K
ilkumiesięczne dziecko po-
trafi upadać w bezpieczny
sposób już podczas pierw-
szych prób przyjmowania posta-
wy wertykalnej. Seria tzw. zdjęć
poklatkowych pokazuje dziesię-
ciomiesięczną Anię, która tracąc
równowagę (fot. 1), siada blisko
pięt, czyli jedynego w tym mo-
mencie punktu podparcia (fot. 2),
pod optymalnym kątem pochyla
tułów do przodu i z przodu pozo-
stawia ręce (fot. 2, 3). Mimo że
w chwili zapoczątkowania utraty
równowagi ma odchyloną głowę
w tył (fot. 1), potrafi ją chronić
przez pochylenie w przód w mo-
mencie zetknięcia pośladków
z podłożem (fot. 3). Kończy nie-
udaną próbę zrealizowania celu
(sięgnięcia po rzecz, która jest te-
raz jeszcze bardziej oddalona)
bezpiecznym siadem prostym
(fot. 4) i zapewne ma chęć do pod-
jęcia kolejnej próby. Notabene
rozważny rodzic czy opiekun nie
powinien dziecku zakazywać ta-
kich prób. Przeciwnie, należy od-
powiednio zachęcać, dbając jed-
nak, by nieuchronne upadki koń-
czyły się na miękkim podłożu,
a w pobliżu nie było rzeczy, które
z chwilą zderzenia groziłyby
dziecku uszkodzeniem ciała. Zdję-
cia pokazują, jak można urządzić
dla dziecka takie laboratorium
bezpiecznego upadania.
Zadanie ruchowe, które kilku-
miesięczne dziecko rozwiązuje
w sposób fenomenalny, dla doro-
słego człowieka może stanowić
nie lada trudność, a nawet pewne
zagrożenie również podczas ćwi-
czeń w komfortowych warun-
kach. Wielu dwudziestoletnich
studentów wychowania fizyczne-
go (osób dorosłych, zakwalifiko-
wanych na studia także ze wzglę-
du na odpowiedni poziom spraw-
ności fizycznej) stanowi zagroże-
nie dla samych siebie w sytuacji
analogicznej do opisanego upad-
ku dziecka. Kiedy rozpoczynają
p i e r w -
sze próby
padu w tył
z półprzysiadu,
ćwicząc na mięk-
kim
podłożu
– wcześniej wyko-
nywali wiele odpo-
wiednich
ćwiczeń
w postawach leżącej,
siedzącej i pełnego
przysiadu – niejedno-
krotnie nie uginają
dalej nóg w kolanach
(by przejść do pełnego
przysiadu), lecz „sztyw-
no” upadają na pośladki
lub plecy, podpierając się
jednocześnie lub nieco wcze-
śniej rękami (część upada
na łokcie), a ponadto w skraj-
nych przypadkach uderzają po-
tylicą o matę. Co więcej, mimo
że metodyka ćwiczeń rozpoczy-
na się od nauczania padu w tył, to
jednak wcześniej studenci są do-
kładnie zapoznawani z podstawa-
mi teorii bezpiecznego upadania
i mechaniką uszkodzeń ciała.
U
Upprroosszz cczzoo nnaa tteeoo rriiaa
bbeezz ppiieecczz nnee ggoo uuppaa ddaa nniiaa
U pod staw me cha ni ki uszko dzeń
cia ła pod czas upad ków leży ener -
gia od kształ ca nia cia ła ludz kie go,
jej wiel kość i spo sób roz ło że nia.
