Zanieczyszczenie wód podziemnych
Wody podziemne stanowi
ą ważne źródło wody pitnej. W porównaniu z wodami
powierzchniowymi charakteryzuje je lepsza jako
ść, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę ich
walory organoleptyczne, sta
łość temperatury czy odporność na różnego rodzaju skażenia
o zasi
ęgu lokalnym. Również pozyskanie ich do celów konsumpcyjnych jest tańsze aniżeli
wód powierzchniowych, jeżeli wliczy się koszty oczyszczania tych ostatnich.
Powszechnie uwa
ża się, że głównymi źródłami zanieczyszczenia wód podziemnych są:
niew
łaściwie przygotowane składowiska odpadów, przeciekające podziemne zbiorniki i rurociągi,
pestycydy i nawozy stosowane na polach, sole stosowane do odmra
żania dróg, wycieki
podczas transportu i odpady górnicze. Wody podziemne są w znacznie mniejszym stopniu
zdegradowane jako
ściowo aniżeli wody powierzchniowe. Wynika to z faktu, iż są one chronione
przed bezpo
średnim wpływem z powierzchni przez strefę aeracji lub odizolowane od
niej warstwami nieprzepuszczalnymi. Gdy nast
ąpi jednak duże zanieczyszczenie, ma ono
charakter trwa
ły. Z tego względu na problem ich zanieczyszczenia należy zwrócić szczególną
uwag
ę i traktować priorytetowo. Zasoby wodne raz zanieczyszczone nie będą oczyszczone
za naszego
życia lub, co gorsze, nigdy. Spośród źródeł zanieczyszczeń najpowszechniejsze w
zanieczyszczeniu wód podziemnych są wysypiska i składowiska odpadów, które są
producentami odcieków o dużym ładunku zanieczyszczenia. Na terenach wiejskich, gdzie stosuje
si
ę dużo nawozów lub prowadzi się intensywną hodowlę, źródła wody często są zanieczyszczone
azotanami. Ocenia si
ę, że w Polsce ponad 80% studni gospodarskich we wsiach i małych
miasteczkach ma wod
ę nie nadającą się do picia. Jednak sytuacja ta jest nie tyle efektem
zanieczyszczenia rolniczego, ile nast
ępstwem złego stanu sanitarnego gospodarstw
indywidualnych. Wa
żnym źródłem degradacji płytkich wód podziemnych są zanieczyszczone
opady atmosferyczne oraz opady py
łów przemysłowych. Zakwaszenie opadów
atmosferycznych sprzyja uruchomieniu
niektórych składników zawartych w glebie (np. glin) i
przenoszenie ich w g
łąb, aż do wód gruntowych. W obszarach nadmorskich, gdy wody
podziemne eksploatuje si
ę na dużą skalę, może dojść do wdarcia się (ingresji) wód słonych w
g
łąb lądu (ryc. 59). Dotyczy to najczęściej wielkich aglomeracji miejskich, jak Houston-Galveston
(Texas) czy Nowy Jork. W Polsce na
Żuławach Wiślanych, na skutek obniżenia poziomu wód
podziemnych, zaobserwowano intruzj
ę wód słonych do około 25 km w głąb lądu.