STRATEGIA BEZPIECZE
ŃSTWA – II semestr
mjr Robert Szandrocho KBN
– 1 –
mjr mgr in
ż. Robert SZANDROCHO, tel. 717658-150, email :
marzec 2013 r.
Wyk
łady – 30 godzin : prowadzący płk dr Mirosław Smolarek
Ćwiczenia – 10 godzin : mjr mgr inż. Robert Szandrocho
Seminaria – 8 godzin : mjr mgr in
ż. Robert Szandrocho
Konserwatoria – 12 godzin : mjr mgr in
ż. Robert Szandrocho
Dopuszczalna 1 nieobecno
ść na ćwiczeniach – powyżej jednej nieobecności będzie zadana
praca do zaliczenia, mo
żna również zaliczyć nieobecność przychodząc na zajęcia z inną
grup
ą – powiadamiając o tym fakcie wykładowcę przed zajęciami. 100% obecności (nieodra-
bianych!) to 0,5 oceny do ko
ńcowej klasyfikacji. Na ostatnich zajęciach (15 spotkanie)
dokonywane jest zaliczenie przedmiotu –
ćwiczeń. Osoby z niezliczonymi nieobecnościami
oraz ze
średnią z ocen poniżej 3,0 – nie zostają dopuszczone do egzaminu w sesji zasadni-
czej. Podczas zaj
ęć każdy student jest przygotowany do dyskusji na dany temat – aktywność
jest dodatkowo punktowana. Obowi
ązkiem studenta jest sprawdzenie, czy został oceniony
na zaj
ęciach, jeśli zabierał głos w ramach aktywności lub wówczas, gdy przygotował i pro-
wadzi
ł wystąpienie. Studenci mający zgodę na indywidualny tok studiów przed rozpoczęciem
pierwszych zaj
ęć uzgadniają z wykładowcą sposób zaliczenia przedmiotu.
Po zako
ńczeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia
student potrafi:
•
Rozumie
ć założenia strategii bezpieczeństwa organizacji międzynarodowych oraz
przedstawi
ć rozwój strategii bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
•
Wskaza
ć uwarunkowania, i problematykę strategii bezpieczeństwa organizacji mię-
dzynarodowych zaanga
żowanych w tworzenie środowiska bezpieczeństwa i ich inte-
rakcje z innymi problemami spo
łeczno-politycznymi.
•
Dokona
ć oceny wpływu strategii bezpieczeństwa na stosunki międzynarodowe, oraz
kreowanie polityki organizacji mi
ędzynarodowych zaangażowanych w kształtowanie
bezpiecze
ństwa.
•
Pos
ługiwać się podstawowymi narzędziami analitycznymi z zakresu metodologii two-
rzenia strategii bezpiecze
ństwa, ewaluacji oraz rozwiązywania problemów strategicz-
nych.
•
U
świadomić sobie zasadnicze treści stanowiące podstawy tworzące strategie bezpie-
cze
ństwa, metodologie ich kreowania i implementację w działalność praktyczną.
•
Uzmys
łowić sobie wpływ strategii bezpieczeństwa na funkcjonowanie organizacji
mi
ędzynarodowych i innych podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, a w
szczególno
ści za kreowanie polityki bezpieczeństwa.
•
Odnie
ść się do zasadniczych różnic pomiędzy określonymi strategiami bezpieczeń-
stwa wybranych organizacji mi
ędzynarodowych o zasięgu globalnym lub regional-
nym.
STRATEGIA BEZPIECZE
ŃSTWA – II semestr
mjr Robert Szandrocho KBN
– 2 –
TEMATY:
N
u
mer
tem
a
tu
N
u
mer
z
aj
ęc
ia
T e m a t
Zagadnienia
T
EORIE STRATEGII
2
ć
TP-2
Klasyczne i wspó
łczesne ujęcie bezpieczeństwa. Tradycyjne i współczesne poglądy na
strategi
ę. Początki studiów strategicznych.
K
LASYCZNE I WSPÓ
ŁCZESNE TEORIE STRATEGICZNE
4 k
TP-4
1
2
Teoretycy i praktycy strategii. Teorie wojny powietrznej i morskiej. Strategie wojny party-
zanckiej i dzia
łań przeciwpartyzanckich. Koncepcja odstraszania nuklearnego. Koncep-
cja wojny ekonomicznej.
R
OLA SPO
ŁECZEŃSTWA W SYSTEMACH BEZPIECZEŃSTWA
4s
TP-7
1
2
Powszechny obowi
ązek obrony jako obowiązek każdego obywatela. System bezpie-
cze
ństwa narodowego w aspekcie pozamilitarnym. Miejsce instytucji pozamilitarnych w
systemie bezpiecze
ństwa narodowego.
Z
ASTOSOWANIE ANALIZY
PEST
I
SWOT
4
ć
TP-9
1
2
Czynniki i uwarunkowania bezpiecze
ństwa. Zagrożenia i wyzwania. Kultura strategicz-
na. Planowanie i zarz
ądzanie strategiczne. Konstrukcja planu strategicznego.
