9.

WORK PART ONE

Ok, I’m a regular drone. Yes, I really am. There is no doubt about it. Hard
work is not what I’m cut out for. Let’s face it, fooling away the time is
my middle name. There’s no denying that I lie down on the job when the
queen asks me to do something from time to time. It can’t be helped. That
is exactly my nature and I see no reason to change it. How could anyone
come up with this absurd idea of me following the bees’ example and
doing some odd jobs for a start? The bees work their guts out / off –
that’s true. But why should I be expected to roll up my sleeves and do
some work? It’s beyond me. Can’t they realize that I would surely burn
myself out in no time? They devised this labour code of theirs. It was
there that they defined all these dangerous ideas such as full-time
employment, overtime, job description, working in shifts and who
reports to whom. If they need to take on new staff they should feel free
to leave the beehive and organize recruitment among the bees from other
beehives and leave us drones alone. I could be involved in conducting
interviews for the jobs if need be. Why not? I always liked meeting the
foreign chicks no matter whether they are skilled or unskilled. Some of
them are quite cute and I wouldn’t say no to supervising them during the
orientation period or running training for them. Our human resources
department somehow fails to recognize my extraordinary skills for
dealing with trainees. I agree, I always take my time when I’m supposed
to complete an assignment. If it is so urgent why they should give it to
the bees who work under contract of employment and get paid their
remuneration in the form of extra honey. I work freelance because I’m
self-employed

and I feel good about it.

1

SŁOWNICTWO A

drone – truteń

no doubt about it

– nie ma wątpliwości

cut out for

– stworzony do

let’s face it

– spójrzmy prawdzie w oczy, nie

czarujmy się
fool away the time – mitrężyć czas

is my middle name

– to moja specjalność

there’s no denying – nie ma co zaprzeczać
lie down on the job – obijać się
queen – królowa
it can’t be helped – nic sie nie da zrobić
see no reason to – nie wiedzieć powodu
żeby

come up with

– wymyślić, wpaść na

bee - pszczoła

follow sb’s example

– iść za czyimś

przykładem
odd jobs – prace dorywcze
for a start – na początek
work one’s guts out / off – wypruwać sobie
flaki w pracy

roll up one’s sleeves

– zakasać rękawy

it’s beyond me – jest to dla mnie
niezrozumiałe
burn out – wypalić się
in no time – bardzo szybko, natychmiast
devise – opracować
labour code – kodeks pracy

full-time employment

– zatrudnienie na

pełny etat

overtime

– nadgodziny

job description – zakres obowiązków

work in shifts

– praca w systemie

zmianowym

report to – podlegać (komuś)
take on – zatrudnić
staff – kadra

feel free to

– nie krępować się i...

beehive – ul
recruitment – rekrutacja
leave sb alone – zostawić kogoś w spokoju
conduct – przeprowadzać
interview – rozmowa kwalifikacyjna
if need be – jeśli zajdzie taka potrzeba
foreign chicks – „laseczki” z zagranicy, obce
no matter - obojętnie

skilled

– wykwalifikowany

unskilled

– niewykwalifikowany

cute – milutki
orientation period – okres wdrożenia do
obowiązków
run training – prowadzić szkolenie

human resources department

– dział kadr

fails to recognize – nie uznaje
extraordinary – niezwykły
trainees – stażysta

take one’s time

– nie śpieszyć się

assignment – zadanie, zlecenie
urgent – pilny
contract of employment – umowa o pracę
remuneration – wynagrodzenie
work fereelance – pracować jako wolny
strzelec
be self-employed – pracować na własny
rachunek

SŁOWNICTWO B

record of service – staż pracy
work permit – pozwolenie na pracę
allowance – dieta
redundancy money – odprawa
bonus – premia
termination of contract – wypowiedzenie
umowy o pracę
social package – pakiet socjalny
occupational desease – choroba zawodowa
treadmill – kierat
be on the board – być członkiem zarządu
shop-steward – związkowiec
knock on – (infml) rozpoczynać pracę
knock off – (infml) kończyć pracę

be at loose end – nie wiedzieć co ze sobą
począć
toil – harówka
flexitime – nienormowany czas pracy
lay off – zwolnić z pracy (zwykle grupowo)
white collars – pracownicy umysłowi
blue collars – pracownicy fizyczni
foreman – majster
deputy – zastępca
cottage work – praca chałupnicza
talk shop – rozmawiać o pracy
up to the ears in work – po uszy w robocie
sick benefit – zasiłek chorobowy
sick leave – zwolnienie lekarskie

2

I. W poniższej ramce znajdź słowa (poziomo i pionowo), a następnie odgadnij 7 zwrotów
związanych z tematem tego rozdziału. Wpisz je w odpowiednie linijki po ramką.

