„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wykonuje p

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Grzegorz Cichocki

Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego rodzaju
zmianach tkankowych 322[12].Z4.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
lek. med. Ewa Rusiecka
lek. med. Konrad Szymczyk


Opracowanie redakcyjne:
mgr Grzegorz Cichocki



Konsultacja:
mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[12].Z4.03
„Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego rodzaju zmianach tkankowych”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu technik masażysta.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1.

Zasady masażu kosmetycznego w różnych zmianach tkankowych

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2.

Zasady masażu w terapii cellulitu

15

5.2.1. Ćwiczenia

15

5.3.

Preparaty kosmetyczne ujędrniające i antycellulitowe stosowane
w masażu

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

6.

Ewaluacja osiągnięć

20

7.

Literatura

33

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu „Poradnik dla nauczyciela”, który będzie pomocny

w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik masażysta.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać, aby bez
problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas pracy z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania
–uczenia się, oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ć

wiczenia,

−

metoda projektu,

−

analiza przypadków,

–

dyskusja,

–

metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

322[12].Z4

Masaż relaksacyjny i kosmetyczny

322[12].Z4.01

Wykonywanie masażu relaksacyjnego

322[12].Z4.02

Wykonywanie masażu kosmetycznego

pielęgnacyjnego

322[12].Z4.03

Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego

rodzaju zmianach tkankowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

przygotowywać pacjenta/klienta do zabiegu,

−

nawiązywać i utrzymywać kontakt z pacjentem/klientem,

−

oceniać stan skóry na potrzeby masażu kosmetycznego,

−

określać wpływ masażu kosmetycznego na skórę i organizm,

−

określać wskazania i przeciwwskazania do wykonania masażu kosmetycznego,

−

określać kolejność i rodzaj czynności podczas wykonywania masażu kosmetycznego,

−

wykonywać masaż kosmetyczny poszczególnych części ciała,

−

stosować zasady masażu kosmetycznego,

−

stosować zasady masażu aromatoterapeutycznego,

−

przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,

−

udzielać porad z zakresu automasażu,

−

udzielać instruktażu ćwiczeń do samodzielnego wykonywania,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

przeprowadzić wywiad z klientem przed wykonaniem masażu kosmetycznego,

–

ustalić wskazania

i przeciwwskazania do wykonania masażu,

–

wykonać masaż kosmetyczny twarzy, szyi, dekoltu przy skórze normalnej, mieszanej,
wrażliwej,

–

wykonać masaż kosmetyczny całego ciała w otyłości,

–

wykonać masaż kosmetyczny całego ciała w cellulicie,

–

wykonać masaż kosmetyczny dłoni dla skóry zwiotczałej,

–

dobrać właściwy środek poślizgowy do masażu kosmetycznego w zależności od zmian
tkankowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Technik masażysta 322[12]

Moduł:

Masaż relaksacyjny i kosmetyczny 322[12].Z4

Jednostka modułowa:

Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego rodzaju
zmianach tkankowych 322[12].Z4.03

Temat: Masaż

kosmetyczny

twarzy,

szyi

i

dekoltu

przy

skórze

z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi.

Cel ogólny:

Kształtowanie umiejętności wykonywania masażu kosmetycznego twarzy,
szyi i dekoltu przy skórze z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić kolejność i rodzaj czynności podczas wykonywania masażu kosmetycznego
twarzy, szyi i dekoltu przy skórze z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi,

−

dobrać środek wspomagający masaż kosmetyczny właściwy dla skóry z rozszerzonymi
naczyniami krwionośnymi,

−

dobrać odpowiedni rodzaj peelingu i maski kosmetycznej,

−

zastosować techniki masażu wskazane przy skórze z rozszerzonymi naczyniami
krwionośnymi.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 2 osobowych.

Czas: 5 godzin dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:

−

stoły do masażu,

−

lampa ze szkłem powiększającym,

−

preparaty kosmetyczne: środki wspomagające masaż kosmetyczny (kremy, żele), środki
złuszczające naskórek, maski kosmetyczne, środki oczyszczające skórę,

−

materiały higieniczne: prześcieradła jednorazowe, ręczniki jednorazowe, płatki
kosmetyczne,

−

ś

rodki do dezynfekcji,

−

pytania prowadzące,

−

papier formatu A4.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna:
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie szczegółowych celów kształcenia.

3.

