208 721208 spawacz reczny lukiem elektrycznym

Spawacz r

czny łukiem elektrycznym

(721208)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

lnicy

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Spawacz r

czny łukiem elektrycznym (721208)

e by

dokonane za podaniem

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-208-9 (208)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl

Spis tre

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

2. Opis zawodu ...............................................................................

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

powania zawodu .............................................................

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

dzia

pracy, zagro

enia, organizacja pracy) ............................

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie.............................................................

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Przygotowywanie i spawanie spoinami pachwinowymi

elementów wykonanych z blach i rur Kz1 ....................... 10

3.2. Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi ele-

mentów wykonanych z blach Kz2 ................................... 11

3.3. Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi ele-

mentów wykonanych z rur Kz3 ....................................... 12

3.4. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 13

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 14

5. Słownik ....................................................................................... 15

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

721208 Spawacz r

czny łukiem elektrycznym

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

lnicy (w Mi

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 2).

Grupa elementarna 7212 – Spawacze i pokrewni (w Mi

dzynarodo-

wym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie
7212 Welders and flamecutters).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ci (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 25. Produkcja metalo-
wych wyrobów gotowych z wył

czeniem maszyn i urz

dze

, Gru-

pa 25.1. Produkcja metalowych elementów konstrukcyjnych, 25.2.
Produkcja zbiorników, cystern i pojemników metalowych, 25.9.
Produkcja pozostałych gotowych wyrobów metalowych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 5 przedsi

biorstwach (

rednie – 2, małe − 2, mikro − 1, w tym produk-

cyjne − 2, usługowe − 3), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Krzysztof Witowski – AUTO-TECH w Warszawie,

•

Leszek Kucharski – Zespół Szkół Samochodowych w Radomiu,

•

Artur Le

ko – UPH Zakład

lusarski Andrzej Antolak w Rykach,

•

Marcin Wieczorek – Wojskowa Akademia Techniczna w War-

szawie.

Ewaluatorzy:

•

Daniel Kuc – TÜV SÜD Polska Sp. z o. o. w Chorzowie,

•

Zdzisław Sawaniewicz – Mazowieckie Samorz

dowe Centrum

Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie.

Recenzenci:

•

Jacek Słania – Politechnika Cz

stochowska w Cz

stochowie,

•

Małgorzata Gadomska – O

rodek Doskonalenia Kadr Stowarzy-

szenia In

ynierów i Techników Mechaników Polskich w Szczecinie.

Komisja Bran

owa (zatwierdzaj

ca):

•

Jan Plewniak (Przewodnicz

cy) – Zarz

d Główny Sekcji Spa-

walniczej SIMP w Cz

stochowie,

•

Jacek Buława – przedstawiciel pracodawców, Linde Gaz Polska

Sp. z o.o. w Krakowie,

•

Aleksander Niedziela – Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza

w Gda

sku,

•

Romuald Wojtkowiak – Federacja Zwi

zków Zawodowych Meta-

lowcy w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

08.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Spawacz r

czny łukiem elektrycznym ł

czy elementy metalowe wy-

korzystuj

c ciepło łuku elektrycznego.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

powania zawodu

Spawacz jest zawodem technicznym o charakterze produkcyjnym.

Wykonuje ł

czenie metalowych elementów konstrukcji i instalacji techno-

logicznych metod

spawania. Organizuje i obsługuje stanowisko pracy

dobieraj

c urz

dzenia, sprz

t i osprz

t spawalniczy, narz

dzia

lusarskie

rodki ochrony osobistej. Korzysta z dokumentacji technicznej i stosuje

przewidziane w niej materiały podstawowe i dodatkowe. Przygotowuje
elementy do spawania przez oczyszczenie obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie. Utrzymuje parametry procesu spawania. Zachowu-
je wła

ciw

kolejno

ść

spawania elementów konstrukcji i spawania w toku

monta

u. Ocenia wst

pnie jako

ść

wykonanych spoin i usuwa niezgodno-

ci spawalnicze. Jest odpowiedzialny za jako

ść

wykonanych zł

czy spa-

wanych oraz prawidłow

i bezpieczn

obsług

stanowiska spawalnicze-

go, organizowanego w ró

nych warunkach pracy.

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

dzia pracy, zagro

enia, organizacja pracy)

Spawacz łukiem elektrycznym obsługuje urz

dzenia spawalnicze

takie jak: spawarki wiruj

ce, transformatorowe, prostownikowe i prze-

twornice spawalnicze z uchwytem spawalniczym prowadzonym r

cznie

oraz u

ywa narz

dzi

lusarskich. Stanowiska pracy spawacza znajduj

w spawalniach, halach produkcyjnych i remontowych oraz na zaple-

czach (technicznych, remontowych, konserwacyjnych) zakładów pro-
dukcyjnych oraz usługowych, w budynkach mieszkalnych, obiektach
publicznych, na terenach budów i przy instalacjach zewn

trznych.

