Towarzystwo im. Feliksa Nowowiejskiego
Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego
Feliks Nowowiejski
IN PARADISUM
poemat na organy solo
poem for organ solo
Redakcja naukowa Academic editing
Elżbieta Karolak
Waldemar Gawiejnowicz
Poznań 2009
2
Elżbieta Karolak (ur. 1951) – profesor Akade-
mii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Po-
znaniu oraz pedagog szkół muzycznych. Jej wy-
chowankowie są laureatami licznych konkursów
organowych.
Występuje jako solistka i kameralistka, szcze-
gólnie chętnie wykonuje muzykę dawną na instru-
mentach z epoki oraz muzykę doby romantyzmu
i współczesną, w tym kompozytorów polskich. Jest
członkiem Towarzystwa im. F. Nowowiejskiego,
jurorem konkursów organowych. Dokonała nagrań
płytowych m.in. z utworami F. Nowowiejskiego.
Waldemar Gawiejnowicz (ur. 1968) – absolwent
Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego
w Poznaniu (klasa organów Sławomira Kamiń-
skiego) oraz absolwent Wydziału Chemii Uni-
wersytetu im. A. Mickiewicza. Prowadzi zajęcia
z gry organowej i liturgicznej oraz organoznaw-
stwa na Wydziale Edukacji Muzycznej, Dyrygen-
tury Chóralnej i Muzyki Kościelnej macierzystej
uczelni. Występuje jako solista i kameralista.
Elżbieta Karolak – born in 1951, Professor at
the Ignacy Jan Paderewski Academy of Music in
Poznań and teacher at music schools. Her stu-
dents are frequent prize-winners of organ com-
petitions.
Soloist and chamber musician, she has a spe-
cial liking for early music performed on histori-
cal instruments. She also plays Romantic and
contemporary works, also by Polish composers.
Member of the Feliks Nowowiejski Society and
juror at organ competitions. Her recordings in-
clude pieces by Nowowiejski.
Waldemar Gawiejnowicz – born in 1968,
graduate of the Department of Chemistry at the
Adam Mickiewicz University, and Sławomir
Kamiński’s organ class at the Ignacy Jan Pa-
derewski Academy of Music in Poznań, where
he is presently teaching organ, liturgical organ
play and organology at the Department of Cho-
ral Conducting, Music Education and Church
Music. Soloist and chamber musician.
Publikację wydano ze środków fi nansowych:
Miasta Poznania
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Published from the fi nancial resources of:
The City of Poznań
The Ministry of Science and Higher Education
3
Komentarz redakcyjny
Obecne wydanie opiera się na następujących
założeniach:
1. Podstawę edycji stanowi rękopis
1
(autograf
kompozytora) znajdujący się w Bibliotece
Raczyńskich w Poznaniu w Dziale Zbiorów
Specjalnych w tzw. „Depozycie Nowowiej-
skiego” (sygnatura DN 52).
2. Naniesione w rękopisie zmiany, skreślenia
i dopiski innych osób nie zostały uwzględnio-
ne w wydanym tekście.
3. Porównanie rękopisu z mikrofi lmem Biblio-
teki Narodowej w Warszawie (nr 6398, wy-
konany 16 III 1953) pozwoliło na ustalenie
zakresu obcych ingerencji w rękopis oraz
zredagowanie tekstu utworu zgodnie z naj-
bardziej – na obecnym etapie badań – wiary-
godnym przekazem (mikrofi lm) z 1953 roku.
4. Za „notację ostateczną” kompozytora przy-
jęto tekst pisany atramentem. Dopiski kom-
pozytorskie wykonane w rękopisie ołówkiem
omówiono w komentarzu rewizyjnym, na-
tomiast łuki dodatkowo odwzorowano linią
przerywaną.
5. Zachowano przypomnienia znaków akcyden-
talnych naniesione przez kompozytora za-
równo w nawiasach okrągłych jak i bez nich.
6. Ujednolicono pisownię manuałów (np. II
Man.) wobec spotykanej w rękopisie różno-
rodności form (np. II, II. lub II. Man.).
7. Uzupełnienia i korekty redakcyjne omówiono
w komentarzu rewizyjnym, a tam, gdzie było
to możliwe, zaznaczono w tekście, ujmując
w nawiasy prostokątne.
Rękopis In Paradisum nosi liczne ślady popra-
wek, skreśleń i dopisków poczynionych różnym
charakterem pisma, głównie na pierwszych trzech
stronach (dwie strony tytułowe i pierwsza strona
[I] części). Największe niejasności wiążą się z ty-
tułem: według relacji syna, Jana Nowowiejskiego,
poemat miał pierwotnie nosić tytuł Siedem słów
Chrystusa na Krzyżu, jednak ostatecznie wybór
1
Manuskrypt formatu pionowego 36 x 26 cm, liczy
20 numerowanych stron.
Editorial commentary
The present authors have assumed the follow-
ing:
1. The edition is based on the composer’s man-
uscript
1
(autograph) stored in the so-called
“Nowowiejski’s Deposit” in the Department
of Special Collection of the Raczyński Li-
brary in Poznań (signature DN 52).
