Poradnik dla ucznia Kominiarz

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Artur Kryczka

Wykonywanie badań przewodów kominowych
714[02].Z2.08

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Aleksandra Chojnacka
mgr inż. Ewa Korbut - Papciak

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech

Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda

Korekta:
mgr

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[02].Z2.08
Wykonywanie badań przewodów kominowych zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu kominiarz

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Materiał nauczania

4.1. Warunki techniczne dla przewodów dymowych ,spalinowych i wentylacyjnych

4.1.1. Materiał nauczania

4.1.2. Pytania sprawdzające 11
4.1.3. Ćwiczenia 11
4.1.4. Sprawdzian postępów 12
4.2.Wykonywanie badań przewodów kominowych

4.2.1. Materiał nauczania

4.2.2. Pytania sprawdzające 18
4.2.3. Ćwiczenia 18
4.2.4. Sprawdzian postępów 21
4.3. Metody sprawdzania stanu technicznego palenisk na paliwo stałe, gazowe i płynne 22
4.3.1. Materiał nauczania

4.3.2. Pytania sprawdzające 25
4.3.3. Ćwiczenia 25
4.3.4. Sprawdzian postępów 27
5. Sprawdzian osiągnięć

6. Literatura

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o wykonywaniu badań przewodów

kominowych.

Poradnik ten zawiera:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania

ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę
oraz inne źródła informacji. Obejmuje on również:

−

pytania sprawdzające wiedzę niezbędną do wykonania ćwiczeń,

−

ćwiczenia zawierające polecenie, sposób wykonania oraz wyposażenie stanowiska

pracy,

−

sprawdzian postępów, sprawdzający poziom wiedzy po wykonaniu ćwiczeń.

Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza,

że opanowałeś materiał albo nie. Zaliczenie ćwiczeń jest dowodem osiągnięcia umiejętności
określonych w tej jednostce modułowej. Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub
ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy
dobrze wykonujesz daną czynność.
4. Zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej

jednostki. Po przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.
Jednostka modułowa: Wykonywanie badań przewodów kominowych, której treści teraz

poznasz jest jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z technologią prac
kominiarskich.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny

pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac.
Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

Moduł 714[02].Z2

Technologia prac kominiarskich

Moduł 714[02].Z2.01

Wykonanie kominiarskich prac

przygotowawczo zakończeniowych

Moduł 714[02].Z2.02

Czyszczenie przewodów kominowych i

czopuchów

Moduł 714[02].Z2.03

Czyszczenie trzonów kuchennych pieców

domowych

Moduł 714[02].Z2.04

Czyszczenie pieców rzemieślniczych

i przemysłowych

Moduł 714[02].Z2.05

Czyszczenie kotłów

Moduł 714[02].Z2.06

Czyszczenie kominów przemysłowych

Moduł 714[02].Z2.07

Wypalanie przewodów dymowych

i spalinowych

Moduł 714[02].Z2.08

Wykonywanie badań przewodów kominowych

Moduł 714[02].Z2.09

Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Wykonywanie badań przewodów

kominowych” powinieneś umieć:
− posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,

− posługiwać się dokumentacją techniczną,
− przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska,

− magazynować, składować i transportować materiały budowlane,

− stosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące podczas

wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo - zakończeniowych,

− organizować i likwidować stanowisko wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo-

zakończeniowych,

− planować kolejność prac kominiarskich,

− stosować zasady poruszania się po dachach płaskich i stromych,
− wchodzić i schodzić z dachów płaskich i stromych,

− stosować zasady poruszania się po różnego rodzaju strychach,

− stosować zasady wchodzenia, schodzenia i wspinania się na wysokie kominy,
− ustawiać się na wysokim kominie,

− zamykać włazy z zachowaniem środków ostrożności,

− zabezpieczać pomieszczenia przed zaprószeniem sadzą,
− przygotowywać i prawidłowo użytkować narzędzia stosowane do prac kominiarskich,

