%
2) warto
ś
ci promienia łuku kołowego w planie oraz pochylenia poprzecznego jezdni s
ą
zgodne, z
zastrze
ż
eniem ust. 5, z okre
ś
lonymi w tabelach:
a) droga klasy G i drogi wy
ż
szych klas, je
ż
eli jezdnia nie jest ograniczona kraw
ęż
nikami:
Pr
ę
dko
ść
Promie
ń
łuku kołowego w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym
jezdni
1)
miarodajna
jak na
2%
3%
4%
5%
6%
2)
7%
2)
(km/h)
odcinku
do
prostym
2,5%
130
≥
4000
≥
3500
2500
1800
1400
1100
≤
900
120
≥
3500
≥
3000
2000
1500
1200
900
≤
750
110
≥
2800
≥
2500
1800
1400
1000
800
≤
600
100
≥
2200
≥
2000
1400
1000
800
600
≤
500
90
≥
1600
≥
1500
1000
750
600
500
≤
400
80
≥
1200
≥
1100
800
600
450
350
≤
300
70
≥
1000
≥
800
600
400
300
250
≤
200
60
≥
600
≥
500
350
250
200
150
≤
125
50
≥
450
≥
350
250
175
125
100
≤
80
1)
Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia o warto
ś
ci po
ś
redniej nale
ż
y interpolowa
ć
i zaokr
ą
gla
ć
do 0,5%.
2)
Stosowanie przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej powy
ż
ej 90 km/h wymaga uzasadnienia.
b) droga klasy G i drogi wy
ż
szych klas, je
ż
eli jezdnia jest ograniczona z jednej lub z obu stron
kraw
ęż
nikami:
Pr
ę
dko
ść
Promie
ń
łuku kołowego w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni
*)
miarodajna
jak na
2%
3%
4%
5%
6%
(km/h)
odcinku
prostym
80
≥
950
≥
550
450
350
300
≤
250
70
≥
600
≥
375
300
250
200
≤
170
60
≥
380
≥
250
200
160
140
≤
120
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
50
≥
220
≥
150
120
100
80
≤
70
*)
Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia o warto
ś
ci po
ś
redniej nale
ż
y interpolowa
ć
i zaokr
ą
gla
ć
do 0,5%.
c) drogi klasy Z, L i D, je
ż
eli jezdnia nie jest ograniczona kraw
ęż
nikami:
Pr
ę
dko
ść
Promie
ń
łuku kołowego w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym
projektowa
jezdni
*)
(km/h)
jak na
2%
3%
4%
5%
6%
7%
odcinku
prostym
60
≥
600
≥
500
350
250
200
150
125
50
≥
450
≥
350
250
175
125
100
80
40
≥
250
≥
220
150
100
75
60
50
30
≥
150
≥
120
90
60
50
40
30
*)
Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia o warto
ś
ci po
ś
redniej nale
ż
y interpolowa
ć
i zaokr
ą
gla
ć
do 0,5%.
d) drogi klasy Z, L i D, je
ż
eli jezdnia jest ograniczona z jednej lub z obu stron kraw
ęż
nikami:
Pr
ę
dko
ść
Promie
ń
łuku kołowego w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym
projektowa
jezdni
*)
(km/h)
jak na
2%
3%
4%
5%
odcinku
prostym
60
≥
380
≥
250
200
160
140
50
≥
220
≥
150
120
100
80
40
≥
150
≥
100
75
60
50
30
≥
70
≥
50
40
35
30
*)
Pochylenie poprzeczne jezdni dla promienia o warto
ś
ci po
ś
redniej nale
ż
y interpolowa
ć
i zaokr
ą
gla
ć
do 0,5%.
4. Na drodze klasy D dopuszcza si
ę
zmniejszenie promienia łuku w planie do 20 m, a przy k
ą
cie
załamania trasy zbli
ż
onym do 90°- do 12 m.
5. Zachowanie pochyle
ń
poprzecznych jezdni, o których mowa w ust. 3 pkt 2, nie jest wymagane na
ulicach klasy L i D, a w wypadku uspokojenia ruchu - tak
ż
e na ulicy klasy Z.
§ 22. 1. Dwa odcinki drogi, które maj
ą
stałe i o ró
ż
nej warto
ś
ci krzywizny w planie, powinny by
ć
poł
ą
czone krzyw
ą
przej
ś
ciow
ą
, z zastrze
ż
eniem ust. 3 i 4. Krzywa przej
ś
ciowa powinna by
ć
wykonana
tak, aby:
1) przyrost przyspieszenia do
ś
rodkowego działaj
ą
cego na pojazd poruszaj
ą
cy si
ę
z pr
ę
dko
ś
ci
ą
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
projektow
ą
nie był wi
ę
kszy ni
ż
okre
ś
lony w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h)
120-100
80
70
60
50
40
Przyrost przyspieszenia do
ś
rodkowego
0,3
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
(m/s
3
)
2) k
ą
t zwrotu trasy na długo
ś
ci krzywej przej
ś
ciowej mie
ś
cił si
ę
w przedziale 3°-30°, z zastrze
ż
eniem
ust. 2,
3) dodatkowe pochylenie podłu
ż
ne zewn
ę
trznej kraw
ę
dzi jezdni na krzywej przej
ś
ciowej spełniało
warunki, o których mowa w § 18 ust. 3.
2. Warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie musi by
ć
spełniony przy k
ą
cie zwrotu trasy mniejszym
ni
ż
9°, a tak
ż
e na serpentynie.
3. W uzasadnionych wzgl
ę
dami u
ż
ytkowymi wypadkach zamiast krzywych przej
ś
ciowych mo
ż
na
stosowa
ć
na drogach klasy L i D oraz ulicach klasy Z proste przej
ś
ciowe o długo
ś
ciach nie mniejszych
ni
ż
okre
ś
lone w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h)
60
50
40
30
Długo
ść
prostej przej
ś
ciowej (m)
30
25
20
15
4. Krzywych przej
ś
ciowych mo
ż
na nie stosowa
ć
, je
ż
eli:
1) promie
ń
łuku w planie jest wi
ę
kszy ni
ż
2.000 m na drodze poza terenem zabudowy przy pr
ę
dko
ś
ci
projektowej 120 km/h i 100 km/h lub wi
ę
kszy ni
ż
1000 m przy pr
ę
dko
ś
ci projektowej 80 km/h i
mniejszej,
2) droga na terenie zabudowy ma na łuku w planie pochylenie poprzeczne jezdni jak na odcinku
prostym.
5. Na drodze poza terenem zabudowy, gdy nie ma potrzeby stosowania krzywych przej
ś
ciowych, a
k
ą
t zwrotu trasy jest mniejszy ni
ż
9°, długo
ść
łuku kołowego nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w
tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h)
120
100
80
70-60
Długo
ść
łuku kołowego (m)
300
200
150
100
§ 23. 1. Na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas mo
ż
na stosowa
ć
serpentyny. Parametry
serpentyny okre
ś
la tabela:
Parametr serpentyny
Pr
ę
dko
ść
projektowa serpentyny (km/h)
30
20
15
Promie
ń
łuku podstawowego w osi jezdni nie
30
25
15
mniejszy ni
ż
(m)
Pochylenie poprzeczne jezdni na łuku
5
5
5
podstawowym (%)
Długo
ść
krzywej (prostej) przej
ś
ciowej nie
30
25
20
mniejsza ni
ż
(m)
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Poszerzenie pasa ruchu na łuku podstawowym serpentyny powinno spełnia
ć
warunki, o których
mowa w § 16.
§ 24. 1. Niweleta jezdni mo
ż
e składa
ć
si
ę
z odcinków o stałym pochyleniu, krzywych wypukłych lub
krzywych wkl
ę
słych.
2. Pochylenie niwelety jezdni nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
okre
ś
lone w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h)
120
100
80
70
60
50
40
30
Pochylenie niwelety jezdni (%)
4
5
6
7
8
9
10
12
3. W wypadku przebudowy albo remontu drogi o pr
ę
dko
ś
ci projektowej 100 km/h i mniejszej
dopuszcza si
ę
zwi
ę
kszenie pochylenia, o którym mowa w ust. 2, nie wi
ę
cej ni
ż
o 1%.
4. Pochylenie uko
ś
ne jezdni nie powinno by
ć
mniejsze ni
ż
0,7% i nie wi
ę
ksze ni
ż
12%. W wypadku
trudnego ukształtowania terenu dopuszcza si
ę
na drogach klasy L i D pochylenie uko
ś
ne wi
ę
ksze ni
ż
12%.
5. Pochylenie niwelety jezdni powinno wynosi
ć
nie mniej ni
ż
0,3%, z zastrze
ż
eniem § 17 ust. 3 pkt 1.
6. Dopuszcza si
ę
mniejsze pochylenie niwelety jezdni ni
ż
okre
ś
lone w ust. 5, gdy droga:
1) znajduje si
ę
na terenie zabudowy,
2) przebiega po terenie bagiennym, zalesionym, płaskim lub o du
ż
ej przepuszczalno
ś
ci gruntu,
pod warunkiem nale
ż
ytego odwodnienia jezdni i korpusu drogi.
7. Promienie krzywych wypukłych i wkl
ę
słych niwelety jezdni, z zachowaniem warunków, o których
mowa w § 168, nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
okre
ś
lone w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
120
100
80
70
60
50
40
30
projektowa
(km/h)
Promie
ń
krzywej
droga
12000
7000
*)
3500
2500
2000
-
-
-
dwujezdniowa
wypukłej
(m)
droga
-
8000
4500
3000
2500
1500
600
300
jednojezdniow
a
Promie
ń
krzywej
4500
3000
2000
1800
1500
1000
600
300
wkl
ę
słej
(m)
*)
Dopuszcza si
ę
6.000 m przy przebudowie albo remoncie drogi.
8. Okre
ś
lone w ust. 7 promienie krzywych wkl
ę
słych mog
ą
by
ć
na jezdni ulicy mniejsze, jednak nie
wi
ę
cej ni
ż
dwukrotnie, z zachowaniem warunków, o których mowa w § 168.
§ 25. Ukształtowanie jezdni ulicy, przy której jest torowisko tramwajowe, powinno spełnia
ć
tak
ż
e
wymagania, o których mowa w rozdziale 10 niniejszego działu.
§ 26. 1. Je
ż
eli na to pozwalaj
ą
warunki miejscowe, powinna by
ć
zapewniona kompozycja
przestrzenna elementów geometrycznych drogi w planie i w przekroju podłu
ż
nym, spełniaj
ą
ca w
szczególno
ś
ci nast
ę
puj
ą
ce wymagania:
1) zapewniona jest ci
ą
gło
ść
pola widzenia jezdni oraz płynno
ść
i brak wzrokowych złudze
ń
deformacji
jej kraw
ę
dzi na odległo
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
300 m przy pr
ę
dko
ś
ci projektowej 120 km/h oraz nie
mniejsz
ą
ni
ż
250 m i 200 m przy pr
ę
dko
ś
ci projektowej odpowiednio 100 km/h i 80 km/h,
2) nie stosuje si
ę
długich prostych w planie oraz elementów krzywoliniowych wymagaj
ą
cych pochylenia
poprzecznego jezdni wi
ę
kszego ni
ż
4% w wypadku drogi na terenie zabudowy i wi
ę
kszego ni
ż
5%
poza nim.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Zapewnienie wymaga
ń
zwi
ą
zanych z kompozycj
ą
przestrzenn
ą
drogi nie powinno ogranicza
ć
jej
wła
ś
ciwo
ś
ci u
ż
ytkowych.
Rozdział 3
Dodatkowe pasy ruchu
§ 27. 1. Na wzniesieniach drogi klasy G i dróg wy
ż
szych klas, o pr
ę
dko
ś
ci projektowej wi
ę
kszej ni
ż
60 km/h, mo
ż
na poszerzy
ć
jezdni
ę
, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, o dodatkowe pasy ruchu.
2. Dodatkowy pas ruchu na wzniesieniu powinien by
ć
wyznaczony na jezdni drogi zgodnie z
warunkami okre
ś
lonymi w przepisach w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
§ 28. 1. Na dwupasowej drodze dwukierunkowej poza terenem zabudowy, o pr
ę
dko
ś
ci projektowej
wi
ę
kszej ni
ż
60 km/h, mo
ż
na poszerzy
ć
jezdni
ę
, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, o dodatkowe pasy
umo
ż
liwiaj
ą
ce wyprzedzanie.
2. Dodatkowy pas ruchu, o którym mowa w ust. 1, powinien by
ć
wyznaczony na jezdni drogi zgodnie
z warunkami okre
ś
lonymi w przepisach w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
§ 29. 1. Szeroko
ść
dodatkowego pasa, o którym mowa w § 27 i 28, powinna by
ć
odpowiednia do
przeznaczenia oraz sposobu jego u
ż
ytkowania i nie mo
ż
e by
ć
mniejsza ni
ż
3,0 m.
2. Pochylenie podłu
ż
ne i poprzeczne dodatkowego pasa oraz jego ukształtowanie w planie
sytuacyjnym powinny by
ć
dostosowane do ukształtowania pasa ruchu, przy którym si
ę
on znajduje.
Rozdział 4
Pasy postojowe
§ 30. 1. Na ulicy klasy GP, z zastrze
ż
eniem ust. 2, oraz na ulicach ni
ż
szych klas mo
ż
na stosowa
ć
pas postojowy, je
ż
eli otaczaj
ą
ce zagospodarowanie wywołuje zapotrzebowanie na miejsca postojowe.
Pas postojowy na ulicy klasy GP oraz na nowej ulicy klasy G powinien by
ć
oddzielony od jezdni pasem
manewrowym o szeroko
ś
ci 3,0 m, a w uzasadnionym wypadku dopuszcza si
ę
pas manewrowy o
szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
2,5 m.
2. Pas postojowy na ulicy klasy GP dopuszcza si
ę
przy przebudowie albo remoncie tej ulicy.
3. Szeroko
ść
pasa postojowego powinna by
ć
dostosowana do rodzaju pojazdów oraz sposobu ich
umieszczenia na tym pasie. Wymiary stanowisk postojowych dla poszczególnych rodzajów pojazdów
okre
ś
la § 116. Długo
ść
pasa postojowego powinna by
ć
dostosowana do potrzeb przy uwzgl
ę
dnieniu
bezpiecze
ń
stwa ruchu na drodze.
4. Pochylenie podłu
ż
ne i poprzeczne pasa postojowego usytuowanego przy jezdni powinny by
ć
dostosowane do ukształtowania jezdni.
5. Pas postojowy nie powinien by
ć
stosowany w szczególno
ś
ci w otoczeniu skrzy
ż
owa
ń
, a tak
ż
e
przej
ść
dla pieszych i przejazdów dla rowerzystów.
Rozdział 5
Pasy dziel
ą
ce
§ 31. Pas
dziel
ą
cy
powinien
mie
ć
szeroko
ść
i
konstrukcj
ę
powierzchni
odpowiednie
do
przeznaczenia oraz wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa ruchu.
§ 32. 1.
Ś
rodkowy pas dziel
ą
cy drogi poza terenem zabudowy oraz dróg klasy A i S na terenie
zabudowy powinien mie
ć
po obu stronach opaski, ka
ż
d
ą
o szeroko
ś
ci 0,5 m.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Wła
ś
ciwo
ś
ci u
ż
ytkowe opaski, a tak
ż
e jej pochylenie poprzeczne i podłu
ż
ne powinny by
ć
takie
same jak pasa ruchu przylegaj
ą
cego do niej.
3. Na opasce nie nale
ż
y umieszcza
ć ż
adnych urz
ą
dze
ń
, a zwłaszcza kratek
ś
ciekowych.
4.
Ś
rodkowy pas dziel
ą
cy drogi klasy A i S powinien umo
ż
liwia
ć
umieszczenie na nim bariery
ochronnej.
5.
Ś
rodkowe pasy dziel
ą
ce na drodze klasy A oraz, z zastrze
ż
eniem § 34, na drodze klasy S powinny
spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w przepisach techniczno-budowlanych dotycz
ą
cych autostrad płatnych.
§ 33. 1. Ukształtowanie i konstrukcja powierzchni
ś
rodkowego pasa dziel
ą
cego powinna umo
ż
liwia
ć
spływ wód opadowych i przej
ę
cie tych wód w obr
ę
bie pasa dziel
ą
cego, z zastrze
ż
eniem ust. 2.
2. Dopuszcza si
ę
spływ wód z utwardzonego pasa dziel
ą
cego na jezdni
ę
, pod warunkiem
ż
e materiał
utwardzaj
ą
cy pas dziel
ą
cy nie b
ę
dzie zanieczyszcza
ć
jezdni, a spływ z powierzchni pasa b
ę
dzie
równomierny.
§ 34. Na terenie zabudowy oraz w obr
ę
bie skrzy
ż
owa
ń
i w
ę
złów pas dziel
ą
cy na drodze klasy S i
drogach ni
ż
szych klas mo
ż
e by
ć
obramowany kraw
ęż
nikiem, je
ż
eli uzyskuje si
ę
lepsze warunki
odwodnienia lub utrzymania drogi.
§ 35. 1. Na dwukierunkowej jezdni drogi, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, mo
ż
na stosowa
ć
wyspy dziel
ą
ce
ś
rodkowe lub boczne.
2. Wymiary wyspy powinny by
ć
dostosowane do funkcji, jakie ona pełni. Je
ż
eli jest ona stref
ą
oczekiwania dla pieszych, jej szeroko
ść
nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
2,0 m.
3. Załamania osi i kraw
ę
dzi jezdni zwi
ą
zane z wysp
ą
powinny by
ć
wykonane o skosie okre
ś
lonym w
§ 64.
4. Konstrukcja wyspy powinna spełnia
ć
warunki okre
ś
lone w § 76 dla wysp kanalizuj
ą
cych ruch na
skrzy
ż
owaniu.
Rozdział 6
Pobocza
§ 36. 1. Pobocza drogi klasy A lub S, z zastrze
ż
eniem ust. 3, składaj
ą
si
ę
z umieszczonego przy
jezdni pasa awaryjnego i gruntowego pobocza.
2. Szeroko
ść
pasa awaryjnego i gruntowego pobocza nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
okre
ś
lone w
tabeli:
Szeroko
ść
(m)
Droga klasy A
Droga klasy S
poza terenem zabudowy
na terenie zabudowy
pr
ę
dko
ść
projektowa (km/h)
120
100
80
120
100
80
80
70
60
pasa awaryjnego
3,00
2,50
2,50
2,50
1)
2,50
gruntowego pobocza
1.25
2)
0,75
2)
1)
Na jednojezdniowej drodze klasy S i etapowaniu budowy dopuszcza si
ę
pas awaryjny o szeroko
ś
ci
2,0 m.
2)
Szeroko
ść
gruntowego pobocza mo
ż
e by
ć
wi
ę
ksza, je
ż
eli wynika to z warunków usytuowania
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
urz
ą
dze
ń
organizacji, bezpiecze
ń
stwa ruchu lub ochrony
ś
rodowiska.
3. Na drodze klasy S o pr
ę
dko
ś
ci projektowej 80 km/h poza terenem zabudowy dopuszcza si
ę
zamiast pasa awaryjnego stosowanie opaski zewn
ę
trznej o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
0,7 m oraz co
około 2 km stosowanie zatok awaryjnych o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
2,5 m i długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
60 m. Miejsca usytuowania zatok i odległo
ś
ci mi
ę
dzy nimi powinny by
ć
dostosowane do potrzeb oraz
mo
ż
liwo
ś
ci terenowych.
4. Pochylenie poprzeczne pasa awaryjnego oraz pochylenia podłu
ż
ne pasa awaryjnego i gruntowego
pobocza powinny by
ć
co do warto
ś
ci i kierunku takie same jak jezdni.
5. Na pasie awaryjnym nie wolno lokalizowa
ć ż
adnych obiektów ani urz
ą
dze
ń
.
6. Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza, o którym mowa w ust. 1, powinno wynosi
ć
:
1) od 6% do 8% - na odcinku prostym oraz na odcinku krzywoliniowym o pochyleniu poprzecznym
jezdni jak na odcinku prostym,
2) o 2% do 3% wi
ę
cej ni
ż
pasa awaryjnego - na odcinku krzywoliniowym o pochyleniu poprzecznym
jezdni innym ni
ż
na odcinku prostym, je
ś
li jest to pobocze po wewn
ę
trznej stronie łuku,
3) od 3% do 4% w kierunku przeciwnym ni
ż
pas awaryjny - na odcinku krzywoliniowym o pochyleniu
poprzecznym jezdni skierowanym do
ś
rodka łuku, je
ś
li jest to pobocze po zewn
ę
trznej stronie łuku.
7. Przy przebudowie albo remoncie drogi w celu uzyskania parametrów drogi klasy A dopuszcza si
ę
zmniejszenie szeroko
ś
ci gruntowego pobocza, jednak nie wi
ę
cej ni
ż
do 0,75 m, je
ż
eli szeroko
ść
pasa
awaryjnego spełnia wymagania, o których mowa w ust. 2.
§ 37. 1. Pobocza gruntowe drogi klasy GP i dróg ni
ż
szych klas powinny mie
ć
szeroko
ś
ci, z
zastrze
ż
eniem § 38, nie mniejsze ni
ż
:
1) 1,50 m - na drodze klasy GP,
2) 1,25 m - na drodze klasy G,
3) 1,00 m - na drodze klasy Z,
4) 0,75 m - na drodze klasy L lub D.
2. Pochylenie poprzeczne gruntowego pobocza na odcinku prostym lub na odcinku krzywoliniowym o
pochyleniu poprzecznym jezdni jak na odcinku prostym powinno wynosi
ć
:
1) od 6% do 8% - przy szeroko
ś
ci pobocza nie mniejszej ni
ż
1,0 m,
2) 8% - przy szeroko
ś
ci pobocza mniejszej ni
ż
1,0 m.
3. Pochylenie
poprzeczne
gruntowego
pobocza
na
odcinku
krzywoliniowym
o
pochyleniu
poprzecznym jezdni innym ni
ż
na odcinku prostym powinno wynosi
ć
:
1) o 2% do 3% wi
ę
cej ni
ż
pochylenie jezdni, je
ż
eli jest to pobocze po wewn
ę
trznej stronie łuku,
2) tyle co pochylenie jezdni - do szeroko
ś
ci 1 m pobocza, a na pozostałej cz
ęś
ci pobocza - 2% w
kierunku przeciwnym, je
ż
eli jest to pobocze po zewn
ę
trznej stronie łuku.
§ 38. 1. Na drogach klasy GP, G i Z, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, w tym ruchu lokalnego i pieszych,
cz
ęść
pobocza przylegaj
ą
ca do jezdni mo
ż
e by
ć
utwardzona.
2. Utwardzone pobocze powinno mie
ć
szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
2,0 m, z zastrze
ż
eniem ust. 3, a
jego pochylenie podłu
ż
ne i poprzeczne powinno by
ć
dostosowane do pochyle
ń
pasa ruchu, przy którym
si
ę
ono znajduje.
3. Przy przebudowie, remoncie albo etapowaniu budowy dróg, o których mowa w ust. 1, dopuszcza
si
ę
w trudnych warunkach terenowych utwardzone pobocza o szeroko
ś
ci mniejszej ni
ż
2,0 m.
4. Gruntowe pobocze, przylegaj
ą
ce do utwardzonego pobocza, powinno mie
ć
szeroko
ść
nie
mniejsz
ą
ni
ż
0,75 m, a w wypadku przebudowy albo remontu drogi dopuszcza si
ę
szeroko
ść
0,50 m.
§ 39. 1. Jednojezdniowa droga zaliczona do sieci dróg mi
ę
dzynarodowych oraz dwujezdniowa droga
klasy GP, G lub Z, bez utwardzonych poboczy, powinny mie
ć
opaski zewn
ę
trzne stanowi
ą
ce cz
ęść
poboczy przylegaj
ą
cych do jezdni. Konstrukcja nawierzchni opaski powinna by
ć
taka sama jak jezdni.
2. Opaska zewn
ę
trzna powinna mie
ć
szeroko
ść
0,50 m, a w wypadku drogi zaliczonej do sieci dróg
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
mi
ę
dzynarodowych - nie mniej ni
ż
0,70 m.
§ 40. 1. Szeroko
ść
gruntowego pobocza, o którym mowa w § 37 ust. 1 i § 38 ust. 4, mo
ż
e by
ć
wi
ę
ksza, je
ż
eli wynika to z warunków usytuowania urz
ą
dze
ń
organizacji, bezpiecze
ń
stwa ruchu lub
ochrony
ś
rodowiska.
2. Gruntowe pobocze, o którym mowa w § 37 ust. 1 i w § 38 ust. 4, powinno mie
ć
nawierzchni
ę
co
najmniej gruntow
ą
ulepszon
ą
.
§ 41. Wymagania dotycz
ą
ce poboczy na obiektach in
ż
ynierskich s
ą
okre
ś
lone w przepisach
dotycz
ą
cych warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogowe obiekty in
ż
ynierskie i ich
usytuowanie.
Rozdział 7
Skarpy nasypów i wykopów
§ 42. 1. Skarpy nasypów dróg klasy A i S powinny mie
ć
, z zastrze
ż
eniem ust. 4 i 5, pochylenie:
1) 1 : 3 przy wysoko
ś
ci skarpy nasypu do 2 m, z zastrze
ż
eniem § 102 ust. 4,
2) 1 : 1,5 przy wysoko
ś
ci skarpy nasypu wi
ę
kszej ni
ż
2 m do 8 m.
2. Skarpy wykopów dróg klasy A i S powinny mie
ć
, z zastrze
ż
eniem ust. 4 i 5, pochylenie:
1) 1 : 3 przy wysoko
ś
ci skarpy wykopu do 1 m, z zastrze
ż
eniem § 102 ust. 4,
2) 1 : 2 przy wysoko
ś
ci skarpy wykopu wi
ę
kszej ni
ż
1 m do 2 m,
3) 1 : 1,5 przy wysoko
ś
ci skarpy wykopu wi
ę
kszej ni
ż
2 m do 8 m.
3. Skarpy nasypów i wykopów dróg klasy GP i dróg ni
ż
szych klas powinny mie
ć
, z zastrze
ż
eniem
ust. 4 i 5, pochylenie 1 : 1,5.
4. Pochylenie i konstrukcja urz
ą
dze
ń
wzmacniaj
ą
cych skarpy nasypów i wykopów dróg powinny by
ć
ustalone na podstawie oblicze
ń
ich stateczno
ś
ci zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
, w szczególno
ś
ci wtedy, gdy:
1) skarpa nasypu lub wykopu ma wysoko
ść
wi
ę
ksz
ą
ni
ż
8 m,
2) skarpa nasypu lub wykopu ma wysoko
ść
wi
ę
ksz
ą
ni
ż
6 m, a zbocze ma pochylenie wi
ę
ksze ni
ż
1 : 3,
3) drogowa budowla ziemna b
ę
dzie budowana z materiału lub w gruncie wymagaj
ą
cym szczególnych
procedur technicznych i technologicznych,
4) nasyp b
ę
dzie budowany na gruntach o małej no
ś
no
ś
ci, na terenie osuwiskowym albo na terenie
podlegaj
ą
cym wpływom eksploatacji górniczej,
5) skarpa nasypu b
ę
dzie nara
ż
ona na działanie wód stoj
ą
cych lub płyn
ą
cych na terenie zalewowym.
5. Pochylenie skarpy nasypu lub wykopu mo
ż
e by
ć
mniejsze ni
ż
okre
ś
lone w ust. 1, 2 i 3, je
ż
eli nie
wyst
ę
puje
ż
aden z wypadków, o których mowa w ust. 4, a za zmian
ą
pochylenia przemawiaj
ą
wzgl
ę
dy
utrzymania, ekonomiczne lub estetyczne.
6. W wypadkach, o których mowa w ust. 4 i 5, mog
ą
by
ć
stosowane w szczególno
ś
ci zmienne
pochylenia skarp zale
ż
ne od ich wysoko
ś
ci, ławy oraz przypory skarp.
7. Skarpy nasypów i wykopów powinny by
ć
umocnione obudow
ą
ro
ś
linn
ą
; w wypadkach, o których
mowa w ust. 4, mog
ą
by
ć
stosowane inne rozwi
ą
zania.
Rozdział 8
Chodniki
§ 43. 1. Usytuowanie chodnika wzgl
ę
dem jezdni powinno zapewnia
ć
bezpiecze
ń
stwo ruchu.
Odległo
ść
chodnika od kraw
ę
dzi jezdni, z zastrze
ż
eniem ust. 3 i 4, nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
:
1) 10,0 m - w wypadku ulicy klasy S,
2) 5,0 m - w wypadku ulicy klasy GP,
3) 3,5 m - w wypadku ulicy klasy G.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Na ulicy klasy Z, L lub D chodnik mo
ż
e by
ć
usytuowany bezpo
ś
rednio przy jezdni lub przy pasie
postojowym. Ulica klasy L lub D w strefie zamieszkania mo
ż
e nie mie
ć
wyodr
ę
bnionej jezdni i chodników.
3. W wyj
ą
tkowych wypadkach, uzasadnionych warunkami miejscowymi oraz przy przebudowie albo
remoncie ulic, o których mowa w ust. 1, dopuszcza si
ę
usytuowanie chodnika bezpo
ś
rednio przy jezdni,
przy czym w wypadku ulic klasy S i GP - pod warunkiem zastosowania ogrodzenia oddzielaj
ą
cego
chodnik od jezdni lub innych urz
ą
dze
ń
zapewniaj
ą
cych bezpiecze
ń
stwo ruchu.
4. Na drodze klasy GP, G lub Z poza terenem zabudowy, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, mo
ż
e by
ć
stosowany samodzielny ci
ą
g pieszy lub pieszo-rowerowy, usytuowany poza pasem drogowym lub
chodnik na koronie drogi, oddzielony od jezdni bocznym pasem dziel
ą
cym o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,0 m.
5. W wypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, chodnik powinien by
ć
wyniesiony ponad kraw
ę
d
ź
jezdni lub pasa postojowego na wysoko
ść
od 6 cm do 16 cm i oddzielony kraw
ęż
nikiem. Ustalenie to nie
dotyczy stref zamieszkania, przej
ść
dla pieszych i przejazdów dla rowerzystów.
§ 44. 1. Chodnik
powinien
mie
ć
szeroko
ść
dostosowan
ą
do
nat
ęż
enia
ruchu
pieszych,
z
zastrze
ż
eniem ust. 3.
2. Szeroko
ść
chodnika przy jezdni lub przy pasie postojowym nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
2,0 m, a
w wypadku przebudowy albo remontu drogi dopuszcza si
ę
miejscowe zmniejszenie szeroko
ś
ci chodnika
do 1,25 m, je
ż
eli jest on przeznaczony wył
ą
cznie do ruchu pieszych.
3. Szeroko
ść
chodnika powinna by
ć
odpowiednio zwi
ę
kszona, je
ż
eli oprócz ruchu pieszych jest on
przeznaczony do usytuowania urz
ą
dze
ń
technicznych, w szczególno
ś
ci podpór znaków drogowych,
słupów, drzew, wej
ść
lub zjazdów utrudniaj
ą
cych ruch pieszych.
4. Szeroko
ść
chodnika odsuni
ę
tego od jezdni lub szeroko
ść
samodzielnego ci
ą
gu pieszego nie
powinna by
ć
mniejsza ni
ż
1,5 m, a dopuszcza si
ę
miejscowe zmniejszenie szeroko
ś
ci chodnika do 1,0 m,
je
ż
eli jest on przeznaczony wył
ą
cznie do ruchu pieszych.
5. Długo
ść
chodnika usytuowanego w ci
ą
gu przej
ść
dla pieszych mi
ę
dzy jezdniami lub mi
ę
dzy
jezdni
ą
a torowiskiem tramwajowym powinna wynosi
ć
nie mniej ni
ż
2,0 m.
6. Urz
ą
dzenia na chodniku, w szczególno
ś
ci podpory znaków drogowych, słupy o
ś
wietleniowe
nale
ż
y tak usytuowa
ć
, aby nie utrudniały u
ż
ytkowania chodnika, w tym przez osoby niepełnosprawne.
§ 45. 1. Pochylenie podłu
ż
ne chodnika lub samodzielnego ci
ą
gu pieszego nie powinno przekracza
ć
6%. Przy wi
ę
kszych pochyleniach nale
ż
y stosowa
ć
schody lub pochylnie.
2. Schody i pochylnie na chodniku mog
ą
by
ć
jednobiegowe lub wielobiegowe proste lub łamane ze
spocznikami.
3. Liczba stopni w biegu schodów nie mo
ż
e by
ć
mniejsza ni
ż
3 i nie wi
ę
ksza ni
ż
13; dopuszcza si
ę
17 stopni w schodach jednobiegowych.
4. Wysoko
ść
stopnia nie mo
ż
e by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
17,5 cm, a szeroko
ść
od 30 cm do 35 cm, przy czym
2 h + s = 60 cm do 65 cm, gdzie h oznacza wysoko
ść
, a s - szeroko
ść
stopnia.
5. Pochylenie podłu
ż
ne pochylni dla ruchu pieszych nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
8%, a wyj
ą
tkowo
10%, gdy długo
ść
jej nie przekracza 10 m lub w wypadku pochylni zadaszonej. Je
ż
eli długo
ść
pochylni
jest wi
ę
ksza ni
ż
10 m, to nale
ż
y j
ą
podzieli
ć
na krótsze odcinki przedzielone po
ś
rednimi spocznikami,
spełniaj
ą
ce nast
ę
puj
ą
ce warunki:
1) ró
ż
nica poziomów mi
ę
dzy s
ą
siednimi spocznikami nie jest wi
ę
ksza ni
ż
0,80 m,
2) długo
ść
odcinka pochylni nie jest wi
ę
ksza ni
ż
8 m,
3) długo
ść
spoczników nie jest mniejsza ni
ż
1,5 m,
4) ka
ż
dy odcinek pochylni powinien rozpoczyna
ć
si
ę
i ko
ń
czy
ć
spocznikiem.
6. Szeroko
ść
schodów i pochylni nale
ż
y dostosowa
ć
do nat
ęż
enia ruchu pieszych i do szeroko
ś
ci
chodnika. Szeroko
ść
u
ż
ytkowa schodów powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
1,2 m, a pochylni - nie mniejsza
ni
ż
2,0 m. Szeroko
ść
u
ż
ytkow
ą
mierzy si
ę
mi
ę
dzy wewn
ę
trznymi kraw
ę
dziami balustrad, a w wypadku
ś
cian ograniczaj
ą
cych schody - mi
ę
dzy por
ę
czami mocowanymi do nich.
7. Szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiada
ć
schody i pochylnie oraz balustrady i por
ę
cze
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
s
ą
okre
ś
lone w przepisach dotycz
ą
cych warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogowe
obiekty in
ż
ynierskie i ich usytuowanie.
8. Pochylenie poprzeczne chodnika powinno wynosi
ć
od 1% do 3% w zale
ż
no
ś
ci od rodzaju
nawierzchni i powinno umo
ż
liwia
ć
sprawny spływ wody opadowej.
9. Stopnie schodów, spoczniki schodów i pochylni powinny mie
ć
pochylenie od 1% do 2%, zgodne z
kierunkiem pochylenia biegów schodów i pochylni.
10. W wypadkach uzasadnionych dopuszcza si
ę
na chodniku progi inne ni
ż
stopnie schodów, je
ś
li
ich wysoko
ść
nie jest wi
ę
ksza ni
ż
2 cm.
Rozdział 9
Ś
cie
ż
ki rowerowe
§ 46. 1. Usytuowanie
ś
cie
ż
ki rowerowej wzgl
ę
dem jezdni powinno zapewni
ć
bezpiecze
ń
stwo ruchu.
2. Odległo
ść ś
cie
ż
ki rowerowej od kraw
ę
dzi jezdni oraz jej usytuowanie powinny odpowiada
ć
wymaganiom okre
ś
lonym w § 43 ust. 1, z zastrze
ż
eniem ust. 3.
3. Przy przebudowie lub remoncie drogi klasy G i dróg ni
ż
szych klas dopuszcza si
ę
wyznaczenie
przy prawej kraw
ę
dzi jezdni pasa dla rowerów o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,5 m. Pas dla rowerów
powinien by
ć
oddzielony od s
ą
siedniego pasa ruchu znakami poziomymi.