P H W O R K W I

A C E F

I

O

I

O H A T

I M E M O

A W A Y A J O B S B P O
C O D E M I

T O F U L L

O Y O U T R G U T S O K

N R F L

I

R A

I

O K Y H

T U H U M A N U D E M L

R V S A E M S N D

I

E P

A E D E P A R T M E N T
C E M P L O Y M E N T O

T R L

I

L A B O U R E H

R E S O U R C E S S P N

1. ________________________ the ____________

2. ____________ one’s _______________________

3. ____________________________________

4. ______________________________________

5. _______________________________________

6. ________________________________________

7. _________________________________________

3

II. Rozwiąż krzyżówkę.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

ACROSS:

2. work at a regular job done in addition to regular working hours
4. a person undergoing training
7. not having or requiring any special skill or training
9. the process of bringing a person, etc., to an agreed standard of proficiency,
etc., by practice and instruction
10. pay; recompense
11. the period of time worked by a group workers

DOWN:

1. a self-employed person, esp. a writer or artist, who is not employed
continuously but hired to do specific assignments
3. formal procedure of hiring for a job
5. something that has been assigned, such as a mission or task
6. a formal discussion, esp. one in which an employer assesses an applicant for a
job

8. the adjustment or alignment of oneself or one's ideas to surroundings or
circumstances

III. Ułóż we właściwej kolejności litery w poniższych
wyrazach (tam gdzie to jest konieczne). Następnie odgadnij 5

IV. Ułóż słowa z poniższych fragmentów, a ze słów 4 zwroty
związane z tematem tego rozdziału. 2 słowa wystąpią

4

zwrotów związanych z tematem tego rozdziału. 1
słowaowystąpi samodzielnie.

samodzielnie.

il e

o w

n d

o n

t h e

b jo

k o

w

r

o n e ’ s

t s u g

o tu

l l

o r

u p

o n

e ’s

v e

s

e

s

le

b o

ur la

d o c

e

t in

in

g

r a

k o

w

r

r e

e c

f

e la

n

f o -

- o l

a w

-

- a y

t h e

t i-

- m

e

w o

-

- r k

in

s h -

- ifts

o v

e -

- r t -

- im e

h u

-

- m

a n

r e s -

- o u

r -

- c e s

r e m

-

- u n e

-

- r a t-

- io

n

t a -

- lk

s h -

- o p

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.

5.

5.

6.

6.

5

V. Odgadnij słowa opisane przez poniższe definicje. Następnie ułóż zwroty związane z
tematem tego rozdziału. 2 słowa wystąpią samodzielnie.

1. a formal agreement between two or more parties: _ O _ _ _ _ _ _
2. an allowance paid by the government as for sickness, unemployment,

etc., to which a person is entitled under social security or the national
insurance scheme: _ E _ _ _ _ _

3. an individual piece of work or task (plural): _ _ B _
4. not having or requiring any special training: _ _ _ K _ _ _ _ _
5. occasional, incidental, or random: _ D _
6. relating to, or used by people who are unwell: _ _ C _
7. relating to, or used by people who are unwell: _ _ C _
8. paid employment at a job or a trade, occupation: _ O _ _
9. permission to be absent, as from a place of work or duty: _ E _ _ _
10. permission, esp. written permission: _ _ R _ _ _
11. something given, paid, or received above what is due or expected: _ _

N _ _

12. the work or occupation: _ _ _ L _ _ _ _ _ _
13. used to indicate possession, origin, or association: _ _

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

6

10.