W procesie pracy wyst

puj

zagro

enia powodowane: promieniowa-

niem nadfioletowym, widzialnym i termicznym łuku spawalniczego,
polem elektromagnetycznym, pyłami i dymami spawalniczymi, pr

dem

elektrycznym, a tak

e zmiennymi warunkami atmosferycznymi. Nie-

prawidłowe zabezpieczenie przeciwpo

arowe stanowiska pracy i nie-

wła

ciwa obsługa sprz

tu spawalniczego stwarzaj

zagro

enie po

rowe. Prace spawalnicze s

prowadzone w systemie jedno-, dwu- lub

trzyzmianowym. Spawacz bezpo

rednio odpowiada za prawidłowe

i bezpieczne wykonywanie powierzonych zada

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Prac

w zawodzie spawacza łukiem elektrycznym mog

wykonywa

osoby zdrowe i sprawne ruchowo. Specyfika zawodu wymaga uzdol-
nie

technicznych, predyspozycji do czynno

ci manualnych polegaj

cych na długotrwałym i dokładnym powtarzaniu takich samych ruchów
uchwytem spawalniczym z zachowaniem w tym czasie odpowiedniej
pozycji r

ki. Bardzo wa

na jest zdolno

ść

koncentracji. Długotrwałe wy-

konywanie pracy w pozycjach wymuszonych wymaga du

ego wysiłku

fizycznego. Spawacz r

czny łukiem elektrycznym musi mie

dobry wzrok

ze wzgl

du na konieczno

ść

odró

niania barw oraz dobry słuch. Dopusz-

czalna jest korekta wzroku soczewkami. Od spawacza łukiem elektrycz-
nym wymagana jest odpowiedzialno

ść

, dokładno

ść

i rzetelno

ść

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie

Kwalifikacje w zawodzie spawacza r

cznego łukiem elektrycznym

na uzyska

w pozaszkolnych formach szkolenia zawodowego – na

kursach zawodowych. Warunkiem uczestniczenia w szkoleniach jest
posiadanie wykształcenia gimnazjalnego, dobry stan zdrowia fizyczne-
go i psychicznego potwierdzony

wiadectwem lekarskim oraz uko

cze-

nie 18 roku

ycia. Zalecane jest wykształcenie zasadnicze zawodowe

o kierunku mechanicznym. Spawacz powinien uczestniczy

w kursach

zawodowych organizowanych przez o

rodki szkoleniowe. Prace spa-

walnicze mog

wykonywane przez osoby posiadaj

ce "Za

wiad-

czenie o uko

czeniu szkolenia" albo "

wiadectwo egzaminu spawacza"

lub "Ksi

ąż

eczk

spawacza", wystawione w trybie okre

lonym w odr

nych przepisach oraz Polskich Normach. Uprawnienia spawacza łu-
kiem elektrycznym weryfikowane s

co 2 lata.

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Szkolenia spawaczy łukiem elektrycznym według europejskiego

systemu kształcenia spawaczy s

realizowane na trzech poziomach:

Poziom 1 – Spawacz spoin pachwinowych, Poziom 2 – Spawacz blach
spoinami czołowymi, Poziom 3 – Spawacz rur spoinami czołowymi.
Pracodawcy ch

tnie zatrudniaj

osoby posiadaj

ce kwalifikacje na

wszystkich trzech poziomach. Uprawnienia z zakresu wszystkich po-
ziomów spawacza r

cznego łukiem elektrycznym, kilkuletnia praktyka

wiadectwo uko

czenia zasadniczej szkoły zawodowej z zakresu ob-

róbki metali umo

liwiaj

awans zawodowy na stanowisko brygadzisty,

w dalszej kolejno

ci na stanowisko mistrza spawalnika, a nawet instruk-

tora spawalnictwa. Osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym
mog

kontynuowa

nauk

w liceum i na kursach kwalifikacyjnych, co

umo

liwia uzyskanie wykształcenia

redniego zawodowego np. techni-

ka mechanika. Dalsze kształcenie na studiach wy

szych daje mo

li-

ść

uzyskania wykształcenia pierwszego lub drugiego stopnia w ob-

szarze mechaniki czy spawalnictwa oraz tytułu Mi

dzynarodowego

yniera Spawalnika.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Dobieranie materiałów podstawowych i dodatkowych do spawa-

nia łukiem elektrycznym (niezb

dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3,

KzS).

Z2. Przygotowywanie elementów do spawania (niezb

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).

Z3. Wykonywanie operacji spawania w zakresie posiadanych upraw-

nie

(Instrukcji technologicznych spawania) (niezb

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).

Z4. Sprawdzanie jako

ci wykonanych spoin oraz usuwanie wad

i niezgodno

ci powstałych podczas spawania (niezb

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).