2. The changes, crossing-outs and notes added
by other people have not been taken into ac-
count in the present text.
3. After having compared the manuscript with
the microfi lm stored in the National Library
in Warsaw (no. 6398, made on 16
th
March
1953), it was possible to determine the scope
of other people’s interference in the manu-
script and edit the text of the work in accor-
dance with the microfi lm of 1953, the most
credible source so far.
4. The text written in ink was assumed to con-
stitute the “fi nal notation” of the composer.
His comments in pencil have been described
in the revision commentary, and the slurs ad-
ditionaly reproduced with a dotted line.
5. Reminders of accidental signs added by the
composer both in and without parentheses
have been retained.
6. The transcription of manuals (e.g. II Man.) has
been standardized in view of diverse forms
found in the manuscript (e.g. II, II. or II. Man.)
7. Editoral supplements and corrections have
been discussed in the revision commentary
and, where possible, put in square brackets in
the text.
The manuscript of In Paradisum contains nu-
merous corrections, crossing-outs and notes in
various handwritings, mainly on the fi rst three
pages (two title pages and the fi rst page of part
[I]). The most ambiguous is the title; according to
Jan Nowowiejski, the composer’s son, the poem
was originally supposed to be entitled Siedem
słów Chrystusa na Krzyżu [The Seven Last Words
1
A vertical format manuscript, 36 x 26 cm, 20 num-
bered pages.
4
padł na krótszą nazwę – In Paradisum, która wid-
nieje wpisana atramentem jako tytuł ostatniej czę-
ści. Na stronach tytułowych nazwa In Paradisum
umieszczona została przez syna kompozytora, Ka-
zimierza Nowowiejskiego. Podobnym charakte-
rem pisma naniesione zostały ołówkiem, a następ-
nie dokładnie wymazane, tytuły niektórych części.
Być może całe zamieszanie związane z tytułem
utworu powstało we wczesnych latach powojen-
nych i wynikało z obawy przed niemożnością wy-
dania utworu o wyraźnym przesłaniu religijnym.
Zapewne dlatego na stronach rękopisu znajdziemy
jeszcze jeden, „neutralny” tytuł poematu: Elegie.
Według relacji Jana Nowowiejskiego został on
zasugerowany przez prof. Józefa Pawlaka i miał
ułatwić wydanie poematu.
Ostatecznie przyjęty w wydaniu Jerzego Erdma-
na (1994) tytuł In Paradisum nie został udokumen-
towany osobistą pisemną deklaracją kompozytora.
Podobnie przedstawia się sprawa poszczególnych
części poematu – jedynie niektóre zostały szkico-
wo określone tytułami zgodnymi z poetyką sied-
miu słów Chrystusa na Krzyżu. Tytuły te, obecnie
słabo widoczne (rękopis), zostały wpisane ołów-
kiem prawdopodobnie nie przez kompozytora
i z biegiem czasu wymazane. Intencjonalnym za-
mysłem Nowowiejskiego było jedynie pozosta-
wienie miejsca w nagłówkach, przypuszczalnie na
późniejsze uzupełnienie. Poszczególne odcinki lub
części utworu są oddzielone na nutownicy w iden-
tyczny sposób, to jest podwójnymi kreskami. Ze
względu na „szkicowy” (nieutrwalony przez kom-
pozytora atramentem) charakter numeracji części,
zdecydowano o ujęciu jej w nawiasy.
Ponieważ nie znaleziono dotychczas przesłanek
o ewentualnej inspiracji In Paradisum utworami
innych kompozytorów, zebrano porównawczo in-
cipity z następujących cykli: Joseph Haydn – Die
sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreu-
ze (1787), Charles Tournemire – Sept Chorals -
-Poèmes d’Orgue pour les sept paroles du Xrist op.
67 (1935).
Zestawienie w oddzielnej tabeli tytułów
„ołówkowych” z rękopisu (miejscami trudnych do
odczytania) wraz z tradycyjnym układem „siedmiu
słów” w wersji łacińskiej, niemieckiej i francuskiej
(Haydn, Tournemire) może być pomocne w wy-
pracowaniu indywidualnej koncepcji interpretacyj-
nej. Ponieważ od kilkunastu lat utwór funkcjonuje
w wydaniu J. Erdmana, pozostawiono zapropono-
Of Christ On The Cross], but eventually the com-
poser chose a shorter title, In Paradisum, which
was written in ink as the title of the last part. It
was Kazimierz Nowowiejski, the composer’s
son, who wrote In Paradisum on the title pages.
Titles of some other parts were written in ink in
similar handwriting, and then carefully erased.
The commotion connected with the title might
have started shortly after the war, and was prob-
ably caused by fear that a piece with a clear re-
ligious message would not be published. Hence
“Elegies” – another “neutral” title written on the
manuscript pages. According to Jan Nowowiejs-
ki, it was Professor Józef Pawlak who suggested
the title to ease its publishing.
