Paulina Kurpiel
Podstawy inwestycji – poradnik
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
2
© Prawa autorskie Paulina Kurpiel 2016
Telefon: 600 053 933
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
3
SpisTreści
1.
Oautorce......................................................................6
2.
Wstęp...........................................................................7
3.
Jakwybraćnajlepsząinwestycję...................................8
4.
Rynekfinansowy...........................................................9
4.1.
Rynekpubliczny...............................................................11
4.1.1.
Zysk...............................................................................12
4.1.2.
Ryzyko...........................................................................12
4.1.3.
Czas...............................................................................12
4.1.4.
Płynność........................................................................13
4.1.5.
Innezaletyiwady.........................................................13
4.2.
Rynekniepubliczny..........................................................13
4.2.1.
Zysk...............................................................................14
4.2.2.
Ryzyko...........................................................................14
4.2.3.
Czas...............................................................................14
4.2.4.
Płynność........................................................................14
4.2.5.
Innezaletyiwady.........................................................14
5.
Nieruchomości............................................................15
5.1.
Niekomercyjne................................................................15
5.1.1.
Zysk...............................................................................15
5.1.2.
Ryzyko...........................................................................15
5.1.3.
Czas...............................................................................15
5.1.4.
Płynność........................................................................16
5.1.5.
Innezaletyiwady.........................................................16
5.2.
Komercyjne.....................................................................16
5.2.1.
Zysk...............................................................................17
5.2.2.
Ryzyko...........................................................................17
5.2.3.
Czas...............................................................................17
5.2.4.
Płynność........................................................................17
5.2.5.
Innezaletyiwady.........................................................18
6.
Energiaodnawialna....................................................19
6.1.
Zysk.................................................................................20
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
4
6.2.
Ryzyko.............................................................................20
6.3.
Czas.................................................................................20
6.4.
Płynność..........................................................................21
6.5.
Innezaletyiwady............................................................21
7.
Funduszeinwestycyjne...............................................22
7.1.
Zysk.................................................................................22
7.2.
Ryzyko.............................................................................22
7.3.
Czas.................................................................................22
7.4.
Płynność..........................................................................23
7.5.
Innezaletyiwady............................................................23
8.
Lokatybankowe..........................................................24
8.1.
Zysk.................................................................................24
8.2.
Ryzyko.............................................................................24
8.3.
Czas.................................................................................24
8.4.
Płynność..........................................................................24
8.5.
Innezaletyiwady............................................................24
9.
Metaleszlachetne.......................................................26
9.1.
Zysk.................................................................................26
9.2.
Ryzyko.............................................................................27
9.3.
Czas.................................................................................27
9.4.
Płynność..........................................................................27
9.5.
Innezaletyiwady............................................................27
10. Sztuka.........................................................................28
10.1.
Zysk..............................................................................28
10.2.
Ryzyko..........................................................................29
10.3.
Czas..............................................................................29
10.4.
Płynność.......................................................................29
10.5.
Innezaletyiwady........................................................29
11. Kryptowaluty..............................................................31
11.1.
Zysk..............................................................................31
11.2.
Ryzyko..........................................................................31
11.3.
Czas..............................................................................31
11.4.
Płynność.......................................................................32
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
5
11.5.
Innezaletyiwady........................................................32
12. Forex/Waluty............................................................33
12.1.
Zysk..............................................................................33
12.2.
Ryzyko..........................................................................33
12.3.
Czas..............................................................................34
12.4.
Płynność.......................................................................34
12.5.
Innezaletyiwady........................................................34
13. Podsumowanie...........................................................35
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
6
1. Oautorce
Absolwentka Wyższej Szkoły Społeczno-Ekono-
micznej w Warszawie.
Od 10 lat związana z rynkami finansowymi w Pol-
sce. Posiada również wieloletnie doświadczenie w
rynku nieruchomości.
Współpracuje z kilkoma firmami na rynku finanso-
wym, dzięki czemu posiada możliwość wskazania
najbardziej optymalnej dla oczekiwań inwestycji.
Przeprowadziła dziesiątki klientów przez pełen pro-
ces inwestycyjny, od wyboru inwestycji, poprzez
jej zakup, aż do pełnej realizacji zakładanego zysku w określonym czasie.
Jest gwarantem udanej, bezstresowej inwestycji, ukierunkowanej wedle indy-
widualnych preferencji inwestora.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
7
2. Wstęp
W ciągu ostatnich kilkunastu lat na rynku inwestycji pojawiło się sporo no-
wych produktów. Wiele z nich daje potencjalnym inwestorom ciekawą alter-
natywę dla dotychczas znanych metod inwestycyjnych. Niestety niesie to ze
sobą również zwiększone ryzyko, ponieważ niektóre z propozycji są bardzo
ryzykowne lub są wręcz oszustwem. Najlepszym przykładem, znanym chyba
większości Polaków, jest owiana złą sławą historia Amber Gold. Historia,
która wywołała prawdziwy huragan na rynku inwestycji. Historia, po której
inwestorzy zaczęli przede wszystkim myśleć o bezpieczeństwie, przestając być
skłonnym do jakiegokolwiek, nawet najmniejszego ryzyka. O ile oczywiście
bezpieczeństwo kapitału jest zawsze bardzo ważne (a w przypadku klientów
Amber Gold zostało totalnie zmarginalizowane), to inwestorzy zaczęli wy-
strzegać się wszystkiego co nowe. Oczywiście jest to skrajna reakcja, która w
takiej formie sprawia, że ciekawe oferty mogą być odrzucone na starcie, a ka-
pitał lokowany na np. lokatach bankowych, będących, w postrzeganiu społecz-
nym swoistym fundamentem bezpieczeństwa inwestycyjnego, rośnie w tempie
często wolniejszym niż inflacja. Dlatego zachęcam do zapoznania się z niniej-
szym poradnikiem, w którym zebrane są najbardziej popularne lub najbardziej
ciekawe sposoby inwestycji kapitału.
Należy mieć świadomość i pamiętać, że inwestycja, choćby najbardziej bez-
pieczna, zawsze owiana jest pewnym ryzykiem.
Opisywane produkty stanowią podsumowanie wiedzy autorki i nie powinny
być traktowane jako oferta inwestycyjna.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
8
3. Jakwybraćnajlepsząinwestycję
Inwestycję można opisać w 4 standardowych wymiarach. Są nimi:
•
zysk (inaczej dochód, stopa zwrotu czy stopa rentowności),
•
ryzyko (czyli jak bardzo prawdopodobne jest że osiągnę zysk mniej-
szy niż założony, a w skrajnym przypadku stracę cały zainwesto-
wany kapitał),
•
czas (po jakim mogę osiągnąć zakładany zysk) i
•
płynność (czyli stopień łatwości spieniężenia inwestycji).
Należy oczywiście pamiętać, że każda inwestycja zawsze będzie pewnym
kompromisem pomiędzy tymi wymiarami.
Dla różnych grup inwestorów rożne wartości będą preferowane, a co za tym
idzie różne formy inwestowania. Wszystko oczywiście zależy od indywidual-
nych priorytetów.
Najbardziej popularne inwestycje, odpowiadające największej liczbie klien-
tów, to takie, gdzie zysk i bezpieczeństwo (odwrotność ryzyka) są wysokie, a
czas inwestycji i jej płynność są na akceptowalnym poziomie. Metody inwe-
stowania z przewagą wymienionych wymiarów popularne są wśród ludzi chcą-
cych pewnie pomnożyć swój kapitał w skończonym czasie (np. 1 rok), a nie
np. bezpiecznie ulokować go dla następnych pokoleń.
Jedną z podstawowych zasad inwestora, służących zachowaniu posiadanego
majątku jest dywersyfikacja miejsc jego lokowania. Oznacza to rozdział inwe-
stycji w taki sposób, aby jedna nietrafiona nie prowadziła do utraty większości
lub nawet całości majątku. Dywersyfikacja w tej sytuacji oznacza zarówno na-
bycie różnorodnych walorów w ramach jednego rynku, jak i nabycie aktywów
notowanych na rożnych rynkach.
