Pierwszy List Pawła do Koryntian

Pozdrowienie

1

Paweł, apostoł Chrystusa Jezusa powołany z woli Bożej,

oraz Sostenes, brat,

2

kościołowi Boga, który jest w Koryn-

cie, poświęconym w Chrystusie Jezusie, powołanym świę-
tym, wraz ze wszystkimi, którzy wzywają imienia naszego

Pana Jezusa Chrystusa — ich i naszego — na każdym miejscu:

3

Łaska wam i pokój od Boga, Ojca naszego, i Pana Jezusa

Chrystusa.

Wdzięczność za Boże działanie w kościele w Koryncie

4

Dziękuję Bogu za was zawsze, za łaskę Bożą, daną wam w

Chrystusie Jezusie,

5

że we wszystkim zostaliście wzbogaceni w

Nim — we wszelkim słowie i we wszelkim poznaniu,

6

stosownie do tego, jak świadectwo Chrystusa zostało w was

utwierdzone,

7

tak że wam nie brakuje w żadnym darze łaski,

[wam], którzy oczekujecie objawienia się naszego Pana Jezusa
Chrystusa,

8

który też utwierdzi was aż do końca, nienagannych

w dniu Pana naszego Jezusa Chrystusa.

1

9

Wierny jest Bóg,

2

przez którego zostaliście powołani

3

do wspólnoty

4

Jego Syna

Jezusa Chrystusa, naszego Pana.

Wezwanie do położenia kresu kłótniom

10

Wzywam was zaś, bracia, przez imię naszego Pana Jezusa

Chrystusa, abyście wszyscy mówili jedno

5

i aby nie było mię-

1

Lub: abyście byli poza oskarżeniem w dniu naszego Pana Jezusa Chry-
stusa.

2

Bóg jest wierny (pistos ho theos). To podstawa ufności Pawła (1Ts 5,24;
1Kor 10,13; Rz 8,36; Flp 1,16).

3

Bóg jest zarówno podmiotem powołującym (Rz 11,36), jak również
przyczyną tego powołania (Hbr 2,10.

4

Wspólnota, gr. koinwni,a (koinonia), określa partnerstwo, uczestnictwo: 2
Kor 13,13n.; Flp 2,1; 3,10. Dalej oznacza społeczność i bliskość jak w
Dz 2,42; Gal 2:9; 2 Kor 6,14; 1 J 1,3.7. Oznacza również wkład , jak w 2
Kor 8,4; 9,13; Flp 1,5.

5

Wszyscy mówili jedno, idiom z greckiego życia politycznego: mówić
jednym głosem, pozostawać w jednomyślności. Idiom ten, właściwy dla

1

str. 2

Pismo Święte

dzy wami rozłamów, lecz abyście byli w pełni nastawieni

6

na tę

samą myśl i na to samo zdanie.

11

Doniesiono mi bowiem o was,

bracia moi, przez tych od Chloe,

7

że są między wami kłótnie.

8

12

Mówię to natomiast dlatego, że każdy z was mówi: Ja jestem

Pawła, a ja Apollosa,

9

ja Kefasa,

10

a ja Chrystusa.

13

Czy Chry-

stus jest podzielony? Czy Paweł został za was ukrzyżowany
albo czy w imię Pawła zostaliście ochrzczeni?

14

Dziękuję Bogu,

że nikogo z was nie ochrzciłem poza Kryspusem

11

i Gajusem,

12

15

aby ktoś nie powiedział, że w moje imię zostaliście ochrzcze-

ni.

16

Ochrzciłem też i dom Stefana; poza tym nie wiem, czy

kogoś innego ochrzciłem.

17

Chrystus bowiem nie posłał mnie

chrzcić, ale głosić ewangelię, nie w mądrości słowa, aby krzyż
Chrystusa nie został pozbawiony mocy.

13

greki klasycznej informuje nas pośrednio, że Paweł był zaznajomiony z
literaturą klasyczną (Robertson, BW 5).

6

Nastawieni, gr. kathrtisme,noi (kataridzomai), słowo, które w Mt 4,21
(Mk 1,19) odnosi się do naprawiania sieci, a w sensie moralnym pojawia
się w 1 Ts 3,10. Galen stosował to słowo na określenie nastawiania sta-
wów przez chirurga, a Herodot na łączenie części (Robertson BW 5).

7

Imię Chloe znaczy świeża zieleń. Określenie to było jednym z przymio-
tów Demeter, bogini rolnictwa. Na tej podstawie Lighfoot wnosi, że była
ona jedną z wyzwolonych kobiet, podobnie jak Febe (Rz 16,1), Hermes
(Rz 16,14), Nereusz (Rz 16,15).

8

Podziały w Koryncie powstawały na tle kaznodziejów (1,12-4,21), nie-
moralności (5,1-13), procesów między chrześcijanami (6,1-11), małżeń-
stwa (7,1-40), mięsa ofiarowanego bożkom pogańskim (1 Kor 8-10), za-
chowania kobiet w kościele (11,1-16), Wieczerzy Pańskiej (11,17-34),
darów duchowych (1 Kor 12-14), zmartwychwstania (1 Kor 15). Kłótnie
wymienione są jako uczynki ciała (Gal 5,19), rzeczy złe (2 Kor 12,20;
Rz 1,19; 1 Tm 6,4).

9

Dz 18,24. Zob. 1 Kor 16,12.

10

Zob. Dz 15,7-11; Gal 2,7-10; Gal 2,11-14.

11

Kryspus przed swoim nawróceniem był przełożonym synagogi w Ko-

ryncie (Dz 18,18)

12

Gajus był prawdopodobnie gospodarzem kościoła w Koryncie (Rz

16,23).

13

Pozbawiony mocy lub skuteczności, treści, nie stał się pusty, bez zna-

czenia, nieważny.

Pismo Święte

str. 3

Ważność Słowa o krzyżu

18

Gdyż Słowo o krzyżu jest głupstwem dla tych, którzy giną,

dla nas jednak, którzy dostępujemy zbawienia, jest mocą Bożą.

19

Napisano bowiem:

Zniszczę mądrość mądrych

i udaremnię rozwiązania rozumnych.

14

20

Gdzie jest mądry? Gdzie uczony? Gdzie badacz tego wieku?

15

Czy Bóg nie uczynił głupstwem mądrości tego świata?

21

Bo

skoro świat przez swoją mądrość nie poznał Boga w jego Bożej
mądrości, spodobało się Bogu zbawić wierzących przez głupotę
głoszonego poselstwa.

22

Podczas gdy śydzi domagają się zna-

ków, a Grecy szukają mądrości,

23

my głosimy Chrystusa ukrzy-

żowanego, dla śydów wprawdzie skandal,

16

a dla pogan głup-

stwo,

17

24

natomiast dla powołanych — i śydów, i Greków —

zwiastujemy Chrystusa, który jest mocą Bożą i mądrością Bożą.

25

gdyż to, co głupie u Boga, jest mądrzejsze od ludzi, i to, co

słabe u Boga jest mocniejsze od ludzi.

14

Lub: Pozbawię znaczenia mądrość mądrych i rozwiązania rozumnych

unieważnię. Zob. Iz 29,14

15

Mądry odnosi się do greckich filozofów; uczony — do uczonych żydow-

skich; badacz tego wieku — do dyskutantów i sceptyków w ogóle (Ro-
berson BW 5).

16

skandal, gr. ska,ndalon, (skandalon), (1) w sensie ścisłym języczek przy

pułapce lub — na zasadzie synekdochy — wnyk, potrzask, pułapka; (2)
przenośnie pułapka, tj. to, co sprawia, że dana osoba łapie się na grzech,
upada (Rz 11,9); (3) metaforycznie (a) jako pokusa, przynęta do grzechu
lub odstępstwa pokusa, zgorszenie, uprzedzenie (Mt 18,7); (b) to, co jest
źródłem takiej pokusy, przynęty, zgorszenia (1 Kor 1,23) znaczy rów-
nież powód do upadku, zrażenia się, uprzedzenia się, odejścia od pier-
wotnego zamiaru. Zoldiathes (okazja do odstępstwa).

17

Dz 17,32

str. 4

Pismo Święte

Słowo o krzyżu i codzienność kościoła

26

Bo przyjrzyjcie się waszemu powołaniu,

18

bracia,

19

że niewie-

lu [wśród] was mądrych według ciała, niewielu wpływowych,
niewielu szlachetnie urodzonych,

27

ale to, co u świata głupiego,

wybrał Bóg, aby zawstydzić mądrych, i to, co u świata słabego,
wybrał Bóg, aby zawstydzić to, co mocne,

28

i to, co u świata

niskiego rodu, co wzgardzone, wybrał Bóg — to, co jest ni-
czym, aby to, co jest czymś, unieważnić,

29

tak aby żadne ciało

nie chlubiło się wobec Boga.

30

Dzięki Niemu zaś wy jesteście w

Chrystusie Jezusie, który stał się dla nas mądrością od Boga,
zarówno sprawiedliwością oraz poświęceniem, jak i odkupie-
niem,

31

aby — jak napisano — Kto się chlubi, chlubił się w

Panu.

20

1

Również ja, gdy przyszedłem do was, bracia, nie przysze-

dłem z wzniosłością Słowa lub mądrości, ogłaszając wam
tajemnicę

21

Bożą.

2

Postanowiłem bowiem nic nie znać

pośród was, poza Jezusem Chrystusem — i to tym ukrzy-

żowanym.

3

Stanąłem też przed wami w słabości i w strachu, i z

wielkim drżeniem,

4

a moje Słowo i moje poselstwo nie były w

przekonywających słowach mądrości, lecz w przejawie Ducha i
mocy,

5

aby wasza wiara nie była w mądrości ludzkiej, ale w

mocy Bożej.

6

Mądrość zaś opowiadamy wśród doskonałych,

22

jednak nie mądrość tego wieku ani władców

23

tego wieku, tra-

18

Powołanie u Pawła zwykle odnosi się do działania Bożego mającego na

celu przyciągnięcie ludzi do wiary w Chrystusa. W tym przypadku łączy
też w sobie stan, w którym dosięgło wierzących powołanie Boże (NET
557).

19

Ta grecka formuła grzecznościowa, bracia, odnosi się również do kobiet

(NET 557).

20

Jr 9,24.

21

Rz 16,25; 1 Kor 2,7; Kol 1,26; 2,2. Niektóre manuskrytpy, jak

a

2

B D F

G 33 1739 1881 Byz, mają świadectwo, gr. marturion (martyrion); u nas

tajemnica, gr. musterion (mysterion), za

P

46

vid

a

* A C 88.

22

Doskonałych lub dojrzałych. Paweł odróżnia w swoich słowach naucza-

nie dla niemowląt (3:1) od nauczania dla dojrzałych (1 Kor 14,20; Flp
3,15; Ef 4,13; Hbr 5,14).

23

Lub: zwierzchności tego wieku.

2

Pismo Święte

str. 5

cących na znaczeniu;

7

ale opowiadamy Bożą mądrość w ukrytej

tajemnicy, którą Bóg przed wiekami przeznaczył dla naszej
chwały,

8

której żaden z władców tego wieku nie poznał, bo

gdyby poznali, nie ukrzyżowaliby Pana chwały.

9

Ale jak jest

napisane:

Czego oko nie zobaczyło i ucho nie usłyszało,

i na ludzkie serce nie wstąpiło,
to Bóg przygotował tym, którzy Go kochają.

24

10

Nam zaś objawił to Bóg przez Ducha; gdyż Duch bada

wszystko — również głębokie sprawy Boga.