In Paradisum, the title fi nally adopted in Je-
rzy Erdman’s edition of 1994, was not substanti-
ated by the composer’s personal written declara-
tion. The same refers to individual parts of the
poem, some of which were provisionally entitled
following the seven last words of Christ on the
Cross. These headings, now hardly visible in the
manuscript, were written in pencil probably not
by the composer, and erased with time. What
Nowowiejski intended to do was leave some
space in the headings for later completion. Indi-
vidual fragments or parts of the work are sepa-
rated identically, i.e. with double lines. Since the
composer did not number the parts in ink, they
have been put in parentheses.
As it has been impossible to prove that No-
wowiejski was inspired by other compos-
ers’ works to compose In Paradisum, we have
compared the fi rst lines of Joseph Haydn’s Die
sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze
(1787), and Charles Tournemire’s Sept Chorals-
-Poèmes d’Orgue pour les sept paroles du Xrist
op. 67 (1935).
Titles written in the manuscript
in pencil (sometimes hardly legible) have been
juxtaposed in a separate table with the traditional
order of the seven last words of Christ on the
Cross in the Latin, German (Haydn), and French
(Tournemire) versions, which may help develop
individual interpretation. For about a dozen
years the poem has been known in Erdman’s
edition; hence his hypothetical reconstruction of
the program retained as one of the possibilities.
We hope the readers who expect a “ready” piece
will not feel disappointed with such a solution.
5
waną przez niego hipotetyczną rekonstrukcję pro-
gramu jako jedną z możliwych. Mamy nadzieję, że
takie rozwiązanie nie rozczaruje odbiorców ocze-
kujących „gotowego” utworu – rzetelność wydaw-
nicza nakazuje powściągliwość w ferowaniu osta-
tecznych wyroków.
Wobec przyjętego założenia, że jedynie trwa-
ła („atramentowa”) notacja stanowi pewny do-
wód woli kompozytora, utwór Nowowiejskiego
pozostaje w jakiejś mierze niedokończony. Być
może dalsze badania nad twórczością Feliksa
Nowowiejskiego pozwolą wyjaśnić nierozstrzy-
gnięte dotychczas kwestie.
Nierozwiązanym problemem pozostaje rów-
nież kwestia chronologii utworu i numeracji opu-
sowej. J. Erdman zwraca uwagę na wyraźne po-
dobieństwo IV części In Paradisum do utworu
Mater dolorosa Nowowiejskiego, opublikowane-
go w Szkole gry na harmonium Augusta Piechury
(Przemyśl, ok. 1930 roku)
2
. Choć nie wiemy, w ja-
kim stopniu podjęta i zrealizowana w Mater do-
lorosa idea twórcza rzutowała na skomponowanie
In Paradisum, nie można wykluczyć dłuższej per-
spektywy czasowej powstawania poematu. Tra-
dycja rodzinna sugeruje, że udar mózgu przebyty
przez kompozytora w końcu 1941 roku przerwał
działalność twórczą. Niektóre fragmenty rękopisu
pozwalają przypuszczać, że mogło
być inaczej:
np. poprawki tekstu muzycznego w końcówkach
części II, III i VII zostały dokonane odmiennym
charakterem pisma. Z kolei numer opusowy po-
ematu – op. 61 – ogólnie akceptowany i przyjęty
również na potrzeby niniejszego wydania, powstał
z przerobienia wcześniejszego oznaczenia op. 31
nr 6 (jak można odczytać z karty tytułowej rękopi-
su). Obecny stan badań nie pozwala na wyciągnię-
cie jednoznacznych wniosków.
* * *
Siedem słów Chrystusa na Krzyżu tworzą na-
stępujące wypowiedzi Jezusa (w brzmieniu za-
czerpniętym z Biblii Tysiąclecia)
3
:
2
J.
Erdman,
Polska muzyka organowa epoki roman-
tycznej, Warszawa 1993, s. 282.
3
Pismo Święte Nowego Testamentu, Wyd. Pallotti-
num, Poznań 1998.
As diligent editors, we prefer to be reticent about
passing fi nal judgements.
If we assume that only the permanent nota-
tion in ink is a proof of the composer’s will, In
Paradisum appears as an unfi nished work.
There are numerous unsolved questions that
need further research on Nowowiejski’s output,
including the chronology of the piece and the
opus numbering. Erdman points out to a dis-
tinct similarity between part IV of In Paradisum
and Nowowiejski’s Mater dolorosa published
in August Piechura’s Szkoła gry na harmonium
[Learning To Play The Harmonium] (Przemyśl,
about 1930)
2
. Although it is hard to say how the
creative idea realized in Mater dolorosa infl u-
enced the composing of In Paradisum, the poem
might have been composed over a longer period
of time. The family tradition says that after a ce-
rebral stroke the composer suffered in the end of
1941, he gave up his artistic activity. However,
there are fragments in the manuscript suggesting
that he actually did not; e.g. corrections of the
score in the fi nal fragments of parts II, III and
VII were made in different handwriting. Also,
the opus number of the poem – op. 61 – com-
monly used and accepted in the present edition,
differs from the original notation – op. 31 nr 6
(according to the title page of the manuscript).
Unambiguous conclusions cannot be drawn in
the face of the current research results.