§ 47. 1. Szeroko
ść ś
cie
ż
ki rowerowej powinna wynosi
ć
nie mniej ni
ż
:
1) 1,5 m - gdy jest ona jednokierunkowa,
2) 2,0 m - gdy jest ona dwukierunkowa,
3) 2,5 m - gdy ze
ś
cie
ż
ki jednokierunkowej mog
ą
korzysta
ć
piesi.
2. Szeroko
ść ś
cie
ż
ki rowerowej nale
ż
y ustala
ć
indywidualnie, je
ż
eli oprócz prowadzenia ruchu
rowerowego pełni ona inne funkcje.
§ 48. 1. Pochylenie podłu
ż
ne
ś
cie
ż
ki rowerowej nie powinno przekracza
ć
5%. W wyj
ą
tkowych
wypadkach dopuszcza si
ę
wi
ę
ksze pochylenia, lecz nie wi
ę
ksze ni
ż
15%. Wysoko
ść
progów i uskoków
na
ś
cie
ż
ce rowerowej nie powinna przekracza
ć
1 cm.
2. Pochylenie poprzeczne
ś
cie
ż
ki rowerowej powinno by
ć
jednostronne i wynosi
ć
od 1% do 3%, w
zale
ż
no
ś
ci od rodzaju nawierzchni, i powinno umo
ż
liwia
ć
sprawny spływ wody opadowej.
Rozdział 10
Torowisko tramwajowe
§ 49. 1. Torowisko tramwajowe usytuowane w ulicy powinno by
ć
wydzielone z jezdni, z
zastrze
ż
eniem ust. 2.
2. Torowisko mo
ż
e by
ć
wspólne z jezdni
ą
na skrzy
ż
owaniu oraz na ulicy klasy G i ulicach ni
ż
szych
klas mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami z wył
ą
czeniem rozjazdów, a w szczególno
ś
ci zwrotnic.
3. Wydzielone torowisko tramwajowe, je
ż
eli nie przewiduje si
ę
po nim ruchu innych pojazdów, w
szczególno
ś
ci pojazdów uprzywilejowanych, powinno by
ć
wyniesione ponad jezdni
ę
na wysoko
ść
nie
mniejsz
ą
ni
ż
10 cm i oddzielone kraw
ęż
nikiem od jezdni.
4. Na torowisku wspólnym z jezdni
ą
, z wył
ą
czeniem łuków w planie, poziomy główek szyn powinny
by
ć
dostosowane do poziomu powierzchni jezdni, z tym
ż
e ró
ż
nica wysoko
ś
ci mi
ę
dzy szyn
ą
wewn
ę
trzn
ą
i zewn
ę
trzn
ą
nie powinna by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
2 cm.
§ 50. 1. Szeroko
ść
wydzielonego dwutorowego torowiska tramwajowego na szlaku, z zastrze
ż
eniem
ust. 4, powinna wynosi
ć
nie mniej ni
ż
:
1) 2(d + b + p) + 0,50 m - gdy słupy trakcyjne s
ą
na mi
ę
dzytorzu,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2) 2(d + b + p) + 0,10 m - gdy na mi
ę
dzytorzu jest ogrodzenie,
3) 2(d + b) + p - gdy nie ma słupów trakcyjnych i ogrodzenia na mi
ę
dzytorzu,
gdzie:
d - szeroko
ść
taboru tramwajowego, w metrach,
b - zewn
ę
trzny pas bezpiecze
ń
stwa, okre
ś
lony w ust. 2,
p - wewn
ę
trzny pas bezpiecze
ń
stwa o szeroko
ś
ci 0,50 m.
2. Zewn
ę
trzny pas bezpiecze
ń
stwa, mierzony od rzutu pionowego najbardziej wystaj
ą
cej cz
ęś
ci
taboru tramwajowego do ogrodzenia,
ś
ciany lub kraw
ę
dzi jezdni, powinien mie
ć
szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
0,75 m.
3. Dopuszcza si
ę
zmniejszenie szeroko
ś
ci pasa bezpiecze
ń
stwa, o którym mowa w ust. 2, do 0,50
m, w wypadku usytuowania wzdłu
ż
torów
ś
cian lub wygrodze
ń
, pod warunkiem wykonania w tych
urz
ą
dzeniach wn
ę
k w odst
ę
pach co najwy
ż
ej 20 m z pełn
ą
szeroko
ś
ci
ą
pasa bezpiecze
ń
stwa.
4. Szeroko
ść
torowiska tramwajowego nale
ż
y ustala
ć
indywidualnie w obr
ę
bie przystanków,
skrzy
ż
owa
ń
oraz gdy na torowisku s
ą
inne ni
ż
wymienione w ust. 1 obiekty i urz
ą
dzenia, a tak
ż
e gdy
torowisko pełni dodatkowe funkcje, w szczególno
ś
ci gdy jest przeznaczone do ruchu komunikacji
autobusowej lub pojazdów uprzywilejowanych.
§ 51. Ulica z torowiskiem tramwajowym powinna spełnia
ć
ni
ż
ej okre
ś
lone warunki, jakim powinny
odpowiada
ć
tory tramwajowe:
1) promie
ń
łuku w planie toru tramwajowego na szlaku nie powinien by
ć
mniejszy ni
ż
50 m i 25 m na
skrzy
ż
owaniu oraz na rozjazdach i p
ę
tlach,
2) w wypadku jednoczesnego wyst
ę
powania łuku w przekroju podłu
ż
nym i łuku w planie, promie
ń
łuku
w planie nie mo
ż
e by
ć
mniejszy ni
ż
200 m,
3) pochylenie podłu
ż
ne toru tramwajowego nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
:
a) 5% na szlaku, je
ś
li przewidywany tabor ma odpowiednie wła
ś
ciwo
ś
ci trakcyjne,
b) 3% na dojazdach do wiaduktu i estakady,
c) 2,5% na przystanku tramwajowym i na rozjazdach,
4) łuk w przekroju podłu
ż
nym powinien by
ć
stosowany, gdy algebraiczna ró
ż
nica pochyle
ń
podłu
ż
nych
jest wi
ę
ksza ni
ż
0,6%,
5) promie
ń
łuku w przekroju podłu
ż
nym nie powinien by
ć
mniejszy ni
ż
2 000 m.
Rozdział 11
Pasy zieleni
§ 52. 1. Pas zieleni mo
ż
e by
ć
elementem pasa drogowego, je
ż
eli pełni funkcje estetyczne lub
zwi
ą
zane z ochron
ą ś
rodowiska albo przyczynia si
ę
do wypełnienia wymaga
ń
okre
ś
lonych w § 1 ust. 3
rozporz
ą
dzenia.
2. Ziele
ń
w pasie drogowym nie powinna zagra
ż
a
ć
bezpiecze
ń
stwu uczestników ruchu, ogranicza
ć
wymaganego pola widoczno
ś
ci, skrajni drogi oraz utrudnia
ć
utrzymania drogi.
3. Wymiary i zagospodarowanie pasa zieleni izolacyjnej, ograniczaj
ą
cego wzajemnie negatywne
oddziaływanie drogi i
ś
rodowiska, powinny by
ć
dostosowane do wskaza
ń
oceny oddziaływania drogi na
ś
rodowisko, zgodnie z przepisami dotycz
ą
cymi okre
ś
lenia rodzajów inwestycji szczególnie szkodliwych
dla
ś
rodowiska i zdrowia ludzi albo mog
ą
cych pogorszy
ć
stan
ś
rodowiska oraz wymaga
ń
, jakim powinny
odpowiada
ć
oceny oddziaływania na
ś
rodowisko tych inwestycji.
§ 53. 1. Szeroko
ść
pasa zieleni, zapewniaj
ą
ca wystarczaj
ą
ce warunki jej wegetacji i piel
ę
gnacji
powinna wynosi
ć
co najmniej 3,0 m, je
ż
eli jest to rz
ą
d drzew,
ż
ywopłot lub pasmo krzewów.
2. Drzewa w pasie drogowym powinny by
ć
tak usytuowane,
ż
eby w okresie swojej wegetacji nie
powodowały niszczenia nawierzchni drogi oraz nie utrudniały u
ż
ytkowania chodników przez pieszych, w
szczególno
ś
ci przez osoby niepełnosprawne.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3. Odległo
ść
pnia drzewa od kraw
ę
dzi jezdni nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
3,0 m, a w wypadku
przebudowy albo remontu drogi dopuszcza si
ę
mniejsz
ą
odległo
ść
, je
ś
li b
ę
d
ą
spełnione pozostałe
warunki okre
ś
lone w rozporz
ą
dzeniu.
4. Ustalenie odległo
ś
ci urz
ą
dze
ń
in
ż
ynieryjnych, drogowych i budowlanych od drzew lub terenów
wpisanych do rejestru zabytków lub obszarów obj
ę
tych ochron
ą
konserwatorsk
ą
wymaga uzgodnienia z
wła
ś
ciwym terenowo wojewod
ą
.
Rozdział 12
Skrajnia drogi
§ 54. 1. Nad drog
ą
powinna by
ć
zachowana wolna przestrze
ń
, zwana dalej "skrajni
ą
drogi", o
wymiarach okre
ś
lonych w zał
ą
czniku nr 1.
2. Wysoko
ść
skrajni drogi, o której mowa w zał
ą
czniku nr 1, powinna by
ć
, z zastrze
ż
eniem ust. 3, nie
mniejsza ni
ż
:
1) 4,70 m - nad drog
ą
klasy A, S lub GP,
2) 4,60 m - nad drog
ą
klasy G lub Z,
3) 4,50 m - nad drog
ą
klasy L lub D.
3. Wysoko
ść
skrajni drogi mo
ż
e by
ć
zmniejszona do:
1) 4,50 m - je
ż
eli jest przebudowywana albo remontowana droga klasy A, S lub GP, natomiast obiekty
nad tymi drogami nie s
ą
obj
ę
te tymi robotami,
2) 4,20 m - je
ż
eli jest przebudowywana albo remontowana droga klasy G lub Z, natomiast obiekty nad
tymi drogami nie s
ą
obj
ę
te tymi robotami,
3) 3,50 m - nad drog
ą
klasy L lub D, za zgod
ą
zarz
ą
dcy tych dróg.
4. Wysoko
ść
skrajni nad chodnikiem lub
ś
cie
ż
k
ą
rowerow
ą
powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
2,50 m, a w
wypadku ich przebudowy albo remontu mo
ż
e by
ć
zmniejszona do 2,20 m.
5. Wymiary skrajni torowiska tramwajowego okre
ś
laj
ą
Polskie Normy.
6. Wymiary skrajni drogi na obiekcie in
ż
ynierskim okre
ś
laj
ą
przepisy dotycz
ą
ce warunków
technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogowe obiekty in
ż
ynierskie i ich usytuowanie.
Rozdział 13
Skrzy
ż
owania i zjazdy
§ 55. 1. W celu okre
ś
lenia wymaga
ń
technicznych i u
ż
ytkowych wprowadza si
ę
nast
ę
puj
ą
cy podział
skrzy
ż
owa
ń
i zjazdów:
1) skrzy
ż
owanie zwykłe - nie zawiera na
ż
adnym wlocie wyspy dziel
ą
cej kierunki ruchu lub
ś
rodkowego
pasa dziel
ą
cego,
2) skrzy
ż
owanie skanalizowane - zawiera co najmniej na jednym wlocie wysp
ę
dziel
ą
c
ą
lub
ś
rodkowy
pas dziel
ą
cy; do skrzy
ż
owa
ń
skanalizowanych zalicza si
ę
tak
ż
e ronda,
3) zjazd publiczny - okre
ś
lony przez zarz
ą
dc
ę
drogi jako zjazd co najmniej do jednego obiektu, w którym
jest
prowadzona
działalno
ść
gospodarcza,
a
w
szczególno
ś
ci
do
stacji
paliw,
obiektu
gastronomicznego, hotelowego, przemysłowego, handlowego lub magazynowego,
4) zjazd indywidualny - okre
ś
lony przez zarz
ą
dc
ę
drogi jako zjazd do jednego lub kilku obiektów
u
ż
ytkowanych indywidualnie.
2. Zakres stosowania skrzy
ż
owa
ń
, w
ę
złów i przejazdów drogowych na drogach poszczególnych klas
okre
ś
la tabela:
Klasa
A
S
GP
G
Z
L
D
drogi
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
A
W
W
W
P,(W)
P
P
P
S
W
W
W, (Sc)
W, Sc
P, (Sp)
P
P
GP
W
W, (Sc)
W, Sc
Sc,(W)
Sc, (Sp)
Sc, Sp
Sz, Sp
G
P,(W)
W, Sc
Sc, (W)
Sc, Sz
Sc, Sz
Sc, Sz
Sz
Z
P
P, (Sp)
Sc, (Sp)
Sc, Sz
Sc, Sz
Sc, Sz
Sc, Sz
L
P
P
Sc, Sp
Sc, Sz
Sc, Sz
Sz
Sz
D
P
P
Sz, Sp
Sz
Sc, Sz
Sz
Sz
Oznaczenia w tabeli:
W
- w
ę
zeł,
Sc
- skrzy
ż
owanie skanalizowane,
Sz
- skrzy
ż
owanie zwykłe,
Sp
- skrzy
ż
owanie tylko na prawe skr
ę
ty,
P
- przejazd drogowy (ró
ż
nopoziomowy),
(...) - rozwi
ą
zanie dopuszczalne wyj
ą
tkowo w uzasadnionych wypadkach.
§ 56. Skrzy
ż
owanie dróg, jego układ funkcjonalny, przestrzenny i rozwi
ą
zanie techniczne powinno
by
ć
tak zaprojektowane i wykonane,
ż
eby mogli z niego korzysta
ć
wszyscy uczestnicy ruchu, dla których
jest ono przeznaczone, na warunkach ustalonych w rozporz
ą
dzeniu i przepisach odr
ę
bnych.
§ 57. 1. Parametry techniczne wlotu skrzy
ż
owania drogi klasy G i dróg wy
ż
szych klas z
pierwsze
ń
stwem przejazdu, z wyj
ą
tkiem ronda, powinny by
ć
ustalone na podstawie pr
ę
dko
ś
ci
miarodajnej.
2. Pr
ę
dko
ść
miarodajn
ą
wlotu, o którym mowa w ust. 1, ustala si
ę
jako równ
ą
pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej
drogi, na której ten wlot si
ę
znajduje, je
ś
li nie jest ona wi
ę
ksza ni
ż
100 km/h. Je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna
drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
100 km/h, nale
ż
y ograniczy
ć
pr
ę
dko
ść
na odcinku poprzedzaj
ą
cym skrzy
ż
owanie
do okre
ś
lonej w projekcie organizacji ruchu i nie wi
ę
kszej ni
ż
80 km/h, a za pr
ę
dko
ść
miarodajn
ą
wlotu
przyj
ąć
pr
ę
dko
ść
ograniczon
ą
znakiem powi
ę
kszon
ą
o 10 km/h lub 20 km/h, zgodnie z ustaleniami, o
których mowa w § 13 ust. 1 pkt 3.
§ 58. 1. Skrzy
ż
owanie na drodze klasy S powinno by
ć
skanalizowane. Rondo mo
ż
e znajdowa
ć
si
ę
tylko na pocz
ą
tku lub ko
ń
cu tej drogi.
2. Pr
ę
dko
ść
miarodajna odcinka drogi poprzedzaj
ą
cego rondo, o którym mowa w ust. 1, powinna by
ć
ograniczona do 50 km/h lub wyj
ą
tkowo do 60 km/h za pomoc
ą
znaków drogowych lub przez
ukształtowanie geometryczne drogi wymuszaj
ą
ce ograniczenie pr
ę
dko
ś
ci ruchu.
§ 59. Na drodze klasy S oraz na nowej drodze klasy GP lub G liczba wlotów skrzy
ż
owania nie
powinna by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
cztery, chyba
ż
e jest to skrzy
ż
owanie typu rondo.
§ 60. 1. K
ą
t przeci
ę
cia osi dróg na skrzy
ż
owaniu powinien by
ć
zbli
ż
ony do k
ą
ta 90°, z
dopuszczalnym odchyleniem nie wi
ę
kszym ni
ż
30°, je
ś
li s
ą
spełnione wymagania widoczno
ś
ci na
skrzy
ż
owaniu okre
ś
lone w zał
ą
czniku nr 2.
2. K
ą
t przeci
ę
cia toru jazdy pojazdów z torem ruchu pieszych lub rowerzystów powinien by
ć
zbli
ż
ony
do k
ą
ta 90°, z dopuszczalnym odchyleniem nie wi
ę
kszym ni
ż
10°.
3. W wyj
ą
tkowych wypadkach, uzasadnionych warunkami miejscowymi, dopuszcza si
ę
odst
ę
pstwo
od warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, je
ś
li b
ę
d
ą
spełnione pozostałe warunki okre
ś
lone w
rozporz
ą
dzeniu, w szczególno
ś
ci wymagania widoczno
ś
ci i przejezdno
ś
ci.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
§ 61. Liczba pasów ruchu na wprost na odpowiadaj
ą
cym sobie wlocie i wylocie skrzy
ż
owania
powinna by
ć
taka sama, jak na odcinku drogi przed skrzy
ż
owaniem.
§ 62. 1. Ukształtowanie wysoko
ś
ciowe powierzchni jezdni skrzy
ż
owania powinno by
ć
dostosowane
do pochylenia podłu
ż
nego i poprzecznego drogi z pierwsze
ń
stwem przejazdu przy jednoczesnym
zapewnieniu sprawnego odprowadzenia wody opadowej ze skrzy
ż
owania. W wypadku skrzy
ż
owania
dróg bez pierwsze
ń
stwa przejazdu oraz ronda mo
ż
na wzajemnie dostosowa
ć
pochylenia podłu
ż
ne i
poprzeczne dróg w celu zapewnienia sprawnego odprowadzenia wody.
2. Pochylenia podłu
ż
ne i poprzeczne drogi z pierwsze
ń
stwem przejazdu w miejscu wyst
ę
powania
skrzy
ż
owania nie powinny by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
3% w wypadku dróg klasy S i GP, 3,5% - w wypadku dróg
klasy G i Z oraz 4% - w wypadku dróg klasy L i D. Na skrzy
ż
owaniu poza terenem zabudowy dopuszcza
si
ę
pochylenia drogi odpowiednio 4%, 5% i 6%.
3. Pochylenie podłu
ż
ne drogi podporz
ą
dkowanej nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
3% na długo
ś
ci co
najmniej 20 m od kraw
ę
dzi jezdni drogi z pierwsze
ń
stwem przejazdu.
§ 63. Układ geometryczny, rozwi
ą
zanie techniczne oraz sposób organizacji i sterowania ruchem na
skrzy
ż
owaniu powinny by
ć
wzajemnie dostosowane do siebie.
§ 64. 1. Na skrzy
ż
owaniu skanalizowanym skos załamania w planie kraw
ę
dzi jezdni drogi nie
powinien by
ć
wi
ę
kszy ni
ż
okre
ś
lony w tabeli:
Usytuowanie
Skos załamania kraw
ę
dzi jezdni przy pr
ę
dko
ś
ci
skrzy
ż
owania
miarodajnej*)
drogi (km/h)
≤
40
50
60
70
80
≥
90
Poza terenem zabudowy
1:10
1:15
1:20
1:25
1:30
1:40
(1:10)
(1:15)
(1:20)
(1:20)
(1:30)
Na terenie zabudowy
1:10
1:10
1:10
1:15
1:20
-
(1:5)
(1:10)
(1:15)
*)
Na drodze klasy Z lub L jest to pr
ę
dko
ść
projektowa, a w wypadku małego ronda jest to pr
ę
dko
ść
przy doje
ź
dzie do ronda.
(...) W wypadkach okre
ś
lonych w ust. 2.
2. W wypadku przebudowy albo remontu skrzy
ż
owania, a tak
ż
e na drodze na terenie zabudowy z
ruchem uspokojonym skos załamania kraw
ę
dzi jezdni mo
ż
e by
ć
zwi
ę
kszony do warto
ś
ci podanych w
nawiasach w ust. 1 w tabeli.
§ 65. 1. Pasy ruchu na skanalizowanym wlocie skrzy
ż
owania dróg powinny mie
ć
szeroko
ść
tak
ą
, jak
przed skrzy
ż
owaniem, a w wyj
ą
tkowych wypadkach szeroko
ść
ka
ż
dego z nich mo
ż
e by
ć
pomniejszona:
1) nie wi
ę
cej ni
ż
o 0,25 m - je
ż
eli jest to grupa pasów dla pojazdów jad
ą
cych na wprost,
2) nie wi
ę
cej ni
ż
o 0,50 m - je
ż
eli jest to grupa pasów dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w lewo lub w prawo.
2. Na skrzy
ż
owaniu skanalizowanym o jednym pasie ruchu na wprost na drodze z pierwsze
ń
stwem
przejazdu pas ten powinien mie
ć
szeroko
ść
:
1) od 4,50 m do 5,00 m - je
ż
eli jest ograniczony z obu stron kraw
ęż
nikami,
2) od 4,00 m do 4,50 m - je
ż
eli jest ograniczony z jednej strony kraw
ęż
nikami,
3) tak
ą
jak pas ruchu - je
ż
eli z obu stron nie jest ograniczony kraw
ęż
nikami,
4) tak
ą
jak pas ruchu - je
ż
eli w strefie uspokojonego ruchu jest ograniczony kraw
ęż
nikami (z jednej lub z
obu stron) na długo
ś
ci mniejszej ni
ż
20 m.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3. Je
ż
eli wyst
ę
puje jeden pas ruchu na wprost na podporz
ą
dkowanym wlocie drogi, powinien on
mie
ć
szeroko
ść
:
1) od 4,00 m do 4,50 m - je
ż
eli jest ograniczony z jednej lub z obu stron kraw
ęż
nikami,
2) tak
ą
jak pas ruchu - je
ż
eli z obu stron nie jest ograniczony kraw
ęż
nikami,
3) tak
ą
jak pas ruchu - je
ż
eli w strefie uspokojonego ruchu jest ograniczony kraw
ęż
nikami z jednej lub z
obu stron na długo
ś
ci mniejszej ni
ż
20 m.
4. Warunki okre
ś
lone w ust. 2 i 3 nie dotycz
ą
wlotów na skrzy
ż
owaniu typu mini lub małe rondo, o
których mowa w § 75.
§ 66. 1. Dodatkowy pas dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w lewo na skrzy
ż
owaniu powinien by
ć
stosowany
na:
1) wlocie drogi klasy S,
2) wlocie ulicy klasy GP.
2. Dodatkowy pas mo
ż
e by
ć
tak
ż
e stosowany na wlotach pozostałych dróg klasy GP oraz dróg klasy
G i Z, je
ż
eli s
ą
one dwujezdniowe lub wynika to z warunków organizacji i bezpiecze
ń
stwa ruchu.
3. Dodatkowy pas dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w lewo powinien mie
ć
:
1) odcinek zmiany pasa ruchu o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lony w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi
*)
(km/h)
≤
50
60
70
80
90
100
Długo
ść
odcinka zmiany pasa ruchu (m)
15
20
30
40
50
55
*)
W wypadku drogi klasy Z jest to pr
ę
dko
ść
projektowa.
2) odcinek zwalniania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lony w tabeli:
Pochylenie
Długo
ść
odcinka zwalniania (m) przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej
*)
(km/h)
podłu
ż
ne wlotu
(%)
≤
50
60
70
80
90
100
-6
30
40
60
80
105
140
-4
25
35
55
70
90
120
-2
20
30
45
60
80
105
0
15
25
40
50
70
95
2
10
20
35
45
60
85
4
10
15
30
40
55
75
6
10
15
25
35
50
65
*)
W wypadku drogi klasy Z jest to pr
ę
dko
ść
projektowa.
3) odcinek akumulacji o długo
ś
ci obliczonej na podstawie miarodajnego nat
ęż
enia ruchu pojazdów
skr
ę
caj
ą
cych w lewo, które musz
ą
si
ę
zatrzyma
ć
,
ż
eby umo
ż
liwi
ć
przejazd pojazdom z
pierwsze
ń
stwem przejazdu; długo
ść
odcinka akumulacji nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
20 m.
4. Przy przebudowie albo remoncie skrzy
ż
owania dopuszcza si
ę
zmniejszenie długo
ś
ci odcinka
zmiany pasa ruchu, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, do 20 m.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
§ 67. 1. Dodatkowy pas dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo na skrzy
ż
owaniu powinien by
ć
stosowany na:
1) wlocie drogi klasy S,
2) wlocie dwujezdniowej ulicy klasy GP,
3) wlocie drogi klasy GP lub G poza terenem zabudowy o pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej wi
ę
kszej ni
ż
90 km/h.
2. Dodatkowy pas dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo mo
ż
e by
ć
tak
ż
e stosowany na wlotach dróg
klasy GP i G innych ni
ż
wymienione w ust. 1 oraz dróg klasy Z, je
ż
eli wynika to z warunków organizacji i
bezpiecze
ń
stwa ruchu.
3. Dodatkowy pas dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo, z zastrze
ż
eniem ust. 5, powinien mie
ć
:
1) odcinek zmiany pasa ruchu o długo
ś
ci okre
ś
lonej w § 66 ust. 3 pkt 1,
2) odcinek zwalniania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
Pochylenie
Długo
ść
odcinka zwalniania (m) przy promieniu łuku skr
ę
tu w
miarodajna
podłu
ż
ne
prawo
2)
(m)
drogi
1)
wlotu (%)
(km/h)
≤
10
11-15
16-20
21-30
>30
60
-4
35
30
25
20
10
60
-2
30
25
20
15
10
60
0
25
20
15
10
10
60
2
20
15
10
-
-
60
4
15
10
10
-
-
80
-4
70
65
60
55
50
80
-2
60
55
50
45
40
80
0
50
50
45
40
35
80
2
45
45
40
35
30
80
4
40
40
35
30
25
100
-4
120
115
110
105
95
100
-2
105
100
95
90
85
100
0
95
90
85
80
75
100
2
85
80
75
70
65
100
4
75
70
65
65
60
1)
W wypadku drogi klasy Z jest to pr
ę
dko
ść
projektowa.
2)
Je
ż
eli na wlocie jest wyznaczone przej
ś
cie dla pieszych lub skrzy
ż
owanie jest wyposa
ż
one w
sygnalizacj
ę ś
wietln
ą
, to nale
ż
y przyj
ąć
długo
ść
odcinka zwalniania jak dla promienia łuku równego
10 m.
3) odcinek akumulacji, je
ś
li skrzy
ż
owanie jest wyposa
ż
one w sygnalizacj
ę ś
wietln
ą
lub na jego wlocie
jest wyznaczone przej
ś
cie dla pieszych; długo
ść
odcinka akumulacji powinna by
ć
okre
ś
lona zgodnie
z wymaganiami, o których mowa w § 66 ust. 3 pkt 3.
4. Przy przebudowie albo remoncie skrzy
ż
owania dopuszcza si
ę
zmniejszenie długo
ś
ci odcinka
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
zmiany pasa ruchu, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, do 15 m.
5. Je
ż
eli dodatkowy pas dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo, o którym mowa w ust. 3, nie wymaga
odcinka akumulacji i pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi poza terenem zabudowy jest mniejsza ni
ż
90 km/h,
dopuszcza si
ę
stosowanie dodatkowego pasa w postaci klina o skosie nie wi
ę
kszym ni
ż
1 : 10 i długo
ś
ci
od 30 m do 50 m.
§ 68. 1. Dodatkowy pas ruchu na skrzy
ż
owaniu z prawej strony wylotu drogi z pierwsze
ń
stwem
przejazdu powinien by
ć
stosowany na:
1) drodze klasy S oraz na dwujezdniowej drodze klasy GP lub G poza terenem zabudowy, gdy
miarodajne nat
ęż
enie ruchu pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo z wlotu podporz
ą
dkowanego jest
wi
ę
ksze ni
ż
60 P/h i pr
ę
dko
ść
miarodajna na drodze z pierwsze
ń
stwem przejazdu jest wi
ę
ksza ni
ż
80
km/h,
2) ulicy klasy GP.
2. Dodatkowy pas mo
ż
e by
ć
tak
ż
e stosowany na drogach klasy GP i G innych ni
ż
wymienione w ust.
1, je
ż
eli wynika to z warunków organizacji i bezpiecze
ń
stwa ruchu.
3. Dodatkowy pas ruchu, o którym mowa w ust. 1, powinien mie
ć
:
1) odcinek przyspieszania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
100 m w wypadku ulicy klasy GP i w przedziale
od 100 m do 200 m w wypadku dróg klasy S, GP i G poza terenem zabudowy,
2) odcinek zmiany pasa ruchu o długo
ś
ci okre
ś
lonej w § 66 ust. 3 pkt 1.
§ 69. 1. Dodatkowy pas ruchu z lewej strony wylotu mo
ż
na stosowa
ć
na dwujezdniowej drodze klasy
S lub GP, je
ś
li na skrzy
ż
owaniu nie ma i nie przewiduje si
ę
sygnalizacji
ś
wietlnej.
2. Dodatkowy pas ruchu, o którym mowa w ust. 1, powinien mie
ć
:
1) odcinek przyspieszania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
100 m,
2) odcinek zmiany pasa ruchu o długo
ś
ci okre
ś
lonej w § 66 ust. 3 pkt 1.
§ 70. Kształt i rozmiary pasa lub grupy pasów ruchu dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych na skrzy
ż
owaniu
powinny by
ć
dostosowane do struktury rodzajowej pojazdów i organizacji ruchu.
§ 71. Wewn
ę
trzna kraw
ę
d
ź
pasa ruchu dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo na skrzy
ż
owaniu
zwykłym powinna by
ć
kształtowana za pomoc
ą
łuku kołowego o promieniu nie mniejszym ni
ż
:
1) 6,0 m - na wlocie drogi klasy L lub D,
2) 8,0 m - na wlocie drogi klasy G lub Z,
3) 10,0 m - na wlocie drogi klasy GP.
§ 72. 1. Wewn
ę
trzna kraw
ę
d
ź
pasa lub grupy pasów ruchu dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w prawo na
skrzy
ż
owaniu skanalizowanym powinna by
ć
kształtowana za pomoc
ą
łuku kołowego lub krzywej
koszowej.
2. Promie
ń
łuku kołowego nie powinien by
ć
mniejszy ni
ż
15 m w wypadku wlotu z drogi klasy S i 10
m w wypadku wlotu z pozostałych klas dróg.
3. Krzyw
ą
koszow
ą
o stosunku promieni R1 : R2 : R3 = n : 1 : m, gdzie n i m wynosi 2 lub 3, mo
ż
na
stosowa
ć
, je
ś
li ułatwia ona ruch pojazdom skr
ę
caj
ą
cym w prawo, a jednocze
ś
nie nie pogarsza warunków
ruchu na przej
ś
ciach dla pieszych oraz nie utrudnia obserwacji pojazdów relacji koliduj
ą
cych.
Ś
rodkowy
promie
ń
krzywej koszowej nie powinien by
ć
mniejszy ni
ż
9 m, a k
ą
ty
ś
rodkowe pocz
ą
tkowego i
ko
ń
cowego łuku powinny mie
ć
po 15°.
§ 73. Wewn
ę
trzna kraw
ę
d
ź
pasa lub grupy pasów ruchu dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w lewo na
skrzy
ż
owaniu skanalizowanym powinna by
ć
kształtowana za pomoc
ą
łuku kołowego lub kombinacji
odcinka prostego i łuków kołowych o promieniach w przedziale od 10 m do 40 m, w zale
ż
no
ś
ci od klasy
drogi, jej przekroju poprzecznego oraz geometrii skrzy
ż
owania.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
§ 74. Szeroko
ść
jednego pasa ruchu dla pojazdów skr
ę
caj
ą
cych w lewo lub w prawo na
skrzy
ż
owaniu skanalizowanym nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Promie
ń
skr
ę
tu (m)
8
10
12
15
20
25
30
40
Szeroko
ść
(m)
7,0
6,5
6,0
5,5
5,0
4,5
4,2
4,0
§ 75. Wymiary i zakres stosowania rond:
Typ ronda
Ś
rednica
Ś
rednica
Zakres stosowania
wyspy
zewn
ę
trzna
ś
rodkowej (m)
ronda (m)
mini
1)
3-5
mniejsza ni
ż
22
osiedla
małe
10(5)-28(33,5)
26(22)-40(45)
drogi klasy GP
2)
, G, Z i L: wloty do
miast, strefy podmiejskie, osiedla
miejskie, poza terenem zabudowy
ś
rednie
28-50
41-65
drogi klasy GP
2)
i G: poza terenem
zabudowy, strefy podmiejskie, wloty do
miast
du
ż
e
wi
ę
ksza ni
ż
50
wi
ę
ksza ni
ż
65
drogi klasy S
3)
, GP i G: poza terenem
zabudowy
1)
Wyspa
ś
rodkowa przejezdna lub cz
ęś
ciowo przejezdna.
2)
W uzasadnionych wypadkach na drogach jednojezdniowych.
3)
W uzasadnionych wypadkach na pocz
ą
tku lub ko
ń
cu drogi klasy S.
(...) Oznacza warto
ś
ci dopuszczalne w uzasadnionych wypadkach.
§ 76. 1. Wyspa kanalizuj
ą
ca ruch na skrzy
ż
owaniu powinna mie
ć
:
1) kształt dostosowany do torów ruchu pojazdów,
2) wymiary dostosowane do funkcji przez ni
ą
pełnionych, a w szczególno
ś
ci jej szeroko
ść
w miejscu
wyznaczonej strefy oczekiwania pieszych nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
2,0 m.
2. Kraw
ę
dzie wyspy wyodr
ę
bnionej z jezdni powinny by
ć
wyniesione ponad powierzchni
ę
jezdni na
wysoko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
6 cm z wył
ą
czeniem tej cz
ęś
ci wyspy, na której wyznaczono przej
ś
cie dla
pieszych lub przejazd dla rowerzystów.
3. Wyspa kanalizuj
ą
ca ruch wyodr
ę
bniona z jezdni powinna wyra
ź
nie ró
ż
ni
ć
si
ę
od jezdni, a
umieszczone na niej urz
ą
dzenia lub ziele
ń
nie powinny ogranicza
ć
wymaganego pola widoczno
ś
ci.
4. Urz
ą
dzenia organizacji ruchu umieszczone na wyspie powinny by
ć
odsuni
ę
te od kraw
ę
dzi pasa
ruchu na odległo
ść
okre
ś
lon
ą
w przepisach w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
5. Wyspa kanalizuj
ą
ca ruch nie wyodr
ę
bniona z jezdni powinna by
ć
wył
ą
czona z ruchu i wyznaczona
zgodnie z przepisami w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
§ 77. Zjazd z drogi powinien by
ć
zaprojektowany i wybudowany w sposób odpowiadaj
ą
cy
wymaganiom wynikaj
ą
cym z jego usytuowania i przeznaczenia, a w szczególno
ś
ci powinien by
ć
dostosowany do wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa ruchu na drodze, wymiarów gabarytowych pojazdów, dla
których jest przeznaczony, oraz do wymaga
ń
ruchu pieszych.
§ 78. 1. Zjazd publiczny powinien by
ć
usytuowany zgodnie z wymaganiami okre
ś
lonymi w § 113 ust.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
7.
2. Zjazd publiczny:
1) powinien mie
ć
:
a) szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
5,0 m, w tym jezdni
ę
o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
3,5 m i nie wi
ę
ksz
ą
ni
ż
szeroko
ść
jezdni na drodze,
b) nawierzchni
ę
tward
ą
w granicach pasa drogowego,
c) przeci
ę
cie kraw
ę
dzi nawierzchni zjazdu i drogi wyokr
ą
glone łukiem kołowym o promieniu nie
mniejszym ni
ż
5 m,
d) pochylenie podłu
ż
ne zjazdu w obr
ę
bie korony drogi dostosowane do jej ukształtowania,
e) na długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
7,0 m od kraw
ę
dzi korony drogi pochylenie podłu
ż
ne zjazdu nie
wi
ę
ksze ni
ż
5%, a na dalszym odcinku - nie wi
ę
ksze ni
ż
12%,
2) z nowej drogi klasy GP lub G do stacji paliw powinien by
ć
wyposa
ż
ony w dodatkowe pasy dla
pojazdów skr
ę
caj
ą
cych z tej drogi,
3) z drogi klasy GP, G lub Z do obiektu wymienionego w § 55 ust. 1 pkt 3, w wypadku uzasadnionym
wzgl
ę
dami bezpiecze
ń
stwa ruchu, mo
ż
e by
ć
wyposa
ż
ony w dodatkowe pasy ruchu dla pojazdów
skr
ę
caj
ą
cych z tej drogi, w szczególno
ś
ci gdy miarodajne nat
ęż
enie ruchu na drodze przekracza 400
P/h.