Zro zu mie nie pod staw teo rii bez -
piecz ne go upa da nia mo że uła twić
pro sty eks pe ry ment. Upusz czo na
z wy so ko ści ok. 1 me tra po dusz ka
nie ule ga du żym od kształ ce niom,
je że li po wierzch nia zde rze nia
jest du ża (ryc. 1). Przy ma łej
po wierzch ni zde rze nia od -
kształ ce nie jest bar dzo du -
że (ryc. 2). Dru ga de mon -
stra cja ma uzmy sło wić
skut ki
zde rze nia
z pod ło żem ko la na,
bar ku, bio dra, łok cia,
gło wy itd. Jed nost ko -
wą ener gię od kształ ce -
nia upa da ją cy czło -
wiek mo że zmniej -
szyć przez zwięk sze -
nie po wierzch ni
cia ła sty ka ją ce go
się w chwi li zde -
rze nia z pod -
ł o ż e m ,
zwięk sze -
nie (wy -
dłu że nie)
cza su lub
dro gi ha -
mo wa nia pod -
czas sa me go zde -
rze nia. Po nie waż wła ści wy mi
amor ty za to ra mi wstrzą sów cia ła
ludz kie go są mię śnie, więc te za sa -
dy prze ło żo ne na czyn no ści mo to -
rycz ne mo żna ująć w na stę pu ją cy
MEDYCYNA SPORTOWA
NR 13/2009
12 SIERPNIA
28
P
o rze ka dło „Czym sko rup ka
za mło du na siąk nie....” jest
w peł ni za sad ne w przy pad ku
umie jęt no ści bez piecz ne go pa -
da nia, omi ja nia prze szkód, prze -
ta cza nia się po upad ku po li nii
stycz nej do ko ła (stop nio we wy -
tra ca nie ener gii) oraz szyb kie go
od zy ski wa nia wy trą co nej rów no -
wa gi. Rów nież od ru cho we przy -
cią gnię cie gło wy do klat ki pier -
sio wej po upad ku na ple cy za -
po bie ga groź nym ob ra że niom
czasz ko wo -mó zgo wym. Wszyst -
kie po wy ższe za cho wa nia
i umie jęt no ści na by wa się po -
przez sys te ma tycz ny tre ning
od naj młod szych lat ży cia, tak
aby sta ły się one czyn no ścia mi
na wy ko wy mi. Oczy wi ście na uka
bez piecz ne go pa da nia jest sta -
łym frag men tem ćwi czeń i tre -
nin gów w spor tach wal ki, gim na -
sty ce, jeź dzie na ły żwach i nar -
tach, grach ze spo ło wych (np.
pa dy siat kar skie) itp. Stąd spor -
tow cy ma ją prze wa gę nad oso -
ba mi o bier nym try bie ży cia,
mniej spraw ny mi. Rów nież by li
spor tow cy za cho wu ją po wyższe
na wy ki do póź nej sta ro ści, pro -
ce sy oste opo ro zy są u nich
mniej za wan so wa ne, a skut ki
ob ra żeń mniej sze. Na by te dro gą
tre nin gu spraw no ści są pod trzy -
my wa ne pod czas za jęć spor to -
wo -re kre acyj nych w wie ku do ro -
słym oraz póź niej szym. Po dob -
nie oso by nie peł no spraw ne, po -
ru sza ją ce się na wóz kach, są na -
ucza ne bez piecz ne go upa da nia
pod czas po ko ny wa nia ró ż nych
prze szkód. Na to miast za wod ni -
ków ko szy ków ki na wóz kach ce -
chu je wręcz nie by wa ła spraw -
ność i umie jęt ność pa da nia pod -
czas wal ki spor to wej. Wy mie nio -
ne po wy żej ćwi cze nia, bę dą ce
kon tro lo wa ny mi upad ka mi i zde -
rze nia mi, przy go to wu ją do
upad ków nie kon tro lo wa nych,
pod czas któ rych nie ma cza su
na my śle nie, a pa dać trze ba od -
ru cho wo z ochro ną gło wy oraz
zmia ną kie run ku i wy tra ce niem
pręd ko ści ru chu. Po za tym upa -
dek np. na zlo do wa cia łej uli cy,
a więc na twar dą po wierzch nię,
jest za wsze groź niej szy niż kon -
tro lo wa ne upad ki na sprę ży stą
ma tę lub ma te rac gim na stycz ny.