W kolejnych rozdziałach czytelnik odnajdzie wybrane sposoby inwestowania
kapitału, opisane z punku widzenia każdego z wyżej wymienionych wymia-
rów.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
9
4. Rynekfinansowy
Rynek finansowy jest to miejsce (a raczej zbiór miejsc), gdzie zawierane są
transakcje kupna i sprzedaży różnych form kapitału pieniężnego, na różne ter-
miny i w oparciu o różne instrumenty finansowe (akcje, obligacje, bony, opcje,
itd.).
Rynek finansowy składa się z kilku segmentów. Podział przedstawia poniższy
diagram.
Niektóre segmenty zostaną przedstawione krótko poniżej, inne, bardziej inte-
resujące, szerzej w dalszej części opracowania.
Rynek pieniężny
Rynek pieniężny jest miejscem, gdzie są przeprowadzane krótkoterminowe
transakcje, rozliczane w formie gotówkowej lub bezgotówkowej. Poprzez
krótkoterminowość rozumie się okres do 1 roku. Do instrumentów rynku pie-
niężnego zalicza się: bony skarbowe, bony pieniężne, krótkoterminowe pa-
piery dłużne, certyfikaty depozytowe, operacje otwartego rynku, lokaty
międzybankowe, swapy walutowe, pożyczki i depozyty na rynku międzyban-
kowym.
Uczestnikami polskiego rynku pieniężnego są: Narodowy Bank Polski, banki
Rynek
finansowy
Rynek
kapitałowy
Rynek publiczny
Rynek
niepubliczny
Rynek walutowy
Rynek
terminowy
Rynek
kredytowo-
depozytowy
Rynek pieniężny
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
10
komercyjne, Skarb Państwa (emitent bonów skarbowych), przedsiębiorstwa
emitujące krótkoterminowe papiery dłużne, inwestorzy instytucjonalni, w tym
fundusze i ubezpieczyciele oraz inwestorzy indywidualni.
Rynek terminowy
Rynek terminowy to miejsce obrotu instrumentami pochodnymi, czyli takimi,
których wartość zależy od cen aktywów podstawowych. W Polsce najbardziej
znanymi instrumentami pochodnymi są kontrakty terminowe
1
i opcje
2
na in-
deksy giełdowe. Uczestnikami rynku terminowego są spekulanci liczący na
korzystne z ich punktu widzenia zmiany cen aktywów, podmioty lub osoby
fizyczne zabezpieczające się przed niekorzystnymi zmianami cen, arbitrażyści
– zarabiający na różnicach wycen instrumentów finansowych na różnych ryn-
kach.
Rynek kredytowo – depozytowy
Rynek depozytowo-kredytowy to miejsce funkcjonowania instytucji finanso-
wych, do których podstawowych zadań należy przyjmowanie depozytów oraz
udzielanie kredytów i pożyczek Tworzą je banki komercyjne, banki spółdziel-
cze, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowych także inne instytucje
świadczące usługi w tym zakresie.
Z perspektywy niniejszego opracowania najciekawsze są depozyty, zwane lo-
katami bankowymi, o których więcej w rozdziale im poświęconym.
Rynek kapitałowy
Rynek kapitałowy to segment rynku finansowego, na którym dokonuje się ope-
racji instrumentami o terminie zapadalności dłuższym niż rok, czyli jest to ry-
nek średnio i długoterminowych kapitałów.
Rynek kapitałowy możemy podzieli na kilka segmentów w różnych wymia-
rach. W dalszej części opracowania przyjrzymy się podziałowi na rynek pu-
bliczny i niepubliczny. Pojęcia te nie są formalnie zdefiniowane w przepisach
prawa. Najkrócej rzecz ujmując, podział ten służy do sposobu oferowania in-
strumentów finansowych przez ich emitentów i dokonywania obrotu przez in-
westorów, jak również praw i obowiązków stron transakcji.
Poniżej diagram formalnego podziału rynku kapitałowego.
1
Dwustronna umowa, w której kupujący zobowiązuje się do zakupienia w przyszłości określonego
towaru a sprzedający zobowiązuje się do sprzedania tego towaru Instrumentami bazowymi mogą
być np. akcje czy waluty.
2
Prawo do nabycia lub sprzedaży ustalonych aktywów po określonej cenie w ustalonym terminie.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
11
Podstawowymi instrumentami rynku kapitałowego są akcje i obligacje, a także
mniej popularne derywaty (prawa pochodne).
Rynek regulowany skupia się wokół GPW S.A., a rynek nieregulowany wokół
BondSpot S.A.
Rynek walutowy
Rynek walutowy przestawiony jest w dedykowanym rozdziale.
4.1. Rynekpubliczny
Rynek publiczny jest dość powszechnie kojarzony z rynkiem giełdowym, jed-
nak w rzeczywistości pojęcie to ma szerszy zakres i oznacza tę część rynku, na
której podmiot składający ofertę sprzedaży albo nabycia instrumentów finan-
sowych zwraca się do szerokiego grona inwestorów, zazwyczaj nieznanych
mu bezpośrednio, głównie wykorzystując środki masowego przekazu.
Taki tryb sprawia, że ze względu na konieczność zapewnienia efektywności i
bezpieczeństwa obrotu, ogólne przepisy prawa, w zupełności wystarczające do
zapewnienia ochrony obrotu i jego uczestników w przypadku transakcji niepu-
blicznych, muszą zawierać dodatkowe uregulowania.
Rynek kapitałowy
Rynek
zorganizowany
Rynek regulowany
Rynek pozagiełdowy
Rynek giełdowy
Rynek
nieregulowany
ATS
Rynek
niezorganizowany
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
12
Aby zainwestować na rynku publicznym inwestor korzysta z usług GPW S.A.
lub BondSpot S.A. pośrednio przez dom maklerski. W ramach GPW S.A. mo-
żemy inwestować w akcje
3
na Rynku Głównym lub w ramach Alternatywnego
Systemu Obrotu na NewConnect. Jeśli interesują nas obligacje
4
, korzystamy z
platformy Catalyst.
4.1.1.
Zysk
Inwestując samodzielnie na rynku publicznym (a nie za pośrednictwem np.
funduszy) nie można określić nawet w przybliżeniu zysku. Największe waha-
nia (wzrost lub spadek) zazwyczaj zdarzają się podczas debiutu na giełdzie
(IPO – initial public offering), czyli w dniu otwarcia.
Przykładowo, cena akcji PZU S.A. w dniu debiutu na GPW wynosiła 90 zł
przy otwarciu notowania (rano), a dzień zamykała z wartością 349 zł.
Należy jednak pamiętać, że firma zmieniająca rynek z niepublicznego na pu-
bliczny, przechodzi w dniu debiutu pewną weryfikację swojej wartości i o ile
trend na rynku niepublicznym jest zazwyczaj stały, to w dniu debiutu potrafi
znacząco się wahnąć (w górę lub w dół), świadcząc o niedoszacowaniu lub
przeszacowaniu wartości spółki.
4.1.2.
Ryzyko
Ryzyko w przypadku inwestycji na rynku publicznym należy określić jako
znaczne. Najmniejszego doświadczymy inwestując w spółki niedoinwesto-
wane przed debiutem, jednak oczywiście zawsze pozostaje pytanie jak osza-
cować jednoznacznie wartość spółki.
4.1.3.
Czas
Podobnie jak w przypadku zysku, trudno oszacować czas, w którym osią-
gniemy zakładany zysk. Wielu inwestorów skupia się na IPO, a więc w tym
przypadku czas może być bardzo krótki (do kilku dni).
3
Papiery wartościowe potwierdzające udział w kapitale spółki oraz umożliwiające partycypację
w zyskach, jak również dające do pewnego stopnia udział w czynnościach o charakterze decyzyj-
nym emitenta.
4
Papiery wartościowe potwierdzające zaciągnięcie długu przez emitenta obligacji u ich nabywcy.
Emitent periodycznie wypłaca posiadaczowi określony procent zysku, a po upływie terminu wy-
kupu odkupuje obligacje po cenie nominalnej.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
13
4.1.4.