Zaznajomienie uczniów ze sposobem pracy metodą tekstu przewodniego.

4.

Podział uczniów na grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Faza właściwa:

Praca metodą tekstu przewodniego.

I. Informacje

Pytania prowadzące:

1.

Jakie czynności powinny poprzedzać rozpoczęcie masażu kosmetycznego?

2.

Jakie są cechy charakterystyczne skóry naczyniowej?

3.

Jakie czynności wchodzą w zakres masażu kosmetycznego twarzy, szyi i dekoltu?

4.

Jaka jest kolejność czynności wykonywanych podczas masażu kosmetycznego twarzy,
szyi i dekoltu?

5.

Jak należy przygotować stanowisko pracy dla potrzeb masażu kosmetycznego?

6.

Jak należy przygotować pacjenta/klienta do masażu kosmetycznego twarzy, szyi
i dekoltu?

7.

Jakie są przyczyny powstawania teleangiektazji?

8.

Jakie powinny być stosowane środki wspomagające masaż kosmetyczny przy skórze
z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi?

9.

Jaki rodzaj peelingu i maski kosmetycznej należy zastosować?

10.

Jakie techniki masażu zalecane są przy skórze z rozszerzonymi naczyniami
krwionośnymi?

II. Planowanie

Uczniowie określają:

1.

Na jakie etapy podzielić wykonanie zabiegu?

2.

W jakiej kolejności wykonać poszczególne czynności?

3.

Jakie preparaty kosmetyczne, materiały higieniczne i aparatura potrzebne będą do
przeprowadzenia zabiegu?

4.

Jakie techniki masażu powinny być zastosowane w przypadku skóry z rozszerzonymi
naczyniami krwionośnymi?

5.

Jak długo powinien trwać cały zabieg i poszczególne jego etapy?

III. Ustalenie

Uczniowie przedstawiają nauczycielowi opracowany plan wykonania zabiegu i ustalają

jego prawidłowość.

IV. Realizacja

Uczniowie przystępują do wykonania masażu kosmetycznego twarzy, szyi i dekoltu

zgodnie z przedstawionym i zaakceptowanym przez nauczyciela planem.

V. Sprawdzanie

Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonywanych poszczególnych czynności

oraz trafność doboru preparatów kosmetycznych do zabiegu.

VI. Analiza

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy zabiegu sprawiły im trudność.

Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów, przypomina, jakie umiejętności były ćwiczone,
jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Technik masażysta 322[12]

Moduł:

Masaż relaksacyjny i kosmetyczny 322[12].Z4

Jednostka modułowa:

Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego rodzaju
zmianach tkankowych 322[12].Z4.03

Temat: Masaż kosmetyczny całego ciała w terapii cellulitu metodą „Body wrapping”.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności wykonywania masażu kosmetycznego całego ciała

w terapii cellulitu metodą „Body wrapping”.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

ocenić stan skóry,

−

określić kolejność i rodzaj czynności podczas wykonywania masażu kosmetycznego
całego ciała w terapii cellulitu metodą „Body wrapping”,

−

wymienić przeciwwskazania do zabiegów owijania,

−

przygotować stanowisko pracy dla potrzeb zabiegu,

−

dobrać właściwy środek wspomagający masaż kosmetyczny przy cellulicie,

−

zawinąć ciało folią zgodnie z obowiązującymi zasadami,

−

wykonać cały zabieg „Body wrapping”.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

ć

wiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach dwuosobowych.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stoły do masażu,

−

preparaty kosmetyczne: peeling do ciała, maska do ciała, krem antycellulitowy,

−

materiały higieniczne: prześcieradła jednorazowe, ręczniki jednorazowe,

−

folia,

−

ś

rodki do dezynfekcji.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:
1.

Podanie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie szczegółowych celów kształcenia.

3.

Podział uczniów na grupy dwuosobowe.

Faza główna:
1. Nauczyciel przeprowadza pokaz zabiegu:

−

ocenia stan skóry,

−

wykonuje peeling całego ciała,

−

przeprowadza masaż wyszczuplający całego ciała, zwracając uwagę na stosowane

techniki masażu i dobór preparatu wspomagającego masaż,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

nakłada maskę o właściwościach wyszczuplających,

−

owija folią ciało stosując technikę kłosową,

−

układa pacjenta/klienta i przykrywa kocem,

−

po około 45 minutach rozwija folię i wmasowuje pozostałości maski.

