2010-11-30
Ćwiczenie 2
Projekt budowlany sieci
Klasyfikacja
kanalizacji bytowo-
studzienek
gospodarczej dla
przykładowego obszaru kanalizacyjnych
jednostki osadniczej
(projekt uproszczony).
Normy aktualne  to normy znajdujące się w bieżącym katalogu Polskich Norm.
Normy archiwalne  oznaczone kolorem brÄ…zowym, to dokumenty,
które zostały wycofane ze zbioru Polskich Norm i zastąpione przez inne
normy lub wycofane bez zastÄ…pienia. Stosowanie norm archiwalnych
określił PKN odpowiadając na zapytanie: Czy normy archiwalne mogą Założenia ogólne
być stosowane? Tak, ale ten fakt powinien być uzgodniony między
współpracującymi stronami (np. dostawca - odbiorca). Więcej na ten
temat można przeczytać w Czasopiśmie Normalizacja 6/2001, w artykule
mgr Urszuli Teper pt.  Wycofywanie norm w systemie normalizacji
Studzienki kanalizacyjne sÄ… obiektami budowlanymi,
dobrowolnej : W normalizacji, u której podstaw leży dobrowolne
stosowanie normy, faktu dezaktualizacji normy nie należy wiązać z
które powinny spełniać wymagania norm PN-EN
prawnym zakazem stosowania normy wycofanej. [...] Zbiór norm
wycofanych nie jest bowiem zbiorem norm, których stosowanie jest
zakazane [...]. Normy wycofane tym różnią się od norm aktualnych, że
Zgodnie z przyjętym podziałem i definicjami normy
prezentują mniej nowoczesne rozwiązania - z punktu widzenia postępu
naukowo-technicznego - jednak rozwiązania te nie są błędne...
archiwalnej PN-B-10729:1992 wyróżnia się:
Normy uznaniowe - to dokumenty przyjęte do zbioru Polskich Norm w
oryginalnej wersji językowej,
Studzienkę włazową
Studzienkę niewłazową
Studzienkę bezwłazową (studzienka ślepa)
StudzienkÄ™ monolitycznÄ…
StudzienkÄ™ prefabrykowanÄ…
StudzienkÄ™ murowanÄ…
Polskie
Studzienkę kołową
StudzienkÄ™ prostokÄ…tnÄ…
Normy
StudzienkÄ™ wielokÄ…tnÄ…
1
2010-11-30
Klasyfikacja studzienek Klasyfikacja studzienek
Studzienka włazowa
StudzienkÄ™ monolityczna
Studzienka o średnicy e" 1,0 m przystosowana do
Studzienka, której co najmniej komora robocza jest
wchodzenia i wychodzenia dla wykonywania
wykonana w konstrukcji monolitycznej
czynności eksploatacyjnych w kanale
StudzienkÄ™ prefabrykowana
Studzienka niewłazowa
Studzienka, której co najmniej zasadnicza część
Studzienka o średnicy < 1,0 m przystosowana do
komory roboczej i komin włazowy są wykonane z
wykonywania czynności eksploatacyjnych w kanale z
prefabrykantów
powierzchni terenu
Studzienka bezwłazowa (studzienka ślepa)
StudzienkÄ™ murowana
Studzienka kanalizacyjna bez otworu włazowego,
Studzienka której co najmniej zasadnicza część
przykryta stropem pod powierzchnią terenu; spełnia
komory roboczej jest wykonana z cegły
funkcję studzienki połączeniowej lub rozgałęzieniowej
Klasyfikacja studzienek Elementy studzienki
Studzienka kołowa
Studzienka z komorą roboczą której przekrój
poziomy jest w kształcie koła
Studzienka prostokÄ…tna
Studzienka z komorą roboczą której przekrój
poziomy jest w kształcie prostokąta
Studzienka wielokÄ…tna
Studzienka z komorą roboczą której przekrój
poziomy jest w kształcie wielokąta
2
2010-11-30
Wymagania konstrukcyjno-budowlane Wymagania konstrukcyjno-budowlane
Wysokość komory roboczej:
Dno studzienki
Wysokość komory roboczej powinna być > 2,0 m. W przypadku, gdy
