Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Koordynacja prac
(Starostwo Powiatowe w Sandomierzu)
Naczelnik Wydziału Rolnictwa i Ochrony Środowiska – mgr inż. Stanisław Kraska
Opracowanie
Konsorcjum
Instytut Ochrony Środowiska – Warszawa - Eko-Projekt Sp. j. – Ostrowiec Św.
Kojder, Żywczyk, Potorski
Spółka jawna
Koordynacja ze strony Zespołu Autorskiego
Instytut Ochrony Środowiska – Warszawa
mgr inż. Krzysztof Czarnomski
Zespół Autorski
Krzysztof Czarnomski,
Józef Kojder,
Wanda Żywczyk,
Andrzej Potorski.
Starostwo Powiatowe w Sandomierzu
Wydział Rolnictwa i Ochrony Środowiska
ul.Mickiewicza 34
27-600 Sandomierz
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Spis treści:
Słownik skrótów .................................................................................................................. 1
Podstawowe definicje i pojęcia ........................................................................................... 2
1. Wstęp ..................................................................................................................................... 4
2. Powiat sandomierski na tle województwa świętokrzyskiego............................................ 5
3. Stan gospodarki odpadami.................................................................................................. 5
3.1.1. Odpady przemysłowe inne niż niebezpieczne. .................................................... 6
3.1.2. Odpady niebezpieczne ......................................................................................... 9
3.1.3. Odpady komunalne ............................................................................................ 14
3.1.4. Gospodarka odpadami komunalnymi ................................................................ 24
3. 2. Odzysk odpadów ....................................................................................................... 25
3.3. Instalacje odzysku i unieszkodliwiania odpadów....................................................... 26
3.4. Unieszkodliwianie odpadów....................................................................................... 29
3.5. Przedsiębiorstwa gospodarki odpadami ..................................................................... 30
4.1. Prognoza liczby ludności dla województwa świętokrzyskiego.................................. 32
5.1. Cele krótkookresowe na lata 2004 – 2006.................................................................. 36
5.2. Cele długookresowe na lata 2007-2014:..................................................................... 37
5.3. Cele szczegółowe ....................................................................................................... 37
6. Zadania strategiczne w gospodarce odpadami na okres do 2014 r. .............................. 46
6.1. Odpady ulegające biodegradacji................................................................................. 48
6.2. Odpady wielkogabarytowe ......................................................................................... 49
6.3. Odpady budowlane ..................................................................................................... 51
6.4. Odpady niebezpieczne usuwane z odpadami komunalnymi ...................................... 52
6.5. Odpady opakowań ...................................................................................................... 53
6.6. Tworzywa sztuczne .................................................................................................... 56
7. Projektowany system gospodarki odpadami ................................................................... 58
8. Przedsięwzięcia i harmonogram ich realizacji w latach 2004 – 2008 ............................ 62
8.1. Przedsięwzięcia organizacyjne, edukacja................................................................... 62
8.2. Przedsięwzięcia inwestycyjne .................................................................................... 64
8.3. Harmonogram usuwania i koszty unieszkodliwiania odpadów azbestowych w
8.4. Zadania strategiczne w latach 2004 – 2014 dla powiatu sandomierskiego................ 67
9. Wnioski z analizy oddziaływania projektowanych przedsięwzięć na środowisko ....... 68
9.1. Potencjalne zagrożenie dla środowiska wodnego i glebowego.................................. 68
9.2. Zagrożenie powietrza ................................................................................................. 69
9.3. Przewidywane oddziaływania przy zastosowaniu proponowanych rozwiązań.......... 70
11. Streszczenie Planu Gospodarki Opadami dla powiatu sandomierskiego w języku
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Słownik skrótów
KPGO
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami
WPGO
Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami
PGO
Plan Gospodarki Odpadami
PW-RGO
Południowo-Wschodni Rejon Gospodarki Odpadami
GZWP
Główny Zbiornik Wód Podziemnych
WIOŚ
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
PGKiM
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
PGK
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej
EZGDK
Ekologiczny Związek Gmin Dorzecza Koprzywianki
GPZON
Gminny Punkt Zbierania Odpadów Niebezpiecznych
MPZON
Mobilny Punkt Zbierania Odpadów Niebezpiecznych
SPON
Stacja Przeładunkowa Odpadów Niebezpiecznych
ZUO
Zakład Utylizacji Odpadów
NFOŚiGW
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
WFOŚiGW Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
PFOŚiGW
Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
GFOŚiGW
Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
ON
Odpady Niebezpieczne
GPMO
Gminny Punkt Magazynowania Odpadów
PZON
Punkt Zbierania Odpadów Niebezpiecznych
PPH
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe
ODR
Ośrodek Doradztwa Rolniczego
ZPOW
Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego
ONO
Obszar Najwyższej Ochrony
OWO
Obszar Wysokiej Ochrony
UE
Unia Europejska
ZUO
Zakład Utylizacji Odpadów
UZWP
Użytkowy Zbiornik Wód Podziemnych
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
1
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Podstawowe definicje i pojęcia
1. Cel w gospodarowaniu odpadami - to, do czego się dąży, co się chce osiągnąć
w gospodarowaniu odpadami.
2. Gospodarowanie odpadami - rozumie się przez to zbieranie, transport, odzysk,
i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad
miejscami unieszkodliwiania odpadów.
3. Komunalne osady ściekowe - rozumie się przez to pochodzący z oczyszczalni ścieków
osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków
komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków
komunalnych.
4. Likwidacja składowiska - rozumie się przez to zespół działań inwestycyjnych na terenie
składowiska w zakresie zabezpieczenia i docelowej eliminacji jego zagrożeń dla
środowiska.
5. Magazynowanie odpadów - jest to czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów
przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwianiem.
6. Odpady - oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii,
określonych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U.
Nr 62, późn. 628 z późn. zm.), których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub
do ich pozbycia się jest obowiązany.
7. Odpady komunalne - rozumie się przez to odpady powstające w gospodarstwach
domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od
innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne
do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.
8. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji - domowe odpady organiczne pochodzenia
roślinnego i zwierzęcego ulegające biodegradacji oraz odpady pochodzące z pielęgnacji
kwiatów domowych, balkonowych - ulegające biodegradacji.
9. Odpady medyczne - rozumie się przez to odpady powstające w związku z udzielaniem
świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i świadczeń zdrowotnych oraz
prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny.
10. Odpady ulegające biodegradacji - rozumie się przez to odpady, które ulegają
rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów.
11. Odpady weterynaryjne - rozumie się przez to odpady powstające w związku z
badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w
związku
z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach.
12. Odzysk - rozumie się przez to wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia,
zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu opadów w całości lub
w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii
i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do w/w ustawy o odpadach.
13. Odzysk energii - rozumie się przez to termiczne przekształcanie odpadów w celu
odzyskania energii.
14. Posiadacz odpadów - rozumie się przez to każdego, kto faktycznie włada odpadami
(wytwórcę odpadów, inną osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną);
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
2
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów
znajdujących się na nieruchomości.
15. Przebudowa składowiska - należy przez to rozumieć prace mające na celu dostosowanie
składowiska odpadów do obowiązujących przepisów prawnych.
16. Recykling - rozumie się przez to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu
substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu
uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym
przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii.
17. Recykling organiczny - rozumie się przez to obróbkę tlenową, w tym kompostowanie,
lub beztlenową odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych
warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów w wyniku, której powstaje materia
organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako
recykling organiczny.
18. Składowisko odpadów - rozumie się przez to obiekt budowlany przeznaczony do
składowania odpadów.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
3
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
1. Wstęp
Projekt Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu sandomierskiego opracowano na podstawie
następujących przepisów prawnych i dokumentów:
• Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
• Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach
• „II polityki ekologicznej państwa”
• Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie
sporządzania planów gospodarki odpadami
• Krajowego Planu Gospodarki Odpadami, przyjętego uchwałą RM nr 219 z dnia
29 października 2002 r.
• Programu Ochrony Środowiska dla Województwa świętokrzyskiego, którego
integralną częścią jest Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa
Świętokrzyskiego
• Strategii Promocji i Rozwoju Powiatu Sandomierskiego – Sandomierz 2007.
W opracowaniu wykorzystano informacje uzyskane na spotkaniach z przedstawicielami gmin,
powiatu oraz wyniki przeprowadzonych ankiet do gmin i przedsiębiorstw pracujących
w sferze gospodarki odpadami.
Plan Gospodarki Odpadami jest integralną częścią Programu Ochrony Środowiska. Obejmuje
on inwentaryzację i ocenę stanu gospodarki odpadami, przedsięwzięcia realizowane
w powiecie lub na rzecz powiatu na terenie województwa, których celem jest
zagospodarowanie odpadów z najlepszym efektem ekologicznym i najbardziej
ekonomicznym, gdy nie udało się zapobiec ich powstaniu.
Przedsięwzięcia związane z gospodarką odpadami należy traktować w sposób systemowy,
zhierarchizowany od zasięgu krajowego, poprzez wojewódzki, rejonowy, powiatowy do
gminnego.
Plany niższych szczebli wymagają koordynacji z planami wojewódzkim oraz krajowym.
Powiat sandomierski, zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami Województwa
Świętokrzyskiego, tworzy Rejon Południowo-Wschodni (PW-RGO) województwa wraz
z powiatem opatowskim, staszowskim i buskim.
Podstawowym zadaniem na najbliższe cztery lata jest uporządkowanie gospodarki odpadami
w rejonie i powiecie, a w szczególności dotyczy to inwestycji związanych z budową nowych
i przebudową istniejących składowisk odpadów, a także z likwidacją części składowisk.
W planie zwrócono uwagę na możliwość realizacji w rejonie i powiecie wspólnych
przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami.
1
Dz.U. Nr 62 poz. 628 z późn. zmianami
2
przyjęta przez Radę Ministrów 13.06.2000, ISBN 83-86467-45-2, wyd. GEA Warszawa, copyright
3
Dz. U. Nr 66 poz. 620
4
MP z 2003 r Nr 11 poz. 159
5
Uchwała nr XI/87/03 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 1 lipca 2003 r.
6
wykonawca Starostwo Powiatowe w Sandomierzu
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
4
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
2. Powiat sandomierski na tle województwa świętokrzyskiego
Powiat sandomierski położony jest w południowo-wschodniej części województwa
świętokrzyskiego. Jego południową i wschodnią granicę, poza niewielką częścią miasta
Sandomierza, stanowi Wisła. Od południa sąsiaduje z powiatem tarnobrzeskim, od wschodu
z powiatami stalowowolskim i kraśnickim, od północy z powiatem opatowskim, a od zachodu
z powiatem staszowskim.
Jego powierzchnia wynosi 676 km
2
, co stanowi 5,78 % areału województwa.
W 2002 r. zamieszkiwało na terenie powiatu 82.837
mieszkańców, co stanowiło
6,4 % populacji województwa.
Powiat tworzy dziewięć gmin:
• miejska: Sandomierz,
• dwie miejsko – gminne: Koprzywnica, Zawichost,
• sześć gmin wiejskich: Dwikozy, Klimontów, Łoniów, Obrazów, Samborzec
i Wilczyce.
Charakter w pełni miejski ma Sandomierz, w którym w 2002 r. zamieszkiwało 25.457
1
osób,
co stanowiło 30,7 % całej populacji powiatu. Z wyłączeniem Sandomierza, pozostałe gminy
mają charakter rolniczy, nieliczne większe zakłady przemysłowe obsługują rolnictwo
i sadownictwo. Szczególnie gminy położone w dolinie Wisły mają dobrze rozwinięte
sadownictwo i ogrodnictwo, stąd też w tym pasie zlokalizowane zostały wszystkie większe
zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego oraz mięsnego.
Sandomierz jest dla powiatu centrum administracyjnym, kulturowym, przemysłowym
i handlowym. Tutaj zlokalizowane są prawie wszystkie większe zakłady przemysłowe: huty
szkła, zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego, wytwórnia pasz, zakłady gospodarki
komunalnej, liczne zakłady usługowe. W Sandomierzu działa też Giełda Rolno-Ogrodnicza
Ziemi Sandomierskiej S.A., zaopatrująca w płody rolne sąsiednie i dalsze województwa,
a nawet zachodnie strony Ukrainy. Mieszczą się tutaj: Wyższa Szkoła Humanistyczno–
Przyrodnicza, Wyższe Seminarium Duchowne, Instytut Teologiczny.
3. Stan gospodarki odpadami
Na potrzeby Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami (WPGO) powiat sandomierski
został zaliczony do Rejonu Południowo-Wschodniego, wraz z powiatami buskim,
opatowskim i staszowskim (PW-RGO).
Podział województwa na RGO został wprowadzony dla celów wdrażania ponadpowiatowych
systemów gospodarki odpadami, z uwzględnieniem uwarunkowań geograficznych,
gospodarczych i środowiskowych. Powiaty rejonu mają już obecnie duże powiązania
w gospodarce odpadami, a w najbliższych latach powiązania te powinny być jeszcze większe.
1
stan na 31.12.2002 r.- dane z rocznika statystycznego GUS 2003 r.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
5
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
3.1. Zestawienie rodzajów, ilości i źródeł powstawania odpadów.
3.1.1. Odpady przemysłowe inne niż niebezpieczne.
Powiat sandomierski nie ma wielkich zakładów, które wytwarzałyby znaczące ilości odpadów
przemysłowych.
Na podstawie danych Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska – Kielce (WIOŚ),
w powiecie sandomierskim wytworzono w sektorze gospodarczym poniżej przedstawione
ilości odpadów.
Wykres. 3.1.1.1. Zestawienie ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych w latach
31 315,0
26 709,4
26 915,2
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
2000 r.
2001 r.
2002 r.
Mg
W powiecie sandomierskim wg danych WIOŚ funkcjonuje 16 zakładów wytwarzających
znaczniejsze ilości odpadów przemysłowych, które w 2002 r. wytworzyły łącznie 26.709 Mg
odpadów, z tego:
• w Sandomierzu wytworzono 24.839,457 Mg odpadów przemysłowych, co stanowiło
93 % wszystkich odpadów przemysłowych,
• w Dwikozach – 1.767,080 Mg, co stanowiło 6,6 % wszystkich odpadów,
• w Zawichoście – 102,910 Mg.
W pozostałych gminach nie ma zakładów objętych statystyką sprawozdawczą.
Tabela 3.1.1.2 Gospodarka odpadami przemysłowymi w powiecie sandomierskim
w 2002 r. (dane wg WIOŚ)
odpady w Mg
gmina
wytworzone magazynowane odzysk
unieszkodliwione
poza składowaniem
unieszkodliwione
przez składowanie
Dwikozy 1.767,080 0,080 1.735,000
-
32,000
Sandomierz 24.839,457
729,628 14.143,840
131,189 9.834,800
Zawichost –
obszar wiejski
102,910 4,730
38,420 2,760
57,000
Razem 26.709,447
734,438
15.917,260 133,949
9.923,800
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
6
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 3.1.1.2. Struktura odpadów ze względu na ich wykorzystanie
3%
59%
1%
37%
magazynowane
odzysk
unieszkodliwione poza
składowaniem
unieszkodliwione przez
składowanie
Największymi wytwórcami odpadów przemysłowych są:
• Pilkington Polska Sp. z o.o. w Sandomierzu,
• Pilkington Automotive Poland Sp. z o.o. w Sandomierzu,
• Schollglas Polska Sp. z o.o. Oddział w Sandomierzu,
• Nijman Zeetank International Transport Sp. z o.o. w Sandomierzu,
• Spółdzielnia Inwalidów „Postęp” w Sandomierzu,
• Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Sandomierzu,
• Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Sandomierzu,
• Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe „RÖMHILD” Sp. z o.o. w Dwikozach,
• Zakłady Przemysłu Owocowo Warzywnego S.A. „Dwikozy” w Dwikozach,
• Zakłady Przetwórcze Surowców Chemicznych i Mineralnych „Piotrowice” Sp. z o.o.
w Piotrowicach, gm. Zawichost,
• Zakład Przetwórstwa Owoców „SAMBOR” Sp. z o.o. w Samborcu,
• Przedsiębiorstwo Robót Drogowych „DROKAM” w Piasecznie, gm. Łoniów.
W tabeli 3.1.1.3. przedstawiono ilości wytworzonych w 2002 r. odpadów w podziale na grupy
i gospodarkę tymi odpadami wraz z odpadami komunalnymi.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
7
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 3.1.1.3. Odpady przemysłowe wytworzone w 2002 r. w podziale na grupy
dane WIOŚ za rok 2002
odpady ogółem
w tym niebezpieczne
g
odpa
d
ru
p
a
u
nazwa odpadu
wytworzone
magazy-
nowane
odzysk
unieszkodliwione
poza składowaniem
unieszkodliwione przez
składowanie
8470,6 24,6
8446,0
-
-
02
odpady z przetwórstwa żywności
-
-
-
-
-
6,574
0,3
5,65
0,624
-
07
odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania
produktów przemysłu chemii organicznej,
-
-
-
-
-
0,25
-
0,25
-
-
09
odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych
0,25
-
-
-
-
16970,405
662,975
7164,43
-
9143
10
odpady z procesów termicznych
-
-
-
-
-
0,04
0,04
11
odpady z chemicznej obróbki i powlekania metali oraz innych
materiałów
-
-
-
-
-
106,324
0,939
105,385
-
-
12
odpady z kształtowania oraz z fizycznej i mechanicznej obróbki
powierzchni metali i tworzyw sztucznych
-
-
-
-
-
20,324
8,143
12,181
-
-
13
Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw z wyłączeniem olejów
jadalnych oraz grup 05, 12 i 19)
20,324
8,143
12,181
-
-
0,35
-
-
-
-
14
odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i
propelentów (z wyłączeniem grup 07 i 08
0,35
-
-
-
38,552
5,192
29,853
3,257
0,25
15
odpady
opakowaniowe
2,899
0,683
0,025
2,191
-
49,394
6,549
36,011
6,834
-
16
odpady nie ujęte w innych grupach
8,499
1,049
2,696
4,754
-
1,2
1,2
-
-
-
17
odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów
budowlanych oraz infrastruktury drogowej
-
-
-
-
-
33,285
-
-
33,285
-
18
odpady medyczne i weterynaryjne
33,28
-
-
33,28
38,02
24,54
-
-
13,48
19
odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu
odpadów
3,53
3,53
-
-
-
974,13
-
117,5
89,56
767,07
20 opady
komunalne
łącznie z frakcjami gromadzonymi
selektywnie.
-
-
-
-
-
Suma
26 709,445
15917,260
734,438
133,6
9
923,800
w tym niebezpieczne
68,532
13,405
14,902
40,225
-
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
8
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
3.1.2. Odpady niebezpieczne
Na podstawie danych WIOŚ, w powiecie sandomierskim wytworzono w 2001 r. 85,1 Mg
odpadów niebezpiecznych, w 2002 r.– 68,5 Mg – co dało spadek o 20 %.
Odpady niebezpieczne stanowią 0,3
% ogółu wytworzonych w powiecie odpadów
przemysłowych.
Z tej grupy odpadów w 2002 r.:
• wykorzystano - 21,7 %,
• unieszkodliwiono bez składowania - 58,7 %,
• tymczasowo magazynowano - 19,6 %.
Grupy odpadów niebezpiecznych wytworzonych w 2002 r. i gospodarkę nimi prezentuje
tabela 3.1.2.1.
Tabela 3.1.2.1. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi w 2002 r.(dane WIOŚ)
odpady niebezpieczne
Mg
grupa
odpa
du
nazwa odpadu
wytworzone magazynowane
odzysk
unieszkodli-
wione poza
składowaniem
unieszkodli-
wione przez
składowanie
09
Odpady z przemysłu foto-
graficznego i usług
fotograficznych
0,25 -
- -
-
13
Oleje odpadowe i odpady
ciekłych paliw
20,324 8,143
12,181
- -
14
Odpady z rozpuszczalników
organicznych, chłodziw i
propelentów (z wyłączeniem
grup 07 i 08
0,35 -
- -
15 Odpady
opakowaniowe 2,899
0,683
0,025
2,191
-
16
Odpady nie ujęte w innych
grupach
8,499 1,049
2,696 4,754 -
18
Odpady medyczne i
weterynaryjne
33,28 -
-
33,28
19
odpady z instalacji i urządzeń
służących zagospodarowaniu
odpadów
3,53 3,53
-
- -
Razem 68,532
13,405
14,902
40,225
-
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
9
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 3.1.2.1. Struktura wytworzonych odpadów niebezpiecznych
w 2002 r.(dane WIOŚ)
0,36%
29,40%
48,14%
5,11%
0,51%
4,19%
12,29%
Odpady z przemysłu foto-graficznego i usług fotograficznych
Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw
Odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i prope-lentów (z wyłączeniem grup 07 i 08
Odpady opakowaniowe
Odpady nie ujęte w innych grupach
Odpady medyczne i weterynaryjne
odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów
Na terenie powiatu sandomierskiego organy ochrony środowiska wydały pozwolenia na
wytwarzanie 98,62 Mg odpadów niebezpiecznych. W tabeli 3.1.2.2. przedstawiono ilości
i kody odpadów niebezpiecznych jakie mogą powstać w poszczególnych gminach.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
10
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 3.1.2.2. Rodzaje i ilości odpadów niebezpiecznych w Mg/rok wg. pozwoleń
gmina
Lp.
nazwa odpadów
kod liczbowy
Sa
ndomie
rz
Koprzy
wnic
a
Klimontów
Za
wic
hos
t
Ł
oni
ów
Sa
mborze
c
Dwikozy
1.