* * *
The Seven Last Words Of Christ On The
Cross are as follows (the Polish version quoted
from Biblia Tysiąclecia
3
; the English translation
according to King James Version):
1. Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co
czynią. / Father, forgive them, for they do not
know what they do. (Luke 23:34)
2. Niewiasto, oto syn Twój. […] Oto Matka
twoja. / Woman, behold thy son. […] Behold thy
2
J. Erdman, Polska muzyka organowa epoki roman-
tycznej, Warsaw 1993, p. 282.
3
Pismo Święte Nowego Testamentu, Ed. Pallottinum,
Poznań 1998.
6
1. Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czy-
nią. (Łk 23, 34)
2. Niewiasto, oto syn Twój. […] Oto Matka
twoja. (J 19, 26-27)
3. Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze
mną w raju. (Łk 23, 43)
4. Eli, Eli, lema sabachthani? – Boże mój,
Boże mój, czemuś Mnie opuścił?
(Mt 27, 46; Mk 15, 34)
5. Pragnę. (J 19, 28)
6. Dokonało się! (J 19, 30)
7. Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha
mego. (Łk 23, 46)
Siedem słów Chrystusa na Krzyżu
porównanie obecnego wydania (2009),
edycji Erdmana (1994),
rękopisu (stan z 1953)
oraz cykli Tournemire’a (1935)
i Haydna (1787)
wraz z polskim tłumaczeniem
mother. (John 19:26-27)
3. Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze
mną w raju. / Verily I say unto thee, Today shalt
thou be with me in paradise. (Luke 23:43)
4. Eli, Eli, lema sabachthani? – Boże mój,
Boże mój, czemuś Mnie opuścił?/ My God, my
God, why hast thou forsaken me?
(Matthew 27:46; Mark 15:34)
5. Pragnę. / I thirst. (John 19:28)
6. Dokonało się! / It is fi nished! (John 19:30)
7. Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha
mego. / Father, into thy hands I commend my
spirit. (Luke 23:46)
The Seven Last Words Of Christ On The Cross
in the present edition (2009),
Erdman’s edition (1994),
the manuscipt (as of 1953),
Tournemire’s (1935)
and Haydn’s (1787) cycles,
and the Polish translation
2009
1994
J. Erdman
1953
4
tł. polskie
1935
Ch. Tournemire
5
1787
J. Haydn
6
[I]
(Wstęp – Ukrzy-
żowanie)
(Zaprawdę po-
wiadam ci, dziś
jeszcze będziesz
ze mną w raju)
–
Ojcze, przebacz
im, bo nie wiedzą,
co czynią
Pater, dimitte illis; ne-
sciunt enim quid faciunt
Père, pardonnez-leur,
parce qu’ils ne savent
pas ce qu’ils font
Pater, dimitte illis
Vater vergieb ihnen,
denn sie wissen nicht
was sie tun
[II]
Pragnę
Pragnę
[Zaprawdę, po-
wiadam ci:] Dziś
będziesz ze Mną
w raju
Hodie mecum eris in
Paradiso
Aujourd’hui tu seras
avec moi dans le Paradis
Hodie mecum eris in
Paradiso
[Fürwahr ich sage dir]
heute wirst du bey mir
im Paradiese seyn
4
Kursywą oznaczono wpisy dokonane ołówkiem, na-
tomiast czcionką prostą wpisy dokonane atramentem.
5
Obok oryginalnych tytułów w języku łacińskim po-
dano francuskie tłumaczenia według
Catalogue des
œuvres de Charles Tournemire – Musique pour Or-
gue ze strony www.universfranckiste.free.fr/index.
php (stan z dnia 16 XI 2009).
6
W autografi e łacińskie tytuły naniesiono ręką
kopisty, natomiast niemieckie ręką kompozytora,
z wyjątkiem nr 5 (według: A. van Hoboken, Joseph
Haydn. Thematisch-bibliographisches Werkverzeich-
nis, Bd. II, Mainz 1971, s. 3). W tabeli poprawiono
pisownię tytułów łacińskich.
4
Comments in pencil have been italicized; notes in
ink printed in regular font.
5
The original titles in Latin have been compared with
their French translation following
Catalogue des
œuvres de Charles Tournemire – Musique pour Or-
gue page: www.universfranckiste.free.fr/index.php
(as of 16 November 2009).
6
In the manuscript the Latin titles were written by the
copyist, and the German titles by the composer, ex-
cept for no. 5 (following: A. van Hoboken, Joseph
Haydn. Thematisch-bibliographisches Werkverzeich-
nis, Bd. II, Mainz 1971, s. 3). The spelling of the
Latin titles has been corrected.
7
[III]
Oto syn Twój –
oto Matka twoja
Oto syn
Twój – oto
matka
twoja
Niewiasto, oto
syn Twój. Oto
Matka twoja
Mulier, ecce fi lius tuus.
Ecce Mater tua
Mère, voilà ton fi ls.
Voilà ta mère
Mulier, ecce fi lius tuus
Frau hier siehe deinen
Sohn, und du siehe
deine Mutter
[IV]
Boże mój, Boże,
czemuś mnie
opuścił
Boże mój,
czemuś
mnie
opuścił
Boże mój, Boże
mój, czemuś
Mnie opuścił?