Z5. Organizowanie stanowiska pracy, zgodnie z zasadami BHP,

ochrony ppo

., ochrony

rodowiska oraz wymaganiami ergono-

mii (niezb

dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Przygotowywanie i spawanie spoinami pachwinowymi elemen-

tów wykonanych z blach i rur (potrzebne do wykonywania zada

Z1, Z2, Z3, Z4, Z5).

Kz2 – Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi elementów

wykonanych z blach (potrzebne do wykonywania zada

: Z1, Z2,

Z3, Z4, Z5).

Kz3 – Przygotowywanie i spawanie spoinami czołowymi elementów

wykonanych z rur (potrzebne do wykonywania zada

: Z1, Z2, Z3,

Z4, Z5).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

Z1÷Z5).

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

w za-

wodzie sugeruje si

wykorzysta

do opisu kwalifikacji na poziomie 2

wła

ciwym dla wykształcenia gimnazjalnego w Europejskiej i Polskiej

Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci (grupa wielka 7 i jej od-

powiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ca zawód spawacza r

cznego łukiem elektrycznym:

1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj

cia ogólne

w zawodzie spawacza r

cznego łukiem elektrycznym; zna i rozumie

poszerzony zbiór elementarnych faktów, prostych poj

ęć

oraz zale

ci mi

dzy wybranymi zjawiskami w zawodzie;

2) w zakresie umiej

tno

ci: posiada umiej

tno

ci wymagane do reali-

zacji zada

i rozwi

zywania problemów poprzez wybieranie pod-

stawowych narz

dzi, materiałów i informacji zwi

zanych ze spawa-

niem r

cznym łukiem elektrycznym; potrafi wykonywa

proste zada-

nia według ogólnej instrukcji, najcz

ęś

ciej w typowych warunkach;

umie rozwi

zywa

proste typowe problemy najcz

ęś

ciej w standar-

dowych warunkach, odbiera

i formułowa

proste wypowiedzi, tak

najprostsze wypowiedzi w j

zyku obcym.

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Przygotowywanie i spawanie spoinami

pachwinowymi elementów wykonanych
z blach i rur Kz1

Wiedza – zna i rozumie poszerzony
zbiór elementarnych faktów, pro-
stych poj

ęć

oraz zale

ci zwi

zanych z przygotowaniem i spawa-
niem spoinami pachwinowymi ele-
mentów wykonanych z blach i rur,
w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP oraz

ochrony

ppo

ergonomii

i ochrony

rodowiska w zakre-

sie spawania spoinami pa-
chwinowymi elementów wyko-
nanych z blach i rur;

−

budow

i zasady obsługi urz

dze

, sprz

tu i osprz

tu spa-

walniczego;

−

materiały podstawowe i dodat-

kowe stosowane w procesach
spawania;

−

zasady i sposoby przygotowa-

nia elementów stalowych do
spawania spoinami pachwino-
wymi;

−

procesy technologiczne i tech-

niki spawania elementów me-
talowych spoinami pachwino-
wymi w ró

nych pozycjach

spawania;

−

zasady i sposoby oceny wizu-

alnej zł

czy spawanych spo-

inami pachwinowymi.

Umiej

tno

ci – wykonuje proste

zadania zwi

zane ze spawaniem

spoinami pachwinowymi elemen-
tów wykonanych z blach i rur,
według ogólnej instrukcji, najcz

ciej w typowych warunkach,

w szczególno

ci potrafi:

−

stosowa

przepisy i zasady

BHP oraz ochrony ppo

., er-

gonomii i ochrony

rodowiska

w zakresie spawania spoinami
pachwinowymi elementów wy-
konanych z blach i rur;

−

obsługiwa

urz

dzenia, sprz

i osprz

t spawalniczy;

−

dobiera

zgodnie z dokumen-

tacj

techniczn

materiały pod-

stawowe i dodatkowe stoso-
wane w procesach spawania;

−

przygotowywa

elementy do

spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie;

−

przestrzega

zasad procesów

technologicznych i technik spa-
wania elementów metalowych
spoinami pachwinowymi w ró

nych pozycjach spawania;

−

wizualnie ocenia

wykonane

zł

cza spawane.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Przygotowanie i spawanie spoinami czołowymi

elementów wykonanych z blach Kz2

Wiedza – zna fakty, zasady, pro-
cesy, poj

cia ogólne i zale

zwi

zane z przygotowaniem i spa-

waniem spoinami czołowym ele-
mentów wykonanych z blach,
w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP oraz

ochrony

ppo

ergonomii

i ochrony

rodowiska w zakresie

spawania spoinami czołowymi
elementów wykonanych z blach;

−

budow

i zasady obsługi urz

dze

, sprz

tu i osprz

tu spa-

walniczego;

−

materiały podstawowe i dodat-

kowe stosowane w procesach
spawania;

−

zasady i sposoby przygotowa-

nia elementów stalowych do
spawania spoinami czołowymi;

−

procesy technologiczne i tech-

niki spawania elementów kon-
strukcyjnych spoinami czoło-
wymi w ró

nych pozycjach

spawania;

−

zasady i sposoby oceny wizu-

alnej zł

czy spawanych spo-

inami czołowymi.