11

Bo kto z ludzi

zna sprawy ludzkie, jeśli nie duch człowieka, który jest w nim?
Tak też spraw Boga nikt nie poznał, tylko Duch Boży.

12

My zaś

posiedliśmy nie ducha świata, ale Ducha, który jest z Boga,
abyśmy poznali to wszystko, czym nas Bóg obdarował z łaski.

13

O tym i mówimy nie w słowach nauczanych przez mądrość

ludzką, lecz w nauczanych przez Ducha — to, co duchowe

25

łącząc z tym, co duchowe.

26

14

Jednak człowiek zmysłowy nie

przyjmuje tych rzeczy, które należą do Ducha Bożego, są bo-
wiem dla niego głupstwem i nie jest w stanie ich poznać, gdyż
[muszą być] duchowo rozsądzane.

15

[Człowiek] duchowy jed-

nak rozsądza wszystko, sam zaś nie jest przez nikogo rozsądza-

24

Nie wiadomo, skąd Paweł zaczerpnął ten cytat. Klemens Rzymski od-

najduje go w LXX, w Iz 64,4. Być może Paweł w dowolny sposób łączy
Iz 64,4; 65,17; 52,15, podobnie jak w Rz 3,10-18.

25

Z punktu widzenia gramatyki wyrażenie to może mieć rodzaj męski lub

nijaki. Jeśli męski, wówczas słowa te znaczyłyby: tych, którzy są du-
chowi łącząc z tym co duchowe (lub wyjaśniając im to, co duchowe) —
zob. w. 14. Jeśli nijaki to ja w naszym tekście, co też ma sens — zob. w.
13.

26

łączyć, gr. sugkri,nw (synkrino), pierwotnie znaczyło dopasowywać. W

LXX używane na określenie wyjaśniania snów (1 Mjż 40,8.22; 41,12)
być może na zasadzie porównywania. W późniejszej grece znaczyło po-
równywać, jak w 2 Kor 10,12. W papirusach Moulton and Milligan (Vo-
cabulary) dają mu znacznie decydować (po porównaniu). U nas łączyć
(podobnie jak Lightfoot and Ellicott).

str. 6

Pismo Święte

ny.

27

16

Kto bowiem poznał myśl Pana, tak by Go pouczać?

28

My natomiast mamy myśl Chrystusa.

Oznaki cielesności:

Brak zrozumienia roli usługujących

Podziały w kościele

1

Ja też, bracia, nie byłem w stanie mówić do was jako do

duchowych, lecz jako do cielesnych,

29

jako do niemowląt

w Chrystusie.

2

Mlekiem

30

was napoiłem, nie stałym po-

karmem, wciąż bowiem nie mogliście [go przyjąć], ale i

teraz jeszcze nie możecie,

3

gdyż wciąż jesteście cieleśni. Bo

skoro między wami zazdrość i kłótnia, to czy nie jesteście ciele-
śni i czy nie postępujecie po ludzku?

4

Gdy bowiem jeden mówi:

Ja właściwie jestem Pawła, a inny: A ja Apollosa, to czy nie
jesteście ludźmi?

5

Kim więc jest Apollos? Kim zaś jest Paweł?

Usługującymi, dzięki którym uwierzyliście, tak też jak każdemu
dał Pan.

6

Ja zasadziłem, Apollos podlał — ale wzrost dawał

Bóg.

7

Tak że ani ten, który sadzi, jest czymś, ani ten, który pod-

lewa, tylko Bóg, który daje wzrost.

8

Ten zaś, który sadzi, oraz

ten, który podlewa, są jedno; każdy według swojego trudu
otrzyma własną zapłatę.

9

Bo [my] jesteśmy Bożymi współpra-

cownikami;

31

[a wy] jesteście Bożą rolą, Bożą budowlą.

Nasza rola w budowaniu na fundamencie,

którym jest Chrystus

10

Według danej mi łaski Bożej, jako mądry mistrz budowlany

założyłem fundament, a inny na nim buduje. Każdy zaś niech
uważa, jak na nim buduje.

11

Innego bowiem fundamentu nikt

nie jest w stanie założyć obok tego, który jest założony, a któ-
rym jest Jezus Chrystus.

12

A czy ktoś na tym fundamencie bu-

27

Nie w sensie, że jest poza wszelką krytyką, ale że nikt nawet się do tego

nie zabiera (NET 558).

28

Iz 40,30.

29

Podporządkowanych władzy ciała.

30

Mleko odnosi się do podstawowych prawd duchowego życia.

31

Paweł i Apollos są współpracownikami ze sobą, a nie z Bogiem; jednak

jako współpracownicy do Boga należą (Wallace, Exegetical Syntax, 130,
za NET 559).

3

Pismo Święte

str. 7

duje ze złota, srebra, drogich kamieni, z drewna, siana czy sło-
my,

13

dzieło każdego stanie się widoczne; pokaże to bowiem

ten Dzień,

32

jako że w ogniu zostanie [to] objawione i jakie jest

dzieło każdego — ogień to wypróbuje.

33

14

Jeśli czyjeś dzieło,

wzniesione na tym fundamencie, przetrwa, ten otrzyma zapłatę;

15

jeśli czyjeś dzieło spłonie, ten poniesie stratę, sam zaś będzie

zbawiony, tak jednak, jak przez ogień.

Kościół w swej naturze

i wynikająca z tego przestroga

16

Czy nie wiecie, że jesteście przybytkiem Boga

34

i Duch Boży

mieszka w was?

17

Jeśli ktoś niszczy przybytek Boga, tego

zniszczy Bóg, gdyż przybytek Boga jest święty i wy właśnie
nim jesteście.

18

Niech nikt samego siebie nie oszukuje; jeśli ktoś z was uważa,

że jest mądry w obecnym wieku, niech się stanie głupim, aby
stać się mądrym.

19

Gdyż mądrość tego świata jest głupstwem u

Boga. Napisane jest bowiem: On jest tym, który chwyta mądrych
w ich przebiegłość;

35

20

i znowu: Pan zna rozważania mądrych,

że są jałowe.

36

21

A zatem niech się nikt nie chlubi ludźmi;

wszystko bowiem jest wasze,

22

czy to Paweł, czy Apollos, czy

Kefas, czy to świat, czy życie, czy śmierć, czy to rzeczy teraź-
niejsze, czy przyszłe — wszystko wasze,

23

wy zaś Chrystusa, a

Chrystus —Boga.

32

1,8; 5,5; 2 Kor 5,9-10; 1 Ts 5,4; Rz 13,12; Hbr 10, 25.

33

2 Ts 1,8; 2,8 por. z Dn 7,9; Mal 4,1 oraz Mt 3,12; Łk 3,16n.

34

W tym przypadku określenie przybytek Boga odnosi się do wszystkich

wierzących razem wziętych.

35

przebiegłość lub przemyślność. Job 5,13.

36

Ps 94,11.

str. 8

Pismo Święte

1

Tak niech człowiek nas zaszeregowuje: jako podwładnych

Chrystusa i odpowiedzialnych

37

za [ogłaszanie] tajemnic

Boga.

2

Od tych, na których spoczywa odpowiedzialność,

wymaga się tu ponadto, aby ktoś taki okazał się wierny.

3

Dla mnie zaś najmniejsza to rzecz, czy przez was będę rozli-

czony czy przez jakiś ludzki dzień [sądny], owszem,

38

i sam

siebie nie rozliczam.

4

Nic sobie bowiem nie wyrzucam, lecz nie

jestem przez to usprawiedliwiony; tym zaś, który mnie rozlicza,
jest Pan.

5

Dlatego o niczym nie sądźcie przed czasem, dopóki

nie przyjdzie Pan, który wyświetli to, co ukryte w ciemności, i
ukaże motywy serc; a wtedy każdy otrzyma pochwałę od Boga.

6

To zaś, bracia, odniosłem do siebie samego i do Apollosa przez

wzgląd na was, abyście na nas nauczyli się nie wykraczać ponad
to, co napisano, aby jeden ponad drugiego nie wynosił się prze-
ciw innemu.

7

Bo kto ciebie wyróżnia? Co zaś

39

masz, czego nie

otrzymałeś? A jeśli otrzymałeś, dlaczego chlubisz się tak, jak-
byś nie otrzymał?

8

Już jesteście zaspokojeni, już wzbogaciliście

się, bez nas staliście się królami. I oby zaczęło się wasze królo-
wanie, abyśmy i my zapanowali wraz z wami.

9

Myślę bowiem,

że Bóg nas, apostołów, mianował jako ostatnich, jakby na
śmierć skazanych, jako że staliśmy się widowiskiem dla świata i
aniołów, i ludzi.

10

My głupi dla Chrystusa, wy zaś rozumni w

Chrystusie; my słabi, wy mocni; wy szanowani, a my pogardza-
ni.

11

Aż do obecnej godziny jesteśmy głodni i spragnieni, i

nadzy, i bici pięściami, i na tułaczce,

12

i trudzimy się pracując

własnymi rękami; szkalowani dobrze życzymy; prześladowani
znosimy,

13

zniesławiani zapraszamy;

40

staliśmy się jak śmieci

tego świata, nieczystości wszystkich aż dotąd.

41

37

zarządzający, gr. oivkono,moj (oikonomos), (1) dosłownie; (a) osoba od-

powiedzialna za dom lub posiadłość zarządca, menedźer (Łk 12,42); (b)
urzędnik odpowiedzialny za mienie i dobra publiczne skarbnik, nadzorca
(Rz 16,23); (2) przenośnie: osoba, której Bóg powierzył duchową odpo-
wiedzialność za coś (1 Kor 4,1; Friberg, za BW 5).

38

Lub: właściwie.

39

Lub: właściwie, jako partykuła uwydatniająca.

40

Lub: zachęcamy.

41

Lub: aż dotąd jak to, co przez wszystkich wymiatane.

4

Pismo Święte

str. 9

14

Piszę to nie po to, aby was zawstydzać, ale po to, aby was

upomnieć jako moje ukochane dzieci.

15

Bo choćbyście mieli

tysiące wychowawców w Chrystusie, jednak niewielu macie
ojców; ja was bowiem zrodziłem przez ewangelię w Chrystusie
Jezusie.

16

Zapraszam was zatem, bądźcie moimi naśladowcami.

17

Dlatego posłałem do was Tymoteusza, który jest moim uko-

chanym i wiernym dzieckiem w Panu i który przypomni wam
moje drogi w Chrystusie, zgodnie z tym, jak nauczam wszędzie,
w każdym kościele.

42

18

Ponieważ zaś nie przychodzę do was,

niektórzy popadli w zarozumiałość;

19

ja jednak szybko przyjdę

do was, jeśli Pan zechce, i zapoznam się nie ze słowem zarozu-
miałych, lecz z ich mocą;

20

gdyż Królestwo Boże jest nie w

słowie, ale w mocy.

21

Czego chcecie? Czy mam przyjść do was

z rózgą, czy też z miłością i w duchu łagodności?

Nagana za tolerowanie nierządu

1

Słyszy się powszechnie o nierządzie między wami i to

takim nierządzie, jakiego nie ma nawet między poganami,
jako że ktoś ma żonę ojca.

43

2

A wy staliście się zarozumia-

li, zamiast się raczej zasmucić, aby usunąć spośród was

tego, który się tego czynu dopuścił.

3

Ja bowiem, nieobecny

ciałem, lecz obecny duchem, już osądziłem — tak jak bym był
obecny — tego, który to popełnił:

4

Gdy się zgromadzicie w

imieniu naszego Pana, Jezusa Chrystusa, oraz mój duch z mocą
Pana naszego, Jezusa,

5

przekażcie takiego szatanowi na zgu-

bę

44

ciała,

45

aby duch był uratowany w dniu Pana.