Stąd nie za le żnie od ćwi czeń
bezpiecz ne go upa da nia na le ży
uczyć po praw nych dzia łań ra -
tow ni czych (np. pra wi dło we go
unie ru cho mie nia zła ma nej koń -
czy ny) oraz me tod trans por tu.
Dzię ki po stę po wi w ba da niach
bio me cha nicz nych pod czas sy -
mu lo wa nych upad ków do wia du -
je my się wię cej o dzia ła ją cych
si łach, wła ści wo ściach obu wia
i ró żnych na wierzch ni oraz re al -
nych war to ściach sto so wa nych
ochra nia czy (np. bio der) oraz
pro tez.
Prof. dr hab.
med. Krzysztof
Klukowski,
kierownik
Katedry
Fizjoterapii
AWF
w Warszawie,
Puławska
Szkoła Wyższa
– kierunek
fizjoterapia
Prof. dr hab. Roman Maciej Kalina,
kierownik Zakładu Sportów Walki
i prodziekan ds. nauki i współpracy
z zagranicą Wydziału Wychowania
Fizycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego,
profesor Podhalańskiej Państwowej
Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym
Targu
fo
t.
Ar
ch
i w
um
a
u t
o r
a
fo
t.
Pa
we
ł K
a l
i n
a
(4
)
1. Któ ry z czyn ni ków istot nie wpły wa na zmniej sze nie ry zy ka
uszko dze nia cia ła pod czas upad ku:
a) Spraw ność fi zycz na;
b) Stan psy chi ki w cza sie upad ku;
c) Du ża po wierzch nia zde rze nia z pod ło żem upa da ją ce go cia ła;
d) Orien ta cja prze strzen na.
2. Ja ka war tość wskaź ni ka PUC PU świad czy o wy so kiej po dat -
no ści na uszko dze nia cia ła pod czas upad ku?
a) 3;
b) 7;
c) 9-10;
d) 11-13.
3. Któ ry z czyn ni ków nie jest naj istot niej szym ele men tem de ter -
mi nu ją cym bez piecz ny upa dek i zde rze nie z pod ło żem:
a) Po wierzch nia zde rze nia;
b) Spraw ność fi zycz na;
c) Amor ty zu ją ca funk cja sta wów;
d) Wy dłu że nie dro gi ha mo wa nia.
akredytowany przez Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej
Testowy program
edukacyjny
Za każdą prawidłową odpowiedź przysługuje 0,2 pkt edukacyjnego.
Prosimy o wypełnienie karty odpowiedzi, wycięcie jej i odesłanie
pocztą na podany adres.
Mięk kie lą do wa nie
Dzie ci od ru cho wo sta ra ją się upaść bez piecz nie. Do ro śli po trze bu ją ćwi czeń,
by opa no wać pra wi dło we re ak cje
Od po wie dzi pro gra mu
edu ka cyj ne go me dy cy ny
spor to wej z MT 9/2009:
1b, 2c, 3d.
Te s
to w
y P
ro g
ram
Ed
u ka
cyj
ny
– M
e d
y c
y n
a S
po
r to
w
a
Pro
szę
w
pi s
ać
da n
e a
l bo
pr
zy b
ić p
ie c
ząt k
ę z
ad
re s
em
Im
ię i
na z
wi s
ko
: . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
.
Ad
res
: . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
Te le
fon
: . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. .
E -m
a il:
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. .
Nr p
ra w
a w
y ko
ny w
a n
ia z
a w
o d
u: .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
Isp
e cja
l no
ść:
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
sto
pie
ń .
. . .
. .
. .
IIs
pe c
jal n
ość
:
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
. . .
. .
sto
pie
ń .
. . .
. .
. .
W
y ra
żam
zg
o dę
na
prz
e tw
a rz
a nie
m
o ic
h d
a ny
ch o
so b
o w
ych
prz
ez M
e di c
al T
ri bu
ne P
ol s
ka
Sp
. z
o.o
. z
sie
dzi b
ą w
W
ar s
za w
ie, u
l. 2
9 L
isto
pad
a 1
0, d
la c
e -
lów
m
ar k
e tin
go w
ych
, w
tym
dla
m
ar k
e tin
gu
pro
duk
tów
iu
słu
g in
nyc
h p
od m
io tó
w.