§ 79. Zjazd indywidualny powinien mie
ć
:
1) szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
4,5 m, w tym jezdni
ę
o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
3,0 m i nie wi
ę
kszej
ni
ż
szeroko
ść
jezdni na drodze,
2) nawierzchni
ę
co najmniej tward
ą
w granicach pasa drogowego,
3) przeci
ę
cie kraw
ę
dzi nawierzchni zjazdu i drogi wyokr
ą
glone łukiem kołowym o promieniu nie
mniejszym ni
ż
3 m, lub skosem 1 : 1, je
ż
eli jest to zjazd z ulicy,
4) pochylenie podłu
ż
ne zjazdu w obr
ę
bie korony drogi dostosowane do jej ukształtowania,
5) na długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
5,0 m od kraw
ę
dzi korony drogi pochylenie podłu
ż
ne nie wi
ę
ksze ni
ż
5%, a na dalszym odcinku - nie wi
ę
ksze ni
ż
15%.
Rozdział 14
W
ę
zły drogowe
§ 80. 1. W celu okre
ś
lenia wymaga
ń
technicznych i u
ż
ytkowych wprowadza si
ę
nast
ę
puj
ą
cy podział
w
ę
złów:
1) bezkolizyjny typu WA - na którym nie wyst
ę
puje przecinanie torów jazdy, a relacje skr
ę
tne s
ą
realizowane tylko jako manewry wył
ą
czania, wł
ą
czania i przeplatania si
ę
potoków ruchu,
2) cz
ęś
ciowo bezkolizyjny typu WB - na którym wyst
ę
puje przecinanie torów jazdy niektórych relacji na
jednej z dróg; w ramach w
ę
zła funkcjonuje wówczas na tej drodze skrzy
ż
owanie lub zespół
skrzy
ż
owa
ń
, jednak relacje o dominuj
ą
cych nat
ęż
eniach s
ą
prowadzone bezkolizyjnie,
3) kolizyjny typu WC - na którym tylko jezdnie dróg krzy
ż
uj
ą
si
ę
w ró
ż
nych poziomach, natomiast relacje
skr
ę
tne na obu drogach odbywaj
ą
si
ę
na skrzy
ż
owaniach.
2. Zakres stosowania w
ę
złów, o których mowa w ust. 1, okre
ś
lono w tabeli:
Klasa drogi
A
S
GP
G
A
WA
WA
WA, WB
(WB)
S
WA
WA, WB
WB, WC
WB, WC
GP
WA, WB
WB, WC
WB, WC
(WB, WC)
G
(WB)
WB, WC
(WB, WC)
(WB, WC)
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Oznaczenia w tabeli:
WA, WB, WC - typ w
ę
zła,
(...) - Rozwi
ą
zanie dopuszczalne w uzasadnionych wypadkach.
§ 81. W
ę
zeł, jego układ funkcjonalny i przestrzenny, rozwi
ą
zanie techniczne i materiałowe
elementów budowlanych powinny by
ć
zaprojektowane i wykonane w sposób umo
ż
liwiaj
ą
cy przejazd
ka
ż
dego typu pojazdu dopuszczonego do ruchu na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym.
§ 82. 1. W w
ęź
le mo
ż
na usytuowa
ć
stacje poboru opłat, zwane dalej "SPO", zgodnie z przepisami
odr
ę
bnymi.
2. Usytuowanie SPO w w
ęź
le powinno by
ć
dostosowane do układu w
ę
zła i nie powinno ogranicza
ć
jego wła
ś
ciwo
ś
ci u
ż
ytkowych okre
ś
lonych w rozporz
ą
dzeniu.
3. W w
ęź
le nie powinny by
ć
usytuowane
ż
adne obiekty usługowe, do których wjazd odbywałby si
ę
z
wykorzystaniem ł
ą
cznic jako dojazdów.
§ 83. W w
ęź
le typu WA:
1) wyjazd i wjazd powinny by
ć
usytuowane po prawej stronie jezdni drogi,
2) wyjazd z jezdni drogi powinien by
ć
usytuowany przed wjazdem na t
ę
jezdni
ę
,
3) wyjazd powinien by
ć
wyposa
ż
ony w pas wył
ą
czania, z zachowaniem wymaga
ń
, o których mowa w §
94,
4) wjazd powinien by
ć
wyposa
ż
ony w pas wł
ą
czania, z zachowaniem wymaga
ń
, o których mowa w §
96.
§ 84. W w
ęź
le typu WB:
1) droga wy
ż
szej klasy, a przy drogach tej samej klasy droga o wi
ę
kszym miarodajnym nat
ęż
eniu ruchu,
powinna by
ć
prowadzona bez zakłóce
ń
, natomiast do warunków lokalnych powinna by
ć
dostosowana
droga ni
ż
szej klasy lub przy drogach tej samej klasy droga o mniejszym miarodajnym nat
ęż
eniu
ruchu,
2) wyjazd z jezdni drogi, na której relacje skr
ę
tne odbywaj
ą
si
ę
bezkolizyjnie, powinien poprzedza
ć
wjazd na ni
ą
,
3) wyjazd i wjazd na jezdni
ę
drogi, na której relacje skr
ę
tne odbywaj
ą
si
ę
bezkolizyjnie, powinny by
ć
usytuowane po prawej stronie tej jezdni,
4) wyjazd i wjazd, o których mowa w pkt 3, powinny by
ć
wyposa
ż
one w pasy wył
ą
czania i wł
ą
czania, z
zachowaniem wymaga
ń
, o których mowa w § 94 i § 96,
5) poł
ą
czenie ł
ą
cznicy z drog
ą
ni
ż
szej klasy powinno odbywa
ć
si
ę
na skrzy
ż
owaniu,
6) wjazd na jednojezdniow
ą
drog
ę
ni
ż
szej klasy powinien odbywa
ć
si
ę
na skrzy
ż
owaniu.
§ 85. W w
ęź
le typu WC:
1) mo
ż
na stosowa
ć
, odpowiednio do potrzeb, ł
ą
cznic
ę
P4 lub dwie ł
ą
cznice P1, o których mowa w § 87,
rozdzielone pasem dziel
ą
cym,
2) poł
ą
czenie ł
ą
cznic z drog
ą
powinno odbywa
ć
si
ę
na skrzy
ż
owaniu.
§ 86. Graniczne pr
ę
dko
ś
ci projektowe ł
ą
cznic na w
ę
złach okre
ś
la tabela:
tabela
1)
Ł
ą
cznice zaczynaj
ą
ce si
ę
pasem wył
ą
czania i ko
ń
cz
ą
ce si
ę
pasem wł
ą
czania.
2)
Ł
ą
cznice zako
ń
czone na jednym ko
ń
cu skrzy
ż
owaniem.
3)
Ł
ą
cznice zako
ń
czone na obu ko
ń
cach skrzy
ż
owaniami.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
§ 87. 1. Jednopasowa ł
ą
cznica jednokierunkowa, oznaczona dalej symbolem "P1", powinna mie
ć
:
1) jezdni
ę
wraz z opaskami o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
6,0 m,
2) obustronne gruntowe pobocza, ka
ż
de o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,0 m.
2. Dwupasowa ł
ą
cznica jednokierunkowa, oznaczona dalej symbolem "P2", powinna mie
ć
:
1) jezdni
ę
wraz z opaskami o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
8,0 m,
2) obustronne gruntowe pobocza, ka
ż
de o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,0 m.
3. Dwupasowa ł
ą
cznica jednokierunkowa z pasem awaryjnym, oznaczona dalej symbolem "P3",
powinna mie
ć
:
1) jezdni
ę
wraz z opask
ą
z lewej strony razem o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
7,5 m,
2) pas awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m po prawej stronie jezdni,
3) obustronne gruntowe pobocza, ka
ż
de o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,0 m.
4. Dwupasowa ł
ą
cznica dwukierunkowa, oznaczona dalej symbolem "P4", powinna mie
ć
:
1) jezdni
ę
wraz z opaskami o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
8,0 m,
2) obustronne gruntowe pobocza, ka
ż
de o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,0 m.
5. W wypadku w
ę
zła na drodze klasy S lub na drogach ni
ż
szych klas dopuszcza si
ę
zmniejszenie
szeroko
ś
ci jezdni ł
ą
cznic nie wi
ę
cej ni
ż
o 1,0 m.
6. Typ ł
ą
cznicy powinien by
ć
dostosowany do przewidywanego nat
ęż
enia ruchu oraz długo
ś
ci
ł
ą
cznicy.
§ 88. 1. Jezdnia wraz z opaskami na ł
ą
cznicy P1, P2 lub P3 powinna mie
ć
na odcinku prostym w
planie jednostronne pochylenie poprzeczne nie mniejsze ni
ż
2% i nie wi
ę
ksze ni
ż
3%.
2. Jezdnia wraz z opaskami na ł
ą
cznicy P4 powinna mie
ć
na odcinku prostym w planie dwustronne
pochylenie poprzeczne, nie mniejsze ni
ż
2% i nie wi
ę
ksze ni
ż
3%.
3. Jezdnia wraz z opaskami na ł
ą
cznicy P1, P2, P3 lub P4 powinna mie
ć
na łuku kołowym w planie
jednostronne pochylenie poprzeczne o warto
ś
ci okre
ś
lonej w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
Warto
ść
promienia łuku w planie (m) przy pochyleniu poprzecznym jezdni
projektowa
ł
ą
cznicy
(km/h)
2%
3%
4%
5%
6%
7%
80
≥
580
420-579
350-419
290-349
270-289
250-269
70
≥
365
290-364
235-289
215-234
195-214
185-194
60
≥
250
190-249
155-189
140-154
130-139
120-129
50
≥
160
125-159
100-124
90-99
85-89
75-84
40
≥
95
75-94
60-74
55-59
50-54
45-49
30
≥
60
50-59
40-49
35-39
30-34
25-29
4. Zachowanie warto
ś
ci pochylenia poprzecznego jezdni ł
ą
cznicy, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie
jest wymagane na krzywych przej
ś
ciowych i na prostych przej
ś
ciowych przed i za łukiem kołowym, na
których nast
ę
puje zmiana kierunku pochylenia poprzecznego. Strefy te powinny by
ć
tak kształtowane,
ż
eby był zapewniony sprawny odpływ wody.
§ 89. 1. Szeroko
ść
jezdni ł
ą
cznicy powinna by
ć
zwi
ę
kszona na łuku kołowym w planie o promieniu R
mniejszym ni
ż
150 m o warto
ść
:
1) 50/R - na ł
ą
cznicy P1,
2) 70/R - na ł
ą
cznicy P2, P3 lub P4.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Zwi
ę
kszenie szeroko
ś
ci jezdni, o którym mowa w ust. 1, wykonuje si
ę
na krzywej przej
ś
ciowej lub
na prostej przej
ś
ciowej, je
ś
li krzywa przej
ś
ciowa nie wyst
ę
puje.
§ 90. 1. O
ś
jezdni ł
ą
cznicy w planie powinna składa
ć
si
ę
z odcinków prostych i odcinków
krzywoliniowych.
2. Odcinek krzywoliniowy mo
ż
e zawiera
ć
łuk kołowy, kombinacje łuków kołowych i krzywych
przej
ś
ciowych, a tak
ż
e inne rodzaje krzywych.
3. Ł
ą
cznica powinna by
ć
zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
ż
eby było zachowane
bezpiecze
ń
stwo pojazdu poruszaj
ą
cego si
ę
z pr
ę
dko
ś
ci
ą
projektow
ą
po mokrej nawierzchni.
4. Wymagania, o których mowa w ust. 3, uznaje si
ę
za spełnione, je
ż
eli:
1) warto
ś
ci promienia łuku kołowego w planie oraz pochylenia poprzecznego jezdni ł
ą
cznicy
odpowiadaj
ą
wymaganiom okre
ś
lonym w § 88 ust. 3,
2) parametry geometryczne ł
ą
cznicy nie przekraczaj
ą
warto
ś
ci okre
ś
lonych w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
Najmniejszy
Najwi
ę
ksze pochylenie podłu
ż
ne (%)
Najmniejszy promie
ń
łuku w
projektowa
parametr
przekroju podłu
ż
nym (m)
ł
ą
cznicy
klotoidy (m)
(km/h)
ł
ą
cznicy
ł
ą
cznicy
wypukłego
wkl
ę
słego
wyjazdowej
wjazdowej
na
na
na
na
na łuku
na
wzniesieniu
spadku
wzniesieniu
spadku
w planie
proste
j
w
planie
80
100
5
4
4
5
4500
3000
2000
70
90
5
4
4
5
3200
2000
1400
60
75
6
5
5
6
2700
1700
1000
50
60
6
5
5
6
1400
1000
750
40
40
6
6
6
7
700
500
500
30
25
6
6
6
7
500
200
250
3) odległo
ść
widoczno
ś
ci na ł
ą
cznicy jest nie mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w § 168.
§ 91. 1. Jezdni
ę
zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
c
ą
mo
ż
na stosowa
ć
na w
ęź
le lub na odcinku drogi mi
ę
dzy
w
ę
złami, je
ż
eli taka potrzeba wynika z kierunkowego rozkładu ruchu lub usytuowania wyjazdów i
wjazdów.
2. Pr
ę
dko
ść
projektowa jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej powinna wynosi
ć
60 km/h, a wyj
ą
tkowo
70 km/h lub 80 km/h.
3. Jezdnia
zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
ca
powinna
by
ć
jednokierunkowa
i
w
zale
ż
no
ś
ci
od
miarodajnego nat
ęż
enia ruchu mie
ć
przekrój poprzeczny taki jak ł
ą
cznica P1, P2 albo P3.
4. Ukształtowanie jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej w planie i w przekroju podłu
ż
nym powinno
odpowiada
ć
wymaganiom dotycz
ą
cym ł
ą
cznic, o których mowa w § 90.
§ 92. Pochylenia poprzeczne gruntowego pobocza ł
ą
cznicy i jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej
powinny by
ć
ustalone z zachowaniem warunków, o których mowa w § 37 ust. 2 i 3.
§ 93. Pochylenia skarp nasypów i wykopów ł
ą
cznicy i jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej powinny
by
ć
ustalone z zachowaniem warunków, o których mowa w § 42.
§ 94. 1. Wyjazd w w
ęź
le typu WA oraz wyjazd z drogi klasy A, S i GP w w
ęź
le typu WB powinny
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
mie
ć
, z zastrze
ż
eniem ust. 9, równoległe pasy wył
ą
czania.
2. Do pasa wył
ą
czania, o którym mowa w ust. 1, nale
ż
y:
1) klin, na którego długo
ś
ci pas wył
ą
czania uzyskuje pełn
ą
szeroko
ść
,
2) odcinek zwalniania, którego długo
ść
jest mierzona od ko
ń
ca klina do pocz
ą
tku łuku kołowego
ł
ą
cznicy.
3. Pas wył
ą
czania na ł
ą
cznic
ę
P1, P2 lub P3, powinien mie
ć
:
1) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
a) 100 m - je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
110 km/h,
b) 75 m - przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h lub 100 km/h,
c) 50 m - w pozostałych wypadkach,
2) odcinek zwalniania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Ró
ż
nica
Długo
ść
odcinka zwalniania (m) przy pochyleniu podłu
ż
nym pasa wył
ą
czania
pr
ę
dko
ś
ci
∆
V(km/h)
-5%
-4%
-3%
-2%
0%
2%
3%
4%
60
280
250
230
210
190
170
160
150
50
250
230
210
190
170
150
140
130
40
220
200
180
170
150
130
120
110
30
170
160
150
140
120
110
100
90
≤
20
120
110
100
95
85
75
70
65
Oznaczenia:
∆
V= 0,75 x Vm - Vp
gdzie: Vm - pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi w km/h,
Vp - pr
ę
dko
ść
projektowa ł
ą
cznicy w km/h.
4. Odcinek zwalniania, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, powinien mie
ć
pas ruchu o szeroko
ś
ci 3,5 m,
je
ś
li pr
ę
dko
ść
projektowa drogi jest wi
ę
ksza od 80 km/h, i 3,0 m w pozostałych wypadkach oraz pas
awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m lub opask
ę
o szeroko
ś
ci co najmniej 0,5 m, w zale
ż
no
ś
ci od tego, który z
elementów wyst
ę
puje na ł
ą
cznicy.
5. Podwójny pas wył
ą
czania na ł
ą
cznic
ę
P3, bez zmniejszenia liczby pasów ruchu na jezdni drogi,
powinien mie
ć
:
1) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
a) 200 m - je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
110 km/h,
b) 150 m - przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h lub 100 km/h,
c) 100 m - w pozostałych wypadkach,
2) wspóln
ą
kraw
ę
d
ź
pasa wył
ą
czania o pełnej szeroko
ś
ci i jezdni drogi, o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
400
m.
6. Podwójny pas wył
ą
czania na ł
ą
cznic
ę
P3, ze zmniejszeniem o jeden liczby pasów ruchu na jezdni
drogi, powinien mie
ć
:
1) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
a) 100 m - je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
110 km/h,
b) 75 m - przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h,
c) 50 m - w pozostałych wypadkach,
2) wspóln
ą
kraw
ę
d
ź
pasa wył
ą
czania o pełnej szeroko
ś
ci i jezdni drogi, o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
450
m.
7. Odcinek, o którym mowa w ust. 5 pkt 2 i ust. 6 pkt 2, powinien mie
ć
dwa pasy ruchu o szeroko
ś
ci
nie mniejszej ni
ż
7,0 m oraz pas awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
8. Pas wył
ą
czania, o którym mowa w ust. 3, powinien mie
ć
wspóln
ą
kraw
ę
d
ź
odcinka pasa o pełnej
szeroko
ś
ci i jezdni drogi klasy A lub S, o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
200 m przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej 130
km/h, nie mniejszej ni
ż
175 m przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej 110 km/h i nie mniejszej ni
ż
150 m przy
pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej poni
ż
ej 110 km/h. W odniesieniu do jezdni dróg klas GP i G wymienione długo
ś
ci
nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
odpowiednio 150 m, 125 m i 100 m.
9. W wypadku dobrej widoczno
ś
ci wyjazdu z jezdni drogi na ł
ą
cznic
ę
P1 mo
ż
e by
ć
stosowany
kierunkowy pas wył
ą
czania, je
ż
eli pr
ę
dko
ść
projektowa drogi jest mniejsza ni
ż
120 km/h. Kierunkowy pas
wył
ą
czania powinien mie
ć
:
1) skos 1 : 30 z klinem o długo
ś
ci 75 m,
2) odcinek zwalniania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lona w tabeli w ust. 3 pkt 2; jego długo
ść
jest
mierzona od ko
ń
ca klina do pocz
ą
tku łuku kołowego ł
ą
cznicy,
3) pas awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m lub opask
ę
o szeroko
ś
ci co najmniej 0,5 m, w zale
ż
no
ś
ci od tego,
który z elementów wyst
ę
puje na ł
ą
cznicy.
10. Pochylenie podłu
ż
ne i poprzeczne pasa wył
ą
czania oraz jego ukształtowanie w planie
sytuacyjnym powinny by
ć
dostosowane do pasa ruchu, przy którym si
ę
on znajduje.
11. Wyjazdy z dróg w w
ęź
le typu WC mog
ą
mie
ć
dodatkowe pasy ruchu, które s
ą
cz
ęś
ci
ą
skrzy
ż
owa
ń
na tych drogach.
§ 95. 1. Wyjazd z ł
ą
cznicy i z jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej, z zastrze
ż
eniem ust. 8, powinny
mie
ć
równoległe pasy wył
ą
czania.
2. Pas wył
ą
czania z ł
ą
cznicy P1 na ł
ą
cznic
ę
P1 powinien mie
ć
:
1) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
60 m,
2) odcinek zwalniania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
150 m, je
ż
eli jest to w
ę
zeł typu WA, i nie mniejszej ni
ż
100 m w pozostałych wypadkach.
3. Odcinek zwalniania, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, powinien mie
ć
pas ruchu o szeroko
ś
ci 3,0 m
oraz opask
ę
o szeroko
ś
ci co najmniej 0,5 m.
4. Pas wył
ą
czania z ł
ą
cznicy P2 lub P3 na ł
ą
cznic
ę
P1 powinien mie
ć
:
1) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
60 m,
2) odcinek zwalniania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
150 m, je
ż
eli jest to ł
ą
cznica P3, i nie mniejszej ni
ż
100 m, je
ż
eli jest to ł
ą
cznica P2.
5. Odcinek zwalniania, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, powinien mie
ć
pas ruchu o szeroko
ś
ci 3,0 m
oraz opask
ę
o szeroko
ś
ci co najmniej 0,5 m.
6. Pas wył
ą
czania z ł
ą
cznicy P3 na ł
ą
cznic
ę
P3 powinien mie
ć
:
1) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
60 m,
2) odcinek zwalniania o wymiarach jak w ust. 4 pkt 2.
7. Odcinek zwalniania, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, powinien mie
ć
dwa pasy ruchu oraz pas
awaryjny o szeroko
ś
ciach jak na ł
ą
cznicy P3.
8. W wypadku dobrej widoczno
ś
ci wyjazdu z ł
ą
cznicy lub jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej w w
ęź
le
typu WA lub WB:
1) długo
ś
ci klina i odcinka zwalniania na pasie wył
ą
czania mog
ą
by
ć
nawet o połow
ę
krótsze,
2) mo
ż
e by
ć
stosowany kierunkowy pas wył
ą
czania.
9. Pochylenie podłu
ż
ne i poprzeczne pasa wył
ą
czania oraz jego ukształtowanie w planie
sytuacyjnym, powinny by
ć
dostosowane do jezdni ł
ą
cznicy lub jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej.
§ 96. 1. Wjazd w w
ęź
le typu WA oraz wjazd na drog
ę
klasy A, S lub GP w w
ęź
le typu WB powinny
mie
ć
równoległe pasy wł
ą
czania, z zastrze
ż
eniem ust. 9, umieszczone z prawej strony jezdni
krzy
ż
uj
ą
cych si
ę
dróg.
2. Do pasa wł
ą
czania, o którym mowa w ust. 1, nale
ż
y:
1) odcinek przyspieszania, którego długo
ść
jest mierzona od ko
ń
ca łuku kołowego na ł
ą
cznicy do
pocz
ą
tku klina,
2) klin, na którego długo
ś
ci zanika pas wł
ą
czania.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3. Pas wł
ą
czania z ł
ą
cznic P1 lub P2 powinien mie
ć
:
1) odcinek przyspieszania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Ró
ż
nica
Długo
ść
odcinka przyspieszania (m) przy pochyleniu podłu
ż
nym pasa wł
ą
czania
pr
ę
dko
ś
ci
∆
V (km/h)
-5%
-4%
-3%
-2%
0%
2%
3%
4%
60
190
200
210
230
270
340
390
450
50
170
180
200
210
250
320
370
430
40
150
160
180
190
230
290
330
400
30
130
140
150
160
200
250
290
350
≤
20
90
100
110
120
160
200
240
300
Oznaczenia:
∆
V= 0,75 x Vm - Vp
gdzie: Vm - pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi w km/h,
Vp - pr
ę
dko
ść
projektowa ł
ą
cznicy w km/h.
2) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
a) 100 m - je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
110 km/h,
b) 75 m - przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h lub 100 km/h,
c) 50 m - w pozostałych wypadkach.
4. Odcinek przyspieszania, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, powinien mie
ć
pas ruchu o szeroko
ś
ci 3,5
m, je
ś
li pr
ę
dko
ść
projektowa drogi jest wi
ę
ksza od 80 km/h, i 3,0 m w pozostałych wypadkach oraz pas
awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m lub opask
ę
o szeroko
ś
ci co najmniej 0,5 m, w zale
ż
no
ś
ci od tego, który z
elementów wyst
ę
puje na ł
ą
cznicy.
5. Pas wł
ą
czania, o którym mowa w ust. 3, powinien mie
ć
wspóln
ą
kraw
ę
d
ź
odcinka pasa o pełnej
szeroko
ś
ci i jezdni drogi klasy A lub S, na długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
250 m przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej
drogi 130 km/h, nie mniejszej ni
ż
200 m przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h i nie mniejszej ni
ż
150 m przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi poni
ż
ej 110 km/h. W odniesieniu do jezdni dróg klas GP i G
wymienione długo
ś
ci nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
odpowiednio 200 m, 150 m i 100 m.
6. Podwójny pas wł
ą
czania z ł
ą
cznicy P3 powinien mie
ć
:
1) dwa nast
ę
puj
ą
ce po sobie odcinki równoległego wzgl
ę
dem kraw
ę
dzi jezdni drogi pasa wł
ą
czania,
ka
ż
dy o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
500 m,
2) kliny na ko
ń
cach odcinków, o których mowa w pkt 1, długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
a) 100 m - je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
110 km/h,
b) 75 m - przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h lub 100 km/h,
c) 50 m - w pozostałych wypadkach,
3) szeroko
ść
:
a) 7,0 m - dwóch pasów ruchu na pierwszym odcinku przyspieszania,
b) 3,5 m - pasa ruchu na drugim odcinku,
4) pas awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m.
7. Podwójny pas wł
ą
czania z ł
ą
cznicy P3, ze zwi
ę
kszeniem o jeden liczby pasów ruchu na drodze,
powinien mie
ć
:
1) odcinek równoległego wzgl
ę
dem kraw
ę
dzi jezdni pasa wł
ą
czania, o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
500 m,
2) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
a) 100 m - je
ż
eli pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi jest wi
ę
ksza ni
ż
110 km/h,
b) 75 m - przy pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej drogi 110 km/h lub 100 km/h,
c) 50 m - w pozostałych wypadkach,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3) pas ruchu na odcinku przyspieszania o szeroko
ś
ci 3,5 m,
4) pas awaryjny o szeroko
ś
ci 2,0 m.
8. Pochylenie podłu
ż
ne i poprzeczne pasa wł
ą
czania oraz jego ukształtowanie w planie sytuacyjnym
powinny by
ć
dostosowane do pasa ruchu, przy którym si
ę
on znajduje.
9. Pas wł
ą
czania, o którym mowa w ust. 1, powinien by
ć
stosowany, je
ż
eli droga w obr
ę
bie wjazdu
jest dwujezdniowa. W wypadku drogi jednojezdniowej powinien by
ć
stosowany dodatkowy pas ruchu jak
na skrzy
ż
owaniu.
10. Wjazdy na drogi w w
ęź
le typu WC mog
ą
mie
ć
dodatkowe pasy ruchu, które s
ą
cz
ęś
ci
ą
skrzy
ż
owa
ń
na tych drogach.
§ 97. 1. Wjazd na ł
ą
cznic
ę
lub jezdni
ę
zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
c
ą
powinien mie
ć
równoległy pas
wł
ą
czania.
2. Pas wł
ą
czania, o którym mowa w ust. 1, powinien mie
ć
:
1) odcinek przyspieszania o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
90 m i szeroko
ś
ci 3,0 m oraz opask
ę
o
szeroko
ś
ci co najmniej 0,5 m,
2) klin o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
60 m.
3. W wypadku dobrej widoczno
ś
ci wjazdu, o którym mowa w ust. 1, w w
ęź
le typu WA lub WB,
długo
ś
ci odcinka przyspieszania i klina mog
ą
by
ć
nawet o połow
ę
krótsze ni
ż
okre
ś
lone w ust. 2.
§ 98. 1. Obszar przeplatania mo
ż
e wyst
ę
powa
ć
na jezdni drogi klasy S i drogach ni
ż
szych klas oraz
na jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej.
2. Na obszarze przeplatania powinna by
ć
zwi
ę
kszona liczba pasów ruchu nie mniej ni
ż
o jeden, na
długo
ś
ci od 100 m do 300 m, odpowiednio do potrzeb i warunków u
ż
ytkowych.
Rozdział 15
Przejazdy drogowe i skrzy
ż
owania z liniami kolejowymi
§ 99. Droga w obr
ę
bie przejazdu drogowego powinna by
ć
tak zaprojektowana i wykonana,
ż
eby nie
ograniczała wła
ś
ciwo
ś
ci technicznych i u
ż
ytkowych drogi, z któr
ą
si
ę
krzy
ż
uje.
§ 100. Skrzy
ż
owanie drogi z lini
ą
kolejow
ą
powinno by
ć
zaprojektowane i wykonane zgodnie z
przepisami w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
skrzy
ż
owania linii kolejowych
z drogami publicznymi i ich usytuowanie.
Dział IV
WYPOSA
Ż
ENIE TECHNICZNE DRÓG
Rozdział 1
Urz
ą
dzenia odwadniaj
ą
ce oraz odprowadzaj
ą
ce wod
ę
§ 101. 1. Urz
ą
dzenia do powierzchniowego odwodnienia pasa drogowego powinny zapewnia
ć
sprawne odprowadzenie wody.
2. Wymiary urz
ą
dze
ń
odwadniaj
ą
cych drog
ę
ustala si
ę
na podstawie deszczu miarodajnego,
okre
ś
lonego przy prawdopodobie
ń
stwie p pojawienia si
ę
opadów, przy czym prawdopodobie
ń
stwo to
wynosi:
1) p = 10% - na drodze klasy A lub S,
2) p = 20% - na drodze klasy GP,
3) p = 50% - na drodze klasy G lub Z,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
4) p = 100% - na drodze klasy L lub D.
3. Obliczenia hydrauliczne urz
ą
dze
ń
odwadniaj
ą
cych powinny by
ć
wykonane zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
.
§ 102. 1. Rowy odwadniaj
ą
ce drog
ę
wykonuje si
ę
w kształcie opływowym, trójk
ą
tnym lub
trapezowym.
2. Rów opływowy stosuje si
ę
na drogach klas A i S, a dopuszcza si
ę
jego stosowanie na drodze
klasy GP wył
ą
cznie w wykopach.
3. Rów opływowy stosuje si
ę
w wykopie, przy kraw
ę
dzi korony drogi, je
ż
eli korpus drogi ma
odwodnienie wgł
ę
bne lub jest wykonany z materiału nie wymagaj
ą
cego odwodnienia wgł
ę
bnego; rów
opływowy powinien by
ć
równie
ż
stosowany przy wysoko
ś
ci skarpy nasypu do 2 m, gdy zachodzi
potrzeba odprowadzenia wody, w wypadku niestosowania skrajnej bariery ochronnej. Szeroko
ść
rowu
opływowego nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
1,5 m, a gł
ę
boko
ść
nie powinna by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
1/5 jego
szeroko
ś
ci.
4. Rów trójk
ą
tny stosuje si
ę
na drogach klasy A, S i GP, w szczególno
ś
ci w celu ułatwienia
utrzymania drogi, kiedy wysoko
ść
skarpy nasypu lub wykopu jest mniejsza ni
ż
1,0 m. Pochylenie skarpy
wewn
ę
trznej nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
1 : 3, skarpy zewn
ę
trznej nie wi
ę
ksze ni
ż
1 : 5, a gł
ę
boko
ść
rowu powinna wynika
ć
ze sposobu odwodnienia korpusu drogi.
5. Rów trapezowy stosuje si
ę
na drogach wszystkich klas, z zastrze
ż
eniem ust. 6, a tak
ż
e jako rów
stokowy. Dno rowu powinno mie
ć
szeroko
ść
co najmniej 0,4 m, a gł
ę
boko
ść
rowu nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
0,5 m, przy czym je
ż
eli górna cz
ęść
korpusu drogi jest odwadniana drenami lub warstw
ą
ods
ą
czaj
ą
c
ą
, dno rowu powinno by
ć
poni
ż
ej poziomu wylotu drenu, s
ą
czka lub warstwy ods
ą
czaj
ą
cej nie
mniej ni
ż
0,2 m, a na odcinku wododziału nie mniej ni
ż
0,1 m. Pochylenie skarpy rowu nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
1:1,5 z zastrze
ż
eniem § 42.
6. Rów trapezowy, o którym mowa w ust. 5, dopuszcza si
ę
na drodze klasy A lub S, gdy na koronie
drogi przewiduje si
ę
ustawienie skrajnej bariery ochronnej.
7. Poł
ą
czenie rowów, o których mowa w ust. 1, powinno by
ć
wykonane w sposób płynny.
8. Rów stokowy stosuje si
ę
w celu przej
ę
cia wody powierzchniowej napływaj
ą
cej ze stoku; rów
stokowy powinien by
ć
wykonany co najmniej 3,0 m powy
ż
ej kraw
ę
dzi przeci
ę
cia si
ę
skarpy wykopu z
terenem. Rów ten nie mo
ż
e zmniejsza
ć
stateczno
ś
ci skarpy wykopu. Gdy istnieje obawa,
ż
e rów stokowy
nawodni skarp
ę
wykopu, powinien by
ć
uszczelniony lub odsuni
ę
ty od skarpy wykopu. Pochylenie skarp
rowu stokowego nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
1 : 1,5.
9. W celu zapewnienia sprawnego odprowadzenia wody nale
ż
y stosowa
ć
pochylenie podłu
ż
ne dna
rowu nie mniejsze ni
ż
0,5%; dopuszcza si
ę
pochylenie dna rowu nie mniejsze ni
ż
0,2% na terenie
płaskim oraz na terenie płaskim o gruntach przepuszczalnych i odcinkach wododziału - nie mniejsze ni
ż
0,1%. Najwi
ę
ksze dopuszczalne pochylenie podłu
ż
ne dna rowu w zale
ż
no
ś
ci od rodzaju gruntu lub
sposobu umocnienia jego dna okre
ś
la Polska Norma.
§ 103. 1. Urz
ą
dzenie
ś
ciekowe, zwane dalej "
ś
ciekiem", powinno by
ć
stosowane w wypadku, gdy
woda powierzchniowa spowodowałaby uszkodzenie elementów korpusu drogi, oraz na obszarze, z
którego odprowadzenie wody powierzchniowej bezpo
ś
rednio do ziemi lub do odbiornika wody nie jest
dopuszczalne.
Ś
cieki mog
ą
by
ć
stosowane do odwodnienia elementów pasa drogowego, w szczególno
ś
ci:
1) jezdni, pasa awaryjnego, utwardzonego pobocza, opaski, chodnika,
ś
cie
ż
ki rowerowej,
2) pasa dziel
ą
cego,
3) odprowadzenia wody z kraw
ę
dzi korony w wykopie skalistym lub przy
ś
cianie oporowej,
4) umocnienia dna rowu.
2. Ze wzgl
ę
du na cechy u
ż
ytkowe wyró
ż
nia si
ę
nast
ę
puj
ą
ce
ś
cieki:
1) płaskie (przykraw
ęż
nikowe),
2) korytkowe,
3) kryte.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3. Wody powierzchniowe ze
ś
cieku powinny by
ć
odprowadzone przez studzienki
ś
ciekowe
przykanalikiem do kanalizacji lub w wypadku braku kanalizacji - przykanalikiem do rowu przydro
ż
nego.
4. Dopuszcza si
ę
na drogach klasy G i drogach ni
ż
szych klas odprowadzenie wody do rowu
przydro
ż
nego, o którym mowa w ust. 3,
ś
ciekiem podchodnikowym lub
ś
ciekiem skarpowym.
5. Zako
ń
czenie wylotu przykanalika i
ś
cieku skarpowego, o których mowa w ust. 3 i 4, powinno
chroni
ć
rów przed rozmywaniem.