Odpady agrochemikaliów zawierające substancje niebezpieczne, w tym
środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności
02 01 08*
0,15
-
-
-
-
-
-
2.
Odpady farb i lakierów zawierających rozpuszczalniki organiczne lub inne
substancje niebezpieczne
08 01 11*
0,1
-
-
-
-
-
-
3.
Wodne roztwory wywoływaczy i aktywatorów.
Roztwory utrwalaczy
09 01 01*
09 01 04*
0,48
-
-
-
-
-
-
4.
Odpadowe oleje mineralne z obróbki metali zawierające chlorowce
12 01 06*
0,2
-
-
-
-
-
-
5.
Odpadowe oleje mineralne z obróbki metali nie zawierające chlorowców
12 01 07*
0,15
-
-
-
-
-
-
6.
Odpadowe emulsje i roztwory z obróbki metali nie zawierające chlorowców
12 01 09*
0,025
-
-
-
-
-
-
7.
Oleje hydrauliczne zawierające PCB
13 01 01*
0,23
-
-
-
-
-
-
8.
Emulsje olejowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
13 01 05*
0,05
-
-
-
-
-
-
9.
Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
13 02 06*
3,58
-
-
-
-
-
-
10.
Mineralne oleje hydrauliczne zawierające związki chlorowcoorganiczne
13 01 09*
-
-
-
1,2
-
-
-
11.
Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków
chlorowcoorganicznych
13 01 10*
2,0
-
-
-
-
-
-
12.
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe zawierające związki
chlorowcoorganiczne
13 02 04*
-
-
-
2,0
-
-
-
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
11
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
13.
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie zawierające
związków chlorowcoorganicznych
13 02 05*
17,85
-
-
0,3
-
0,02
5,6
14.
Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
13 02 08*
8,022
-
0,002
-
5,35
-
0,2
15.
Mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektrolizatory oraz nośniki ciepła
zawierające związki chlorowcoorganiczne inne niż wymienione w 13 03 01
13 03 06*
0,6
-
-
-
-
-
-
16.
Szlamy z odwadniania olejów w separatorach
13 05 02*
8,0
-
14,0
-
-
-
-
17.
Olej z odwadniania olejów w separatorach
15 05 06*
0,15
-
-
-
-
-
-
18.
Inne nie wymienione odpady olejowe
13 08 99*
-
-
-
1,0
-
-
-
19.
Opakowania z papieru i tektury
15 01 01*
0,54
-
-
-
-
-
-
20.
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
15 02 02*
3,57
-
-
-
0,1
-
-
21.
Filtry olejowe
16 01 07*
0,19
-
-
0,2
0,05
-
-
22. Okładziny hamulcowe zawierające azbest
16 01 11*
0,006
-
-
-
-
-
-
23. Płyny hamulcowe
16 01 13*
0,134
-
-
-
0,05
-
-
24. Płyny zapobiegające zamarzaniu zawierające niebezpieczne substancje
16 01 14*
0,075
-
-
-
0,01
-
-
25.
Niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 160107 do 160111, 160113
i 160114
16 01 21*
0,05
-
-
-
0,1
-
-
26.
Transformatory i kondensatory zawierające PCB
16 02 09*
0,03
-
-
-
-
-
-
27.
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy
16 02 13*
0,9282
-
0,0077
0,0401
0,0143
0,0088
0,558
28. Zużyte nieorganiczne chemikalia zawierające substancje niebezpieczne
16 05 07*
0,005
-
-
-
-
-
-
29.
Baterie i akumulatory ołowiowe
16 06 01*
6,852
-
-
0,06
1,4
0,01
2,2
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
12
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
30.
Selektywnie gromadzony elektrolit z baterii i akumulatorów
16 06 06*
2,82
-
-
-
-
-
-
31.
Odpady zawierające ropę naftową lub jej produkty (pochodzące z
czyszczenia zbiorników magazynowych)
16 07 08*
0,1
-
0,025
-
-
-
-
32.
Części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej
przechowywania (z wyłączeniem 18 01 03)
18 01 02*
0,012
0,005
-
-
-
-
-
33.
Odpady medyczne, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub
ich toksyny.
18 01 03*
2,0703
0,012
0,3365
0,39
0,2775
1,080
0,408
34.
Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zawierające substancje
niebezpieczne
18 01 06*
0,0963
-
0,0038
0,0005
0,0026
0,758
0,0002
35.
Leki cytotoksyczne i cytostatyczne
18 01 08*
0,004
-
-
-
-
-
-
36. Tłuszcze i mieszaniny olejów z seperacji olej/woda
19 08 10*
0,185
-
-
-
1,0
-
0,1
37.
Szlamy zawierające substancje niebezpieczne z innego niż biologiczne
oczyszczania ścieków przemysłowych
19 08 13*
0,5
-
-
-
-
-
-
Razem
59,75
0,0125
14,375
5,19
8,354
1,868
9,066
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
13
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Na teren gmin Obrazów i Wilczyce nie wydawano pozwoleń ani nie składano informacji
o wytwarzaniu odpadów niebezpiecznych.
Zarówno w pozwoleniach jak i w informacjach o wytworzonych odpadach brak jest odpadów
pochodzenia weterynaryjnego.
Według WPGO na terenie powiatu znajduje się 4.256,321 m
2
pokryć zawierających azbest,
co stanowi 46.820 Mg przyszłych odpadów.
Gospodarka odpadami niebezpiecznymi jest przedmiotem wojewódzkich planów gospodarki
odpadami, zatem nie umieszcza się w planach powiatowych działań związanych z realizacją
zadań w tym zakresie.
3.1.3. Odpady komunalne
Według WPGO w powiecie sandomierskim w 2001 r. wytworzono 21.464 Mg odpadów, co
przy 85.858 mieszkańcach dało wskaźnik wytworzenia - 250 kg na rok na jednego
mieszkańca. Wskaźnik ten należy do najwyższych w województwie i odpowiada powiatom
z przewagą ludności zamieszkałej w miastach, gdzie wytwarza się znacznie więcej odpadów.
Według tegoż źródła, w tym samym roku, na terenie powiatu było złożone 18.392 Mg
odpadów komunalnych, co dało wskaźnik składowania 214 kg/M/r. Wskaźnik ten jest
najwyższy w województwie dla powiatów ziemskich, ustępuje tylko wskaźnikowi dla
Kielc – 290 kg/M/r.
Dane te są grubo przeszacowane. Błąd w szacunkach prawdopodobnie wynika
z nieuwzględnienia faktu, że na składowisku Piaseczno są przyjmowane odpady pochodzące
głównie z powiatu tarnobrzeskiego.
Tabela 3.1.3.1. Ilości odpadów komunalnych złożonych na składowiskach
w 2002 r. - wg danych WIOŚ
Składowisko Piaseczno Słupcza Samborzec Bugaj
Szymanowice
Dolne
Koprzywnica
GPMO
Powiat
Mg 18.391,5
1.011,6 96,0 216,8
722,8
713,0 21.151,7
Dane w tabeli 3.1.3.1. obejmują wszystkie odpady komunalne, złożone na składowiskach
powiatu, bez uwzględnienia miejsca pochodzenia odpadów. Na składowisku Piaseczno
z 18.391,5 Mg odpadów, 13.722 Mg pochodziło z powiatu tarnobrzeskiego, a jedynie
4.669,5 Mg pochodziło z gmin powiatu sandomierskiego - dane Przedsiębiorstwa Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej – Tarnobrzeg (PGKiM). Odliczając ilość odpadów obcych, na
składowiskach powiatu złożono jedynie 7.429,7 Mg odpadów własnych. Równocześnie na
składowiska innych powiatów (kraśnicki i ostrowiecki) wywieziono 446,1 Mg odpadów
komunalnych.
Uwzględniając powyższe zmiany, należałoby przyjąć, że w 2002 r. na terenie powiatu do
składowania oddano 7.875,8 Mg odpadów komunalnych.
Tabela 3.1.3.2. obrazuje przemieszczenia odpadów składowanych między powiatami:
tarnobrzeskim, sandomierskim, kraśnickim i ostrowieckim.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
14
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 3.1.3.2. Ruch odpadów na terenie powiatu sandomierskiego*
Odpady składowane na składowiskach
powiatu sandomierskiego
Mg
Odpady własne składowane
Mg
7 429,7
odpadów własnych,
na składowiskach powiatu
7 429,7
13 722,0
odpadów z powiatu tarnobrzeskiego
na składowisku ostrowieckim
341,1
na
składowisku kraśnickim
105,0
Razem: 21 151,7
Razem: 7 875,8
* dane własne, przewoźników i zarządców składowisk
Wykres 3.1.3.2. Ruch odpadów na terenie powiatu sandomierskiego*
Odpady składowane na składowiskach powiatu
sandomierskiego
35%
65%
odpady własne
odpady powiatu tarnobrzeskiego
Odpady własne składowane
94,3%
4,3%
1,3%
na składowiskach powiatu
na składowisku ostrowieckim
na składowisku kraśnickim
Na podstawie powyższych danych otrzymujemy:
• wskaźnik składowania odpadów w 2002 r. w odniesieniu do odpadów składowanych
na terenie powiatu, bez uwzględnienia pochodzenia odpadów - wynosi
254,8 kg/M/rok.
• wskaźnik składowania dla własnych odpadów, niezależnie od miejsca składowania -
wynosi 94,9 kg/M/rok.
Na potrzeby niniejszego programu należałoby przyjąć wskaźnik 94,9 kg/M/rok, jako
wskaźnik obrazujący rzeczywisty stan gospodarki odpadami komunalnymi, wytworzonymi
w powiecie.
Otrzymane dane skorygowane o odpady pochodzące z obcego powiatu i o odpady
wywiezione do innych powiatów, wymagają dalszej korekty.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
15
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Żadne składowisko w powiecie nie posiada wagi, a jedynym miernikiem jest objętość
przyjmowanych odpadów, a następnie przeliczanie na tonaż. Wielkość stosowanych
przeliczników przez poszczególne składowiska podaje tabela 3.1.3.3.
Tabela 3.1.3.3. Wielkość wskaźników przeliczeniowych kubatury odpadów na tonaż
składowisko
wskaźnik przeliczeniowy
kg/m
3
Piaseczno 135
Słupcza 600
Samborzec 280
Bugaj 167
Szymanowice Dolne
240
Koprzywnica 240
Przytoczone wskaźniki, podane przez zarządców składowisk, są w niektórych przypadkach
znacznie lub nadmiernie przeszacowane. Dla potrzeb analizy przyjmuje się wskaźnik
200 kg/m
3
, jako najczęściej podawany w literaturze i odpowiadający rzeczywistości.
Według danych zarządców składowisk, w 2002 r. na składowiskach powiatu sandomierskiego
przyjęto do składowania odpady o kubaturze podanej w tabeli 3.1.3.4.
Tabela 3.1.3.4. Kubatura odpadów przyjętych z powiatu sandomierskiego
i składowanych na składowiskach powiatu, oraz tonaże
po przeliczeniu uśrednionym wskaźnikiem 200 kg/m
3
.
Składowisko Piaseczno Słupcza Samborzec Bugaj
Szymanowice
Dolne
Koprzywnica
GPMO
Powiat
* m
3
34.589 1.686
343
1.298
3.012 2.971
43.898,8
Tonaż wg
wskaźnika
uśrednionego
200 kg/m
3
6.917,8 337,2
68,6
259,6 602,4 594,2
8.779,8
* Dane od przewoźników i od zarządców składowisk
Wykres 3.1.3.4. Tonaż odpadów przyjętych z powiatu sandomierskiego
i składowanych na składowiskach powiatu
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
16
78,8%
3,8%
6,8%
6,9%
0,8%
3,0%
Piaseczno
Słupcza
Samborzec
Bugaj
Szymanowice Dolne
Koprzywnica
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tak wyliczony tonaż różni się od wartości podanej w tabeli 3.1.3.2. o 1.350,1 Mg. Przyjmując
tonaż wyliczony na podstawie uśrednionego przelicznika i uwzględniając odpady wywiezione
poza powiat, otrzymujemy całkowity tonaż składowanych odpadów z powiatu – 9.225,9 Mg,
a wskaźnik składowania wyniesie wtedy – 111 kg/M/rok.
Do końcowej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi przyjmuje się ilości odpadów
składowanych, obliczonych uśrednionym wskaźnikiem 200 kg/m
3
.
Wybór powyższego rozwiązania podyktowany jest koniecznością odrzucenia zbyt
zróżnicowanych wskaźników przeliczeniowych, niemożliwych do osiągnięcia zarówno
w samochodach – śmieciarkach, jak i na składowiskach nie posiadających kompaktorów do
zagęszczania składowanych odpadów.
W Krajowym Planie Gospodarki Odpadami przyjęto wielkości wytwarzanych odpadów
komunalnych dla obszarów miejskich i wiejskich w podziale na 18 strumieni rodzajowych, co
przedstawia poniższa tabela 3.1.3.5.
Tabela 3.1.3.5. Ilości odpadów komunalnych dla obszarów miejskich
i wiejskich w 2000 r. (wg KPGO)
(wskaźniki generowania strumieni odpadów)
ilości w kg/mieszkańca/rok
Lp. rodzaj
odpadów
miasto wieś
1.
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji
90,20
22,11
2. Odpady
zielone
10,00
4,16
3.
Papier i tektura (nieopakowaniowe) 28,62
10,64
4.
Opakowania z papieru i tektury
41,52
15,43
5. Opakowanie
wielomateriałowe 4,66
1,73
6.
Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe)
48,27
21,03
7.
Opakowania z tworzyw sztucznych
15,53
6,77
8. Tekstylia
12,10
4,65
9. Szkło (nieopakowaniowe)
2,00
1,00
10.
Opakowania ze szkła 28,12
18,89
11. Metale
12,79
4,55
12.
Opakowania z blachy stalowej
4,57
1,63
13.
Opakowania z aluminium
1,33
0,47
14. Odpady
mineralne
14,30
13,25
15. Drobna
frakcja
popiołowa 46,70
40,28
16. Odpady
wielkogabarytowe
20,00
15,00
17. Odpady
budowlane
40,00
40,00
18. Odpady
niebezpieczne 3,00
2,00
Razem 423,71
223,59
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
17
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
W związku z tym, że KPGO ma charakter dyrektywny, w opracowaniu planu powiatowego
należy przyjąć ilości i ich charakterystykę zgodnie z tabelą 3.1.3.5. dla obszarów wiejskich
z tytułu zdecydowanej przewagi ludności wiejskiej w powiecie.
Równocześnie z analizy systemu zbiórki odpadów komunalnych w powiecie wynika, że nie
obejmuje on wszystkich strumieni, wymienionych w tabeli 3.1.3.5. a zwłaszcza takich jak
odpady budowlane, drobna frakcja popiołowa, odpady wielkogabarytowe, a w niewielkim
stopniu zbierane są odpady papieru i makulatury, a także odpady kuchenne ulegające
biodegradacji.
Drobna frakcja popiołowa powstaje w niewielkim stopniu ze względu na dużą, dostępność do
gazu oraz drewna i innych paliw ograniczających emisję odpadów.
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji w gospodarstwach wiejskich są wykorzystywane
jako pasza, a odpady wielkogabarytowe zawierające składniki palne są spalane.
Do analizy ilości wytworzonych odpadów proponuje się skorygować ilość strumieni,
pomijając odpady budowlane i wielkogabarytowe, oraz zmniejszyć o 50 % strumienie frakcji
popiołowych i odpadów kuchennych ulegających biodegradacji.
Tak skorygowany wskaźnik wytworzenia odpadów komunalnych dla powiatu
sandomierskiego wynosi 137,57 kg/M/rok dla roku bazowego 2000. Wskaźnik ten przyjmuje
się jako podstawę do potrzeb niniejszego planu. Podobne wskaźniki mają inne powiaty rejonu
o podobnym charakterze ludnościowym, strukturalnym i gospodarczym.
W oczyszczalniach ścieków komunalnych i sanitarnych w 2002 r. powstało 484,81 Mg
suchych osadów, co w przeliczeniu na 80 % uwodnienie daje 1.939,24 Mg.
Nie wszystkie oczyszczalnie same prowadzą procesy technologiczne z osadami ściekowymi.
Osady uwodnione z oczyszczalni Ośrodka Doradztwa Rolniczego Sandomierz (ODR)
i oczyszczalni w Dwikozach są przekazywane do Zakładu Oczyszczania Ścieków
w Sandomierzu, gdzie poddaje się je dalszej obróbce.
Najwięcej osadów – 373 Mg, (stanowi to 76,9 %) wykorzystywanych jest do celów
rekultywacji terenów pogórniczych po kopalni siarki „Jeziórko”, 52,48 Mg – (co stanowi
10,8 %) jest wykorzystywane rolniczo, a pozostała część 59,33 Mg – jest składowana na
składowiskach w Szymanowicach, Koprzywnicy (GPMO) i Annopolu.
Wykres 3.1.3.5. Sposoby wykorzystywania osadów w 2002 r.
82,5%
4,4%
13,1%
rekultywacja terenu
wykorzystane w rolnictwie
składowane na
składowiskach
Według danych uzyskanych z ankiet od gmin wynika, że najpowszechniej stosowanym
sposobem zbiórki odpadów komunalnych w 2002 r. był system ogólnie dostępnych
pojemników - 2,2 m
3
ustawionych na wioskach.
System pojemnikowy indywidualny stosowany jest jedynie na terenie Sandomierza i trzech
wioskach gminy Obrazów.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
18
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
System pojemników ogólnodostępnych finansowany jest przez gminy, co sprawia, że jest on
w znacznie większym procencie wykorzystany, niż byłby przy odpłatności za wywóz.
Całokształt gospodarki odpadami komunalnymi w gminach przedstawia tabela 3.1.3.6.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
19
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 3.1.3.6. Gospodarka odpadami komunalnymi w powiecie sandomierskim
gminy
Lp.
wyszczególnienie
jedn.
miary
Sand
omierz
Zawich
ost
Koprzywnica
Dwikozy
Klimont
ów
Łon
iów
Obrazów
Samborz
ec
Wilczyce
Razem
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
1.
Liczba
mieszkańców
w
tys.
osób
25,46
4,83
7,16
9,26
8,73
7,48
6,80
9,09
4,04
82,85
2.
Powierzchnia
km
2
29
80
69
85
99
87
72
85
70
676
3.
Liczba
miejscowości / sołectw
szt.
1/0
15/14
18/18
28/24
42/35
30/30
23/19
33/28
20/16
210/184
4.
Podmioty gospodarcze/
w tym zakłady osób fizycznych
3.032/
2.344
244/
183
309/
255
415/
342
362/
300
287/
235
293/
230
367/
295
141/
105
5450/
4289
5.
Liczba mieszkańców objęta odbiorem
odpadów komunalnych
% ogółu mieszkańców
gospodarstw domowych
% ogółu mieszkańców
%
%
24.439
96,0
8031
90,0
3.867
80,0
1.402
80,0
7.159
100.0
2.206
100,0
9.259
100,0
3.221
100,0
8.378
96,0
2.568
90,0
7.481
100.0
1.779
100,0
6.797
100,0
2.315
100,0
7.179
79,0
1750
62,0
4.036
100,0
1286
95,0
78.595
94,88
-
-
6.
Selektywna zbiórka:
- szkła
- makulatury
- tworzyw sztucznych
- metali
Mg/rok
Mg/rok
Mg/rok
Mg/rok
8,5
40,0
27,0
0
50,0
1,0
1,0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
58,5
41,0
28,0
0
1
stan na 31.12.2002 r.- dane z rocznika statystycznego GUS 2003 r.
2
dane z rocznika statystycznego GUS 2002 r.
3
dane z ankiet
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
20
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
7.
Odpady ze sprzątania ulic i placów
- powierzchnia
- ilość
tys.m
2
Mg/rok
300,0
50,0
60,0
6,0
0
0
5,64
5,60
2,2
10,0
0
0
0
0
bd
bd
0
0
-
-
8.
Zbiórka odpadów
wielkogabarytowych
- odpady z budownictwa i rozbiórek
- odpady z gospodarstw domowych
Mg/rok
m
3
/rok
200,0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
200,0
9.
Skup surowców wtórnych (punkty
skupu /przyjmowania)
- złom metali
- szkło
- makulatura
- akumulatory
- oleje przepracowane
Ilość
2
1
1
2
1
2
1
2
nie
nie
nie
nie
nie
1
nie
nie
nie
nie
nie
1
nie
nie
nie
1
nie
nie
nie
nie
nie
nie
nie
nie
nie
1
nie
nie
nie
nie
1
nie
nie
1
nie
nie
nie
nie
nie
nie
5
1
0
1
0
10.