Płynność
Płynność instrumentów na rynku publicznym należy określić jako dużą. Na-
leży pamiętać, że instrumenty różnych emitentów będą cechować się różną
płynnością. Warto oczywiście wybierać te z największą.
4.1.5.
Innezaletyiwady
Z najważniejszych zalet należy wymieć fakt, że w przypadku wielu spółek
można liczyć się z wypłatą dywidend. Handel na rynku publicznym jest ela-
styczny. Większość akcji można w zasadzie w każdej chwili podczas godzin
pracy giełdy sprzedać czy kupić, dzięki czemu możemy sami decydować, czy
chcemy inwestować długo czy krótkoterminowo.
Jeśli chodzi o wady, to w przypadku akcji nie możemy liczyć na regularny
zysk. Dodatkowo, giełda często postrzegana jest jak nałóg i faktycznie nie-
rzadkie są przypadku uzależnienia od gry na giełdzie.
4.2. Rynekniepubliczny
Rynek niepubliczny (zwany również rynkiem prywatnym) obejmuje transak-
cje oparte na indywidualnych relacjach emitenta z potencjalnymi inwestorami
i między samymi inwestorami. Informowanie inwestorów, czy to przez emi-
tenta, czy przez innych inwestorów, o możliwości nabycia instrumentów fi-
nansowych nie jest prowadzone z wykorzystaniem środków masowego
przekazu, a oferta kierowana może być do maksymalnie 150 osób.
Taki tryb sprawia, że kształt propozycji nabycia (sprzedaży) papierów warto-
ściowych nie jest z góry ustalony, ale jest niejako dostosowywany do oczeki-
wań
inwestorów.
Tak
zawierane
transakcje
mają
charakter
niewystandaryzowany i zawierane są w oparciu o ogólne przepisy prawa regu-
lujące działalność podmiotów biorących udział w transakcji oraz sposób emi-
towania i nabywania danych papierów wartościowych.
W przypadku rynku niepublicznego możemy aktywa nabyć jako pracownicy
prywatyzującej się spółki Skarbu Państwa lub spółki samorządowej
5
, możemy
zakupić je od innych indywidualnych inwestorów lub skorzystać z usług wy-
specjalizowanych w obrocie aktywami na rynku niepublicznym firm. W tym
ostatnim przypadku zazwyczaj otrzymamy pełną obsługę przed i po sprzeda-
żową oraz, co ważne, gwarancję pomocy w przypadku chęci odsprzedania ak-
tywów, a to z kolei uwalnia nas od konieczności szukania kolejnego inwestora.
5
W procesie prywatyzacji podmiotowa spółka przekazuje określony procent (do 5% lub 20% w
zależności od gałęzi przemysłu) akcji swoim pracownikom. Pracownicy nie mogą sprzedać tak
nabytych akcji przez 2 lata.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
14
Możemy pozostać w posiadaniu aktywów danej spółki do debiutu na rynku
publicznym (IPO) lub odsprzedać je wcześniej.
4.2.1.
Zysk
Zysk na rynku niepublicznym należy zaliczyć do najwyższych z opisywanych
metod inwestycyjnych. W szczególności, jeżeli przy wyborze spółek korzy-
stamy z usług wyspecjalizowanych firm działających na rynku niepublicznym,
zysk nie będzie mniejszy niż 20%, a bardzo często przekroczy nawet 50% w
skali roku.
4.2.2.
Ryzyko
Ryzyko inwestycji na rynku niepublicznym jest znacznie mniejsze niż na
rynku publicznym. Inwestor wybiera spółki dobrze prosperujące czy wręcz
strategiczne (w szczególności jeśli ma wsparcie wyspecjalizowanego doradcy)
i w takiej sytuacji wzrost wartości aktywów jest jednostajny i stabilny w czasie.
4.2.3.
Czas
Zazwyczaj najkrótszy czas inwestycji na rynku niepublicznym (ale i zarazem
najczęściej spotykany wśród inwestorów) to 1 rok. Oczywiście inwestor może
pozostać w posiadaniu aktywów danej spółki dłużej, realizując przewidywalny
i stabilny zysk. Jednak większość z nich decyduje się na realizację zysku z
danej spółki wcześniej i inwestuje w kolejną.
4.2.4.
Płynność
Płynność na rynku niepublicznym należy określić jako umiarkowaną. Jednak
jeżeli zdecydujemy się na korzystanie z usług wyspecjalizowanych w rynku
niepublicznym firm doradczych, płynność znacznie wzrasta i zazwyczaj
wsparcie w odsprzedaży aktywów mamy zapewnione, co pozwala zwiększyć
ocenę płynności do dobrej.
4.2.5.
Innezaletyiwady
Z najważniejszych zalet należy wymieć fakt, że w przypadku wielu spółek
można liczyć się z wypłatą dywidend. Rynek niepubliczny cechuje się znaczną
stabilnością, w odróżnieniu do rynku publicznego.
Do wad należy zaliczyć fakt, że pomimo, iż aktywa na rynku niepublicznym
są łatwo zbywalne, to zazwyczaj musimy poczekać parę dni, a nawet tygodni
na znalezienie kolejnego inwestora, który odkupi od nas aktywa.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
15
5. Nieruchomości
5.1. Niekomercyjne
Poprzez nieruchomości niekomercyjne rozumiemy ziemię (np. działki), miesz-
kania czy domy, w których nie będzie prowadzona działalność gospodarcza.
Inwestycje w nieruchomości niekomercyjne spotykają się ostatnimi czasy z
mniejszym zainteresowaniem, co oczywiście związane jest z końcem boomu
na tym rynku, którego doświadczyliśmy w poprzednim dziesięcioleciu.
5.1.1.
Zysk
Aby zmaksymalizować zysk należy nieruchomość zakupić poniżej wartości
rynkowej. Najczęściej jest to możliwe w przypadku licytacji lub przetargów.
W przypadku zakupu na wolnym rynku znacznie trudniej będzie osiągnąć niż-
szą niż rynkowa cenę. Innym sposobem na wyższy zysk będzie np. zakup w
dzielnicy, w której w ciągu kilku lat spodziewane są znaczące wzrosty cen
(budowa drogi poprawiającej mobilność, dodatkowe media, itd.). Zakładając,
że nieruchomość będziemy wynajmować, możemy liczyć na całkowity zwrot
(czyli 100% zysku) w ciągu kilkunastu lat, co średnio daje do około 6% rocz-
nie.
Zakup nieruchomości bez planów wynajmowania / dzierżawy należy w dzi-
siejszych czasach traktować raczej jako lokatę kapitału niż inwestycję.
5.1.2.
Ryzyko
W zasadzie ryzyko całkowitej utraty kapitału można określić jako zerowe.
Właściwości fizyczne nieruchomości sprawiają, że możliwość spadku jej cał-
kowitej wartości do zera jest praktycznie niemożliwe.
Przy zakupie nieruchomości zawsze należy zminimalizować ryzyko poprzez
dogłębne sprawdzenie inwestycji: hipoteki, planów zagospodarowania, wła-
sności, możliwości podłączenia mediów, etc.
5.1.3.
Czas
Inwestycje w nieruchomości komercyjne zazwyczaj cechują się długim okre-
sem zwrotu. W przypadku, gdy nieruchomość zakupujemy w celu wynajmu,
całkowity zwrot z inwestycji zazwyczaj zakładany przez inwestorów wynosi
średnio około kilkunastu lat, w związku z tym inwestowanie na rynku nieru-
chomości jest raczej uznawane jako inwestycja długoterminowa.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
16
5.1.4.
Płynność
Płynność finansowa jest niestety mała. Gdy zdecydujemy się na wycofanie z
inwestycji w nieruchomości lub będziemy potrzebowali odzyskać zainwesto-
wanie środki, znalezienie nabywcy za zaproponowaną przez nas cenę wymaga
sporo czasu: od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Jest to oczywiście kompro-
mis pomiędzy wysokością ceny a czasem i należy znaleźć odpowiedni środek,
tak by sprzedaż nie oznaczała straty dla inwestora.
5.1.5.