2. Nauczyciel zleca uczniom przygotowanie stanowisk pracy.
3.

Uczniowie przeprowadzają pierwszą próbę wykonania zabiegu zgodnie ze wskazówkami
nauczyciela

4.

Nauczyciel obserwuje pracę uczniów i koryguje ewentualne błędy.

5.

Po wykonaniu zabiegu uczniowie porządkują stanowiska pracy.

Zakończenie zajęć:
1.

Wspólna dyskusja na temat wykonanego zabiegu.

2.

Dokonanie analizy trudności.

3.

Ocena pracy uczniów.

Praca domowa:

Odszukaj w literaturze i czasopismach fachowych informacji na temat zabiegów

pielęgnacyjnych skóry objętej cellulitem.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

przeprowadzenie anonimowej ankiety dotyczącej sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady masażu kosmetycznego w różnych zmianach

tkankowych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opisz charakterystyczne cechy na rysunku defektu kosmetycznego i zaplanuj działania

pielęgnacyjne dla tego pacjenta/klienta.

Rysunek do ćwiczenia 1 [10]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować zdjęcie i opisać charakterystyczne cechy widocznego defektu,

2)

zdiagnozować defekt i dobrać odpowiedni zabieg pielęgnacyjny,

3)

opracować plan realizacji zabiegu,

4)

przedstawić na forum grupy swój plan z uwzględnieniem częstotliwości zabiegów i celów
jakie zamierzamy osiągnąć,

5)

dokonać oceny wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ć

wiczenie,

–

dyskusja.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

kserokopia zdjęcia z defektem,

–

karton papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Ćwiczenie 2

Scharakteryzuj czynniki mające wpływ na powstawanie otyłości.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać informacje dotyczące czynników mających wpływ na powstawanie otyłośći,

2)

określić przyczyny otyłości,

3)

zaprezentować swoją pracę na forum grupy,

4)

przedyskutować w grupie poprawność merytoryczną wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

dyskusja,

–

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

przybory do pisania, gumka,

–

kartki papieru A4,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Dobierz odpowiednie techniki masażu dla danego rodzaju skóry.

Rodzaj skóry

Proponowana technika masażu

Rodzaje cery oraz techniki i rodzaje masażu:
cera łojotokowa i z trądzikiem, cera wrażliwa i z rozszerzonymi naczynkami krwionośnymi,
cera starcza, cera odwodniona sucha, masaż Jacqueta, masaż Rosenberga, ręczny masaż
limfatyczny, grupyczny masaż kosmetyczny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać selekcji technik masażu i dobrać do rodzaju cery,

2)

uzupełnić tabelę,

3)

porównać tabelę z tabelami innych uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ć

wiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

tabela do uzupełnienia,

–

przybory do pisania, gumka,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Wykonaj kosmetyczny masaż twarzy dla skóry odwodnionej – suchej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z zasadami wykonania masażu kosmetycznego twarzy oraz preparatami
zalecanymi do tego typu skóry,

2)

przygotować stanowisko pracy oraz klienta do zabiegu,

3)

wykonać demakijaż twarzy,

4)

dobrać środki poślizgowe odpowiednie do danego rodzaju skóry,

5)

wykonać masaż,

6)

uprzątnąć stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ć

wiczenia praktyczne,

–

instruktaż.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

stół do masażu,

–

prześcieradło,

–

opaska,

–

pareo,

–

ś

rodki do demakijażu twarzy,

–

płatki kosmetyczne,

–

ś

rodki do dezynfekcji,

–

ś

rodki poślizgowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Zasady masażu w terapii cellulitu

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj zabieg przeciwcellulitowy stosując technikę zawijania.

Rysunek do ćwiczenia 1

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z informacjami dotyczącymi cellulitu i metodami jego zwalczania,

2)

przeanalizować sposób wykonania ćwiczenia (instrukcja),

3)

przygotować stanowisko pracy i klienta do zabiegu,

4)

wykonać zabieg:
–

zmierzyć obwód miejsc, w których występuje cellulit,

–

dokładnie oczyścić skórę,

–

wykonać peeling wskazanych partii ciała,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

–

nałożyć preparat antycellulitowy na ciało,

–

owinąć folią uda,

–

ułożyć pacjentkę wygodnie na stole z nogami lekko wzniesionymi ku górze,

–

przykryć kocem na około 30 minut,

–

rozwinąć lub rozciąć folię od góry do dołu,

5)

zaprezentować efekt swojej pracy na forum grupy,

6)

uporządkować stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

instruktaż,

–

pokaz,

–

ć

wiczenia praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

stół do masażu,

–

preparat do zmycia ciała,

–

peeling,

–

preparat antycellulitowy,

–

folia kosmetyczna,

–

bielizna zabiegowa,

–

centymetr,

–

nożyczki,

–

koc,

–

materiały i środki higieniczne,

–

instrukcja kolejności wykonywania zabiegu.