Eli, Eli, lamma sabac-
thani
Mon Dieu, mon Dieu,
pourquoi m’as-tu aban-
donné?
Deus meus, Deus meus,
ut quid dereliquisti me
Mein Gott, mein Gott,
warum hast du mich
verlassen
[V]
Pragnę
?
Pragnę
Sitio
J’ai soif
Sitio
[VI]
(Wykonało się)
–
Haydn:
Dokonało się!
Tournemire:
Ojcze, w Twoje
ręce powierzam
ducha mego
Pater, in manus tuas
commendo spiritum
meum
Père, je remets mon
esprit en tes mains
Consummatum est
Es ist vollbracht
[VII]
(Ojcze, w ręce
Twoje oddaję
ducha mego)
In Paradisum
Epilog
Epilog: In
Paradisum
Haydn:
Ojcze, w Twoje
ręce powierzam
ducha mego
Tournemire:
Dokonało się!
Consummatum est
C’est accompli
In manus tuas Domine,
commendo spiritum
meum
Vater in deine Hände
empfehle ich meinen
Geist
Komentarz rewizyjny
Objaśnienia:
klamry z numeracją rzymską oznaczają części
poematu,
T = takt, S = system (liczony od góry), M = mia-
ra taktu, np. T 1, S 2, M 3 (= takt 1, system 2,
miara 3)
[I]
T 1: w rękopisie widnieją przy odpowiednich
systemach określenia „Organo” oraz „Man.”
i „Ped.”, w wydaniu zostały pominięte
T 13-14: widoczny na mikrofi lmie, niezbyt czy-
telny początek odcinka Allegro agitato posiada
oznaczenie metrum, tempa i podwójne kreski
taktowe bezpośrednio przed sekstolami (wersja
1). Pierwsze trzy takty tego odcinka (T 13-15
wydania) kompozytor przepisał ponownie na
oddzielnym skrawku papieru, umieszczając
oznaczenie metrum, tempa i kreski taktowe za
Revision commentary
Explanatory notes:
braces with Roman numerals indicate parts of
the poem,
T = bar, S = system (counted from top), M =
measure, e.g. T 1, S 2, M 3 (= bar 1, system 2,
measure 3)
[I]
T 1: in the manuscript certain systems are la-
belled “Organo”, “Man.” and “Ped.”; here they
have been omitted
T 13-14: in the beginning of Allegro agitato vis-
ible on the microfi lm and hardly legible, the time
signature, tempo and double bar lines are placed
directly before the sextuplets (version 1). The
composer copied the fi rst three bars of the frag-
ment (T 13-15 of the present edition) on a sepa-
rate piece of paper, putting the time signature,
tempo and double bar lines after the sextuplets
8
sekstolami (wersja 2). Skrawek ten podczas mi-
krofi lmowania znajdował się na sąsiedniej stro-
nie rękopisu, zaś po roku 1953 wklejono go do
rękopisu, w miejscu
wersji 1
T 13: skorygowano miejsce zapisu metrum
zgodnie z ilością miar w takcie; oznaczenie
tempa umiejscowiono wg wersji 1., natomiast
podwójne kreski taktowe wg wersji 2. (patrz
opis wyżej)
T 14, S 1, M 2: dodano brakujący bemol
T 14, S 2, M 3: dodano brakujący kasownik
T 15, S 1, M 2: dodano brakujący bemol
T 15, S 1, M 3: w oryginale kasownik, popra-
wiono na bemol
T 15, S 1, M 4: dodano kasownik ze względu na
korektę w M 3
T 15, S 2, M 4: dodano brakujący kasownik
T 18, S 3: dodano łuk (analogicznie do T 19)
T 19, S 1: dodano klamrę w trioli
T 19, S 2, M 4: dodano klamrę w trioli
T 19, S 2, M 5: dodano klamrę i oznaczenie trioli
T 20, S 1: dodano klamry w triolach
T 20, S 1, M 6: dodano brakujący kasownik
przy g
1
T 20, S 2: dodano klamrę w trioli
T 21, S 1: dodano klamrę w trioli
[II]
T 5: w objaśnieniu w nawiasie wyraz „accom-
pler”, poprawiono na „accoupler”
T 7, S 2: pominięto zbędne kropki przy półnu-
tach
T 16, S 1: w dolnym głosie dodano klamrę
i oznaczenie trioli
T 16, S 2: dodano klamrę w trioli
T 18: dodano brakujące oznaczenie metrum
[III]
T 2/3, S 2: w rękopisie łuk w dolnym głosie wpi-
sany ołówkiem
T 4/5, S 1: w rękopisie łuk wpisany ołówkiem
T 8, S 2, M 1: w rękopisie nuta c
2
jako ćwierćnu-
ta z kropką, poprawiona metrycznie
T 19/20, S 3: w rękopisie łuk wpisany ołów-
kiem
T 20, S 3: w rękopisie nuta i pauza ćwierćnuto-
wa wpisane ołówkiem; pozostawioną pauzę ca-
łonutową (wpisaną atramentem) poprawiono na
półnutową
(version 2). While microfi lming, the piece was
placed on the opposite page of the manuscript,
and after 1953 it was pasted into the manuscript
to replace version 1.