Odpady z terenów zielonych
- powierzchnia
- ilość
tys.m
2
Mg/rok
420
38,0
0
0
0,5
0
0
0
7
15
0
0
bd
bd
20
3
0
0
-
-
11.
Liczba przedsiębiorstw wywozu
odpadów komunalnych stałych
i ciekłych
3
3
1
2
2
3
2
2
2
20
12.
Osady z biologicznych oczyszczalni
ścieków
- w przeliczeniu na suchą masę
- w przeliczeniu na 80% zaw. wody
Mg/rok
m
3
/rok
393 ***
1.572
6,0
24,0
42,0
168
-
-
11,33
45,32
-
-
-
-
32,48
129,92
-
-
484,81
1.939,24
kompostowanie
Mg/rok
-
-
-
-
-
-
-
-
składowanie
Mg/rok
-
6,0
42,0
-
11,33
-
-
-
-
59,33
13.
Zagospodarowanie
osadów
ściekowych
Inne
Mg/rok
373 *
20
2
**
-
-
-
-
-
-
32,48 **
-
425,48
1
dane PGKiM Sandomierz
2
dane własne EKO-Projekt
3
na składowisku odpadów komunalnych
* rekultuwacja terenów zdegradowanych
** osady z oczyszczalni ścieków z Pilkington - rolnicze wykorzystanie
*** suma osadów z Sandomierza i Dwikóz
bd – gmina nie udzieliła informacji
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
21
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wskaźnik objęcia zbiórką odpadów komunalnych w 2002 r. według ankiet z gmin jest dla
powiatu wysoki i wynosi 94,9 %. Najniższy jest on w gminie Samborzec – 79,0 %,
a najwyższy w gminach Koprzywnica, Dwikozy, Łoniów, Obrazów i Wilczyce – 100 %.
Według WPGO w 2001 r. w powiecie sandomierskim zorganizowanym zbieraniem odpadów
komunalnych było objętych 51 % ludności i jest to znacznie niżej niż wynika z danych
uzyskanych z gmin w 2003 roku.
Na terenie powiatu działa 16 podmiotów gospodarczych, prowadzących zbiórkę i transport
odpadów stałych i ciekłych.
Selektywną zbiórkę niektórych odpadów na terenie powiatu sandomierskiego prowadzą tylko
gminy Zawichost i częściowo Sandomierz. W 2003 r. rozszerzany jest system selektywnej
zbiórki w Sandomierzu, w związku z rozruchem sortowni odpadów selektywnie zbieranych.
Według danych z przeglądów ekologicznych składowisk wynika, że odzysk niektórych
odpadów jest prowadzony na składowiskach:
• Piaseczno – szkło,
• Szymanowice Dolne – szkło, tworzywa sztuczne, złom stalowy,
• Bugaj – szkło i tworzywa sztuczne.
Z informacji uzyskanych od firm prowadzących zbiórkę i transport odpadów komunalnych
wynika, że firmy PGKiM Sandomierz i SanTa EKO Sandomierz prowadzą odzysk szkła,
tworzyw sztucznych i metali z odpadów komunalnych zbieranych od wytwórców.
W 2003 r. nastąpił rozruch sortowni drugiego stopnia w PGKiM Sandomierz, w którym
poddawać się będzie dalszemu sortowaniu odpady zbierane selektywnie w specjalnych
pojemnikach rozstawionych gniazdowo na terenie Sandomierza.
Selektywna zbiórkę odpadów szkła i tworzyw sztucznych na terenie gminy Zawichost
prowadzi ZOM – Rethmann Ostrowiec, a zbiórkę makulatury – prywatna firma.
Systemy selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych finansowane są przez firmy
prowadzące zbiórkę odpadów.
Na terenie powiatu nie ma zakładów prowadzących recykling materiałowy lub energetyczny.
Odpady nadające się do recyklingu są tylko rozsortowywane i wstępnie przygotowywane,
a następnie przekazywane do zakładów przetwórczych na terenie innych powiatów lub do
większych dystrybutorów surowców wtórnych.
Z analizy danych uzyskanych ze składowisk oraz gminy Zawichost i firm prowadzących
odzysk surowców wtórnych wynika, że efektywność tego systemu przedstawia się
następująco:
Tabela 3.1.3.7. Efektywność selektywnej zbiórki odpadów
firma tworzywa
sztuczne
szkło makulatura metale razem
SanTa EKO
5,0
69,0 4,0
13,0
91
PGKiM Sandomierz
26,85 8,5
161,9 0
197,25
Klimontów 2,0
5,4
0
10,0
17,4
Zawichost 1,0
50,0
1,0
0
52
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
22
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Ilość zebranych* odpadów
w Mg
34,85 132,9 166,9 23,0 357,65
Ilość wytworzonych**
odpadów w 2002 r. w Mg
2.307,4 1.650,87 2.163,81 551,95
6.674,03
Efektywność
w
% 1,5 8,1 7,7 4,2
* ilość zebrana we wszystkich formach: selektywnej zbiórki, sortowania w firmach, odzysku na składowiskach.
** ilość odpadów wyliczona na podstawie wskaźników strumieni z tabeli 3.1.3.5.
Wykres 3.1.7. Ilości odpadów wytworzonych w 2002 r.
(wg danych z tabeli 3.1.3.7.)
34,6%
24,7%
32,4%
8,3%
tworzywa sztuczne
szkło
makulatura
metale
Na terenie powiatu działało w 2002 r. 8 komunalnych oczyszczalni ścieków:
• w Sandomierzu: Zakład Oczyszczania Ścieków, ODR,
• w Samborcu,
• w Koprzywnicy,
• w Klimontowie: ZGKiM,
• w Zawichoście: ZGKiM,
• w Dwikozach: Urząd Gminy, Gimnazjum,
oraz 2 oczyszczalnie ścieków sanitarnych będących własnością zakładów przemysłowych
(Pilkington w Sandomierzu, ZPSChiM w Piotrowicach), które przyjmowały do oczyszczania
ścieki komunalne.
W Dwikozach w 2003 r. została zakończona przebudowa oczyszczalni przemysłowej
z oczyszczaniem ścieków sanitarnych (ZPOW).
Oczyszczalnie ścieków wytwarzają zasadniczo trzy strumienie odpadów, zaliczonych do
grupy 19 – piasek z piaskowników, skratki i osady.
Według danych WPGO w województwie w 2000 roku zostało wytworzonych około 21 kg
osadów na mieszkańca, a w 2001 roku – 18 kg. Średnia dla powiatu za rok 2002 wyniosła
5,9 kg na osobę, w przeliczeniu na suchą masę. Tak niski wskaźnik wytwarzania osadów
ściekowych jest wykładnikiem zapóźnienia powiatu w gospodarce ściekowej.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
23
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Odpady ulegające biodegradacji
Do tej grupy odpadów komunalnych zaliczamy odpady kuchenne ulegające biodegradacji,
odpady zielone oraz częściowo, papier, tekturę i tekstylia naturalne.
Na podstawie WPGO, w 2001 roku na terenie powiatu wytworzono 867 Mg odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji i 129 Mg odpadów zielonych, co stanowi 15,57 %
całej ilości odpadów komunalnych. Należy przyjąć, że w 2002 roku na terenie powiatu
powstało łącznie 1.077,3 Mg odpadów ulegających biodegradacji (strumień 1 i 2). Do roku
2003 na terenie powiatu nie prowadzi się selektywnej zbiórki odpadów ulegających
biodegradacji, nie ma też kompostowni odpadów ulegających biodegradacji.
Jedynie na składowisku w Szymanowicach Dolnych – gmina Klimontów – prowadzi się
ograniczone kompostowanie odpadów zielonych oraz osadów z oczyszczalni ścieków.
Selektywna zbiórka odpadów ulegających biodegradacji może być prowadzona głównie
w osiedlach budownictwa wielorodzinnego w Sandomierzu, Dwikozach i Zawichoście. Ilość
masy do kompostowania można zwiększyć poprzez łączne przerabianie osadów
z oczyszczalni ścieków z przetwórstwa owocowo-warzywnego i odpadów z przetwórstwa
żywności, nie nadających się do dalszego przerobu.
Na terenach wiejskich i budownictwa jednorodzinnego odpady ulegające biodegradacji są
często kompostowane wraz z odpadami gospodarczymi lub w indywidualnych
kompostownikach i wykorzystywane jako nawóz organiczny. Odpady ulegające
biodegradacji z budownictwa wielorodzinnego oraz grupowego jednorodzinnego są w całości
składowane w sposób nieselektywny na składowiskach. Odnosi się to w szczególności do
składowiska Piaseczno.
Według danych WPGO, w województwie świętokrzyskim w 2001 roku było składowanych
93,5 % odpadów ulegających biodegradacji w stosunku do ilości odpadów tej grupy,
składowanych w 1995 roku. W 2002 roku wskaźnik ten wynosił 89,8 %.
3.1.4. Gospodarka odpadami komunalnymi
Tabela 3.1.4.1. Ilości odpadów komunalnych złożonych na składowiskach w 2002 r.
gmina Mg/rok
Sandomierz 4.549,6
Zawichost 105,0
Koprzywnica 713,0
Dwikozy 452,0
Klimontów 722,8
Łoniów 558,6
Obrazów 174,0
Samborzec 384,0
Wilczyce 216,8
Razem 7.875,8
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
24
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 3.1.4.1. przedstawia udział poszczególnych gmin powiatu w ilości odpadów
komunalnych złożonych w 2002 roku na składowiskach.
Wykres 3.1.4.1. Udział składowisk powiatu sandomierskiego
w składowaniu odpadów w 2002 r.
58%
3%
5%
1%
9%
6%
9%
2%
7%
Sandomierz
Zawichost
Koprzywnica
Dwikozy
Klimontów
Łoniów
Obrazów
Samborzec
Wilczyce
Powyższe dane są zgodne z ilością odpadów skorygowaną do ilości złożonych na wszystkich
składowiskach (tabela 3.1.3.2).
3. 2. Odzysk odpadów
Na terenie powiatu sandomierskiego nie ma zakładów wykorzystujących odpady
przemysłowe. Zdecydowana większość odpadów z przemysłu przetwórstwa rolniczego jest
wywożona na teren powiatu opatowskiego, gdzie jest poddawana dalszemu
wykorzystywaniu, nieznaczna część odpadów z przetwórstwa jest przekazywana rolnikom.
Odpady z przemysłu mleczarskiego są w całości wykorzystywane jako pasza, a odpady
przemysłowe z hutnictwa szkła są przekazywane do innych hut.
Tabela 3.2.1. Wytworzone i odzyskane odpady przemysłowe w powiecie
sandomierskim w latach 2000 – 2002 (według danych WPGO i WIOŚ)
lata
ilość
wytworzonych
odpadów
Mg
ilość
odzyskanych
odpadów
Mg
efektywność
odzysku
%
ilość
unieszkodliwionych
odpadów
Mg
efektywność
unieszkodliwienia
%
2000 26.915,2
-
-
-
-
2001 31.315,0 29.827,2 95,2
150,5
0,5
2002 26.709,4 15.917,3 59,6
133,9
0,5
Odzysk składników odpadów komunalnych odbywa się w niewielkiej skali na drodze
selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenach gmin Sandomierz i Zawichost
(makulatura, szkło, tworzywa sztuczne). Odzysk prowadzony jest również przez firmy
przewozowe w czasie przeładunku odpadów – robią to dwie firmy.
Ponadto na terenie powiatu znajdują się dwa punkty skupu odpadów metalowych i jeden
punkt przyjęć samochodów do kasacji.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
25
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Na terenie powiatu jedna firma przewozowa prowadzi selektywną zbiórkę odpadów
niebezpiecznych, których w 2002 roku odzyskała łącznie 15 Mg. Były to głównie oleje
i akumulatory. Ponadto na terenie powiatu funkcjonuje pięć punktów zbiórki (sklepy -
posiadające pozwolenia) i dwa punkty skupu akumulatorów.
W 2003 roku w Sandomierzu uruchomiono sortownię odpadów selektywnie zbieranych
z miasta Sandomierza. Na linii technologicznej o przepustowości 320 Mg/rok prowadzi się
segregację szkła, tworzyw sztucznych, makulatury, metali i drewna. Linia wyposażona jest
dodatkowo w prasę mechaniczną. Przetworzone odpady są sprzedawane do odbiorców poza
teren powiatu.
3.3. Instalacje odzysku i unieszkodliwiania odpadów
W tabeli 3.3.1. przedstawiono dane o istniejących składowiskach odpadów komunalnych
w powiecie.
W tabeli 3.3.2. przedstawiono informacje o lokalizacji tych składowisk, czasie ich budowy,
wyposażeniu i stanie prawnym w zakresie użytkowania. Lokalizację instalacji
unieszkodliwiania odpadów podaje mapka – załącznik nr 1.
Tabela 3.3.1. Składowiska odpadów komunalnych
gminy
Lp.
wyszczeg
ó
ln
ien
ie
jedn.
miary
Klimont
ów
Szymano
wice Doln
e
Wilczyce
Buga
j
Łon
iów
Piasecz
no
Dwikozy
S
łupcz
a
Samborz
ec*
Koprzyw
nica –
(Gminny Punkt
Magazy
now
an
ia
Odpad
ów)
razem
1.
Liczba
składowisk
odpadów
komunalnych
szt.
1 1 1 1 1 1 6
2.
Powierzchnia
całkowita
składowisk
ha
0,7 0,8 6,80 2,05 1,0 0.2 11.55
3.
Ilość odpadów na
składowisku w
2002 r.
m
3
3.010 1.300
34.590 1.690 340
2.970 43.900
4.
Wykonanie
przeglądu
ekologicznego
tak tak tak tak nie nie
zamknięcie
2027 r.
2008 r.
bd
2005 r.
2002 r.
tak
modernizacja
tak
tak
5.
Planowane
postępowanie w
przyszłości
użytkowanie
tak tak bd tak
6.
Docelowa
pojemność
składowisk
odpadów
tys.m
3
39,600 14,447 1.833,0
50,000
1
dane z ankiet
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
26
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 3.3.2. Stan prawny i techniczny składowisk odpadów komunalnych
wg przeglądów ekologicznych
powierzchnia
terenu
ogółem
ha
Lp. lokalizacja/stan
techniczny
rok
budowy
pojemność
całkowita
tys.m
3
powierzchnia
czynna
ha
stan prawny
Gmina Klimontów
1,73
Szymanowice
Dolne/uszczelnienie:
geomembrana PEHD grubości
2mm. Drenaż odcieków i wód
opadowych. Drenaż kontrolny.
1997 39,965
0,7
Kierownik Urzędu
Rejonowego
Sandomierz decyzja
na użytkowanie
Nr NB.7351/32/98/Kl
z 8.05.1998 r.
Gmina Wilczyce
1,28
Bugaj/ uszczelnienie - naturalna
bariera geologiczna: lessy na
iłach krakowieckich. Drenaż
odcieków do studni. Rów
opaskowy na wody
powierzchniowe.
1993 14,447
0,8
Decyzja Naczelnika
Gminy Wilczyce
o lokalizacji
składowiska
i wylewiska Nr
UAN.8381/W/1/2/87,
brak decyzji na
użytkowanie
Gmina Łoniów
7,5
Piaseczno/uszczelnienie -
naturalna bariera geologiczna:
lessy na iłach krakowieckich.
Drenaż odcieków na nowej
kwaterze, na starej – brak.
1979 1833,000
6,1
Decyzja Naczelnika
Powiatu
Tarnobrzeskiego:
7.02.1975 Nr
L.GKPR II-
414/P/31/75,
Decyzja Kierownika
Urzedu Rejonowego
w Sandomierzu:
NB.7351/Ł/48/98 z
dnia 28.08.1998 r. –
dla nowej kwatery,
Decyzja Starosty
Sandomierskiego:
AB.XII.7351/81/2000
z dnia 19.12.2000 r.
– na użytkowanie
nowej kwatery.
Gmina Dwikozy
2,5
Słupcza/uszczelnienie -
naturalna bariera geologiczna:
lessy na iłach krakowieckich.
Drenaż odcieków i wód
opadowych.
1993 50,000
2,1
Decyzja Kierownika
Urzędu Rejonowego
w Sandomierzu:
NB.7351/149/93/D z
dnia 4.10.1993 r. –
pozwolenie na
rozbudowę
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
27
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Gmina Samborzec
1,000
Samborzec
Brak
danych.
1987 1,666
0,8
Nie eksploatowane od 2002 r.
Decyzja Starosty Sandomierskiego:
AB.XII.7351/S/54/2002
z dnia 12.08.2002 r. – zatwierdzająca projekt
budowlany i pozwolenie na likwidację
i rekultywację gminnego składowiska wg
projektu budowlanego
Gmina Koprzywnica
GPMO
Brak danych.
1993
Brak
danych
0,2 Brak
danych
Tabela 3.3.3. Stan eksploatacyjny składowisk odpadów komunalnych
na 2002 r. wg WPGO
Lp. gmina/nazwa
składowiska
pojemność
całkowita
m
3
stopień
wypełnienia
%
ilość nagromadzonych
odpadów
Mg
pojemność
wolna
m
3
1.
Klimontów Szymanowice
Dolne
39.965 54,9
5.484,5 18.027
2.
Wilczyce
Bugaj
14.447 27,0
1.593
10.544
3.
Łoniów
Piaseczno
1.833.000 96,1
1.762.147,75 70.853
4.
Dwikozy
Słupcza
50.000 46,7
5.837,5 26.650
5.
Samborzec*
w trakcie likwidacji
1.666 100
349,5 0
6.
Koprzywnica
GPMO
nd nd
177,5 nd
nd – nie dotyczy
Monitoring wód podziemnych prowadzą składowiska Szymanowice Dolne i Piaseczno.
Żadne ze składowisk nie ma wyznaczonego obszaru ograniczonego użytkowania.
Na składowiskach prowadzony jest odzysk:
• metali i szkła w Bugaju,
• metali, szkła i tworzyw sztucznych w Szymanowicach Dolnych,
• szkła i tworzyw sztucznych w Piasecznie.
Składowisko Bugaj miało wydzieloną kwaterę na wylewisko nieczystości płynnych. Od
2003 r. nie przyjmuje już takich odpadów.
Składowisko w Szymanowicach Dolnych ma cztery mogilniki po 1 m
3
każdy na środki
ochrony roślin. W jednym z nich zgromadzone są opakowania po środkach ochrony roślin.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
28
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Odpady te powinny być wywiezione do spalarni odpadów niebezpiecznych, a sam mogilnik
zneutralizowany.
3.4. Unieszkodliwianie odpadów
W powiecie sandomierskim poza instalacją do termicznego unieszkodliwiania odpadów
medycznych nie ma innych instalacji do unieszkodliwiania odpadów. Przepustowość tej
spalarni wynosi 115 kg/h i w pełni zabezpiecza potrzeby całego powiatu, a także może
przyjmować odpady tego typu z powiatu opatowskiego.
Odpady komunalne poza selektywną zbiórką w dwu miastach, wybieraniu ręcznym
prowadzonych przez dwu przewoźników oraz na trzech składowiskach są unieszkodliwiane
przez składowanie na składowiskach.
Dane charakterystyczne składowisk powiatu podaje tabela 3.3.1. W tabeli 3.3.2.
przedstawiono informacje o lokalizacji, wyposażeniu oraz stanie prawnym.
W liczbie sześciu składowisk odpadów komunalnych w 2002 roku jedno (Samborzec) zostało
wyłączone z eksploatacji i będzie prowadzona jego przebudowa i rekultywacja. Znajduje się
ono w obszarze potencjalnego zagrożenia powodzią. Z pozostałych – trzy składowiska
zgodnie z WPGO powinny być przeznaczone do zabezpieczenia i rekultywacji w latach
2003-2009, w kolejności od najpilniejszego: Słupcza, GPMO Koprzywnica i Piaseczno.
Kryteria jakie zostały uwzględnione przy ustalaniu kolejności zamykania to lokalizacja na
obszarze potencjalnego zagrożenia powodziowego (Wisła) oraz kolizja z obowiązkami
ochrony ONO i OWO dla GZWP.
Pozostałe dwa składowiska odpadów komunalnych wymagają przebudowy i dostosowania
ich funkcjonowania do wymogów ochrony środowiska w latach 2003-2009. Są to
składowiska Bugaj, gmina Wilczyce i Szymanowice Dolne, gmina Klimontów.
Składowisko Bugaj w projekcie technicznym było przewidziane do eksploatacji do
2008 roku. Stopień zapełnienia składowiska przemawia za przesunięciem terminu jego
zamknięcia. Stąd też zasadne będzie jego dostosowanie do wymogów ochrony środowiska
zgodnie z WPGO i eksploatowanie po 2009 roku. W planie przebudowy należy uwzględnić
likwidację wylewiska nieczystości płynnych, oraz doposażenie w niezbędne urządzenia
techniczne.
Punkt Magazynowania Odpadów Komunalnych w Koprzywnicy – z założenia mający pełnić
rolę tylko miejsca czasowego gromadzenia odpadów do czasu przewiezienia ich na inne
większe składowiska, stał się składowiskiem odpadów. Składowisko to powinno ulec
likwidacji poprzez wywóz odpadów na składowisko w Piasecznie lub inne, a Punkt powinien
mieć przywróconą pierwotną rolę tymczasowego magazynu przeładowczego odpadów
komunalnych dla gminy Koprzywnica po wybudowaniu docelowego składowiska odpadów
komunalnych w Janczycach, gmina Baćkowice.