Innezaletyiwady
Inwestycja w nieruchomość to pewnego rodzaju zabezpieczenie kapitału –
mówi się, że grunt jest wieczny, a nieruchomości budynkowe czy lokalowe
potrafią służyć przez dziesiątki, a nawet i setki lat. Ważne jest, że nieruchomo-
ści to przedmioty fizyczne, a nie wirtualne (jak np. obligacje, akcje czy pro-
dukty bankowe). Sprawia to, że nieruchomości jako przedmiot inwestowania
są uznawane za bezpieczniejszy środek.
Kolejna ważna zaleta to fakt, że w przypadku zakupu nieruchomości pod wy-
najem mamy możliwość uzyskiwania stałych przychodów w postaci czynszu,
dodatkowo do samego wzrostu wartości nieruchomości.
Dodatkowo, posiadanie nieruchomości zwiększa możliwość właściciela na za-
ciąganie kredytów, które może zabezpieczyć hipoteką na nieruchomości, uzy-
skując przy tym preferencyjne warunki kredytu.
Jako podstawową wadę, należy wymienić fakt, że środki, które zainwestowa-
liśmy w nieruchomość, trudno jest odzyskać częściowo, więc kapitał, który
wyłożyliśmy na ten cel, podlega w zasadzie całkowitemu zamrożeniu. O ile
możemy próbować podzielić nieruchomości gruntowe, to podział innego ro-
dzaju nieruchomości jest raczej niemożliwy.
5.2. Komercyjne
Mówiąc o nieruchomościach komercyjnych mamy na myśli przede wszystkim
sklepy, biura, galerie handlowe, ale także ostatnimi czasy cieszące się sporym
zainteresowaniem lokalne browary. Zysk może nam generować wynajem nie-
ruchomości (np. biura), zwiększenie jej wartości w czasie, regularny zarobek
z prowadzonej w nich działalności (np. sklepy) lub też kombinacja np. dwu
ostatnich (np. browar).
Ważnym kryterium atrakcyjności danej nieruchomości jest położenie geogra-
ficzne. Od wielu lat nie zaszły tu żadne zmiany i tak w tyle za Warszawą, Trój-
miastem, Krakowem, Poznaniem, Wrocławiem czy Katowicami jest reszta
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
17
kraju – a zwłaszcza Polska Wschodnia. Wprawdzie niektóre mniejsze miejsco-
wości wykazują potencjał rozwojowy, to jednak wciąż istnieje tam wiele barier
(komunikacja, infrastruktura, siła robocza, itd.).
W ostatnim czasie w obrębie dużych aglomeracji miejskich obserwowany jest
także exodus inwestorów na ich obrzeża. Proces ten jest w głównej mierze po-
dyktowany oszczędnościami w zakresie kosztów wykorzystania tych po-
wierzchni.
5.2.1.
Zysk
Porównując nieruchomości komercyjne z niekomercyjnymi, te drugie raczej
nie zapewnią obecnie wyższej rentowności niż 5 do 6%. Dla porównania, mo-
del inwestycyjny proponowany przez Czerwoną Torebkę
6
pozwala na osią-
gnięcie 8-procentowego zysku rocznego.
Istnieją również projekty, np. lokalnych browarów, gdzie inwestor główny
gwarantuje zysk 20% w przeciągu dwu lat.
5.2.2.
Ryzyko
Nieruchomości komercyjne są wrażliwe na zmiany sytuacji rynkowej, choć i
tak ryzyko jest niewielkie. Zdecydowanie należy je zaliczyć do grupy bez-
piecznych aktywów.
5.2.3.
Czas
Z jednej strony, inwestycje na rynku nieruchomości niekomercyjnych można
traktować jako długofalowe (np. Czerwona Torebka), pozwalające na genero-
wanie zysków przez dłuższy czas. Z drugiej jednak, niektóre z nich, np. wspo-
mniane browary, pozawalają na realizację zysku w przeciągu już roku czy
dwóch.
5.2.4.
Płynność
Niektórzy rynkowi gracze podkreślają, że pewnym ograniczeniem dla inwe-
stowania w nieruchomości komercyjne jest niska płynność tych aktywów.
Tylko częściowo można się z tym zgodzić, ponieważ najlepsze lokalizacje dla
biur czy lokali handlowych naprawdę sprzedają się nieźle. Dobrze prosperu-
jący sklep, galeria czy browar również szybko znajdzie kolejnego inwestora,
choć oczywiście nie mówimy tu o dniach, a raczej tygodniach lub miesiącach.
6
Polska grupa handlowa znana przede wszystkim z jednokondygnacyjnych pasaży handlowo-
usługowych. Oferuje również opisywany model inwestycyjny.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
18
5.2.5.
Innezaletyiwady
Bardzo istotny jest fakt, że często pasywna konstrukcja takiej inwestycji zwal-
nia inwestora od wszelkich kosztów i niedogodności związanych z posiada-
niem nieruchomości komercyjnej (np. podatek od nieruchomości,
ubezpieczenie, koszty remontów lub modernizacji).
Dodatkowo oprócz zysków z wymienionych wyżej kanałów, zarabiać można
także na reklamach, opłatach parkingowych itp. W praktyce biznesowej dość
często pomijany jest ponadto aspekt inflacji – zwłaszcza w okresach, gdy jest
ona wysoka. Inwestycja w nieruchomości komercyjne może bowiem uchronić
kapitał inwestora przez znaczną utratą jego wartości.
Często, jako sporą wadę nieruchomości komercyjnych wymienia się duży ka-
pitał potrzebny w celu wejścia w projekt (np. na poziomie kilkuset tys. zł). Nie
zawsze jednak jest to prawdą i często bariera wejścia ustawiana jest już na
poziomie dziesięciokrotnie niższym, co nie zmienia jednak faktu, że ciągle jest
wyższa od np. inwestycji na rynkach kapitałowych, inwestycji w złoto czy wa-
luty.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
19
6. Energiaodnawialna
Źródła energii odnawialnej są niewyczerpane. Niewyczerpane dopóki istnieje
słońce, ponieważ to cykl termiczny wywołuje wiatry, ruch wody, deszcze i
zmiany temperatury.
Inwestycje w OZE (Odnawialne Źródła Energii) należą do najbardziej kosz-
townych. W tym przypadku, zazwyczaj to na inwestorze spoczywa obowiązek
przeprowadzenia projektu w całości. Przykładami projektów mogą być farma
wiatrowa, fotowoltaiczna, elektrownia wodna, elektrownia opalana biomasą
lub biogazownia.
Każda inwestycja wymaga szeregu pozwoleń, decyzji i uzgodnień, a zmienia-
jące się ciągle przepisy powodują konieczność wprowadzania zmian w harmo-
nogramie realizacji projektu.
Etapy realizacji inwestycji wyglądają następująco:
Pozyskanie terenu
Etap kluczowy. Lokalizację należy wybierać z perspektywy uwarunkowań
geograficznych (wiatr, słońce, woda, itd.) i/lub dostępności surowca.
Decyzja środowiskowa
Na tym etapie dostajemy decyzję czy należy przeprowadzić ocenę oddziały-
wanie na środowisko (OOS). Burmistrz, wójt lub prezydent wydaje postano-
wienie o konieczności albo o braku konieczności przeprowadzenia OOS.
Decyzja lokalizacyjna
Na tym etapie musimy uzyskać pozytywną decyzję lokalizacyjną od władz
gminy. W przypadku istnienia miejscowego planu zagospodarowania prze-
strzennego, najczęściej inwestycje OZE nie są w nim przewidziane. Wniosek
o zmianę planu składa się do władz gminy, a proces może trwać kilka miesięcy.
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
decyzja lokalizacyjna może być wyrażona poprzez decyzję o warunkach zabu-
dowy i zagospodarowania terenu.
Przyłączanie do sieci elektroenergetycznej
Pozytywne zakończenie tego etapu polega na uzyskaniu gwarancji przyłącze-
nia do sieci elektroenergetycznej. Rozpoczynamy przez złożenie wniosku do
lokalnego operatora lub dystrybutora sieci o określenie technicznych i ekono-
micznych warunków przyłączenia. Ten na odpowiedź ma aż 150 dni
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
20
Pozwolenie na budowę
Zgodnie z prawem budowlanym składamy wniosek do starostwa powiato-
wego. W zależności od rodzaju inwestycji, mogą pojawić się dodatkowe wy-
mogi. Dla przykładu, w przypadku budowy farmy wiatrowej, będziemy
musieli zadbać o uzgodnienia z Urzędem Lotnictwa Cywilnego i z Dowódz-
twem Sił Powietrznych już na etapie posadowienia masztu pomiarowego siły
wiatru.