Zga
dza
m
się
na
otr
zy m
y w
a nie
in f
or m
a cji
ha
n dlo
wy
ch
prz
e sy
ła n
ych
śro
d ka
m
i ko
m
u ni k
a cji
ele
k tro
nic
z ne
j. P
o da
ne d
a ne
nie
bę
dą u
do s
tęp
nia
ne i
n ny
m
po
d m
io to
m
(o
d bio
r co
m
). D
a ne
zo
sta
ły p
o da
ne d
o br
o w
ol n
ie. K
aż d
ej o
so -
bie
, któ
rej d
a ne
do
ty c
zą,
prz
y słu
gu je
pra
wo
do
stę
pu d
o
tre ś
ci s
wo
ich
da
nyc
h i
ich
po
pra
wia
nia
.
Po
d p
is
Od
po w
ie d
zi p
ro s
i m
y n
ad s
y ła
ć d
o
15
wrz
eśn
ia 2
009
ro
ku
(de
cy d
u je
da
ta s
tem
pla
po
cz to
we
go)
. P
od
ko n
iec
ok
re s
u
roz
li cz
e nio
we
go
każ
dy
z
ucz
est n
i kó
w
otrz
y m
a c
er ty
fi ka
t p
o tw
ier d
za ją
cy
licz
bę
zdo
by ty
ch
pun
k tó
w
edu
ka c
yj n
ych
.
Ka
r tę
na
le ży
w
y cią
ć i
ode
sła
ć w
ko p
er c
ie n
a a
d re
s:
Me
di c
al T
ri b
u ne
Po
l sk
aS
p. z
o.o
., u
l. 2
9 L
isto
pad
a 1
0, 0
0-4
65 W
ar s
za w
a
Pro
szę
za
kre
ślić
od
po
wie
dzi:
1.
a)
b)
c)
d)
2.
a)
b)
c)
d)
3.
a)
b)
c)
d)
Ak
re d
y to
wa
ny
pr
ze
z
Po
l sk
ie
To
wa
rzy
stw
o
M
e d
y c
y n
y S
po
r to
we
j
N
r 1
3
/2
0
0
9
PREW
Fot. 4
Fot. 3
Fot. 2
Fot. 1
fo
t.
De
x I
m
a g
e/
Co
r b
is
układ se kwen cji (w pew nych oko -
licz no ściach współ cze snych, w in -
nych roz ło żo nych w cza sie): usta -
wie nie ukła du sta wo we go pod wła -
ści wy mi ką ta mi (amor ty zu ją ca
funk cja zwłasz cza sta wów ko la no -
wych i bio dro wych), od po wied nie
na pię cie mię śni, ude rze nie rę ka mi
po prze dza ją ce zde rze nie tu ło wia
i nóg, to cze nie cia ła.
TTeesstt ppoo ddaatt nnoo śśccii
nnaa uusszzkkoo ddzzee nniiaa cciiaa łłaa
ppoodd cczzaass uuppaadd kkóów
w ((TTPPU
UC
C PPU
U))
Test skła da ją cy się z trzech za dań
mo to rycz nych na le ży wy ko nać na
mięk kim pod ło żu (naj le piej na
ma te ra cu gim na stycz nym lub
ster cie dwóch -trzech ka ri mat).
Kry te rium oce ny jest ochro -
na tych czę ści cia ła, któ re w cza -
sie upad ku są naj bar dziej na ra żo -
ne na uszko dze nia (nóg, bio der,
rąk, gło wy). Pod czas in stru owa -
nia na le ży pod kre ślić, że ka żde
za da nie ba da na oso ba mu si roz -
po cząć mo żli wie naj szyb ciej, a na -
stęp nie sku pić się na do kład no ści
wy ko ny wa nych ru chów cia ła, i że
ka żde za da nie pod le ga punk to wej
oce nie. Ka żde nie po praw ne zde -
rze nie usta lo nej czę ści cia ła
z pod ło żem na le ży od no to wać
w ar ku szu TPUC PU przez sto -
sow ne za kre śle nie licz by 1 lub 2.