Ćwiczenie 2

Opisz charakterystyczne cechy defektu kosmetycznego na rysunku i zaplanuj odpowiedni

zabieg pielęgnacyjny.

Rysunek do ćwiczenia 2 [12]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować zdjęcie i wypisać cechy charakterystyczne widocznego defektu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

2)

dobrać do danego defektu odpowiedni zabieg pielęgnacyjny,

3)

opracować plan działania,

4)

przedstawić na forum grupy swój plan.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

ksero zdjęcia z defektem,

–

kartka papieru formatu A4,

–

przybory do pisania, gumka,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Określ charakterystyczne cechy etapów powstawania cellulitu.

l.p. Etapy powstawania cellulitu

Cechy charakterystyczne

1

Etap I

2

Etap II

3

Etap III

4

Etap IV

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić charakterystyczne cechy poszczególnych etapów powstawania cellulitu,

2)

uzupełnić tabelę,

3)

zaprezentować swoją pracę na forum grupy,

4)

przedyskutować w grupie poprawność merytoryczną wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ć

wiczenie,

–

dyskusja.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

wzór tabeli,

–

przybory do pisania, gumka,

–

czyste kartki papieru,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Preparaty

kosmetyczne

ujędrniające

i

antycellulitowe

stosowane w masażu

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij zdania:

1.

Preparaty kosmetyczne stosowane w masażu mogą mieć formę ..........................................
................................................................................................................................................

2.

W składzie preparatów zwalczających cellulit najczęściej spotykamy .................................
................................................................................................................................................

3.

Wyciąg borowinowy w połączeniu z innymi kompleksami roślinnymi ma właściwości
................................................................................................................................................

4.

Olejki rozmarynowy i bazyliowy usuwają ............................................................................
..........................................................................................................................................

5.

L-karnityna ułatwia ...............................................................................................................
..........................................................................................................................................

6.

Substancje blokujące receptory alfa adrenergiczne to..........................................................

7.

Kofeina zawarta jest w wyciągu z .........................................................................................
................................................................................................................................................

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać analizy informacji dotyczących preparatów stosowanych do masażu
kosmetycznego,

2)

wynotować potrzebne informacje,

3)

uzupełnić brakujące części zdań,

4)

skonsultować z innymi uczniami poprawność udzielonych odpowiedzi,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

dyskusja,

–

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

zestaw zdań do uzupełnienia,

–

przybory do pisania, gumka,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ćwiczenie 2

Określ działanie następujących wyciągów roślinnych:

−

algi brunatne,

−

bluszcz pospolity.

Działanie:
poprawia ukrwienie; łagodzi podrażnienia; działa przeciwobrzękowo; zapewnia redukcję
tkanki tłuszczowej; wzmacnia barierę ochronną skóry; działa przeciwzapalnie; oczyszcza
skórę z toksyn; intensywnie nawilża; usprawnia krążenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować sposoby działania wyciągów roślinnych,

2)

wpisać odpowiedzi na kartach pracy,

3)

zaprezentować wyniki ćwiczenia na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

karta pracy,

–

przybory do pisania, gumka,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Określ działanie olejków.

nazwa olejku

sposób działania na skórę

cynamonowy i imbirowy

usuwa toksyny i złogi

wzmacnia naczynia krwionośne

cedrowy i cyprysowy

geraniowy i jałowcowy

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować informacje dotyczące działania olejków,

2)

uzupełnić tabelę,

3)

skonsultować odpowiedzi z resztą grupy,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

dyskusja,

–

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

kartka z tabelą,

–

przybory do pisania, gumka,

–

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie masażu

kosmetycznego w różnego rodzaju zmianach tkankowych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 14, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. d, 4. a, 5. b, 6. d, 7. c, 8. d, 9. b, 10. b, 11. c,
12. d, 13. a, 14. d, 15. d, 16. c, 17. b, 18. d, 19. d, 20. b