T 13: the place of meter notation has been cor-
rected in accordance with the number of mea-
sures in the bar; tempo notation has been placed
as in version 1, and double bar lines as in version
2 (see description above)
T 14, S 1, M 2: a missing fl at has been added
T 14, S 2, M 3: a missing natural has been added
T 15, S 1, M 2: a missing fl at has been added
T 15, S 1, M 3: the original natural has been cor-
rected into a fl at
T 15, S 1, M 4: a natural has been added after
correction in M 3
T 15, S 2, M 4: a missing natural has been added
T 18, S 3: a slur has been added (as in T 19)
T 19, S 1: a brace has been added in the triplet
T 19, S 2, M 4: a brace has been added in the
triplet
T 19, S 2, M 5: a brace and triplet notation have
been added
T 20, S 1: braces have been added in triplets
T 20, S 1, M 6: a missing natural has been added
to sound g
1
T 20, S 2: a brace has been added in the triplet
T 21, S 1: a brace has been added in the triplet
[II]
T 5: the word “accompler” in the explanatory note
in brackets has been corrected into “accoupler”
T 7, S 2: redundant dots with half notes have
been omitted
T 16, S 1: a brace and triplet notation have been
added in the lower voice
T 16, S 2: a brace has been added in the triplet
T 18: a missing meter notation has been added
[III]
T 2/3, S 2: in the manuscript the slur in the lower
voice written in pencil
T 4/5, S 1: in the manuscript the slur written in
pencil
T 8, S 2, M 1: in the manuscript the c
2
note writ-
ten as a dotted quarter note, corrected metrically
T 19/20, S 3: in the manuscript the slur written
in pencil
T 20, S 3: in the manuscript the quarter note and
9
T 23, S 1, M 4: w rękopisie ćwierćnuta bez do-
datkowych znaków, wartość uzupełniono krop-
ką
T 25, S 3, M 4: w rękopisie ćwierćnuta bez do-
datkowych znaków, wartość uzupełniono krop-
ką
T 26, S 2: w rękopisie znak klucza znajduje
się po pauzie szesnastkowej, klucz przesunięto
przed kreskę taktową
T 28, S 1: w rękopisie ćwierćnuta w dolnym
głosie bez dodatkowych znaków, wartość uzu-
pełniono kropką; możliwa również pauza ósem-
kowa
T 29, S 3: uzupełniono brakujący łuk
T 31, S 2, M 6: uzupełniono brakującą pauzę
ósemkową (analogicznie do T 5)
T 42, S 1: w rękopisie wpisany atramentem
dźwięk ais
1
w drugim akordzie, wykreślony
ołówkiem (ze względu na dublowanie dźwięku,
występującego również w S 2)
T 43, S 1: w rękopisie naniesiony atramentem
dźwięk h
1
w pierwszym akordzie, wykreślony
ołówkiem (patrz wyżej)
T 49, S 3: poprawiono nieprawidłowy metrycz-
nie dźwięk F (w oryginale ćwierćnuta, reszta
taktu skreślona i nieczytelna), dodano brakującą
fermatę
[IV]
T 7, S 1: dodano klamrę w trioli
T 16, S 1: uzupełniono brakujący kasownik przy a
1
T 41, S 1, M 2: w rękopisie pozostawiona omył-
kowo w dolnym głosie nuta cis
1
, została pomi-
nięta
[V]
Po T 6 w rękopisie wykreślone przez kompo-
zytora w sposób trwały 4 takty wcześniejszej
wersji
T 13, S 1, M 3: dodano brakujący bemol
T 14, S 1, M 3: dodano brakujący bemol
Po T 49 wykreślone przez kompozytora w spo-
sób trwały 2 takty wcześniejszej wersji
[VI]
T 5, S 3: dodano brakujący kasownik przy D
T 7, S 2: dodano klamrę w trioli
T 8, S 1: dodano klamrę w trioli
T 8, S 3: dodano brakujące kasowniki przy E i D
quarter rest written in pencil; the whole rest in
ink was corrected into a half rest
T 23, S 1, M 4: in the manuscript the quarter
note has no additional diacritics, a dotted value
T 25, S 3, M 4: in the manuscript the quarter
note has no additional diacritics, a dotted value
T 26, S 2: in the manuscript the clef follows the
sixteenth rest; now the clef precedes the bar line
T 28, S 1: in the manuscript the quarter note in
the lower voice has no additional diacritics, a
dotted value; an eighth rest is also possible
T 29, S 3: a missing slur has been added
T 31, S 2, M 6: an eighth rest has been added (as
in T 5)
T 42, S 1: in the manuscript sound A sharp
1
in the
second chord was written in ink and crossed out
with a pencil (the sound is doubled and found
also in S 2)
T 43, S 1: in the manuscript sound b
1
in the fi rst
chord was written in ink and crossed out with a
pencil (see above)
T 49, S 3: the metrically wrong sound F (in the
original version a quarter note, the rest of the bar
crossed out and illegible) has been corrected, a
missing fermata has been added
[IV]
T 7, S 1: a brace has been added in the triplet
T 16, S 1: a missing natural has been added to
sound a
1
T 41, S 1, M 2: sound C sharp
1
in the lower
voice mistakenly left in the manuscript has now
been omitted
[V]
After T 6 the composer permanently crossed out
four bars of the previous version
T 13, S 1, M 3: a missing fl at has been added
T 14, S 1, M 3: a missing fl at has been added
After T 49 the composer permanently crossed
out two bars of the previous version
[VI]
T 5, S 3: a missing natural has been added to
sound D
T 7, S 2: a brace has been added in the triplet
T 8, S 1: a brace has been added in the triplet
T 8, S 3: missing naturals have been added to
sounds E and D
10
[VII]
T 1: początkowe oznaczenie tempa wpisane
ołówkiem, obecnie bardzo słabo widoczne (An-
dantino?)
