10
PLAN WYDARZEŃ
Plan wydarzeń
19. Przypłynięcie Odysa do rodzinnej ziemi:
a) pomoc ze strony Ateny,
b) pobyt w chacie Eumajosa,
c) wzruszające spotkanie z synem Telema-
chem.
II W rodzinnej Itace
1. Oczekiwanie najbliższych na powrót Odysa.
2. Zabiegi książąt w celu zdobycia ręki Penelopy.
3. Zamieszkanie zalotników królowej w zamku
Odysa.
4. Przybycie do Telemacha bogini Ateny pod po-
stacią Mentesa.
5. Zorganizowanie wiecu ludowego przez syna
Odysa i oskarżenie zalotników.
6. Udanie się Telemacha do Nestora i Menelaosa
w celu pozyskania informacji o ojcu.
7. Powrót młodzieńca i spotkanie z ojcem w cha-
cie Eumajosa.
8. Wspólny plan ojca i syna na ukaranie zalotni-
ków.
9. Przybycie Odysa zamienionego w żebraka do
zamku królewskiego.
10. Zorganizowanie turnieju na zamku króla Itaki.
11. Zwycięstwo w turnieju i zabicie przez syna
Laertesa wszystkich zalotników.
11
STRESZCZENIE
Streszczenie
12. Spotkanie Odysa z żoną.
13. Odwiedziny u starego ojca.
14. Walka z krewnymi zamordowanych zalotni-
ków.
15. Interwencja Ateny i zakończenie sporu.
Streszczenie
Rozdział:
Od Kikonów do Kiklopów
Po zakończeniu trwającej
dziesięć lat wojny trojań-
skiej Grecy z radością szy-
kowali się do powrotu do domu. Ładowali łupy
wojenne, ściskali się na pożegnanie i z zadumą
spoglądali na równinę trojańską, na której spędzili
tyle lat. Na morzu rozwinął żagle oddział składa-
jący się z 12 okrętów należących do Odyseusza,
króla Itaki.
W samym początku zły los
stanął mu w poprzek drogi
(s. 9). Wicher zapędził statki
Odysa ku trackim wybrzeżom, do krainy zamiesz-
kanej przez Kikonów. Król Itaki wraz z wojskiem
wpadł znienacka do miasta Ismaros i zrabował
je. Żeglarze, nie słuchając Odysa nakazującego im
odwrót, zostali na brzegu, wyprawili sobie ucztę,
OPUSZCZENIE
TROI
NA ZIEmI
KIKONóW
12
STRESZCZENIE
Streszczenie
po czym zasnęli. Nad ranem zostali napadnięci
przez Kikonów przybyłych tubylcom z pomocą.
W czasie bitwy Odyseusz stracił 72 ludzi, po sze-
ściu z każdego okrętu.
Statki wypłynęły na morze,
które było niespokojne, wiał
silny wiatr i panowała gęsta
mgła. Po dwóch dniach odpoczynku w przystani
Grecy płynęli na południowy zachód. Nieprzyjazne
wiatry miotały nimi przez dziesięć dni, w końcu
Odyseusz i jego towarzysze przybyli do nieznanej
krainy. Zrobili zapas wody i przygotowali posiłek.
Odys wysłał dwóch ludzi, by rozpoznali teren, po-
zostałym nie pozwolił się oddalać. Wysłannicy
spotkali rdzennych mieszkańców wyspy i zostali
przez nich nakarmieni lotosem, zielem niezwy-
kłym i niebezpiecznym. Kto go spróbował, tra-
cił pamięć i pragnął już tylko na zawsze pozostać
w kraju Lotofagów, czyli ludzi jedzących lotosy.
Król Itaki związał i przykuł do ławy wioślarskiej
dwóch towarzyszy, którzy skosztowali lotosu, i po-
płynął dalej.
Przybyli do nieznanej wyspy,
na której były piękne łąki i gaje,
a ponieważ na wzgórzach bie-
gały niezrażone widokiem ludzi
kozy, towarzysze Odyseusza upolowali kilka z nich
i najedli się wreszcie do syta. Król Itaki ujrzał ze
szczytu góry znajdującą się nieopodal kolejną
wyspę. Po unoszącym się dymie wnioskował, że
DOTARCIE
DO PIęKNEJ
WYSPY
W KRAJU
LOTOfAGóW
13
STRESZCZENIE
Streszczenie
była zamieszkana, więc postanowił się tam udać.
Wziął kilkunastu towarzyszy, pozostałe okręty
miały czekać w przystani. Płynąc wzdłuż wybrze-
ża, zauważył dziwną pieczarę zbudowaną z potęż-
nych głazów i pni drzew. Ukrył okręt wśród skał,
wziął spory bukłak wina i kazał iść za sobą dwuna-
stu swoim ludziom.