6. Pochylenie podłu
ż
ne dna
ś
cieku powinno by
ć
nie mniejsze ni
ż
0,5%; na terenie płaskim
dopuszcza si
ę
pochylenie podłu
ż
ne dna
ś
cieku nie mniejsze ni
ż
0,2%. W wypadku gdy
ś
ciek ma
niewystarczaj
ą
ce pochylenie podłu
ż
ne, dopuszcza si
ę
łamanie niwelety dna
ś
cieku w celu zwi
ę
kszenia
pochylenia podłu
ż
nego.
7. Odległo
ść
mi
ę
dzy miejscami odprowadzenia wody ze
ś
cieku powinna by
ć
okre
ś
lona przy
uwzgl
ę
dnieniu ilo
ś
ci wody spływaj
ą
cej z powierzchni zlewni, pochylenia podłu
ż
nego dna
ś
cieku i jego
napełnienia. Przy pochyleniu podłu
ż
nym dna
ś
cieku wynosz
ą
cym 0,2% odległo
ść
ta nie powinna by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
50 m.
8. Miejsca odprowadzenia wody, o których mowa w ust. 7, na terenie zabudowy powinny by
ć
umieszczane w szczególno
ś
ci:
1) przed skrzy
ż
owaniem lub przej
ś
ciem dla pieszych od strony napływu wody,
2) w najni
ż
szym miejscu wkl
ę
słego załamania niwelety dna
ś
cieku.
9. Studzienki
ś
ciekowe powinny by
ć
zlokalizowane poza pasem ruchu, opask
ą
, utwardzonym
poboczem lub pasem awaryjnym, cofni
ę
te za kraw
ę
d
ź
nawierzchni. Przy przebudowie albo remoncie ulic
oraz przy budowie nowych ulic klasy G i ulic ni
ż
szych klas dopuszcza si
ę
lokalizowanie studzienek
ś
ciekowych w jezdni przy kraw
ęż
niku.
§ 104. 1. Urz
ą
dzenia do powierzchniowego odwodnienia placu powinny zapewnia
ć
sprawne
odprowadzenie wody.
2. Plac powinien by
ć
podzielony na zlewnie, z których odprowadzana woda do jednej studzienki
ś
ciekowej nie powinna mie
ć
wi
ę
kszej powierzchni ni
ż
800 m
2
.
3. Pochylenie wzdłu
ż
kierunku spływu wody nie powinno by
ć
mniejsze ni
ż
0,4%.
4. Wzdłu
ż
obrze
ż
y zbieraj
ą
cych wod
ę
ze zlewni, o których mowa w ust. 2, nale
ż
y przewidzie
ć ś
cieki
płaskie lub kryte, w których powinny by
ć
usytuowane studzienki
ś
ciekowe.
§ 105. 1. Urz
ą
dzenia do wgł
ę
bnego odwodnienia drogi maj
ą
na celu odprowadzenie wody z podło
ż
a
korpusu drogowego.
2. Parametry urz
ą
dze
ń
do odwodnienia wgł
ę
bnego drogi powinny by
ć
okre
ś
lone na podstawie bada
ń
gruntowo-wodnych podło
ż
a.
3. Odwodnienie wgł
ę
bne mo
ż
e by
ć
stosowane do:
1) odprowadzenia wody z warstwy ods
ą
czaj
ą
cej i wody przedostaj
ą
cej si
ę
z powierzchni pasa
drogowego do gruntu,
2) obni
ż
enia poziomu wody gruntowej, je
ż
eli spód konstrukcji nawierzchni jest wyniesiony mniej ni
ż
1,0
m nad poziom wody gruntowej.
4. Do obni
ż
enia poziomu wody gruntowej mo
ż
na stosowa
ć
dreny. Dren nale
ż
y umieszcza
ć
, w
zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, pod dnem rowu, dnem
ś
cieku lub w pasie dziel
ą
cym.
5. W wypadku napływu wody gruntowej w wykopie w kierunku korpusu drogi mo
ż
na stosowa
ć
dren
odcinaj
ą
cy. Dren ten od strony korony drogi powinien by
ć
uszczelniony.
6. Je
ż
eli woda gruntowa wypływa na skarp
ę
wykopu, powinien by
ć
stosowany dren skarpowy.
7. Dren powinien by
ć
umieszczony poni
ż
ej gł
ę
boko
ś
ci przemarzania gruntu. Dopuszcza si
ę
wykonanie płytkiego drenu do odprowadzenia wody z warstwy ods
ą
czaj
ą
cej.
8. Spadek podłu
ż
ny drenu powinien by
ć
nie mniejszy ni
ż
0,2%.
§ 106. 1. Kanalizacj
ę
deszczow
ą
wykonuje si
ę
, gdy nie ma mo
ż
liwo
ś
ci odprowadzenia wody za
pomoc
ą
urz
ą
dze
ń
do powierzchniowego odwodnienia lub gdy wymagaj
ą
tego przepisy odr
ę
bne.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Przy usytuowaniu kanalizacji deszczowej w pasie drogowym powinna by
ć
uwzgl
ę
dniona
lokalizacja innych urz
ą
dze
ń
i budowli podziemnych, a tak
ż
e nadziemnych o gł
ę
bokich fundamentach.
3. Kolektor kanalizacji deszczowej powinien by
ć
usytuowany, z zastrze
ż
eniem ust. 4:
1) na dwujezdniowej drodze w pasie dziel
ą
cym lub w innym uzasadnionym technicznie miejscu poza
jezdni
ą
,
2) na jednojezdniowej drodze pod chodnikiem, pasem zieleni, poboczem lub poza koron
ą
drogi, je
ż
eli
uzasadniaj
ą
to wzgl
ę
dy zagospodarowania pasa drogowego.
4. Na drodze klasy Z i drogach ni
ż
szych klas oraz na przebudowywanym albo remontowanym
odcinku drogi klasy GP lub G na terenie zabudowy dopuszcza si
ę
usytuowanie kolektora kanalizacji
deszczowej pod jezdni
ą
. Studzienki rewizyjne, o których mowa w ust. 7, powinny by
ć
usytuowane w
miejscu najmniej nara
ż
onym na działanie kół pojazdów.
5. Strop kolektora lub przykanalika powinien by
ć
zagł
ę
biony poni
ż
ej gł
ę
boko
ś
ci przemarzania gruntu.
Gdy uzyskanie tego zagł
ę
bienia nie jest mo
ż
liwe, w szczególno
ś
ci ze wzgl
ę
du na zapewnienie
wymaganego pochylenia podłu
ż
nego, nale
ż
y przewidzie
ć
odpowiedni
ą
ich izolacj
ę
.
6.
Ś
rednica kolektora powinna by
ć
ustalona na podstawie ilo
ś
ci wody spływaj
ą
cej z odwadnianej
powierzchni oraz przy zało
ż
eniu,
ż
e:
1) pr
ę
dko
ść
przepływu wody nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
0,5 m/s,
2) najwi
ę
ksza pr
ę
dko
ść
przepływu nie powinna przekroczy
ć
warto
ś
ci dopuszczalnej dla materiału, z
którego kolektor jest wykonany,
3) pochylenie dna kolektora o
ś
rednicy 0,30 m nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
3,0%, a o
ś
rednicy 1,00 m i
wi
ę
kszej co najwy
ż
ej 1,0%; przy po
ś
rednich
ś
rednicach kolektora jego pochylenie nale
ż
y
interpolowa
ć
;
ś
rednica kolektora nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
0,30 m, przykanalika za
ś
- 0,15 m.
7. Studzienka rewizyjna powinna by
ć
stosowana, gdy kolektor zmienia kierunek, rozgał
ę
zia si
ę
,
zmienia
ś
rednic
ę
lub pochylenie podłu
ż
ne. W innych wypadkach studzienki te rozmieszcza si
ę
przy
zachowaniu odległo
ś
ci okre
ś
lonych w Polskiej Normie.
§ 107. 1. Indywidualne rozwi
ą
zania urz
ą
dze
ń
odwadniaj
ą
cych uwzgl
ę
dniaj
ą
ce specyficzne warunki
otoczenia i podło
ż
a mog
ą
by
ć
stosowane w szczególno
ś
ci na drodze przebiegaj
ą
cej na terenie
chronionym, w niekorzystnych warunkach gruntowo-wodnych, w terenie górskim, na obszarze
osuwiskowym albo na terenie podlegaj
ą
cym wpływom eksploatacji górniczej.
2. Urz
ą
dzenia, o których mowa w ust. 1, to w szczególno
ś
ci:
1) szczelny przekrój poprzeczny korony drogi,
2) szczelny rów odprowadzaj
ą
cy wody powierzchniowe,
3) kanalizacja z elastycznych rur,
4) drena
ż
skarpowy,
5) ekrany iłowe odcinaj
ą
ce dopływ wody,
6) przegrody zmniejszaj
ą
ce pr
ę
dko
ść
przepływu, kaskady, bystrotoki, rynny,
7) dreny pionowe, studnie drenarskie i chłonne.
§ 108. 1. Wody opadowe z pasa drogowego odprowadzane do odbiornika wody lub do ziemi powinny
spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w przepisach dotycz
ą
cych ochrony
ś
rodowiska.
2. Wody z kanalizacji mo
ż
na odprowadza
ć
do odbiornika wody kolektorem lub rowem odpływowym,
przy czym w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb dla oczyszczenia odprowadzanej wody mo
ż
e by
ć
stosowany rów
trawiasty, o pochyleniu podłu
ż
nym dna nie przekraczaj
ą
cym 0,5%, w którym mog
ą
by
ć
stosowane
przegrody. Woda z kolektora powinna by
ć
odprowadzona do odbiornika wodnego przez urz
ą
dzenia
oczyszczaj
ą
ce.
3. Je
ż
eli nie ma mo
ż
liwo
ś
ci odprowadzenia nie oczyszczonej wody z urz
ą
dze
ń
odwadniaj
ą
cych,
powinno si
ę
stosowa
ć
urz
ą
dzenia zabezpieczaj
ą
ce
ś
rodowisko przed zanieczyszczeniami spływaj
ą
cymi
z drogi.
4. Urz
ą
dzeniami, o których mowa w ust. 3, mog
ą
by
ć
w szczególno
ś
ci:
1) zbiornik retencyjno-infiltracyjny - gdy zachodzi potrzeba zwolnienia odpływu lub zatrzymania wody,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2) zbiornik infiltracyjny - gdy grunt do gł
ę
boko
ś
ci 1,5 m poni
ż
ej dna zbiornika zapewnia szybko
ść
filtracji
co najmniej 1,25 cm/h i znajduje si
ę
powy
ż
ej poziomu wody gruntowej,
3) rów infiltracyjny - gdy grunt do gł
ę
boko
ś
ci 1,5 m poni
ż
ej dna rowu zapewnia szybko
ść
filtracji co
najmniej 0,7 cm/h i znajduje si
ę
powy
ż
ej poziomu wody gruntowej,
4) rów trawiasty - gdy jest stosowany samodzielnie lub w poł
ą
czeniu z innymi urz
ą
dzeniami
oczyszczaj
ą
cymi; powinien by
ć
pokryty g
ę
st
ą
traw
ą
wysoko koszon
ą
, na podło
ż
u o szybko
ś
ci filtracji
co najmniej 1,25 cm/h.
5. Odległo
ść
od zabudowy urz
ą
dze
ń
, o których mowa w ust. 4, nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
8,0 m;
w celu utrzymania sprawno
ś
ci technicznej tych urz
ą
dze
ń
powinien by
ć
zapewniony dojazd.
Rozdział 2
Urz
ą
dzenia o
ś
wietleniowe
§ 109. 1. Droga powinna by
ć
o
ś
wietlona ze wzgl
ę
dów bezpiecze
ń
stwa ruchu, w szczególno
ś
ci:
1) gdy przebiega przez obszar o
ś
wietlony i wyst
ę
puje zagro
ż
enie ol
ś
nienia uczestników ruchu,
2) w obr
ę
bie w
ę
zła lub skrzy
ż
owania, je
ż
eli jedna z krzy
ż
uj
ą
cych si
ę
dróg jest o
ś
wietlona,
3) na skrzy
ż
owaniu z drog
ą
klasy S,
4) na skrzy
ż
owaniu typu rondo,
5) na skrzy
ż
owaniu skanalizowanym z wyspami w kraw
ęż
nikach - je
ż
eli jest to droga klasy GP,
6) mi
ę
dzy odcinkami o
ś
wietlonymi - je
ż
eli długo
ść
odcinka nie przekracza 500 m,
7) na odcinku przyległym do obiektu mostowego - je
ż
eli obiekt jest o
ś
wietlony,
8) w obr
ę
bie miejsca poboru opłat, zwanego dalej "MPO",
9) na ulicy klasy S,
10) na jednojezdniowej ulicy o czterech i wi
ę
kszej liczbie pasów ruchu,
11) na skrzy
ż
owaniu na terenie zabudowy, przy którym znajduj
ą
si
ę
budynki u
ż
yteczno
ś
ci publicznej,
przystanki komunikacji zbiorowej,
12) w obr
ę
bie przej
ś
cia dla pieszych i doj
ś
cia do przystanków komunikacji zbiorowej na terenie
zabudowy.
2. Urz
ą
dzenie obsługi podró
ż
nych, pojazdów i przesyłek - miejsce obsługi podró
ż
nych, o którym
mowa w przepisach o drogach publicznych, zwane dalej "MOP", parking dla pojazdów ci
ęż
arowych,
stacja paliw powinny by
ć
o
ś
wietlone co najmniej w cz
ęś
ci dost
ę
pnej dla uczestników ruchu.
3.
Ś
wiatło o
ś
wietlenia nie mo
ż
e zmienia
ć
barwy znaków drogowych.
4. Mi
ę
dzy o
ś
wietlonym a nie o
ś
wietlonym odcinkiem drogi powinna by
ć
wykonana strefa przej
ś
ciowa
o zmniejszaj
ą
cym si
ę
nat
ęż
eniu
ś
wiatła i długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
1) 200 m - na drodze klasy A lub S,
2) 100 m - na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas.
5. Słupy
o
ś
wietleniowe
powinny
by
ć
tak
usytuowane,
aby
nie
powodowały
zagro
ż
enia
bezpiecze
ń
stwa ruchu i nie ograniczały widoczno
ś
ci. Słupy o
ś
wietleniowe oraz oprawy o
ś
wietleniowe
powinny by
ć
umieszczone poza skrajni
ą
drogi, o której mowa w § 54.
6. Odległo
ść
lica słupa o
ś
wietleniowego nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
:
1) 1,0 m - od kraw
ę
dzi jezdni nie ograniczonej kraw
ęż
nikami,
2) 0,5 m - od kraw
ę
dzi pasa awaryjnego, pasa postojowego, utwardzonego pobocza lub opaski,
3) 1,0 m - od lica kraw
ęż
nika na drodze klasy S lub GP,
4) 0,5 m - od lica kraw
ęż
nika na drodze klasy G i drogach ni
ż
szych klas,
przy spełnieniu wymaga
ń
, o których mowa w § 130.
7. Wymagania dotycz
ą
ce nat
ęż
enia o
ś
wietlenia i rozmieszczenia punktów
ś
wietlnych okre
ś
la Polska
Norma.
Rozdział 3
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Obiekty i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu
§ 110. 1. Droga w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb mo
ż
e by
ć
wyposa
ż
ona w obiekty i urz
ą
dzenia obsługi
uczestników ruchu. Do obiektów tych i urz
ą
dze
ń
zalicza si
ę
w szczególno
ś
ci MOP, punkty kontroli
samochodów ci
ęż
arowych, MPO, zatoki postojowe, zatoki autobusowe, perony tramwajowe, p
ę
tle
autobusowe, place do zawracania, mijanki, przej
ś
cia dla pieszych.
2. Obiekty i urz
ą
dzenia, o których mowa w ust. 1, mog
ą
znajdowa
ć
si
ę
w obr
ę
bie korony lub poza
koron
ą
drogi w zale
ż
no
ś
ci od ich przeznaczenia.
3. Odległo
ść
obiektów budowlanych przeznaczonych do obsługi pojazdów i uczestników ruchu od
kraw
ę
dzi jezdni drogi nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
okre
ś
lona w przepisach o drogach publicznych.
4. Obiekty i inne przeszkody ograniczaj
ą
ce widoczno
ść
powinny by
ć
usytuowane poza wymaganym
polem widoczno
ś
ci, o którym mowa w rozdziale 2 działu VII.
§ 111. 1. Odległo
ść
mi
ę
dzy s
ą
siednimi MOP na drodze klasy A powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
15 km,
a odległo
ść
MOP od przej
ś
cia granicznego - nie mniejsza ni
ż
3,0 km. Przy przebudowie albo remoncie
drogi klasy A, w wypadku istniej
ą
cych obiektów i urz
ą
dze
ń
obsługi uczestników ruchu, dopuszcza si
ę
zmniejszenie do 50% tych odległo
ś
ci.
2. Odległo
ść
mi
ę
dzy s
ą
siednimi MOP na drodze klasy S powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
10 km, a
odległo
ść
MOP od przej
ś
cia granicznego - nie mniejsza ni
ż
1,5 km. Przy przebudowie albo remoncie
drogi klasy S, w wypadku istniej
ą
cych obiektów i urz
ą
dze
ń
obsługi uczestników ruchu, dopuszcza si
ę
zmniejszenie do 50% tych odległo
ś
ci.
§ 112. 1. MOP na drodze klasy A lub S powinien zapewni
ć
obsług
ę
uczestników ruchu w zakresie, o
którym mowa w § 114. Przy przebudowie albo remoncie drogi klasy S dopuszcza si
ę
odr
ę
bne
usytuowanie istniej
ą
cych obiektów i urz
ą
dze
ń
obsługi uczestników ruchu przy dodatkowej jezdni, która
powinna by
ć
poł
ą
czona z jezdni
ą
drogi klasy S jednym wyjazdem i wjazdem.
2. Odległo
ść
mi
ę
dzy wyjazdem i wjazdem z MOP jest okre
ś
lona w § 166 ust. 2.
§ 113. 1. Poł
ą
czenie obiektu lub urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu z drog
ą
, je
ż
eli nie jest ono
usytuowane bezpo
ś
rednio przy jezdni, powinno by
ć
zapewnione za pomoc
ą
dwu- lub jednokierunkowego
wyjazdu i wjazdu.
2. Wyjazd i wjazd na drog
ę
klasy A lub S z obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu powinny
by
ć
zlokalizowane oddzielnie dla ka
ż
dego kierunku ruchu.
3. Na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas o dwóch jezdniach oraz na jednojezdniowej drodze o
miarodajnym nat
ęż
eniu ruchu wi
ę
kszym ni
ż
800 P/h, poł
ą
czenie obiektu i urz
ą
dzenia obsługi
uczestników ruchu z drog
ą
powinno by
ć
wykonane oddzielnie dla ka
ż
dego kierunku ruchu.
4. Na jednojezdniowej drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas o pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej powy
ż
ej 70
km/h dopuszcza si
ę
wykonanie wyjazdu i wjazdu na drog
ę
z obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników
ruchu dla obu kierunków ruchu po jednej stronie drogi, je
ż
eli nat
ęż
enie miarodajne ruchu nie jest wi
ę
ksze
ni
ż
400 P/h. Przy wi
ę
kszym miarodajnym nat
ęż
eniu ruchu w obr
ę
bie wyjazdu z drogi do tych urz
ą
dze
ń
nale
ż
y zapewni
ć
dodatkowy pas ruchu dla skr
ę
tów w lewo.
5. Na drogach nie wymienionych w ust. 2, 3 i 4 wyjazdy i wjazdy na drog
ę
z obiektu i urz
ą
dzenia
obsługi uczestników ruchu mog
ą
by
ć
usytuowane dla jednego lub obu kierunków ruchu, je
ś
li nie zagra
ż
a
to bezpiecze
ń
stwu ruchu.
6. Zatoka autobusowa, niezale
ż
nie od klasy drogi, powinna by
ć
przeznaczona do ruchu w jednym
kierunku.
7. Wyjazd z drogi do obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu i wjazd na drog
ę
nie mog
ą
by
ć
usytuowane w miejscach zagra
ż
aj
ą
cych bezpiecze
ń
stwu ruchu drogowego, a w szczególno
ś
ci:
1) w obszarze oddziaływania skrzy
ż
owania lub w
ę
zła,
2) w miejscu, w którym nie jest zapewniona wymagana widoczno
ść
wjazdu na drog
ę
,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
3) na odcinku drogi o pochyleniu niwelety wi
ę
kszym ni
ż
4%,
4) nie bli
ż
ej wierzchołka łuku wypukłego ni
ż
wymagana odległo
ść
widoczno
ś
ci na zatrzymanie,
5) na odcinku wyst
ę
powania dodatkowego pasa ruchu.
8. Poł
ą
czenie obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu do drogi klasy A lub S powinno by
ć
wyposa
ż
one w pasy wył
ą
czania i wł
ą
czania.
9. Poł
ą
czenie obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu do dwujezdniowych dróg klasy GP i
dróg ni
ż
szych klas powinno by
ć
wyposa
ż
one w dodatkowe pasy ruchu. Warunki techniczne, jakim
powinny odpowiada
ć
dodatkowe pasy ruchu, s
ą
okre
ś
lone w § 66-69.
10. Przedłu
ż
eniem pasa wł
ą
czania powinien by
ć
pas awaryjny, a dodatkowego pasa ruchu -
utwardzone pobocze, o długo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
100 m i o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
2,0 m.
§ 114. 1. W celu okre
ś
lenia cech u
ż
ytkowych MOP wyró
ż
nia si
ę
nast
ę
puj
ą
ce ich rodzaje:
1) MOP I - o funkcji wypoczynkowej: wyposa
ż
ony w stanowiska postojowe (parking), jezdnie
manewrowe, urz
ą
dzenia wypoczynkowe, sanitarne i o
ś
wietlenie; dopuszcza si
ę
wyposa
ż
enie w
obiekty małej gastronomii,
2) MOP II - o funkcji wypoczynkowo-usługowej: wyposa
ż
ony w obiekty, o których mowa w pkt 1, oraz w
stacj
ę
paliw,
stanowiska
obsługi
pojazdów,
obiekty
gastronomiczno-handlowe,
informacji
turystycznej,
3) MOP III - o funkcji wypoczynkowej i usługowej: wyposa
ż
ony w obiekty, o których mowa w pkt 2,
obiekty noclegowe oraz w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb w agendy poczty, banku, biur turystycznych, biur
ubezpieczeniowych.
2. MOP I usytuowany naprzeciw MOP II lub MOP III ze wzgl
ę
du na bezpiecze
ń
stwo ruchu nale
ż
y
poł
ą
czy
ć
bezkolizyjnym przej
ś
ciem dla pieszych.
3. Liczb
ę
stanowisk
postojowych
w
cz
ęś
ci
parkingowej
nale
ż
y
okre
ś
li
ć
indywidualnie
z
uwzgl
ę
dnieniem w szczególno
ś
ci
ś
redniego dobowego ruchu w roku, wyra
ż
onego w pojazdach na dob
ę
(P/d), zwanego dalej "SDR" i cz
ę
stotliwo
ś
ci wyst
ę
powania MOP oraz ogranicze
ń
wynikaj
ą
cych z oceny
oddziaływania na
ś
rodowisko.
§ 115. 1. Rodzaje MOP, o których mowa w § 114, ustala si
ę
w programie zagospodarowania drogi.
2. W cz
ęś
ci parkingowej MOP, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, nale
ż
y wykona
ć
stanowiska do kontroli
technicznej pojazdów oraz stanowiska postojowe dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne.
Wymiary i liczb
ę
stanowisk do kontroli pojazdów ustala si
ę
indywidualnie. Wymagania dotycz
ą
ce
usytuowania stanowisk postojowych dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne okre
ś
la § 160.
3. Na obszarze MOP dopuszcza si
ę
umieszczanie reklam i tablic informacyjnych nie zwi
ą
zanych z
organizacj
ą
ruchu pojazdów, zgodnie z odr
ę
bnymi przepisami.
4. W obr
ę
bie MOP w ka
ż
dym zespole stanowisk postojowych dla samochodów osobowych powinny
by
ć
zapewnione nie mniej ni
ż
dwa stanowiska postojowe dla samochodów osób niepełnosprawnych,
specjalnie oznakowane i usytuowane blisko wej
ść
do budynków u
ż
yteczno
ś
ci publicznej.
5. Uskok o wysoko
ś
ci od 2 cm do 15 cm mi
ę
dzy chodnikiem a jezdni
ą
lub innym urz
ą
dzeniem
u
ż
ytkowanym przez osoby niepełnosprawne powinien by
ć
wyposa
ż
ony w ramp
ę
o szeroko
ś
ci co
najmniej 0,90 m i pochyleniu nie wi
ę
kszym ni
ż
15%. Przy uskokach wi
ę
kszych ni
ż
15 cm powinny by
ć
stosowane pochylnie lub schody, z zachowaniem warunków okre
ś
lonych w § 45.
6. MOP powinien by
ć
wyposa
ż
ony w sprz
ę
t i urz
ą
dzenia ochrony przeciwpo
ż
arowej, zgodnie z
warunkami okre
ś
lonymi w przepisach dotycz
ą
cych ochrony przeciwpo
ż
arowej.
7. Wody powierzchniowe i bytowo-gospodarcze odprowadzone z obiektów i urz
ą
dze
ń
obsługi
uczestników ruchu wymagaj
ą
oczyszczenia przed odprowadzeniem ich do odbiorników lub do ziemi,
zgodnie z przepisami o ochronie i kształtowaniu
ś
rodowiska.
§ 116. 1. Wymiary stanowisk postojowych, w zale
ż
no
ś
ci od ich usytuowania w stosunku do kraw
ę
dzi
jezdni, nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
okre
ś
lone w tabelach:
1) dla samochodów osobowych:
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Rodzaj pojazdu
Usytuowanie
Długo
ść
Szeroko
ść
pod k
ą
tem
(m)
(m)
(°)
*)
Samochód osobowy
90
4,50
2,30
0
6,00
2,50
Samochód osobowy z przyczep
ą
0
10,00
2,50
Samochód dla osób niepełnosprawnych
90
4,50
3,60
*)
Wymiary stanowisk postojowych przy innych k
ą
tach usytuowania w stosunku do kraw
ę
dzi jezdni
powinny by
ć
ustalone z zachowaniem wymiarów podanych dla k
ą
ta 90°.
2) dla samochodów ci
ęż
arowych i autobusów:
Rodzaj pojazdu
Usytuowanie pod
Długo
ść
Szeroko
ść
k
ą
tem
(m)
(m)
(°)
2)
Samochód ci
ęż
arowy
90
8,00
3,50
0
15,00
3,00
Autobus
90
10,00
4,00
0
19,00
3,00
Samochód ci
ęż
arowy z
90
1)
19,00
3,50
przyczep
ą
lub członowy
60
1)
19,00
3,50
0
30,00
3,00
1)
Stanowiska postojowe samochodów ci
ęż
arowych z przyczepami lub członowych powinny by
ć
wykonane jako przelotowe.
2)
Wymiary stanowisk postojowych przy innych k
ą
tach usytuowania w stosunku do kraw
ę
dzi jezdni
powinny by
ć
ustalone z zachowaniem wymiarów podanych dla k
ą
ta 90°.
2. Szeroko
ść
jezdni manewrowej przy stanowiskach postojowych nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
okre
ś
lono w tabeli:
Rodzaj pojazdu
Usytuowanie stanowiska
Szeroko
ść
jezdni
w stosunku do kraw
ę
dzi jezdni
manewrowej
(°)
(m)*)
Samochód osobowy
90
5,00
60
4,00
45
3,50
0
3,00
Samochód ci
ęż
arowy
90
12,00
60
7,50
45
6,00
0
3,50
Autobus
90
16,00
60
10,00
45
7,50
0
3,50
*)
Przy k
ą
cie innym ni
ż
podany w tabeli powinna by
ć
przyj
ę
ta szeroko
ść
jezdni manewrowej jak dla
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
najbli
ż
szego k
ą
ta wi
ę
kszego.
3. Pozostałe parametry techniczne:
1) jezdni manewrowej nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
okre
ś
lono w tabeli:
Parametr jezdni
Jednostka
Rodzaj pojazdu u
ż
ytkuj
ą
cego jezdni
ę
miary
osobowy
osobowy z
ci
ęż
arowy
przyczep
ą
lub autobus
Szeroko
ść
jezdni jednokierunkowej:
1) bez kraw
ęż
ników
m
3,00
3,50
4,50
2) w kraw
ęż
nikach
m
4,50
4,50
4,50
Promie
ń
łuku:
1) w planie
m
15
30
30
2) w przekroju podłu
ż
nym:
a) wypukły
m
250
250
250
b) wkl
ę
sły
m
150
150
150
Promie
ń
wewn
ę
trznej kraw
ę
dzi jezdni
m
6,00
10,00
10,00
Pr
ę
dko
ść
projektowa
km/h
30
2) pochylenie stanowisk postojowych nie powinno by
ć
wi
ę
ksze ni
ż
:
a) 2,5% - je
ż
eli jest to pochylenie podłu
ż
ne,
b) 2,5% - je
ż
eli jest to pochylenie poprzeczne nawierzchni twardej ulepszonej,
c) 3,5% - je
ż
eli jest to pochylenie poprzeczne nawierzchni twardej nie ulepszonej.
§ 117. 1. Zgodnie z przepisami odr
ę
bnymi w odległo
ś
ci nie wi
ę
kszej ni
ż
25 km od przej
ś
cia
granicznego, na którym s
ą
odprawiane samochody ci
ęż
arowe, powinien by
ć
zlokalizowany parking ze
stanowiskami postojowymi dla tych samochodów.
2. Wyjazd i wjazd na drog
ę
z parkingu, o którym mowa w ust. 1, powinny by
ć
wykonane zgodnie z
warunkami okre
ś
lonymi w § 113 ust. 7.
§ 118. 1. Na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas, poza terenem zabudowy, dopuszcza si
ę
usytuowanie zatoki postojowej w obr
ę
bie korony drogi, gdy nie ma warunków do wykonania parkingu
poza ni
ą
.
2. Na drodze zaliczonej do sieci dróg mi
ę
dzynarodowych zgodnie z odr
ę
bnymi przepisami oraz na
drodze o pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej nie mniejszej ni
ż
80 km/h, zatoka postojowa powinna by
ć
oddzielona od
jezdni bocznym pasem dziel
ą
cym o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
1,50 m. Boczny pas dziel
ą
cy powinien
by
ć
odsuni
ę
ty od kraw
ę
dzi jezdni o 0,50 m.
3. Zatoka postojowa powinna mie
ć
co najmniej 2 stanowiska postojowe, a pojazdy stoj
ą
ce w zatoce
nie powinny ogranicza
ć
widoczno
ś
ci urz
ą
dze
ń
drogi maj
ą
cych wpływ na bezpiecze
ń
stwo ruchu.
4. Ustala si
ę
nast
ę
puj
ą
ce parametry zatoki postojowej poza terenem zabudowy:
1) szeroko
ść
zatoki przy jezdni drogi - 3,0 m; w uzasadnionych wypadkach dopuszcza si
ę
szeroko
ść
nie
mniejsz
ą
ni
ż
2,5 m, a za bocznym pasem dziel
ą
cym - szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
3,5 m,
2) pochylenie podłu
ż
ne jezdni w zatoce nie powinno przekracza
ć
2,5%, a jej pochylenie poprzeczne
powinno by
ć
zgodne z pochyleniem jezdni drogi,
3) skos wyjazdowy z drogi powinien by
ć
nie wi
ę
kszy ni
ż
1 : 3, a skos wjazdowy na drog
ę
- nie wi
ę
kszy
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
ni
ż
1 : 1, wyokr
ą
glone łukami kołowymi.
5. Na ulicy klasy G i ulicach ni
ż
szych klas zatoki postojowe dla samochodów osobowych mo
ż
na
wykonywa
ć
przy jezdni. W zale
ż
no
ś
ci od warunków zagospodarowania, miejsca postojowe mog
ą
by
ć
w
stosunku do kraw
ę
dzi jezdni równoległe, prostopadłe lub uko
ś
ne. Wymiary i parametry techniczne miejsc
postojowych okre
ś
la § 116.
6. Na nowych ulicach klasy G zatoka postojowa powinna by
ć
oddzielona od jezdni pasem
manewrowym o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
2,5 m.
7. Ustala si
ę
nast
ę
puj
ą
ce parametry zatoki postojowej na terenie zabudowy:
1) szeroko
ść
zatoki przy jezdni od 2,5 m do 4,5 m - w zale
ż
no
ś
ci od usytuowania miejsc postojowych,
2) pochylenie podłu
ż
ne jezdni nie powinno przekracza
ć
2,5%, a jej pochylenie poprzeczne nie powinno
by
ć
mniejsze ni
ż
2% i zapewnia
ć
sprawne odprowadzenie wody,
3) skos wyjazdowy i wjazdowy z miejsc postojowych równoległych - powinien by
ć
nie wi
ę
kszy ni
ż
1 : 1,
4) załomy kraw
ę
dzi jezdni powinny by
ć
wyokr
ą
glone łukami o promieniu nie mniejszym ni
ż
2,0 m.
§ 119. 1. Zatok
ę
autobusow
ą
, ze wzgl
ę
du na bezpiecze
ń
stwo ruchu, nale
ż
y usytuowa
ć
:
1) na prostym w planie odcinku drogi lub na łuku, z zastrze
ż
eniem ust. 6 i 7,
2) za skrzy
ż
owaniem,
3) na drodze jednojezdniowej z przesuni
ę
ciem w kierunku ruchu wzgl
ę
dem zatoki dla kierunku
przeciwnego,
4) na odcinku drogi o pochyleniu podłu
ż
nym nie wi
ę
kszym ni
ż
:
a) 2,5% - na drogach klasy S i GP,
b) 4,0% - na drogach klasy G i drogach ni
ż
szych klas.
2. Przy przebudowie albo remoncie drogi na terenie zabudowy dopuszcza si
ę
wyj
ą
tkowo inne
usytuowanie zatoki autobusowej ni
ż
okre
ś
lono w ust. 1 pkt 2.
3. Na drodze klasy S mo
ż
na, z uwzgl
ę
dnieniem wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa ruchu, usytuowa
ć
zatok
ę
autobusow
ą
:
1) przy pasie awaryjnym - na odcinku mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami lub w
ę
złami za bocznym pasem
dziel
ą
cym i poł
ą
czon
ą
z jezdni
ą
drogi pasem wył
ą
czania i wł
ą
czania,
2) w obr
ę
bie w
ę
zła - przy jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej lub jezdni wydzielonej dla autobusów i
poł
ą
czon
ą
z jezdni
ą
drogi pasem wył
ą
czania i wł
ą
czania.
4. Na drodze klasy GP zaliczonej do sieci dróg mi
ę
dzynarodowych, o pr
ę
dko
ś
ci miarodajnej nie
mniejszej ni
ż
100 km/h, zatoka autobusowa powinna by
ć
oddzielona od jezdni bocznym pasem
dziel
ą
cym.
5. Na dwupasowej drodze dwukierunkowej klasy G, Z lub L, gdy przewiduje si
ę
zbiorow
ą
komunikacj
ę
autobusow
ą
i nat
ęż
enie miarodajne ruchu wynosi co najmniej 400 P/h, powinny by
ć
wykonane zatoki autobusowe. Przy przebudowie albo remoncie drogi dopuszcza si
ę
odst
ę
pstwo od
wykonania zatoki, je
ż
eli jest zapewniona wymagana odległo
ść
widoczno
ś
ci na zatrzymanie.
6. Mo
ż
na wykona
ć
zatok
ę
autobusow
ą
po wewn
ę
trznej stronie łuku w planie, je
ż
eli:
1) na terenie zabudowy - jest zapewniona odległo
ść
widoczno
ś
ci na zatrzymanie,
2) poza terenem zabudowy - pr
ę
dko
ść
miarodajna nie jest wi
ę
ksza ni
ż
70 km/h, a widoczno
ść
przed i za
zatok
ą
jest zapewniona na odległo
ść
co najmniej 1,5 raza wi
ę
ksz
ą
ni
ż
wymagana odległo
ść
widoczno
ś
ci na zatrzymanie.