TP-11
I
NSTYTUCJONALIZACJA
S
TRATEGII BEZPIECZE
ŃSTWA GLOBALNEGO I REGIONALNEGO
K
ONCEPCJE BEZPIECZE
ŃSTWA MIĘDZYNARODOWEGO
4k
1
2
Organizacje mi
ędzynarodowe kreujące strategie bezpieczeństwa. Historyczny rozwój
systemów bezpiecze
ństwa CENTO, SEATO, Układ Warszawski, Struktury współcze-
sne:, ASEAN, ANZUS, WNP. Rola OBWE w kreowaniu
środowiska bezpieczeństwa.
ONZ-
OWSKIE MECHANIZMY BEZPIECZE
ŃSTWA
4
ć
3
4
Rola ONZ w zapewnieniu bezpiecze
ństwa międzynarodowego. Struktury ONZ odpowie-
dzialne za bezpiecze
ństwo międzynarodowe. Rola Rady Bezpieczeństwa w kształtowa-
niu strategii bezpiecze
ństwa globalnego. Artykuły VI i VII Karty Narodów Zjednoczonych
jako mechanizmy zapewnienia pokoju na
świecie. Misje ONZ jako wkład w bezpieczeń-
stwo mi
ędzynarodowe. Nowe wyzwania dla Organizacji w aspekcie zmian globalnych.
Reforma ONZ.
E
UROPEJSKIE KONCEPCJE STRATEGICZNE
4k
5
6
Sytuacja geopolityczna na kontynencie europejskim po II wojnie
światowej. Rozwój
koncepcji bezpiecze
ństwa państw Europy Zachodniej (Traktat z Dunkierki i Traktat
Brukselski, Unia Zachodnia). W drodze do WPZiB, plan Plevena i Europejska Wspólno-
ta Obronna, Unia Zachodnioeuropejska, plan Foucheta. Za
łożenia Europejskiej Strategii
Bezpiecze
ństwa 2003. Założenia Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE. Euro-
pejskie Grupy Bojowe jako wyraz realizacji celów strategicznych UE.
K
ONCEPCJE STRATEGICZNE
NATO
4s
7
8
NATO do roku 1957. Sojusz w latach 1958-1968. Czas przemian 1969-1991. Operacje
spoza V artyku
łu 1991-1999. Nowy wymiar bezpieczeństwa 2000-2010. Nowa koncep-
cja Strategiczna NATO (2010).
STRATEGIA BEZPIECZE
ŃSTWA – II semestr
mjr Robert Szandrocho KBN
– 3 –
LITERATURA DO
ĆWICZEŃ :
Obowi
ązkowo:
Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DZ.U. z 1997r. Nr 78, poz. 483 z pó
źn. zm.).
Pokruszy
ński W. Teoretyczne aspekty bezpieczeństwa, Podręcznik akademicki, WSGE,
Józefów 2010.
Pokruszy
ński W. Polityka a strategia bezpieczeństwa. WSGE, Józefów 2009.
Strategia Bezpiecze
ństwa Narodowego z 2007 roku.
Strategia Obronno
ści RP z 2009 roku.
Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowi
ązku obrony Rzeczypospoli-
tej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461 z pó
ź. zm.)
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarz
ądzaniu kryzysowym (DZ.U. z 2007 r. Nr 89, poz.
590. z pó
źn. zm.).
Artyku
ły:
Obowi
ązkowo:
Borkowski R. (red). Konflikty wspó
łczesnego świata, UWND, Kraków 2001, (ebook) - Roz-
dzia
ł VIII Terroryzm.
Kopczewski M., Zarz
ądzanie kryzysowe elementem systemu bezpieczeństwa wewnętrznego pań-
stwa, AMW.
K
ęsoń T., Stan wojny a stan wojenny. Przygotowanie państwa do funkcjonowania w warun-
kach Stanów nadzwyczajnych i w stanie wojny.
Koziej S., Bezpiecze
ństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja Kwartalnik
BBN, II - 2011/18, w bibliotece lub ze strony BBN.
Malak M., Typologia bezpiecze
ństwa – nowe wyzwania.
Malec M., Strategiczny Przegl
ąd Bezpieczeństwa Narodowego, Strategia Bezpieczeństwa
Narodowego, Strategiczny Przegl
ąd Obronny – ich zakres i cele, Kwartalnik BBN, I -
2011/17, w bibliotece lub ze strony BBN.
K
ęsoń T., Stan wojny a stan wojenny. Przygotowanie państwa do funkcjonowania w warun-
kach Stanów nadzwyczajnych i w stanie wojny.
Zaj
ąc J., Zięba R., Opracowanie na temat prognozy (zdefiniowania i gradacji) interesów na-
rodowych i celów strategicznych w dziedzinie bezpiecze
ństwa w perspektywie 20 lat.
Uzupe
łniająca:
Borkowski R. (red). Konflikty wspó
łczesnego świata, UWND, Kraków 2001, (ebook).- wy-
brane rozdzia
ły.