Ze względu na znaczną odległość przyszłego składowiska rejonowego dla Ekologicznego
Związku Gmin Dorzecza Koprzywnianki (EZGDK) od gmin położonych na południu –
Sandomierz, Obrazów, Samborzec, Koprzywnica, Łoniów, celowe jest tworzenie gminnych
lub międzygminnych punktów gromadzenia i przeładunku odpadów na samochody o dużej
ładowności. Jest to celowe ze względu na wysokie koszty transportu na dłuższe odległości.
Składowisko Szymanowice Dolne przyjmuje odpady wyłącznie z gminy Klimontów. Na
składowisku w Szymanowicach Dolnych są cztery studnie (mogilniki), w jednym są
składowane środki ochrony roślin, które docelowo mają być zabetonowane po wypełnieniu.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
29
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
W świetle obowiązujących przepisów - ustawy o opakowaniach - taki sposób składowania
odpadów środków ochrony roślin i opakowań po nich jest sprzeczny z prawem. Mogilniki te
powinny być zlikwidowane, a zgromadzone w nich odpady powinny być przekazane do
termicznego unieszkodliwienia. WPGO nie uwzględnił tych mogilników, dlatego przy
okresowym analizowaniu programu należy uwzględnić to zagadnienie.
3.5. Przedsiębiorstwa gospodarki odpadami
Pięć składowisk komunalnych w powiecie sandomierskim są własnością gmin: Wilczyce,
Dwikozy, Samborzec, Koprzywnica i Klimontów. Zarządcami składowisk są Gminne
Zakłady Gospodarki Komunalnej. Składowisko Piaseczno do końca 2003 roku jest
w zarządzie PGKiM Tarnobrzeg. Brak jest rozstrzygnięcia, co do dalszego zarządu
składowiskiem i jego rekultywacji oraz rekultywacji pozostałych terenów pokopalnianych. po
wydobyciu siarki.
3.5.1. Usługi odbioru i wywozu odpadów
Usługi odbioru i wywozu odpadów komunalnych są świadczone przez przedsiębiorstwa
posiadające zezwolenia wydane przez Zarządy Gmin.
Tabela 3.5.1.1. Firmy świadczące usługi zbierania i transportu odpadów
Lp.
nazwa firmy
adres firmy
zakres działania
(czym się zajmuje)
obsługa gmin
1. PGKiM
Sandomierz, ul.
Przemysłowa 12.
Wywóz odpadów
stałych
Sandomierz, Obrazów,
Samborzec, Wilczyce
2. PGK
Tarnobrzeg
Tarnobrzeg ul.
Mickiewicza 2.
Wywóz odpadów
płynnych
Sandomierz
3.
ALBA Sp. z o.o.
Bytom
ul. Kościelna 2,
Wywóz odpadów
płynnych
Sandomierz
4. PHU
„Santa-EKO”
Sandomierz
ul. Portowa 24.
Wywóz odpadów
stałych i płynnych
Sandomierz, Dwikozy,
Łoniów, Obrazów,
Samborzec
5.
Ekologiczny Związek Gmin
Dorzecza Koprzywianki
Klimontów,
ul. Zysmana 1
Wywóz odpadów
stałych
Sandomierz,
Koprzywnica,
Klimontów, Łoniów,
Samborzec
6.
Antoni Torba
Zbydniów 71.
Wywóz odpadów
płynnych
Sandomierz
7.
Rethmann – ZOM
Ostrowiec Św.
Ostrowiec Św.
ul. Gulińkiego 13A
Wywóz szkła i TS
Zawichost
8.
Bros R.-Tomasz Rynkowski
23-204 Kraśnik Wywóz
makulatury Zawichost
9.
Zakład Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej
Zawichost
Wywóz odpadów
stałych i płynnych
Zawichost
10. Siudak
Dariusz
Swiniary
Stare
Wywóz odpadów
płynnych
Koprzywnica
11. Flora
Henryka
Łoniów 11
Wywóz odpadów
płynnych
Koprzywnica
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
30
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
12. PGK
Dwikozy,
ul. Spółdzielcza 15
Wywóz odpadów
stałych i stłuczki
Dwikozy
13.
Zakład Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej
Klimontów,
ul. Żeromskiego 8
Wywóz odpadów
stałych z miasta
Klimontów
Klimontów
14.
Dariusz Siudak Usługi
Komunalne i Sprzętowo
Transportowe
Świniary Stare
Wywóz odpadów
płynnych
Łoniów
15. PGK
Tarnobrzeg
Tarnobrzeg,
ul. Mickiewicza
Wywóz odpadów
płynnych
Łoniów
16.
Usługi Komunalne
Marianna Garnuszek
Samborzec 78
Odbiór odpadów
płynnych
Samborzec
Część gmin powiatu (Koprzywnica, Klimontów, Łoniów, Obrazów, Samborzec, Sandomierz)
należy do EZGDK, który obejmuje także gminy powiatu opatowskiego (Baćkowice,
Iwaniska, Lipnik, Opatów) i staszowskiego (Bogoria). Związek ma w latach 2003-2005
wybudować w Janczycach, gmina Baćkowice zakład gospodarki odpadami wraz ze
składowiskiem.
Związek realizuje na rzecz gmin Klimontów, Obrazów, Łoniów, Koprzywnica zbieranie
i transport odpadów komunalnych. Docelowo będzie prowadził pełny zakres gospodarki
odpadami dla gmin wiejskich.
Gmina Zawichost zawarła porozumienie międzygminne z gminami Annopol, Trzydnik,
Gościeradów w zakresie zbierania, transportu i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
Nie uczestniczą w EZGDK i porozumieniu międzygminnym gminy Wilczyce i Dwikozy.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
31
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
4. Prognoza zmian w rodzaju i ilości powstających odpadów.
4.1. Prognoza liczby ludności dla województwa świętokrzyskiego.
Tabela 4.1.1. Prognoza liczby ludności dla województwa świętokrzyskiego wg KPGO
misto/wieś
liczba
ludności
w 2000 r.
prognozowana
liczba ludności
w 2005 r.
prognozowana
liczba ludności
w 2010 r.
prognozowana
liczba ludności
w 2014 r.
miasto
716.996 602.800 605.200 608.600
wieś
883.933 702.300 685.600 669.100
Razem 1.600.929
1.305.100 1.290.800 1.277.700
W KPGO przyjęto dla województwa świętokrzyskiego ujemny przyrost liczby ludności
w stosunku do roku 2000 (liczba ludności w 2000 r.– 86.289):
Tabela 4.1.2. Wskaźniki zmian ludności dla powiatu sandomierskiego
przyrost ludności
%
lata
miejskiej wiejskiej
średni
przyrost dla
województwa
wg KPGO
prognoza
ludności wg
KPGO
prognoza
ludności wg
WPGO
2005
-15,9
-20,5
-18,5 70.300 85.500
2010
-15,6
-22,4
-19,4 69.500 85.100
2014
-15,1
-24,3
-20,2 68.800 84.600
Z tabeli 4.1.1. wynika, że w pięcioleciu 2000 – 2005 drastycznie spadnie ilość ludności
wiejskiej w województwie świętokrzyskim, ale już w kolejnych pięcioleciach tendencje te
będą miały znacznie mniejsze nasilenie.
Wykres 4.1.1. Prognoza ludności powiatu sandomierskiego
85 100
84 600
70 300
69 500
68 800
86 289
85 900
82 837
86 289
85 500
86 289
60 000
65 000
70 000
75 000
80 000
85 000
90 000
20
00
2001
200
2
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
20
11
2012
201
3
2014
liczba mieszka
ń
ców
dane rzeczywiste
WPGO
KPGO
prognoza wg. KPGO
prognoza wg WPGO
Inne prognozy zmian ilości ludności dla powiatu sandomierskiego przyjmują twórcy WPGO.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
32
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Zgodnie z tabelą 4.1.2. dla powiatu sandomierskiego zmiany demograficzne ludności nie będą
tak drastyczne.
Tendencje zmian demograficznych zostały przedstawione na wykresie 4.1.1.
Przyjęcie w WPGO tak małego spadku ilości ludności w powiecie nie znajduje pokrycia,
choćby w oparciu o zmiany przyrostu ludności w powiecie sandomierskim wynoszące 2001
i 2002 odpowiednio:
• 0,5 % (85.900 mieszkańców)
• 4,0 % (82.837 mieszkańców)
Dla potrzeb sporządzenia prognoz zmian w ilościach powstających odpadów, przyjmuje się
średnie wskaźniki przyrostu ludności wg KPGO dla obszaru województwa.
Tabela 4.1.4.podaje prognozy zmian wskaźników emisji odpadów w latach 2005, 2010, 2014
dla obszaru wiejskiego według KPGO.
Tabela 4.1.4. Prognoza zmian wskaźników emisji odpadów komunalnych dla
obszarów wiejskich w latach 2005, 2010 i 2015 (wg WPGO)
procentowe zmiany wskaźnika
emisji odpadów
obszary wiejskie
Lp.
nazwa strumienia odpadów
2001-2005 2006-2010 2011-2015
1.
Odpady kuchenne ulegające
biodegradacji
1,50 1,00 0,00
2. Odpady
zielone
2,00 2,00 1,00
3.
Papier i tektura (nieopakowaniowe) 2,00 1,00 0,00
4.
Opakowania z papieru i tektury
2,00
1,00
0,00
5. Opakowanie
wielomateriałowe
2,00 1,00 0,00
6.
Tworzywa sztuczne
(nieopakowaniowe)
1,00 0,00 -2,00
7.
Opakowania z tworzyw sztucznych 1,00 0,00 -2,00
8.
Tekstylia
2,00 1,00 1,00
9. Szkło
(nieopakowaniowe)
2,00 2,00 1,00
10.
Opakowania ze szkła
2,00 2,00 1,00
11.
Metale
1,00 0,00 0,00
12.
Opakowania z blachy
stalowej
1,00 0,00 0,00
13.
Opakowania z aluminium
1,00
0,00
0,00
14. Odpady
mineralne
0,00 1,00 1,00
15. Drobna
frakcja
popiołowa
-2,00 -3,00 -3,00
16. Odpady
wielkogabarytowe
5,92 0,00 0,00
17. Odpady
budowlane
8,45 5,92 6,58
18. Odpady
niebezpieczne
8,45 0,00 0,00
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
33
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Skład i ilość odpadów komunalnych w latach 2005, 2010 i 2014 określono na podstawie
prognozy demograficznej podanej w KPGO oraz wskaźników emisji. W obliczeniach
uwzględniono przyjęte w powiecie ograniczenia ilości strumieni oraz wysokości emisji
niektórych strumieni.
Prognozę składu i ilości odpadów w latach 2005, 2010 i 2014 przedstawia tabela 4.1.5.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j,. Ostrowiec Św.
34
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 4.1.5. Prognozy ilości i składu odpadów komunalnych dla powiatu sandomierskiego w latach 2005, 2010 i 2014
prognozowane wskaźniki wytworzenia ilość
kg/M/r
prognozowana ilość wytworzonych odpadów
Mg/r
Lp.
nazwa strumienia odpadów
wskaźniki
generowania
odpadów
kg/M/r
2005
2010
2014
2005
2010
2014
1.
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji
22,11
22,44
22,67
22,67
1.578
1.575
1.559
2.
Odpady
zielone
4,16
4,24
4,33
4,37
298
301
301
3.
Papier i tektura (nieopakowaniowe)
10,64
10,85
10,96
10,96
763
762
754
4.
Opakowania z papieru i tektury
15,43
15,74
15,90
15,90
1.106
1.105
1094
5.
Opakowanie
wielomateriałowe
1,73
1,76
1,78
1,78
124
124
123
6.
Tworzywa sztuczne (nieopakowaniowe)
21,03
21,24
21,24
20,82
1.493
1.476
1.432
7.
Opakowania z tworzyw sztucznych
6,77
6,84
6,84
6,70
481
475
461
8.
Tekstylia
4,65
4,74
4,79
4,84
333
333
333
9.
Szkło
(nieopakowaniowe)
1
1,02
1,04
1,05
72
72
72
10.
Opakowania ze szkła
18,89
19,27
19,65
19,85
1.355
1.366
1.366
11.
Metale
4,55
4,60
4,60
4,60
323
319
316
12.
Opakowania z blachy stalowej
1,63
1,65
1,65
1,65
116
114
113
13.
Opakowania z aluminium
0,47
0,47
0,47
0,47
33
33
33
14.
Odpady
mineralne
13,25
13,25
13,38
13,52
931
930
930
15.
Drobna
frakcja
popiołowa
40,28
39,47
38,29
37,14
2.775
2.661
2.555
16.
Odpady
wielkogabarytowe
15
15,89
15,89
15,89
1.117
1.104
1.093
17.
Odpady
budowlane
40
43,38
45,95
48,97
3.050
3.193
3.369
18.
Odpady
niebezpieczne
2
2,17
2,17
2,17
152
151
149
Razem
229,03
231,59
233,34
16.101
16.096
16.053
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
35
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
5. Cele gospodarki odpadami
Podstawowym celem gospodarki odpadami jest osiągnięcie odpowiednich standardów
ochrony środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju powiatu.
Plan gospodarki odpadami powiatu skupia się głównie na odpadach komunalnych z uwagi
na stosunkowo niewielkie ilości odpadów przemysłowych i w miarę dobre ich
zagospodarowanie.
Powstałe odpady przemysłowe są w zdecydowanej większości poddawane odzyskowi lub
wykorzystaniu poza obszarem powiatu. WPGO województwa świętokrzyskiego nie zakłada
budowy zakładów unieszkodliwiania lub odzysku odpadów przemysłowych na terenie
powiatu.
Celem wiodącym w gospodarce odpadami komunalnymi jest minimalizacja i eliminacja
zagrożeń powstających ze składowanych odpadów.
5.1. Cele krótkookresowe na lata 2004 – 2006
• podnoszenie świadomości edukacyjnej społeczeństwa powiatu,
• objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanym systemem zbiórki i odbioru
odpadów,
• utworzenie zintegrowanego systemu gospodarki odpadami komunalnymi na obszarze
działania Ekologicznego Związku Gmin Dorzecza Koprzywianki,
• podnoszenie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów ze szczególnym
uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, w szczególności na obszarach
zabudowy wielorodzinnej,
• rozwój selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych – osiągnięcie wskaźnika
pozyskania 20 % ilości wytworzonych w 2005 r. i odpadów budowlanych –
osiągnięcie wskaźnika 15 % w 2005 r.,
• rozwój selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych, występujących w odpadach
komunalnych – osiągnięcie wskaźnika pozyskania 15% ilości wytworzonych
w 2005 r. odpadów niebezpiecznych,
• intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji bądź przebudowy
wybranych składowisk gminnych lub międzygminnych,
• budowa kompleksowego zakładu gospodarki odpadami komunalnymi dla EZGDK wg
standardów UE.
• wykorzystanie odpadów jako paliwa zastępczego dla cementowni.
Dla osiągnięcia tych celów należy podjąć następujące działania:
• zintensyfikować działania Związku Ekologicznego w zakresie budowy Zakładu
Gospodarki Odpadami Komunalnymi,
• rozszerzyć usługi Związku i przedsiębiorstw gospodarki odpadami na kompleks usług
obejmujących gromadzenie, odbiór selektywny odpadów, ich odzysk, przetwarzanie
i unieszkodliwianie,
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
36
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
• nawiązać współpracę między Związkiem, gminami, powiatem i podmiotem
gospodarczym w zakresie odzysku i przetwórstwa odpadów na paliwo dla
cementowni,
• ustalić zasady kontroli i monitoringu nad organizacją gospodarki odpadami
komunalnymi przez członków wchodzących w skład Związku i Zarząd Powiatu.
5.2. Cele długookresowe na lata 2007-2014:
• dalsza organizacja i doskonalenie organizacji lokalnych i związkowych
zintegrowanych systemów gospodarki odpadami komunalnymi,
• dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, wielkogabarytowych
(w 2010 r. – 50 % wytworzonych w 2010 r.), budowlanych (w 2010 r. – 40 %
wytworzonych w 2010 r.), niebezpiecznych (w 2010 r. – 50 % wytworzonych
w 2010 r.),
• wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku odpadów, szczególnie wytwarzania
paliw zastępczych i termicznego przekształcania odpadów,
• intensyfikacja odzysku i unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych,
budowlanych i niebezpiecznych z odpadów komunalnych,
• kontynuacja edukacji i podnoszenia świadomości obywateli.
5.3. Cele szczegółowe
Cele szczegółowe w gospodarce odpadami komunalnymi przedstawiają się następująco:
założone cele gospodarki
odpadami
rodzaj i zakres działań jednostka
odpowiedzialna
Odpady wytwarzane w sektorze komunalnym
Cel wiodący
Działania zmierzające do zapobiegania
powstawaniu odpadów oraz
ograniczenia ilości odpadów i ich
negatywnego oddziaływania na
środowisko.
Minimalizacja i eliminacja zagrożeń
wynikających z gospodarowania
odpadami wytwarzanymi w sektorze
komunalnym.
Wspólne zadania do realizacji w latach
2004-2014 w zakresie gospodarki
odpadami komunalnymi, na terenie
powiatu sandomierskiego.
Cele krótkookresowe 2004-2006
podnoszenie świadomości
społecznej obywateli (szkolenia,
ulotki, informatory);
Zorganizowanie systemu selektywnego
zbierania odpadów komunalnych
(wielkogabarytowych, budowlanych,
ulegających biodegradacji).
Powiat, Gminy, EZGDK
objęcie wszystkich mieszkańców
powiatu zorganizowanym
zbieraniem odpadów komunalnych
Objęcie zorganizowanym zbieraniem
odpadów 100% mieszkańców.
Gminy
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
37
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
podniesienie skuteczności
selektywnego zbierania odpadów ze
szczególnym uwzględnieniem
rozwoju selektywnego zbierania
odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji;
Rozbudowa zaplecza technicznego dla
potrzeb segregacji, magazynowania
transportu, odzysku oraz
unieszkodliwiania odpadów
komunalnych.
Gminy, Przedsiębiorcy,
związki gmin
Koordynacja, pozwolenia
i nadzór: Powiat
minimalizacja odpadów
Budowa zakładu paliw zastępczych
Przedsiębiorstwa, Gminy,
związki gmin
Zapewnienie selektywnego zbierania
odpadów:
wielkogabarytowych na poziomie 20%
wytworzonych w roku 2006
na poziomie 15 % odpadów
budowlanych.
Gminy, EZGDK
Koordynacja i monitoring:
Powiat
rozwój selektywnego zbierania
odpadów:
wielkogabarytowych
(w 2006 r.- 20% wytworzonych w
2006 r.),
budowlanych
(w 2006 r. – 15% wytworzonych w
2006 r.);
Poprawa efektywności i zakresu
selektywnego zbierania odpadów.
Gminy
Intensyfikacja działań w zakresie
likwidacji, rekultywacji lub przebudowy
nieefektywnych lokalnych składowisk
odpadów komunalnych.
Likwidacja składowisk :
Samborzec, Koprzywnica,
Dwikozy
Przebudowa składowisk:
Wilczyce, Klimontów
Koordynacja i nadzór:
Powiat
intensyfikacja działań w zakresie
zamykania, rekultywacji/likwidacji
lub modernizacji lokalnych
składowisk odpadów komunalnych;
budowa zakładu rejonowego
gospodarki odpadami komunalnymi
Budowa kompostowni dla odpadów
ulegających biodegradacji i
komunalnych osadów ściekowych.
EZGDK
Cele długookresowe 2007- 2014
dalsza organizacja i doskonalenie
ponadlokalnych i lokalnych
systemów gospodarki odpadami
komunalnymi;
Zapewnienie regularnego odbioru
odpadów.
Gminy, związki gmin
dalszy rozwój selektywnego
zbierania odpadów komunalnych:
wielkogabarytowych
(w 2010 r. – 50% wytworzonych w
2010 r.),
budowlanych
(w 2010 r. - 40% wytworzonych w
2010 r.)
Zapewnienie selektywnego zbierania
odpadów:
wielkogabarytowych na poziomie 50%
wytworzonych w roku 2010,
odpadów budowlanych na poziomie
40% wytworzonych w 2010 r.
Gminy, EZGDK
Koordynacja i monitoring:
Powiat
wdrażanie nowoczesnych
technologii odzysku i
unieszkodliwiania odpadów, w tym
metod termicznego przekształcania
odpadów;
Wdrożenie technologii termicznego
przekształcania odpadów w piecach
cementowych.
Przedsiębiorcy,
cementownia
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
38
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Zapewnienie selektywnego zbierania
odpadów budowlanych na poziomie
60% wytworzonych w roku 2014
i odpadów wielkogabarytowych na
poziomie 70% wytworzonych w 2014 r.
Gminy, związki gmin,
Koordynacja i monitoring:
Powiat
Rozbudowa zaplecza technicznego –
nowych i zmodernizowanych
składowisk odpadów komunalnych wg
standardów UE.