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznać cechy charakterystyczne skóry
z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi

B

P

b

2

Wskazać substancje czynne o właściwościach
uszczelniających i uelastyczniających naczynia
krwionośne

B

P

c

3

Zdefiniować pojęcie „teleangiektazji”

A

P

d

4

Dobrać właściwy rodzaj masażu kosmetycznego
przy skórze z rozszerzonymi naczyniami
krwionośnymi

C

PP

a

5

Wskazać techniki do masażu w otyłości

B

P

b

6

Dobrać określone preparaty kosmetyczne do
skóry wrażliwej

C

PP

d

7

Wskazać produkty kosmetyczne stosowane przy
skórze z rozszerzonymi naczyniami
krwionośnymi

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

8

Zdefiniować pojęcie otyłości

A

P

d

9

Rozpoznać cechy skóry wrażliwej

B

P

b

10

Wskazać rodzaj skóry na podłożu której
występuje najczęściej skóra trądzikowa

A

P

b

11

Określić rodzaj masażu, który nie jest wskazany
przy cerze trądzikowej

B

P

c

12 Scharakteryzować otyłość kobiet

B

P

d

13 Określić przyczyny powstawania rozstępów

B

P

a

14

Dobrać środki wspomagające masaż kosmetyczny
przy skórze z rozstępami

C

PP

d

15

Wskazać substancje biologicznie czynne
o właściwościach łagodzących

B

P

d

16 Określić właściwości kofeiny

B

P

c

17

Wskazać metodę diagnostyczną stosowaną przy
określaniu etapów cellulitu

B

P

b

18

Wskazać witaminę mającą najmniejsze
zastosowanie w pielęgnacji skóry dojrzałej

B

P

d

19

Wskazać olejki eteryczne o właściwościach
lipolitycznych

B

P

d

20

Dobrać olejek eteryczny do masażu
kosmetycznego przy skórze wrażliwej

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Skóra z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi jest
a)

zgrubiała, szaro-żółta.

b)

zaczerwieniona, cienka.

c)

gruba, mleczno-biała.

d)

szaro-żółta, błyszcząca.

2.

Do substancji czynnych o właściwościach uszczelniających i uelastyczniających naczynia
krwionośne należą
a)

saponiny.

b)

azuleny.

c)

flawonoidy.

d)

ś

luzy.

3.

Teleangiektazjami nazywamy
a)

pęknięcia skóry.

b)

skurczone naczynia włosowate.

c)

przebarwienia skóry.

d)

rozszerzone naczynia włosowate.

4.

Przy skórze z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi znajduje zastosowanie masaż

a)

limfatyczny.

b)

Jacqueta.

c)

segmentarny.

d)

lipolityczny.

5.

W masażu odchudzającym nie stosuje się
a)

rozcierania.

b)

oklepywania.

c)

akupresury.

d)

głaskania.

6.

Przy skórze wrażliwej znajdują zastosowanie preparaty kosmetyczne z zawartością
a)

saponin.

b)

garbników.

c)

enzymów.

d)

ś

luzów.

7.

Do skóry z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi nie należy stosować
a)

peelingu enzymatycznego.

b)

tłustego kremu.

c)

peelingu typu scrub.

d)

maski algowej.

8.

Otyłością jest
a)

nadmiar tkanki mięśniowej.

b)

defekt tkanki skórnej.

c)

zwiększona masa ciała.

d)

nadmiar tkanki tłuszczowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

9.

Cera wrażliwa odznacza się
a)

nadmierną grubością.

b)

zaczerwienieniem.

c)

słabym ukrwieniem.

d)

bladością.

10.

Skóra trądzikowa występuje głównie na podłożu skóry
a)

suchej.

b)

tłustej.

c)

normalnej.

d)

mieszanej.

11.

Przy cerze trądzikowej nie jest wskazany masaż
a)

punktowy.

b)

limfatyczny.

c)

grupyczny.

d)

aromaterapeutyczny.

12.

O otyłości kobiet mówimy, kiedy zawartość tłuszczu w organizmie przekroczy
a)

18% masy ciała.

b)

22% masy ciała.

c)

28% masy ciała.

d)

32% masy ciała.

13.