Powinno mieć płytę fundamentową oraz betonowe wypełnienie z
głębokość ułożenia kanału oraz warunki ukształtowania terenu nie
wyrobioną kinetą lub kinetami (studzienki połączeniowe i
mogą zapewnić tej wysokości, dopuszcza się wysokość komory
rozgałęzieniowe)
roboczej < 2,0 m
Kineta w dolnej części, do wysokości połowy średnicy kanału powinna
mieć przekrój poprzeczny zgodny z przekrojem kanału
Ściany komór roboczych:
W górnej części ścieny pionowej o wysokości równej co najmniej ź
Powinny być wewnątrz gładkie
średnicy kanału
Złącza prefabrykantów betonowych i żelbetowych, łączonych na
W przypadku zmiany średnicy kanału kineta powinna stanowić przejście
zaprawę cementową, powinny być zaspoinowane i zatarte zaprawą
z jednego przekroju w drugi
cementową na gładko
Niweleta dna powinna być dostosowana do niwelety kanału przed i za
Ściany murowane wewnątrz powinny mieć wygładzone spoiny
studzienkÄ…
Zawnętrzna powierzchnia powinna być posmarowana środkami
Spadek spocznika powinien wynosić 5% w kierunku kinety
bitumicznymi
W przypadku studzienek z tworzyw sztucznych stosowanie płyty
Złącza elementów studzienek z tworzyw sztucznych mogą być łączone
fundamentowej oraz betonowego wypełnienia nie jest wymagane
za pomocÄ… uszczelek elastomerowych lub przez zgrzewanie
W przypadku ścieków agresywnych dno studzienki powinno być
odpowiednio zabezpieczone
Wymagania konstrukcyjno-budowlane Wymagania konstrukcyjno-budowlane
Lokalizacja studzienek
Należy zapewnić możliwość dojścia do studzienek Stateczność i wytrzymałość
Zaleca sie zapewnienie możliwości dojazdu do studzienek Studzienki kanalizacyjne powinny być wytrzymałe na parcie ziemi, wody
i obciążenia dynamiczne oraz nie powinny być unoszone wskutek
Studzienka nie powinna znajdować sie pod krawężnikiem
wyporu wody
Studzienka w kanałach bytowo-gospodarczych i przemysłowych w
kanalizacji rozdzielczej nie powinna znajdować się w miejscu
narażonym na gromadzenie się ścieków
Elementy studzienek niewłazowych wykonanych z tworzyw
sztucznych
Materiały
Studzienki wykonane z tworzyw sztucznych zaleca się stosować w
Powinny być wykonane z materiałów trwałych
kanalizacji z przewodów z tworzywa sztucznego
Beton hydrotechniczny wraz z domieszkami uszczelniajÄ…cymi
Kręgi betonowe i żelbetowe łączone na zaprawę cementową lub na
Kominy włazowe studzienek
uszczelki
Dla studzienek o głębokości > 3,0 m powinny być wykonane z
Cegła kanalizacyjna
prefabrykantów o średnicy wewnętrznej 0,8 m lub 1,0 m
Tworzywa sztuczne takie jak:
Ściany powinny być gładkie a złącza kręgów zaspoinowane
PVC-U
Studzienki o głębokości < 3,0 m mogą być wykonane bez kominów
PP
włazowych
PE i inne
W przypadku ścieków agresywnych powinny być stosowane
odpowiednie materiały chemoodporne i izolacje
3
2010-11-30
1
2
Wymagania konstrukcyjno-budowlane
Przejście kanału przez ścianę studzienki
Powinno być na tyle elastyczne, aby możliwa była nierównomierność
osiadania studzienki i kanału
Przejście powinno być szczelne aby uniemożliwić infiltrację wód
gruntowych i eksfiltrację ścieków
Włazy kanałowe
Powinny mieć średnicę > 600 mm
W studzienkach niewłazowych należy zastosować zwieńczenie
odpowiednie do średnicy studzienki
4
3
Poziom górnej powierzchni włazu powinien być równy z powierzchnią ulicy