W dziwnej pieczarze były
kosze z serami, sagany z mle-
kiem, a za ogrodzeniem stały
koźlęta i baranki. Towarzysze Odyseusza zapro-
ponowali, by zabrać, co się da, i uciekać, jednak
Odyseusz ich nie posłuchał. Wieczorem wrócił
gospodarz. Gdy wojownicy spod Troi zobaczyli
wielkoluda z jednym okiem na czole, domyślili
się, że jest Kiklopem, a ujrzawszy, z jaką siłą rzu-
cił przyniesiony na ramionach ogromny pęk drzew,
schowali się ze strachu w kątach dziwnego domo-
stwa. Potwór zasunął wejście do pieczary ogrom-
nym głazem, wydoił kozy, owce i rozpalił ogień.
Wtedy zauważył Odyseusza i jego towarzyszy.
Król Itaki wyjaśnił, że wraca spod Troi i prosi
o gościnę, jednak olbrzym w odpowiedzi chwy-
cił dwóch ludzi Odyseusza i na jego oczach ich
zjadł. Kolejnych dwóch pochłonął na drugi dzień
na śniadanie, a potem jeszcze dwóch na kolację. Po
wieczerzy władca Itaki poczęstował Polifema, bo
tak nazywał się gospodarz pieczary, winem, któ-
re bardzo smakowało olbrzymowi. Kiklop pił jedną
czarę po drugiej i coraz bardziej pijany zapewniał
Odyseusza, który przedstawił się jako Nikt, że
W PIECZARZE
POLIfEmA
Od Kikonów do Kiklopów
14
STRESZCZENIE
Streszczenie
zje go na końcu. Gdy pijany do nieprzytomności
padł na ziemię, władca Itaki ociosał leżący w jaski-
ni drąg, opalił w piecu i z pomocą towarzyszy wbił
rozpalony kołek w jedyne oko Kiklopa. Słysząc
jego przeraźliwy krzyk, zbiegli się inni Kiklopi.
Próbowali dowiedzieć się, kto wyrządził Polife-
mowi krzywdę, ale on niezmiennie odpowiadał, że
Nikt, sądzili więc, że oszalał, i odeszli.
Tymczasem Odys obmy-
ślił sposób, jak wydostać
się z pieczary zamkniętej
olbrzymim głazem. Więza-
mi z wikliny skrępował po trzy barany, a pod ich
brzuchami przywiązał swoich towarzyszy. Ślepy
Polifem, wypuszczając zwierzęta z pieczary, siadł
u wejścia i próbował dłońmi przechwycić wymy-
kających się nieproszonych gości, na nikogo się
jednak nie natknął, gdyż ci schowani byli po brzu-
chami kudłatych baranów.
Wydostawszy się na wolność, że-
glarze zabrali zwierzęta i udali się
na okręt. Jednak Odys był dumny
z tego, że przechytrzył Kiklopa. Opuszczając kozią
wyspę, przyznał się, że jest królem Itaki, synem
Laertesa. Zrozpaczony Polifem rzucił dwukrotnie
za nim olbrzymimi głazami. Swego ojca Posejdona
w modlitwie błagał o ukaranie Odysa. Chciał, żeby
wojownik trojański nigdy nie wrócił do domu.
Jeśli jednak bogowie przeznaczyli mu, by stanął
na ziemi ojczystej, niech powróci do niej po wielu
KLąTWA
POLIfEmA
SPRYTNE
OPUSZCZENIE
PIECZARY
15
STRESZCZENIE
Streszczenie
latach, samotnie i w nędzy. Tymczasem Odyseusz
bawił się na pięknej sąsiedniej wyspie, nic sobie nie
robiąc z klątwy Polifema, a następnego dnia wyru-
szył w dalszą drogę. Nie wiedział, że przekleństwo
miało się spełnić do ostatniego słowa (s. 14).
Rozdział:
Nierozwikłane ścieżki świata
Okręty króla Itaki przybyły do
wyspy Eolia, na której mieszkał
król wiatrów Eol, ojciec sześciu
córek i sześciu synów. Przez miesiąc gościł Ody-
seusza. Polubił go bardzo, więc na dalszą drogę
podarował mu skórzany wór, a w nim zamknął
wszystkie złe wiatry i sam zawiązał miech taśmą
srebrną (s. 15). Na wolności zostawił delikatny ze-
fir, aby łagodnie dął w żagle okrętów Odysa.
Kolejne dziewięć dni i nocy
minęło spokojnie. Odys
stał przy sterze i dziesią-
tego dnia ujrzał już w oddali rodzinne strony.
Był bardzo wzruszony. Gdy w nocy spał, jego to-
warzysze, podejrzewając, że w skórzanym miechu
znajdują się wielkie skarby, otworzyli wór, a wtedy
srogie wiatry wydostały się na wolność i porwa-
ły okręty z powrotem do Eolii. Król wiatrów, do
którego Odys udał się po pomoc, zrozumiał, że to
bogowie kierują losem syna Laertesa i rozgniewa-
ny przepędził niedawnego gościa.
Streszczenie
U KRóLA
WIATRóW
NIEPOmYśLNE
WIATRY EOLA
Nierozwikłane ścieżki świata