7. Mo
ż
na wykona
ć
zatok
ę
autobusow
ą
po zewn
ę
trznej stronie łuku w planie lub za wierzchołkiem
wypukłego łuku w przekroju podłu
ż
nym, je
ż
eli widoczno
ść
przed zatok
ą
jest zapewniona na odległo
ść
co
najmniej równ
ą
wymaganej odległo
ś
ci widoczno
ś
ci na zatrzymanie. Zatoka autobusowa na łuku w planie
powinna by
ć
oddzielona od jezdni bocznym pasem dziel
ą
cym.
8. Zatoka autobusowa powinna by
ć
wykonana, z zastrze
ż
eniem ust. 9, o parametrach nie mniejszych
ni
ż
:
1) długo
ść
kraw
ę
dzi zatrzymania - 20,0 m,
2) szeroko
ść
zatoki przy jezdni - 3,0 m,
3) szeroko
ść
zatoki - 3,5 m, je
ż
eli jest ona oddzielona od jezdni bocznym pasem dziel
ą
cym,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
4) wyokr
ą
glenie załomów kraw
ę
dzi jezdni łukami o promieniu - 30,0 m,
5) szeroko
ść
peronu - 1,5 m,
6) pochylenie poprzeczne jezdni w zatoce 2,0%, skierowane do kraw
ę
dzi jezdni drogi lub zgodnie z jej
pochyleniem, w zale
ż
no
ś
ci od warunków odwodnienia.
Skos wyjazdowy z drogi nie powinien by
ć
wi
ę
kszy ni
ż
1 : 8, a skos wjazdowy na drog
ę
nie wi
ę
kszy ni
ż
1 :
4.
9. Dopuszcza si
ę
na ulicach klasy G, L i D inne parametry zatoki autobusowej dostosowane do
wymiarów pojazdów, dla których jest ona przeznaczona.
10. Urz
ą
dzenie dla ochrony pieszych przed warunkami atmosferycznymi (wiata), powinno by
ć
oddzielne dla ka
ż
dego kierunku ruchu i odsuni
ę
te od wewn
ę
trznej kraw
ę
dzi zatoki co najmniej o 1,5 m, a
je
ż
eli zatoka nie jest wykonywana - nie mniej ni
ż
2,5 m od kraw
ę
dzi jezdni drogi. Urz
ą
dzenie to nie mo
ż
e
ogranicza
ć
widoczno
ś
ci na drodze i w obr
ę
bie skrzy
ż
owania.
§ 120. 1. Ulica z torowiskiem tramwajowym powinna mie
ć
perony przystanków tramwajowych. Peron
przystanku powinien mie
ć
szeroko
ść
dostosowan
ą
do nat
ęż
enia ruchu pasa
ż
erskiego w godzinie
szczytowej. Przy przebudowie albo remoncie ulicy klasy G i ulic ni
ż
szych klas dopuszcza si
ę
odst
ę
pstwo
od wykonania peronu.
2. Szeroko
ść
peronu, do którego doj
ś
cie jest w poziomie jezdni lub przej
ś
ciem nadziemnym (kładk
ą
),
powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
3,50 m, a przy doj
ś
ciu do peronu przej
ś
ciem podziemnym - nie mniejsza
ni
ż
4,50 m.
3. Przy przebudowie albo remoncie ulicy klasy G lub Z peron, do którego doj
ś
cie jest w poziomie
jezdni, mo
ż
e mie
ć
szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
2,0 m, je
ż
eli szeroko
ść
ta jest wystarczaj
ą
ca dla ruchu
pasa
ż
erskiego, o którym mowa w ust. 1. Na peronie o szeroko
ś
ci 2,0 m nie stosuje si
ę
wiaty peronowej.
4. Rampa ł
ą
cz
ą
ca peron z przej
ś
ciem dla pieszych w poziomie jezdni powinna mie
ć
szeroko
ść
równ
ą
peronowi i pochylenie nie wi
ę
ksze ni
ż
8%, dla umo
ż
liwienia korzystania z peronu przez osoby
niepełnosprawne.
5. Długo
ść
peronu powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
30,0 m. Je
ż
eli nat
ęż
enie ruchu poci
ą
gów
tramwajowych na godzin
ę
wynosi wi
ę
cej ni
ż
30, długo
ść
peronu powinna by
ć
wykonana dla dwóch
poci
ą
gów.
6. Peron w stosunku do główki szyny powinien by
ć
wyniesiony nie mniej ni
ż
o 0,1 m.
7. Cz
ęś
ci budowlane urz
ą
dze
ń
technicznych peronu od strony torowiska powinny by
ć
oddalone od
kraw
ę
dzi peronu co najmniej o 0,75 m. Dopuszcza si
ę
przew
ęż
enie do 0,50 m, je
ż
eli w odległo
ś
ci nie
wi
ę
kszej ni
ż
20,0 m od niego jest wn
ę
ka, która zapewnia pas bezpiecze
ń
stwa o szeroko
ś
ci nie mniejszej
ni
ż
0,75 m.
8. Na peronie od strony jezdni nale
ż
y przewidzie
ć
miejsce na ogrodzenie, a w wypadku nowych ulic
klasy G i ulic wy
ż
szych klas - na barier
ę
. Odległo
ść
ogrodzenia lub bariery od kraw
ę
dzi jezdni powinna
wynosi
ć
nie mniej ni
ż
0,5 m, je
ż
eli peron jest obramowany wystaj
ą
cym kraw
ęż
nikiem.
9. Pochylenie poprzeczne peronu powinno zapewnia
ć
sprawne odprowadzenie wody opadowej.
§ 121. 1. Zjazd z drogi do urz
ą
dze
ń
obsługi miejsca widokowego, kultu lub pami
ę
ci narodowej
powinien spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w § 78.
2. Na drodze klasy GP usytuowanie obiektów i urz
ą
dze
ń
, o których mowa w ust. 1, powinno
uniemo
ż
liwia
ć
przekraczanie jezdni tej drogi przez pieszych.
§ 122. 1. Poł
ą
czenie terminalu do odpraw celnych samochodów ci
ęż
arowych z drog
ą
klasy A lub S
powinno by
ć
wykonane przez w
ę
zeł, a w wypadku drogi klasy S dopuszcza si
ę
przez skrzy
ż
owanie.
Poł
ą
czenie to z drog
ą
klasy GP i drogami ni
ż
szych klas powinno by
ć
wykonane przez skrzy
ż
owanie.
2. Na dwupasowej drodze dwukierunkowej mi
ę
dzy granic
ą
a przej
ś
ciem granicznym, je
ż
eli przej
ś
cie
nie jest usytuowane na granicy pa
ń
stwowej, powinien by
ć
wykonany dodatkowy pas ruchu dla stra
ż
y
granicznej, stra
ż
y po
ż
arnej, słu
ż
b medycznych i słu
ż
b specjalnych.
3. Na odcinku drogi do przej
ś
cia granicznego dopuszcza si
ę
wykonanie dodatkowego pasa
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
postojowego o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
3,0 m, umieszczonego przy jezdni po jej prawej stronie z
zewn
ę
trzn
ą
opask
ą
o szeroko
ś
ci w przedziale 0,5 m - 1,0 m i z gruntowym poboczem o szeroko
ś
ci od
0,75 m do 1,25 m. Długo
ść
dodatkowego pasa postojowego nale
ż
y dostosowa
ć
do wielko
ś
ci nat
ęż
enia
ruchu granicznego, rodzajowej struktury ruchu i sposobu odprawy granicznej.
§ 123. 1. Przy przebudowie albo remoncie drogi klasy S odległo
ść
mi
ę
dzy wyjazdem i wjazdem
s
ą
siaduj
ą
cych istniej
ą
cych stacji paliw powinna spełnia
ć
warunki okre
ś
lone w § 111 ust. 2 i § 112.
2. Na drodze klasy GP odległo
ść
mi
ę
dzy zjazdami s
ą
siaduj
ą
cych stacji paliw nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
:
1) 5 km - poza terenem zabudowy,
2) 2 km - na terenie zabudowy.
Zjazdy powinny spełnia
ć
warunki okre
ś
lone w § 113 ust. 3 i 4.
3. Wyjazd i wjazd na drog
ę
klasy S i zjazdy z dróg ni
ż
szych klas do stacji paliw powinny spełnia
ć
warunki okre
ś
lone w § 113 ust. 7.
§ 124. 1. P
ę
tla autobusowa powinna mie
ć
parametry nie mniejsze ni
ż
:
1) promie
ń
wewn
ę
trznej kraw
ę
dzi jezdni na p
ę
tli - 12,0 m,
2) szeroko
ść
jezdni - 6,0 m,
3) wyokr
ą
glenie załomu kraw
ę
dzi jezdni na p
ę
tli i jezdni drogi - łukiem o promieniu 20,0 m.
2. Peron przy p
ę
tli autobusowej powinien spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w § 119 ust. 8.
3. Wyjazd i wjazd na drog
ę
z p
ę
tli autobusowej powinny spełnia
ć
warunki okre
ś
lone w § 113 ust. 7.
§ 125. 1. W wypadku nieprzelotowego zako
ń
czenia drogi klasy L lub D wykonuje si
ę
plac do
zawracania samochodów.
2. Plac do zawracania samochodów powinien spełnia
ć
nast
ę
puj
ą
ce warunki:
1) dla samochodów osobowych - mie
ć
promie
ń
nie mniejszy ni
ż
6,0 m,
2) dla samochodów ci
ęż
arowych - mie
ć
promie
ń
nie mniejszy ni
ż
9,0 m lub kształt kwadratu o
wymiarach nie mniejszych ni
ż
12,5 m x 12,5 m.
3. Plac do zawracania samochodów mo
ż
e mie
ć
inne wymiary i kształt w planie, je
ś
li b
ę
d
ą
spełnione
warunki zawracania samochodów, o których mowa w ust. 2.
4. W wypadku gdy droga klasy L lub D jest zaliczona do dróg po
ż
arowych, plac do zawracania
powinien mie
ć
wymiary nie mniejsze ni
ż
20,0 m x 20,0 m.
§ 126. 1. Je
ż
eli ł
ą
czna szeroko
ść
utwardzonej cz
ęś
ci jednopasowej drogi klasy D jest mniejsza ni
ż
5,0 m, powinny by
ć
stosowane mijanki. Odległo
ść
mi
ę
dzy mijankami powinna zapewni
ć
ich wzajemn
ą
widoczno
ść
. Dopuszcza si
ę
stosowanie mijanek na drogach klasy Z i L, je
ż
eli jezdnia jest realizowana
etapowo jako jednopasowa.
2. Mijank
ę
lokalizuje si
ę
:
1) na prostym w planie odcinku drogi,
2) po zewn
ę
trznej stronie łuku w planie,
3) w obr
ę
bie skrzy
ż
owania jako dodatkowy pas ruchu.
3. Długo
ść
mijanki bez skosów powinna wynosi
ć
nie mniej ni
ż
25,0 m. Całkowita szeroko
ść
jezdni w
obr
ę
bie mijanki powinna by
ć
nie mniejsza ni
ż
5,0 m, a na łuku w planie powi
ę
kszona o warto
ść
poszerzenia. Skosy wyjazdowy i wjazdowy powinny by
ć
nie wi
ę
ksze ni
ż
1 : 2.
4. Pochylenie poprzeczne i podłu
ż
ne jezdni mijanki powinny by
ć
zgodne z pochyleniami jezdni drogi.
Dopuszcza si
ę
wykonanie pochylenia poprzecznego przeciwnego w stosunku do pochylenia jezdni drogi,
je
ż
eli uzyskuje si
ę
lepsze warunki odwodnienia.
§ 127. 1. Wyró
ż
nia si
ę
nast
ę
puj
ą
ce przej
ś
cia dla pieszych:
1) w poziomie jezdni, z sygnalizacj
ą ś
wietln
ą
lub bez sygnalizacji,
2) bezkolizyjne podziemne (tunel) lub nadziemne (kładka).
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2. Usytuowanie przej
ść
dla pieszych ustala si
ę
w projekcie organizacji ruchu drogi z uwzgl
ę
dnieniem
potrzeb pieszych. Przej
ś
cie dla pieszych umieszcza si
ę
:
1) w obr
ę
bie skrzy
ż
owania,
2) mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami,
3) w miejscu przeci
ę
cia samodzielnego ci
ą
gu pieszego z drog
ą
.
3. Na drodze klasy A lub S powinny by
ć
bezkolizyjne przej
ś
cia dla pieszych. Na drodze klasy S
dopuszcza si
ę
przej
ś
cia dla pieszych w poziomie jezdni, je
ż
eli:
1) droga jest budowana etapowo,
2) na skrzy
ż
owaniu jest sygnalizacja
ś
wietlna.
4. Na ulicy klasy GP, G lub Z przej
ś
cia dla pieszych powinny by
ć
usytuowane w odległo
ś
ciach nie
mniejszych ni
ż
100 m, je
ż
eli nie ma sygnalizacji
ś
wietlnej.
5. Odległo
ść
przej
ś
cia dla pieszych z sygnalizacj
ą ś
wietln
ą
od skrzy
ż
owania lub s
ą
siedniego
przej
ś
cia dla pieszych z sygnalizacj
ą ś
wietln
ą
nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
:
a) na ulicy klasy GP - 600 m,
b) na ulicy klasy G - 400 m,
c) na ulicy klasy Z - 200 m.
6. Przy przebudowie albo remoncie ulic klasy G i Z dopuszcza si
ę
w uzasadnionych wypadkach
zmniejszenie odległo
ś
ci, o których mowa w ust. 5, do 50%.
7. Na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas, poza terenem zabudowy, przej
ś
cia dla pieszych
powinny by
ć
usytuowane z uwzgl
ę
dnieniem bezpiecze
ń
stwa ruchu:
1) w obr
ę
bie skrzy
ż
owa
ń
,
2) mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami w ci
ą
gu pieszych, przy zapewnieniu widoczno
ś
ci przej
ś
cia z odległo
ś
ci nie
mniejszej ni
ż
wymagana odległo
ść
widoczno
ś
ci na zatrzymanie.
8. Szeroko
ść
przej
ś
cia dla pieszych w poziomie jezdni nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
4,0 m.
9. Na przej
ś
ciu dla pieszych powinna by
ć
umieszczona wyspa dziel
ą
ca jezdni
ę
ograniczona
kraw
ęż
nikami o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
2,0 m, w szczególno
ś
ci:
1) na jezdni dwukierunkowej mi
ę
dzy skrzy
ż
owaniami, o liczbie pasów co najmniej 4,
2) na skrzy
ż
owaniu bez wyspy dziel
ą
cej kierunki ruchu, je
ż
eli liczba pasów ruchu wynosi co najmniej 4,
3) mi
ę
dzy jezdni
ą
a torowiskiem, w wypadku wydzielonego torowiska tramwajowego,
4) na odcinku drogi dwupasowej z uspokojeniem ruchu.
10. Przej
ś
cie dla pieszych w obr
ę
bie wyspy albo pasa dziel
ą
cego powinno by
ć
w poziomie jezdni.
Dopuszcza si
ę
wykonanie rampy na szeroko
ś
ci przej
ś
cia o pochyleniu nie wi
ę
kszym ni
ż
15%.
Wyniesienie kraw
ęż
nika wyspy albo pasa dziel
ą
cego na przej
ś
ciu dla pieszych nie powinno by
ć
wi
ę
ksze
ni
ż
2 cm.
11. W obr
ę
bie przej
ś
cia dla pieszych, na poł
ą
czeniu chodnika z jezdni
ą
, nale
ż
y wykona
ć
ramp
ę
o
szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
0,9 m i pochyleniu nie wi
ę
kszym ni
ż
15%.
12. Szeroko
ść
bezkolizyjnego przej
ś
cia dla pieszych nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
:
1) 3,0 m - je
ż
eli jest to przej
ś
cie nadziemne,
2) 4,5 m - je
ż
eli jest to przej
ś
cie podziemne.
13. Doj
ś
cie do bezkolizyjnego przej
ś
cia dla pieszych powinno by
ć
wyposa
ż
one w pochylnie, je
ż
eli
przej
ś
cie dostosowane do osób niepełnosprawnych jest w odległo
ś
ci wi
ę
kszej ni
ż
200 m. Warunki
techniczne pochylni s
ą
okre
ś
lone w § 45.
14. Na drodze poza terenem zabudowy doj
ś
cie do bezkolizyjnego przej
ś
cia dla pieszych mo
ż
e by
ć
wyposa
ż
one w schody na zasadach okre
ś
lonych w warunkach technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogowe obiekty in
ż
ynierskie i ich usytuowanie, przy czym szeroko
ść
schodów dwukierunkowych nie
powinna by
ć
mniejsza ni
ż
2 m.
15. W wypadku intensywnego ruchu pieszych dopuszcza si
ę
stosowanie ruchomych pochylni i
schodów.
Rozdział 4
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Urz
ą
dzenia techniczne drogi
§ 128. Na drodze powinno by
ć
przewidziane miejsce na urz
ą
dzenia techniczne okre
ś
lone w
odr
ę
bnych przepisach, w taki sposób, aby gwarantowało to bezpieczne korzystanie z drogi.
§ 129 1. Na drodze, w tym na ł
ą
cznicy w
ę
zła lub jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej, powinno si
ę
stosowa
ć
bariery ochronne, zwane dalej "barierami", z uwzgl
ę
dnieniem zasad okre
ś
lonych w ust. 2 i 3.
2. Odległo
ść
lica prowadnicy stalowej bariery lub podstawy betonowej bariery pełnej powinna
wynosi
ć
nie mniej ni
ż
:
1) 0,50 m - licz
ą
c od kraw
ę
dzi pasa awaryjnego albo utwardzonego pobocza,
2) 1,00 m - licz
ą
c od kraw
ę
dzi pasa ruchu drogi klasy Z i dróg wy
ż
szych klas,
3) 0,75 m - licz
ą
c od kraw
ę
dzi pasa ruchu drogi klasy L lub D.
3. Dopuszcza si
ę
odległo
ść
lica prowadnicy stalowej bariery lub podstawy betonowej bariery pełnej
od kraw
ę
dzi pasa ruchu 0,5 m, je
ż
eli na kraw
ę
dzi pasa ruchu znajduje si
ę
kraw
ęż
nik o wysoko
ś
ci co
najmniej 0,12 m.
§ 130. 1. Bariera skrajna na drodze klasy A lub S powinna by
ć
stosowana w wypadku, gdy:
1) wysoko
ść
nasypu, mierzona na kraw
ę
dzi korony drogi, jest wi
ę
ksza ni
ż
2,00 m, a nachylenie skarpy
jest wi
ę
ksze ni
ż
1 : 3,
2) u podnó
ż
a nasypu znajduje si
ę
obiekt lub przeszkoda niebezpieczna dla uczestników ruchu,
3) nasyp jest ograniczony
ś
cian
ą
oporow
ą
, której wysoko
ść
jest wi
ę
ksza ni
ż
1,50 m,
4) przy kraw
ę
dzi korony drogi znajduje si
ę
obiekt lub przeszkoda, której odległo
ść
od kraw
ę
dzi pasa
awaryjnego jest mniejsza ni
ż
1,25 m lub od kraw
ę
dzi pasa ruchu mniejsza ni
ż
3,50 m,
5) na zewn
ę
trznej stronie łuku w planie, w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
1,50 m od kraw
ę
dzi korony drogi,
mo
ż
e wyst
ą
pi
ć
zagro
ż
enie dla uczestników ruchu,
6) w odległo
ś
ci od kraw
ę
dzi pasa ruchu mniejszej ni
ż
15,00 m znajduje si
ę
tor kolejowy lub tramwajowy
w poziomie drogi, w wykopie albo na nasypie ni
ż
szym ni
ż
1,80 m.
2. Bariera na pasie dziel
ą
cym na drodze klasy A lub S powinna by
ć
stosowana w wypadku, gdy:
1) szeroko
ść
pasa dziel
ą
cego z opaskami jest mniejsza ni
ż
6,00 m,
2) na pasie dziel
ą
cym znajduje si
ę
obiekt lub przeszkoda, której odległo
ść
od kraw
ę
dzi pasa ruchu jest
mniejsza ni
ż
3,50 m,
3) po przeciwnych stronach drogi s
ą
usytuowane obiekty i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu.
3. Bariera skrajna na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas powinna by
ć
stosowana w wypadku
gdy:
1) wysoko
ść
nasypu, mierzona od kraw
ę
dzi korony drogi, jest wi
ę
ksza ni
ż
3,50 m i nachylenie skarpy
jest wi
ę
ksze ni
ż
1 : 3,
2) u podnó
ż
a nasypu znajduje si
ę
obiekt lub przeszkoda niebezpieczna dla uczestników ruchu,
3) nasyp jest ograniczony
ś
cian
ą
oporow
ą
, której wysoko
ść
jest wi
ę
ksza ni
ż
1,50 m,
4) przy kraw
ę
dzi korony drogi znajduje si
ę
obiekt lub przeszkoda, z wył
ą
czeniem słupów
o
ś
wietleniowych na drodze klasy G i drogach klas ni
ż
szych, której odległo
ść
od kraw
ę
dzi
utwardzonego pobocza jest mniejsza ni
ż
1,25 m lub od kraw
ę
dzi pasa ruchu mniejsza ni
ż
2,00 m,
5) w odległo
ś
ci od kraw
ę
dzi pasa ruchu mniejszej ni
ż
10,00 m, znajduje si
ę
w szczególno
ś
ci zalew,
urwisko, tor kolejowy lub tramwajowy, w poziomie drogi, w wykopie albo na nasypie ni
ż
szym ni
ż
1,80
m.
4. Bariera na pasie dziel
ą
cym drogi klasy GP i drogach ni
ż
szych klas powinna by
ć
stosowana w
wypadku, gdy:
1) na pasie dziel
ą
cym znajduje si
ę
obiekt lub przeszkoda, z wył
ą
czeniem słupów o
ś
wietleniowych na
drodze klasy G i drogach klas ni
ż
szych, których odległo
ść
od kraw
ę
dzi pasa ruchu jest mniejsza ni
ż
2,50 m,
2) w obr
ę
bie łuku w planie, skrzy
ż
owania i w
ę
zła wymagaj
ą
tego warunki bezpiecze
ń
stwa.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
5. Bariera betonowa pełna mo
ż
e by
ć
stosowana w szczególno
ś
ci:
1) na w
ą
skim pasie dziel
ą
cym,
2) jako bariera osłonowa przy obiekcie i przeszkodzie,
3) jako bariera skrajna w tunelu i przy
ś
cianie oporowej,
4) na odcinku drogi niebezpiecznym dla uczestników ruchu.
6. Bariera od strony najazdu powinna by
ć
zako
ń
czona odcinkiem najazdowym, nachylonym do
powierzchni korony drogi.
7. Dopuszcza si
ę
stosowanie bariery z elementami por
ę
czy w celu oddzielenia ruchu pieszych od
ruchu pojazdów.
§ 131. 1. W szczególnie niebezpiecznych miejscach powinno by
ć
przewidziane miejsce na
umieszczenie osłon energochłonnych.
2. Lico osłony energochłonnej w stosunku do kraw
ę
dzi jezdni, pasa awaryjnego lub utwardzonego
pobocza powinno znajdowa
ć
si
ę
w odległo
ś
ci okre
ś
lonej dla barier w § 129 ust. 2 i 3.
§ 132. 1. Na drodze, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, mo
ż
na przewidzie
ć
miejsce na ogrodzenie drogi i inne
urz
ą
dzenia zabezpieczaj
ą
ce przed wkroczeniem zwierz
ą
t na drog
ę
.
2. Ogrodzenie drogi mo
ż
e by
ć
stosowane w szczególno
ś
ci:
1) obustronnie na całej długo
ś
ci,
2) odcinkowo, jedno- lub dwustronnie, w obr
ę
bie naturalnego ci
ą
gu migracyjnego dzikiej zwierzyny lub
innego potencjalnego zagro
ż
enia dla uczestników ruchu.
3. Do ogrodzenia drogi zalicza si
ę
:
1) siatk
ę
o konstrukcji dostosowanej do rodzaju zagro
ż
enia, o którym mowa w ust. 2 pkt 2,
2) wał ziemny z ekranem lub ekran słu
żą
cy ochronie
ś
rodowiska.
4. Ogrodzenie drogi powinno by
ć
zlokalizowane nie bli
ż
ej ni
ż
:
1) 0,75 m - od granicy pasa drogowego i co najmniej 1,00 m od kraw
ę
dzi skarpy nasypu lub skarpy
wykopu; dopuszcza si
ę
zmniejszenie tych odległo
ś
ci na drodze klasy GP i drogach ni
ż
szych klas do
0,50 m od granicy pasa drogowego i do 0,5 m od kraw
ę
dzi skarpy nasypu lub skarpy wykopu,
2) 1,50 m - od kraw
ę
dzi pasa ruchu oraz 1,00 m od pasa awaryjnego, utwardzonego pobocza lub
opaski.
§ 133. Na drodze, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, powinno by
ć
przewidziane miejsce na urz
ą
dzenia
zabezpieczaj
ą
ce ruch pieszych przed zagro
ż
eniem, na jakie mog
ą
by
ć
nara
ż
eni przy korzystaniu z drogi.
Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada
ć
te urz
ą
dzenia, oraz ich usytuowanie s
ą
okre
ś
lone w
przepisach odr
ę
bnych dotycz
ą
cych urz
ą
dze
ń
bezpiecze
ń
stwa ruchu.
§ 134. 1. W zale
ż
no
ś
ci od potrzeb powinny by
ć
przewidziane miejsce na osłony przeciwol
ś
nieniowe
na nie o
ś
wietlonych odcinkach drogi klasy GP i dróg wy
ż
szych klas w celu zapewnienia uczestnikom
ruchu ochrony przed
ś
wiatłem padaj
ą
cym z przeciwnego kierunku ruchu lub stałego o
ś
wietlenia
obiektów.
2. Osłony przeciwol
ś
nieniowe powinny :
1) przeciwdziała
ć
ol
ś
nieniu, na wysoko
ś
ci 1,0 m nad powierzchni
ą
jezdni,
2) zapewni
ć
osłon
ę
na całym zagro
ż
onym ol
ś
nieniem odcinku drogi.
3. Osłony przeciwol
ś
nieniowe nie powinny:
1) ogranicza
ć
widoczno
ś
ci,
2) narusza
ć
skrajni drogi,
3) powodowa
ć
zagro
ż
enia bezpiecze
ń
stwa ruchu,
4) powodowa
ć
za
ś
nie
ż
ania drogi.
4. Osłony przeciwol
ś
nieniowe mog
ą
by
ć
usytuowane w szczególno
ś
ci:
1) mi
ę
dzy jezdniami dla przeciwnych kierunków ruchu na odcinku zagro
ż
onym ol
ś
nieniem, w obr
ę
bie
w
ę
zła, na łuku w planie przy pochyleniu podłu
ż
nym drogi do 2%, na którym odchylenie osi tego łuku
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
od stycznej w odległo
ś
ci równej wymaganej widoczno
ś
ci na zatrzymanie jest wi
ę
ksze ni
ż
szeroko
ść
pasa dziel
ą
cego zwi
ę
kszona o 2,0 m,
2) wzdłu
ż
ł
ą
cznicy przylegaj
ą
cej do drogi w w
ęź
le, na której ruch pojazdów jest przeciwny do kierunku
ruchu na drodze,
3) mi
ę
dzy równolegle przebiegaj
ą
cymi drogami lub mi
ę
dzy drog
ą
a torem kolejowym,
4) mi
ę
dzy jezdni
ą
drogi a urz
ą
dzeniem obsługi uczestników ruchu, na którym ruch pojazdów widoczny z
drogi odbywa si
ę
w przeciwnym kierunku,
5) w obr
ę
bie obiektów stałych, których o
ś
wietlenie powoduje ol
ś
nienie na drodze.
5. Jako osłony przeciwol
ś
nieniowe mog
ą
by
ć
stosowane w szczególno
ś
ci:
1) krzewy lub drzewa,
2) urz
ą
dzenia wykonane z materiałów naturalnych lub sztucznych,
3) sztuczne formy terenowe, wały ziemne.
§ 135. 1. Osłony przeciwwietrzne powinny by
ć
stosowane na odcinku drogi o pr
ę
dko
ś
ci projektowej
nie mniejszej ni
ż
70 km/h, nara
ż
onym na działanie silnych wiatrów bocznych, mog
ą
cych zagra
ż
a
ć
bezpiecze
ń
stwu ruchu, a w szczególno
ś
ci na dojazdach do mostu, przy przekraczaniu dolin i w
ą
wozów.
2. Osłon
ą
przeciwwietrzn
ą
mog
ą
by
ć
w szczególno
ś
ci urz
ą
dzenia, o których mowa w § 134 ust. 5.
3. Rodzaj i miejsce zastosowania osłon przeciwwietrznych powinny by
ć
okre
ś
lone z uwzgl
ę
dnieniem
siły, kierunku i cz
ę
stotliwo
ś
ci wiatru.
§ 136. 1. Stały objazd awaryjny mo
ż
na wykona
ć
, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, w celu omini
ę
cia wiaduktu
drogowego w ci
ą
gu drogi klasy GP i dróg wy
ż
szych klas lub przy wiadukcie na drodze, któr
ą
wyznaczono
dla ruchu pojazdów ponadnormatywnych albo na drodze specjalnego znaczenia.
2. Odległo
ść
stałego objazdu awaryjnego od wiaduktu nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
50 m, przy czym
skrzy
ż
owania i przeci
ę
cia z innymi trasami komunikacyjnymi w ci
ą
gu tego objazdu powinny by
ć
jednopoziomowe.
3. Parametry techniczne stałego objazdu awaryjnego powinny odpowiada
ć
drodze klasy G.
Dopuszcza si
ę
wykonanie stałego objazdu awaryjnego o parametrach drogi klasy Z, je
ż
eli SDR nie
przekracza 4 000 P/d.
§ 137. 1. Objazd tymczasowy mo
ż
na wykona
ć
, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, przy przebudowie albo
remoncie drogi lub obiektu in
ż
ynierskiego oraz w wypadku umieszczenia w korpusie drogi infrastruktury
technicznej nie zwi
ą
zanej z drog
ą
.
2. Objazd tymczasowy wykonuje si
ę
w zale
ż
no
ś
ci od technologii wykonywanych robót, czasu trwania
i nat
ęż
enia ruchu:
1) na cz
ęś
ci korony drogi,
2) na jednej jezdni drogi dwujezdniowej,
3) w pasie drogowym lub poza pasem na przyległym do drogi terenie,
4) po trasie zast
ę
pczej wykorzystuj
ą
cej istniej
ą
c
ą
sie
ć
drogow
ą
.
3. Na obje
ź
dzie tymczasowym, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 i 4, pr
ę
dko
ść
projektowa nie powinna
by
ć
mniejsza ni
ż
40 km/h.
4. Długo
ść
objazdu tymczasowego, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, nie powinna by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
:
1) 300 m - przy ruchu dwukierunkowym,
2) 150 m - przy ruchu wahadłowym,
3) 5.000 m - przy zamkni
ę
ciu jednej jezdni drogi dwujezdniowej.
5. Szeroko
ść
jezdni objazdu tymczasowego nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
:
1) w wypadku drogi klasy GP lub S:
a) 3,00 m - przy jednym pasie ruchu,
b) 6,00 m - przy ruchu dwukierunkowym,
2) w wypadku drogi klasy G i dróg ni
ż
szych klas:
a) 2,75 m - przy jednym pasie ruchu,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
b) 5,50 m - przy ruchu dwukierunkowym.
§ 138. 1. Na drodze, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, powinno si
ę
przewidzie
ć
miejsce na:
1) znaki drogowe oraz słupki prowadz
ą
ce na kraw
ę
dzi korony i w pasie dziel
ą
cym drogi,
2) słupki przeszkodowe,
3) sygnalizatory wiatru, mgły, gołoledzi,
4) urz
ą
dzenia do pomiaru, sterowania i kontroli ruchu.
2. Warunki techniczne, jakim powinny odpowiada
ć
urz
ą
dzenia, o których mowa w ust. 1, okre
ś
laj
ą
przepisy w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
§ 139. 1. W pasie drogowym drogi klasy A, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb, mo
ż
e by
ć
usytuowany pas
technologiczny, po obu lub po jednej stronie drogi, przeznaczony do utrzymania drogi, a tak
ż
e do
umieszczenia podziemnej infrastruktury technicznej.
2. Pas technologiczny w cz
ęś
ci przeznaczonej do ruchu pojazdów jednostek utrzymania drogi klasy
A powinien by
ć
utwardzony.
3. Usytuowanie pasa technologicznego nie powinno powodowa
ć
obni
ż
enia cech u
ż
ytkowych drogi
klasy A.
Rozdział 5
Infrastruktura techniczna w pasie drogowym nie zwi
ą
zana z drog
ą
§ 140. 1. Umieszczenie w pasie drogowym urz
ą
dze
ń
infrastruktury technicznej nie zwi
ą
zanej z
drog
ą
, zwanej dalej "infrastruktur
ą
", nie mo
ż
e narusza
ć
elementów technicznych drogi oraz nie mo
ż
e
przyczynia
ć
si
ę
do czasowego lub trwałego zagro
ż
enia bezpiecze
ń
stwa ruchu albo zmniejszenia
warto
ś
ci u
ż
ytkowej drogi.
2. Infrastruktur
ę
, o której mowa w ust. 1, stanowi
ą
w szczególno
ś
ci:
1) linie elektroenergetyczne wysokiego i niskiego napi
ę
cia oraz linie telekomunikacyjne,
2) przewody kanalizacyjne nie słu
żą
ce do odwodnienia drogi, gazowe, ciepłownicze i wodoci
ą
gowe,
3) urz
ą
dzenia wodnych melioracji,
4) urz
ą
dzenia podziemne specjalnego przeznaczenia,
5) ci
ą
gi transportowe.
3. Infrastruktura liniowa przebiegaj
ą
ca poprzecznie nad drog
ą
nie mo
ż
e naruszy
ć
skrajni drogi.
Urz
ą
dzenie oddziałuj
ą
ce niekorzystnie na uczestników ruchu powinno by
ć
odpowiednio zabezpieczone.
4. Podziemna budowla liniowa przebiegaj
ą
ca poprzecznie przez drog
ę
nie mo
ż
e zmniejsza
ć
stateczno
ś
ci i no
ś
no
ś
ci podło
ż
a oraz nawierzchni drogi, naruszy
ć
urz
ą
dze
ń
odwadniaj
ą
cych i innych
podziemnych urz
ą
dze
ń
drogi.
5. Podziemna budowla dla infrastruktury powinna spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w warunkach
technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogowe obiekty in
ż
ynierskie i ich usytuowanie.
6. Budowla liniowa przecinaj
ą
ca poprzecznie drog
ę
lub usytuowana wzdłu
ż
drogi, powinna by
ć
wykonana w taki sposób, aby nie ograniczała mo
ż
liwo
ś
ci przebudowy albo remontu drogi.
7. Infrastruktura liniowa napowietrzna i podziemna przebiegaj
ą
ca wzdłu
ż
drogi poza terenem
zabudowy powinna by
ć
usytuowana poza pasem drogowym, w taki sposób, aby:
1) nie wpływała ujemnie na system korzeniowy drzew rosn
ą
cych w pasie drogowym,
2) wykopy pod t
ą
infrastruktur
ą
nie naruszały granicy pasa drogowego.
8. Usytuowanie infrastruktury w ulicy powinno uwzgl
ę
dnia
ć
planowan
ą
docelow
ą
realizacj
ę
ulicy.
Nowa infrastruktura podziemna nie powinna by
ć
usytuowana pod jezdni
ą
istniej
ą
c
ą
i docelow
ą
.
9. Infrastruktura powinna by
ć
lokalizowana w odległo
ś
ciach od drogi okre
ś
lonych w przepisach o
drogach publicznych.