Skóra staje się podatna na powstawanie rozstępów na skutek wysokiego stężenia
a)

kortyzolu.

b)

tyroksyny.

c)

endorfin.

d)

estrogenów.

14.

Do masażu kosmetycznego skóry z rozstępami zalecane jest użycie kremów
wzbogaconych w
a)

kofeinę, teinę.

b)

koenzym A, biotynę.

c)

ekstrakt z kasztanowca.

d)

krzem, cynk, magnez.

15. Do substancji czynnych o właściwościach łagodzących należy/ą

a)

salicyna.

b)

skwalen.

c)

fitohormony.

d)

d-pantenol.

16.

Kofeina to jedna z najlepszych i najskuteczniejszych substancji

a)

uszczelniających.

b)

nawilżających.

c)

lipolitycznych.

d)

przeciwzapalnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

17.

Do diagnostyki cellulitu wykorzystuje się metodę
a)

wizualną.

b)

palpacyjną.

c)

obrazkową.

d)

pomiarową.

18.

Spośród witamin stosowanych w kremach do masażu przy cerze dojrzałej najmniejsze

zastosowanie ma
a)

witamina A.

b)

witamina C.

c)

witamina E.

d)

witamina K.

19.

Działanie lipolityczne wykazują olejki
a)

neroli i nagietkowy.

b)

różany i cyprysowy.

c)

rumiankowy i neroli.

d)

cynamonowy i imbirowy.

20.

Przy skórze wrażliwej wskazany jest masaż z użyciem olejku
a)

bergamotowego.

b)

sandałowego.

c)

z drzewa herbacianego.

d)

łopianowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego rodzaju zmianach tkankowych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Wykonywanie masażu

kosmetycznego w różnego rodzaju zmianach tkankowych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 7, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. a, 4. a, 5. c, 6. a, 7. c, 8. b, 9. b, 10. d, 11. a,
12. b, 13. c, 14. a, 15. b, 16. a, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Wskazać cechy charakterystyczne skóry
odwodnionej

B

P

b

2

Określić cel masażu kosmetycznego przy cerze
z rozszerzonymi naczyniami

B

P

b

3

Określić kolor skóry trądzikowej

A

P

a

4

Dobrać właściwy rodzaj masażu kosmetycznego
przy skórze trądzikowej

C

PP

a

5

Określić przyczyny powstawania rozstępów

B

P

c

6

Wskazać składniki jakie powinny występować
w preparatach kosmetycznych stosowanych przy
rozstępach

C

PP

a

7

Ocenić możliwość likwidacji rozstępów na
podstawie wyglądu skóry

D

PP

c

8

Zdefiniować pojęcie cellulitu

A

P

b

9

Rozpoznać cechy charakterystyczne skóry
wrażliwej

B

P

b

10 Zdefiniować pojęcie adipocytów

A

P

d

11 Scharakteryzować etapy rozwoju cellulitu

B

P

a

12 Scharakteryzować otyłość

B

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

13

Określić miejsce rozpoczęcia drenażu
limfatycznego przy cellulicie ud i pośladków

C

P

c

14

Określić czynnik fizykalny wykorzystywany
w endermologii

B

P

a

15

Wskazać substancje biologicznie czynne
o właściwościach łagodzących

B

P

b

16 Określić efekt lipolizy

B

P

a

17

Rozróżnić substancje czynne zawarte
w wyciągach roślinnych

B

P

a

18 Wskazać roślinę , w której znajduje się teofilina

B

P

c

19 Zdefiniować pojęcie „body wrappingu”

A

P

d

20 Określić działanie olejków eterycznych

C

PP

b

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki błędną odpowiedź należy zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Tobie sprawiało trudność, wtedy odłóż
rozwiązanie zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Tobie wolny czas

8.

Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Skóra odwodniona jest
a)

elastyczna, gładka.

b)

szorstka, bez połysku.

c)

zaczerwieniona, gładka.

d)

jędrna, błyszcząca.

2.

Masaż kosmetyczny przy cerze z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi powinien
mieć charakter
a)

rozluźniający.

b)

uspokajający.

c)

drażniący.

d)

pobudzający.

3.

Skóra trądzikowa jest koloru
a)

szaro-żółtego.

b)

szaro-różowego.

c)

blado-różowego.

d)

blado-czerwonego.

4.

Przy skórze trądzikowej stosuje się szczególnie masaż
a)

limfatyczny.

b)

segmentarny.

c)

Rosenberga.

d)

lipolityczny.