Gminy: Wilczyce ,
Klimontów, związki gmin
Koordynacja pozwolenia
i monitoring: Powiat
Opracowanie i wdrożenie programu
informacyjno-edukacyjnego dla
społeczeństwa i przedsiębiorców.
Powiat, Gminy
intensyfikacja odzysku
i unieszkodliwiania odpadów
wielkogabarytowych, budowlanych i
niebezpiecznych wytwarzanych w
grupie odpadów komunalnych;
Dalsza organizacja i doskonalenie
rejonowych i lokalnych systemów
gospodarki odpadami komunalnymi.
Gminy
Koordynacja i monitoring:
Powiat
Odpady opakowaniowe
Cele krótkookresowe 2004-2006
Promowanie wyrobów z udziałem
surowców wtórnych (opakowań
wtórnych pozyskanych z odpadów
opakowaniowych) opakowaniowych
celu zwiększenia zapotrzebowania na
takie wyroby.
Przedsiębiorcy, Powiat,
Gminy, związki gmin
Rozbudowa instalacji wtórnego
sortowania surowców wtórnych o
wymaganych parametrach.
Przedsiębiorcy, EZGDK
osiągnięcie minimalnych poziomów
odzysku i recyklingu: docelowo do
końca 2007 r. odzysku w wysokości
50% odpadów opakowaniowych,
recyklingu 25%
Promowanie zbierania opakowań
wielomateriałowych i innych w oparciu
o nowe technologie ich recyklingu.
Gminy, związki gmin,
Powiat
Cele długookresowe 2007-2014
zwiększenie poziomów odzysku i
recyklingu;
Dalsze promowanie wyrobów z
udziałem surowców wtórnych
(pozyskanych z odpadów
opakowaniowych) w celu zwiększenia
zapotrzebowania na takie wyroby.
Przedsiębiorcy, Powiat,
Gminy, związki gmin
ograniczenie masy odpadów
opakowaniowych deponowanych na
składowiskach.
Rozbudowa istniejących i budowa
nowych zakładów recyklingu odpadów
opakowaniowych. Wdrażanie nowych
technologii recyklingu.
Przedsiębiorcy, EZGDK
Koordynacja pozwolenia
i monitoring: Powiat
Modyfikacja systemów segregacji
odpadów opakowaniowych
podnoszących jakość odzyskiwanych z
opakowań surowców.
Przedsiębiorcy, Gminy
Komunalne osady ściekowe
zwiększenie stopnia przetworzenia
osadów ściekowych;
Działania zapewniające osiągnięcie do
roku 2014 wykorzystania osadów w
rolnictwie do celów nawozowych na
poziomie 26%.
Gminy, przedsiębiorcy,
związki gmin
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
39
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Działania zapewniające osiągnięcie do
roku 2014 poddania osadów procesowi
kompostowania na poziomie 20%.
Gminy, Przedsiębiorcy,
związki gmin
maksymalizacja stopnia
wykorzystania substancji
biogennych zawartych w osadach z
zachowaniem bezpieczeństwa
sanitarnego i chemicznego;
Działania zapewniające osiągnięcie do
roku 2014 termicznego przekształcania
osadów na poziomie 8%.
Gminy, Przedsiębiorcy
Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Cele krótkookresowe 2004-2006
rozwój selektywnego zbierania
odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji;
Organizacja systemu selektywnego
zbierania, gromadzenia i transportu
odpadów ulegających biodegradacji.
Gmina Sandomierz
Akcja informacyjno-edukacyjna mająca
na celu popularyzację kompostowania
odpadów organicznych przez
mieszkańców we własnym zakresie.
Powiat, Gminy, związki
gmin
Propagowanie rozwoju lokalnych
i przydomowych kompostowni
wykorzystujących selektywnie odpady
kuchenne i odpady zielone.
Powiat, Gminy, związki
gmin
Budowa instalacji do kompostowania
o przepustowości łącznej 1.500 Mg
odpadów rocznie
Związki gmin
ograniczanie ilości odpadów
komunalnych ulegających
biodegradacji trafiających na
składowiska; w 2006 r. – 83%
(wagowo) całkowitej ilości odpadów
komunalnych ulegających
biodegradacji wytworzonej w 1995 r.
zwiększenie poziomu odzysku i
unieszkodliwiania, poza
składowaniem (należy zmierzać, do
roku 2006, do 12% poziomu
odzysku i unieszkodliwiania).
Redukcja do 83 % (wagowo) całkowitej
ilości odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji wytworzonej
w 1995 r. poprzez poddawanie ich
innym formom odzysku (recykling,
produkcja paliw alternatywnych)
unieszkodliwiania (spalanie, piroliza).
Gminy, EZGDK
Koordynacja i monitoring:
Powiat
Cele długookresowe 2007-2014
dalszy rozwój selektywnego
zbierania odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji;
Organizacja systemu selektywnego
zbierania, gromadzenia i transportu
odpadów ulegających biodegradacji.
Gminy, związki gmin
Redukcja do 47 % (wagowo) całkowitej
ilości odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji
wytworzonych w 1995 r. poprzez
poddawanie ich innym formom
odzysku (recykling, produkcja paliw
alternatywnych); pośrednio redukcja do
roku 2010 – 75%, do roku 2013 – 50%.
Należy zwiększyć udział odpadów
poddawanych unieszkodliwianiu
metodami termicznymi.
Powiat, Gminy, związki
gmin
Koordynacja i monitoring:
Powiat
dalsze ograniczanie ilości odpadów
komunalnych ulegających
biodegradacji trafiających na
składowiska;
w 2014 r. – 47% (wagowo)
całkowitej ilości odpadów
komunalnych ulegających
biodegradacji wytworzonej
w 1995 r.
Działania umożliwiające w jak
największym stopniu wykorzystywanie
kompostu do celów nawozowych
i rekultywacyjnych.
Powiat, Gminy,
Przedsiębiorcy
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
40
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Odpady niebezpieczne wytworzone w sektorze komunalnym
Cele krótkookresowe 2004-2006
Budowa Gminnych Punktów Zbierania
Odpadów Niebezpiecznych (GPZON)
lub Mobilnych Punktów Zbierania
Odpadów Niebezpiecznych (MPZON)
Przedsiębiorcy, Gminy,
związki gmin
Budowa Stacji Przeładunkowej dla
odpadów niebezpiecznych (SPON).
Przedsiębiorcy, EZGDK
Zorganizowanie i zapewnienie
osiągnięcia do roku 2006 zbierania
odpadów niebezpiecznych
wytworzonych w sektorze komunalnym
na poziomie 15%.
Gminy, EZGDK,
Przedsiębiorcy
Koordynacja, pozwolenia
i monitoring: Powiat
Organizowanie zbiórki baterii i ogniw
w szkołach w ramach konkursów
gminnych i powiatowych.
Gminy, związki gmin,
Powiat
organizacja systemu selektywnego
zbierania odpadów niebezpiecznych
wytwarzanych w sektorze
komunalnym; osiągnięcie do roku
2006 zbierania odpadów
niebezpiecznych wytworzonych w
sektorze komunalnym na poziomie
15%;
Rozwój zbiórki odpadów
niebezpiecznych i opakowań po nich w
ramach ustawowych systemów zbiórki
(środki ochrony roślin, substancje
chemiczne, akumulatory, chłodziarki
i klimatyzatory).
Przedsiębiorcy,
Nadzór, pozwolenia
i monitoring: Powiat
Cele długookresowe 2007-2014
Zorganizowanie i zapewnienie
osiągnięcia do roku 2010 zbierania
odpadów niebezpiecznych
wytworzonych w sektorze komunalnym
na poziomie 50%.
Gminy, EZGDK
Koordynacja i monitoring:
Powiat
Zorganizowanie i zapewnienie
osiągnięcia do roku 2014 zbierania
odpadów niebezpiecznych
wytworzonych w sektorze komunalnym
na poziomie 80%.
Gminy, EZGDK
Koordynacja i monitoring:
Powiat
dalszy rozwój selektywnego
zbierania odpadów niebezpiecznych
wytwarzanych w sektorze
komunalnym; osiągnięcie do roku
2014 zbierania odpadów
niebezpiecznych wytworzonych w
sektorze komunalnym na poziomie
80%;
Dalsze doskonalenie systemów zbiórki,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania
ON.
Gminy, EZGDK
Odpady wytwarzane w sektorze gospodarczym
Cel wiodący
Minimalizacja i eliminacja zagrożeń
wynikających z gospodarowania
odpadami wytwarzanymi w sektorze
gospodarczym.
Cele krótkookresowe 2004-2006
ograniczenie ilości odpadów
deponowanych na składowiskach;
Zwiększenie udziału wykorzystania
odpadów u wytwórców i recyklerów
Przedsiębiorcy
zmniejszenie do minimum
przemieszczania odpadów, zgodnie
z zasadami bliskości
i samowystarczalności;
Zwiększenie udziału odzyskiwanych i
ponownie stosowanych w procesach
produkcyjnych odpadów
przemysłowych.
Przedsiębiorcy
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
41
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Rozpoznanie stanu aktualnego
gospodarki odpadami w małych
i średnich podmiotach gospodarczych.
Powiat, Gminy
wdrożenie systemów ewidencji
odpadów;
Organizacja systemu zbierania,
gromadzenia i transportu odpadów
powstających w sektorze małych
i średnich przedsiębiorstw.
Przedsiębiorcy
Nadzór i monitoring,
pozwolenia: Powiat
wprowadzenie w przedsię-
biorstwach zasad „Czystszej
Produkcji”.
Stosowanie niskoodpadowych
technologii produkcji.,
Przedsiębiorcy
Cele długookresowe 2007-2014
zwiększenie odzysku ponowne
wykorzystanie odpadów
przemysłowych w procesach
produkcyjnych;
Zwiększenie udziału odzyskiwanych
i ponownie stosowanych w procesach
produkcyjnych odpadów
przemysłowych, dobór nowych
materiałów o lepszej możliwości
ponownego wykorzystania.
Przedsiębiorcy
dalsze wprowadzanie w
przedsiębiorstwach zasad
„Czystszej Produkcji”;
Stosowanie niskoodpadowych
technologii produkcji.
Przedsiębiorcy
Odpady niebezpieczne
Cel wiodący
Minimalizacja i eliminacja zagrożeń
wynikających z gospodarowania
odpadami niebezpiecznymi.
Poprawa efektywności i zakresu
selektywnego zbierania odpadów
niebezpiecznych.
Przedsiębiorcy
Oleje odpadowe
Cele krótkookresowe 2004-2006
osiągnięcie poziomów odzysku i
recyklingu, określonych w
rozporządzeniu Rady Ministrów z
dnia 30 czerwca 2001 roku w
sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych i poużytko-wych
(Dz.U. Nr 69, poz. 719).
Doskonalenie zbierania olejów
odpadowych umożliwiające osiągnięcie
poziomów odzysku i recyklingu
określonych ustawowo.
Gminy, Przedsiębiorcy
Nadzór i monitoring: Powiat
Cele długookresowe 2007-2014
zwiększenie poziomów odzysku i
recyklingu po roku 2007.
Gminy
osiągnięcie w roku 2007 poziomów
odzysku i recyklingu, określonych w
rozporządzeniu Rady Ministrów z
dnia 30 czerwca 2001 r. w sprawie
rocznych poziomów odzysku i
recyklingu odpadów opakowa-
niowych i poużytkowych (Dz.U. Nr
69, poz. 719).
Doskonalenie zbierania olejów
odpadowych umożliwiające osiągnięcie
poziomów odzysku i recyklingu
określonych ustawowo.
Przedsiębiorcy
Nadzór i monitoring: Powiat
Baterie i akumulatory
Cele krótkookresowe 2004-2006
odzysk z rynku 100% akumulatorów
ołowiowych;
Budowa systemu zbierania odpadów
(np. wytypowane placówki handlowe
Nadzór i monitoring: Powiat
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
42
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
osiągnięcie poziomów odzysku i
recyklingu, określonych w
rozporządzeniu Rady Ministrów z
dnia 30 czerwca 2001 roku w
sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych i poużytkowych
(Dz.U. Nr 69, poz. 719).
zajmujące się sprzedażą baterii i
akumulatorów).
Przedsiębiorcy
Pozwolenia i nadzór:
Powiat
Cele długookresowe 2007-2014
zwiększenie poziomów odzysku i
recyklingu
Rozbudowa systemu zbierania
odpadów (np. wytypowane placówki
handlowe zajmujące się sprzedażą
baterii i akumulatorów.
Powiat, Przedsiębiorcy
Odpady zawierające azbest
Cele krótkookresowe 2004-2006
Budowa kwater odpadów
zawierających azbest na wybranych
istniejących składowiskach).
Przedsiębiorcy, związek
gmin,
Pozwolenia: Powiat
Opracowanie programów usuwania
materiałów zawierających azbest w
ramach planów gospodarki odpadami.
Powiat, Gminy
usuwanie wyrobów zawierających
azbest
i deponowanie ich na
składowiskach.
Tworzenie warunków organizacyjno-
ekonomicznych do usuwania odpadów
azbestowych.
Powiat, Gminy
Cele długookresowe 2007-2014
dalsze usuwanie materiałów
zawierających azbest i
deponowanie ich na składowiskach.
Realizacja programów usuwania
materiałów zawierających azbest.
Powiat, Gminy
Środki ochrony roślin
Cele krótkookresowe 2004-2006
Rozbudowa systemu zbierania
odpadów po środkach ochrony roślin
(wytypowane placówki handlowe
zajmujące się sprzedażą pestycydów).
Przedsiębiorcy
Nadzór i monitoring: Powiat
likwidacja mogilników
Likwidacja mogilnika w
Szymanowicach Dolnych
Gmina Klimontów
Nadzór: Powiat
Cele długookresowe 2007-2014
likwidacja nowoujawnionych
mogilników
Likwidacja nowoujawnionych
mogilników.
Powiat, Gminy,
Przedsiębiorcy
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
Cele krótkookresowe 2004-2006
osiągnięcie poziomów odzysku i
recyklingu dla urządzeń
klimatyzacyjnych, chłodniczych i
zamrażających oraz pomp ciepła
zawierających substancje
zubożające warstwę ozonową,
określonych w rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 30 czerwca 2001
roku
Organizacja systemu selektywnego
zbierania zużytych urządzeń
elektrycznych i elektronicznych:
od podmiotów gospodarczych
od użytkowników indywidualnych.
Gminy, Przedsiębiorcy
Nadzór i monitoring: Powiat
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
43
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
w sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych, opakowaniowych
poużytkowych (Dz.U. Nr 69, poz.
719). Zgodnie z KPGO należy do
1 stycznia 2006 r. osiągnąć odzysk
odpadów elektrycznych i
elektronicznych na poziomie
4 kg na jednego mieszkańca.
Cele długookresowe 2007-2014
osiągnięcie do roku 2007 poziomów
odzysku i recyklingu dla urządzeń
klimatyzacyjnych, chłodniczych i
zamrażających oraz pomp ciepła
zawierających substancje
zubożające warstwę ozonową,
określonych w rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 30 czerwca 2001
roku w sprawie rocznych poziomów
odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych i poużytko- wych
(Dz.U. Nr 69, poz. 719);
Demontaż i rozwój wtórnego obiegu
przestarzałych sprawnych urządzeń
oraz części zamiennych do tych
urządzeń.
Przedsiębiorcy, związki
gmin,
Nadzór i monitoring: Powiat
zwiększenie poziomów odzysku i
recyklingu po roku 2007.
Przedsiębiorcy, Gminy,
EZGDK
Nadzór i monitoring: Powiat
Wycofane z eksploatacji pojazdy
Cel
przekazywanie w całości pojazdów
wycofanych
z eksploatacji do stacji demon-tażu
lub punktów zbierania pojazdów
(100% pojazdów).
Odzysk surowców i unieszkodliwianie
odpadów pochodzących z demontażu
pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Przedsiębiorcy
Odpady medyczne i weterynaryjne
Cel
eliminacja nieprawidłowych praktyk
w gospodarowaniu odpadami
medycznymi i weterynaryjnymi ,
głównie spalania zakaźnych
odpadów medycznych i
weterynaryjnych w instalacjach,
które nie posiadają urządzeń do
oczyszczania gazów i pyłów oraz w
piecach centralnego ogrzewania.
Kontrola i monitoring:
Powiat i Powiatowy
Inspektor Sanitarny
Inne odpady niebezpieczne
Cel 2004-2006
stworzenie warunków do
magazynowania odpadów z akcji
ratowniczo-gaśniczych, klęsk
żywiołowych oraz zdarzeń
losowych, do czasu przekazania
tych odpadów do miejsc, w których
mogą być poddane odzyskowi lub
nieszkodliwione.
Utworzenie punktów magazynowania
odpadów powstałych z akcji
ratowniczych, zdarzeń losowych i klęsk
żywiołowych przy istniejących
zakładach gospodarki odpadami.
Powiat
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
44
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Dla osiągnięcia celów należy podjąć następujące działanie - dokonanie podziału zadań
między związkiem ekologicznym a dużymi firmami przewozowymi (PGKiM Sandomierz,
SanTa Eko) w zakresie realizacji wybranych celów w szczególności:
• wdrażania i podnoszenia skuteczności selektywnej zbiórki odpadów,
• rozwoju selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych i ich unieszkodliwiania
oraz odzysku niektórych substancji,
• selektywnej zbiórki odpadów budowlanych,
• utworzenia systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych,
• utworzenie systemu zbiórki odpadów weterynaryjnych,
• wdrażania systemu zbiórki odpadów ulegających biodegradacji w budownictwie
wielorodzinnym,
• wdrażania na większą skalę kompostowania odpadów ulegających biodegradacji na
składowisku w Szymanowicach Dolnych z włączeniem odpadów z innych gmin oraz
podmiotów gospodarczych,
• włączenia do masy odpadów ulegających biodegradacji osadów ściekowych
z oczyszczalni ścieków po ich higienizacji oraz z oczyszczalni zakładowych
z przemysłu przetwórstwa owocowo-warzywnego (wdrożenie z firmą realizującą
zadanie wytworzenia paliwa zastępczego dla Cementowni Ożarów systemu odzysku
odpadów palnych),
• powołania porozumienia między Dwikozami i Wilczycami w zakresie wspólnego
zmodernizowania składowiska Bugaj i jego wspólnego eksploatowania po zamknięciu
składowiska w Słupczy.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
45
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
6. Zadania strategiczne w gospodarce odpadami na okres do 2014 r.
Zgodnie z II Polityką Ekologiczną Państwa, Krajowymi i Wojewódzkim Planami Gospodarki
Odpadami, realizacja przyjętej strategii w gospodarce odpadami komunalnymi zapewni
utworzenie integrowanego systemu zapewniającego dostępność do usług usuwania, odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, i jednocześnie skuteczną kontrolę wytwórców i posiadaczy
odpadów w zakresie korzystania z usług systemu i nie zanieczyszczania środowiska poprzez
usuwanie odpadów do środowiska w sposób niezgodny z prawem. Regionalne organizacje
gospodarki odpadami komunalnymi powinny zapewnić odbiór od mieszkańców odpadów
wszelkiego rodzaju oraz wykonanie operacji selektywnej zbiórki, sortowania, przerobu
w zakresie wymaganym dla następnego odzysku i składowania pozostałości.
Zakres przerobu odpadów wynika z kosztów procesów odzysku, które są związane z przyjętą
technologią i wielkością przerobu instalacji. Każda instalacja do przekształcania odpadów
posiada charakterystyczną, optymalną z punktu widzenia kosztów zdolność przerobową, która
w końcowych procesach systemu (wykorzystanie energetyczne, regeneracja, recykling
surowcowy) wymaga zasilania przez systemy odbioru obsługujące kilkaset tysięcy (np.
spalarnie) do kilku milionów (np. odpady niebezpieczne) mieszkańców.
Przyjęta strategia zapewnia spełnienie wymagań określonych w aktach legislacyjnych,
określających zasady i normy prawne w zakresie gospodarki odpadami w prawodawstwie
polskim, a także w prawie UE, które będzie obowiązywało po wejściu Polski do Unii.
Zgodność z tymi wymaganiami osiągnięta zostanie poprzez tworzenie systemów gospodarki
odpadami obejmujących sąsiadujące gminy.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami
wymagania
w zakresie strategii w gospodarce odpadami komunalnymi dla powiatu sandomierskiego,
dotyczące zarządów powiatów i gmin, przedstawiają się następująco:
lata zadania
odpowiedzialny
2003
Przygotowania i przyjęcie powiatowych planów gospodarki
odpadami
Powiat
Organizacja powiatowych (międzygminnych) i gminnych systemów
gospodarki odpadami, rozwój systemów selektywnej zbiórki ze
szczególnym uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji,
w tym odpadów zielonych i odpadów organicznych z gospodarstw
domowych, intensyfikacja akcji podnoszenia świadomości
społecznej w dziedzinie gospodarki odpadami, wdrożenie nowych
systemów zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych.
Budowa instalacji które zapewnią redukcję ilości składowanych
odpadów ulegających biodegradacji zgodnie z dyrektywą UE
1999/31/EC.