Dział V
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
NO
Ś
NO
ŚĆ
I STATECZNO
ŚĆ
DROGOWYCH BUDOWLI ZIEMNYCH ORAZ KONSTRUKCJI
NAWIERZCHNI DRÓG
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 141. 1. Konstrukcja drogowej budowli ziemnej oraz konstrukcja nawierzchni drogi, rozumiane jako
warstwa lub zespół warstw, powinny by
ć
projektowane i wykonane w taki sposób, aby:
1) przenosiły wszystkie oddziaływania i wpływy mog
ą
ce wyst
ę
powa
ć
podczas budowy i podczas
u
ż
ytkowania drogi, je
ś
li nie s
ą
przekraczane dopuszczalne naciski osi pojazdu na nawierzchni
ę
,
2) miały trwało
ść
co najmniej równ
ą
okresowi u
ż
ytkowania okre
ś
lonemu w dokumentacji projektowej,
pod warunkiem wykonania czynno
ś
ci wynikaj
ą
cych z rodzaju wbudowanych materiałów, kosztów
u
ż
ytkowania i zasad utrzymania nawierzchni,
3) nie uległy zniszczeniu w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
2. Rozró
ż
nia si
ę
nast
ę
puj
ą
ce nawierzchnie:
1) jezdni: nawierzchnie zasadniczych i dodatkowych pasów ruchu, pasów awaryjnych, pasów wł
ą
czania
i wył
ą
czania, ł
ą
cznicy, MOP, placu, opaski, utwardzonych poboczy, przystanku autobusowego na
pasach ruchu i w zatoce, drogi w strefie zamieszkania oraz jezdni manewrowej,
2) przeznaczone do postoju pojazdów: nawierzchnie stanowisk, pasów i zatok postojowych,
3) przeznaczone do ruchu pieszych i rowerów: nawierzchnie chodnika i
ś
cie
ż
ki rowerowej.
3. Nawierzchnie
MPO
i
SPO
powinny
spełnia
ć
wymagania
okre
ś
lone
w
przepisach
techniczno-budowlanych dotycz
ą
cych autostrad płatnych.
§ 142. Wymagania okre
ś
lone w § 141 ust. 1 uznaje si
ę
za zachowane, je
ż
eli równocze
ś
nie:
1) s
ą
spełnione warunki okre
ś
lone w niniejszym rozporz
ą
dzeniu, zapewniaj
ą
ce nieprzekroczenie
stanów granicznych no
ś
no
ś
ci i stanów granicznych przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania w ka
ż
dym z
elementów oraz w całej konstrukcji budowli ziemnej i nawierzchni drogi,
2) wbudowywane materiały i wyroby spełniaj
ą
wymagania Polskich Norm i specyfikacji robót
drogowych.
Rozdział 2
Drogowa budowla ziemna
§ 143. W celu prawidłowego zaprojektowania i wykonania drogowej budowli ziemnej powinny by
ć
przeprowadzone badania geologiczne i geotechniczne gruntów, zgodnie z wymaganiami okre
ś
lonymi w
Polskich Normach i przepisach szczególnych. Szczegółowy sposób bada
ń
okre
ś
la zał
ą
cznik nr 4.
§ 144. 1. Sprawdzenie ogólnej stateczno
ś
ci skarp, zboczy oraz
ś
cian oporowych, a tak
ż
e no
ś
no
ś
ci
podło
ż
a budowli ziemnej powinno by
ć
wykonywane zgodnie z Polskimi Normami, przepisami odr
ę
bnymi
oraz zał
ą
cznikiem nr 4.
2. Pochylenia skarp nasypów i wykopów powinny by
ć
zgodne z wymaganiami, o których mowa w §
42. Wska
ź
niki stateczno
ś
ci skarp i zboczy okre
ś
lane indywidualnie metodami podanymi w Polskich
Normach nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
1,5. Przy sprawdzaniu ogólnej stateczno
ś
ci
ś
ciany oporowej i
uskoku naziomu, lub w wypadku wyst
ą
pienia osuwiska zbocza ł
ą
cznie ze
ś
cian
ą
oporow
ą
, wymagane
wska
ź
niki stateczno
ś
ci powinny by
ć
przyjmowane według Polskich Norm.
3. Budowla ziemna powinna by
ć
tak zaprojektowana, aby dopuszczalne osiadania eksploatacyjne
powierzchni korpusu nasypu i podło
ż
a drogowej budowli ziemnej nie przekraczały warto
ś
ci okre
ś
lonych
w zał
ą
czniku nr 4. Obliczenia osiadania nasypu i podło
ż
a budowli ziemnej mog
ą
by
ć
pomini
ę
te, je
ś
li do
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
gł
ę
boko
ś
ci strefy aktywnej, okre
ś
lonej zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
, wyst
ę
puj
ą
grunty:
1) skaliste i kamieniste,
2) niespoiste (drobnoziarniste i gruboziarniste w stanie
ś
rednio zag
ę
szczonym, zag
ę
szczonym lub
bardzo zag
ę
szczonym),
3) spoiste w stanie zwartym, półzwartym i twardoplastycznym.
4. W wypadku posadowienia nasypu na gruntach bardzo
ś
ci
ś
liwych konstrukcja drogowej budowli
ziemnej powinna by
ć
sprawdzona obliczeniowo.
5. Sprawdzenie stanów granicznych przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania drogowej budowli ziemnej, których
przekroczenie uniemo
ż
liwia eksploatowanie budowli ziemnej na skutek jej odkształce
ń
, przemieszcze
ń
lub drga
ń
, powinno by
ć
wykonywane zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
.
6. Parametry stanu granicznego przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania
ś
cian oporowych okre
ś
la Polska
Norma.
§ 145. Drogowa budowla ziemna oraz
ś
ciany oporowe powinny by
ć
odwadniane.
§ 146. Na
terenie
podlegaj
ą
cym
wpływom
eksploatacji
górniczej
powinny
by
ć
stosowane
zabezpieczenia drogowej budowli ziemnej, odpowiednio do kategorii terenu górniczego, okre
ś
lonej w
przepisach odr
ę
bnych.
§ 147. Rozbudowa lub przebudowa drogowej budowli ziemnej powinna by
ć
poprzedzona ocen
ą
jej
stanu technicznego.
Rozdział 3
Konstrukcja nawierzchni drogi
§ 148. Nawierzchnia jezdni powinna by
ć
tak projektowana, aby stan graniczny no
ś
no
ś
ci i
przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania nie był przekraczany w okresach eksploatacji krótszych ni
ż
okre
ś
lone w
zał
ą
czniku nr 5.
§ 149. 1. Stany graniczne no
ś
no
ś
ci nawierzchni jezdni i nawierzchni przeznaczonych do postoju
pojazdów uwa
ż
a si
ę
za przekroczone, je
ż
eli:
1) konstrukcja nawierzchni osi
ą
gn
ę
ła stan zm
ę
czenia, w którym warto
ść
zast
ę
pczego modułu
spr
ęż
ysto
ś
ci nawierzchni stanowi mniej ni
ż
50% warto
ś
ci pocz
ą
tkowej,
2) nie mniej ni
ż
20% powierzchni jest pokryte p
ę
kni
ę
ciami zm
ę
czeniowymi o rozwarto
ś
ci wi
ę
kszej ni
ż
2
mm.
No
ś
no
ść
nawierzchni ocenia si
ę
na podstawie ugi
ęć
; na drogach klasy L i D dopuszcza si
ę
wykonanie
oceny wył
ą
cznie na podstawie stanu sp
ę
ka
ń
.
2. Stany graniczne przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania uwa
ż
a si
ę
za przekroczone, je
ż
eli powstały
uszkodzenia uniemo
ż
liwiaj
ą
ce bezpieczne u
ż
ytkowanie nawierzchni w rozumieniu § 171 i 172.
§ 150. 1. W projekcie nowej albo przebudowywanej konstrukcji nawierzchni jezdni powinna by
ć
uwzgl
ę
dniona prognoza nat
ęż
enia ruchu. Jako podstaw
ę
obliczenia nat
ęż
enia ruchu przyjmuje si
ę
:
1) wyniki ostatniego pomiaru generalnego albo wyniki specjalnie przeprowadzonych pomiarów,
dotycz
ą
ce nat
ęż
enia ruchu, struktury rodzajowej pojazdów oraz wska
ź
ników wzrostu,
2) wyniki prognoz wykorzystuj
ą
ce modelowanie ruchu, w szczególno
ś
ci dla nowych dróg.
2. W strukturze rodzajowej ruchu, dla celów wymiarowania nawierzchni jezdni, powinny by
ć
uwzgl
ę
dnione co najmniej nast
ę
puj
ą
ce kategorie pojazdów:
1) samochody ci
ęż
arowe bez przyczep,
2) pojazdy członowe (samochody ci
ęż
arowe z przyczepami, ci
ą
gniki siodłowe z naczepami),
3) autobusy.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
§ 151. 1. Dopuszczalne naciski pojedynczej osi pojazdu na nawierzchni
ę
jezdni i nawierzchni
ę
przeznaczon
ą
do postoju pojazdów okre
ś
la tabela:
Klasa drogi, elementy drogi
Dopuszczalny nacisk osi pojazdu (kN)
1
2
A, S
115
GP
115, 100
1)
G, Z, L, D
100, 80
1)
Pas ruchu i zatoka w rejonie przystanku
100
autobusowego
Stanowiska postojowe, pasy i zatoki
115, 80
2)
postojowe
1)
Dopuszcza si
ę
przy przebudowie albo remoncie drogi.
2)
Stanowiska postojowe przeznaczone dla pojazdów o ci
ęż
arze całkowitym nie wi
ę
kszym ni
ż
2.500
kG.
2. Sposób ustalenia obci
ąż
enia ruchem okre
ś
la zał
ą
cznik nr 5.
§ 152. 1. Konstrukcja nawierzchni jezdni drogi klasy A lub S powinna by
ć
projektowana
indywidualnie.
2. Zalecane konstrukcje nawierzchni jezdni dróg pozostałych klas, nawierzchni przeznaczonych do
postoju pojazdów oraz ruchu pieszych i rowerów okre
ś
la zał
ą
cznik nr 5.
3. Konstrukcja nawierzchni poszerzenia jezdni oraz utwardzonych poboczy powinna by
ć
taka jak
pasów ruchu.
4. Nawierzchnia betonowa powinna by
ć
projektowana indywidualnie, z wyj
ą
tkiem nawierzchni
przystanków okre
ś
lonych w zał
ą
czniku nr 5.
5. Nawierzchnia przebudowywanej drogi powinna by
ć
projektowana indywidualnie.
§ 153. Na terenie podlegaj
ą
cym wpływom eksploatacji górniczej nawierzchnie powinny by
ć
projektowane indywidualnie, odpowiednio do kategorii terenu górniczego, okre
ś
lonej w przepisach
odr
ę
bnych.
§ 154. Przebudowa i remont nawierzchni drogi powinny by
ć
poprzedzone ocen
ą
stanu technicznego
konstrukcji nawierzchni oraz jej podło
ż
a, wykonan
ą
według zasad okre
ś
lonych w zał
ą
czniku nr 4 oraz na
podstawie wyników bada
ń
ugi
ęć
nawierzchni.
Dział VI
WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZ
Ą
CE BEZPIECZE
Ń
STWA Z UWAGI NA MO
Ż
LIWO
ŚĆ
WYST
Ą
PIENIA PO
Ż
ARU LUB INNEGO MIEJSCOWEGO ZAGRO
Ż
ENIA
§ 155. Droga i urz
ą
dzenia z ni
ą
zwi
ą
zane powinny by
ć
zaprojektowane i wykonane w sposób:
1) utrudniaj
ą
cy rozprzestrzenianie si
ę
po
ż
aru lub innego miejscowego zagro
ż
enia,
2) umo
ż
liwiaj
ą
cy dost
ę
p słu
ż
b ratowniczych do miejsca zdarzenia, o którym mowa w pkt 1,
3) nie powoduj
ą
cy wydłu
ż
enia czasu dojazdu słu
ż
b ratowniczych oraz nie ograniczaj
ą
cy dost
ę
pu do
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
zaopatrzenia wodnego dla celów ratowniczych.
§ 156. Przy projektowaniu drogi klasy A lub S, w strefie oddziaływania urz
ą
dze
ń
pi
ę
trz
ą
cych wod
ę
,
nale
ż
y przewidzie
ć
zabezpieczenie tej drogi przed skutkami awarii urz
ą
dze
ń
pi
ę
trz
ą
cych zaliczonych do
jednej z czterech klas wa
ż
no
ś
ci, okre
ś
lonych w przepisach w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiada
ć
obiekty budowlane gospodarki wodnej i ich usytuowanie.
§ 157. Urz
ą
dzenia odprowadzaj
ą
ce wod
ę
z drogi klasy A lub S usytuowanej poza terenem zabudowy
powinny umo
ż
liwia
ć
zablokowanie odpływu wody zanieczyszczonej materiałami niebezpiecznymi, które
przedostały si
ę
do tych urz
ą
dze
ń
w wyniku zdarze
ń
, o których mowa w § 155 pkt 1.
§ 158. 1.
Ś
rodkowy pas dziel
ą
cy drogi klasy A, S lub GP poza terenem zabudowy, powinien mie
ć
przejazdy awaryjne na jezdni
ę
przeznaczon
ą
dla przeciwnego kierunku ruchu, w odst
ę
pach nie
wi
ę
kszych ni
ż
4 km, z wył
ą
czeniem tuneli i mostów. Ka
ż
de skrzy
ż
owanie na drodze klasy S lub GP
spełnia funkcj
ę
przejazdu awaryjnego.
2. Przejazdy awaryjne, o których mowa w ust. 1, powinny by
ć
usytuowane w szczególno
ś
ci w pobli
ż
u
MOP, jednostek utrzymania dróg, a tak
ż
e przy w
ę
złach, tunelach i mostach.
3. Przejazd awaryjny przez pas dziel
ą
cy powinien mie
ć
konstrukcj
ę
nawierzchni tak
ą
, jak jezdnia
drogi, ukształtowanie umo
ż
liwiaj
ą
ce przejazd pojazdów z jednej jezdni na drug
ą
oraz zapewnia
ć
sprawne
odprowadzenie wody powierzchniowej. Długo
ść
przejazdu powinna by
ć
dostosowana do potrzeb i nie
mo
ż
e by
ć
mniejsza ni
ż
75 m w wypadku drogi klasy A i nie mniejsza ni
ż
45 m na drogach klasy S i GP.
4. Na przeje
ź
dzie awaryjnym przez pas dziel
ą
cy nie powinny by
ć
umieszczane
ż
adne obiekty i
urz
ą
dzenia, z wyj
ą
tkiem bariery, która powinna mie
ć
łatwo rozbieraln
ą
konstrukcj
ę
, nie utrudniaj
ą
c
ą
w
stanie zło
ż
onym ruchu na drodze.
§ 159. 1. Na drodze klasy A lub S, w rejonie wyznaczonych przejazdów drogowych, w zale
ż
no
ś
ci od
potrzeb słu
ż
b ratowniczych lub jednostek utrzymania dróg, powinny by
ć
zapewnione wjazdy awaryjne z
drogi krzy
ż
uj
ą
cej si
ę
na ka
ż
d
ą
jezdni
ę
tych dróg.
2. Jezdnia wjazdu awaryjnego powinna odpowiada
ć
warunkom technicznym dotycz
ą
cym dróg
po
ż
arowych, okre
ś
lonym w przepisach odr
ę
bnych.
3. Odległo
ść
wjazdu awaryjnego od przejazdu drogowego powinna by
ć
ustalona odpowiednio do
warunków miejscowych.
4. Na wje
ź
dzie awaryjnym, w miejscu poł
ą
czenia z jezdni
ą
drogi klasy A lub S, nie powinny
znajdowa
ć
si
ę ż
adne obiekty i urz
ą
dzenia, z wyj
ą
tkiem bariery o łatwo rozbieralnej konstrukcji.
§ 160. 1. MOP II i MOP III na drodze klasy A lub S powinny mie
ć
nie mniej ni
ż
dwa stanowiska
postojowe dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne, okre
ś
lone w przepisach odr
ę
bnych,
usytuowane w odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
30 m od budynków i urz
ą
dze
ń
przeznaczonych dla
uczestników ruchu, a tak
ż
e od stanowisk postojowych dla innych pojazdów.
2. Stanowiska postojowe dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne nie powinny by
ć
usytuowane w zagł
ę
bieniach terenu, w terenie podmokłym oraz w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
10 m od
rowów, studzienek i urz
ą
dze
ń
melioracyjnych.
3. Stanowiska postojowe dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne powinny mie
ć
odr
ę
bny, szczelny system odwodnienia, zaopatrzony w urz
ą
dzenia do przejmowania i neutralizacji
wycieków niebezpiecznych substancji.
4. Nawierzchnia stanowiska postojowego dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne
powinna by
ć
utwardzona, nienasi
ą
kliwa oraz zapobiegaj
ą
ca przenikaniu materiałów niebezpiecznych do
gruntu i urz
ą
dze
ń
melioracyjnych.
5. Ukształtowanie stanowisk postojowych dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne
powinno uniemo
ż
liwia
ć
rozprzestrzenianie si
ę
ewentualnego rozlewiska materiałów niebezpiecznych
poza teren stanowisk.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
6. Do stanowisk postojowych dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne powinien by
ć
doprowadzony dojazd o parametrach technicznych okre
ś
lonych w przepisach odr
ę
bnych dotycz
ą
cych
dróg po
ż
arowych.
§ 161. 1. Na drodze klasy G i drogach wy
ż
szych klas, w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb i w uzgodnieniu z
wła
ś
ciwym komendantem wojewódzkim Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej, mog
ą
by
ć
usytuowane parkingi
przeznaczone dla pojazdów przewo
żą
cych materiały niebezpieczne.
2. Parking, o którym mowa w ust. 1, powinien by
ć
usytuowany w odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
:
1) 30 m - od budynków i urz
ą
dze
ń
in
ż
ynieryjnych nie zwi
ą
zanych z parkingiem,
2) 40 m - od lasu o powierzchni powy
ż
ej 3 ha, gazoci
ą
gów wysokiego ci
ś
nienia i torów kolejowych,
3) 300 m - od budynków mieszkalnych i innych przeznaczonych na pobyt ludzi.
3. Stanowiska postojowe na parkingu powinny spełnia
ć
wymagania, o których mowa w § 116 i 160.
4. Przy projektowaniu parkingu nale
ż
y przewidzie
ć
konieczno
ść
wyposa
ż
enia go w sprz
ę
t ga
ś
niczy,
materiały neutralizuj
ą
ce i pomocnicze w ilo
ś
ci i rodzaju uzgodnionych z wła
ś
ciwym komendantem
wojewódzkim Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej.
§ 162. 1. Je
ż
eli droga klasy A lub S jest ogrodzona, to nale
ż
y w ogrodzeniu umieszcza
ć
bramy
awaryjne, o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
3,6 m, usytuowane w miejscach przydatnych dla słu
ż
b
ratowniczych i jednostek utrzymania dróg. Bramy awaryjne powinny by
ć
w szczególno
ś
ci usytuowane w
miejscach zapewniaj
ą
cych dost
ę
p do zaopatrzenia wodnego i dróg po
ż
arowych.
2. Do bramy awaryjnej nale
ż
y doprowadzi
ć
utwardzony dojazd.
§ 163. Zaopatrzenie wodne dla celów ratowniczych w pasie drogowym dróg klasy A lub S poza
terenem zabudowy powinno by
ć
zapewnione przy wykorzystaniu:
1) istniej
ą
cych cieków i zasobów wodnych, zgodnie z przepisami prawa wodnego,
2) zaopatrzenia wodnego dla obiektów MOP,
3) innych
ź
ródeł.
§ 164. 1. Droga klasy A powinna mie
ć
platformy przeznaczone na kolumny ł
ą
czno
ś
ci alarmowej.
2. Platformy, o których mowa w ust. 1, powinny by
ć
umieszczone w szczególno
ś
ci:
1) przy gruntowym poboczu po obu stronach drogi naprzeciwko siebie w odst
ę
pach nie wi
ę
kszych ni
ż
2
km,
2) na MOP,
3) w innych miejscach w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb.
3. Platforma powinna mie
ć
wymiary nie mniejsze ni
ż
1,5 m na 1,0 m, a doj
ś
cie do niej od strony
jezdni powinno mie
ć
szeroko
ść
nie mniejsz
ą
ni
ż
1,0 m i by
ć
przystosowane do osób niepełnosprawnych.
4. W wypadku gdy platforma jest umieszczona przy kraw
ę
dzi korony drogi na nasypie o wysoko
ś
ci
skarpy wi
ę
kszej ni
ż
1,5 m, powinna by
ć
wyposa
ż
ona od strony skarpy w por
ę
cze.
Dział VII
WARUNKI TECHNICZNE DOTYCZ
Ą
CE BEZPIECZE
Ń
STWA U
Ż
YTKOWANIA
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 165. Obiekty i urz
ą
dzenia w pasie drogowym, przeznaczone dla uczestników ruchu, powinny
zapewnia
ć
bezpiecze
ń
stwo ich u
ż
ytkowania, w tym równie
ż
przez osoby niepełnosprawne.
§ 166. 1. Wyjazdy
i
wjazdy
na
jezdnie
drogi
klasy
A,
S,
ł
ą
cznicy
oraz
na
jezdni
ę
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
c
ą
powinny by
ć
łatwo rozpoznawalne oraz zrozumiałe dla uczestników ruchu, a
ich rozmieszczenie nie mo
ż
e stanowi
ć
uci
ąż
liwo
ś
ci dla ruchu oraz zagro
ż
enia bezpiecze
ń
stwa.
2. Rozmieszczenie wyjazdów i wjazdów uznaje si
ę
za wła
ś
ciwe, je
ż
eli:
1) odległo
ść
mi
ę
dzy ostatnim wjazdem i pierwszym wyjazdem s
ą
siaduj
ą
cych ze sob
ą
w
ę
złów lub w
ę
zła
z MOP z jezdni drogi klasy A lub S jest nie mniejsza ni
ż
2 700 m - w wypadku w
ę
zła typu WA, nie
mniejsza ni
ż
2 000 m, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach nie mniejsza ni
ż
600 m - w
wypadku w
ę
zła typu WB; odległo
ść
ta jest mierzona od ko
ń
ca pasa wł
ą
czania do pocz
ą
tku pasa
wył
ą
czania w
ę
zła lub MOP,
2) odległo
ść
mi
ę
dzy dwoma nast
ę
puj
ą
cymi po sobie wyjazdami z jezdni drogi klasy A lub S na w
ęź
le
jest nie mniejsza ni
ż
300 m, 250 m i 200 m, odpowiednio dla pr
ę
dko
ś
ci projektowych 120 km/h, 100
km/h i 80 km/h; odległo
ść
ta jest mierzona od ko
ń
ca pierwszego pasa wył
ą
czania do pocz
ą
tku
drugiego pasa wył
ą
czania,
3) odległo
ść
mi
ę
dzy dwoma nast
ę
puj
ą
cymi po sobie wjazdami na jezdni
ę
drogi klasy A lub S na w
ęź
le
jest nie mniejsza ni
ż
200 m; odległo
ść
ta jest mierzona od ko
ń
ca pierwszego pasa wł
ą
czania do
ko
ń
ca powierzchni wył
ą
czonej z ruchu otwieraj
ą
cej nast
ę
pny pas wł
ą
czania,
4) odległo
ść
mi
ę
dzy kolejnymi wyjazdami z ł
ą
cznicy lub z jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej jest nie
mniejsza ni
ż
wynika to z mo
ż
liwo
ś
ci umieszczenia informacyjnych znaków pionowych, zgodnie z
wymaganiami okre
ś
lonymi w przepisach w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
§ 167. 1. Niezb
ę
dne szlaki migracji zwierz
ą
t, przeci
ę
te w wyniku budowy lub eksploatacji drogi klasy
A lub S, powinny by
ć
odtworzone przez budow
ę
nadziemnych lub podziemnych przej
ść
dla zwierz
ą
t.
2. Obiekty przeznaczone dla zwierz
ą
t, w szczególno
ś
ci wiadukty i przepusty, powinny spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w przepisach dotycz
ą
cych warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
drogowe obiekty in
ż
ynierskie i ich usytuowanie.
Rozdział 2
Wymagania widoczno
ś
ci
§ 168. 1. Na ka
ż
dym pasie ruchu drogi klasy G i dróg wy
ż
szych klas powinna by
ć
zapewniona co
najmniej odległo
ść
widoczno
ś
ci pozwalaj
ą
ca kierowcy pojazdu poruszaj
ą
cego si
ę
z pr
ę
dko
ś
ci
ą
miarodajn
ą
, a w wypadku pozostałych klas dróg z pr
ę
dko
ś
ci
ą
o 10 km/h wi
ę
ksz
ą
ni
ż
pr
ę
dko
ść
projektowa, na zatrzymanie pojazdu przed przeszkod
ą
na jezdni.
2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1, uznaje si
ę
za spełnione, je
ż
eli:
a) cel obserwacji znajduj
ą
cy si
ę
nad osi
ą
pasa ruchu jest widoczny z punktu obserwacyjnego,
zlokalizowanego na wysoko
ś
ci 1,0 m nad osi
ą
tego samego pasa ruchu z odległo
ś
ci nie mniejszej
ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
Najmniejsza odległo
ść
widoczno
ś
ci na zatrzymanie (m) na pochyleniu
(km/h)
≤
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
≥
10%
130
-
-
390
350
330
310
300
290
280
-
-
120
-
-
340
310
290
270
260
250
240
-
-
110
-
-
280
260
240
230
220
200
-
100
-
220
200
180
170
-
90
190
170
150
130
120
80
160
140
120
110
100
70
110
100
90
85
80
60
80
70
60
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
50
55
50
45
40
40
35
30
25
20
b) wysoko
ść
celu obserwacji jest okre
ś
lona w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
(km/h)
>100
100 - 81
80 - 61
≤
60
Wysoko
ść
celu obserwacji
(m)
0,45
0,30
0,15
0,00
3. Na ł
ą
cznicy, jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej oraz na jezdni manewrowej MOP powinna by
ć
zapewniona co najmniej odległo
ść
widoczno
ś
ci, o której mowa w ust. 2, przyjmuj
ą
c pr
ę
dko
ść
projektow
ą
ka
ż
dej z wymienionych jezdni.
§ 169. 1. Je
ż
eli na to pozwalaj
ą
warunki miejscowe, na dwupasowej drodze dwukierunkowej o
pr
ę
dko
ś
ci projektowej 60 km/h i wi
ę
kszej, poza terenem zabudowy, powinno si
ę
zapewni
ć
udział
odcinków z mo
ż
liwo
ś
ci
ą
wyprzedzania, nie mniejszy ni
ż
okre
ś
lony w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
projektowa
(km/h)
100
80
70
60
Udział odcinków z mo
ż
liwo
ś
ci
ą
50
35
30
20
wyprzedzania
(%)
2. Na odcinku drogi jest mo
ż
liwe wyprzedzanie, je
ż
eli cel obserwacji znajduj
ą
cy si
ę
nad osi
ą
pasa
ruchu dla przeciwnego kierunku ruchu na wysoko
ś
ci 1,0 m jest widoczny z punktu obserwacyjnego,
zlokalizowanego na wysoko
ś
ci 1,0 m nad osi
ą
drugiego pasa ruchu, z odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
okre
ś
lona w tabeli:
Pr
ę
dko
ść
miarodajna drogi
(km/h)
120
11
100
90
80
70
60
0
Odległo
ść
widoczno
ś
ci na wyprzedzanie (m)
700
65
600
550
500
450
400
0
3. Powinno si
ę
d
ąż
y
ć
do tego, aby usytuowanie odcinków z mo
ż
liwo
ś
ci
ą
wyprzedzania oraz
dodatkowych pasów ruchu umo
ż
liwiaj
ą
cych wyprzedzanie, o których mowa w § 27 i 28, było
dostosowane do potrzeb.
§ 170. 1. Na skrzy
ż
owaniu oraz przy wje
ż
d
ż
aniu na drog
ę
ze zjazdu albo z obiektu lub urz
ą
dzenia
obsługi uczestników ruchu bez pasa wł
ą
czania powinny by
ć
zapewnione warunki widoczno
ś
ci, o których
mowa w zał
ą
czniku nr 2.
2. Na
wje
ź
dzie
z
pasem
wł
ą
czania
na
jezdni
ę
drogi
klasy
A,
S
lub GP, na jezdni
ę
zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
c
ą
lub na jezdni
ę
ł
ą
cznicy, powinny by
ć
zapewnione wolne od przeszkód pola
widoczno
ś
ci, o których mowa w zał
ą
czniku nr 3.
3. Na wyje
ź
dzie z jezdni drogi klasy A lub S powinna by
ć
zapewniona widoczno
ść
nosa wyspy
dziel
ą
cej pas wył
ą
czania od jezdni z odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
180 m, a na wyje
ź
dzie z ł
ą
cznicy lub
jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej z odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
100 m.
4. W w
ę
złach na terenie zabudowy odległo
ś
ci, o których mowa w ust. 3, mog
ą
by
ć
zmniejszone nie
wi
ę
cej ni
ż
o jedn
ą
czwart
ą
.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Rozdział 3
Wymagania, jakim powinna odpowiada
ć
nawierzchnia jezdni
§ 171. Nawierzchnia jezdni drogi nowej, przebudowanej albo remontowanej powinna spełnia
ć
wymagania w zakresie:
1) równo
ś
ci podłu
ż
nej,
2) równo
ś
ci poprzecznej,
3) wła
ś
ciwo
ś
ci przeciwpo
ś
lizgowych.
§ 172. Wymagania, o których mowa w § 171, dotycz
ą
ce nawierzchni jezdni drogi nowej,
przebudowanej albo remontowanej okre
ś
lono w zał
ą
czniku nr 6.
§ 173. Okre
ś
lone w rozporz
ą
dzeniu wymagania, z zachowaniem wymaga
ń
Polskich Norm
dotycz
ą
cych zag
ę
szczenia podło
ż
a gruntowego i jako
ś
ci materiałów, nawierzchnia jezdni powinna
spełnia
ć
w trakcie robót i po ich zako
ń
czeniu.
Dział VIII
OCHRONA
Ś
RODOWISKA
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 174. W celu ochrony
ś
rodowiska przed uci
ąż
liwo
ś
ci
ą
drogi i ruchu drogowego stosuje si
ę
przy
projektowaniu i wykonaniu drogi zasady i warunki okre
ś
lone w rozporz
ą
dzeniu, przepisach odr
ę
bnych i
Polskich Normach.
§ 175. Badania i oceny zwi
ą
zane z oddziaływaniem projektowanej drogi na
ś
rodowisko powinny by
ć
wykonywane zgodnie z przepisami odr
ę
bnymi dotycz
ą
cymi okre
ś
lenia rodzajów inwestycji szczególnie
szkodliwych dla
ś
rodowiska i zdrowia ludzi albo mog
ą
cych pogorszy
ć
stan
ś
rodowiska oraz wymaga
ń
,
jakim powinny odpowiada
ć
oceny oddziaływania na
ś
rodowisko tych inwestycji.
§ 176. 1. Przy projektowaniu i wykonaniu drogi powinno si
ę
d
ąż
y
ć
do zachowania istniej
ą
cego stanu
ś
rodowiska oraz w zale
ż
no
ś
ci od potrzeb do stosowania
ś
rodków słu
żą
cych jego ochronie, odpowiednio
do wskaza
ń
ocen oddziaływania na
ś
rodowisko, o których mowa w § 175.
2. Urz
ą
dzenia słu
żą
ce ochronie
ś
rodowiska powinny by
ć
usytuowane w pasie drogowym zgodnie z
warunkami wynikaj
ą
cymi z rozporz
ą
dzenia oraz przepisów odr
ę
bnych.
Rozdział 2
Ochrona obiektów i obszarów przed hałasem i wibracjami
§ 177. Przy projektowaniu drogi powinno si
ę
d
ąż
y
ć
do tego, aby w otoczeniu drogi obliczeniowe
poziomy hałasu i wibracji powodowane prognozowanym ruchem na drodze nie przekraczały warto
ś
ci
dopuszczalnych okre
ś
lonych w przepisach odr
ę
bnych.
§ 178. 1. Je
ż
eli prognozowane poziomy hałasu i wibracji przekraczaj
ą
warto
ś
ci dopuszczalne
okre
ś
lone w przepisach odr
ę
bnych, przy projektowaniu drogi powinno si
ę
zaplanowa
ć
zastosowanie
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
odpowiednich
ś
rodków ochrony.
2. Urz
ą
dzenia ochrony przed hałasem i wibracjami mog
ą
by
ć
tak
ż
e zastosowane po wybudowaniu
drogi w wypadku stwierdzenia przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu i wibracji.
§ 179. Za podstawowe urz
ą
dzenia ochrony obiektów i obszarów przed hałasem uwa
ż
a si
ę
ekrany
akustyczne.
§ 180. Za podstawowe urz
ą
dzenia ochrony obiektów przed wibracjami uwa
ż
a si
ę
ekrany
przeciwwibracyjne oraz konstrukcje przeciwwibracyjne.
Rozdział 3
Ochrona powietrza
§ 181. Przy projektowaniu drogi powinno si
ę
d
ąż
y
ć
do tego, aby w powietrzu w otoczeniu drogi
prognozowane st
ęż
enia substancji zanieczyszczaj
ą
cych emitowanych przez pojazdy poruszaj
ą
ce si
ę
na
drodze nie przekraczały warto
ś
ci dopuszczalnych, okre
ś
lonych w przepisach odr
ę
bnych.
§ 182. 1. Je
ż
eli
prognozowane
st
ęż
enia
substancji
zanieczyszczaj
ą
cych
w
otoczeniu
drogi
przekraczaj
ą
warto
ś
ci
dopuszczalne,
okre
ś
lone
w
przepisach
odr
ę
bnych,
nale
ż
y
przewidzie
ć
zastosowanie
ś
rodków
ochrony
powietrza,
ograniczaj
ą
cych
skutki
działania
tych
substancji.
Podstawowym urz
ą
dzeniem ochrony s
ą
pasy zieleni izolacyjnej.
2. Urz
ą
dzenia ochrony powietrza mog
ą
by
ć
tak
ż
e zastosowane po wybudowaniu drogi w wypadku
stwierdzenia przekroczenia dopuszczalnych poziomów zanieczyszczenia powietrza.
Rozdział 4
Ochrona wód i powierzchniowych utworów geologicznych
§ 183. Przy projektowaniu i wykonaniu drogi powinno si
ę
d
ąż
y
ć
do tego, aby nie stanowiła ona
zagro
ż
enia dla wód podziemnych oraz nie pogarszała stanu odbiornika, do którego jest odprowadzana
woda z pasa drogowego, pod wzgl
ę
dem okre
ś
lonej dla niego klasy czysto
ś
ci wód.
§ 184. 1. Przy projektowaniu i wykonaniu drogi powinno si
ę
uwzgl
ę
dnia
ć
warunki hydrogeologiczne
panuj
ą
ce w jej otoczeniu, a w szczególno
ś
ci:
1) usytuowanie obszarów zasilania wód podziemnych,
2) charakterystyk
ę
geologiczn
ą
utworów powierzchniowych oraz mo
ż
liwo
ś
ci wyst
ę
powania w strefie
oddziaływania drogi procesów geodynamicznych,
3) mo
ż
liwo
ś
ci
nie
kontrolowanego
przenikania
zanieczyszcze
ń
do
wód
powierzchniowych
i
podziemnych.
2. Przy wykonywaniu drogi nie powinno si
ę
dopuszcza
ć
do nie kontrolowanych spływów wód z pasa
drogowego, mog
ą
cych uruchomi
ć
procesy erozyjne lub zanieczy
ś
ci
ć
okresowo wody gruntowe i
powierzchniowe.
§ 185. 1. Przy projektowaniu i wykonaniu drogi powinno si
ę
ogranicza
ć
mo
ż
liwe zmiany i zakłócenia
w stosunkach wodnych w strefie wpływu drogi, okre
ś
lonej w ocenie oddziaływania na
ś
rodowisko,
uwzgl
ę
dniaj
ą
c przepisy prawa wodnego oraz naruszania powierzchniowych utworów geologicznych.
2. Je
ż
eli prognozowane poziomy zanieczyszczenia wód i gleb przekraczaj
ą
warto
ś
ci dopuszczalne,
okre
ś
lone w przepisach odr
ę
bnych, powinno si
ę
przewidzie
ć
zastosowanie odpowiednich
ś
rodków
ochrony eliminuj
ą
cych lub ograniczaj
ą
cych skutki działania tych zanieczyszcze
ń
.