5.

Główną przyczyną powstawania rozstępów jest
a)

niedoczynność tarczycy.

b)

nadczynność tarczycy.

c)

nadczynność nadnerczy.

d)

niedoczynność nadnerczy.

6.

Preparaty kosmetyczne stosowane przy rozstępach powinny zawierać przede wszystkim
a)

krzem.

b)

fosfor.

c)

miedź.

d)

wapń.

7.

Możliwość likwidacji rozstępów istnieje
a)

gdy są już białe.

b)

gdy powoli bledną.

c)

gdy są jeszcze czerwone.

d)

po roku od pojawienia się.

8.

Cellulit często jest określany mianem
a)

lipidozy.

b)

liposklerozy.

c)

lipolizy.

d)

liposukcji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

9.

Cera wrażliwa odznacza się
a)

szorstkością i bladością.

b)

uczuciem pieczenia i mrowienia.

c)

zaczerwienieniem i dużą grubością.

d)

słabym ukrwieniem.

10.

Adipocytami to
a)

komórki Langerhansa.

b)

komórki dendryczne.

c)

komórki Merkla.

d)

komórki tłuszczowe.

11.

W pierwszym etapie rozwoju cellulitu występuje
a)

zastój żylny.

b)

obrzęk.

c)

przerost tkanki tłuszczowej.

d)

zwłóknienie tkanki podskórnej.

12.

O otyłości mężczyzn mówimy kiedy zawartość tłuszczu przekroczy
a)

18% masy ciała.

b)

22% masy ciała.

c)

25% masy ciała.

d)

30% masy ciała.

13.

Drenaż limfatyczny przy cellulicie ud i pośladków rozpoczynamy od
a)

uda.

b)

kolana.

c)

czubków palców stóp.

d)

bioder.

14.

Endermologia to masaż z wykorzystaniem
a)

podciśnienia.

b)

pary wodnej.

c)

nadciśnienia.

d)

wysokiej temperatury.

15.

Do substancji czynnych o właściwościach łagodzących należą
a)

kolagen.

b)

alantoina.

c)

salicyna.

d)

witaminy.

16.

Efektem lipolizy jest
a)

uwolnienie z komórek tłuszczowych wolnych kwasów tłuszczowych.

b)

uwolnienie z komórek tłuszczowych kwasów nienasyconych.

c)

usunięcie substancji toksycznych ze skóry.

d)

eliminacja nadmiaru wody z przestrzeni międzykomórkowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

17.

Nostrzyk żółty zawiera
a)

kumarynę.

b)

kofeinę.

c)

teofilinę.

d)

rutynę.

18.

Teofilina znajduje się w wyciągu z
a)

kasztanowca.

b)

ruty.

c)

liści herbaty.

d)

guarany.

19.

Body wrapping to inaczej
a)

mankiety pneumatyczne.

b)

przykrycie kocem.

c)

masowanie ciała.

d)

owijanie ciała.

20.

Olejki rozmarynowy i bazyliowy działają
a)

diuretycznie.

b)

detoksykacyjnie.

c)

wzmacniająco.

d)

normalizująco.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie masażu kosmetycznego w różnego rodzaju zmianach tkankowych

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

7. LITERATURA

1.

Dylewska-Grzelakowska J.: Kosmetyka stosowana. WSiP, Warszawa 1999

2.

Jaroszewska B.: Kosmetologia. ATENA, Warszawa 2004

3.

Jurkowska S.: Surowce kosmetyczne. EKOPRZEM, Dąbrowa Górnicza 1999

4.

Magiera L.: Masaż w kosmetyce i odnowie biologicznej. BIO-STYL, Kraków 2007

5.

Noszczyk M. i B.: Medycyna piękności. PZWL, Warszawa 1999

6.

Peters I. B.: Kosmetyka. REA, Warszawa 2002

7.

Placek W. (red.): Kosmetologia i farmakologia skóry. PZWL, Warszawa 2007

8.

Tatoń J., Czech A., Bernas M.: Otyłość. Zespół metaboliczny. PZWL, Warszawa 2007

9.

www.wizaz.pl/szczotka_masaż

10.

www.fitnes.magicsport.pl

Czasopisma:

–

Beauty Forum,

–

Cabines.

Literatura metodyczna:

1.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

2.

Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995