6

Niezdrowa

42

1 Kor 14,33.

43

3 Mjż 18,8; 22,11; 5 Mjż 22,30. Mieć za żonę oznacza utrzymywać

stosunki również seksualne (BAGD 332 s. v. 2.b.a). Nie wiadomo, czy w
tym przypadku chodziło o wspólne mieszkanie, czy o związek małżeń-
ski.

44

zguba, gr. o;leqroj (oletros) również: zagłada, zniszczenie, ruina, śmierć

45

ciała, gr. sa,rx (sarks). Podobny idiom w 1 Tm 1,20 w odniesieniu do

Hymeneusza i Aleksandra. Jeden z najtrudniejszych tekstów Nowego
Testamentu. Niektórzy uważają wyłączenie z kościoła, które z kolei mia-
łoby prowadzić do fizycznej śmierci wyłączonej osoby z ostatecznym
skutkiem zbawienia. Inni uważają, że chodzi o ciężką chorobę, która
miałaby prowadzić do opamiętania. Jeszcze inni twierdzą, że „na zgubę
ciała” znaczy: „w ramach waszego potępienia tego, co cielesne, a miało

5

str. 10

Pismo Święte

jest wasza chluba. Czy nie wiecie, że odrobina zakwasu całe
ciasto zakwasza?

7

Usuńcie stary kwas, abyście byli nowym

ciastem, jako że jesteście przaśni; bo też Chrystus — nasza Pas-
cha — został złożony w ofierze.

8

Tak więc świętujmy nie w

starym zakwasie ani w zakwasie złości i występku, lecz w prza-
śnikach czystości i prawdy.

9

Napisałem wam w liście,

46

abyście nie przestawali z ludźmi

nierządnymi,

10

lecz wcale nie [miałem na myśli] nierządnych

tego świata lub chciwców, zdzierców, czy też bałwochwalców,
bo wówczas musielibyście wyjść z tego świata.

11

Teraz zaś

napisałem wam, abyście nie przestawali, jeśli ktoś mieni się
bratem, a jest człowiekiem nierządnym, chciwcem, bałwo-
chwalcą, oszczercą, pijakiem lub zdziercą, żebyście z takim
nawet wspólnie nie jadali.

12

Co mi bowiem sądzić tych z ze-

wnątrz? Czy nie sądzicie tych, którzy są wewnątrz?

13

Tych z

zewnątrz Bóg osądzi. Usuńcie złego spośród was samych.

47

Potępienie dla procesów chrześcijan przed sądami świeckimi

1

Czy śmie ktoś z was, mając sprawę do drugiego, być są-

dzony przed niesprawiedliwymi, a nie przed świętymi?

2

Czy nie wiecie, że święci będą sądzić świat? A jeśli świat

ma być przez was sądzony, czy nie jesteście godni sądów w

[sprawach] najmniejszych?

3

Czy nie wiecie, że będziemy sądzić

aniołów? A co dopiero sprawy życiowe?

4

Jeśli więc macie do

rozstrzygnięcia [zwykłe] sprawy życiowe, to [ludzi] bez zna-
czenia w kościele — tych [jako sędziów] sadzacie?

5

Dla za-

wstydzenia was to mówię. Zatem nie ma wśród was ani jednego
mądrego, kto byłby w stanie rozstrzygnąć między jednym a
drugim jego bratem?

6

Tymczasem brat przeciw bratu występuje

z oskarżeniem i to przed niewierzącymi!

7

W ogóle już to jest

waszą porażką, że macie między sobą procesy. Dlaczego raczej
nie znosicie niesprawiedliwości? Dlaczego raczej nie ponosicie
szkody?

8

Tymczasem wy popełniacie niesprawiedliwość i wy-

miejsce wśród was”, a słowa: „aby duch był uratowany w dniu Pana” —
„aby duch kościoła był uratowany (ocalony, zbawiony) w dniu Pana
(zob. NET 561).

46

Chodzi o wcześniejszy zaginiony list Pawła.

47

Aluzja do 5 Mjż 17,7; 19,19; 22,21.24; 24,7; por.: 1 Kor 5,2.

6

Pismo Święte

str. 11

rządzacie szkodę, i to braciom.

9

Albo czy nie wiecie, że nie-

sprawiedliwi Królestwa Bożego nie odziedziczą? Nie łudźcie
się! Ani ludzie nierządni, ani bałwochwalcy ani cudzołożnicy,
ani zniewieściali,

48

ani homoseksualiści,

49

10

ani złodzieje, ani

chciwcy, ani pijacy, ani oszczercy, ani zdziercy Królestwa Bo-
żego nie odziedziczą.

11

A takimi niektórzy z was byli; ale ob-

myliście się, ale zostaliście poświęceni, ale zostaliście uczynieni
sprawiedliwymi w imieniu Pana Jezusa Chrystusa i w Duchu
naszego Boga.

Wszystko mi wolno, ale...

12

Wszystko mi wolno,

50

ale nie wszystko pożyteczne. Wszystko

mi wolno, ale ja niczemu nie dam sobą zawładnąć.

13

Pokarm

dla brzucha, a brzuch dla pokarmów; ale Bóg położy kres jed-
nemu i drugim. Ciało zaś jest nie dla nierządu, lecz dla Pana, a
Pan dla ciała.

14

Bóg zaś i Pana wskrzesił, i nas przez swoją moc

wskrzesi.

15

Czy nie wiecie, że wasze ciała są członkami Chry-

stusa? Czy więc mam wziąć członki Chrystusa i uczynić je
członkami nierządnicy? W żadnym razie!

16

Albo czy nie wie-

cie, że kto jest złączony z nierządnicą, jest z nią jednym ciałem?
Będą bowiem — mówi — ci dwoje jednym ciałem.

51

17

Kto zaś

jest złączony z Panem, jest [z Nim] jednym duchem.

52

18

Uciekajcie przed wszeteczeństwem. Wszelki grzeszny akt,

jakiego człowiek się dopuszcza, jest poza ciałem; kto jednak
dopuszcza się nierządu, grzeszy względem własnego ciała.

19

Albo czy nie wiecie, że wasze ciało jest przybytkiem Ducha

48

zniewieściali, gr. malakoi. (malakoi), oznacza ludzi ustępliwych, mięk-

kich, zniewieściałych, gnuśnych, tchórzliwych, opieszałych, również nie
umiejących się oprzeć czemuś; BAGD mówi, że oznacza również męż-
czyzn lub chłopców pozwalających się wykorzystać seksualnie; LN
88.281 podaje: bierny partner homoseksualnego stosunku płciowego.

49

1 Tm 1,10; Rz 1,27. LN 88.280: „męski” (w odróżnieniu od partnera

spełniającego rolę kobiety) partner homoseksualnego stosunku płciowe-
go.

50

Być może wyrażenie to, podobnie jak wyrażenie: Pokarm dla brzucha, a

brzuch dla pokarmów, jest cytatem wypowiedzi krążących w środowisku
korynckim.

51

1 Mjż 2,24.

52

Ef 4,4; 5,30.

str. 12

Pismo Święte

Świętego, który jest w was i którego macie od Boga, i że nie
należycie już do siebie samych?

20

Drogo bowiem zostaliście

kupieni. Chwalcie zatem Boga w waszym ciele.

Sprawy życia małżeńskiego

1

Co do spraw, o których pisaliście: Dobrze człowiekowi

nie dotykać kobiety;

53

2

jednak z powodu nierządu, niech

każdy ma swoją żonę i niech każda ma własnego męża.

3

Niech mąż oddaje powinność żonie i podobnie żona mę-

żowi.

4

Nie żona rozporządza własnym ciałem, lecz mąż; podob-

nie nie mąż rozporządza własnym ciałem, lecz żona.

5

Nie od-

mawiajcie sobie nawzajem, chyba że może za obopólną zgodą
do pewnego czasu, aby się oddać modlitwie, a potem znów być
ze sobą, aby was szatan nie wystawiał na próbę z powodu wa-
szej niepowściągliwości.

6

To zaś mówię z wyrozumiałości, a

nie z nakazu.

7

Chciałbym zaś, aby wszyscy ludzie byli jak ja,

każdy jednak ma od Boga własny dar łaski, jeden tak, a drugi
tak.

8

śonatym natomiast, mężatkom i wdowom mówię: Dobrze im

[będzie], jeśli pozostaną jak ja.

9

Ale skoro brak im powściągli-

wości, niech się pobierają, bo lepiej jest się pobrać, niż płonąć
[niezaspokojonym pragnieniem pożycia małżeńskiego].

54

10

Tym z kolei, którzy są w małżeństwie, podaję nakaz, nie ja,

lecz Pan: Niech żona nie odchodzi od męża —

11

a jeśliby ode-

szła, niech pozostaje niezamężna albo niech się z mężem pojed-
na — i niech mąż żony nie oddala.

12

Pozostałym zaś mówię ja, nie Pan: Jeśli jakiś brat ma niewie-

rzącą żonę, a ta pragnie z nim mieszkać, niech jej nie oddala;

13

i

żona, jeśli ma niewierzącego męża, a ten pragnie z nią miesz-
kać, niech męża nie oddala.

14

Gdyż niewierzący mąż został

uświęcony w żonie i niewierząca żona została uświęcona w
bracie [który jest jej mężem]; w przeciwnym razie wasze dzieci

53

Dobrze człowiekowi nie dotykać kobiety: eufemizm oznaczający po-

wstrzymywanie się od pożycia płciowego. Słowa te to być może również
slogan kościoła w Koryncie, który Apostoł w dalszej części rozdziału
koryguje.

54

2 Kor 11,29.

7

Pismo Święte

str. 13

byłyby nieczyste, teraz natomiast są święte.

55

15

Jeśli jednak

niewierzący odchodzi, niech odchodzi; brat lub siostra nie zo-
stali [i nie są] w takich [przypadkach] zniewoleni;

56

Bóg zaś

powołał was w pokoju.

16

Bo skąd wiesz, żono, że zbawisz mę-

ża? Albo skąd wiesz, mężu, że zbawisz żonę?

17

Tylko

57

niech każdy tak postępuje, jak mu przydzielił Pan,

[według tego], jak każdego powołał Bóg. I tak zarządzam we
wszystkich kościołach.

18

Był ktoś powołany [jako] obrzezany?

Niech nie ukrywa obrzezania. W nieobrzezaniu został ktoś po-
wołany? Niech się nie obrzezuje.

19

Obrzezanie jest niczym i

nieobrzezanie jest niczym, tylko przestrzeganie przykazań Bo-
ga.

20

Każdy w powołaniu, w którym został powołany — w tym

niech pozostanie.

21

Zostałeś powołany, będąc niewolnikiem?

Nie martw się; ale jeśli i możesz stać się wolnym, raczej korzy-
staj.

22

Kto bowiem jako niewolnik został powołany w Panu, ten

jest wyzwoleńcem Pana; podobnie kto jako wolny został powo-
łany, jest niewolnikiem Chrystusa.

23

Drogo zostaliście kupieni;

nie stawajcie się niewolnikami ludzi.

24

Każdy w tym, w czym

został powołany, bracia, w tym niech pozostaje u Boga.

25

Co do dziewic zaś nakazu Pańskiego nie mam, daję jednak

radę jako ten, który dzięki okazanemu przez Pana miłosierdziu,
jest godny zaufania.

26

To zatem uważam za dobre przy obecnej

udręce,

58

[mianowicie] że tak jest człowiekowi dobrze:

59

55

Robertson tłumaczy: Wierząca żona czyni związek z mężem związkiem

prawym; i brat czyni związek z niewierzącą żoną prawym; inaczej wasze
dzieci byłyby dziećmi nieprawymi, jednak ze względu na legalność
związku same są dziećmi z prawego łoża (BW 5).