3. Urz
ą
dzenia ochrony wód i gleb mog
ą
by
ć
wykonane tak
ż
e po wybudowaniu drogi w przypadku
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
stwierdzenia przekroczenia dopuszczalnych poziomów zanieczyszcze
ń
wód i gleb.
4. Za podstawowe urz
ą
dzenia ochrony uwa
ż
a si
ę
:
1) w odniesieniu do wód - separatory, oczyszczalniki i oczyszczalnie wód,
2) w odniesieniu do gleb, poza
ś
rodkami wymienionymi w pkt 1 - tak
ż
e pasy zieleni izolacyjnej.
Rozdział 5
Ochrona przyrody, krajobrazu, gruntów rolnych i le
ś
nych
§ 186. Przy projektowaniu i wykonaniu drogi powinno si
ę
uwzgl
ę
dnia
ć
uwarunkowania przyrodnicze
oraz d
ąż
y
ć
do ograniczenia negatywnego wpływu drogi na przyrod
ę
, krajobraz, grunty rolne i le
ś
ne w jej
otoczeniu.
§ 187. Je
ż
eli nie jest mo
ż
liwe wykonanie drogi bez powstania zagro
ż
e
ń
przyrody, krajobrazu,
gruntów rolnych i le
ś
nych w jej otoczeniu, powinno si
ę
zaplanowa
ć
zastosowanie
ś
rodków ochrony
ograniczaj
ą
cych te zagro
ż
enia.
§ 188. 1. Podstawowymi
ś
rodkami ograniczaj
ą
cymi zagro
ż
enia wynikaj
ą
ce z negatywnego wpływu
drogi na przyrod
ę
, krajobraz, grunty rolne i le
ś
ne s
ą
:
1) przejazdy gospodarcze pod drog
ą
celem zapewnienia poł
ą
cze
ń
lokalnych, przemieszczania si
ę
zwierz
ą
t gospodarskich oraz przepusty dla zwierz
ą
t dziko
ż
yj
ą
cych,
2) wiadukty nad drog
ą
dla celów okre
ś
lonych w pkt 1,
3) ogrodzenia chroni
ą
ce zwierz
ę
ta gospodarskie i zwierzyn
ę
le
ś
n
ą
przed wtargni
ę
ciem na drog
ę
oraz
uczestników ruchu przed skutkami takiego wtargni
ę
cia,
4) pasy zieleni izolacyjnej,
5) rekonstrukcje terenów le
ś
nych naruszonych budow
ą
drogi.
2.
Ś
rodki okre
ś
lone w ust. 1, ograniczaj
ą
ce wpływ drogi na przyrod
ę
, krajobraz, grunty rolne i le
ś
ne,
mog
ą
by
ć
tak
ż
e wykonane po wybudowaniu drogi, na podstawie przeprowadzonych bada
ń
i analiz
potwierdzaj
ą
cych celowo
ść
ich zastosowania.
Rozdział 6
Ochrona
ś
rodowiska kulturowego
§ 189. Przy projektowaniu i wykonaniu drogi oraz urz
ą
dze
ń
z ni
ą
zwi
ą
zanych powinno si
ę
d
ąż
y
ć
do
zmniejszania ich negatywnego wpływu na podlegaj
ą
ce ochronie elementy
ś
rodowiska kulturowego,
okre
ś
lone w ocenie oddziaływania drogi na
ś
rodowisko, opracowanej na podstawie przepisów
odr
ę
bnych.
§ 190. Je
ż
eli zaprojektowanie i wykonanie drogi bez nara
ż
enia na powstanie zagro
ż
e
ń
w
podlegaj
ą
cym ochronie
ś
rodowisku kulturowym nie jest mo
ż
liwe, powinny by
ć
zastosowane
ś
rodki
ochrony ograniczaj
ą
ce skutki tego wpływu, wskazane w ocenie oddziaływania drogi na
ś
rodowisko.
Rozdział 7
Zagospodarowanie terenów zieleni
§ 191. Otaczaj
ą
ce drog
ę
tereny zielone powinny by
ć
zaprojektowane z uwzgl
ę
dnieniem charakteru
terenu przylegaj
ą
cego do pasa drogowego.
§ 192. Na terenach przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
budow
ę
drogi, je
ż
eli warunki miejscowe na to pozwalaj
ą
, co najmniej 10% powierzchni powinno by
ć
przeznaczone pod ziele
ń
, je
ż
eli decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie stanowi
inaczej.
§ 193. 1. Ziele
ń
w pasie drogowym powinna by
ć
zaprojektowana z uwzgl
ę
dnieniem jej roli i zada
ń
, w
szczególno
ś
ci w zakresie bezpiecze
ń
stwa ruchu, estetyki i funkcji zwi
ą
zanych z jej pozytywnym
wpływem na
ś
rodowisko, a zwłaszcza jako
ś
rodek jego ochrony przed hałasem oraz zanieczyszczeniem
powietrza i gleb.
2. Dobór odpowiedniej dla danego terenu ro
ś
linno
ś
ci powinien by
ć
dokonany z uwzgl
ę
dnieniem
miejscowych warunków klimatycznych oraz cech podło
ż
a gruntowego.
§ 194. Usytuowanie elementów zagospodarowania terenów zieleni powinno by
ć
zgodne z
wymaganiami wynikaj
ą
cymi z przepisów odr
ę
bnych.
Dział IX
PRZEPISY PRZEJ
Ś
CIOWE I KO
Ń
COWE
§ 195. Przepisów rozporz
ą
dzenia nie stosuje si
ę
do dróg, wobec których przed dniem wej
ś
cia w
ż
ycie rozporz
ą
dzenia została wydana decyzja o pozwoleniu na budow
ę
lub został zło
ż
ony wniosek o
wydanie takiej decyzji.
§ 196. Rozporz
ą
dzenie wchodzi w
ż
ycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyj
ą
tkiem ust. 4 w
zał
ą
czniku nr 6, który wchodzi w
ż
ycie po upływie 5 lat od dnia ogłoszenia.
ZAŁ
Ą
CZNIKI
ZAŁ
Ą
CZNIK Nr 1
SCHEMATY SKRAJNI DRÓG
1)
1. Dwujezdniowa droga klasy A lub S
rys.
______________
1)
Wymiary podano w metrach.
2. Jednojezdniowa droga klasy S
rys.
3. Dwujezdniowa droga klasy GP i drogi ni
ż
szych klas
3.1. Jezdnia nie ograniczona kraw
ęż
nikami
rys.
3.2. Jezdnia ograniczona kraw
ęż
nikami
rys.
4. Jednojezdniowa droga klasy GP i drogi ni
ż
szych klas
4.1. Jezdnia nie ograniczona kraw
ęż
nikami
rys.
4.2. Jezdnia ograniczona kraw
ęż
nikami
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
rys.
5. Chodnik i
ś
cie
ż
ka rowerowa
5.1. Chodnik
5.2.
Ś
cie
ż
ka rowerowa
rys.
ZAŁ
Ą
CZNIK Nr 2
WARUNKI WIDOCZNO
Ś
CI NA SKRZY
Ż
OWANIACH I ZJAZDACH
1. Na skrzy
ż
owaniu, z zastrze
ż
eniem ust. 6, powinny by
ć
zapewnione wolne od przeszkód pola
widoczno
ś
ci przy:
1) zbli
ż
aniu si
ę
do skrzy
ż
owania po krzywoliniowym odcinku drogi podporz
ą
dkowanej, okre
ś
lone w ust.
3.1 i 3.2,
2) zbli
ż
aniu si
ę
do skrzy
ż
owania po drodze podporz
ą
dkowanej, okre
ś
lone w ust. 4.1 i 4.2,
3) ruszaniu z miejsca zatrzymania na wlocie drogi podporz
ą
dkowanej, okre
ś
lone w ust. 5.
2. Przy wje
ż
d
ż
aniu na drog
ę
ze zjazdu lub z obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu bez
pasa wł
ą
czania, z zastrze
ż
eniem ust. 6, powinno by
ć
zapewnione wolne od przeszkód pole widoczno
ś
ci
przy ruszaniu z miejsca zatrzymania, okre
ś
lone w ust. 5.
3.1. Przy zbli
ż
aniu si
ę
do skrzy
ż
owania po krzywoliniowym odcinku drogi podporz
ą
dkowanej
powinna by
ć
zapewniona widoczno
ść
ustawionego przed skrzy
ż
owaniem znaku drogowego "ust
ą
p
pierwsze
ń
stwa przejazdu" lub znaku "stop" z odległo
ś
ci widoczno
ś
ci Lz umo
ż
liwiaj
ą
cej zatrzymanie
pojazdu poruszaj
ą
cego si
ę
z pr
ę
dko
ś
ci
ą
miarodajn
ą
po drodze podporz
ą
dkowanej, nie mniejszej ni
ż
okre
ś
la tabela:
Pr
ę
dko
ść
miarodajna na drodze
100
90
80
70
60
50
40
30
podporz
ą
dkowanej
*)
(km/h)
Odległo
ść
widoczno
ś
ci Lz (m)
180
150
120
90
70
50
35
20
*)
Na drodze klasy Z, L i D jest to pr
ę
dko
ść
projektowa drogi.
3.2. W polu widoczno
ś
ci, oznaczonym na rysunku 1, umieszczonym nad jezdni
ą
na wysoko
ś
ci 1 m,
nie powinny znajdowa
ć
si
ę ż
adne przeszkody. Nie s
ą
przeszkodami w rozumieniu niniejszego zał
ą
cznika
poruszaj
ą
ce si
ę
pojazdy, piesi i inne osoby znajduj
ą
ce si
ę
na drodze, pnie pojedynczych drzew, podpory
znaków drogowych.
4.1. Przy zbli
ż
aniu si
ę
do skrzy
ż
owania po drodze podporz
ą
dkowanej powinna by
ć
zapewniona
widoczno
ść
drogi
z
pierwsze
ń
stwem
przejazdu
umo
ż
liwiaj
ą
ca
podj
ę
cie
decyzji
o
wykonaniu
zamierzonego manewru lub o konieczno
ś
ci zatrzymania si
ę
przed skrzy
ż
owaniem:
1) poza terenem zabudowy w odległo
ś
ci od kraw
ę
dzi jezdni nie mniejszej ni
ż
:
a) 20 m - je
ż
eli droga podporz
ą
dkowana jest klasy GP lub G,
b) 10 m - je
ż
eli droga podporz
ą
dkowana jest klasy Z, L lub D,
2) na terenie zabudowy w odległo
ś
ci od kraw
ę
dzi jezdni nie mniejszej ni
ż
10 m, je
ż
eli droga
podporz
ą
dkowana jest klasy GP, G lub Z.
Odległo
ść
widoczno
ś
ci L1 pola widoczno
ś
ci, mierzon
ą
wzdłu
ż
drogi z pierwsze
ń
stwem przejazdu,
okre
ś
la tabela:
Pr
ę
dko
ść
miarodajna na drodze z
100
90
80
70
60
50
40
30
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
pierwsze
ń
stwem przejazdu
*)
(km/h)
Odległo
ść
widoczno
ś
ci L1 pola widoczno
ś
ci:
210
180
160
140
120
100
80
60
(m)
*)
Na drodze klasy Z, L i D jest to pr
ę
dko
ść
projektowa drogi.
4.2. W wypadku gdy nie jest mo
ż
liwe zapewnienie oznaczonego na rysunku 2 wolnego od przeszkód
pola widoczno
ś
ci, umieszczonego nad jezdni
ą
na wysoko
ś
ci 1 m, nale
ż
y d
ąż
y
ć
do usuni
ę
cia tych
przeszkód, zmiany lokalizacji skrzy
ż
owania lub wprowadzenia ogranicze
ń
wynikaj
ą
cych z przepisów o
ruchu drogowym.
5. Przy ruszaniu z miejsca zatrzymania na wlocie drogi podporz
ą
dkowanej oraz przy wje
ż
d
ż
aniu na
drog
ę
ze zjazdu lub z obiektu i urz
ą
dzenia obsługi uczestników ruchu bez pasa wł
ą
czania, w odległo
ś
ci
nie mniejszej ni
ż
3,0 m od kraw
ę
dzi jezdni lub kraw
ę
dzi
ś
cie
ż
ki rowerowej, powinna by
ć
zapewniona
widoczno
ść
drogi z pierwsze
ń
stwem przejazdu, co najmniej na odległo
ść
widoczno
ś
ci L2 okre
ś
lon
ą
w
tabeli:
Pr
ę
dko
ść
miarodajna na drodze
100
90
80
70
60
50
40
30
z pierwsze
ń
stwem przejazdu
*)
(km/h)
Odległo
ść
widoczno
ś
ci L2 (m)
180
160
120
100
90
70
60
40
*)
Na drodze klasy Z, L i D jest to pr
ę
dko
ść
projektowa drogi.
W polu widoczno
ś
ci, oznaczonym na rysunku 3, umieszczonym nad jezdni
ą
na wysoko
ś
ci 1 m, nie
powinny znajdowa
ć
si
ę ż
adne przeszkody.
6. Wymagania okre
ś
lone w niniejszym zał
ą
czniku nie dotycz
ą
skrzy
ż
owa
ń
oraz zjazdów i wjazdów
usytuowanych w strefie zamieszkania.
Rys. 1. Pole widoczno
ś
ci przy zbli
ż
aniu si
ę
do skrzy
ż
owania po krzywoliniowym odcinku drogi
rys.
Rys. 2. Pole widoczno
ś
ci przy zbli
ż
aniu si
ę
do skrzy
ż
owania po drodze podporz
ą
dkowanej
rys.
Rys. 3. Pole widoczno
ś
ci przy ruszaniu z miejsca zatrzymania
rys.
ZAŁ
Ą
CZNIK Nr 3
WARUNKI WIDOCZNO
Ś
CI NA WJAZDACH Z PASEM WŁ
Ą
CZANIA
1. Na
wje
ź
dzie
z
pasem
wł
ą
czania
na
jezdni
ę
drogi
klasy
A,
S
lub GP, na jezdni
ę
zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
c
ą
lub na ł
ą
cznic
ę
powinny by
ć
zapewnione wolne od przeszkód pola
widoczno
ś
ci:
1) przy zbli
ż
aniu si
ę
do pasa wł
ą
czania - oznaczone na rysunku 1 literami ABCD,
2) na całej długo
ś
ci pasa wł
ą
czania - oznaczone na rysunku 2 literami EFG.
2. Punkty od A do G, b
ę
d
ą
ce wierzchołkami pól widoczno
ś
ci, o których mowa w ust. 1, powinny by
ć
umieszczone nad jezdni
ą
na wysoko
ś
ci 1 m.
3. Punkt A jest punktem obserwacyjnym umieszczonym w osi jezdni wjazdu w odległo
ś
ci nie
mniejszej ni
ż
50 m od punktu B na drodze klasy A i S oraz 20 m - w pozostałych wypadkach, o których
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
mowa w ust. 1.
4. Punkt B jest celem obserwacji umieszczonym w osi pasa wł
ą
czania przy ko
ń
cu powierzchni
wył
ą
czonej z ruchu.
5. Punkt C jest celem obserwacji umieszczonym w osi prawego pasa ruchu jezdni, na któr
ą
jest
wjazd, przy ko
ń
cu powierzchni wył
ą
czonej z ruchu.
6. Punkt D jest celem obserwacji umieszczonym w osi prawego pasa ruchu jezdni, na któr
ą
jest
wjazd, w odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
100 m od punktu C.
7. Punkt E jest punktem obserwacyjnym poruszaj
ą
cym si
ę
po osi pasa wł
ą
czania na całej jego
długo
ś
ci.
8. Punkt F jest celem obserwacji umieszczonym w osi prawego pasa ruchu jezdni, na któr
ą
jest
wjazd, i poruszaj
ą
cym si
ę
z punktem E.
9. Punkt G jest celem obserwacji umieszczonym w osi prawego pasa ruchu jezdni, na któr
ą
jest
wjazd, w odległo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
Lb od punktu F. Długo
ść
odcinka Lb powinna by
ć
okre
ś
lona z
rysunku 3, przyjmuj
ą
c:
1) pr
ę
dko
ść
miarodajn
ą
drogi - je
ż
eli wł
ą
czanie odbywa si
ę
na jezdni
ę
dróg klasy A, S i GP,
2) pr
ę
dko
ść
projektow
ą
jezdni zbieraj
ą
co-rozprowadzaj
ą
cej lub ł
ą
cznicy - je
ż
eli wł
ą
czanie odbywa si
ę
na te jezdnie.
10. Pola widoczno
ś
ci, o których mowa w ust. 1, powinny by
ć
wolne od przeszkód. Nie s
ą
przeszkodami w rozumieniu niniejszego zał
ą
cznika poruszaj
ą
ce si
ę
pojazdy, piesi i inne osoby
znajduj
ą
ce si
ę
na drodze, pnie pojedynczych drzew, podpory znaków drogowych.
rys.
Rys. 1. Pole widoczno
ś
ci przy zbli
ż
aniu si
ę
do pasa wł
ą
czania
rys.
Rys. 2. Pole widoczno
ś
ci na pasie wł
ą
czania
rys.
Rys. 3. Długo
ść
odcinka Lb w zale
ż
no
ś
ci od pr
ę
dko
ś
ci
ZAŁ
Ą
CZNIK Nr 4
SPOSÓB PRZEPROWADZANIA BADA
Ń
GEOTECHNICZNYCH I OKRE
Ś
LENIA WARUNKÓW
GRUNTOWO-WODNYCH PODŁO
Ż
A NAWIERZCHNI
1. Zakres bada
ń
podło
ż
a drogowych budowli ziemnych
W celu okre
ś
lenia stanów granicznych no
ś
no
ś
ci i przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania drogowej budowli
ziemnej powinny by
ć
prowadzone badania i ocena parametrów geotechnicznych zgodnie z Polskimi
Normami i przepisami odr
ę
bnymi. W celu dokonania oceny podło
ż
a oprócz podstawowych bada
ń
geotechnicznych powinny by
ć
przeprowadzone badania specjalistyczne, w szczególno
ś
ci:
1) badania potrzebne do oceny przydatno
ś
ci gruntu podło
ż
a budowli ziemnej, zgodnie z Polskimi
Normami,
2) badania wysadzinowo
ś
ci gruntu: kapilarno
ś
ci biernej Hkb , wska
ź
nika piaskowego WP, p
ę
cznienia
liniowego,
3) wska
ź
nika no
ś
no
ś
ci CBR,
4) ocena zag
ę
szczenia: maksymalna g
ę
sto
ść
obj
ę
to
ś
ciowa
ρ
ds , wska
ź
nik zag
ę
szczenia Is , moduły
odkształcenia : pierwotny (E1) i wtórny (E2),
5) wła
ś
ciwo
ś
ci gruntów antropogenicznych.
2. Stan graniczny no
ś
no
ś
ci podło
ż
a drogowej budowli ziemnej
2.1. Sprawdzenie stanu granicznego no
ś
no
ś
ci
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Sprawdzenie stanu granicznego no
ś
no
ś
ci powinno obejmowa
ć
:
1) analiz
ę
stateczno
ś
ci skarp i zboczy swobodnych oraz podpartych,
2) no
ś
no
ść
podło
ż
a budowli ziemnej.
2.2. Stateczno
ść
skarp i zboczy
Sprawdzenie stateczno
ś
ci skarp i zboczy powinno by
ć
wykonane zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
. Przy
rozpatrywaniu wszystkich mo
ż
liwych obci
ąż
e
ń
oraz postaci zniszczenia skarp i zboczy swobodnych i
podpartych nale
ż
y przyjmowa
ć
:
1) dla gruntu jednorodnego pod wzgl
ę
dem podatno
ś
ci - kołowo-cylindryczne powierzchnie po
ś
lizgu,
2) dla skarp zbudowanych z kilku warstw gruntu, ró
ż
ni
ą
cych si
ę
znacznie wytrzymało
ś
ci
ą
na
ś
cinanie -
niekołowe powierzchnie po
ś
lizgu,
3) na sp
ę
kanych skałach - kształt powierzchni po
ś
lizgu zale
ż
y od wyst
ę
puj
ą
cych nieci
ą
gło
ś
ci;
równowag
ę
bryły ograniczonej ka
ż
d
ą
z mo
ż
liwych powierzchni po
ś
lizgu sprawdza si
ę
, dla
obliczeniowych
warto
ś
ci
sił
oraz
parametrów
geotechnicznych,
metod
ą
pasków;
warto
ś
ci
dopuszczalnych wska
ź
ników stateczno
ś
ci nie powinny by
ć
mniejsze ni
ż
1,5,
4) obci
ąż
enia od pojazdów samochodowych równomiernie rozło
ż
one, o wielko
ś
ci 25 kPa.
2.3. Obliczenie no
ś
no
ś
ci podło
ż
a drogowej budowli ziemnej
Obliczenie no
ś
no
ś
ci podło
ż
a budowli ziemnej powinno by
ć
wykonane zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
, przez
porównanie obliczeniowej warto
ś
ci obci
ąż
enia działaj
ą
cego na podło
ż
e z oporem granicznym podło
ż
a
gruntowego.
2.4. Stan graniczny przydatno
ś
ci do u
ż
ytkowania drogowej budowli ziemnej
Drogowa budowla ziemna powinna by
ć
zaprojektowana tak, aby jej odkształcenia nie spowodowały
utraty przydatno
ś
ci u
ż
ytkowej konstrukcji nawierzchni drogi oraz innych urz
ą
dze
ń
zlokalizowanych w
pobli
ż
u. Dopuszczalne warto
ś
ci osiada
ń
eksploatacyjnych sk korpusu i podło
ż
a budowli ziemnej nie
powinny przekracza
ć
10 cm, z wyj
ą
tkiem styku z obiektem in
ż
ynierskim. W miejscu styku osiadanie
nasypu powinno by
ć
równe osiadaniu obiektu in
ż
ynierskiego. Nale
ż
y je obliczy
ć
według Polskiej Normy.
3. Warunki gruntowo-wodne podło
ż
a nawierzchni
3.1. Warunki wodne
Warunki wodne ustala si
ę
według klasyfikacji okre
ś
lonej w tabeli:
Warunki wodne w wypadku wyst
ę
powania swobodnego zwierciadła
wody
Charakterystyka
<1 m
od 1 m do 2 m
> 2 m
1
2
3
4
Wykopy
≤
1 m
a)
złe
przeci
ę
tne
przeci
ę
tne
b)
złe
przeci
ę
tne
dobre
Nasypy
≤
1 m
a)
złe
przeci
ę
tne
przeci
ę
tne
b)
przeci
ę
tne
przeci
ę
tne
dobre
Wykopy > 1 m
a)
złe
przeci
ę
tne
dobre
b)
przeci
ę
tne
przeci
ę
tne
dobre
Nasypy > 1 m
a)
złe
przeci
ę
tne
dobre
b)
przeci
ę
tne
dobre
dobre
Oznaczenia:
a) nie utwardzone pobocza,
b) utwardzone i szczelne pobocza oraz dobre odprowadzenie wód powierzchniowych.
W wypadku ulic warunki wodne okre
ś
la si
ę
indywidualnie. Poziom wyst
ę
powania wody gruntowej
powinien by
ć
okre
ś
lony na podstawie dost
ę
pnych najwy
ż
szych notowa
ń
uwarunkowanych opadami
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
atmosferycznymi albo ich skutkami lub wysokimi stanami wód powierzchniowych.
3.2. Warunki gruntowe
Grunty podło
ż
a dzieli si
ę
, w zale
ż
no
ś
ci od ich wra
ż
liwo
ś
ci na działanie wody i mrozu, zgodnie z
Polsk
ą
Norm
ą
. Cechy gruntu powinny by
ć
ustalone na podstawie bada
ń
laboratoryjnych jego wła
ś
ciwo
ś
ci
podanych w Polskiej Normie. Podstawowym kryterium oceny jest zawarto
ść
drobnych cz
ą
stek gruntu, a
dodatkowymi, stosowanymi w wypadkach w
ą
tpliwych: wska
ź
nik piaskowy i kapilarno
ść
bierna. Wska
ź
nik
piaskowy stanowi kryterium oceny gruntów niespoistych, zwłaszcza zbli
ż
onych do mało spoistych. Je
ś
li
oceny na podstawie badania ró
ż
nymi metodami s
ą
rozbie
ż
ne, to przyjmuje si
ę
wynik najmniej korzystny.
3.3. Okre
ś
lenie grupy no
ś
no
ś
ci podło
ż
a
Grupy no
ś
no
ś
ci podło
ż
a okre
ś
laj
ą
tabele a i b:
Tabela a
Rodzaj gruntów podło
ż
a
Grupa no
ś
no
ś
ci podło
ż
a dla
warunków wodnych
dobrych
przeci
ę
tny
złych
ch
1
2
3
4
Grunty niewysadzinowe: rumosze (niegliniaste),
G1
G1
G1
ż
wiry i pospółki, piaski grubo-,
ś
rednio- i
drobnoziarniste,
ż
u
ż
le nierozpadowe
Grunty w
ą
tpliwe: piaski pylaste
G1
G2
G2
Grunty w
ą
tpliwe: zwietrzeliny gliniaste i rumosze
G1
G2
G3
gliniaste,
ż
wiry i pospółki gliniaste
Grunty mało wysadzinowe
*)
: gliny zwi
ę
złe, gliny
G2
G3
G4
piaszczyste i pylaste zwi
ę
złe, iły, iły piaszczyste
i pylaste
Grunty bardzo wysadzinowe
1)
: piaski gliniaste, pyły
G3
G4
G4
piaszczyste, pyły, gliny, gliny piaszczyste i
pylaste, iły warwowe
*)
W stanie zwartym, półzwartym lub twardoplastycznym (IL
≤
0,25).
Tabela b
Wska
ź
nik no
ś
no
ś
ci CBR
*)
Grupa no
ś
no
ś
ci podło
ż
a nawierzchni
1
2
10%
≤
CBR
G1
5%
≤
CBR< 10%
G2
3%
≤
CBR < 5%
G3
CBR < 3%
G4
*)
Badanie wska
ź
nika no
ś
no
ś
ci CBR wykonuje si
ę
zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
, lecz po czterech dobach
nasycania wod
ą
.
Dla gruntów w
ą
tpliwych i wysadzinowych porównuje si
ę
grup
ę
no
ś
no
ś
ci, okre
ś
lon
ą
według tabeli a z
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
grup
ą
no
ś
no
ś
ci okre
ś
lon
ą
według tabeli b. Do projektowania nawierzchni przyjmuje si
ę
ni
ż
sz
ą
grup
ę
no
ś
no
ś
ci.
W
wypadku
du
ż
ej
zmienno
ś
ci
gruntów
oraz
wyst
ę
powania
w
podło
ż
u
gruntów
mi
ę
kkoplastycznych, plastycznych, organicznych lub skał, grup
ę
no
ś
no
ś
ci podło
ż
a ustala si
ę
indywidualnie.
3.4. Gł
ę
boko
ść
przemarzania gruntu
Gł
ę
boko
ść
przemarzania gruntu okre
ś
la Polska Norma.
4. Warunki ogólne dla podło
ż
a nawierzchni drogi
Konstrukcje nawierzchni podatnych i półsztywnych powinny by
ć
wykonywane na podło
ż
u
niewysadzinowym grupy no
ś
no
ś
ci G1, charakteryzuj
ą
cym si
ę
warto
ś
ciami wska
ź
nika zag
ę
szczenia i
modułu spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórny moduł odkształcenia) okre
ś
lonymi w tabeli:
Kategorie ruchu
1)
Wtórny moduł odkształcenia
2)
Wska
ź
nik zag
ę
szczenia
1
2
3
KR1 i KR2
100
1,00
Od KR3 do KR6
120
1,03
1)
Kategorie ruchu s
ą
okre
ś
lone w zał
ą
czniku nr 5.
2)
Wtórny moduł odkształcenia oznacza si
ę
przy drugim obci
ąż
eniu płyt
ą
o
ś
rednicy
≥
30 cm według
Polskiej Normy. Badanie przeprowadza si
ę
w zakresie od 0 MPa do 0,25 MPa. Warto
ś
ci modułu
powinny by
ć
wyznaczone dla przyrostu obci
ąż
enia od 0,05 MPa do 0,15 MPa.
Podło
ż
e nawierzchni zaszeregowane do innej grupy no
ś
no
ś
ci powinno by
ć
doprowadzone do grupy
no
ś
no
ś
ci G1, zgodnie ze sposobami przedstawionymi w ust. 5.
5. Wzmocnienie słabego podło
ż
a nawierzchni
W celu doprowadzenia podło
ż
a nawierzchni zakwalifikowanego do grupy no
ś
no
ś
ci G2, G3 lub G4 do
grupy no
ś
no
ś
ci G1 powinny by
ć
stosowane sposoby podane w ust. 5.1 i 5.2.
5.1. Wymiana
warstwy
gruntu
podło
ż
a
nawierzchni
na
warstw
ę
gruntu
lub
materiału
niewysadzinowego
Wymianie powinna podlega
ć
warstwa słabego podło
ż
a nawierzchni o grubo
ś
ci okre
ś
lonej w tabeli
zale
ż
nie od grupy no
ś
no
ś
ci podło
ż
a i przyj
ę
tego wska
ź
nika no
ś
no
ś
ci CBR wymienionej warstwy:
Wska
ź
nik no
ś
no
ś
ci
Grubo
ść
wymienianej warstwy podło
ż
a o grupie no
ś
no
ś
ci (cm)
CBR wymienionej
warstwy (%)
G2
G3
G4
1
2
3
4
20
30
50
*)
75
*)
25
25
40
*)
60
*)
*)
Zalecane wzmocnienie podło
ż
a geosyntetykiem.
Grubo
ś
ci warstw gruntu podlegaj
ą
cych wymianie według powy
ż
szej tabeli mo
ż
na zmniejszy
ć
, gdy
pod wymienionym gruntem podło
ż
e zostanie wzmocnione geosyntetykiem. W szczególno
ś
ci zaleca si
ę
wykonywanie wzmocnienia geosyntetykiem podło
ż
a nawierzchni, gdy jest ono sklasyfikowane w grupie
no
ś
no
ś
ci G3 albo G4 i z powy
ż
szej tabeli wynika konieczno
ść
wymiany warstwy o grubo
ś
ci
≥
50 cm.
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
Wzmocnienie podło
ż
a nawierzchni geosyntetykiem zaleca si
ę
tak
ż
e w wypadku przebudowy podło
ż
a z
nadmiernie nawilgoconych rodzimych gruntów spoistych w stanie mi
ę
kkoplastycznym i plastycznym. We
wszystkich tych wypadkach wykonanie wzmocnienia geosyntetykami powinno by
ć
zaprojektowane
indywidualnie z uwzgl
ę
dnieniem cech gruntów, wła
ś
ciwo
ś
ci technicznych geosyntetyków oraz mo
ż
liwo
ś
ci
uzyskania wymaganych charakterystyk podło
ż
a okre
ś
lonych w ust. 4. W wypadku stanowisk
postojowych, chodników i
ś
cie
ż
ek rowerowych powinno si
ę
wymieni
ć
grunt podło
ż
a na niewysadzinowy
w warstwie o grubo
ś
ci okre
ś
lonej w tabeli:
Grupa no
ś
no
ś
ci podło
ż
a
Stanowiska postojowe dla
Pozostałe nawierzchnie
wymienianej warstwy
samochodów ci
ęż
arowych
1
2
3
G2 i G3
15 cm
10 cm
G4
30 cm
20 cm
Cała wymieniona warstwa lub jej górna cz
ęść
o grubo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
25 cm powinna pełni
ć
rol
ę
warstwy ods
ą
czaj
ą
cej i spełnia
ć
warunek wodoprzepuszczalno
ś
ci. Warstwa ta powinna by
ć
uło
ż
ona na
całej szeroko
ś
ci korony korpusu ziemnego, a w wypadku przekrojów ulicznych - mi
ę
dzy kraw
ęż
nikami.
5.2. Uło
ż
enie dodatkowych warstw podło
ż
a nawierzchni
5.2.1. Wykonanie pod konstrukcj
ą
jezdni dróg:
1) na podło
ż
u o grupie no
ś
no
ś
ci G2 : 10 cm warstwy z gruntów stabilizowanych spoiwem (cementem,
wapnem lub aktywnym popiołem lotnym) o Rm = 1,5 MPa
*)
,
2) na podło
ż
u o grupie no
ś
no
ś
ci G3 : 15 cm warstwy z gruntów stabilizowanych spoiwem (cementem,
wapnem lub aktywnym popiołem lotnym) o Rm = 2,5 MPa,
3) na podło
ż
u o grupie no
ś
no
ś
ci G4:
a) 25 cm warstwy z gruntów stabilizowanych spoiwem (cementem, wapnem lub aktywnym popiołem
lotnym) o Rm = 2,5 MPa,
b) dwóch warstw po 15 cm z gruntów stabilizowanych spoiwem (cementem, wapnem lub aktywnym
popiołem lotnym):
____________________
*)
Marka gruntu stabilizowanego spoiwem jest to parametr okre
ś
laj
ą
cy jego wytrzymało
ść
na
ś
ciskanie:
- po 28 dniach twardnienia, je
ś
li spoiwem jest cement,
- po 42 dniach twardnienia, je
ś
li spoiwem jest aktywny popiół lotny lub wapno.
Wyró
ż
nia si
ę
nast
ę
puj
ą
ce marki gruntu stabilizowanego spoiwem:
- Rm = 1,5 MPa o wytrzymało
ś
ci od 0,5 MPa do 1,5 MPa,
- Rm = 2,5 MPa o wytrzymało
ś
ci od 1,5 MPa do 2,5 MPa,
- Rm = 5,0 MPa o wytrzymało
ś
ci od 2,5 MPa do 5,0 MPa.
warstwa górna o Rm = 2,5 MPa,
warstwa dolna o Rm = 1,5 MPa.
Warstwy z gruntów stabilizowanych spoiwem (cementem, wapnem lub aktywnym popiołem lotnym)
powinny by
ć
wykonane z zachowaniem warunków jak dla ulepszonego podło
ż
a (marka Rm = 1,5 MPa)
lub dolnej warstwy podbudowy (marka Rm = 2,5 MPa), okre
ś
lonych w Polskich Normach.
5.2.2. Wykonanie pod konstrukcj
ą
stanowisk postojowych, chodników i
ś
cie
ż
ek rowerowych:
1) na podło
ż
u o grupie no
ś
no
ś
ci G2, G3 : 10 cm warstwy ulepszonej spoiwem (cementem, wapnem lub
aktywnym popiołem lotnym), Rm = 1,5 MPa,
2) na podło
ż
u o grupie no
ś
no
ś
ci G4 : 15 cm warstwy ulepszonej spoiwem (cementem, wapnem lub
aktywnym popiołem lotnym), Rm = 1,5 MPa.
5.3. Inne sposoby doprowadzenia słabego podło
ż
a nawierzchni do grupy no
ś
no
ś
ci G1
Dopuszcza si
ę
ulepszenie gruntu w górnej warstwie podło
ż
a w sposób inny ni
ż
podano w ust. 5.1 lub
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
ust. 5.2 pod warunkiem uzyskania wymaganych charakterystyk podło
ż
a okre
ś
lonych w ust. 4.
6. Warunki dodatkowe dla podło
ż
a nawierzchni
Z uwagi na mo
ż
liwo
ść
wyst
ą
pienia w okresie budowy nawierzchni ci
ęż
kiego ruchu technologicznego
górna warstwa podło
ż
a o grubo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
10 cm, spełniaj
ą
ca ogólne warunki okre
ś
lone w ust.
4, powinna by
ć
wykonana z:
1) gruntu stabilizowanego cementem o Rm = 2,5 MPa,
2) kruszywa stabilizowanego mechanicznie o wska
ź
niku no
ś
no
ś
ci CBR
≥
40%.
Warstwa taka powinna by
ć
uwzgl
ę
dniona w projektowaniu nawierzchni drogi zaliczonej do kategorii
ruchu KR5 lub KR6 lub w innych technologicznie uzasadnionych wypadkach (np. w projektowaniu
podbudowy asfaltowej na podło
ż
u gruntowym).