T 22, S 1: poprawiono nieprawidłowy metrycz-
nie dźwięk c
1
(w oryginale półnuta z kropką)
T 29, S 2: dodano klamrę w trioli
T 30, S 2, M 2: dodano klamrę i oznaczenie trioli
T 31, S 1, M 1: dodano klamrę i oznaczenie trioli
T 31, S 2: dodano klamrę w trioli
T 32, S 2: dodano klamry w triolach
T 33, S 2: dodano klamrę w trioli
T 50, S 3: dodano klamrę w trioli
Epilog: In Paradisum
Ten fragment utworu jako jedyny jest opatrzony
tytułem, wpisanym atramentem przez kompozy-
tora
T 10, S 2: w oryginale bemol przy des wpisa-
ny ołówkiem; dodano brakujący znak klucza na
końcu taktu
T 20, S 2: dodano krzyżyk przy fi s
T 23, S 1: dźwięk e niewidoczny na mikrofi lmie;
uzupełniono wg rękopisu
T 25: w oryginale na końcu taktu dwie cienkie
kreski taktowe; zamieniono na kreski końcowe
utworu
[VII]
T 1: tempo notation originally written in pencil,
now hardly visible (Andantino?)
T 22, S 1: the metrically wrong sound c
1
(in the
original version a dotted half note) has been cor-
rected
T 29, S 2: a brace has been added in the triplet
T 30, S 2, M 2: a brace and triplet notation have
been added
T 31, S 1, M 1: a brace and triplet notation have
been added
T 31, S 2: a brace has been added in the triplet
T 32, S 2: braces have been added in triplets
T 33, S 2: a brace has been added in the triplet
T 50, S 3: a brace has been added in the triplet
Epilogue: In Paradisum
It is the only fragment the composer entitled in
ink
T 10, S 2: in the original version the fl at follow-
ing sound D fl at was written in pencil; a missing
clef has been added in the end of the bar
T 20, S 2: a sharp following sound F sharp has
been added
T 23, S 1: e invisible on the microfi lm has been
added according to the manuscript
T 25: two thin bar lines placed in the end of the
bar in the original version have been changed
into fi nish lines
Grave dramatico
Feliks Nowowiejski (1877-1946)
op. 61
In Paradisum
[I]
Poemat na organy solo
ff
ff
5
9
misterioso
mf
mf
12
Allegro agitato
pp
6
ff
6
pp
14
ff
3
3
3
3
16
string.
ff
3
3
3
3
3
ff
3
18
6
3
3
3
3
6
3
3
3
3
3
3
20
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
21
3
3
3
3
3
3
11
3
3
22
9
3
3
3
Meno
23
pesante
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
25
Lento, molto tranquillo
III Man.
p dolcissimo
28
p
subito
3
con cop. III
tranquillo e misterioso
rall.
30
pp
pp
Grave - pesante e triste
[II]
mf
Solo: bien chanté
p
mf
Moderato
5
(On peut jouer cette phrase sur le Hautbois du Récit et accompagner de la main gauche sur le Positif, sans accoupler les claviers.)
Jeux doux
p
9
3
3
3
12
q=q
mf
II Man.
3
3
3
3
mf tranquillo
3
3
3
15
cresc.
3
3
3
3
3
3
3
3
rall.
17
mf
Solo: bien chanté
3
3
p
3
20
Un poco con moto
mf
cresc.
II Man.
mf
24
string.
f
ten.
poco rall.
ten.
28
Moderato
rall.
I Man.
mf
mf tranquillo
3
3
3
3
3
34
III Man.
Adagio dolcissimo
(con 8' oct.)
ppp
3
II Man.
p
pp
p
ppp
Andantino cantabile
[III]
mf
4
Solo
p dolce
p
7
espressivo
3
3
10
pp
14
Moderato
p
III Man.
p
mf
p
Andantino
18
Moderato
p
p
mf
(con cop. II Man.)
mf
Andantino
Un poco con moto
22
p
II Man.
II Man.
mf
I Man.
f
mf
24
3
3
3
27
poco rall.
Solo
3
mf
3
3
3
3
3
Tempo I
30
cantabile
p
33
II Man.
f
mf
36
Solo
mf
II Man.
dolce
p
39
41
Moderato
p
III Man.