Su ma punk tów jest ogól nym
wskaź ni kiem po dat no ści na
uszko dze nia cia ła pod czas upad -
ku (PUC PU): ni ska (0), prze cięt -
na (1-3), wy so ka (4-8), bar dzo wy -
so ka (9-14). Mia rą po dat no ści
na uszko dze nia usta lo nych czę ści
cia ła (PU UC PU) jest su ma punk -
tów ze wszyst kich za dań (zsu mo -
wa ne punk ty z wier szy ar ku sza),
ana li zo wa nych od dziel nie dla
usta lo nych czę ści cia ła: ni ska (0),
prze cięt na (1), wy so ka (2-6).
Za da nie 1.
In struk cja: z po sta wy
sto jącej, na sy gnał „go tów -hop”,
te sto wa na oso ba bez piecz nie i mo -
ż li wie naj szyb ciej mu si po ło żyć się
ty łem – pró ba koń czy się, kie dy
pię ty, po ślad ki, ple cy i gło wa przy -
le ga ją do pod ło ża (ryc. 3). Oce na:
„bio dra” – ude rze nie po ślad ka mi
o pod ło że lub pod czas zmia ny po -
sta wy z wer ty kal nej na ho ry zon -
tal ną, utrzy my wa nie mię dzy uda -
mi a pod udzia mi ką ta zbli żo ne go
do pro ste go lub roz war te go
– 1 punkt (ryc. 4); „rę ce” – pod par -
cie się dłoń mi z ty łu lub na wy so -
ko ści bio der al bo ude rze nie łok cia -
mi o pod ło że – 2 punk ty, na to -
miast jed ną rę ką – 1 punkt
(ryc. 4), pod par cie się z przo du
o pod ło że jed ną lub obie ma dłoń mi
w chwi li przy sia du po prze dza ją ce -
go prze to cze nie się na ple cy
(ryc. 5) jest po praw ne; „gło wa”
– utrzy my wa nie od chy lo nej gło wy
w tył pod czas zmia ny po sta wy
z wer ty kal nej na ho ry zon tal ną
(ryc. 4) lub ude rze nie gło wą o pod -
ło że za miast ła god ne go uło że nia
jej w ostat niej fa zie przy ję cia po -
sta wy le żącej – 1 punkt. Po praw -
na re ali za cja za da nia po le ga na
szyb kim wy ko na niu przy sia du
z jed no cze snym po chy le niem gło -
wy w przód i uło że niem rąk
z przo du (ryc. 6a) – przy po mnij -
my, do pusz czal ne jest pod par cie
się rę ka mi z przo du (ryc. 4) – i ła -
god nym prze to cze niu się na po -
ślad ki i ple cy („ko ły ska”), utrzy -
mu jąc z przo du rę ce i gło wę, bro dą
przy war tą do klat ki pier sio wej
(ryc. 6b). Do pie ro le żąc na ple -
cach, na le ży ła god nie do tknąć
pod ło ża pię ta mi i po ty li cą.
Za da nie 2.