Budowa lub modernizacja składowisk odpadów komunalnych
zgodnych z wymaganiami UE (dyrektywa 1999/31/EC).
Zapewnienie bezpiecznego składowania całej ilości odpadów
składowanych pochodzących z terenu obsługiwanego przez
system. Zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów
komunalnych. Objęcie 100% mieszkańców zorganizowaną zbiórką
odpadów komunalnych.
Powiat
Gminy
Przedsiębiorcy
2004-2006
Zwiększenie wykorzystania polowej kompostowni w Klimontowie –
Szymanowicach Dolnych, dozbrojenie w maszyny, urządzenia.
Gmina Klimontów,
EZGDK
1
KPGO p. 3.1.1.4. Plan działań w gospodarce odpadami komunalnymi
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
46
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Rozwój selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych:
działania organizacyjne w celu zapewnienia w roku 2006 zbiórki na
poziomie 20% odpadów wielkogabarytowych,
instalacja linii demontażu i recyklingu odpadów
wielkogabarytowych, lub odpowiednie porozumienie z organizacją z
poza systemu, świadczącą takie usługi.
Powiat
Gminy
Przedsiębiorcy
Rozwój selektywnej zbiórki odpadów budowlanych wchodzących w
strumień odpadów komunalnych:
działania organizacyjne w celu zapewnienia w roku 2006 zbiórki na
poziomie 15% odpadów budowlanych.
Powiat
Gminy
Przedsiębiorcy
Rozwój selektywnej zbiórki, celem unieszkodliwienia odpadów
niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych:
działania organizacyjne w celu zapewnienia w roku 2006 zbiórki na
poziomie 15% odpadów niebezpiecznych,
instalacja linii unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, lub
odpowiednie porozumienie z organizacją z poza systemu,
świadczącą takie usługi.
Powiat
Gminy
Przedsiębiorcy
Organizacja i doskonalenie lokalnych i ponadlokalnych systemów
gospodarki odpadami komunalnymi w zakresie wytwarzania paliw
zastępczych:
wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, w tym metod termicznych.
Przedsiębiorcy
EZGDK, Gminy
EZGDK
2004-2006
Budowa:
instalacji dla przerobu odpadów wielkogabarytowych,
lub modernizacja instalacji do unieszkodliwiania odpadów
ulegających biodegradacji o zdolności przerobowej zapewniającej
odbiór odpadów w ilości odpowiadającej wymaganiom dyrektywy
UE 1999/31/EC.
EZGDK, Gmina
Klimontów
Dalsza organizacja i doskonalenie lokalnych i ponadlokalnych
systemów gospodarki odpadami komunalnymi:
rozwój zbiórki selektywne,
kontynuacja i intensyfikacja akcji szkoleń i podnoszenia
świadomości społecznej,
dalsze wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, w tym metod termicznych.
Powiat
Gminy
Przedsiębiorcy
Rozwój zbiórki, odzysku i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych:
dalsza intensyfikacja zbiórki odpadów palnych i ich wykorzystanie
jako paliwa zastępczego,
działania organizacyjne w celu zapewnienia w roku 2010 zbiórki na
poziomie 50% odpadów wielkogabarytowych,
działania organizacyjne w celu zapewnienia w roku 2010 zbiórki na
poziomie 40% odpadów budowlanych,
działania organizacyjne w celu zapewnienia w roku 2010 zbiórki na
poziomie 50% odpadów niebezpiecznych, wchodzących w skład
odpadów komunalnych.
Powiat
Gminy
Przedsiębiorcy
2007- 2010
Budowa instalacji dla przerobu odpadów budowlanych i
niebezpiecznych lub zawarcie odpowiednich porozumień z
organizacjami z poza systemu, świadczącymi takie usługi.
Przedsiębiorcy
Modernizacja składowisk odpadów komunalnych.
gminy Klimontów,
Wilczyce
2004-2012
Zakończenie eksploatacji składowisk nie spełniających wymagań
UE. Rekultywacja składowisk do końca 2012 r.
Gmina Dwikozy,
Koprzywnica
Składowisko
Piaseczno
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
47
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
6.1. Odpady ulegające biodegradacji
WPGO województwa świętokrzyskiego przyjął dla planu redukcji odpadów ulegających
biodegradacji ilość odpadów tej grupy w 1995 r. – 83.679 Mg.
Z tego na powiat sandomierski przypadało 2.252 Mg odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji, do których zalicza się odpady kuchenne ulegające degradacji, odpady zielone
oraz papier i makulatura nieopakowaniowa.
Prognozę ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji w powiecie przedstawia
tabela 6.1.1.
Tabela 6.1.1.Prognozowane ilości odpadów ulegających biodegradacji
w latach 2005, 2010 i 2014 w powiecie sandomierskim
lata
Lp. strumień odpadów
2005 2010 2014
1.
Odpady kuchenne ulegające
biodegradacji
1.578 1.575 1.559
2. Odpady
zielone
298
301
301
3.
Papier i tektura
(nieopakowaniowe)
763 762 754
Razem: 2.639
2.638
2.614
Zgodnie z wyliczoną ilością komunalnych odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych
w 1995 r. w powiecie, maksymalne ilości odpadów ulegających biodegradacji jakie mogą być
składowane wynoszą:
rok 2005 - 83 % wytworzonych w 1995 r. tj. 1.869 Mg
rok 2010 - 75 % wytworzonych w 1995 r. tj. 1.689 Mg
rok 2013 - 50 % wytworzonych w 1995 r. tj. 1.126 Mg
Z powyższych danych wynika, że w poszczególnych latach musi być poddane
kompostowaniu lub innymi metodami unieszkodliwione:
rok 2005
- 770 Mg
rok 2010 - 949 Mg
rok 2013 - 1.488 Mg
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
48
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 6.1.1. Gospodarka odpadami ulegającymi biodegradacji w powiecie
sandomierskim w latach 2005-2014 – prognoza
2 639
2 638
2 614
1 869
1 689
1 126
770
949
1 488
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
2005 r.
2010 r.
2014 r.
Mg
wytworzone
składowane
unieszkodliwiane
W gminach wiejskich i miejsko-wiejskich sugeruje się kompostowanie na miejscu
w kompostowniach przydomowych, a także zużywać jako paszę dla zwierząt domowych.
Przewiduje się wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji
w Sandomierzu i przekazywanie odpadów ulegających biodegradacji na rozbudowaną
kompostownię polową do Szymanowic Dolnych lub do planowanego Zakładu Utylizacji
Odpadów w Janczycach.
Część odpadów ulegających biodegradacji może być przerobiona na paliwo zastępcze dla
Cementowni Ożarów. Część odpadów papierowych i tektury będzie kierowana do recyklingu
na drodze selektywnej zbiórki wraz z odpadami opakowaniowymi z tektury i papieru.
Tabela 6.1.2. Opcje stosowania odzysku i unieszkodliwiania
komunalnych odpadów ulegających biodegradacji.
opcje odzysku i unieszkodliwienia dla powiatu
sandomierskiego
odpady ulegające
biodegradacji
spalanie
komposto-
wanie
paliwo
zastępcze
recykling
odpady mieszane
X X
odpady kuchenne
X
odpady zielone
X
papier i tektura
X X X X
odpady tekstylne
X X X
drewno
X X X
6.2. Odpady wielkogabarytowe
Odpady wielkogabarytowe to ta grupa (strumień) odpadów, które nie mieszczą się do
standardowych pojemników, worków i z tego tytułu wymagają odrębnego traktowania. Do tej
grupy odpadów należą meble, lodówki, pralki, wirówki, kuchenki, zmywarki, sprzęt RTV,
komputery. Odpady te wymagają selektywnej zbiórki i wstępnego przerobu przed poddaniem
ostatecznemu unieszkodliwieniu.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
49
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
KPGO zakłada, że do 2006 r. 20 % tych odpadów będzie zbierana w sposób selektywny,
w 2010 r. – 50 %, a 2014 r. – 70 %.
Odpady te zawierają metale, tworzywa sztuczne, szkło, elementy elektroniki oraz inne
substancje, które po wymontowaniu są poddawane specjalistycznym procesom odzysku,
recyklingu lub unieszkodliwieniu (głównie oleje, freony, elementy zawierające rtęć).
Odzysk poszczególnych surowców wtórnych oraz substancji niebezpiecznych powinien być
prowadzony bądź przez wyspecjalizowaną firmę przewozową prowadzącą odzysk odpadów,
bądź przez zakład unieszkodliwiania odpadów.
Zbiórka tych odpadów może być prowadzona dwoma systemami:
• okresowa zbiórka odpadów wystawianych w określony dzień dla danej wioski,
dzielnicy miasta,
• bezpośredni odbiór od wytwórcy odpadów, po telefonicznym zgłoszeniu do firmy
przewozowej.
Na obszarach wiejskich w większości przypadków zbędne urządzenia, meble są poddawane
odzyskowi, materiały palne - drewno, tekstylia są spalane, elementy mechaniczne
odzyskiwane, metale zdawane do punktów skupu, a pozostałe elementy trafiają do
pozostałych odpadów domowych mieszanych.
Zgodnie ze wskaźnikami wytwarzania odpadów Tabela 4.1.5. w powiecie sandomierskim
powstanie:
lata
ilość odpadów
wielkogabarytowych
wytworzonych
Mg
poziomy selektywnej
zbiórki
%
ilość odpadów
wielkogabarytowych
zbieranych
selektywnie
Mg
2005 1.117
20
223
2010 1.104
50
552
2014 1.093
70
765
Wykres 6.2.1. Gospodarka odpadami wielkogabarytowymi w powiecie
sandomierskim w latach 2005-2014 – prognoza
1 117
1 104
1 093
223
552
765
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
2005 r.
2010 r.
2014 r.
Mg
wytworzone
zbiórka selektywna
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
50
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Odpady te już są selektywnie zbierane w Sandomierzu (ilość zebranych w 2002 r. – 200 m
3
~ 20 Mg). Selektywna zbiórka powinna rozwijać się głównie w Sandomierzu oraz
w zabudowie wielorodzinnej Zawichostu, Dwikóz, a następnie w gminach o zabudowie
jednorodzinnej i zagrodowej.
6.3. Odpady budowlane
Komunalne odpady budowlane to odpady powstające w trakcie robót remontowych
przebudowy, rozbudowy, napraw i konserwacji. W większości są to odpady obojętne i z tego
tytułu służą do wykonywania dróg, podjazdów, niwelacji bądź podwyższania terenów.
W tej samej grupie odpadów pojawiają się też odpady niebezpieczne jak azbest, kity,
malowane farbami lub impregnowane elementy drewniane, które wymagają specjalnego
postępowania.
W programach edukacyjnych powinno się zwracać uwagę na te niebezpieczne składniki.
W powiecie sandomierskim odpady te dotychczas nie były zbierane. Odpady tej grupy mogą
podlegać selektywnemu zbieraniu i przekazywaniu do unieszkodliwienia przez właściciela
obiektu lub przez firmę budowlaną, remontową, instalacyjną.
Odpady z tej grupy mogą być wykorzystywane jako paliwo – odpady drzewne, poddane
odzyskowi – metale, tworzywa sztuczne, szkło, wykorzystywane do celów rekultywacyjnych
– ziemia z wykopów.
Odpady nadające się do odzysku powinny trafiać do firm prowadzących zbiórkę surowców
wtórnych, odpady pozostałe powinny trafiać na składowiska gdzie mogą być
w znacznej części wykorzystane do celów technologicznych lub przekazywane do firm
prowadzących odzysk i wykorzystanie.
Na terenie powiatu brak jest firm prowadzących odzysk i wykorzystanie odpadów
budowlanych (jako kruszywo).
Prognoza ilości wytworzonych komunalnych odpadów budowlanych przedstawia się
następująco:
Lata
ilość odpadów
budowlanych
wytworzonych
Mg
poziomy selektywnej
zbiórki
%
ilość odpadów
budowlanych
zbieranych
selektywnie
Mg
2005 3.050
15
458
2010 3.193
40
1.277
2014 3.369
60
2.021
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
51
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 6.3.1. Gospodarka odpadami budowlanymi w powiecie
sandomierskim w latach 2005-2014 – prognoza
3 050
3 193
3 369
458
1 277
2 021
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
3 500
2005 r.
2010 r.
2014 r.
Mg
wytworzone
zbiórka selektywna
Odpady tej grupy powinny być poddawane zbiórce selektywnej i realizowane w pierwszej
kolejności przez firmy wykonawcze. Odpady z konserwacji i napraw drobniejszych będą
w dalszym ciągu trafiać w strumieniu zmieszanych odpadów komunalnych z powodu małej
ilości oraz nieopłacalności selektywnego zbierania i transportu.
6.4. Odpady niebezpieczne usuwane z odpadami komunalnymi
Odpady niebezpieczne powstające w gospodarstwach domowych oraz obiektach użyteczności
publicznej, biur, to zużyte baterie, ogniwa, lampy fluorescencyjne, środki ochrony roślin
i opakowania po nich, farmaceutyki, rozpuszczalniki, farby, chemikalia i odczynniki
fotograficzne, żywice, impregnaty, oleje. Odpady te powinny być wydzielane z ogólnego
strumienia zmieszanych odpadów komunalnych i zbierane w sposób selektywny.
Na terenie powiatu nie prowadzi się zbiórki tych odpadów.
Zbiórka selektywna odpadów niebezpiecznych powinna przebiegać różnie, w zależności od
rodzaju odpadów, i tak:
• baterie, ogniwa, lampy fluorescencyjne powinny być zbierane w sklepach, centrach
handlowych prowadzących sprzedaż tych artykułów lub sprzętu zawierającego
baterie; realizacja powinna się zaczynać od dużych jednostek handlowych,
• przeterminowane leki – zbiórka w wybranych aptekach do specjalnych pojemników,
• przeterminowane środki ochrony roślin i opakowania po nich – zbiórka prowadzona
przez punkty sprzedaży tych artykułów, zgodnie z ustawą o opakowaniach,
• oleje – powinny być zbierane przez stacje paliw,
• pozostałe odpady niebezpieczne powinny być zbierane przez Gminne Punkty
Gromadzenia Odpadów Niebezpiecznych lub przez mobilne punkty przyjmowania
odpadów niebezpiecznych prowadzące okresowo odbiór tych odpadów.
Zbiórkę odpadów niebezpiecznych powinny też prowadzić istniejące składowiska,
posiadające wymagane zaplecze magazynowe. Ze względu na dużą różnorodność tych
odpadów i rozproszenie, wskaźniki odzysku tych odpadów z reguły nie są duże, ale powinny
z biegiem lat podlegać wzrostowi.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
52
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Ilości odpadów niebezpiecznych w odpadach komunalnych w powiecie sandomierskim
wynoszą:
Lata
ilość odpadów
niebezpiecznych
wytworzonych
Mg
poziomy selektywnej
zbiórki
%
ilość odpadów
niebezpiecznych
zbieranych
selektywnie
Mg
2005 152
15
23
2010 151
50
76
2014 149
80
119
Wykres 6.4.1. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi w powiecie
sandomierskim w latach 2005-2014 – prognoza
152
151
149
23
76
119
0
25
50
75
100
125
150
175
2005 r.
2010 r.
2014 r.
Mg
wytworzone
zbiórka selektywna
Przyjmuje się, że rozpoczęcie akcji selektywnej zbiórki tych odpadów w latach 2007 – 2010
powinno przynieść efekt w postaci wydzielenia 10 % powstałych odpadów z ogólnego
strumienia odpadów komunalnych.
6.5. Odpady opakowań
Gospodarkę odpadami opakowaniowymi reguluje ustawa o obowiązkach przedsiębiorców
Celem tego uregulowania jest zapewnienie osiągnięcia minimalnych poziomów odzysku dla
poszczególnych opakowań w latach 2003 – 2007. W tym okresie powinien być osiągnięty
pełny system odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, co przedstawia tabela 6.5.1.
1
ustawa z dnia 11 maja 2001r o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi
odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej. (Dz.U. Nr .63 poz.639).
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
53
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 6.5.1. Wskaźniki procentowe odzysku odpadów opakowań
(wg rozporządzenia RM z dnia 30.06.2001 w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu
odpadów opakowaniowych i poużytkowych)
L.p.
rodzaj
opakowania
200
2
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8 - 201
0
201
1 - 201
5
1.
tworzywa
szt.
7 10 14 18 22 25 30 35
2.
papier
i
tektura 37 38 39 42 45 48 50 55
3. szkło
13 16 22 29 35 40 45 50
4.
metale
15 20 25 30 35 40 45 50
5. wielomateriałowe 5 8 12 16 20 25 30 35
System gospodarki odpadami opakowaniowymi wymaga wdrożenia selektywnej zbiórki
odpadów, wybudowania sortowni ze wstępnym przygotowaniem surowców wtórnych
opakowaniowych i budowy zakładów oraz wdrożenia nowych technologii odzysku
i recyklingu odpadów opakowaniowych.
Prognozowane ilości wytworzonych, poddanych recyklingowi i odzyskowi odpadów
opakowaniowych przedstawia poniżej tabela 6.5.2.
Tabela 6.5.2. Ilości odpadów opakowaniowych, poddanych
recyklingowi i odzyskowi – prognoza
Lp.
rodzaj odpadu
% recykli
ngu
szacowana
ilość
odpadów
w 2005 r.
Mg
Ilość
odpadów ,
którą należy
poddać
recyklingowi
Mg
% recykli
ngu
szacowana
ilość
odpadów
w 2010 r.
Mg
Ilość
odpadów ,
którą należy
poddać
recyklingowi
Mg
%
re
cy
kli
n
g
u
szacowana
ilość
odpadów
w 2014 r.
Mg
Ilość
odpadów ,
którą należy
poddać
recyklingowi
Mg
1.
Opakowania z
papieru i tektury
42
1.106 464,5
50
1.105 552,5
55
1.094 601,7
2.
Opakowania ze
szkła
29
1.355 393,0
45
1.366 614,7
50
1.366 683,0
3.
Opakowania z
tworzyw
sztucznych
18 481 86,6
30 475 142,5
35 461 161,3
4.
Opakowania
wielomateriałowe
16 124 20.0
30 124 37,2
35 123 43,0
5.
Opakowania z
blachy stalowej
30 116 34,8
45 114 51,3
50 113 56,5
6.
Opakowania z
aluminium
30 33 9,9
45 33 14,8
50 33 16,5
Razem 3.215
1.008,8
3.217 1.413,0
3.190 1.562,1
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
54
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 6.5.2. Prognoza zmian ilości odpadów opakowaniowych,
poddanych recyklingowi i odzyskowi
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
wyt
worzo
ne
odzys
kane
wyt
worzo
ne
odzys
kane
wyt
worzo
ne
odzys
kane
2005
2010
2014
Opakowania z papieru i tektury
Opakowania ze szkła
Opakowania z tworzyw sztucznych
Opakowania wielomateriałowe
Opakowania z blachy stalowej
Opakowania z aluminium
Odzysk odpadów opakowaniowych jest realizowany w gminie Zawichost, a organizowany
w Sandomierzu, gdzie też w 2003 r. uruchomiono sortownię do dalszego rozdziału odpadów
opakowaniowych zbieranych selektywnie oraz poddaje się wstępnemu przygotowaniu
w zależności od wymagań odbiorców.
Selektywną zbiórką objęte są opakowania papierowe i tekturowe, z tworzyw sztucznych
i szkła. Ze względu na indywidualny odzysk opakowań aluminiowych i ich zbywanie
w punktach skupu metali kolorowych, nie wdraża się selektywnej zbiórki opakowań
metalowych.
Ze względów ekonomicznych jak i organizacyjnych realizacją zbiórki selektywnej odpadów
opakowaniowych zajmują się podmioty gospodarcze posiadające zezwolenie na zbiórkę
i odzysk odpadów. Z reguły one też z własnych środków lub ze wsparciem funduszy ochrony
środowiska gmin, powiatu wyposażają centra zbiórki odpadów opakowaniowych w specjalne
pojemniki.
Selektywna zbiórka odpadów opakowaniowych powinna być realizowana różnymi systemami
w zależności od charakteru zabudowy mieszkaniowej.
Preferowane powinny być systemy:
• w zabudowie wielorodzinnej lub skoncentrowanej jednorodzinnej – system gniazdowy
– w wyznaczonym miejscu ustawia się pojemniki od 0,7 – 3,6 m
3
kolorowe
przeznaczone na poszczególne rodzaje odpadów, opróżniane w zależności od
szybkości napełnienia. Segregacja następuje u źródła lub w gnieździe;
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
55
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
• w zabudowie zagrodowej – rozproszonej bądź szeregowej – system kolorowych
worków na poszczególne opakowania. Segregacja następuje u źródła. Odbiór
następuje raz na miesiąc lub z częstotliwością określoną umową. W tym systemie
możliwe jest selektywne zbieranie opakowań metalowych.
System zbiórki odpadów opakowaniowych powinien być rozszerzony na kolejne gminy
i połączony powinien być z promocją akcji. Zalecane jest włączenie szkół do selektywnej
zbiórki odpadów opakowaniowych.
Zakres zbiórki selektywnej może ulec zmianie z chwilą rozpoczęcia produkcji paliwa
zastępczego. Zasadna będzie wtedy rezygnacja ze zbiórki opakowań papierowych
i kartonowych.