WORK PART TWO

Yes, I admit, I twiddle my thumbs most of the time. What else should I
do if I don’t feel like pulling my weight whenever I touch any kind of
work? I can’t down the tools, can I? What would the queen think of me,
then? The very thought makes chills run down my spine. What a shame it
would be. I hope the queen holds me in high esteem as an old hand with
impeccable work record. Of course, I haven’t done any work of
significance in my life. This simple way I haven’t had the chance to screw
things up. There are, however, times when we, the guys, the drones I
mean, have our hands full. It happens when we are expected to… well…
have a relationship with the bees. Naturally, it’s all for the sake of the
prosperity of our society. Believe it or not, but we spare no pains, then,
to perform our duties the best we can. That’s quite a job to do. There are
hundreds of thousands of bees to… well… have a relationship with. But
do we rest on our laurels? Not in the least. I, for one, work like a horse.
Just think what would happen if we decided to take a few days off or
most of us had a sick leave. A regular catastrophe. In short, I can easily
say that my friends and I knock ourselves out. And what do we get in
return? We are called lazy bums. We are threatened with termination of
employment or, worse still, dismissal for those who, unlike myself,
work part-time or work at order under contract of mandate. You may
think that they at least comply with the notice period drones have in their
contracts. Not at all. If you don’t follow your superior’s orders as
subordinates normally do, you are dismissed right away, or you are
made redundant as they officially say. That’s what happens to us for our
sweat and toil. Well, as a matter of fact, we do piece / job work, don’t
we? We should get paid accordingly, shouldn’t we? But somehow we
don’t! Each bee that we have to… well… you know what I mean, is a
single element that should constitute our remuneration. Yes, we should
get a salary like other white-collar workers. Especially that we hit a
glass ceiling whenever promotions are discussed. So, drones of the
world, unite and fight for your rights!

7

SŁOWNICTWO A

I admit – przyznaję
twiddle one’s thumbs – (infml) zbijać bąki

pull one’s weight

– przykładać sie do pracy

touch – dotykać
down the tools – zastrajkować
queen – królowa
the very thought – sama myśl

chills run down one’s spine

– ciarki idą po plecach

what a shame – jaki wstyd

hold in high esteem

– darzyć wielkim szacunkiem

old hand – stary wyga
impeccable work record – nienaganny staż pracy
any work of significance – istotna praca
this simple way – w ten prosty sposób
screw things up – spieprzyć
drone – truteń

have one’s hands full

– mieć pełne ręce roboty

have a relationship – utrzymywać związki, stosunki
bee – pszczoła
for the sake of – dla dobra, na rzecz
believe it or not – możesz wierzyć lub nie

spare no pains

– nie szczędzić wysiłków

perform one’s duties – wykonywać obowiązki
quite a job – kawał roboty
rest on one’s laurers – spoczywać na laurach
not in the least – ależ skąd, w żadnym razie
I, for one, - ja naprzykład

work like a horse

– tyrać jak wół

take a day off – wziąć sobie dzień wolnego
sick leave – zwolnienie lekarskie
knock oneself out – zarzynać się, wykańczać sie
(robotą)

in return – w zamian
lazy bum – leń patentowany
threaten – grozić
termination of employment – rozwiązanie
umowy o pracę
dismissal – zwolnienie z pracy
unlike – w odróżnieniu od

work part-time

– pracować na pół etatu

work at order – pracować na zlecenie
contract of mandate – umowa zlecenie
comply with – stosować sie do
notice period – okres wypowiedzenia (umowy)
not at all – wcale nie
follow orders – wykonywać polecenia
superior – zwierzchnik
supbordinate – podwładny
dismiss – zwolnić
right away – od razu

make redundant

– zredukować (stanowisko

pracy)
sweat – pot
toil – harówka
as a matter of fact – w gruncie rzeczy
piece / job work – praca na akord
accordingly – odpowiednio, adekwatnie
constitute – stanowić

remuneration

– wynagrodzenie

salary – pensja

white collar workers

– pracownicy umysłowi,

biurowi
hit a glass ceiling – być pozbawionym
możliwości awansu zawodowego

SŁOWNICTWO B

retire – iść na emeryturę
golden handshake – hojna odprawa

maternity leave

– urlop macierzyński

take pains – zadać sobie wiele trudu

have other fish to fry

– mieć co innego do roboty

be on the dole – być na zasiłku dla bezrobotnych
continuity of employment – ciągłość pracy
labour inspection – inspekcja pracy

dead-end job

– praca bez perspektyw

put in for a rise

– żądać podwyżki

token strike – strajk ostrzegawczy

hand in one’s resignation / notice – złożyć
wymówienie
trade union – związek zawodowy
to know one’s trade – znać się na swojej
robocie

put one’s back into it

– przyłożyć sie do

sink one’s teeth into – wgryźć się w
go out of one’s way – dołożyć starań

put one’s shoulder to the wheel

– zabrać się do

roboty (infm)
keep one’s nose to the grindstone – tyrać jak
wół

8

I. W poniższej ramce znajdź słowa (poziomo i pionowo), a następnie odgadnij 7 zwrotów
związanych z tematem tego rozdziału. Wpisz je w odpowiednie linijki po ramką.