56

Niektórzy uważają, że zniewolenie odnosi się do zgody jedynie na odej-

ście współmałżonka, czyli: jeśli niewierzący odchodzi, należy pozwolić
mu odejść, ale samemu pozostać w stanie wolnym, bez prawa do po-
wtórnego małżeństwa. Inni uważają, że zniewolenie odnosi się do mał-
żeństwa, czyli: jeśli niewierzący odchodzi, współmałżonek jest wolny —
również do powtórnego małżeństwa. To drugie rozumienie bardziej od-
powiada gramatyce tekstu, a także kontekstowi (ww. 10-11 oraz 39-40).
Luter opowiadał się za drugim rozumieniem: chrześcijanin staje się w
tym wolny — również do kolejnego związku małżeńskiego (BW 5).

57

Tylko lub Zatem.

58

udręka, gr. avna,gkh (ananke), może oznaczać albo zewnętrzne utrapienie,

albo wewnętrzną potrzebę lub powinność. Jeśli chodzi o wewnętrzną po-

str. 14

Pismo Święte

27

Zostałeś związany z żoną? Nie szukaj rozłączenia. Zostałeś

rozłączony z żoną? Nie szukaj żony.

28

A jeśli się i ożeniłeś, nie

zgrzeszyłeś, i jeśli dziewica wyszła za mąż, nie zgrzeszyła; tacy
jednak będą mieli ucisk w ciele, a ja chciałbym wam tego
oszczędzić.

29

To zaś mówię, bracia: Czas został skrócony; przez

to, co pozostało, niech również ci, którzy mają żony, będą jakby
nie mieli;

30

a ci, którzy płaczą, jakby nie płakali; a ci, którzy się

cieszą, jakby się nie cieszyli; a ci, którzy kupują, jakby nie po-
siadali;

31

a ci, którzy używają świata, jakby go nie wykorzy-

stywali; przemija bowiem stan rzeczy

60

tego świata.

32

Chcę,

abyście byli wolni od trosk; kto jest bez żony, troszczy się o
sprawy Pana, [o to], jak przypodobać się Panu;

33

a kto się oże-

nił, troszczy się o sprawy świata, [o to], jak przypodobać się
żonie —

34

i [stał się człowiekiem, który żyje w] rozdarciu.

Również kobieta niezamężna i dziewica troszczy się o sprawy
Pana, aby być świętą i ciałem i duchem; mężatka zaś troszczy
się o sprawy świata, jak przypodobać się mężowi.

35

To zaś dla

waszej własnej korzyści mówię, nie aby pętlę na was zarzucać,
lecz abyście w pięknym stylu i wytrwale, bez rozterek [trwali] w
Panu.

36

A jeśli ktoś uważa, że postąpiłby niestosownie względem

swojej dziewicy, gdyby miała przekroczyć swe lata,

61

oraz że

tak powinno się stać, to niech czyni, co chce — nie grzeszy,
niech się pobierają.

37

Kto zaś postanowił w swoim sercu, moc-

no, bez [wewnętrznego] przymusu, a panuje nad swoją wolą i
rozstrzygnął to w swoim sercu, że zachowa swoją dziewicę,
dobrze uczyni.

38

Tak więc ten, kto poślubia swoją dziewicę,

dobrze czyni, a ten, kto nie poślubia, lepiej czyni.

62

trzebę, to tekst należałoby przetłumaczyć: Uważam za dobre w obecnej
potrzebie (ze względu na obecną powinność).

59

Przy obecnej udręce uważam zatem za dobre, że dobrze człowiekowi tak

jest

60

stan rzeczy, gr. sch/ma (schema), kształt, postać, zewnętrzna forma.

61

gdyby miała przekroczyć swoje lata lub: gdyby się miała zestarzeć.

62

Istnieją dwa główne poglądy na wiersze 36-38. (1) Chodzi w nim o ojca

albo opiekuna dziewczyny, uprawnionych do decydowania o jej losach
małżeńskich; (2) Chodzi o narzeczonego dziewczyny. Druga możliwość
wydaje się bardziej prawdopodobna.

Pismo Święte

str. 15

39

śona jest związana tak długo, jak długo żyje jej mąż; a jeśli

mąż jej zaśnie, jest wolna, by wyjść za kogo chce, byle w Panu.

40

Ale według mojej rady jest szczęśliwsza, jeśli tak pozostanie;

a sądzę, że i ja mam Ducha Bożego.

Sprawa spożywania ofiar składanych bóstwom pogańskim

1

Co do ofiar składanych bóstwom [pogańskim], wiemy, że

wszyscy mamy właściwe poznanie.

63

Poznanie nadyma,

lecz miłość buduje.

2

Jeśli kto mniema, że coś poznał, jesz-

cze nie poznał, jak należało poznać;

3

jeśli natomiast ktoś

kocha Boga, ten też został przez Niego poznany.

4

Jeśli więc

chodzi o jedzenie ofiarowane bóstwom, wiemy, że nie ma na
świecie ani jednego bóstwa i nie ma żadnego innego boga,
oprócz Jednego.

64

5

I chociaż rzeczywiście są tak zwani bogo-

wie,

65

czy to w niebie, czy na ziemi — jak też jest wielu bogów

i wielu panów —

6

to jednak dla nas jest tylko jeden Bóg Ojciec,

z którego wszystko i my dla Niego, oraz jeden Pan, Jezus Chry-
stus, przez którego wszystko i my przez Niego.

7

Lecz nie u

wszystkich jest poznanie; niektórzy zaś przyzwyczajeni dotąd
do bóstwa, spożywają jakoby jemu złożoną ofiarę i sumienie
ich, jako że jest słabe, ulega splamieniu.

8

Pokarm zaś nie po-

stawi nas przy Bogu: nie tracimy nic, jeśli nie jemy, i nic nie
zyskujemy, jeśli jemy.

9

Uważajcie natomiast, aby w jakiś spo-

sób to wasze prawo

66

nie stało się dla słabych powodem po-

tknięcia.

10

Bo jeśli ktoś zobaczyłby ciebie, mającego poznanie,

jak siedzisz w świątyni pogańskiej, to czy jego sumienie, jako
słabe, nie zostanie pobudzone do spożycia ofiary?

11

W twoim

63

Słowa:„...wszyscy mamy właściwe poznanie”, to najprawdopodobniej

koryncki slogan, mający usprawiedliwiać zachowanie członków wspól-
noty (zob. 6,12-13; 7,1; 10,23). Paweł po części się z tym sloganem zga-
dza, ale koryguje wypaczenia.

64

Słowa: „...nie ma żadnego innego boga, oprócz Jednego”, to najprawdo-

podobniej koryncki slogan. Paweł po części się z tym sloganem zgadza,
ale koryguje wypaczenia.

65

1 Kor 10,19-21.

66

to wasze prawo lub: ten wasz przywilej.

8

str. 16

Pismo Święte

postępowaniu bowiem gubi się słaby,

67

brat, za którego umarł

Chrystus.

12

I tak, gdy grzeszycie względem braci i uderzacie w

ich słabe sumienie, grzeszycie przeciw Chrystusowi.

13

Z tego

powodu, jeśli pokarm przyczynia się do upadku mojego brata,
nie spożyję mięsa na wieki, aby nie przyczynić się do upadku
mojego brata.

Prawa apostoła

1

Czy nie jestem wolny?

68

Czy nie jestem apostołem? Czy

nie widziałem Jezusa, naszego Pana?

69

Czy wy nie jeste-

ście moim dziełem w Panu?

2

Jeśli nawet dla innych nie

jestem apostołem, to dla was jestem; pieczęcią mojego

apostolstwa wy jesteście w Panu.

3

Moja obrona przeciw tym,

którzy mnie oskarżają, jest taka:

4

Czy nie mamy prawa jeść i

pić?

5

Czy nie mamy prawa brać z sobą siostry — kobiety, jak i

pozostali apostołowie i bracia Pana oraz Kefas?

6

Czy tylko ja i

Barnaba nie mamy prawa nie pracować?

7

Kto kiedy pełni służ-

bę żołnierską na własny koszt? Kto zasadza winnicę i nie je jej
owocu? Albo kto pasie stado i nie spożywa mleka ze stada?

8

Czy mówię to tylko po ludzku? Czy i Prawo tego nie mówi?

9

Bo to w Prawie Mojżesza jest napisane: Młócącemu wołowi nie

zawiążesz pyska.

70

Czy Bóg troszczy się tylko o woły?

10

Czy

nie mówi tego przede wszytkim ze względu na nas? Ze względu
na nas bowiem jest napisane, że oracz powinien orać w nadziei,
a młocarz [młócić] w nadziei uczestniczenia [w plonach].

11

Jeśli my wam posialiśmy [dobra] duchowe, to cóż wielkiego,

jeśli my wasze cielesne zbierzemy?

12

Jeśli inni w waszym pra-

wie uczestniczą, dlaczego nie tym bardziej my? Nie skorzystali-
śmy jednak z tego prawa, ale wszystko znosimy, aby żadnej
przeszkody nie sprawiać ewangelii Chrystusa.

13

Czy nie wiecie,

że ci, którzy przy rzeczach poświęconych pracują, żywią się
tym, co pochodzi z rzeczy poświęconych, ci którzy krzątają się

67

Lub: Przez twoje poznanie gubiony jest bowiem słaby... (w czasie teraź-

niejszym formy zwrotne pokrywają się z biernymi).

68

1 Kor 9,19; jednakże dostosowuje swoją wolność do wymogów miłości

(1 Kor 8,13).

69

1 Kor 15,8; Dz 9,17.27; 18,9; 22,14. 17n; 2 Kor 12,1nn.

70

5 Mjż 25,4.

9

Pismo Święte

str. 17

przy ołtarzu, mają w ołtarzu współudział?

71

14

Tak też i Pan

zarządził, aby ci, którzy ewangelię głoszą, z ewangelii żyli.

15

Ja

jednak nie skorzystałem z żadnej z tych rzeczy. Nie napisałem
zaś tego, aby w ten sposób mogło stać się w odniesieniu do
mnie; bo wolałbym raczej umrzeć, niż... — mojej chluby nikt
mnie nie pozbawi.

16

Jeśli bowiem głoszę ewangelię, nie jest to

moją chlubą — to spoczywa na mnie taka potrzeba;

72

biada mi

jest bowiem, jeślibym ewangelii nie głosił.

17

Bo jeśli czynię to

ochotniczo, mam zapłatę; jeśli zaś nieochotniczo, to wywiązuję
się [tylko] ze złożonego we mnie zaufania.

18

Jaka jest więc mo-

ja zapłata? [Taka], że głosząc ewangelię służę tą ewangelią za
darmo, aby nie korzystać z mojego prawa, jakie mam z racji
ewangelii.

19

Bo jako wolny od wszystkich, uczyniłem z siebie niewolnika

wszystkich, abym tym liczniejsze grono pozyskał.

20

I stałem się

dla śydów jak śyd, aby śydów pozyskać; dla tych, którzy są
pod Prawem, jak ten, który jest pod Prawem — choć sam nie
jestem pod Prawem — aby tych, którzy są pod Prawem, pozy-
skać.

21

Dla tych, którzy są bez Prawa,

73

jak ten, który jest bez

Prawa — choć nie jestem bez Prawa Bożego, lecz pod Prawem
Chrystusa — aby tych, którzy są bez Prawa, pozyskać.

22

Dla

słabych stałem się słaby, aby słabych pozyskać; dla wszystkich
stałem się wszystkim, żeby przynajmniej niektórych zbawić.