Natomiast na trawnikach i zieleńcach  powinien znajdować się ponad
terenem
Stopnie złazowe
Powinny być zamocowane mijankowo w dwóch rzędach w odległościach
pionowo: 25cm lub 30 cm i w odległości poziomej osi stopni 30 cm
Dopuszcza sie zamontowane na stałe drabiny o szerokościach 30 lub 40
cm i odległości pionowych szczebli 30 cm
Odległość szczebla od ściany powinna być > 15 cm
Minimalne wymiary w planie
Odległości między studzienkami
studzienek włazowych
Minimalne wymiary studzienek włazowych kołowych
studzienki rewizyjne (włazowe)
Minimalna średnica wewnętrzna studzienki
na kanałach o wysokości > 1,60 m  100 m
Średnica wewnętrzna
przewodu
Połączeniowej
odprowadzającego na kanałach o wysokości <1,60 m  120 m
Kaskadowej
Przelotowej lub
ścieki
(spadowej)
rozgałęzieniowej
d"0,30 1,20
1,20 1,20 studzienki rewizyjne (nieprzełazowe)
0,40
wahają się między 50 - 70 m
0,50 1,40
1,40 1,40
0,60
0,80 1,60 1,60 1,60 studzienki rewizyjne (nieprzełazowe) na
posesjach
Minimalne wymagania studzienek włazowych prostokątnych lub wielokątnych
powinny być takie aby wymiary jednego ze spoczników w komorze roboczej
około 30 m
wynosi co najmniej 0,5 x 0,25
4
2010-11-30
Studzienka
b)
Studzienki Rewizyjne
Rewizyjna
a) nieprzełazowa
Studzienki rewizyjne  na kanałach b) włazowa
nieprzełazowych (o wymiarach mniejszych niż 0,6 x 1,0 m)
a)
przelotowe na załamaniach osi kanału w planie
na załamaniach spadku kanału
na dłuższych odcinkach prostych
studnie połączeniowe
studnie rozgałęzieniowe w węzłach kanałów
Studzienki rewizyjne  na kanałach przełazowych
(o wymiarach powyżej 0,6 x 1,0 m)
studnie włazowe (rewizyjne)
przelotowe na załamaniach osi kanału w planie
na załamaniach spadku kanału
na dłuższych odcinkach prostych
Studzienki Kaskadowe
Studzienki kaskadowe (komory kaskadowe) 
Studzienka stosuje się na połączeniach kanałów przy
dużych różnicach poziomów
rozprężna
Dla kanałów o średnicy < 400 mm studzienki kaskadowe z
TEGRA 1000
pionową rurą na zewnątrz studzienki (różnica poziomów
przy tej konstrukcji nie powinna być większa niż 4 m)
z pokrywą żeliwną
Dla kanałów o średnicy > 400 mm i wysokości spadku 0,5
klasy A15
m ÷ 4,0 m wykonane z rurÄ… spadowÄ… na zewnÄ…trz lub
wewnątrz studzienki (ł tej rury może być mniejsza niż ł
kanału doprowadzającego ścieki)
W studzienkach niewłazowych i bazwłazowych można nie
stosować rury spadowej
5
2010-11-30
Dobór włazu w zależności od miejsca
Przykłady studzienek kaskadowych
użytkowania
Siła
Klasa włazu Właz klasy Zastosowanie
obciÄ…\
ajÄ…ca
Montowane bezpośrednio na studzience,
pokrywa
tylko dla obciÄ…\
eń ruchem pieszym, na
bezklasowe 10 kN
obszarach ogrodowych i powierzchniach
z PE
niebrukowanych
Montowane bezpośrednio na studzience,
tereny przeznaczone dla pieszych i
A A 15 15 kN
rowerzystów, tereny zielone
Montowane z zastosowaniem pierścieni
odciÄ…\
ajÄ…cych. Chodniki i obszary dla
B B 125 125 kN pieszych, powierzchnie równorzędne,
parkingi samochodów osobowych
Montowane z zastosowaniem pierścieni
odciÄ…\
ajÄ…cych i dystansowych. Dotyczy
włazów usytuowanych przy krawę\
nikach
C C 250 250 kN
lub 0.5 m od krawÄ™\
nika w stronÄ™ drogi,
oraz drogÄ™ dla pieszych lub pobocze do 0.2
m
Montowane z zastosowaniem pierścieni
odciÄ…\
ających i dystansowych, jezdnie dróg
D D 400 400 kN
6