Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
podstawowy 1
Modele odpowiedzi i punktacji
Zadania zamknięte
Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Odpowiedz
D A B A D D D C B A
Zadania otwarte
Zadanie 11. Motocyklista (5 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
km km km 1000 m m
"Å= 72 -36 =36 =36Å" =10
1
h h h 3600 s s
11.1
m
10
"Å m
1 s
a = = =1
t 10 s s2
ëÅ‚ öÅ‚
1 m m
11.2 1 s = Å"10 sÅ" 10 +20 =150 m
ìÅ‚ ÷Å‚
2 íÅ‚ s s Å‚Å‚
at2 m m
1 s = Å0t + Å0 =10 a =1
2 s s2
Uczeń może od razu napisać
11.3
prawidłowy wzór i otrzymuje 2 pkt
1 s = 10 t + 0,5 t 2 (gdy uczeń napisze wzór
s = 10 t + t 2, otrzymuje w sumie 1 pkt
za 11.3).
Zadanie 12. Obrót Ziemi (3 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
360° stopni
Ä…= =15
24 h h
12.1 1
lub
2Ą radianów Ą radianów
Ä… ==
24 h 12 h h
Jest tak dlatego, że mieszkaniec równika porusza się po
1
okręgu o większym promieniu niż mieszkaniec Warszawy.
12.2
ar = w2r
1
szybkość kątowa w jest dla całej Ziemi jednakowa.
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
podstawowy 2
Zadanie 13. Współczynnik sprężystości siłomierza (6 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
Współczynnik sprężystości siłomierza informuje nas, jaka
13.1 1 jest wartość siły, która spowoduje jednostkowe wydłużenie
jego sprężyny.
Dowolny przedmiot, który można zawiesić na haczyku
13.2 1
siłomierza, ewentualnie nitka i linijka.
Zawiesić siłomierz na statywie lub gwoz
dziu.
1
Zawiesić przedmiot na haczyku siłomierza.
1 Odczytać wartość F wskazywanej siły.
Zmierzyć linijką wydłużenie x sprężyny siłomierza
13.3
1 (tzn. odległość wskazywanych kresek przed i po
zawieszeniu przedmiotu).
ëÅ‚ öÅ‚
F
1
Podzielić F przez x k =
ìÅ‚ ÷Å‚
íÅ‚ Å‚Å‚
x
Zadanie 14. Doświadczenia z gazem (5 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
Możliwości są dwie: Uczeń może napisać: Ciśnienia
" W obu zbiornikach znajdował się gaz o takiej samej gazu odpowiadające takim samym
1
masie (takiej samem liczbie moli), ale w drugim objętościom w drugim przypadku były
zbiorniku gaz miał wyższą temperaturę. większe.
" W obu zbiornikach gaz miał taką samą temperaturę, Obie przyczyny mogły wystąpić
1
ale w drugim masa gazu była większa. równocześnie.
14.1
m
pV = RT
pV = nRT lub
µ
1 Uczeń nie musi objaśnić symboli.
n  liczba moli
m  masa gazu
m  masa 1 mola gazu
1 Nie jest to możliwe
14.2
Gdyby iloczyny mT były równe, to otrzymalibyśmy
1
tę samą krzywą, co wynika z równania Clapeyrona.
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
podstawowy 3
Zadanie 15. Soczewka i zwierciadło (5 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
1
15.1
Promienie odbite od zwierciadła skupiają się w odległości
1
równej 30 cm - 10 m = 20 cm od soczewki.
1 Promienie odbite od zwierciadła padałyby na soczewkę
i po załamaniu w soczewce skupiałyby się blisko jej środka Uczeń może nie użyć sformułowania
1
po lewej stronie.  blisko jej środka .
15.2
1
Zadanie 16. Widmo wodoru (7 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
Drugi postulat Bohra:
hn = En - Ek n > k
1
En  energia elektronu na orbicie n
Ek  energia elektronu na orbicie k
Energia elektronu w atomie jest skwantowana (tzn. En
i Ek nie mogą przyjmować dowolnych wartości), dlatego Uczeń może tę treść wyrazić innymi
1
energia wysyłanych kwantów (fotonów) także może zdaniami.
16.1
przyjmować tylko niektóre wartości.
Fotonom o określonej częstotliwości n odpowiadają fale
o określonej długości.
1
c
 =
½
1 i kilka z nich znajduje się w zakresie światła widzialnego.
Seria Balmera odpowiada przejściom elektronu na orbitę
(poziom) k = 2 z wszystkich wyższych n = k + 1, k + 2,
16.2 1
... (tylko kilka długości fal tworzących tę serię leży
w obszarze widzialnym).
Foton (kwant) odpowiadajÄ…cy granicy serii Balmera zostaje
wysłany przez atom, gdy elektron przechodzi z poziomu
1 nieskończenie odległego (n ") na poziom k = 2.
Można też powiedzieć, że następuje rekombinacja jonu
wodoru do poziomu wzbudzonego k = 2.
16.3
1 1 4 4
= R  = = Å"10-7 m H" 3,65Å"10-7 m
 22 R 1,097
1
lub
l H" 365 nm
Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii
podstawowy 4
Zadanie 17. Nietrwały izotop fosforu (4 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
Uczeń może napisać:
27 4 30 1
17.1 1 Al+ He P+ n 27 4 30 1
13 2 15 0
Al+ Ä… P+ n
13 2 15 0
30 30 0
17.2 1 P Si+ e
15 14 +1
13Å"60 s
= 5,97 H" 6
1 130,6 s
13 minut to około 6 czasów połowicznego rozpadu.
Po 6T pozostanie
17.3
m0 m0
m =ð =ð
26 64
1
m 1
30
=ð
tzn. część początkowej masy fosforu P.
15
m0 64
Zadanie 18. Układ podwójny gwiazd (5 pkt)
Zadanie Pkt Oczekiwane rozwiÄ…zanie Uwagi
Jednakowe dla obu gwiazd układu są:
1
" szybkość kątowa
18.1
1 " siła dośrodkowa
1 " okres obiegu
Każda gwiazda okresowo zbliża się do obserwatora lub
oddala się od niego. Uczeń może napisać: Gdy z
ródło
Gdy z
ródło światła zbliża się do obserwatora, światła zbliża się do obserwatora,
1
to częstotliwość fali obserwowanej jest większa to obserwowana fala przesuwa się
od częstotliwości fali wysyłanej  barwa światła tej w stronę fal krótkich.
18.2
gwiazdy przesuwa się w stronę światła niebieskiego.
Gdy z
ródło światła oddala się od obserwatora, Uczeń może napisać: Gdy z
ródło
to częstotliwość fali obserwowanej jest mniejsza światła zbliża się do obserwatora,
1
od częstotliwości fali wysyłanej  barwa światła tej to obserwowana fala przesuwa się
gwiazdy przesuwa się ku czerwieni. w stronę fal długich.