23

A wszystko to czynię dla ewangelii, aby stać się jej współ-

uczestnikiem.

24

Czy nie wiecie, że biegacze na stadionie

74

wprawdzie wszy-

scy biegną, ale tylko jeden zdobywa nagrodę? Tak biegnijcie,
abyście [ją] zdobyli.

25

A każdy zawodnik od wszystkiego się

wstrzymuje, tamci wprawdzie, aby zdobyć zniszczalny wieniec,
my zaś niezniszczalny.

26

Ja — zgodnie z tym, [co powiedzia-

łem] — tak biegnę, nie jakby bez celu, tak boksuję, nie jakbym
powietrze okładał;

27

lecz biję pod oko moje ciało

75

i biorę je w

71

4 Mjż 18,8-20.

72

potrzeba lub: konieczność.

73

Rz 2,14

74

Stadion to również jednostka miary — ok. 185 m.

75

Lub: biję do sińców moje ciało...

str. 18

Pismo Święte

niewolę, abym w jakiś sposób innym ogłosiwszy, sam nie oka-
zał się nie wypróbowany.

76

Przykłady z dziejów Izraela

1

Nie chcę bowiem, abyście byli nieświadomi, bracia,

że nasi ojcowie wszyscy byli pod obłokiem i wszyscy
przeszli przez morze.

2

Wszyscy też w Mojżesza byli

ochrzczeni w obłoku i w morzu,

3

wszyscy ten sam

pokarm duchowy jedli

4

i wszyscy ten sam napój duchowy pili;

pili bowiem z towarzyszącej im duchowej skały, a skałą tą był
Chrystus.

5

Ale większość z nich nie spodobała się Bogu, ciała

ich bowiem zostały rozrzucone po pustkowiu.

6

Rzeczy te stały

się dla nas przykładem, abyśmy my nie byli ludźmi pożądają-
cymi złych rzeczy, jak tamci pożądali.

7

Nie stawajcie się też

bałwochwalcami, jak niektórzy z nich; jak napisano: Usiadł lud,
aby jeść i pić, i powstali, aby się bawić.

77

8

I nie oddawajmy się

nierządowi jak niektórzy z nich się oddawali i jednego dnia
padło dwadzieścia trzy tysiące [ludzi].

78

9

Nie wystawiajmy też

na próbę Chrystusa, jak niektórzy z nich wystawiali i poginęli
od wężów,

79

10

ani nie szemrajcie, tak jak niektórzy z nich szem-

rali, i poginęli [pobici] przez niszczyciela.

80

11

Rzeczy te przy-

kładowo spadły na tamtych i zostały spisane, by być przestrogą
dla nas, których dosięgnął koniec wieków.

81

12

Dlatego kto my-

śli, że już stanął, niech uważa, aby nie upadł.

13

Próba was [jesz-

cze] nie dopadła, za wyjątkiem ludzkiej;

82

Bóg jednak jest wier-

ny; On nie dopuści, aby was próbowano ponad to, co jesteście w

76

niewypróbowany, gr. avdo,kimoj

(adokimos) oznacza kogoś, kto nie prze-

szedł próby (1) w sporcie: został zdyskwalifikowany w zawodach (1 Kor
9,27); (2) w odniesieniu do fałszywego wyznania wiary: nie wytrzymać
próby (2 Tm 3.8); (3) w odniesieniu do niezdolności życia we właściwy
sposób: niezdatny, niegodny zaufania, bezwartościowy (Tt 1,16).

77

2 Mjż 32,6.18nn.

78

4 Mjż 25,1-9.

79

4 Mjż 25,5-9.

80

2 Mjż 12,23; 4 Mjż 16,41-50.

81

Hbr 9,26.

82

tzn. za wyjątkiem normalnej ludzkiej.

10

Pismo Święte

str. 19

stanie [znieść], ale wraz z próbą uczyni i wyjście, abyście mogli
przetrwać.

14

Dlatego, moi ukochani, uciekajcie od bałwochwalstwa.

15

Przemawiam jak do rozsądnych: Wy osądźcie to, co mówię.

16

Kielich błogosławieństwa, który błogosławimy, czyż nie jest

wspólnotą krwi Chrystusa? Chleb, który łamiemy, czyż nie jest
wspólnotą

83

ciała Chrystusa?

17

Ponieważ jest jeden chleb, my,

liczni, jesteśmy jednym ciałem,

84

wszyscy bowiem bierzemy

cząstkę z jednego chleba.

85

18

Przyjrzyjcie się Izraelowi według

ciała; czy ci, którzy spożywają ofiary, nie są uczestnikami ołta-
rza?

19

Co zatem mówię? Czy to, że ofiara składana bóstwom

jest czymś? Albo że bóstwo jest czymś?

20

Raczej że to, co ofia-

rują, ofiarują demonom,

86

a nie Bogu; nie chcę natomiast, aby-

ście się stawali wspólnikami demonów.

21

Nie możecie pić kieli-

cha Pańskiego i kielicha demonów; nie możecie brać cząstki ze
stołu Pańskiego

87

i stołu demonów.

22

Czy pobudzamy Pana do

zazdrości? Czy jesteśmy mocniejsi niż On?

23

Wszystko wolno,

88

ale nie wszystko niesie korzyść; wszystko

wolno, ale nie wszystko buduje.

24

Niech nikt nie szuka swego,

89

lecz tego, co drugiej osoby.

90

83

wspólnotą lub uczestnictwem. Tłum. jako genetivus objectivus: uczest-

nictwem we krwi Chrystusa [...] uczestnictwem w ciele Chrystusa.

84

Kol 1,18; Ef 5,23.

85

Zob. 9,12; Hbr 2,14; 5,13.

86

Słowo demony, częste w Ewangeliach, w Listach Pawła pojawia się

tylko w tym fragmencie oraz w 1 Tm 4,1.

87

Łk 22,30; 1 Kor 11,20; Iz 65,11; Jr 7,18; Ez 16,18n; 23,41; Mal 1,7.

88

Wszystko wolno — słowa, które być może są cytatem krążącego po

wspólnocie korynckiej powiedzenia.

89

Taka jest Pawłowa zasada relacji społecznych: 1 Kor 13,5; Gal 6,2; Rz

14,7; Rz 15,2; Flp 2,1nn.

90

Rz 15,2; Flp 2,4.

str. 20

Pismo Święte

25

Wszystko, co jest sprzedawane na targu mięsnym,

91

jedzcie, o

nic z powodu sumienia nie pytając;

92

26

gdyż Pańska jest ziemia

oraz [cała] jej pełnia.

93

27

Jeśli zaprasza was ktoś z niewierzą-

cych, a chcecie pójść, jedzcie wszystko, co przed wami posta-
wią, o nic z powodu sumienia nie pytając.

28

Jeśli jednak ktoś

powiedziałby wam: To jest ofiara złożona bóstwom, nie jedzcie
ze względu na tego, który to oznajmił, a także na sumienie;

29

o

sumieniu zaś mówię nie twoim, lecz tej drugiej osoby; bo dla-
czego moja wolność ma być sądzona przez sumienie innej?

30

Jeśli ja z wdzięcznością biorę cząstkę, dlaczego mam być

obrażany za to, za co ja dziękuję?

31

Cokolwiek zatem jecie czy

pijecie, cokolwiek czynicie, wszystko czyńcie na chwałę Boga.

32

Bądźcie ludźmi, którzy nie dają powodu do potknięć ani śy-

dom, ani Grekom, ani kościołowi Boga,

33

jak i ja wszystkich we

wszystkim zadawalam, nie szukając własnej korzyści, lecz wie-
lu, aby byli zbawieni.

Sprawa nakrywania głów

1

Bądźcie naśladowcami moimi, jak i ja — Chrystusa.

2

Chwalę was zaś, że we wszystkim o mnie pamiętacie i

— jak wam przekazałem — przekazu tego mocno się
trzymacie.

3

Chcę natomiast, abyście wiedzieli, że gło-

wą każdego męża jest Chrystus, a głową żony mąż, a głową
Chrystusa Bóg.

4

Każdy mężczyzna, który się modli lub proro-

kuje z nakrytą głową, hańbi swoją głowę.

5

I każda kobieta, któ-

ra się modli lub prorokuje z nie nakrytą głową, hańbi swoją

91

targ mięsny, gr. ma,kellon

(makellon) rynek żywności, prostokątny

zabudowany z czterech stron dziedziniec z arkadami i stoiskami z każdej
strony; na zasadzie synekdochy część tego rynku będąca targiem mię-
snym (Friberg, BW 5). Samo słowo jest transliteracją łacińskiego macel-
lum, słowa spokrewnionego z maceria oraz hebrajskim słowem na okre-
ślenie zabudowanego dziedzińca. Pojawia się u Dio Cassiusa i Plutarcha,
w papirusach oraz w inskrypcjach na określenie targu żywności (Robert-
son, BW 5).

92

Szczególnie chodzi o dochodzenie, czy dana porcja mięsa pochodzi z

ofiary złożonej bóstwom. Ofiary te spożywano bowiem tylko w świąty-
niach tylko częściowo. Reszta trafiała na targowisko. Paweł doradza,
abyśmy nie byli zbyt dociekliwi i skrupulatni (zob. 8,4).

93

Ps 24,1; 50,12; 89,11.

11

Pismo Święte

str. 21

głowę, jedno bowiem i to samo jest z tą, która została ogolona.

94

6

Bo jeśli kobieta nie nakrywa się, to niech się ostrzyże; a skoro

brzydko kobiecie strzyc się lub golić, to niech się przykrywa.

7

Z

jednej strony bowiem mężczyzna nie powinien przykrywać
sobie głowy, dlatego że rozpoczyna

95

jako obraz i chwała Boga;

z drugiej strony kobieta jest chwałą mężczyzny.

8

Gdyż nie męż-

czyzna jest z kobiety, lecz kobieta z mężczyzny.

9

Również nie

mężczyzna został stworzony ze względu na kobietę, ale kobieta
ze względu na mężczyznę.

10

Dlatego kobieta powinna mieć na

głowie [znak] władzy — ze względu na aniołów.

96

11

Zresztą w

Panu ani kobieta bez mężczyzny, ani mężczyzna bez kobiety.

12

Bo jak kobieta z mężczyzny, tak też mężczyzna przez kobietę

— a wszystko z Boga.

13

Sami w sobie osądźcie: Czy kobiecie

pasuje modlić się do Boga bez nakrycia?

14

Czyż sama natura

97

nie uczy was, że mężczyźnie, jeśli nosi długie włosy, przynosi
to wstyd,

15

a dla kobiety, jeśli nosi długie włosy, jest to jej

chwałą? Gdyż włosy zostały jej dane za okrycie.

16

A jeśli ktoś

myśli być uparty, my takiego zwyczaju nie mamy ani kościoły
Boże.

Znaczenie Wieczerzy Pańskiej i sposób jej obchodzenia

17

To natomiast zarządzając, nie pochwalam, że schodzicie się

nie ku lepszemu, ale ku gorszemu.

18

Przede wszystkim więc

słyszę, że gdy się jako kościół schodzicie, powstają między
wami podziały — i po części temu wierzę.

19

Bo i muszą być

wśród was różne stronnictwa, aby ci, którzy są wypróbowani,
stali się wśród was widoczni.

20

Gdy więc schodzicie się razem,

nie ma wśród was spożywania Wieczerzy Pańskiej;

21

każdy

bowiem własną wieczerzę kładzie przed sobą do zjedzenia — i
jeden jest głodny, a drugi pijany.