Wysokie parametry CBR lub Rm warstwy ulepszonego podło
ż
a nie upowa
ż
niaj
ą
do zmiany
konstrukcji nawierzchni ustalonej jak dla podło
ż
a G1.
7. Odwodnienie podło
ż
a nawierzchni
W technicznie uzasadnionym wypadku konieczno
ś
ci odwodnienia podło
ż
a nawierzchni powinno si
ę
zastosowa
ć
warstw
ę
ods
ą
czaj
ą
c
ą
wykonan
ą
z materiałów mrozoodpornych o współczynniku filtracji k
≥
8
m/d (
≥
0,0093 cm/s). Warstwa ods
ą
czaj
ą
ca powinna by
ć
wykonana na całej szeroko
ś
ci korpusu
drogowego, a w wypadku przekrojów ulicznych - mi
ę
dzy kraw
ęż
nikami; jej grubo
ść
nie powinna by
ć
mniejsza ni
ż
15 cm. W wypadku wyst
ę
powania pod warstw
ą
ods
ą
czaj
ą
c
ą
gruntów nie ulepszonych
spoiwem powinien by
ć
spełniony warunek szczelno
ś
ci warstw okre
ś
lony zgodnie z wzorem:
D15
—————
≤
5
d85
gdzie:
D15
- wymiar sita, przez które przechodzi 15% ziaren warstwy ods
ą
czaj
ą
cej,
d85
- wymiar sita, przez które przechodzi 85% ziaren gruntu podło
ż
a.
Je
ż
eli powy
ż
szy warunek szczelno
ś
ci warstw nie mo
ż
e by
ć
spełniony, to mi
ę
dzy tymi warstwami
powinna by
ć
uło
ż
ona warstwa odcinaj
ą
ca o grubo
ś
ci co najmniej 10 cm z odpowiednio uziarnionego
gruntu lub wykonana warstwa po
ś
rednia z geowłókniny.
W nawierzchniach dróg zaliczonych do kategorii ruchu KR5 albo KR6 warstwa ods
ą
czaj
ą
ca powinna
wyst
ę
powa
ć
pod warstw
ą
wzmacniaj
ą
c
ą
, stanowi
ą
c
ą
cz
ęść
podbudowy zasadniczej, wykonan
ą
z
zachowaniem warunków, o których mowa w ust. 6.
8. Mrozoodporno
ść
podło
ż
a nawierzchni
W wypadku wyst
ę
powania w podło
ż
u gruntów wysadzinowych lub w
ą
tpliwych powinno si
ę
sprawdzi
ć
, czy rzeczywista grubo
ść
wszystkich warstw nawierzchni i ulepszonego podło
ż
a nie jest
mniejsza od okre
ś
lonej w tabeli:
Kategoria obci
ąż
enia
Grupa no
ś
no
ś
ci podło
ż
a z gruntów w
ą
tpliwych i wysadzinowych
ruchem
G1 i G2
G3
G4
1
2
3
4
KR1
0,40 hz
*)
0,50 hz
0,60 hz
KR2
0,45 hz
0,55 hz
0,65 hz
KR3
0,50 hz
0,60 hz
0,70 hz
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
KR4
0,55 hz
0,65 hz
0,75 hz
KR5
0,60 hz
0,70 hz
0,80 hz
KR6
0,65 hz
0,75 hz
0,85 hz
*)
hz oznacza gł
ę
boko
ść
przemarzania gruntów, przyjmowan
ą
zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
.
Je
ż
eli warunek ten nie jest spełniony, to najni
ż
ej poło
ż
ona warstwa ulepszonego podło
ż
a powinna
by
ć
odpowiednio pogrubiona zgodnie z ust. 5.
Dopuszcza si
ę
stosowanie układu warstw w podło
ż
u według ust. 5 spełniaj
ą
cych jedynie wymagania
odpowiedniej no
ś
no
ś
ci, pod warunkiem
ż
e najni
ż
ej poło
ż
ona warstwa podło
ż
a b
ę
dzie wykonana z gruntu
stabilizowanego spoiwem o Rm=1,5 MPa i o grubo
ś
ci nie mniejszej ni
ż
15 cm na całej szeroko
ś
ci
korpusu drogowego, a w wypadku przekrojów ulicznych - mi
ę
dzy kraw
ęż
nikami.
ZAŁ
Ą
CZNIK Nr 5
PROJEKTOWANIE KONSTRUKCJI NAWIERZCHNI DRÓG
1. Okresy eksploatacji nawierzchni
Przy projektowaniu nawierzchni przyjmuje si
ę
okresy eksploatacji okre
ś
lone w tabeli:
Klasa drogi,
Konstrukcje podatne i
Konstrukcje z betonu
elementy drogi
półsztywne
cementowego
nowe
remontowane
nowe
remontowane
lub
lub
przebudowa
przebudowa
ne
ne
1
2
3
4
5
A, S, GP, G i Z
20 lat
10 lat
30 lat
20 lat
L i D
20 lat
10 lat
20 lat
10 lat
Pasy ruchu i zatoki w rejonie
20 lat
10 lat
20 lat
10 lat
przystanku autobusowego, miejsca
przeznaczone do postoju pojazdów,
ruchu pieszych i rowerów
Okresy eksploatacji s
ą
takie same dla wszystkich elementów jezdni, tj. zasadniczych i dodatkowych
pasów ruchu, pasów awaryjnych, pasów wł
ą
czania i wył
ą
czania.
2. Sposób wyznaczania obci
ąż
enia ruchem
Do projektowania konstrukcji nawierzchni drogi przyjmuje si
ę ś
redni dobowy ruch w roku (SDR) w
przekroju drogi, prognozowany dla połowy okresu eksploatacji.
Pojazdy powinny by
ć
przeliczone na liczb
ę
osi obliczeniowych 100 kN na dob
ę
na obliczeniowy pas
ruchu, za pomoc
ą
wzoru:
L = (N1 x r1~ + N2 x r2 + N3 x r3) x f
gdzie:
L -
liczba osi obliczeniowych na dob
ę
na obliczeniowy pas ruchu,
N1 -
ś
redni dobowy ruch samochodów ci
ęż
arowych bez przyczep w przekroju drogi, w połowie
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
okresu eksploatacji,
N2 -
ś
redni dobowy ruch pojazdów członowych (samochodów ci
ęż
arowych z przyczepami i
ci
ą
gników siodłowych z naczepami) w przekroju drogi, w połowie okresu eksploatacji,
N3 -
ś
redni dobowy ruch autobusów w przekroju drogi, w połowie okresu eksploatacji,
f -
współczynnik obliczeniowego pasa ruchu okre
ś
lony zgodnie z tabel
ą
a,
r1, r2, r3 - współczynniki przeliczeniowe na osie obliczeniowe okre
ś
lone zgodnie z tabel
ą
b.
Tabela a
Liczba pasów ruchu w obu kierunkach
Współczynnik obliczeniowego
droga jednojezdniowa
droga dwujezdniowa
pasa ruchu f
1
2
3
2
-
0,50
3
-
0,50
4
4
0,45
-
6
0,35
-
8
0,30
Tabela b
Rodzaj pojazdu
Współczynnik przeliczeniowy na osie
obliczeniowe
1
2
Samochód ci
ęż
arowy bez przyczepy
r1 = 0,109
Pojazd członowy (samochód ci
ęż
arowy z
r2 = 1,245
1)
, r2 = 1,950
2)
przyczepami, ci
ą
gnik siodłowy z naczep
ą
)
Autobus
r3 = 0,594
1)
Warto
ść
współczynnika przy mniejszym ni
ż
8% udziale pojazdów o nacisku osi na jezdni
ę
115 kN.
2)
Warto
ść
współczynnika przy od 8% do 20% udziale pojazdów o nacisku osi na jezdni
ę
115 kN.
Je
ż
eli udział w ruchu pojazdów o nacisku osi na jezdni
ę
115 kN jest wi
ę
kszy ni
ż
20%, współczynnik
przeliczeniowy powinien by
ć
wyznaczony indywidualnie.
Liczba osi obliczeniowych stanowi podstaw
ę
do ustalenia kategorii ruchu na drodze według Polskiej
Normy.
3. Indywidualne projektowanie nawierzchni
Przy
indywidualnym
projektowaniu
konstrukcji
nawierzchni
zaleca
si
ę
stosowanie
metod
mechanistycznych z wykorzystaniem obliczenia napr
ęż
e
ń
i odkształce
ń
w nawierzchni według teorii
wielowarstwowej półprzestrzeni spr
ęż
ystej lub lepkospr
ęż
ystej. Konstrukcje podatne z podbudow
ą
z
kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie lub podbudow
ą
z mieszanki mineralno-asfaltowej
powinny by
ć
projektowane z zastosowaniem kryteriów zm
ę
czeniowych warstw asfaltowych i deformacji
podło
ż
a oraz warstw z materiałów nie zwi
ą
zanych
1)
.
Konstrukcje półsztywne z podbudow
ą
z gruntu lub kruszywa stabilizowanego cementem lub chudego
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
betonu powinny by
ć
projektowane dwuetapowo (pierwszy etap - uszkodzenia zm
ę
czeniowe warstw
podbudowy, drugi - uszkodzenia zm
ę
czeniowe warstw bitumicznych i deformacja podło
ż
a) z
zastosowaniem kryteriów zm
ę
czeniowych
2)
.
_____________
1)
Do najcz
ęś
ciej stosowanych kryteriów zalicza si
ę
kryteria:
- Instytutu Asfaltowego w USA,
- SHELL'a.
2)
Do najcz
ęś
ciej stosowanych kryteriów zalicza si
ę
kryteria:
- Centrum Bada
ń
Drogowych CRR w Belgii (Verstraeten ),
- Narodowego Instytutu Bada
ń
Transportu i Dróg CSIR w RPA (De Beer),
- Uniwersytetu Illinois w USA (Dempsey),
- Instytutu Asfaltowego w USA.
4. Zało
ż
enia do projektowania
Przy projektowaniu nawierzchni dróg powinny by
ć
uwzgl
ę
dnione lokalne parametry, a w
uzasadnionych wypadkach dopuszcza si
ę
do stosowania nast
ę
puj
ą
ce ich warto
ś
ci:
4.1. Temperatura
Dla warstw bitumicznych przyjmuje si
ę
nast
ę
puj
ą
ce
ś
rednie warto
ś
ci temperatur:
1) okres zimy (3 miesi
ą
ce)
-2°C,
2) okres wiosny i jesieni (6 miesi
ę
cy)
10°C,
3) okres lata (3 miesi
ą
ce)
23°C.
4.2. Ruch
Za obliczeniowy nacisk osi pojedynczej na nawierzchni
ę
przyjmuje si
ę
100 kN, a rozkład ruchu na
poszczególne okresy w roku jest nast
ę
puj
ą
cy:
1) okres zimy (3 miesi
ą
ce)
20%,
2) okres wiosny i jesieni (6 miesi
ę
cy)
50%,
3) okres lata (3 miesi
ą
ce)
30%.
4.3. Stałe materiałowe
Warto
ś
ci
modułu
spr
ęż
ysto
ś
ci
(sztywno
ś
ci)
i
współczynnika
Poissona
mieszanek
mineralno-asfaltowych powinny by
ć
obliczane przy nast
ę
puj
ą
cych zało
ż
eniach:
1)
ś
rednia temperatura według ust. 4.1,
2) czas oddziaływania obci
ąż
enia - 0,02 sekundy.
5. Rodzaje zalecanych konstrukcji nawierzchni
5.1. Nat
ęż
enie ruchu
Konstrukcje nawierzchni podatnych i półsztywnych okre
ś
lone w ust. 5.3-5.7 zaprojektowano dla
skumulowanej liczby osi obliczeniowych odpowiadaj
ą
cej dwudziestoletniemu okresowi eksploatacji przy
nat
ęż
eniach ruchu odpowiadaj
ą
cych górnym granicom kategorii ruchu od KR1 do KR5 oraz 3 000 osi
obliczeniowych na dob
ę
na obliczeniowy pas dla KR6; kategorie ruchu okre
ś
la Polska Norma.
5.2. Zało
ż
enia materiałowe
Konstrukcje nawierzchni podatnych i półsztywnych okre
ś
lone w ust. 5.3-5.7 zaprojektowano przy
podanych ni
ż
ej zało
ż
eniach materiałowych:
1) przyj
ę
te warto
ś
ci modułów spr
ęż
ysto
ś
ci (sztywno
ś
ci) E i współczynników Poissona
υ
mieszanek
mineralno-asfaltowych okre
ś
la tabela:
Rodzaj mieszanki
Zima
Wiosna, jesie
ń
Lato
E (MPa)
υ
E (MPa)
υ
E (MPa)
υ
1
2
3
4
5
6
7
Beton asfaltowy o strukturze
19300
0,25
10300
0,30
2800
0,40
zamkni
ę
tej przeznaczony do
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
warstwy
ś
cieralnej
Beton asfaltowy o strukturze
18800
0,25
10100
0,30
3000
0,40
cz
ęś
ciowo zamkni
ę
tej przeznaczony
do warstwy wi
ążą
cej
Beton asfaltowy o strukturze
18100
0,25
9600
0,30
3000
0,40
cz
ęś
ciowo zamkni
ę
tej przeznaczony
do warstwy podbudowy
Piasek otoczony asfaltem
12700
0,25
6800
0,30
2400
0,40
przeznaczony do warstwy podbudowy
2) przyj
ę
te warto
ś
ci modułów spr
ęż
ysto
ś
ci E i współczynników Poissona
υ
oraz wytrzymało
ść
na
ś
ciskanie pozostałych materiałów konstrukcyjnych okre
ś
la tabela:
Rodzaj materiału
Wytrzymało
ść
E (MPa)
υ
na
ś
ciskanie (po
28 dniach) (MPa)
1
2
3
4
Beton cementowy
35.000
0,20
40
Kruszywo łamane o ci
ą
głym uziarnieniu,
400
0,30
-
stabilizowane mechanicznie
Tłucze
ń
400
0,30
-
Kruszywo naturalne o ci
ą
głym uziarnieniu,
200
0,30
-
stabilizowane mechanicznie
Chudy beton nie sp
ę
kany
12.900
0,20
od 6 do 8
Chudy beton sp
ę
kany
400
0,30
-
Grunt lub kruszywo stabilizowane cementem nie
4500
0,25
od 2,5 do 5
sp
ę
kane
Grunt lub kruszywo stabilizowane cementem
300
0,30
-
sp
ę
kane
Podło
ż
e bezpo
ś
rednio pod konstrukcj
ą
100
0,30
-
nawierzchni dla ruchu kategorii KR1 i KR2
Podło
ż
e bezpo
ś
rednio pod konstrukcj
ą
120
0,30
-
nawierzchni dla ruchu kategorii od KR3 do KR6
5.3. Nawierzchnie jezdni
Zalecane konstrukcje nawierzchni jezdni na podło
ż
u G1 o module spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórnym) nie
mniejszym ni
ż
100 MPa dla kategorii ruchu KR1 i KR2 oraz 120 MPa dla pozostałych kategorii ruchu
okre
ś
laj
ą
tabele
*)
:
5.3.1. Drogi o ruchu kategorii KR1
tabela
____________
*)
Grubo
ś
ci
warstw
podano
w
centymetrach.
W
schematach
nie
s
ą
okre
ś
lone
zwi
ą
zania
mi
ę
dzywarstwowe.
5.3.2. Drogi o ruchu kategorii KR2
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
tabela
5.3.3. Drogi o ruchu kategorii KR3
tabela
5.3.4. Drogi o ruchu kategorii KR4
tabela
5.3.5. Drogi o ruchu kategorii KR5
tabela
5.3.6. Drogi o ruchu kategorii KR6
tabela
5.4. Nawierzchnie w rejonie przystanku autobusowego
Zalecane konstrukcje nawierzchni pasa ruchu w rejonie przystanku autobusowego powinny by
ć
takie, jak nawierzchni jezdni dla kategorii ruchu o jeden wy
ż
szej a dla kategorii KR6 - powinny by
ć
projektowane indywidualnie. Zalecane konstrukcje nawierzchni zatok w rejonie przystanku s
ą
:
1) konstrukcjami półsztywnymi jak nawierzchni jezdni,
2) konstrukcjami na podło
ż
u G1 o module spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórnym) nie mniejszym ni
ż
120 MPa,
okre
ś
lonymi w tabelach:
5.4.1. Drogi o ruchu kategorii KR3
tabela
5.4.2. Drogi o ruchu kategorii KR4
tabela
5.4.3. Drogi o ruchu kategorii KR5
tabela
5.5. Nawierzchnie jezdni dróg klasy L i D w strefie zamieszkania, w rozumieniu przepisów o ruchu
drogowym
Zalecane konstrukcje nawierzchni na podło
ż
u G1 o module spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórnym) nie mniejszym
ni
ż
100 MPa okre
ś
la tabela:
tabela
5.6. Nawierzchnie przeznaczone do postoju pojazdów i jezdni manewrowej
5.6.1. Zalecane konstrukcje nawierzchni stanowiska postojowego dla samochodów o ci
ęż
arze
całkowitym nie wi
ę
kszym ni
ż
2.500 kG, na podło
ż
u G1 o module spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórnym) nie mniejszym
ni
ż
100 MPa, okre
ś
la tabela:
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
tabela
5.6.2. Zalecane konstrukcje nawierzchni stanowiska postojowego dla samochodów ci
ęż
arowych na
podło
ż
u G1 o module spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórnym) nie mniejszym ni
ż
120 MPa okre
ś
la tabela:
tabela
tabela
5.6.3. Konstrukcje nawierzchni jezdni manewrowych powinny by
ć
takie, jak nawierzchni pasów
ruchu. Kategori
ę
ruchu ustala si
ę
zgodnie z tabel
ą
:
Liczba stanowisk dla
Kategoria ruchu
Liczba stanowisk
Kategoria ruchu
pojazdów osobowych
jezdni manewrowej
dla pojazdów
jezdni manewrowej
ci
ęż
arowych
1
2
3
4
<
200
KR1
≤
5
KR1
od 6 do 15
KR2
od 200 do 1.000
KR2
od 16 do 45
KR3
od 46 do 125
KR4
>
1.000
3
od 126 do 250
KR5
>
250
KR6
5.7. Nawierzchnie
ś
cie
ż
ek rowerowych i chodników
5.7.1. Zalecane konstrukcje nawierzchni
ś
cie
ż
ek rowerowych okre
ś
la tabela:
tabela
5.7.2. Zalecane konstrukcje nawierzchni chodnika z dopuszczeniem postoju samochodów o ci
ęż
arze
całkowitym nie wi
ę
kszym ni
ż
2.500 kG, na podło
ż
u G1 o module spr
ęż
ysto
ś
ci (wtórnym) nie mniejszym
ni
ż
80 MPa, okre
ś
la tabela:
tabela
5.7.3. Zalecane konstrukcje nawierzchni chodników przeznaczonych wył
ą
cznie dla ruchu pieszych
okre
ś
la tabela:
tabela
6. Materiały warstw konstrukcyjnych nawierzchni
Warstwy konstrukcyjne nawierzchni, okre
ś
lone w ust. 5 niniejszego zał
ą
cznika, powinny by
ć
wykonywane zgodnie z podanymi ni
ż
ej zaleceniami.
6.1. Podbudowa
6.1.1. Do wykonania warstw podbudowy powinny by
ć
stosowane nast
ę
puj
ą
ce typy mieszanek
zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
:
1) beton asfaltowy,
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
2) chudy beton,
3) kruszywo lub grunt stabilizowane cementem,
4) mieszanka z kruszyw naturalnych albo łamanych, albo
ż
u
ż
lowych stabilizowanych mechanicznie.
6.1.2. Je
ż
eli trwało
ść
zm
ę
czeniowa konstrukcji z warstw
ą
alternatywn
ą
b
ę
dzie nie mniejsza ni
ż
zalecanej konstrukcji, dopuszcza si
ę
wykonywanie podbudów innych ni
ż
wymienione w ust. 6.1.1, a w
szczególno
ś
ci:
1) z mieszanek mineralno-cementowo-emulsyjnych i mineralno-cementowych, zawieraj
ą
cych skruszony
materiał z rozbiórki starych nawierzchni albo wykonywane w technologii recyklingu na zimno na
miejscu,
2) z mieszanek mineralno-emulsyjnych,
3) z
ż
u
ż
li wielkopiecowych i stalowniczych,
4) z popiołów.
6.1.3. Kruszywo lub grunt stabilizowany cementem powinny spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w
Polskich Normach, przy czym zaleca si
ę
, aby wytrzymało
ść
Rm wynosiła 5,0 MPa.
Mieszanka z kruszyw naturalnych, łamanych i
ż
u
ż
lowych stabilizowanych mechanicznie powinna
spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w Polskiej Normie. Powinno by
ć
stosowane:
1) kruszywo naturalne,
ż
wir i pospółka - do podbudów na drodze o ruchu kategorii KR1 i KR2,
2) kruszywo łamane zwykłe i kruszywo
ż
u
ż
lowe wielkopiecowe - do warstw podbudowy na drogach o
ruchu wszystkich kategorii.
6.2. Warstwa wi
ążą
ca
Do wykonywania warstw wi
ążą
cych powinien by
ć
stosowany beton asfaltowy zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
.
6.3. Warstwa
ś
cieralna
Do wykonywania warstw
ś
cieralnych powinno si
ę
stosowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce typy mieszanek
mineralno-asfaltowych zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
:
1) beton asfaltowy,
2) beton asfaltowy o nieci
ą
głym uziarnieniu,
3) mieszank
ę
mastyksowo-grysow
ą
,
4) mieszank
ę
o nieci
ą
głym uziarnieniu,
5) asfalt piaskowy,
6) asfalt lany,
7) mieszanki mineralno-asfaltowe na zimno zgodnie z zaleceniami technologicznymi producenta,
dopuszczone do obrotu i powszechnego albo jednostkowego stosowania w budownictwie drogowym.
Asfalt lany rozkładany r
ę
cznie dopuszcza si
ę
jedynie w wyj
ą
tkowych wypadkach. Warstwy
ś
cieralne
nawierzchni mog
ą
by
ć
wykonywane z asfaltu twardolanego jedynie przy ich mechanicznym układaniu
specjalistycznym sprz
ę
tem.
Dopuszcza si
ę
wykonywanie warstw
ś
cieralnych z asfaltu piaskowego na drogach o ruchu kategorii
KR1 i KR2.
6.4. Zwi
ą
zanie mi
ę
dzywarstwowe
Bez wzgl
ę
du na kategori
ę
ruchu musi by
ć
stosowane wi
ą
zanie mi
ę
dzy warstwami asfaltowymi oraz
mi
ę
dzy warstwami podbudowy nie zwi
ą
zanej lub zwi
ą
zanej spoiwem hydraulicznym a warstw
ą
asfaltow
ą
.
Wi
ą
zanie warstw nawierzchni uzyskuje si
ę
przez skrapianie lepiszczem asfaltowym podło
ż
a pod
wykonywan
ą
warstw
ę
.
Jako
lepiszcze
asfaltowe
powinien
by
ć
stosowany
asfalt
upłynniony
rozpuszczalnikiem organicznym lub emulsja asfaltowa. Wła
ś
ciwo
ś
ci lepiszcza asfaltowego do skrapiania
powinny by
ć
dostosowane do warunków stosowania (typu i porowato
ś
ci podło
ż
a i wykonywanej warstwy,
temperatury otoczenia, wilgotno
ś
ci).
Podło
ż
e pod wykonywan
ą
warstw
ą
powinno by
ć
skropione w ilo
ś
ci wystarczaj
ą
cej do zwi
ą
zania
warstw, bez nadmiaru lepiszcza. Zalecan
ą
ilo
ść
asfaltu w poł
ą
czeniu mi
ę
dzywarstwowym powinno si
ę
przyjmowa
ć
zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
. W wypadku wi
ą
zania warstw asfaltowych nawierzchni dróg
obci
ąż
onych ruchem KR5 i KR6 zaleca si
ę
przyjmowanie najmniejszych dopuszczalnych ilo
ś
ci asfaltu.
Skropienie powinno by
ć
wykonane sprz
ę
tem mechanicznym zapewniaj
ą
cym równomierno
ść
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
skropienia lepiszczem.
Wbudowanie kolejnej warstwy na skropionym podło
ż
u mo
ż
na rozpocz
ąć
po odparowaniu
rozpuszczalnika lub po rozpadzie emulsji i odparowaniu wody. Skrapiania nie powinno si
ę
wykonywa
ć
w
wypadku układania warstwy z asfaltu lanego.
ZAŁ
Ą
CZNIK Nr 6
WARUNKI TECHNICZNE, JAKIM POWINNY ODPOWIADA
Ć
NAWIERZCHNIE JEZDNI
1. Rz
ę
dne wysoko
ś
ciowe
Przy wykonywaniu nowych i przebudowie dróg powinny by
ć
badane rz
ę
dne wysoko
ś
ciowe podło
ż
a,
podbudowy i powierzchni nawierzchni. Na drogach klasy A i S pomiar wykonuje si
ę
na siatce o
rozmiarach 10 m x 10 m wraz ze sprawdzeniem rz
ę
dnych osi podłu
ż
nej jezdni i obu kraw
ę
dzi. Na
drogach o jezdni w
ęż
szej ni
ż
10 m sprawdza si
ę
rz
ę
dne osi podłu
ż
nej i kraw
ę
dzi. Na drogach klasy GP i
drogach ni
ż
szych klas sprawdza si
ę
rz
ę
dne osi podłu
ż
nej jezdni i kraw
ę
dzi co 20 m, a na odcinkach
krzywoliniowych co 10 m. Warto
ś
ci dopuszczalnych odchyle
ń
w stosunku do rz
ę
dnych projektowych
okre
ś
la tabela:
Rodzaj warstwy konstrukcyjnej
Dopuszczalne odchylenie
1
2
Podło
ż
e
-2 cm, +0 cm
Podbudowa zasadnicza
-1 cm, +0 cm
Warstwa
ś
cieralna
± 1 cm
Wymaga si
ę
, aby 95% zmierzonych rz
ę
dnych danej warstwy nie przekraczało dopuszczalnych
odchyle
ń
.
2. Ocena równo
ś
ci podłu
ż
nej
2.1. Do oceny równo
ś
ci podłu
ż
nej warstw nawierzchni drogi klasy Z i dróg wy
ż
szych klas nale
ż
y
stosowa
ć
jedn
ą
z nast
ę
puj
ą
cych metod:
1) metod
ę
profilometryczn
ą
pomiaru, umo
ż
liwiaj
ą
c
ą
obliczanie wska
ź
nika równo
ś
ci IRI,
2) metod
ę
pomiaru równowa
ż
n
ą
u
ż
yciu łaty i klina, okre
ś
lonych w Polskiej Normie,
3) metod
ę
z wykorzystaniem łaty i klina, okre
ś
lonych w Polskiej Normie.
Stosowanie łaty czterometrowej i klina dopuszcza si
ę
do oceny równo
ś
ci podłu
ż
nej drogi klasy Z oraz
tych elementów nawierzchni drogi klasy G i dróg wy
ż
szych klas, gdzie nie mo
ż
na wykorzysta
ć
innych
metod.
2.2. Do profilometrycznych pomiarów równo
ś
ci podłu
ż
nej powinien by
ć
wykorzystywany sprz
ę
t
umo
ż
liwiaj
ą
cy rejestracj
ę
, z bł
ę
dem pomiaru nie wi
ę
kszym ni
ż
1,0 mm, profilu podłu
ż
nego o
charakterystycznych długo
ś
ciach mieszcz
ą
cych si
ę
w przedziale od 0,5 m do 50 m. Warto
ś
ci IRI oblicza
si
ę
nie rzadziej ni
ż
co 50 m. Wymagana równo
ść
podłu
ż
na jest okre
ś
lona przez warto
ś
ci wska
ź
nika,
których nie mo
ż
na przekroczy
ć
na 50%, 80% i 100% długo
ś
ci badanego odcinka nawierzchni. Warto
ś
ci
wska
ź
nika, wyra
ż
one w mm/m, okre
ś
la tabela:
Klasa drogi
Element nawierzchni
Rodzaj warstwy
50%
80%
100%
konstrukcyjnej
1
2
3
4
5
6
A, S, GP
Pasy ruchu
ś
cieralna
≤
1,2
≤
2,0
≤
3,3
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
zasadnicze,
awaryjne,
dodatkowe,
wł
ą
czania i
wył
ą
czania
wi
ążą
ca
≤
2,0
≤
3,4
≤
5,6
podbudowa zasadnicza
≤
2,9
≤
4,8
≤
7,8
jezdnie
ś
cieralna
≤
2,0
≤
2,8
≤
4,0
ł
ą
cznic,
jezdnie
MOP,
utwardzone pobocza
wi
ążą
ca
≤
3,4
≤
4,8
≤
6,8
podbudowa zasadnicza
≤
4,8
≤
6,7
≤
9,5
G, Z
Pasy ruchu
ś
cieralna
≤
2,8
≤
3,9
≤
4,9
zasadnicze,
dodatkowe,
wł
ą
czania i
wył
ą
czania,
postojowe
jezdnie ł
ą
cznic,
utwardzone pobocza
wi
ążą
ca
≤
3,4
≤
4,8
≤
6,8
podbudowa zasadnicza
≤
4,8
≤
6,7
≤
9,5
Je
ż
eli na odcinku nie mo
ż
na wyznaczy
ć
wi
ę
cej ni
ż
10 warto
ś
ci IRI, to warto
ść
miarodajna b
ę
d
ą
ca
sum
ą
warto
ś
ci
ś
redniej E(IRI) i odchylenia standardowego D : E(IRI) + D nie powinna przekroczy
ć
warto
ś
ci odpowiedniej dla 80% długo
ś
ci badanego odcinka nawierzchni.
2.3. W wypadku gdy konieczne jest stosowanie łaty i klina, okre
ś
lonych w Polskiej Normie, pomiar
wykonuje si
ę
nie rzadziej ni
ż
co 10 m. Wymagana równo
ść
podłu
ż
na jest okre
ś
lona przez warto
ś
ci
odchyle
ń
równo
ś
ci, które nie mog
ą
by
ć
przekroczone w liczbie pomiarów stanowi
ą
cych 95% oraz 100%
liczby wszystkich pomiarów na badanym odcinku. Przez odchylenie równo
ś
ci rozumie si
ę
najwi
ę
ksz
ą
odległo
ść
mi
ę
dzy łat
ą
a mierzon
ą
powierzchni
ą
. Warto
ś
ci odchyle
ń
, wyra
ż
one w mm, okre
ś
la tabela:
Klasa drogi
Element nawierzchni
Rodzaj warstwy
Procent liczby pomiarów
konstrukcyjnej
95%
100%
1
2
3
4
5
A, S, GP
Pasy ruchu
ś
cieralna
≤
4
≤
5
zasadnicze,
awaryjne,
dodatkowe,
wł
ą
czania i
wył
ą
czania
wi
ążą
ca
≤
7
≤
8
podbudowa
-
≤
11
zasadnicza
jezdnie
ś
cieralna
≤
5
≤
6
ł
ą
cznic,
jezdnie
MOP,
utwardzone pobocza
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
wi
ążą
ca
≤
9
≤
10
podbudowa
-
≤
13
zasadnicza
G, Z
Pasy ruchu
ś
cieralna
≤
6
≤
7
zasadnicze,
dodatkowe, wł
ą
czania
i wył
ą
czania,
postojowe, jezdnie
ł
ą
cznic, utwardzone
pobocza
wi
ążą
ca
≤
9
≤
10
podbudowa
-
≤
13
zasadnicza
2.4. Wymagania dotycz
ą
ce równo
ś
ci podłu
ż
nej, okre
ś
lone w ust. 2, powinny by
ć
spełnione w trakcie
wykonywania robót i po ich zako
ń
czeniu.
3. Ocena równo
ś
ci poprzecznej
3.1. Do pomiaru poprzecznej równo
ś
ci nawierzchni powinna by
ć
stosowana metoda równowa
ż
na
metodzie z wykorzystaniem łaty i klina, okre
ś
lonych w Polskiej Normie. Pomiar powinien by
ć
wykonywany nie rzadziej ni
ż
co 5 m, a liczba pomiarów nie mo
ż
e by
ć
mniejsza ni
ż
20. Wymagana
równo
ść
poprzeczna jest okre
ś
lona przez warto
ś
ci odchyle
ń
równo
ś
ci, które nie mog
ą
by
ć
przekroczone
w liczbie pomiarów stanowi
ą
cych 90% i 100% albo 95% i 100% liczby wszystkich pomiarów na badanym
odcinku. Odchylenie równo
ś
ci oznacza najwi
ę
ksz
ą
odległo
ść
mi
ę
dzy łat
ą
a mierzon
ą
powierzchni
ą
w
danym profilu. Warto
ś
ci odchyle
ń
, wyra
ż
one w mm, okre
ś
la tabela:
Klasa drogi
Element nawierzchni
Rodzaj warstwy
90%
95%
100%
konstrukcyjnej
1
2
3
4
5
6
A, S, GP
Pasy ruchu
ś
cieralna
≤
3
-
≤
5
zasadnicze,
awaryjne, dodatkowe,
wł
ą
czania i
wył
ą
czania
wi
ążą
ca
≤
6
-
≤
8
podbudowa zasadnicza
-
-
≤
11
jezdnie, ł
ą
cznic,
ś
cieralna
-
≤
5
≤
6
jezdnie MOP,
utwardzone pobocza
wi
ążą
ca
-
≤
9
≤
10
podbudowa zasadnicza
-
-
≤
13
G, Z
Pasy ruchu
ś
cieralna
≤
6
-
≤
9
zasadnicze,
dodatkowe, wł
ą
czania
i wył
ą
czania,
postojowe, jezdnie
ł
ą
cznic, utwardzone
pobocza
wi
ążą
ca
≤
9
-
≤
12
Dz.U.99.43.430 - tekst pierwotny
SYSTEM INFORMACJI PRAWNEJ LEX ("OMEGA") 50/2004
podbudowa zasadnicza
-
-
≤
18
3.2. Wymagania dotycz
ą
ce równo
ś
ci poprzecznej, okre
ś
lone w ust. 3, powinny by
ć
spełnione w
trakcie wykonywania robót i po ich zako
ń
czeniu.
4. Ocena wła
ś
ciwo
ś
ci przeciwpo
ś
lizgowych
4.1. Przy ocenie wła
ś
ciwo
ś
ci przeciwpo
ś
lizgowych nawierzchni drogi klasy G i dróg wy
ż
szych klas
powinien by
ć
okre
ś
lony współczynnik tarcia na mokrej nawierzchni przy całkowitym po
ś
lizgu opony
testowej.
4.2. Pomiar wykonuje si
ę
nie rzadziej ni
ż
co 50 m na nawierzchni zwil
ż
anej wod
ą
w ilo
ś
ci 0,5 l/m
2
, a
wynik pomiaru powinien by
ć
przeliczalny na warto
ść
przy 100% po
ś
lizgu opony bezbie
ż
nikowej rozmiaru
5,60S x 13. Miar
ą
wła
ś
ciwo
ś
ci przeciwpo
ś
lizgowych jest miarodajny współczynnik tarcia. Za miarodajny
współczynnik tarcia przyjmuje si
ę
ró
ż
nic
ę
warto
ś
ci
ś
redniej E(
µ
) i odchylenia standardowego D : E(
µ
) - D.
4.3. Parametry miarodajnego współczynnika tarcia nawierzchni wymagane po dwóch miesi
ą
cach od
oddania drogi do u
ż
ytkowania okre
ś
la tabela:
Klasa
Element nawierzchni
Miarodajny współczynnik tarcia
drogi
przy
pr
ę
dko
ś
ci zablokowanej opony
wzgl
ę
dem
nawierzchni
30 km/h
60 km/h
90 km/h
120 km/h
1
2
3
4
5
6
A
Pasy ruchu zasadnicze, dodatkowe,
0,52
0,46
0,42
0,37
awaryjne
Pasy wł
ą
czania i wył
ą
czania, jezdnie
0,52
0,48
0,44
-
ł
ą
cznic
S, GP,
Pasy ruchu, pasy dodatkowe, utwardzone
0,48
0,39
0,32
0,30
G
pobocza