In struk cja: z po sta wy
sto jącej ba da na oso ba (tym ra zem
do ci ska bro dą do klat ki pier sio -
wej ty po wą gąb kę do my cia i mu si
być po in for mo wa na, że wy pad nię -
cie jej lub przy trzy ma nie rę ką,
a ta kże za prze sta nie pa no wa nia
nad nią, le żąc, jest błę dem) na sy -
gnał „go tów -hop” roz po czy na kla -
skanie w dło nie i w spo sób iden -
tycz ny jak pod czas za da nia 1 (nie
prze sta jąc jed nak utrzy ma nia
gąb ki bro dą) mu si po ło żyć się
tyłem – kla skać za prze sta je na
sy gnał „stop”. Oce na: iden tycz -
na jak w za da niu 1. Do dat ko we
ry go ry – za prze sta nie kla ska nia,
mi mo że nie do szło do pod par cia
się (ude rze nia) rę ka mi o pod ło że
– 1 punkt (w wier szu „rę ce”); wy -
pad nię cie gąb ki lub, le żąc, za -
prze sta nie jej kon tro li przez na -
cisk bro dą, mi mo że nie do szło
do ude rze nia gło wą o pod ło że
– 1 punkt (w wier szu „gło wa”).
Za da nie 3.
In struk cja: z po sta wy
jak w za da niu 2 (z uży ciem gąb ki)
ba da na oso ba na sy gnał „go tów -
-hop” wy ko nu je mo żli wie naj wy ż -
szy wy skok i po wy lą do wa niu
na no gi roz po czy na kla skać w dło -
nie i w spo sób iden tycz ny jak pod -
czas za da nia 2 mu si po ło żyć się
ty łem – kla skać za prze sta je
na sy gnał „stop”. Oce na: „bio dra”,
„rę ce”, „gło wa” – kry te ria iden -
tycz ne jak w za da niu 2; „no gi”
– lą do wa nie o pro stych ko la nach
– 2 punk ty, lą do wa nie na jed nej
no dze – 1 punkt. Oso by star sze,
dla któ rych wy ko na nie wy sko ku
spra wia trud ność, mo gą roz po czy -
nać za da nie od w mia rę ener gicz -
ne go wspię cia na pal ce.
ZZnnaa cczzee nniiee w
wyy nnii kkóów
w
TTPPU
UC
C PPU
U w
w pprroo ffii llaakk ttyy ccee
uusszzkkoo ddzzeeńń cciiaa łłaa
Bez po śred nio po prze pro wa dze -
niu TPUC PU le karz lub fi zjo te ra -
peu ta po wi nien do ko nać ana li zy
przy czyn i skut ków do tych cza so -
wych ob ra żeń cia ła da ne go pa -
cjen ta do zna nych pod czas upad -
ków i po rów nać, czy za cho dzi
zbie żność z wy ni ka mi te stu (ko ja -
rze nie struk tu ry ura zów z wskaź -
ni kiem PUC C PU dla po szcze gól -
nych czę ści cia ła). Ko lej ny krok to
wy ja śnie nie pa cjen tom pod sta wo -
wych twier dzeń teo rii bez piecz ne -
go upa da nia i zo bra zo wa nie za -
sad pro sty mi de mon stra cja mi.
Kil ka krot ne po wtó rze nie tych za -
dań te sto wych, już ja ko środ ków
pro fi lak ty ki uszko dzeń cia ła, po -
win no być za chę tą do sa mo dziel -
nych ćwi czeń w do mu, na tra wie,
na pla ży – in dy wi du al nie i w ze -
spo le. Za da nia 2 i 3 ja ko for my
ćwi czeb ne mo żna wy ko ny wać bez
uży cia gąb ki, na le ży zaś ćwi czyć
bez niej przy wie lo krot nych i wie -
lo dnio wych po wtó rze niach.
Ka żdy na uczy ciel wy cho wa nia
fi zycz ne go lub in struk tor re kre -
acji ru cho wej pod czas ćwi czeń
gru po wych mo że za po mo cą tych
za dań te sto wych zbior czo osza co -
wać po dat ność ćwi czą cych osób
na uszko dze nia cia ła zwią za ne
z upad ka mi. Oso bom naj bar dziej
po dat nym na le ża ło by zor ga ni zo -
wać do dat ko we, czę ste ćwi cze nia
w ra mach urze czy wist nia nia pod -
sta wo wej za sa dy pe da go gi ki – in -
dy wi du ali za cji (!).