22

Czy nie macie domów, aby

jeść i pić? Albo czy na kościół Boży patrzycie z góry i zawsty-

94

Golono głowy kobiet, które dopuściły się cudzołóstwa (Iz 7,20). Kodeks

Justyniana przewidywał golenie głów cudzołożnicom, których mąż po
dwóch latach nie chciał przyjąć do domu (Robertson, BW 5).

95

1 Mjż 1,28; 2,26.

96

Ze względu na obecnych w kościele aniołów (1 Kor 4,9; Ef 3,10; Ps

138,1), którzy także przykrywają głowy (Iz 6,2).

97

Rz 2,14; chodzi o naturalny porządek rzeczy.

str. 22

Pismo Święte

dzacie tych, którzy nic nie mają? Co mam wam powiedzieć?
Czy mam was pochwalić? Za to nie pochwalam.

23

Ja bowiem przejąłem od Pana to, co też wam przekazałem, że

Pan Jezus tej nocy, której został wydany, wziął chleb

24

i gdy

podziękował [Bogu], połamał i powiedział: To jest moje ciało
za was [wydane]; to czyńcie na moją pamiątkę.

25

Podobnie i

kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowe przymierze
we krwi mojej; to czyńcie, ilekroć pijecie — na moją pamiątkę.

26

Bo ilekroć jecie ten chleb i pijecie z tego kielicha, ogłaszacie

śmierć Pana, dopóki [On] nie przyjdzie.

27

Z tego powodu, kto

by jadł chleb i pił z kielicha Pańskiego niegodnie, winien

98

bę-

dzie ciała i krwi Pana.

28

Niech więc człowiek samego siebie

poddaje próbie i w ten sposób niech je z tego chleba i pije z tego
kielicha.

29

Bo kto je i pije bez uwzględnienia ciała, je i pije

wyrok na siebie.

30

Dlatego jest między wami wielu słabych i

wątłych, a liczni śpią.

31

Jeśli zaś osądzalibyśmy siebie, nie byli-

byśmy sądzeni.

32

Sądzeni natomiast przez Pana, jesteśmy kar-

ceni [jak dzieci], abyśmy nie byli potępieni wraz ze światem.

33

Dlatego, moi bracia, gdy się schodzicie, aby jeść, czekajcie

jedni na drugich.

34

Jeśli ktoś głodny, niech je w domu, abyście

się nie schodzili na [własny] sąd. Co do pozostałych spraw,
zarządzę, gdy przyjdę.

1

A co do [darów] duchowych, bracia, nie chcę, abyście byli

nieświadomi [rzeczy].

2

Wiecie, że gdy byliście poganami, oszu-

kiwano was ilekroć was prowadzano przed nieme bóstwa.

99

98

Lub: będzie ponosił winę za zlekceważenie...; spadnie na niego wina za

zlekceważenie...

99

Aluzja do religijnych praktyk kapłanów pogańskich, którzy wprowadzali

ludzi w niepewność co do duchowego podłoża przeżyć religijnych. Wy-
znawcy nie wiedzieli, czy ich przeżycia pochodzą od duchów dobrych

O korzystaniu z darów duchowych

Zasada rozpoznawania źródła natchnienia

12

Pismo Święte

str. 23

3

Dlatego oświadczam wam, że nikt, kto przemawia w Duchu

Bożym, nie mówi: Niech Jezus będzie przeklęty! I nikt nie jest
w stanie powiedzieć: Jezus jest Panem, jak tylko w Duchu Świę-
tym.

Różnorodność i współzależność darów duchowych

4

Różnorodne zaś są dary łaski, lecz Duch ten sam;

5

i różnorod-

ne są posługi, lecz Pan ten sam;

6

różne też są działania, lecz ten

sam Bóg, który działa na rzecz wszystkiego we wszystkich.

7

Każdemu natomiast dawany jest przejaw Ducha dla wspólnej

korzyści.

8

Z jednej strony bowiem za pośrednictwem Ducha

dawane jest Słowo mądrości, z drugiej kolejnemu, według tego
samego Ducha, Słowo rozpoznania,

9

innemu wiara w tym sa-

mym Duchu, kolejnemu dary łaski uzdrowień

100

w tym jednym

Duchu,

10

kolejnemu działania [związane z przejawami] mocy,

kolejnemu zaś proroctwo, kolejnemu natomiast rozróżnienie
duchów, innemu rodzaje języków, kolejnemu wykład

101

języ-

ków —

11

wszystko to zaś sprawia jeden i ten sam Duch, roz-

dzielając każdemu poszczególnie, jak chce.

12

Dokładnie bo-

wiem tak jak ciało jest jedno, a członków ma wiele, wszystkie
zaś członki ciała, których jest wiele, są jednym ciałem — tak i
Chrystus;

13

w jednym też bowiem Duchu my wszyscy zostali-

śmy zanurzeni w jedno ciało — czy to śydzi, czy Grecy, czy
niewolnicy, czy wolni — i wszyscy zostaliśmy napojeni jednym
Duchem.

14

Bo też ciało nie jest jednym członkiem, ale wieloma.

15

Jeśliby stopa powiedziałaby: Ponieważ nie jestem ręką, nie

jestem z tego ciała; czy przy tym [rzeczywiście] nie jest z tego
ciała?

16

I jeśli powiedziałoby ucho: Ponieważ nie jestem okiem,

nie jestem z tego ciała, czy przy tym [rzeczywiście] nie jest z
tego ciała?

17

Jeśliby całe ciało jest okiem, to gdzie słuch? Jeśli

całe słuchem, to gdzie węch?

18

Tymczasem Bóg umieścił człon-

ki, każdy jeden z nich w ciele, tak, jak chciał.

19

Jeśli zaś wszyst-

kie byłyby jednym członkiem, to gdzie to ciało?

20

Członków

jest jednak wiele, a ciało jedno.

21

Nie może więc oko powie-

czy złych. W chrześcijaństwie natomiast panuje jasność — zob. w. 3
(por. 1 Kor 10,19).

100

Dz 4,30; por. Jk 5,14; Łk 7,21.

101

Łk 24,27; Dz 9,36.

str. 24

Pismo Święte

oko powiedzieć ręce: Nie potrzebuję ciebie; albo głowa stopom:
Nie potrzebuję was.

22

Lecz te członki ciała, które zdają się być

słabsze, są o wiele bardziej potrzebne,

23

te, które w ciele uwa-

żamy za mniej godne uwagi, otaczamy większym szacunkiem, a
nasze intymne wymagają więcej dbałości o przyzwoitość,

24

podczas gdy nasze przyzwoite takiej potrzeby nie mają. Lecz

Bóg tak zestawił ciało, że pomniejszemu dał większe znaczenie,

25

aby nie było w ciele rozdwojenia, ale aby członki tak samo się

o siebie troszczyły.

26

I jeśli cierpi jeden członek, cierpią z nim

wszystkie członki; jeśli doznaje chwały jeden członek, cieszą się
z nim wszystkie członki.

27

Wy zaś jesteście ciałem Chrystusa, a

z osobna członkami.

28

I te Bóg ustawił w kościele — najpierw

apostołów, po drugie proroków, po trzecie nauczycieli, następ-
nie [przejawy] mocy, dalej dary łaski uzdrowień, niesienia [róż-
nej] pomocy, umiejętności kierowania, różne rodzaje języków.

29

Czy wszyscy są apostołami? Czy wszyscy prorokami? Czy

wszyscy nauczycielami? Czy przez wszystkich przejawia się
moc?

30

Czy wszyscy mają dary łaski uzdrowień? Czy wszyscy

mówią językami? Czy wszyscy wykładają?

31

Gorąco zaś pra-

gnijcie większych darów łaski. A ja wam przy tym wskażę dro-
gę dużo lepszą.

Miłość drogą najlepszą

1

Choćbym mówił językami ludzi i aniołów, a miłości

bym nie miał, pozostałbym miedzią, co dźwięczy, lub
głośnym cymbałem.

2

Choćbym też miał [dar] proro-

kowania, pojął wszystkie tajemnice, [posiadł] wszelkie

poznanie i choćbym miał całą wiarę, tak że przenosiłbym góry,
ale nie miał miłości — byłbym niczym.

3

I choćbym część po

części rozdał całą mą własność, i choćbym swoje ciało wydał,
by się chlubić,

102

lecz miłości bym nie miał, nic bym nie osią-

gnął.

4

Miłość czeka cierpliwie, miłość postępuje uprzejmie, nie za-

zdrości, miłość się nie wynosi, nie jest nadęta,

5

nie zachowuje

102

Według dokumentów C D F G L 81 1175 1881* i innych oraz wielu

pism patrystycznych: wydał, by było spalone. Wersja przyjęta w niniej-

szym tekście, potwierdzona przez

P

46

a

A B 048 33 1739*, jest bardziej

prawdopodobna.

13

Pismo Święte

str. 25

się niestosownie, nie szuka swojej [korzyści], nie jest porywcza,
nie zlicza sobie

103

złego,

6

nie cieszy się z niesprawiedliwości,

lecz dzieli radość z prawdy;

7

wszystko zakrywa, wszystkiemu

wierzy, ze wszystkim wiąże nadzieje, wszystko przetrzymuje.

8

Miłość nigdy nie ustaje; jeśli natomiast chodzi o proroctwa —

zostaną spełnione; jeśli o języki — skończą się, jeśli o poznanie
— straci swoją ważność.

9

Bo po części poznajemy i po części

prorokujemy;

10

a gdy przyjdzie doskonałe, to, co cząstkowe,

przestanie mieć znaczenie.

11

Kiedy byłem dzieckiem, mówiłem

jak dziecko, myślałem jak dziecko, rozumowałem jak dziecko;
gdy stałem się mężczyzną, zaniechałem spraw dziecięcych.

12

[Mówię tak], gdyż teraz widzimy przez [niewyraźne] odbicie

w zagadce, potem jednak — twarzą w twarz. Teraz poznaję po
części, potem poznam tak, jak zostałem poznany.

13

Teraz zatem

trwają wiara, nadzieja, miłość — te trzy; a z nich największa
jest miłość.

Dar języków na tle daru prorokowania

1

Zabiegajcie o miłość, gorąco pragnijcie duchowych

[darów],

104

a najbardziej tego, aby prorokować.

2

Bo

kto mówi językiem, mówi nie do ludzi, lecz do Boga;
nikt bowiem nie słucha, gdyż w Duchu wypowiada

tajemnice.

105

3

Kto natomiast prorokuje, mówi do ludzi dla zbu-

dowania, zachęty i pociechy.

4

Kto mówi językiem, buduje sie-

bie; a kto prorokuje, buduje kościół.

5

Pragnę, abyście wy wszy-

scy mówili językami, bardziej jednak, abyście prorokowali;
gdyż ten, kto prorokuje, jest większy niż ten, kto mówi języka-
mi, chyba żeby wykładał, aby kościół doznał zbudowania.

6

A

teraz, bracia, gdybym przyszedł do was i mówił językami, na co
bym wam się przydał, jeślibym wam nie powiedział czy to w
objawieniu, czy w poznaniu, czy w nauce?

7

Podobnie z wydają-

cymi dźwięk przedmiotami martwymi, jak flet czy cytra: jeśli
nie nadawałyby zróżnicowania tonom, jak można by rozpoznać,
co grane na flecie, a co na cytrze?

8

Również jeśliby trąba wyda-

ła niewyraźny głos, kto by przygotowywał się do bitwy?

9

Tak i

103

Lub: nie zachowuje w myślach...

104

W gr. pneumatika

105

w Duchu lub pod wpływem Ducha.

14

str. 26

Pismo Święte

wy, jeśli za pomocą języka zrozumiałego słowa nie wydacie, jak
da się rozpoznać, co zostało powiedziane? Bo będziecie mówić
w powietrze.