Oddanie do użytku
Ostatni krok to uzyskanie pozwolenia na użytkowanie.
Warto wspomnieć, że w maju 2016r. Sejm RP uchwalił tzw. ustawę wiatra-
kową, która znacznie ogranicza dostępne lokalizacje dla farm wiatrakowych.
6.1. Zysk
W przypadku inwestycji w projekty prowadzone przez specjalizującą się firmę
zysk na jaki można liczyć to około 10%-13% rocznie. W przypadku prowa-
dzenia projektu samodzielnie, zysk jest znacząco wyższy, jednak pojawia się
po wielu latach…
6.2. Ryzyko
Ryzyko tej opcji zależy od jakości prowadzenia projektu. Dla przykładu, może
okazać się, że po zakupieniu terenu, otrzymaniu decyzji środowiskowych i lo-
kalizacyjnych nie ma warunków na przyłączenie do sieci elektroenergetycznej.
Jeśli uda nam się znaleźć właściciela projektu szukającego dodatkowego in-
westora, ryzyko jest tym mniejsze im na późniejszym etapie dołączymy. Oczy-
wiście zazwyczaj idzie to w parze z malejącym zyskiem…
Ponieważ OZE to temat, który jest również obserwowany przez Rząd RP,
pewne ryzyka (niekorzystne dla danej inwestycji ustawy) mogą pojawić się
również z tej strony.
6.3. Czas
Inwestycje w OZE należą raczej do rozciągniętych w czasie. Same formalności
przed rozpoczęciem budowy mogą zająć w skrajnym przypadku nawet dwa
lata. Należy zatem zakładać, że w przypadku prowadzenia inwestycji samemu,
zysk zaczniemy generować po wielu latach.
Inwestując w gotowe projekty, pierwsze dywidendy zostaną nam wypłacone
po roku.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
21
6.4. Płynność
Płynność inwestycji w OZE nie jest duża. Zazwyczaj potencjalnego kupca
zmuszeni jesteśmy znaleźć samemu.
6.5. Innezaletyiwady
Inwestycja w OZE ma wiele zalet. Przede wszystkim jest to działanie proeko-
logiczne. W dobie kończących się surowców nieodnawialnych, taki kierunek
na pewno postawi nas w szeregu innowatorów, ambasadorów ekologicznej
zmiany.
Realizując projekt w całości samemu, tylko od nas zależy nasz zarobek i mo-
żemy mieć satysfakcję, że cały przebieg zależy od nas i mamy na niego pełen
wpływ. O wszelkich trudnościach wiemy od razu, możemy na bieżąco reago-
wać.
Do zalet na pewno warto również zaliczyć fakt, że na inwestycję w OZE mo-
żemy dostać dotację – z funduszy europejskich lub krajowych.
Do wad tego rodzaju inwestycji należy na pewno zaliczyć fakt, że na rynku nie
ma wiele sprawdzonych ofert sprzedaży udziałów w projektach z zakresu
OZE. Oznacza to, że z dużym prawdopodobieństwem zmuszeni będziemy kie-
rować całą inwestycją (bądź zlecić ją podwykonawcy). To z kolei oznacza, że
cały ciężar finansowy spoczywa na nas. Firmy, które oferują prowadzenie pro-
jektu, niestety zazwyczaj są młode, ciężko zatem potwierdzić ich wiarygod-
ność.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
22
7. Funduszeinwestycyjne
Fundusz inwestycyjny to najprościej mówiąc forma zbiorowego inwestowania
kapitału. Fundusze można klasyfikować w kilku wymiarach.
Po pierwsze, zasadniczo mamy dwa podstawowe typy funduszy: otwarte (FIO
– zmienna liczba tzw. jednostek uczestnictwa) i zamknięte (FIZ – stała liczba
tzw. certyfikatów inwestycyjnych).
Po drugie fundusze możemy podzielić w zależności od obszaru inwestycji. A
więc mamy np. fundusze akcji, fundusze obligacji czy fundusze pieniężne.
Po trzecie fundusze dzielimy w zależności od celu inwestycyjnego. Dla przy-
kładu mamy tu fundusze agresywnego wzrostu, fundusze małych spółek, fun-
dusze mieszane, fundusze rynków zagranicznych, itd.
Od niedawna pojawiły się w Polsce również tzw. ETFy, (Exchange Traded
Funds), których celem jest wierne odwzorowanie wskazanego indeksu, a ty-
tuły uczestnictwa notowane są na giełdzie. Więcej o ETFach przeczyta czytel-
nik w rozdziale o metalach szlachetnych.
7.1. Zysk
Zysk z funduszy inwestycyjnych należy podawać w formie uśrednionego przez
kilka lat zysku rocznego. Standardowo należy spodziewać się zysku na pozio-
mie 4%-10%, w zależności od poziomu ryzyka danego funduszu. Fundusze
akcyjne będą cechowały się najwyższą stopą zwrotu. Fundusze pieniężne naj-
niższą.
7.2. Ryzyko
W przypadku oceny ryzyka należy przyjrzeć się różnym rodzajom funduszy.
Najmniejszym ryzykiem charakteryzują się fundusze pieniężne, średnim fun-
dusze obligacji, a największym fundusze akcyjne. Ryzyko niewypłacalności
samego funduszu raczej nie istnieje.
7.3. Czas
Czas inwestycji zależy od rodzaju funduszu i oczekiwanego rezultatu. Najkrót-
szy okres inwestycji w fundusze pieniężne to kilka miesięcy. Jeśli chodzi o
fundusze akcyjne, sugerowany okres to 5-6 lat. Kompromisem będą fundusze
obligacji, gdzie spodziewany czas to 2-3 lata.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
23
7.4. Płynność
W szczególności w przypadku funduszy akcji, inwestor nie jest w stanie zare-
agować natychmiast i wycofać swój kapitał dokładnie wtedy, kiedy na giełdzie
pojawią się mocne spadki. Podobnie nie może także zakupić jednostek uczest-
nictwa w chwili, gdy pojawiają się mocne wzrosty cen akcji. Zlecając sprzedaż
lub zakup jednostek uczestnictwa, musi czekać z realizacją zlecenia do następ-
nego dnia, kiedy dynamicznie zmieniająca się sytuacja na rynku może sprawić,
że takie opóźnienie pogłębi jego straty lub ograniczy potencjalny zysk.
Biorąc zatem pod uwagę dynamikę zmian, szczególnie funduszy akcji, należy
ocenić płynność funduszy jako umiarkowaną.
7.5. Innezaletyiwady
Ważną zaletą jest mały kapitał potrzebny na kupno jednostek funduszu.
Dostępność wielu rodzajów funduszy inwestycyjnych pozwala na wybór w
określonym czasie, w zależności od sytuacji na rynkach finansowych, odpo-
wiedniego funduszu ze względu na jego politykę inwestycyjną.
Do wad należy zaliczyć brak wpływu na inwestycje dokonywane przez wy-
brany fundusz.
Problemem w ocenie, który fundusz (w ramach określonej już kategorii), bę-
dzie dla nas najlepszy, jest fakt, że w porównaniach wyników funduszy bazu-
jemy się na danych historycznych, które jedynie w umiarkowanym stopniu
pomogą ustalić, który z funduszy będzie najefektywniejszy w przyszłości.
Stopa zwrotu funduszy w kolejnych okresach może się znacząco różnić od
stopy zwrotu w okresach historycznych i jest to raczej normą na rynku fundu-
szy inwestycyjnych.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
24
8. Lokatybankowe
Czym jest i jak można z niej skorzystać wie chyba każdy. Warto dodać, że na
przestrzeni lat pojawiło się wiele produktów lokato - podobnych, takich jak
polisolokaty czy konta oszczędnościowe o cechach lokaty. Jakkolwiek na-
zwane, produkty około lokatowe, charakteryzują się podobnymi cechami, a
różnią się głównie specyfiką podatkową.