U
Uw
waa ggii ii zzaa llee ccee nniiaa
nnaa uukkoo w
woo --m
mee ttoo ddyycczz nnee
Opi sa ne w tym ar ty ku le te sto wa -
nie opar te jest na sy mu lo wa niu
naj prost szej sy tu acji utra ty rów -
no wa gi i zde rze nia z pod ło żem
w sen sie mo to rycz nym i stwa rza -
ją cej naj mniej sze dla czło wie ka za -
gro że nie uszko dze nia cia ła. Nie -
współ mier nie trud niej szy mi za da -
nia mi ru cho wy mi (za rów no w sen -
sie rze czy wi stym, jak i w sy mu la -
cji dla po trzeb dia gno sty ki) stwa -
rza ją cy mi więk sze za gro że nia dla
zde rza ją ce go się z pod ło żem cia ła
są upad ki w przód i w bok.
W wy pad ku za sto so wa nia
TPUC PU do ce lów ba daw czych
do brze jest ujed no li cić wa run ki
wy ko na nia za da nia 3 przez za -
stą pie nie wy sko ku ze sko kiem
z 20-30-centymetrowej plat for -
my. Ba da jąc oso by star sze, na le -
ży po zo stać (stwier dzam ar bi tral -
nie z per spek ty wy wie lo let nich
do świad czeń i świa do mo ści re -
spek to wa nia za sa dy pri mum non
no ce re) przy wspię ciu na pal ce.
Bez wzglę du na cel za sto so wa nia
te stu oso by ocze ku ją ce na ba da -
nie nie po win ny mieć spo sob no ści
oglą da nia osób ak tu al nie te sto -
wa nych.
Le ka rzy, zwłasz cza pe dia trów,
a ta kże fi zjo te ra peu tów i na uczy -
cie li wy cho wa nia fi zycz ne go za -
chę cam do sys te mo we go do ku -
men to wa nia da nych ob ser wa cyj -
nych i pu bli ko wa nia wy ni ków ba -
dań. Mo żli we jest, na wzór pro -
jek tu „test bez piecz ne go upa da -
nia” (od sy łam do dru giej po zy cji
pi śmien nic twa oraz okna „Sa fe
Falls Aca de my” w Ar chi ves of Bu -
do), umiesz cze nie na plat for mie
In dex Co per ni cus wir tu al nej gru -
py ba daw czej TPUC PU, co umo ż -
li wi mo ni to ro wa nie zja wi ska
w od bio rze glo bal nym.
■
Piśmiennictwo
Jaskólski E, Nowacki Z (1972). Teoria,
metodyka i systematyka miękkiego
padania. Część I. Teoria miękkiego
padania. WSWF. Wrocław; 11; 83-88.
Kalina RM, Barczyński B, Jagiełło i wsp.
(2008). Teaching of safe falling as most
effective element of personal injury
prevention in people regardless of gender,
age and type of body build – the use of
advanced information technologies to
monitor the effects of education. Archives
of Budo; Vol. 4; 89-89
(www.archbudo.com).
Kalina RM, Jagiełło W (2000). Zabawowe
formy walki w wychowaniu fizycznym
i treningu sportowym. Zeszyty
Naukowo-Metodyczne. Wydawnictwa
Akademii Wychowania Fizycznego.
Warszawa.
Kalina RM, Kruszewski A, Jagiełło W,
Włoch G. (2003). Propedeutyka sportów
walki – podstawy judo. Combat sports
propedeutics – basics of judo.
Wydawnictwa Akademii Wychowania
Fizycznego. Warszawa.