43
Andante
mf
p
(con cop. II Man.)
mf
Adagio
46
III Man.
p
dolcissimo
pp
(perdendo)
p
p
(con cop. III)
Moderato - lamentoso
[IV]
mf
I Man.
6
3
3
3
poco più mosso
10
II Man.
f
3
I Man.
mf
3
3
12
I Man.
mf
6
16
f
mf
3
mf
f
3
20
cresc.
3
3
mf
24
cresc.
6
28
f
5
5
31
mf
mf
34
f
38
mf
poco a poco dim.
42
Grave
II Man.
p
mf
45
III Man.
p dolcissimo
f
p
48
pp
[V]
Andantino
mf
poco rall.
5
p
string
I Man.
Con moto ed agitato
9
f
3
3
3
13
3
6
15
rit.
Meno mosso
19
mf
3
3
3
23
Maestoso e largo
cresc.
ff
ff
26
29
II Man.
f
ma
33
Con moto
string.
ff Org. pleno
3
3
3
ff
3
3
3
37
meno forte
6
6
6
6
3
40
più tranquillo
II Man.
mf
3
3
Tempo I (Andantino)
43
II Man.
mf
I Man.
poco rall.
47
rall.
Molto tranquillo
III Man.
p
II Man.
mf
mf
p
3
3
51
poco a poco perdendo
54
ppp
ppp
Un poco con moto
[VI]
II Man.
mf
mf
con Cop.
4
I Man.
I Man.
f
7
f
3
3
3
3
3
f
dim.
3
3
10
mf
III Man.
p
più tranquillo
mf
II Man.
dolcissimo
3
3
mf
poco rall.
13
Adagio
ten.
(Echo!)
pp
molto tranquillo
ten.
3
3
ten.
pp
16
poco cresc.
pp
pp
3
3
3
[VII]
mf
f
I Man.
mf
f
5
p
f
3
p
f
9
poco cresc.
II Man.
mf
13
III Man.
p dolcissimo
pp
rit.
17
Grave dramatico ed espressivo
3
ff
3
ff
21
meno
f
meno
f
25
mf
rall.
p
3
mf
p
Allegro furioso
29
I Man.
ff
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
32
3
3
3
3
3
3
string.
3
3
3
3
34
3
6
6
3
(trillo)
3
6
6
6
6
3
3
3
(trillo)
37
41
sempre vivo
3
3
3
3
3
3
45
3
3
3
3
3
3
3
3
3
48
3
3
3
3
3
3
51
3
3
3
3
3
3
54
57
rit.
rit.
59
Epilog: In Paradisum
Andantino - misterioso
II Man.
p
3
3
p
3
(Echo: con Superoct.)
pp
dolcissimo
3
3
III Man.
5
p
3
II Man.
p
7
3
III Man.
3
3
rall.
a tempo
9
I Man. Solo
3
3
3
II Man.
3
11
p
I Man.
Solo
3
3
3
III Man.
II Man.
13
III Man.
mf
3
16
mf
19
Maestoso - Largissimo
I Man.
ff
3
Org. pleno
3
ff
3
22
mf
p
pp
p
pp
mf
Publikację wydano ze środków fi nansowych:
Miasta Poznania
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Published from the fi nancial resources of:
The City of Poznań
The Ministry of Science and Higher Education
Redakcja naukowa Academic editing
Elżbieta Karolak
Waldemar Gawiejnowicz
Projekt
okładki Cover design by
Hanna Kostrzewska
Redakcja
Edited
by
Hanna Kostrzewska
Tłumaczenie Translated
by
Beata Brodniewicz
© Copyright by
Towarzystwo im. Feliksa Nowowiejskiego The Feliks Nowowiejski Society
Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego Ignacy Jan Paderewski Academy of Music
Poznań 2009
Edycja komputerowa nut Musical notation computerized by
Marcin Matuszewski
Korekta nut Musical notation proofread by
Piotr Kostrzewski
Przygotowanie wydawnicze i druk Published by
Wydawnictwo ARS NOVA The ARS NOVA Publishing House
Poznań, ul. Grunwaldzka 17
biuro@arsnova.com.pl
ISMN 979-0-801527-05-9
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
another day in paradise
Phil Collins Another Day In Paradise
Jane Porter Passion in Paradise 03 Zamieniona panna młoda
Wilde Security 1 Wilde Nights in Paradise Tonya Burrows
Elizabeth Coldwell Stranded in Paradise
Anvil, Christopher Strangers in Paradise
Another day in paradise Phil Collins
Sonja Koranter Ognjena črta in paradižnik
2003 08 trouble in paradise
another day in paradise
Psychedelics in Paradise Mind States – Jamaica
Stranger in Paradise
Phil Collins Another day in paradise (tłumaczenie)
Heather Graham Strangers In Paradise
Another day in Paradise
Dominique Spring 2008 Articles Reformatted Articles Brooks Bobos in Paradise
Robert B Parker Jesse Stone 07 Stranger in Paradise (v1 0) [html]
Another day in paradis
Cheeseburgers In Paradise
więcej podobnych podstron