Koziej S., Wst
ęp do teorii i historii bezpieczeństwa (skrypt internetowy), Warszawa, 2010.
Koziej S., System bezpiecze
ństwa Rzeczpospolitej Polskiej, Tom II, polityka i strategia bez-
piecze
ństwa państwa XXI wieku, Warszawa, 2004. (skrypt internetowy),
Huzarski M., Zmienne podstawy bezpiecze
ństwa i obronności państwa, Warszawa, AON,
2009.
Kitler W., Bezpiecze
ństwo narodowe. Podstawowe kategorie, dylematy pojęciowe i próba
systematyzacji. Zeszyty Problemowe TWO nr 1, Warszawa, Zarz
ąd Główny Towarzystwa
Wiedzy Obronnej, 2010.
Pokruszy
ński W. Bezpieczeństwo wewnętrzne RP na tle innych państw Unii Europejskiej,
stan obecny oraz perspektywy zmian. WSGE, Józefów 2009.
Strategiczny Przegl
ąd Obronny - Profesjonalne Siły Zbrojne RP w nowoczesnym państwie
Raport,
Departament
Transformacji
MON,
Warszawa
2011,
http://www.dt.wp.mil.pl/pl/89_115.html.
Strategiczny Przegl
ąd Bezpieczeństwa Narodowego - główne wnioski i rekomendacje dla
Polski –
http://www.bbn.gov.pl/portal/pl/2/4279/Strategiczny_Przeglad_Bezpieczenstwa_Narodowego
__glowne_wnioski_i_rekomendacje_d.html
Wojnarowski J., Gotowo
ść systemu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa, AON, 2010.
Wojnarowski J., System obronno
ści państwa, Warszawa, AON, 2004.
STRATEGIA BEZPIECZE
ŃSTWA – II semestr
mjr Robert Szandrocho KBN
– 4 –
LITERATURA Z SYLLABUSA :
Literatura obowi
ązkowa:
1. Baylis J., Writz J., Strategia we wspó
łczesnym świecie – wprowadzenie do studiów
strategicznych, Wyd. Uniwersytetu Jagiello
ńskiego, Kraków 2009.
2. Jakubczak R., Flis J., Bezpiecze
ństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania i
Strategie, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2006.
3. Koziej S., Wspó
łczesne problemy bezpieczeństwa międzynarodowego i narodowego,
Wydawnictwo PWSBI, Warszawa 2003.
4. Kupiecki R., Si
ła i solidarność. Strategia NATO 1949-1989, PISM Warszawa 2009.
5. Ku
źniar R., Polityka i siła. Studia strategiczne, zarys problematyki, Scholar, War-
szawa 2005.
6. Soroka P., Polistrategia bezpiecze
ństwa zewnętrznego Polski. Ujęcie Normatywne,
TWO, Warszawa 2005.
7. Wiatr M., Mi
ędzy strategią a taktyką, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999.
8. Wawrzyk P., Bezpiecze
ństwo wewnętrzne Unii Europejskiej, Wydawnictwa Akade-
mickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
9. Zi
ęba R., Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Wydawnictwo naukowe
SCHOLAR, Warszawa 2004.
Literatura uzupe
łniająca:
1. Barcik J., Europejska Polityka Bezpiecze
ństwa i Obrony: aspekty prawne i polityczne,
Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz - Katowice 2008.
2. Dannreuther R., International security: the contemporary agenda, Polity Press,
Cambridge 2007.
3. Demkowicz A., Integracja Europy Zachodniej w dziedzinie bezpiecze
ństwa i obrony,
Wydawnictwo Adam Marsza
łek, Toruń 2007.
4. Koziej S., Mi
ędzy piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wy-
dawnictwo Adam Marsza
łek, Toruń 2009.
5. Ostaszewski P., Mi
ędzynarodowe stosunki polityczne. Zarys wykładów. Książka i
Wiedza, Warszawa 2008.
6. Paret P., Makers of modern strategy from Machiavelli to the Nuclear Age, Priceton
University, New Jersey 1986.
7. Paw
łowski J., Strategiczne problemy i dylematy we współczesnym świecie, Wydaw-
nictwo Adam Marsza
łek, Toruń 2005.
8. Turczy
ński P., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa UE”, Wydawnictwo
Wy
ższej Szkoły Handlowej, Wrocław 2007.
Przedmiot ko
ńczy się egzaminem (E) w formie określonej przez prowadzących wykłady, a
warunkiem przyst
ąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z oceną (Zo). Zaliczenia z
ocen
ą dokonać należy na podstawie ocen uzyskanych z bieżącej kontroli wiedzy, prac indy-
widualnych lub grupowych wykonanych przez s
łuchaczy oraz aktywności na zajęciach. Eg-
zamin mo
że mieć formę kolokwium lub ustną. W przypadku powstałych zaległości, które wy-
nikn
ą z różnych przyczyn, słuchacz ma obowiązek je uzupełnić. Formę i sposób uzupełnienia
zaleg
łości każdorazowo określają prowadzący przedmiot.