Umiej

tno

ci – wykonuje proste

zadania według ogólnej instrukcji,
najcz

ęś

ciej w typowych warun-

kach, w szczególno

ci potrafi:

−

przestrzega

przepisów i za-

sad BHP oraz ochrony ppo

ergonomii i ochrony

rodowi-

ska w zakresie spawania spo-
inami czołowymi elementów
wykonanych z blach.

−

obsługiwa

urz

dzenia, sprz

i osprz

t spawalniczy;

−

dobiera

zgodnie z dokumen-

tacj

techniczn

materiały pod-

stawowe i dodatkowe stoso-
wane w procesach spawania;

−

przygotowywa

elementy do

spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie;

−

wykonywa

zł

cza spawane

spoinami czołowymi w ró

nych

pozycjach spawania;

−

wizualnie ocenia

wykonane

zł

cza spawane.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz3.

3.3. Przygotowanie i spawanie spoinami czołowymi

elementów wykonanych z rur Kz3

Wiedza – zna fakty, zasady, pro-
cesy, poj

cia ogólne i zale

zwi

zane

przygotowaniem

i spawaniem spoinami czołowymi
elementów wykonanych z rur,
w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP oraz

ochrony

ppo

ergonomii

i ochrony

rodowiska w zakre-

sie spawania spoinami czoło-
wymi elementów wykonanych
z rur;

−

budow

i zasady obsługi urz

dze

, sprz

tu i osprz

tu spa-

walniczego;

−

materiały podstawowe i dodat-

kowe stosowane w procesach
spawania;

−

zasady i sposoby przygotowa-

nia do spawania spoinami czo-
łowymi elementów wykona-
nych z rur;

−

procesy technologiczne i tech-

niki spawania rur spoinami
czołowymi w ró

nych pozy-

cjach spawania;

−

zasady i sposoby oceny wizu-

alnej zł

czy rur spawanych

spoinami czołowymi.

Umiej

tno

ci – wykonuje proste

zadania według ogólnej instrukcji,
najcz

ęś

ciej w typowych warun-

kach, w szczególno

ci potrafi:

−

przestrzega

przepisów i za-

sad BHP oraz ochrony ppo

ergonomii i ochrony

rodowi-

ska w zakresie spawania spo-
inami czołowymi elementów
wykonanych z rur;

−

obsługiwa

urz

dzenia, sprz

i osprz

t spawalniczy;

−

dobiera

materiały podstawo-

we i dodatkowe stosowane
w procesach spawania;

−

przygotowywa

elementy wy-

konane z rur do spawania spo-
inami czołowymi;

−

wykonywa

zł

cza spawane

rur spoinami czołowymi w ró

nych pozycjach spawania;

−

wizualnie ocenia

wykonane

zł

cza rur spawanych spoinami

czołowymi.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

za-

wodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.4. Kompetencje społeczne KzS:

−

dostosowuje zachowanie do zmiennych okoliczno

ci pracy,

−

osi

ga wyznaczone rezultaty w zakresie spawania – pod kierunkiem

osób nadzoruj

cych,

−

współdziała w zorganizowanych warunkach w zakresie prac spa-

walniczych wykonywanych zespołowo,

−

ocenia działania, w których uczestniczy w zakresie spawania oraz

przyjmuje odpowiedzialno

ść

za skutki wykonywanych prac spawal-

niczych.

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ci kompetencji kluczowych dla zawodu spawacza

cznego łukiem elektrycznym przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 721208 Spawacz r

czny

łukiem elektrycznym

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

(zespół czynno

ci) wyodr

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ci o podobnym charakterze (zwi

zanych z wykonywan

funkcj

lub przedmiotem pracy) wymagaj

cych pogł

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

tno

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

nie okre-

lonym pocz

tku i ko

cu, wyodr

bniony ze wzgl

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ci zawodowych powi

zanych jednym

celem, ko

cy si

produktem, usług

lub decyzj

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

, odnosz

cych si

do dziedziny uczenia si

lub działalno-

ci zawodowej.

Umiej

tno

−

zdolno

ść

wykonywania zada

i rozwi

zywania problemów wła

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

lub działalno

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

tno

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

zawodowych wchodz

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

(zasób wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

gni

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

instytucj

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

liwiaj

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

efektów uczenia si

; stanowi

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

) oraz zapewnianiu ich jako

ci.