6.6. Tworzywa sztuczne
Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe stanowią około 9,4
% wszystkich odpadów
komunalnych. Do tej grupy odpadów zalicza się głównie elementy infrastrukturalne – rury,
izolacyjne gąbki, pianki, obudowy, stolarka budowlana, okładziny kabli, ścian. Część tych
odpadów zawiera
w składzie chlor, co sprawia, że zagospodarowanie w formie paliwa wymaga specjalnej
instalacji. Wyjątkiem jest przemysł cementowy, mogący bez ryzyka spalać ten rodzaj odpadu.
Selektywna zbiórka tej grupy odpadów w pierwszej kolejności jest uzasadniona, jeśli
występuje zainteresowanie przetworzeniem takiego surowca wtórnego w drodze recyklingu.
W powiecie sandomierskim selektywna zbiórka tych odpadów będzie częściowo realizowana
razem z opakowaniami z tworzyw sztucznych, stanowiąc domieszkę. Zbiórka odpadów
tworzyw sztucznych o większych rozmiarach powinna mieć charakter indywidualny,
połączony często
z odpadami budowlanymi.
Ta grupa odpadów powinna być zaliczona do grupy odpadów palnych i przerobiona na paliwa
alternatywne dla cementowni.
Na terenie powiatu w poszczególnych latach powstaną ilości odpadów tworzyw sztucznych
podane w tabeli 6.6.1.
Tabela 6.6.1. Ilości odpadów tworzyw sztucznych w latach 2005-2010-2014.
lata
rodzaj odpadu
2005 2010 2014
Tworzywa sztuczne
nieopakowaniowe
1.493 1.476 1.432
Tworzywa sztuczne
opakowaniowe
481 475 461
Razem
1.974 1.951 1.893
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
56
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wykres 6.6.1. Gospodarka odpadami tworzyw sztucznych w powiecie
sandomierskim w latach 2005-2014 – prognoza
1 974
1 951
1 893
355
585
663
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
1 600
1 800
2 000
2 200
2005 r.
2010 r.
2014 r.
Mg
wytworzone
zbiórka selektywna
Wykorzystanie odpadów z tworzyw sztucznych zarówno opakowaniowych jak
i nieopakowaniowych w formie paliw zastępczych pozwala zaoszczędzić w poszczególnych
latach:
2005
- 3.150 Mg
węgla kamiennego
2010
- 3.100 Mg
węgla kamiennego
2014
- 3.000 Mg
węgla kamiennego
Wykorzystanie tworzyw sztucznych jako paliwa może wyprzeć inne metody odzysku
i recyklingu tych dwu strumieni odpadów. Może to być realizowane w cementowni lub
w ciepłowni spalającej węgiel.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
57
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
7. Projektowany system gospodarki odpadami
System gospodarki odpadami w powiecie sandomierskim powinien zapewnić realizację:
• kompletności usług odbioru i usuwania odpadów od wytwórców,
• obsługi sieci selektywnej zbiórki odpadów,
• sortowania odpadów na poziomie gospodarstw domowych, biur, zakładów
usługowych, rzemieślniczych, placówek obsługi ludności,
• kompostowania zebranych z selektywnej zbiórki odpadów ulegających biodegradacji,
• dalszego sortowania i wstępnego przygotowania selektywnie zebranych odpadów wg
wymagań recyklerów
lub zakładów unieszkodliwiania, w tym dla cementowni –
paliwa zastępczego,
• składowania odpadów, których nie można wykorzystać, zagospodarować w inny
sposób niż składowanie.
Wybrane grupy odpadów – oleje, akumulatory, środki ochrony roślin i opakowania po nich,
odpady opakowaniowe, będą zbierane i zagospodarowywane przez wyspecjalizowane
o zasięgu regionalnym, wojewódzkim bądź krajowym – przedsiębiorstwa lub organizacje
odzysku, producentów.
Powiatowy system gospodarki odpadami będzie realizowany przez:
• Ekologiczny Związek Gmin Dorzecza Koprzywianki dla gmin: Sandomierz,
Samborzec, Koprzywnica, Obrazów, Łoniów i Klimontów powiatu sandomierskiego,
gmin Baćkowice, Iwaniska, Lipnik, Opatów z powiatu opatowskiego oraz Bogorii
z powiatu staszowskiego,
• Związek Gmin (porozumienie międzygminne) dla gminy Zawichost z powiatu
sandomierskiego, gmin Annopol, Trzydnik, Gościeradów z powiatu kraśnickiego.
Związki pozostaną otwarte dla pozostałych gmin: Wilczyc i Dwikóz, jak i gmin sąsiednich
z innych powiatów.
Zarządzającym projektowanym system powinien zostać EZGDK, mający charakter
organizacji ponadpowiatowej – rejonowej, działający na obszarach 3 z 4 powiatów Rejonu
Południowo-Wschodniego Gospodarki Odpadami i skupiający ⅔ gmin powiatu
sandomierskiego.
Na terenie powiatowego systemu gospodarki odpadami usługi i transport odpadów,
wyposażenia gospodarstw domowych w pojemniki zapewniają firmy podległe gminom –
w formie spółek prawa handlowego, zakładów budżetowych gmin, zakład podległy EZGDK
jak i prywatne przedsiębiorstwa posiadające wymagane zezwolenia i zapewniające wymagany
standard jakości usług i posiadające specjalistyczne wyposażenie techniczne.
W gminach, gdzie brak jest komunalnych zakładów gospodarki komunalnej, wykonawcy
usług zastaną wyłonieni w drodze przetargów publicznych.
Nadzór nad działalnością usługową odbioru i transportu odpadów komunalnych pełnią
wójtowie, burmistrzowie gmin i ich służby, kontrolując realizację odbioru odpadów dla
100 % mieszkańców gminy, prowadzenie selektywnej zbiórki, jakości świadczonych usług.
Rady gmin ustalać będą stawki cen za usługi i odbiór odpadów.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
58
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Schemat systemu gospodarki odpadami komunalnymi przedstawiono na rys. 7.1.
Rysunek 7.1.
Schemat systemu gospodarki odpadami komunalnymi powiatu sandomierskiego
Mokre
Gospodarstwa
domowe
Suche *
Kompostowanie
Segregacja,
pakowanie
Selektywna
zbiórka
Składowanie
makulatura
szkło
Sortowanie
metale
tworzywa
sztuczne
odpady
wielkogabarytowe
Demontaż
segregacja
Paliwa zastępcze
odpady
budowlane
odpady
niebezpieczne
odbiorcy
poza
systemem
Odpady zielone
osady ściekowe
Składowanie
odpadów
obojętnych
* odpady „suche” i zmieszane są kierowane do sortowania.
System gospodarki odpadami dla powiatu powinien być otwarty i nakierowany na współpracę
z prywatnymi podmiotami gospodarczymi na zasadzie realizacji poszczególnych zadań,
a także finansowania niektórych niezbędnych inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-
prywatnego.
W szczególności odnosić się to będzie do transportu, wyposażania gmin w zbiorniki, worki
do selektywnej zbiórki wybranych odpadów i zbierania, transportu, sortowania, demontażu
wstępnego, a nawet końcowego przerobu, zagospodarowania odpadów.
Uzupełnieniem systemu gospodarki odpadami komunalnymi w powiązaniu z edukacją,
podnoszeniem świadomości ekologicznej, powinny być programy autorskie w szkołach
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
59
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
podstawowych, gimnazjach i liceach. W ramach takich programów edukacyjnych powinny
być:
• prowadzone pogadanki, lekcje, konkursy z zakresu środowiska naturalnego, jego
ochrony, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony przed odpadami,
• prowadzone zbiórki surowców wtórnych – makulatury, szkła, tworzyw sztucznych,
opakowań aluminiowych, a także baterii i ogniw,
• przeprowadzane konkursy na szczeblu gmin i powiatu o najlepszą klasę – szkołę
w zbiórce wybranych odpadów (w przeliczeniu na jednego ucznia).
Dla zwycięskich klas i szkół przyznanie nagród rzeczowych w postaci bibliotek i filmotek
z zakresu ekologii, wyposażenia szkół w komputery, a najlepszym uczniom przyznanie
nagród rzeczowych. Środki finansowe na realizację tych programów powinny pochodzić
z WFOŚiGW, PFOSiGW, GFOSiGW lub z budżetu gmin.
Uczestnikami w realizacji programów powinni być:
• młodzież organizująca różne akcje jak: sprzątanie świata, światowe dni ochrony
środowiska, światowy dzień wody, Dzień Lasu, Dzień Przyrody itp.,
• nauczyciele realizujący programy edukacyjne z wykorzystaniem elementów ochrony
środowiska,
• pracownicy gmin, starostwa, ekolodzy, przyrodnicy, leśnicy, którzy byliby zapraszani
na lekcje, apele, akcje, na których przybliżaliby młodzieży zagadnienia ekologii,
ochrony środowiska, w tym ochrony przed odpadami,
• przedsiębiorcy działający w sferze ochrony środowiska, jak firmy zbierające odpady,
prowadzące segregację i przetwórstwo odpadów, prowadzące składowiska odpadów.
Przedsiębiorstwa te powinny zapewniać bieżący odbiór zebranych w szkołach surowców
wtórnych oraz baterii i ogniw, ewentualnie wyposażyć szkoły w pojemniki do selektywnej
zbiórki, fundując nagrody,
Alternatywnie pojemniki do selektywnej zbiórki dla szkół może zakupić gmina
i starostwo – dla szkół ponadgimnazjalnych (ze środków WFOŚiGW oraz GFOŚiGW lub
WFOŚiGW i PFOŚiGW).
W ramach realizacji programów edukacyjnych powinno się uwzględnić akcję inwentaryzacji
dzikich wysypisk odpadów w najbliższej okolicy i składanie „raportów” władzom gminy.
Pomoże to szybko likwidować nielegalne składowiska i poprawiać estetykę najbliższej wsi,
osiedla.
Wyodrębnione podsystemy gospodarki odpadami będą realizowane przez wytwórców
niektórych towarów wraz z sieciami handlowymi jak zbiórka i odzysk akumulatorów, olejów,
sprzętu chłodniczego i klimatyzacyjnego, substancji niebezpiecznych i opakowań po nich
oraz przeterminowanych środków ochrony roślin i opakowań po nich.
Zakres zbiórki selektywnej zużytych dóbr konsumpcyjnych przez producentów i sieci
dystrybucji oraz niektórych elementów do tych dóbr może się rozszerzać na samochody,
sprzęt AGD, TV, komputery, baterie, lampy fluorescencyjne.
Podstawowe obiekty i instalacje działające w systemie gospodarki odpadami będą
zlokalizowane w Sandomierzu oraz w Janczycach, gdzie będzie zlokalizowany rejonowy
Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Ekologicznego Związku Gmin Dorzecza
Koprzywianki. Pomocniczą rolę może pełnić składowisko w Szymanowicach Dolnych,
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
60
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
głównie w zakresie kompostowania. Lokalną rolę będą spełniać gminne składowiska
w Bugaju i Słupczy (do czasu zamknięcia).
W Sandomierzu na bazie PGKiM rozpoczęła działalność sortownia odpadów selektywnie
zbieranych, która będzie przejmować głównie odpady opakowaniowe z Sandomierza,
a w dalszych latach z okalających gmin – Dwikozy, Wilczyce, Obrazów, Samborzec,
Koprzywnica. Uzupełniającą rolę będą pełnić firmy: SanTa EKO z Sandomierza oraz ZOM
Retman z Ostrowca Św., prowadzący selektywną zbiórkę opakowań w niektórych gminach
oraz na rzecz podmiotów gospodarczych. Firma SanTa EKO specjalizuje się też w zbiórce
odpadów niebezpiecznych oraz w demontażu, zbiórce, transporcie odpadów zawierających
azbest.
Druga sortownia będzie funkcjonować na bazie Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych
w Janczycach, zbierająca odpady selektywnie zbierane w gminach Łoniów, Klimontów
i pozostałych gmin związku.
Kompostownia odpadów powinna być zrealizowana w Zakładzie Utylizacji Odpadów
Komunalnych w Janczycach, a w powiecie rolę pomocniczą może pełnić polowa
kompostownia w Szymanowicach Dolnych, przejmująca osady z oczyszczalni ścieków,
odpady ulegające biodegradacji – kuchenne i roślinne z gospodarstw domowych i odpady
z przemysłu owocowo-warzywnego, nie nadające się do gospodarczego wykorzystania jako
pasze lub surowiec do dalszego przetwórstwa.
System powiatowy powinien wejść w system rejonowy zbiórki odpadów palnych i produkcji
paliwa zastępczego dla Cementowni Ożarów.
Specjalistyczny Zakład produkcji paliwa zastępczego powinien powstać na terenie powiatu
opatowskiego i swoim obszarem zbiórki powinien objąć powiaty sandomierski, opatowski,
ostrowiecki, staszowski.
Zakład taki powinien powstać w latach 2004 – 2005. Do tego czasu powinien powstać
podsystem zbiórki selektywnej odpadów palnych zarówno komunalnych jak i przemysłowych
w tym niebezpiecznych jak oleje, rozpuszczalniki, itp.
Wprowadzenie systemu selektywnej zbiórki odpadów
palnych spowoduje zmianę zakresu
selektywnej zbiórki strumieni – tworzyw sztucznych, papieru i tektury.
Ze względu na znaczne wartości energetyczne, odpady te powinny wejść w skład strumienia
odpadów palnych, a tym samym nastąpi rezygnacja z selektywnej zbiórki papieru, tworzyw
sztucznych, opakowań wielomateriałowych, drzewnych.
Lokalizacja zakładu paliw zastępczych uzależniona będzie od porozumienia przyszłego
inwestora tego zakładu, Cementowni Ożarów i Związku oraz gmin. Przy rosnących cenach
paliw konwencjonalnych oraz braku popiołów ze współspalania odpadów w procesie wypału
klinkieru ten kierunek unieszkodliwiania odpadów stawał się będzie szczególnie pożądany
i opłacalny dla każdej strony.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
61
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
8. Przedsięwzięcia i harmonogram ich realizacji w latach 2004 – 2008
8.1. Przedsięwzięcia organizacyjne, edukacja
okres realizacji, lata
nakłady mln. zł
Lp.
nazwa przedsięwzięcia/zadania
nn
e
fu
z
wykonawca
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
śr.w
łasn
e gmin
śr. pomocy z UE
I
n
d.
zagra
ni
c
n
e
razem
1.
a) Powołanie spółki zarządzającej system gospodarki
odpadami EZGDK
b) Włączenie dalszych gmin do EZGDK
Zarząd związku
Wójtowie
2.
Osiągnięcie poziomu 100% zorganizowanego odbioru
odpadów komunalnych z gospodarstw domowych
poprzez:
a) pokrycie
działalnością firm wywozu odpadków
100% obszaru regionu
b) kontrola zawierania umów na wywóz i ich
przestrzegania
Burmistrz,
Wójt
Gminy
3.
Organizacja zbiórki selektywnej odpadów
wielkogabarytowych i budowlanych
a) opracowanie projektu systemu zbiórki
b) wykonanie punktów (placów) zbiórki w
wyznaczonych terminach
c) rozpisanie przetargów i zawarcie umów z
wykonawcami oraz obsługą zbiórki.
Zarząd związku
Zarząd powiatu
gminy
(kontrola)
0,2
0,8
1,0
2,0
4.
Organizacja zbiórki selektywnej odpadków domowych
„mokre” – „suche” z wyposażeniem punktów
gromadzenia, stworzeniem zachęt ekonomicznych,
organizacja odbioru do kompostowania i na paliwa
zastępcze
Burmistrz
Sandomierza
Zarząd związku
0,2
0,6
0,8
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
62
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
5.
Organizacja zbiórki selektywnej odpadów
niebezpiecznych: baterii, środków farmaceutycznych,
środków ochrony roślin i opakowań po nich, świetlówek,
azbestu
a) wyposażenie gminnych punktów zbiórki ON
zawarcie umów z zarządcami tych punktów,
b) zawarcie umów na odbiór i zagospodarowanie ON
Zarząd związku
Burmistrzowie
Wójtowie
-
0,5
-
-
0,5
6.
Kontynuacja i intensyfikacja akcji szkoleń i podnoszenia
świadomości społecznej
Zarząd powiatu
Burmistrzowie,
Wójtowie gmin
0,3
-
-
-
0,3
7.
Monitoring gospodarki odpadami przemysłowymi
Zarząd powiatu
0,01
0,01
8.
Demontaż i składowanie odpadów zawierających
azbest zgodnie z przyjętym programem likwidacji
azbestu i pozyskiwanymi środkami
Zarząd Powiatu,
Burmistrzowie,
Wójtowie, osoby
prawne, osoby
fizyczne
Lata 2004-2014
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
63
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
8.2. Przedsięwzięcia inwestycyjne
okres realizacji, lata
nakłady mln. zł
Lp.
nazwa przedsięwzięcia/zadania
wykonawca
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
9
śr.w
łasn
e
gmin
NFO
Ś
iGW
Ek
o
z
fu
n
d
u
s
ag
ra
n
ic
zn
e
śr. pomoc
y
z UE
Inne
fu
nd.
z
Raze
m
1.
Likwidacja i rekultywacja składowisk odpadów:
a) Gmina Samborzec - Samborzec
b) Gmina Koprzywnica - PMOK
c) Gmina Dwikozy - Słupcza
d) Gmina
Łoniów - Piaseczno
Starosta,
Wójtowie Gmin
Właściciel
składowiska
0,237
0,200
0,520
2.
1. Modernizacja i przebudowa składowiska Bugaj Gm.
Wilczyce
2
2. Modernizacja i rozbudowa składowiska Szymanowice
Dolne Gm.Klimontów:
a) budowa kompostowni płytowej
b) budowa nowej kwatery
c) budowa gminnego punktu zbierania odpadów
niebezpiecznych
d) likwidacja mogilnika
Wójtowie
Gmin
0,500
2,100
3.
Budowa zakładu unieszkodliwiania odpadów komunalnych
w Janczycach
a) składowisko o przepustowości 25 tyś Mg /rok
b) kompostownia o przerobie 1.500 Mg/rok
c) sortownia odpadów o przerobie 1,5 tyś Mg/rok
d) punkt
przyjęć i demontażu odpadów
wielkogabarytowych
e) stacja
przeładunku odpadów niebezpiecznych
f) wyposażenie techniczne
Zarząd
EZGDK
9,801
0,686
1,471
0,075
0,005
2,298
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
64
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
4.
Budowa kwatery na odpady azbestowe
EZGDK
Starosta
Gminy
1,200
5.
Budowa GPZON lub zakup mobilnego PZON
Burmistrzowie,
Wójtowie
Zarząd EZGDK
0,500
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
65
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
8.3.
Harmonogram usuwania i koszty unieszkodliwiania odpadów azbestowych
w powiecie sandomierskim.
Szacowana łącza ilość odpadów azbestowych budowlanych
46.820 Mg
Szacowana ilość odpadów azbestowych u osób prawnych
11.705 Mg
Szacowana ilość odpadów azbestowych u osób fizycznych
35.115 Mg
Cykl usuwania odpadów azbestowych
25 lat
Roczne ilości usuwanych i unieszkodliwianych odpadów azbestowych
azbestowych osób prawnych
469 Mg
Roczne ilości usuwanych i unieszkodliwianych odpadów azbestowych
azbestowych osób fizycznych
1.404 Mg
Średni koszt demontażu i unieszkodliwiania
700 zł/Mg
Niezbędne środki na roczne unieszkodliwienie u osób prawnych
328.300 zł
Niezbędne środki na roczne unieszkodliwienie u osób fizycznych
982.800 zł
Proponuje się by udział osób fizycznych w likwidacji odpadów azbestowych wynosił 25 %,
pozostałe: 50 % – ze środków WFOŚiGO i 25 % z innych środków pomocowych.
Udziały finansowe dla osób fizycznych w skali roku powinny wynosić :
• 245.700 zł – wkład własny osób fizycznych,
• 491.400 zł – dotacja z WFOŚiGO,
• 245.700 zł – z innych źródeł pomocowych.
Średni koszt unieszkodliwiania 1m
2
płyty azbestowej – 77 zł.