NR 13/2009
12 SIERPNIA
29
MEDYCYNA SPORTOWA
AArr kkuusszz ddoo kkuu m
meenn ttoo w
waa nniiaa w
wyy nnii kkóów
w TTPPU
UC
C PPU
U
C
Czzęęśśćć cciiaa łłaa
ZZaa ddaa nniiee 11
ZZaa ddaa nniiee 22
ZZaa ddaa nniiee 33
SSuu m
maa
PPU
UC
C C
C PPU
U
ppuunnkk ttóów
w
No gi
–
–
0
1
2
Bio dra
0
1
0
1
0
1
Rę ce
0
1
2
0
1
2
0
1
2
Gło wa
0
1
0
1
0
1
Su ma
Ogól ny wskaź nik PUC PU:
punk tów
W
dniach 25-27 czerw ca
2009 roku w Ło dzi od był
się XXVIII Zjazd Na uko -
wy Pol skie go To wa rzy stwa Me dy -
cy ny Spor to wej nt. „Ak tyw ność
ru cho wa w zdro wiu i cho ro bie”.
W zjeź dzie wzię ło udział po -
nad 300 uczest ni ków, w tym czte -
rech przed sta wi cie li Eu ro pej skiej
i Świa to wej Fe de ra cji Me dy cy ny
Spor to wej (EFSMA i FIMS). Go -
ście za gra nicz ni przed sta wi li cie -
ka we do nie sie nia z naj now szych
ba dań w se sji ple nar nej „Phy si cal
ac ti vi ty in he alth and di se ases”:
prof. Nor bert Ba chl (Wie deń, Au -
stria) „Ge nes, he alth and per for -
man ce”; prof. Fa bio Pi goz zi
(Rzym, Wło chy) „He art car diac
ano ma lies and sport eli gi bi li ty”;
prof. Jo seph Cum min skey (Du -
blin, Ir lan dia) „Asth ma and sport:
Whe re did we co me from and
whe re are we now?” oraz dr An -
dre De bruy ne (Has selt, Bel gia)
„Con se rva ti ve tre at ment of an kle
in ju ries”. Dru ga część se sji ple -
nar nej do ty czy ła ak tyw no ści ru -
cho wej osób z cho ro ba mi ser ca.
W dwóch se sjach ro bo czych te ma -
ta mi wio dą cy mi by ły: to le ran cja
wy sił ko wa, or to pe dia i trau ma to -
lo gia spor to wa, ak tyw ność ru cho -
wa w pre wen cji cho rób prze wle -
kłych, wy bra ne pro ble my kar dio -
lo gicz ne w me dy cy nie spor to wej,
wspo ma ga nie tre nin gu fi zycz ne -
go, sport po trans plan ta cji na rzą -
dów, re ha bi li ta cja w me dy cy nie
spor to wej oraz se sja prac ory gi -
nal nych i pla ka to wych. W trak cie
zjaz du od by ło się Wal ne Ze bra nie
Człon ków PTMS. W imie niu
ustę pu ją ce go Za rzą du Głów ne go
pre zes To wa rzy stwa prof. dr hab.
med. An na Je gier przed sta wi ła
naj wa ż niej sze do ko na nia kra jo -
we i za gra nicz ne w dzie dzi nie
me dy cy ny spor to wej zgod ne
z dzia łal no ścią sta tu to wą. Oma -
wia jąc za gad nie nia z za kre su
per ma nent ne go szko le nia le ka -
rzy, pod kre śli ła wa żną ro lę dzia -
łu me dy cy ny spor to wej „Me di cal
Tri bu ne”, któ ry od czte rech lat
pro wa dzi szko le nie le ka rzy oraz
umo żli wia im zdo by wa nie punk -
tów edu ka cyj nych. Jest to je dy ne
w kra ju me dycz ne cza so pi smo in -
for ma cyj no -szko le nio we, któ re
ma sta ły dział me dy cy ny spor to -
wej. Człon ko wie Wal ne go Ze bra -
nia udzie li li ab so lu to rium ustę -
pu ją ce mu Za rzą do wi Głów ne mu
i wy bra li po now nie prof. An nę Je -
gier na stanowisko pre ze sa
PTMS. War to za zna czyć, że jest
ona ta k że człon kiem władz Eu ro -
pe an Fe de ra tion of Sports Me di -
ci ne As so cia tions (EFSMA).
■
Prof. Krzysz tof Klu kow ski
Najnowsze badania
i wybór prezesa