P H W O R K W F A C E D

I

A

I

O O O H A T U M T O O L S

R R R Y A J G L A S S W B O

E S K D E

I

T L

I

K E N O F

C E O C O N T R A C T K R M

O N T E R M

I

N A T

I

O N A

R T H U M A H U D E M L U N
D R H A C E

I

L

I

N G P N D

N H A V E A T T M E N T T A

O C N K E M P L O Y M E N T
O T D

I

L A B O U R E H O E

F E S

I M P E C C A B L E S

1. _________________ the _________________

2. _________________ _________________ _________________

3. _________________ one’s _________________

_________________

4. _________________ _________________ a _________________

5. _________________ _________________ _________________

6. _________________ _________________ _________________

7. _________________ a _________________ _________________

9

II. Rozwiąż krzyżówkę.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

ACROSS:

1. tasks or action that a person is bound to perform for moral or legal reasons
3. the work or occupation in which a person is employed
4. to remove or discharge from employment or service
6. a commission or instruction to produce or supply something in return for
payment
7. a fixed regular payment made by an employer, often monthly, for professional
or office work
9. not full time
10. manual industrial worker

DOWN:

1. an official notice of discharge from employment or service
2. deprived of one's job because it is no longer necessary for efficient operation
5. hard or exhausting work

8. permission to be absent, as from a place of work or duty

III. Ułóż we właściwej kolejności litery w poniższych
wyrazach (tam gdzie to jest konieczne). Następnie odgadnij

zwroty związane z tematem tego rozdziału.

IV. Ułóż słowa z poniższych fragmentów, a ze słów 5 zwrotów
związanych z tematem tego rozdziału. 1 słowo wystąpi
samodzielnie.

1

t h e

l t

o o

s

e v h

a

o n e

’s

a s n d

h

l ful

p a r e s

n o

p a n si

s t r

e

o n

o n e

’s

la

u r e

l

s

k

o w

r

k e

il

a

s

h

o r e

t i

n

t e r

m in

a

o

o f

t m

e n

e

m p lo

y

p i-

- e c e

w o -

- r k

r e m -

- u n e -

- r a

t -

- io n

n o t

-

- ic

e

p e -

- r i-

- o d

w o

-

- r k

r e -

- c o -

- r d

h a

-

- n d

in

o n e ’s

r e s -

- i g

n a

-

- t io n

k n

-

- o w

o n e ’s

t r -

- a d

e

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.

5.

5.

6.

6.

1

V. Odgadnij słowa opisane przez poniższe definicje. Następnie ułóż zwroty związane z tematem tego rozdziału.

1. a commission or instruction to produce or supply something in return for payment: _ _

_ E _

2. a hard brittle transparent material used for making windows, mirrors, bottles, etc: _ L

_ _ _

3. a personal occupation, esp. a craft requiring skill: _T _ _ _ _
4. care, trouble, or effort: P A I N S
5. deprived of one's job because it is no longer necessary for efficient operation: _ _ D _

_ _ _ _ _

6. relating to advanced years or a long life: _ L _
7. paid employment at a job or a trade, occupation, or profession: _ O _ _
8. part of the body at the end of the arm: _ _ N _
9. permission to be absent, as from a place of work or duty: _ E _ _ _
10. relating to pregnant women or women at the time of childbirth: _ _ T _ _ _ _ _ _
11. the condition of being united: _ N _ _ _
12. the first letter and first vowel of the modern English alphabet: _
13. the inner upper surface of a room: _ _ _ _ I _ _
14. to cause to exist or produce: _ A _ _
15. to come into violent contact with: _ I _
16. to gain possession of (something) by force or effort: _ A _ _
17. used to indicate location or position: _ _

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

12