10

Na świecie jest chyba tyle różnego rodzaju

dźwięków i nic nie jest bez dźwięku;

11

gdybym więc nie poznał

znaczenia dźwięku, byłbym dla tego, który mówi cudzoziem-
cem, a ten, który mówi, byłby cudzoziemcem dla mnie.

12

Podobnie i wy, ponieważ jesteście zapaleńcami duchów,

106

szukajcie [darów] dla zbudowania kościoła, abyście [w takie]
obfitowali.

13

W tym celu kto mówi językiem, niech się modli,

aby wykładał.

14

Jeśli bowiem modlę się językiem, mój duch się

modli, natomiast mój rozum jest nieproduktywny.

15

Co zatem

jest?

107

Będę się modlił w Duchu, ale także będę się modlił ro-

zumem; będę śpiewał duchem, ale także będę śpiewał rozumem.

16

Ponieważ jeśli błogosławisz w Duchu, to w jaki sposób zaj-

mujący miejsce nie zaznajomionego

108

powie amen przy twoim

dziękczynieniu, skoro nie rozumie, co mówisz?

17

Ty wprawdzie

pięknie dziękujesz, ale drugi się nie buduje.

18

Dziękuję Bogu,

że w większym stopniu niż wy wszyscy mówię językami,

19

ale

w kościele wolę powiedzieć pięć słów moim rozumem, aby i
innych pouczyć, niż dziesiątki tysięcy słów językiem.

20

Bracia,

nie bądźcie dziećmi w myśleniu, ale w złem zachowujcie się jak
niemowlęta — w myśleniu stawajcie się dojrzali.

21

W Prawie

jest napisane:

Przez ludzi obcego języka i obcych warg

przemówię do tego ludu,
ale i tak Mnie nie usłuchają, mówi Pan.

109

22

Języki zatem są na znak nie dla wierzących, ale dla niewierzą-

cych, a proroctwo nie dla niewierzących, ale dla wierzących.

106

zapaleńcy duchów, prawdopodobnie: ponieważ z zapałem odnosicie się

do przejawów duchowych darów, lub: gorliwcami uzewnętrzniania się
ducha u członków kościoła.

107

Co zatem jest? lub: Na czym zatem stoimy?

108

Nie zaznajomiony, gr. ivdiw,thj (idiotes), w sensie ścisłym: laik, nie

zaznajomiony. W zależności od kontekstu: (1) nie wykształcony, nie
uczony (Dz 4:13); (2) nie-członek określonej wspólnoty, osoba poszuku-
jąca, człowiek nie zaznajomiony ze sprawą, nie wprowadzony w okre-
śloną kwestię (1 Kor 14,16. 23. 24); (3) nie wyćwiczony, (2 Kor 11,6).

109

Iz 28,11n w wolnym przekładzie.

Pismo Święte

str. 27

23

Jeśli się więc zgromadza cały kościół i wszyscy mówią języ-

kami, a wejdą nie zaznajomieni albo niewierzący, to czy nie
powiedzą, że wariujecie?

24

Jeśli natomiast wszyscy prorokują, a

wejdzie jakiś niewierzący albo nie zaznajomiony, to jest przez
wszystkich przekonywany, przez wszystkich dokładnie badany,

25

jawne stają się tajniki jego serca

110

i w ten sposób [może się

stać], że upadnie na twarz, odda pokłon Bogu i oznajmi: Rze-
czywiście Bóg jest pośród was.

Sprawa porządku na zgromadzeniach kościoła

26

Co więc jest, bracia? Gdy się schodzicie, każdy ma psalm

[lub] ma naukę, objawienie, język, wykład — wszystko niech
się dzieje dla zbudowania.

27

Jeśli ktoś mówi językiem, niech [to

czyni] dwóch lub najwyżej trzech, i z osobna, a jeden niech
wykłada;

28

jeśli natomiast nie ma tłumacza, niech w kościele

zamilknie, niech mówi sobie i Bogu.

29

Prorocy niech mówią

dwaj lub trzej, a inni niech dokładnie badają;

111

30

jeśli zaś ko-

lejnemu siedzącemu zostało dane objawienie, wcześniejszy [z
mówiących] niech zamilknie.

31

Możecie bowiem pojedynczo

wszyscy prorokować, aby wszyscy mogli się uczyć i wszyscy
doznać zachęty.

32

A duchy proroków poddają się prorokom,

33

gdyż [Bóg] nie jest Bogiem zamieszania, ale pokoju.

Jak we wszystkich kościołach [skupiających] świętych

34

kobiety niech w kościołach milczą, gdyż nie pozwala się im

mówić;

112

lecz niech będą poddane, jak i Prawo mówi.

35

Jeśli

natomiast chcą się czegoś nauczyć, niech pytają w domu swoich
własnych mężów; gdyż w kościele nie przystoi kobiecie mówić.

110

W rozumieniu apostoła Pawła proroctwo to nie tylko przepowiadanie

przeszłości, ale także obnażanie istniejącego stanu rzeczy.

111

Por. 1 Kor 12,10 mówiący o rozróżnianiu duchów.

112

Niektórzy czynią z tych słów całkowity zakaz zabierania głosu przez

kobiety w czasie zgromadzeń kościoła. Takie stanowisko jednak nie
harmonizuje z fragmentem 1 Kor 11,2-16. O wiele bardziej prawdopo-
dobne jest to, że Pawłowi chodzi o to, aby kobiety mające wierzących
mężów nie zabierały publicznie głosu w czasie dyskusji nad przesłaniem
proroków (w. 29). Zachodnie świadectwa tekstowe umieszczają wiersze
34 i 35 po wierszu 40. Umieszczenie ich jednak tak, jak w teście prze-
kładu jest bardziej prawdopodobne. (zob. dyskusję na ten temat w NET
574).

str. 28

Pismo Święte

36

Czy od was Słowo Boga albo czy tylko do was samych dotar-

ło?

37

Jeśli ktoś uważa, że jest prorokiem albo [człowiekiem] du-

chowym, niech zauważy, że to, co wam piszę, jest przykaza-
niem Pana;

38

a jeśli ktoś [tego] nie uznaje, nie jest uznany.

39

Tak więc, bracia moi, gorąco pragnijcie prorokować i języ-

kami mówić nie przeszkadzajcie;

40

a wszystko niech się dzieje

godnie i według porządku.

Zmartwychwstanie — podstawa ewangelii

1

Zapoznaję was zaś, bracia, z ewangelią, którą wam

głosiłem, którą też przejęliście, [na gruncie] której sta-
nęliście,

2

i przez którą dostępujecie zbawienia, skoro

trzymacie się jej w takim Słowie, w jakim wam ją ogło-

ogłosiłem, chyba że bez powodu uwierzyliście.

3

Przekazałem

wam bowiem przede wszystkim, co i przejąłem, że Chrystus
umarł za nasze grzechy według Pism,

4

że został pogrzebany i że

trzeciego dnia został wzbudzony

113

według Pism,

5

i że ukazał

się

114

Kefasowi, potem Dwunastu;

6

potem ukazał się ponad

pięciuset braciom naraz, z których większość dotychczas pozo-
staje [przy życiu], niektórzy zaś zasnęli;

7

potem ukazał się Ja-

kubowi, następnie wszystkim apostołom;

115

8

a w końcu po

wszystkich ukazał się i mnie jako poronionemu płodowi.

9

Ja

bowiem jestem najmniejszym z apostołów, który nie jestem
godzien nazywać się apostołem, ponieważ prześladowałem Ko-
ściół Boży,

10

jednak z łaski Boga jestem tym, czym jestem, a

Jego łaska względem mnie nie stała się próżna, ale więcej od
nich wszystkich pracowałem, jednak nie ja, lecz łaska Boża,

113

Apostoł powołuje się na dwie grupy dowodów: (1) Pismo Święte — na

przykład Ps 16,8-11; Iz 53,5-6; oraz na sześć świadectw naocznych
świadków (Dz 1,21-22).

114

Zmartwychwstanie było realne. Chrystus nie zmartwychwstał w przeno-

śni, ani w pamięci apostołów, ani w ich odważnej kontynuacji Jego po-
selstwa, ale prawdziwie, dosłownie i jako Osoba.

115

O tym porządku zjawień zmartwychwstałego Jezusa Paweł mógł się

dowiedzieć od samego Piotra w czasie swojej wizyty w Jerozolimie (Gal
1,18n).

15

Pismo Święte

str. 29

która jest ze mną.

11

Czy więc ja, czy oni, w ten sposób głosimy

i w ten sposób uwierzyliście.

Ważność zmartwychwstania

116

12

A jeśli się o Chrystusie głosi, że został z martwych wzbudzo-

ny, jak mogą niektórzy między wami mówić, że nie ma zmar-
twychwstania umarłych?

13

Bo jeśli nie ma zmartwychwstania

umarłych, to i Chrystus nie został wzbudzony;

14

a jeśli Chrystus

nie został wzbudzony, to daremne jest nasze poselstwo o da-
remna jest wasza wiara;

15

okazujemy się też fałszywymi świad-

kami Boga, że świadczyliśmy o Bogu, że wzbudził Chrystusa,
którego nie wzbudził, skoro rzeczywiście umarli nie są wzbu-
dzani.

16

Jeśli bowiem umarli nie są wzbudzani, to i Chrystus nie

został wzbudzony;

17

a jeśli Chrystus nie został wzbudzony,

bezcelowa jest wasza wiara; nadal jesteście w swoich grze-
chach,

18

ponadto i ci, którzy zasnęli w Chrystusie — poginęli.

19

Jeśli tylko w tym życiu pokładamy nadzieję w Chrystusie,

jesteśmy ze wszystkich ludzi najbardziej pożałowania godni.

20

Tymczasem Chrystus został wzbudzony z martwych i jest

pierwszym owocem [zmartwychwstania] tych, którzy zasnęli.

21

Skoro bowiem przez człowieka jest śmierć, przez człowieka

też jest zmartwychwstanie umarłych.

22

Bo jak w Adamie wszy-

scy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy zostaną ożywieni.

23

Każdy zaś we własnym szyku: jako pierwszy owoc — Chry-

stus; potem, w czasie Jego przyjścia,

117

ci, którzy są Chrystusa,

24

następnie — koniec, gdy przekaże królowanie Bogu i Ojcu,

gdy usunie wszelką zwierzchność, wszelką władzę i moc.

25

Trzeba bowiem, aby On królował aż położy wszystkich wro-

gów pod swoje stopy.

26

A jako ostatni wróg usunięta jest

118

116

Chrześcijaństwo opiera się na realności zmartwychwstania. Jeśli nie ma

zmartwychwstania, to (1) nie został wzbudzony Chrystus (w.12), (2) nie
ma sensu nasze zwiastowanie (w. 14); (3) Nie ma sensu wiara (w. 14);
(4) Jako kaznodziejowie bylibyśmy kłamcami (w. 15); (5) Nie ma prze-
baczenia grzechów (w. 17); (6) Nie byłoby nadziei dla zmarłych wierzą-
cych (w. 18); (7) życie chrześcijańskie byłoby najbardziej pożałowania
godnym sposobem życia.

117

Przyjście, gr. parousi,a (parousia), termin techniczny na określenie

przybycia króla.

118

Czas teraźniejszy profetyczny; rozumiany w sensie czasu przyszłego.

str. 30

Pismo Święte

śmierć.

27

Wszystko bowiem poddał pod Jego stopy.

119

Gdy zaś

powiedział, że wszystko zostało poddane, jasne jest, że poza
Tym, który Mu wszystko poddał.

28

Gdy zaś wszystko będzie

Mu poddane, wówczas i sam Syn będzie poddany Temu, który
Mu wszystko poddał, aby Bóg był wszystkim we wszystkim.