Koszty mogą ulec obniżeniu, o 25 - 35 %, jeśli na składowiskach gminnych udałoby się
wybudować kwatery na odpady azbestowe.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
66
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
8.4. Zadania strategiczne w latach 2004 – 2014 dla powiatu sandomierskiego
Zadanie
strategiczne
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów 100% mieszkańców
X
X
X
Poprawa efektywności i zakresu selektywnej zbiórki odpadów
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Zapewnienie regularnego odbioru odpadów
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Prowadzenie programu informacyjno-edukacyjnego dla społeczeństwa i
przedsiębiorców
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Organizacja i doskonalenie rejonowego i lokalnych systemów gospodarki
odpadami komunalnymi
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Likwidacja i przebudowa składowisk odpadów komunalnych zgodnie z
obowiązującym prawem
X
X
X
X
X
X
Budowa składowiska odpadów komunalnych zgodnie z obowiązującym
prawem
X
X
Zapewnienie zbiórki odpadów, ich odzysku i recyklingu na poziomach
określonych wymogami prawnymi
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Osiągnięcie określonych w planie poziomów zagospodarowania
komunalnych osadów ściekowych
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Osiągnięcie określonych w planie poziomów zbiórki odpadów
niebezpiecznych wytworzonych w sektorze komunalnym
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Budowa kompostowni o przepustowości 1500 Mg odpadów rocznie
X
Redukcja do 53 % (wagowo) ilości kierowanej na składowiska w 1995 r.
poprzez poddawanie ich innym formom odzysku i unieszkodliwiania
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Zwiększenie udziału odpadów przerabianych na paliwa zastępcze.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Rozpoznanie stanu aktualnego gospodarki odpadami w małych i średnich
przedsiębiorstwach
X
Monitoring gospodarki odpadami powstającymi w sektorze gospodarczym
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Zwiększenie udziału odzyskiwanych i ponownie stosowanych w procesach
produkcyjnych odpadów przemysłowych
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Demontaż i unieszkodliwianie odpadów zawierający azbest
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
67
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
9. Wnioski z analizy oddziaływania projektowanych przedsięwzięć na środowisko
Oddziaływanie odpadów na środowisko naturalne objawia się głównie przez pogorszenie
jakości wód powierzchniowych i podziemnych oraz wzrost zanieczyszczeń powietrza
i powierzchni ziemi. Najbardziej zauważane i długotrwałe są wpływy odpadów na wody,
wywołane migracją zanieczyszczeń zawartych w odciekach ze składowisk. W mniejszym
stopniu objawiają się wpływy na jakość powietrza i powierzchni ziemi.
Skalę oddziaływań składowisk na środowisko przyrodnicze obrazuje monitoring składowisk,
prowadzony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 8 grudnia 2002 r. w sprawie
zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów
(Dz. U. Nr 220 poz. 1858).
Rozporządzenie to określa: zakres badań, częstotliwość, zakres parametrów wskaźnikowych,
czas prowadzenia monitoringu, minimalne ilości punktów poboru próbek, wskaźniki
techniczne składowiska, strukturę przyjmowanych odpadów oraz zakres pomiarów danych
meteorologicznych.
W większości przypadków są to nowe wymagania, które nie były określane na
składowiskach.
Badania monitoringowe prowadzone powinny być dla fazy eksploatacyjnej jak i dla fazy
poeksploatacyjnej przez minimum 5 lat od zamknięcia składowiska.
Wyniki uzyskiwane z monitoringu przekładane są organom ochrony środowiska, które na ich
podstawie mogą rozszerzyć zakres badań lub ograniczyć czas prowadzenia monitoringu
w fazie poeksploatacyjnej. Dane uzyskane z monitoringu pozwalają śledzić zachodzące
zmiany w środowisku, stopień oddziaływania składowiska na poszczególne elementy
środowiska oraz podejmować niezbędne działania zmierzające do eliminowania lub
ograniczenia negatywnych oddziaływań na środowisko.
9.1. Potencjalne zagrożenie dla środowiska wodnego i glebowego
Składowane odpady na składowiskach są źródłami emisji zanieczyszczeń wodnych. Wielkość
ładunku tych zanieczyszczeń zależy od rodzaju składowanych odpadów, warunków
fizykochemicznych istniejących w bryle odpadów, wielkości opadów atmosferycznych.
Przy braku uszczelnień mineralnych lub sztucznych dna składowiska, braku drenażu
i ujmowania odcieków, powstające ładunki zanieczyszczeń spływające wraz z wodami
opadowymi oraz wodą powstałą z rozkładu i mineralizacji odpadów, stanowią poważne
zagrożenie dla środowiska wodnego. Przenikające do ziemi odcieki, szczególnie na terenach
drenażowych wód czwartorzędowych i trzeciorzędowych, stanowią zagrożenia dla wód
GZWP.
Innego typu zagrożeniem jest usytuowanie składowisk w strefach zalewowych. Powódź może
spowodować rozmycie składowiska, a w konsekwencji degradację znacznych powierzchni
ziemi i wód.
Odcieki ze składowisk, w szczególności zawierających frakcję organiczną, zawierają znaczne
ładunki zawiesin, chlorków, siarczanów sodu i potasu, metali ciężkich, żelaza, związków
azotowych, fosforowych, kwasów humusowych oraz bardzo wysokich BZT5 i ChZT.
W odciekach występują znaczne zanieczyszczenia bakteriologiczne co może spowodować
skażenie wód w studniach i ich nieprzydatność.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
68
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Niewłaściwie prowadzona technologia składowania – brak bieżącego zagęszczania
i zasypywania złożonych odpadów, szczególnie lekkich frakcji, staje się źródłem
zanieczyszczenia gleby wokół składowisk.
Nie przystąpienie do zamykania i rekultywacji składowisk nie spełniających wymogów
izolacyjnych i nie prowadzących ujmowania odcieków, nie prowadzących badań
minitoringowych wód powierzchniowych, podziemnych i odcieków, spowoduje dalszą
degradację środowiska.
Na podstawie przeglądów ekologicznych istniejących składowisk, a także oceny pozostałych
dwu składowisk – w tym Gminnego Punktu Gromadzenia Odpadów (Koprzywnica) –
wynika, że monitoring wód podziemnych był prowadzony tylko dla składowisk
w Szymonowicach Dolnych i Piasecznie. Składowiska te od bieżącego roku powinny
zwiększyć częstotliwość tych badań do kwartału, rozszerzyć zakres badań o wskaźniki
wymienione w cytowanym wyżej rozporządzeniu oraz objąć tymi badaniami również odcieki
i wody powierzchniowe. Pozostałe składowiska powinny do końca 2005 roku wykonać sieć
monitoringu wód podziemnych i rozpocząć ich badania, natomiast na bieżąco prowadzić
badania jakościowe odcieków i wód powierzchniowych z częstotliwością określoną
w rozporządzeniu. W przypadku pojawienia się istotnych oddziaływań, zarządcy składowisk
wraz z organami ochrony środowiska – głównie WIOŚ – powinni podjąć działania
ograniczające oddziaływania.
9.2. Zagrożenie powietrza
Składowiska odpadów komunalnych, zawierających znaczne ilości frakcji organicznej, są
źródłem emisji zanieczyszczeń bakteriologicznych, gazowych i odorów do powietrza.
Powstające w wyniku procesów biochemicznych produkty gazowe, głównie metan CH
4
,
siarkowodór H
2
S, tlenek węgla CO, pary aldehydów i alkoholi, są emitowane przez cały czas
eksploatacji i po zamknięciu – do czasu zakończenia mineralizacji, co może trwać do
kilkunastu lat.
Szczególne zagrożenia powoduje metan, który może przemieszczać się nieszczelnościami
w glebie na dalsze odległości. W zakresie stężeń od 3,5 % do 14,5 % w powietrzu stanowi on
mieszankę wybuchową. Metan należy też do gazów cieplarnianych.
Brak odgazowania na składowiskach – czynnego lub biernego, dla małych składowisk jest
przyczyną wielu zagrożeń dla środowiska atmosferycznego.
Procesy technologiczne na składowiskach, prowadzone niezgodnie z wymogami, są również
źródłem emisji aerozoli zawierających bakterie i inne ustroje, które z wiatrem mogą być
rozprzestrzeniane na znaczne odległości. Zbyt małe lub zupełny brak zagęszczania odpadów,
zbyt rzadkie stosowanie przesypek, przyczynia się do wzrostu emisji aerozoli z bakteriami.
Większe składowiska odpadów, zawierające znaczne ilości frakcji organicznej powinny mieć
aktywne (podciśnieniowe) odgazowanie, z energetycznym wykorzystaniem biogazu (około
60 % CH
4
). Brak odgazowania na składowiskach stwarza istotne zagrożenie awaryjne.
Z przeglądów ekologicznych składowisk jak i informacji z pozostałych składowisk wynika,
że żaden zarządca nie prowadzi monitoringu gazu składowiskowego w zakresie trzech
podstawowych wskaźników – CH
4
, CO
2
, O
2
. Brak tych danych nie pozwala określić skali
procesów biochemicznych zachodzących w bryle składowisk, ilości powstającego biogazu,
a tym samym niemożliwe jest określenie sposobu prowadzenia odgazowania składowiska
i unieszkodliwiania tych gazów. Comiesięczne badania tych parametrów pozwolą po roku
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
69
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
wybrać najwłaściwsze rozwiązanie sposobu odgazowania jak i dalszego postępowania
z gazem – spalanie w pochodni lub energetyczne wykorzystanie. W hierarchii działań,
w pierwszej kolejności powinny być rozstrzygnięte te sprawy dla składowiska Piaseczno – ze
względu na bardzo znaczne ilości zdeponowanych odpadów i dużej zawartości frakcji
organicznej na tym składowisku oraz dla składowiska Samborzec ze względu na konieczność
prowadzenia rekultywacji. Projekt rekultywacji winien ująć również zagadnienie
odgazowania.
Wnioski:
• składowiska powiatu sandomierskiego zlokalizowane w strefach zalewowych oraz
w rejonie GZWP wymagają zamknięcia i zabezpieczenia przed zagrożeniem
środowiska wodnego,
• składowiska komunalne są źródłem zagrożeń jakości powietrza gazami
składowiskowymi oraz aerozolami,
• brak odgazowania składowisk stwarza zagrożenie wybuchem i poważną awarią
budowlaną,
• niewłaściwie prowadzona eksploatacja stwarza zagrożenie dla powierzchni ziemi
przemieszczanymi lekkimi frakcjami odpadów,
• składowiska, w szczególności przyzboczowe, w Słupczy i Bugaju mogą stwarzać
zagrożenie obsunięcia się skarpy, stąd nieodzowne jest określenie współczynnika
osiadania odpadów. Badanie tego parametru powinno być prowadzone dla składowisk
eksploatowanych jak i dla składowiska Samborzec,
• składowiska nie posiadają wagi, a kubatura przyjmowanych odpadów ze zrozumiałych
względów obarczona jest znacznym błędem, dlatego konieczne jest coroczne
określanie kubatury przyjętych odpadów na podstawie obmiarów geodezyjnych.
Dotyczyć to powinno wszystkich aktualnie eksploatowanych składowisk.
9.3. Przewidywane oddziaływania przy zastosowaniu proponowanych rozwiązań
Wprowadzenie zintegrowanych systemów gospodarki odpadami przyczyni się do znacznego
ograniczenia zagrożeń środowiska.
Likwidacja i rekultywacja składowisk nie spełniających wymagań określonych
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24.03.2003 r. ws szczegółowych wymagań
dot. lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia składowisk (Dz.U.Nr 61, poz.549)
przyczyni się do ograniczenia i minimalizacji negatywnego oddziaływania na środowisko.
Gminny Punkt Gromadzenia Odpadów komunalnych w Koprzywnicy powinien być
zlikwidowany przez wywiezienie zmagazynowanych odpadów na składowisko docelowe.
Budowa dużego, regionalnego zakładu unieszkodliwiania odpadów w Janczycach dla
EZGDK przyczyni się do ograniczenia oddziaływania odpadów na środowisko.
Wdrożenie systemu zbiórki odpadów ulegających biodegradacji i poddawanie ich
kompostowaniu przyczyni się do zmniejszenia powstawania odcieków zawierających
produkty rozkładu odpadów, ograniczy powstawanie gazów wysypiskowych, wyeliminuje
zagrożenia wybuchem.
Uzyskany z kompostowni kompost stanowił będzie cenny nawóz, pod warunkiem właściwej
selekcji odpadów ulegających biodegradacji.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
70
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów, przyczyni się do uzyskania cennych surowców
wtórnych, zmniejszenia zużycia surowców naturalnych oraz ograniczenia ilości
składowanych odpadów.
Budowa zakładu paliwa zastępczego dla Cementowni Ożarów przyczyni się do bezpiecznego
przekształcania odpadów palnych z ich energetycznym wykorzystaniem. Spalanie w piecu
cementowym jest bezpieczne dla środowiska, gdyż składniki kwaśne – chlorowce,
siarkowodór, siarczany – zastają związane z zasadowym surowcem do produkcji klinkieru.
Spalanie odpadów w cementowni jest też procesem bezodpadowym, gdyż popioły ze spalania
zostają związane z klinkierem.
Sposoby zamykania i rekultywacji składowisk – Samborzec, GPGO Koprzywnica, Słupcza
oraz Piaseczno – powinny być określone w projektach rekultywacji. Projekty powinny
uwzględniać kierunki docelowego zrekultywowania: Słupcza - rolniczego, Piaseczno -
leśnego. GPGO powinien być wykorzystany zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem jako
punkt czasowego magazynowania odpadów przed wywozem na składowisko docelowe. Czas
magazynowania nie powinien zasadniczo przekraczać 12 miesięcy. Odpady obecnie
składowane powinny być poddane segregacji i wywiezione.
Modernizacja i przebudowa składowisk przewidzianych do eksploatacji po 2009 roku
powinna przyczynić się do zmniejszenia ich uciążliwości dla środowiska poprzez:
• ich uszczelnienie zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska,
• rozwiązanie gospodarki odciekami (ujmowanie odcieków i ich oczyszczanie na
miejscu lub w oczyszczalni zewnętrznej),
• rozwiązanie problemu ujmowania i unieszkodliwiania gazu składowiskowego,
• prowadzenie odzysku surowców wtórnych,
• przyjmowanie i prowadzenie dekompozycji odpadów wielkogabarytowych,
• przyjmowanie do czasowego magazynowania odpadów niebezpiecznych,
• przyjmowanie i odrębne składowanie, do czasu wykorzystania do celów
technologicznych - odpadów budowlanych, mineralnych, frakcji popiołowych,
• doposażenie w urządzenia wagowe i maszyny do zagęszczania odpadów.
Wszystkie składowiska niezależnie od zakwalifikowania ich do zamknięcia lub modernizacji
powinny od 2003 roku wdrożyć mionitoring oddziaływań na środowisko. Składowiska, które
nie mają piezometrów do monitoringu wód podziemnych (z wyłączeniem składowisk
Piaseczno i Szymanowice Dolne) powinny opracować projekty sieci monitoringu, uzyskać
zatwierdzenie tych projektów i zrealizować te projekty, nie później jak do grudnia 2005 roku.
Wnioski:
• nowe, rejonowe składowisko, spełniające wszystkie wymogi ochrony środowiska,
będzie tylko w niewielkim stopniu oddziaływać na środowisko, przy wyeliminowaniu
oddziaływań na środowisko wodne i zminimalizowaniu oddziaływań na powietrze,
gleby.
• kompostownia ograniczy niekorzystne emisje gazów, odorów, odcieków, ograniczy
pojemność składowiska i przyczyni się do odzyskania surowców na wozowych,
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
71
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
• produkcja paliw zastępczych przyczyni się do bardzo znacznego ograniczenia
składowanych odpadów, ograniczenia uciążliwości składowanych odpadów na
środowisko wodne i powietrze,
• selektywna zbiórka i segregacja odpadów opakowaniowych oraz innych surowców
wtórnych przyczyni się do ograniczenia części składowanych odpadów, odzysku
substancji, ograniczenia zużycia surowców naturalnych,
• właściwa edukacja ekologiczna przyczyni się do zwiększenia efektywności
selektywnej zbiórki surowców wtórnych, odpadów ulegających biodegradacji,
odpadów niebezpiecznych, zmniejszy ilość składowanych odpadów, ograniczy
uciążliwość odpadów.
10. Sposób monitoringu i oceny wdrożenia planu
W Planie Gospodarki Odpadami dla powiatu sandomierskiego zdiagnozowano istniejący stan
gospodarki odpadami, określono prognozy emisji w latach 2004 – 2014 oraz podano sposoby
gospodarki tymi odpadami.
Istotnym elementem zarządzania gospodarki odpadami jest baza danych utworzona na
szczeblu wojewódzkim. Pozwala ona monitorować ilości wytworzonych odpadów, sposób
gospodarowania tymi odpadami, kontrolować przemieszczanie odpadów zbierać dane
o instalacjach.
Dane wojewódzkiej bazy są tworzone w oparciu o informacje składane przez wytwórców
i posiadaczy odpadów, zarządzających instalacjami i obiektami gospodarki odpadami
w zakresie rodzajów i ilości odpadów, sposobów gospodarowania nimi, stopnia
wykorzystania urządzeń i instalacji.
Wojewódzka baza danych podlega ochronie w zakresie informacji niejawnych, w części
dotyczącej informacji jednostkowych.
Dostęp do bazy danych mają starostowie, burmistrzowie i wójtowie w zakresie podległego
terenu.
Źródłami informacji do bazy danych są wytwórcy odpadów, posiadacze odpadów, zarządcy
instalacji, ale także gminy, powiaty wydające decyzje i zbierające informacje w zakresie
wytwarzania, zbierania, transportu, odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów.
Na podstawie danych z bazy możliwe będzie ocenienie stopnia realizacji planu powiatowego.
Analiza będzie przeprowadzona w stosunku do postawionych celów i uzyskanych
wskaźników efektywności realizacji.
Wykaz wskaźników efektywności realizacji planu powiatowego przedstawia tabela 10.1.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
72
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Tabela 10.1. Wskaźniki efektywności
Lp. Wskaźnik Stan
wyjścia
1.
Liczba przeprowadzonych akcji edukacyjnych
-
2.
Udział procentowy mieszkańców powiatu objętych zorganizowaną
zbiórką odpadów
98 %
3.
Udział procentowy mieszkańców powiatu objętych selektywną zbiórką
odpadów
12 %
4.
Poziom odzysku odpadów opakowaniowych
-
5. Ilość zebranych odpadów niebezpiecznych
15 Mg
6. Ilość zebranych odpadów wielkogabarytowych
200 m
3
7. Ilość odpadów medycznych poddanych spalaniu w instalacji
37 Mg
8. Ilość odpadów medycznych unieszkodliwionych w instalacji spalania
204 Mg
9. Procentowy
udział odpadów przemysłowych składowanych 37
%
10. Procentowy
udział odpadów przemysłowych poddanych odzyskowi
59 %
11. Ilość odpadów biodegradowalnych poddanych kompostowaniu
12,75 Mg
12. Ilość odpadów poddanych przetwarzaniu na paliwo zastępcze -
13.
Ilość odpadów komunalnych poddanych składowaniu na
składowiskach
7.875,80 Mg
14. Ilość składowisk zlikwidowanych / zrekultywowanych
1 / 0
15. Ilość zlikwidowanych dzikich składowisk -
16. Ilość zorganizowanych GPZON
-
Analiza stanu gospodarki odpadami w powiecie powinna być opracowana w podziale na
sektory – odpady komunalne, odpady przemysłowe i odpady niebezpieczne.
Układ informacji analitycznej powinien objąć następujące dane:
• przyjęty do realizacji cel,
• nazwa wskaźnika,
• stan wyjściowy,
• stan docelowy w 2006 r.,
• stan docelowy w 2010 r.,
• stan docelowy w 2014 r.,
• opis stanu realizacji.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
73
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
11.
Streszczenie Planu Gospodarki Opadami dla powiatu sandomierskiego
w języku niespecjalistycznym
Plan Gospodarki Opadami dla powiatu sandomierskiego opracowano zgodnie
z wymaganiami. W planie zawarto analizę aktualnego stanu gospodarki odpadami
w powiecie i gminach. Przedstawiono prognozę zmian w zakresie gospodarki odpadami
i system gospodarki odpadami.
Plan zawiera:
• gospodarkę odpadami komunalnymi,
• gospodarkę odpadami przemysłowymi,
• gospodarkę odpadami niebezpiecznymi.
Zebrane dane wprowadzono do bazy wyjściowej stwarzając możliwość ciągłego
uaktualniania.
System gospodarki odpadami w powiecie zmierza do:
• minimalizacji powstawania odpadów ,
• wdrożenia procesów odzysku odpadów,
• unieszkodliwiania odpadów poza składowaniem,
• bezpiecznego składowania odpadów,
Za główne zadania przyjęto:
• uporządkowanie gospodarki odpadami w szczególności niebezpiecznymi,
ulegającymi biodegradacji, opakowaniowymi,
• wdrożenie procesów selektywnej zbiórki i odzysku odpadów,
• edukowanie społeczeństwa z zakresu gospodarki odpadami.
Zgodnie z WPGO przyjęto harmonogram zamykania i rekultywacji składowisk nie
spełniających wymogów ochrony środowiska, zagrożonych powodzią lub stwarzających
zagrożenie dla GZWP oraz określono składowiska przeznaczone do modernizacji
i dostosowania do przepisów. Określono docelowy system gospodarki odpadami dla powiatu
i rejonu działania EZGDK. Określono główne cele i działania dla gospodarki odpadami.
Podano sposób monitorowania gospodarki odpadami i określono wskaźniki odniesienia.
Podano prognozy oddziaływania planu gospodarki odpadami na środowisko.
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
74
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego
Załącznik Nr 1
mapa powiatu z lokalizacją instalacji do odzysku, unieszkodliwiania odpadów.
Legenda:
Sortownia
Składowisko
Kompostownia
Spalarnia
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa – Eko-Projekt Sp. j., Ostrowiec Św.
75