8.1. Zysk
Lokaty należą do najmniej atrakcyjnych metod inwestycji jeśli chodzi o zysk.
Najlepsze oferty lokat jakie możemy znaleźć ledwie dochodzą do zysku na
poziomie 4%.
8.2. Ryzyko
W przypadku lokat ryzyko utraty kapitału w zasadzie nie występuje. Poten-
cjalne straty można sobie wyobrazić jedynie w sytuacji jakiegoś kataklizmu
ogólnoświatowego.
Nie zrealizowanie zakładanego zysku może mieć miejsce w praktyce przy ze-
rwaniu lokaty terminowej przed upływem końca okresu umowy.
8.3. Czas
Zazwyczaj banki proponują lokaty w różnych wariantach. Zazwyczaj spotkać
się można z ofertami w granicach 1 miesiąc - 3 lata. Oczywiście im okres dłuż-
szy tym proponowany zysk większy.
8.4. Płynność
Płynność w przypadku lokat jest bardzo duża. Bank w każdym momencie jest
gotów oddać nam nasz kapitał. Nawet jeżeli chcemy zerwać umowę przed
upływem końca jej terminu, kapitał zostanie wypłacony w całości, a jedynie
dostaniemy część (w szczególnym przypadku 0) z planowanego zysku.
8.5. Innezaletyiwady
Jedną z najważniejszych i najistotniejszych dla klientów banków zalet lokat
bankowych jest pewność, bezpieczeństwo i gwarancja zysku.
Ustalone oprocentowanie mamy zapisane w umowie i nie martwimy się żad-
nymi okolicznościami, a po upłynięciu terminu lokaty otrzymujemy kapitał
plus zysk.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
25
Ważną cechą jest również potrzeba niewielkiego kapitału do otwarcia lokaty.
W przypadku lokat nie jest potrzebna ani wiedza, ani konieczność śledzenia
sytuacji rynkowej i czynników mogących mieć znaczny wpływ na zmianę war-
tości lokaty – szczególnie w przypadku lokat ze stałym oprocentowaniem.
Najistotniejszą wadą lokat bankowych jest stosunkowo niski zysk w porówna-
niu z innymi bardziej zaawansowanymi formami inwestowania
Nie bez znaczenia jest również konieczność zamrożenia kapitału na czas trwa-
nia lokaty.
W przypadku lokat należy liczyć się z możliwością utraty znacznej części od-
setek w przypadku zerwania jej przed terminem.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
26
9. Metaleszlachetne
Inwestować w metale szlachetne możemy na kilka różnych sposobów (metal
fizyczny, ETFy, opcje, kontrakty terminowe), jednak zdaniem autorki jedynie
inwestycja w fizyczny kruszec jest warta dalszej analizy.
Tak wiec, w przypadku kupna fizycznego metalu mamy zazwyczaj do wyboru
monety lub sztabki. Nie warto kupować monet mniejszych niż 1 uncjowe, po-
nieważ w cenę monety wliczona jest cena za wytopienie. Monety można za-
kupić z certyfikatem lub bez. Najpopularniejsze monety to Krugerrandy z RPA
(złoto), Kanadyjski Liść Klonowy (złoto i srebro) czy Austriacka Filharmonika
(złoto i srebro).
Sztabki są nieco tańsze od monet oraz rozpiętość wag jest zdecydowanie więk-
sza.
Do niedawna zakup metali szlachetnych w Polsce był niemożliwy. Aby kupić
np. złoto trzeba było udać się do Niemiec lub Austrii. Dziś jednak mamy sieć
dealerów również w Polsce. Sieć jest na tyle duża, że przy zakupie większych
ilości warto porównać ceny.
W przypadku zakupu większych ilości srebra, warto rozważyć zakup za gra-
nicą, w krajach, gdzie podatek VAT jest niższy.
Zakupu u dealerów można dokonać anonimowo, pod warunkiem, że jest na-
stanie, co jest coraz rzadsze, szczególnie w przypadku srebra i platyny.
9.1. Zysk
Inwestycje w metale szlachetne raczej nie są motywowane zyskiem, a już na
pewno nie zyskiem w czasie liczonym w miesiącach czy pojedynczych latach.
W szczególności złoto jest swoistym gwarantem spokoju.
Jeśli chodzi o srebro, to wielu ekspertów uważa, że jego cena jest mocno zani-
żona. Historycznie 1 uncja złota była tyle samo warta co 15 uncji srebra. Obec-
nie parytet ten wynosi aż 1:55. W dzisiejszych czasach wydobywa się tylko 10
krotnie więcej srebra niż złota. Warto tu dodać, że około 70% tego metalu jest
wykorzystywane bezpowrotnie w różnych gałęziach przemysłu.
Platyna i pallad często określane są jako czarne konie najbliższych lat. Są to
głównie metale przemysłowe, jednak wykorzystuje się je także w jubilerstwie
(białe złoto).
Pallad jest szeroko wykorzystywany w katalizatorach benzynowych. Już dziś
jego wydobycie i produkcja jest niewystarczająca. Zapotrzebowanie uzupeł-
niane jest z zapasów Rosji, jednak wiadomo, że kiedyś te zapasy się skończą,
a w tedy cena palladu może znacząco wzrosnąć.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
27
9.2. Ryzyko
Ryzyko utraty kapitału w przypadku metali szlachetnych jest znikome. Jeśli
jednak przez ryzyko rozumiemy możliwość nie osiągnięcia znaczącego zysku
w krótkim czasie, to jest ono w tym przypadku zaporowe.
W przypadku zakupu metalu fizycznie, należy również rozważyć ryzyko kra-
dzieży czy fałszerstwa, w szczególności złota, które jest bardzo podatne na
tego rodzaju procedery w związku z charakterystyczną cechą jaką jest taka
sama waga jak wolfram.
9.3. Czas
Inwestycja w metale szlachetne jest raczej długoterminowym ulokowaniem
kapitału niż pomysłem na szybki zarobek. Inwestorzy często zakupują, metale
szlachetne wręcz pokoleniowo. Złoto jest inwestycją, przy której nastawiamy
się głównie na ochronę kapitału i naszych oszczędności, gdyż daje nam pew-
ność niwelowania skutków inflacji i spadku wartości pieniądza. Złoto jest swo-
istą ostoją spokoju.
Srebro, platyna, pallad, mogą dać znaczny zysk sporo wcześniej z powodów
opisanych powyżej, jednak ciągle raczej należy nastawiać się na dekady niż
pojedyncze lata.
9.4. Płynność
Złoto, srebro i inne metale szlachetne zapewnia dużą płynność. Możesz je ku-
pić lub sprzedać w prosty sposób kiedy tylko zechcesz.
9.5. Innezaletyiwady
Złoto i srebro jest pewnego rodzaju zabezpieczeniem przed „szaleństwem rzą-
dzących”.
Metale szlachetne cechują się wysoką płynnością, a ich zasoby są ograniczone,
co gwarantuje ich wysoką ceną na przestrzeni przyszłych lat.
W przypadku zakupu metalu fizycznego musimy liczyć się z koniecznością
składowania.
Nie możemy również liczyć na wypłatę dywidend, co czyni kapitał zupełnie
zamrożonym.
Często jako wadę inwestycji w metale szlachetne podaje się spekulacyjny cha-
rakter rynku.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
28
10. Sztuka
Inwestować w sztukę możemy samodzielnie lub pośrednio, poprzez zakup
udziałów firm inwestujących w sztukę, za pośrednictwem spółek celowych in-
westujących w portfel prac czy poprzez zakup jednostek uczestnictwa w fun-
duszu sztuki.
W przypadku decyzji na samodzielną inwestycję możemy kupować bezpo-
średnio od artystów, kupować na aukcjach (tradycyjnych i internetowych), w
galeriach czy też kupować od inwestora indywidualnego lub instytucjonal-
nego. Wybór ten oczywiście wymaga przede wszystkim czasu. Aby zmaksy-
malizować potencjalny zysk należy stale śledzić trendy, odwiedzać galerie,
brać udział w wernisażach, aukcjach, obracać się w towarzystwie osób z
branży.