120

29

W przeciwnym razie, co zrobią ci, którzy są chrzczeni ze

względu na umarłych? Jeśli umarli w ogóle nie są wzbudzani, to
po co są ze względu na nich chrzczeni?

121

30

Po co i my każdej

godziny podejmujemy ryzyko?

31

Codziennie umieram,

122

bra-

cia, [zapewniam] na waszą chlubę,

123

którą mam w Chrystusie

Jezusie, naszym Panu.

32

Jeśli po ludzku walczyłem z dzikimi

zwierzętami w Efezie,

124

jaka moja korzyść? Jeśli umarli nie są

wzbudzani, jedzmy i pijmy, bo jutro pomrzemy.

125

33

Nie łudź-

cie się: Złe kontakty towarzyskie psują dobre obyczaje.

126

34

Otrzeźwiejcie naprawdę i przestańcie grzeszyć; niektórym

bowiem [z was] brak zrozumienia Boga — mówię dla zawsty-
dzenia was.

119

Ps 8,6.

120

Rz 11,36; Kol 3,11.

121

Wiersz ten jest jednym z trudniejszych w pismach Pawłowych. Trudność

wiąże się szerokim znaczeniem przyimka u`pe,r

(hyper), który z rze-

czownikiem w dopełniaczu może znaczyć — w zależności od kontekstu
— ze względu na, w miejsce, w imię, zamiast, w związku z. Trudności ze
zrozumieniem tego tekstu ciągną się od starożytności. Do kontekstu jed-
nak najlepiej zdaje się pasować rozumienie ze względu. Widocznie część
ludzi zanurzała się w wodach chrztu, dlatego, że pragnęła połączyć się
ze swoimi umarłymi już krewnymi po zmartwychwstaniu. Jeśli zmar-
twychwstania nie ma, to ta nadzieja pozbawiona jest sensu. (Inne stano-
wiska w kwestii rozumienia tego wiersza: NET 576

122

2 Kor 4,11

123

Lub: [zapewniam] na moją z was chlubę...

124

Paweł używa języka przenośni. Obywatele rzymscy nie stawali do walk

z dzikim zwierzętami (Robertson, BW 5).

125

Iz 22,13; 56,12. Było to też hasło epikurejczyków.

126

Cytat z poety Menandra (Thais 218), który Paweł przywołuje jako przy-

słowie (za NET 576).

Pismo Święte

str. 31

Zmartwychwstałe ciało

35

Ale powie ktoś: Jak wzbudzeni są umarli? I w jakim ciele

przychodzą?

127

36

Niemądry! To, co ty siejesz, nie zostaje oży-

wione, jeśli nie umrze.

37

A [jeśli chodzi o] to, co siejesz, nie

siejesz ciała, które ma powstać, lecz gołe ziarno, może psze-
nicznym lub jakieś inne;

38

Bóg zaś daje mu ciało, jakie ze-

chciał, a każdemu z nasion jego własne ciało.

39

Nie każde ciało

jest takim samym ciałem, lecz inne jest z jednej strony ciało
ludzi, inne z kolei ciało zwierząt, jeszcze inne ciało ptaków, a
inne ryb.

40

Są też ciała niebieskie i ciała ziemskie, lecz inna z

jednej strony chwała ciał niebieskich, inna z drugiej ziemskich.

41

Inna chwała, a inna chwała księżyca i inna chwała gwiazd; bo

gwiazda od gwiazdy różni się chwałą.

42

Tak też jest ze zmar-

twychwstaniem umarłych: Zasiewane jest w zniszczalności,
wzbudzane jest w niezniszczalności;

43

zasiewane jest w pogar-

dzie, wzbudzane jest w chwale; zasiewane jest w słabości,
wzbudzane jest w mocy;

44

zasiewane jest ciało duszewne,

wzbudzane jest ciało duchowe. Jeśli jest ciało duszewne — jest
także duchowe.

45

Jak też napisano: Pierwszy człowiek, Adam,

stał się, by być

128

duszą żyjącą,

129

ostatni Adam — by być du-

chem ożywiającym.

46

Nie duchowe jest przy tym pierwsze, lecz

duszewne, potem duchowe.

47

Pierwszy człowiek z prochu zie-

mi, drugi człowiek — z nieba.

48

Jaki ziemski, tacy i ziemscy

ludzie; jaki niebieski, tacy i niebiescy.

49

I jak nosiliśmy obraz

127

Wywód Pawła jest odpowiedzią na te właśnie pytania, ale podejmuje też

zagadnienie, co będzie z tymi, których przyjście Pana Jezusa zastanie
przy życiu. W odpowiedzi apostoł odwołuje się do niepodobieństwa po-
między ciałem ziarna sianego, a ciałem wyrastającej z niego rośliny.
Zwraca też uwagę na różnorodność ciał. Ale słowo ciało nie jest we
fragmencie równoznaczne z materią. Na tej podstawie wnioskuje, że
zmartwychwstałe ciało będzie nieskażone (w. 42), chwalebne (w. 43),
duchowe (w. 44), nieśmiertelne (w. 53). Ta ostatnia cecha daje chyba
najwięcej do myślenia — ciało duchowe. Dla samego Pawła jest to
wniosek: Jeżeli jest ciało cielesne, to jest także ciało duchowe — w. 44b.
Ale wniosek ten nie jest „z sufitu wzięty.” Opiera się na obserwacji, że
(1) Jezus jest zapowiedzią zmartwychwstania (w. 20); (2) Jezus jest du-
chem ożywiającym (w. 45); (3) Jezus pochodzi z nieba (w. 47); (4) Bę-
dziemy nosili podobieństwo do Jezusa (ww. 47-49).

128

By być, gr. eivj

(eis), hebraistyczne użycie tego przedimka za LXX.

129

1 Mjż 2,7.

str. 32

Pismo Święte

ziemskiego, tak też będziemy nosić

130

obraz niebieskiego.

50

A

natomiast mówię, bracia, że ciało i krew nie są w stanie odzie-
dziczyć Królestwa Bożego ani zniszczalność nie odziedziczy
niezniszczalności.

51

Oto oznajmiam wam tajemnicę: Nie wszy-

scy zaśniemy, ale wszyscy będziemy przemienieni

52

w jednej

chwili, w oka mgnieniu, na dźwięk ostatniej trąby; gdyż trąba
zabrzmi i umarli wzbudzeni zostaną jako niezniszczalni, a my
zostaniemy przemienieni.

53

Trzeba bowiem, aby to co znisz-

czalne, przyoblekło niezniszczalność, a to, co śmiertelne, przy-
oblekło nieśmiertelność.

54

Gdy zaś to, co zniszczalne, przyoble-

cze niezniszczalność, a to, co śmiertelne, przyoblecze nieśmier-
telność, wtedy stanie się Słowo, które zostało napisane:

Połknięta jest śmierć w zwycięstwie!

131

55

Gdzie jest, o śmierci, twoje zwycięstwo?

Gdzie jest, o śmierci, twoje żądło?

132

56

A żądłem śmierci jest grzech, mocą zaś grzechu Prawo;

57

Bogu zaś dzięki, który [nieustannie] daje nam zwycięstwo

przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa.

58

Dlatego, bracia moi

ukochani, bądźcie stali, niewzruszeni, zawsze obfitujący w dzie-
le Pana, pewni, że wasz trud w Panu nie jest daremny.

Polecenia dotyczące składki na świętych w Jerozolimie

1

A co do składki na rzecz świętych, zróbcie i wy tak,

jak poleciłem kościołom Galacji.

2

Niech pierwszego

dnia tygodnia każdy z was u siebie kładzie i oszczędza
to, co mu się udaje, aby składek nie było dopiero wte-

dy, gdy przyjdę.

3

A gdy się zjawię, tych, których macie za wy-

próbowanych, poślę z listami, aby odnieśli wasz dar do Jerozo-
limy;

4

a jeśliby okazałoby się słuszne, abym i ja poszedł, pójdą

ze mną.

130

Wiele poważnych świadectw tekstowych (m. in. P46 A C D F G) prze-

mawia za czytaniem: tak też nośmy obraz niebieskiego (NET 577).

131

Iz 25,8.

132

Oz 13,14.

16

Pismo Święte

str. 33

Plany Pawła i działalność innych apostołów

5

Przyjdę do was natomiast, gdy przejdę Macedonię; ponieważ

Macedonię przemierzam;

6

u was zaś może pozostanę lub prze-

zimuję, abyście mnie wyprawili w drogę dokądkolwiek pójdę.

7

Nie chcę was bowiem teraz przejazdem widzieć, gdyż mam

nadzieję jakiś czas pozostać u was, jeśli Pan pozwoli.

8

A w Efe-

zie pozostanę aż do Zielonych Świąt;

9

drzwi bowiem otworzyły

mi się wielkie i dające duże możliwości — a przeciwnicy są
liczni.

10

A gdyby przybył Tymoteusz, zadbajcie, aby przebywał u was

bez obaw; ponieważ dzieło Pana wykonuje jak i ja;

11

niech go

więc nikt nie lekceważy. Wyprawcie go natomiast w pokoju,
aby przyszedł do mnie; bo czekam na niego z braćmi.

12

A co do

brata Apollosa, to bardzo go prosiłem, aby udał się do was wraz
z braćmi; nie miał jednak żadnej chęci, aby teraz pójść, przyj-
dzie jednak, gdy znajdzie możliwość.

Końcowa zachęta i pozdrowienia

13

Bądźcie czujni, trwajcie w wierze, bądźcie mężni, umacniajcie

się.

14

Wszystko niech u was się dzieje w miłości.

15

Proszę was natomiast, bracia: wiecie, że dom Stefanasa jest

pierwszym owocem Achai, a jego [domownicy] podjęli się po-
sługiwania świętym;

16

[proszę], abyście i wy się podporządko-

wywali się takim, jak również każdemu, kto współpracuje i
trudzi się.

17

Cieszę się zaś z przybycia Stefanasa, Fortunata i

Achaika, że wasz brak

133

oni wypełnili;

18

bo wnieśli świeżość

w mego ducha i waszego. Miejcie więc dla takich uznanie.

19

Pozdrawiają was kościoły Azji.

134

Pozdrawiają was w Panu

bardzo Akwila i Pryscylla z kościołem, który jest w ich domu.

20

Pozdrawiają was wszyscy bracia. Pozdrówcie jedni drugich

pocałunkiem świętym.

135

133

wasz brak, lub: to, czego brakowało z waszej strony... lub: wypełnili mi

waszą nieobecność (NET 578).

134

Chodzi o rzymską prowincję (Dz 10,10.26; Kol 1,6; 2,1; 4,13.16)

135

1 Tm 5,26; 2 Kor 13,12; Rz 3,8; 1 Ptr 5,14.

str. 34

Pismo Święte

21

Pozdrowienie moją — Pawła — ręką.

22

Jeśli ktoś nie kocha

Pana, niech będzie przeklęty! Marana tha.

136

23

Łaska Pana Je-

zusa [niech będzie] z wami!

24

Miłość moja [niech będzie] z

wami wszystkimi w Chrystusie Jezusie.

136

Marana tha, gr. mara,na qa,, wyrażenie aramejskie, znaczy: Nasz Pan

(Maran) nadchodzi (atha); lub w sensie prefectum proleptycznego: Nasz
Pan przyszedł. Wyrażenie to było prawdopodobnie hasłem wzywającym
do czujności i wyrażającym pragnienie przyjścia Pana (zob. 1 Tm 4,14n;
Jk 5,7; Flp 4,5; Obj 1,7; 3,11; 22,20).