Usługi typu Art Banking pozwalają na minimalizację czasu potrzebnego na
dobre lokowanie kapitału. W ramach tego typu usług możemy liczyć na pełną
obsługę, począwszy od znalezienia atrakcyjnego dzieła, poprzez pomoc w jego
zakupie, ubezpieczeniu, aż po bezpieczny transport we wskazane miejsce. To
forma przeznaczona dla bardziej zamożnych klientów, którzy niekoniecznie
muszą znać się na sztuce. Próg wejścia w istniejących ofertach na rynku to ok.
50 000 PLN do 150 000 PLN, w zależności od firmy.
Warto dodać, że niektóre banki wprowadziły do portfolio swoich usług tzw.
Art Concierge. Doradcy oferują swoją pomoc w zakresie inwestycji w sztukę,
w wyszukaniu i zakupie konkretnych dzieł, a także dostarczanie bieżącej in-
formacji na temat rynku.
Według specjalistów inwestycji na rynku sztuki najbezpieczniej kupować
dzieła młodych twórców, ponieważ mają one największy potencjał wzrostu.
Takie dzieła są mało znane, a przez to nisko wyceniane, jednak w krótkim
czasie wartość ich ma szanse na duży wzrost. Udany wernisaż, dobra opinia
krytyka czy wsparcie sponsora mogą lawinowo zwiększyć wzrost wartości.
10.1. Zysk
Inwestując na własną rękę trudno przewidzieć zysk. Przy trafnej inwestycji
należy zakładać zysk na poziomie 50%-100% w przeciągu kilku – kilkunastu
lat.
Korzystając z usług firm specjalizujących się w inwestycjach w sztukę, można
spodziewać się zysku ok. 15%-18% w przeciągu roku, w zależności od kwoty
inwestycji.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
29
10.2. Ryzyko
Ryzyko w przypadku dobrze sprawdzonej i przemyślanej inwestycji w sztukę
jest stosunkowo nieduże. Jednak warto pamiętać, że istnieje.
Dzieło sztuki może zostać skradzione lub zniszczone. Może również zostać
sfałszowane.
Dodatkowo wzrost wartości może zostać zaburzony przez fakt, że gusta pod-
legają procesowi zmian.
Warto jednak zaznaczyć, że pojawienie się nowej, dużej grupy ludzi zamoż-
nych w krajach o wielkiej populacji, takich jak Chiny czy Brazylia, pozwala
przypuszczać, że rynek sztuki czekają dalsze wzrosty.
10.3. Czas
Przyjmuje się, że minimalny czas inwestycji w sztukę to między 4 a 8 lat. W
przypadku inwestycji korzystając z wyspecjalizowanych pośredników, mo-
żemy liczyć na minimalny czas inwestycji w granicach 10-14 miesięcy.
10.4. Płynność
Sztuka niestety nie cechuje się dużą płynnością. Dodatkowo dochodzą zna-
czące koszty obsługi sprzedaży/kupna, wyceny, sprawdzenia prawnego, auten-
tyczności, itd.
10.5. Innezaletyiwady
Przede wszystkim posiadanie dzieła sztuki stanowi pewne zabezpieczenie
przed inflacją i dewaluacją. Nawet w najbardziej „niepewnych” czasach,
dzieło sztuki będzie miało swoją wysoką wartość.
Kolejną zaletą jest fakt, że w przypadku inwestycji na własną rękę kwota wej-
ścia jest nieduża. Dla młodego inwestora, zaczynającego swoją przygodę ze
sztuką wystarczy 5-7 tysięcy złotych.
Warto przypomnieć, że inwestycje w sztukę poddawane są korzystnemu trak-
towaniu na gruncie podatkowym. Sprzedaż bowiem jest zwolniona od podatku
dochodowego jeżeli nastąpi po upływie sześciu miesięcy od daty jego nabycia
Kolejną zaletą jest fakt, że dzieła sztuki nie są związane z ryzykiem geogra-
ficznym i można łatwo je przemieszczać.
Niewątpliwym atutem tego typu inwestycji jest pojawienie się tzw. dywidendy
emocjonalnej. Inwestor otrzymuje możliwość codziennego obcowania z pięk-
nem, które jest jego własnością.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
30
Dzieła sztuki nie padają ofiarami bankructw państw i przedsiębiorstw, a ich
niepowtarzalność stanowi o przewadze nad np. inwestycjami w metale szla-
chetne.
Na koniec warto dodać, że istnieją specjalne ubezpieczenia katastroficzne, z
których możemy skorzystać, aby zabezpieczyć swój nabytek.
Do podstawowych wad należy zaliczyć fakt, że szanse na szybki zysk są nie-
wielkie.
Inwestor nie może liczyć na wypłaty dywidend ani odsetek.
Niestety sztuka nie charakteryzuje się dużą płynnością i dodatkowo należy
spodziewać się wyższych kosztów transakcyjnych, szczególnie w górnym seg-
mencie rynku, co sprawia, że trudno obracać dobrami z kręgu sztuki przy trans-
akcjach krótkoterminowych.
Aby korzystnie inwestować w sztukę znacznie więcej czasu niż w przypadku
tradycyjnych inwestycji finansowych trzeba poświęcić na zdobycie specjali-
stycznej wiedzy w tym zakresie
Oczywiście rynek dzieł sztuki jest dość znacznie podatny na nadużycia oraz
oszustwa.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
31
11. Kryptowaluty
Kryptowaluty to stosunkowo nowy sposób inwestycji pieniędzy. Najprościej
mówiąc, kryptowaluty to rozproszony system księgowy. Dowodem posiadania
danej ilości waluty jest historia przelewów i „tworzenia się” waluty, dostępna
dla każdego użytkownika Internetu. Jeśli nasz identyfikator konta otrzymał
daną kwotę i nie przesłał jej dalej, oznacza to, że jesteśmy w jej posiadaniu.
Historycznie, pierwszą kryptowalutą był bitcoin (BTC), a drugą litecoin
(LTC), który, co do zasady, działał podobnie jak bitcoin, ale wprowadził kilka
usprawnień w użytkowalności. Wraz ze wzrostem popularności obu kryptowa-
lut, powstawały nowe. Obecnie ich liczba mierzona jest w setkach.
Największy wzrost ceny kryptowalut zaobserwować można było w 2013 roku.
Większość inwestorów zamykała rok z co najmniej 1000% zyskiem, a to dla-
tego, że w styczniu 2013 roku cena BTC kształtowała się na poziomie $5, a w
grudniu jeden BTC sprzedać można było za $1200.
11.1. Zysk
Zysk z kryptowalut może być skrajnie różny w zależności od samej waluty jak
i okresu. Nie da się, nawet z dużym przybliżeniem określić zysku, w związku
z dużą niestabilnością rynku.
11.2. Ryzyko
Ryzyko inwestycyjne w tym przypadku jest najwyższe z wszystkich omawia-
nych opcji. Kryptowaluty nie powstały w celach inwestycyjnych, a ich stwo-
rzeniu przyświecały cele ideologiczne.
Inwestycja w kryptowaluty jest owiana najmniejszym ryzykiem (ale ciągle
znaczącym) w sytuacjach zachwiań na globalnych rynkach finansowych lub
tuż przed zmniejszeniem nagrody za znalezienie bloku (takie zmniejszenie wy-
stępuję co określony czas, w zależności od samego algorytmu danej kryptowa-
luty).
11.3. Czas
Tak jak w przypadku zysku, określenie czasu jest niemożliwe w związku z
niestabilnością rynku kryptowalut. W dobrych momentach dla danej waluty
możemy osiągnąć zysk 50% już w przeciągu tygodnia. Jednak w tym samym
czasie (albo nawet szybciej!) można taki sam procent stracić.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
32
11.4. Płynność
Ogólnie rzecz biorąc płynność jest bardzo duża. Kryptowaluty możemy w naj-
prostszy sposób nabyć w dedykowanych kantorach. Możemy też zakupić lub
sprzedać daną walutę bezpośrednio, bez udziału kantoru (w sieci istnieją por-
tale kojarzące kupujących z sprzedającymi).
Cały proces zakupu / sprzedaży, będzie trwał od kilku minut do maksymalnie
jednego dnia, w zależności od uwarunkowań technicznych.
Problem z płynnością występuje jednak zawsze w przypadku znacznego
spadku. Większość kantorów, to małe systemy IT, które nie są zwymiarowane
na bardzo duży ruch. Należy zatem spodziewać się braku możliwości zalogo-
wania się do swojego kantoru i złożenia oferty sprzedaży czy kupna w przy-
padku nagłego, znaczącego wzrostu zainteresowania walutą.
11.5. Innezaletyiwady
Istnienie kryptowalut opiera się czysto na technologii (w tym kryptologii). Nie
można „dodrukować” więcej waluty niż zostało to założone w dniu tworzenia
algorytmu. Wejście kryptowlut do obrotu w pewnym stopniu burzy finansowe
status quo. Wielkie instytucje finansowe, rządy czy wielkie korporacje nie są
w stanie, z założenia, manipulować wartością kryptowalut.
Kryptowaluty są anonimowe, posiadanie portfela, identyfikatora konta, nie
wiąże się z koniecznością podawania swoich danych osobowych.
Dodatkowo, w porównaniu do innych omawianych metod inwestycyjnych, są
najmniej związane z lokalizacją geograficzną. Znając swój klucz portfela (ciąg
znaków), możemy w każdej chwili mieć dostęp do swoich pieniędzy każdego
miejsca na świecie, gdzie mamy dostęp do sieci Internet.
W zasadzie anonimowość, która wcześniej została określona jako zaleta, może
być również określona jako wada. Kryptowaluty, z racji tej cechy, dość często
wykorzystywane są do opłacania nielegalnych towarów i usług.
Jednak największą wadą kryptowalut, w kontekście inwestowania, jest fakt, są
one niedojrzałe, a raczej niedojrzały jest ich rynek. Kurs waha się znacznie i
potrafi w ciągu jednego dnia spaść kilkakrotnie. Manipulacja kursem, w dzi-
siejszym stadium dojrzałości, wbrew założeniom, jest możliwa przy odpo-
wiednio dużym zasobie finansowym.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
33
12. Forex/Waluty
Rynek walutowy (Forex – FX – Foreign Exchange) jest największym rynkiem
na świecie. Jest to rynek o charakterze hurtowym, na którym banki, banki cen-
tralne, rządy, duże korporacje międzynarodowe przeprowadzają operacje wy-
miany walut. Szacowane dziennie obroty sięgają kilku bilionów dolarów.
Wbrew temu co mogłoby się wydawać, inwestorzy indywidualnie nie mają
bezpośredniego dostępu do rynku Forex. Sprzedają i kupują oni waluty po-
przez platformy brokerów za cenę mniej lub bardziej korespondującą z ceną
rynkową. Dopiero później broker sprzedaje lub kupuje nadwyżkę na rynku.
Taka architektura rodzi pewne ryzyko, związane z tym, że broker może stoso-
wać pewne techniki (sztuczne chwilowe zmiany kursu, opóźnianie realizacji
zleceń, cofanie transakcji) w celu maksymalizacji swoich zysków kosztem in-
westorów indywidualnych.
Według danych polskich biur maklerskich ponad 4 na 5 inwestorów na rynku
walutowym ponosi stratę na przestrzeni roku, a początkujący inwestor traci
cały zainwestowany kapitał po okresie od dwóch miesięcy do pół roku.
Specyficzną cechą rynku walutowego jest możliwość korzystania z dźwigni.
Oczywiście jest to cecha nie samego rynku, a narzędzie udostępniane przez
brokerów.
Dźwignia finansowa to mechanizm, który najprościej mówiąc polega na tym,
że broker pożycza inwestorowi pieniądze.
Standardowy poziom dźwigni finansowej waha się od 100:1 do nawet 500:1 w
stosunku do faktycznego depozytu. Oznacza to, że dysponując stosunkowo
niewielkim kapitałem, możemy otworzyć pozycję, wartą wielokrotnie więcej.
Należy jednak pamiętać, że mechanizm jest tak samo atrakcyjny jak niebez-
pieczny, gdyż dźwignia działa w dwie strony.
12.1. Zysk
Forex jest mało przewidywalny. Przy wielu opisywanych wcześniej metodach
inwestycyjnych, można w mniejszym lub większym stopniu przewidzieć
swoje zyski. Na Forexie jest to o wiele trudniejsze. Wahania kapitału są z re-
guły dość duże, co sprawia, że ciężkie może być uzyskiwanie regularnych zy-
sków.
12.2. Ryzyko
Największą wadą rynku walutowego jest jego wysokie ryzyko. Przede wszyst-
kim ryzyko związane z mechanizmem dźwigni, ponieważ działa ona w dwie
strony. Małe wahnięcie kursy może znacznie powiększyć nasz kapitał, ale
może również doprowadzić do bankructwa.
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
34
12.3. Czas
Podobnie jak w przypadku zysku, nie można nawet z dużym przybliżeniem
określić ile czasu potrzeba na zrealizowanie zakładanego zysku. Nieprzewidy-
walność rynku walutowego sprawia, że możemy potroić swój kapitał w prze-
ciągu godzin, ale równie dobrze możemy w tym samym czasie stracić
wszystko.
12.4. Płynność
W przypadku rynku walutowego nie występuje problem płynności. Brokerzy
zapewniają odpowiednią płynność, więc nasze zlecenia są realizowane w za-
sadzie w czasie rzeczywistym.
12.5. Innezaletyiwady
Niewątpliwie jedną z największych zalet rynku walutowego jest możliwość
korzystania z dźwigni. Dzięki niej możemy obracać kapitałem znacznie więk-
szym niż posiadamy (jako zaleta rozumiane jest „mądre” wykorzystanie tego
mechanizmu).
Przygodę z rynkiem walutowym możemy zacząć stosunkowo łatwo i z niedu-
żym kapitałem (nawet kilkaset złotych).
Bardzo ważne jest, że „grać na” Forex możemy z każdego miejsca na świecie
dzięki Internetowi, zlecenia przyjmowane są błyskawicznie, tak jak i wpłata i
wypłata środków.
Inwestując na rynku walutowym musimy liczyć się z małymi jednak częstymi
stałymi kosztami. Każde zlecenie podlega prowizji. Przy regularnym i długo-
terminowym inwestowaniu, koszty tych prowizji mogą okazać się niezwykle
duże.
Warto wspomnieć, że istnieje zjawisko uzależnienia od inwestycji na rynku
walutowym. Duża zmienność rynku i łatwa dostępność systemów obsługi zle-
ceń kusi do trzymania ręki na pulsie, co z dnia na dzień, tygodnia na tydzień
może okazać się problemem…
Podstawy inwestycji – poradnik
Paulina Kurpiel
35
13. Podsumowanie
Poniżej subiektywna ocena autorki opisywanych rodzajów inwestycji we
wszystkich wymiarach.
Typ inwestycji
Zysk
Bezpieczeństwo
Czas
Płynność
Akcje na rynku publicznym
+
-
++
++
Akcje na rynku niepublicznym
+++
++
+
+
Nieruchomości niekomercyjne
++
+
+
+
Nieruchomości komercyjne
+
+
-
-
Energia odnawialna
+
+/-
-
-
Fundusze inwestycyjne
+
+
+
+
Lokaty bankowe
-
+++
++
++
Metale szlachetne
+
++
-
+
Sztuka
++
++
+/-
-
Kryptowaluty
+/-
-
++
+
Forex
+/-
-
++
+++
Drogi czytelniku, jeśli dobrnąłeś aż tu, oznacza to, że mój poradnik choć w
małym stopniu Cię zaciekawił, z czego jestem bardzo szczęśliwa. Będzie mi
bardzo miło, jeśli zechcesz podzielić się ze mną swoimi przemyśleniami doty-
czącymi niniejszego poradnika.
Oczywiście gorąco zapraszam do współpracy w zakresie inwestycji. Jeśli szu-
kasz porady, zapraszam do kontaktu! Telefon: 600 053 933