− dobierać narzędzia kominiarskie odpowiednio do rozmiarów przewodów kominowych,

− łączyć końce liny za pomocą wyplatania,
− wykonywać konserwację narzędzi kominiarskich,

− stosować kominiarski sprzęt pomocniczy,

− korzystać z włazów dachowych zwykłych i samoczynnych,
− wykonywać rusztowania do prac kominiarskich,

− zakładać liny na dachy: płaskie, strome, kryte blachą, kryte dachówką,

− sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem dokumentacji,
− sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem pomiarów z natury,

− wykonywać pracę indywidualnie i w zespole,

− stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami,
− stosować zasady obsługi ciągomierza i innych aparatów do mierzenia ciągu,

− stosować zasady obsługi kamery do prześwietlania kominów,

− posługiwać się sygnałami kominiarskimi,
− stosować zasady obsługi anemometru,

− stosować zasady obsługi analizatora spalin,

− stosować zasady obsługi pirometru,
− stosować zasady obsługi manowakuometru,

− stosować zasady obsługi urządzeń do wykrywania gazów,

− wykonywać obmiar prac kominiarskich, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
− wykonywać prace zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

− zastosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące podczas

wykonywania badań przewodów kominowych,

− zorganizować i zlikwidować stanowisko do badania przewodów kominowych,
− posłużyć się dokumentacją dotyczącą przewodów kominowych,

− wykonać szkice badanych przewodów kominowych,

− zaplanować kolejność wykonywanych prac podczas sprawdzania przewodów kominowych,
− zastosować aparaty do wykrywania nieszczelności i przerw w przewodach kominowych,

− określić rodzaj, ocenić jakość materiałów użytych do budowy przewodów kominowych,

− sprawdzić drożność przewodów kominowych pod względem: zmniejszenia przekroju,

zatkania, wykruszenia się spoiny wewnątrz przewodu, przerw i szczelin w ściankach między
przewodami,

− sprawdzić wymiary i sposoby prowadzenia przewodów kominowych,

− sprawdzić odległość przewodów kominowych od palnych elementów budynku,

− sprawdzić nasady kominowe,
− sprawdzić podłączenia palenisk do przewodów kominowych,

− wykryć przerwy w ścianach działowych,

− wykryć nieszczelności przewodów kominowych w ścianach wewnętrznych i przegrodach,
− zastosować zasady sprawdzania kominów w nowo wybudowanych budynkach,

− sprawdzić stan kominów i czopuchów przemysłowych,

− określić przyczyny pękania kominów,
− sprawdzić poziom zawilgocenia przewodów kominowych,

− sprawdzić liczbę podłączonych palenisk do jednego przewodu kominowego,

− prześwietlić komin za pomocą kamery,
− zlokalizować przerwy za pomocą taśmy,

− zlokalizować miejsce zatkania przewodów kominowych poprzez osłuchanie,

− dokonać przeglądu ścian kominowych,
− dokonać przeglądu konstrukcji dachowej dookoła komina,

− dokonać przeglądu komina na strychu,

− sprawdzić prawidłowość wyprowadzenia komina ponad dach,
− sprawdzić drożność przewodu kominowego,

− sprawdzić ciąg w przewodach za pomocą materiałów łatwopalnych,

− sprawdzić ciąg w przewodach za pomocą ciągomierza,
− sprawdzić przewody kominowe budynku w stanie surowym,

− sprawdzić przewody kominowe budynku w użytkowaniu,

− sprawdzić przewody kominowe z elementów ceramicznych i stalowych,
− sprawdzić przewody kominowe prefabrykowane,

− sprawdzić przewody kominowe zbiorowe,

− sprawdzić stan techniczny i zabezpieczenia urządzeń ogrzewczo-kominowych,
− sprawdzić podłączenia urządzeń wentylacyjnych i paleniskowych,

− sprawdzić podłączenia trzonów kuchennych,

− sprawdzić prawidłowość podłączenia pieców grzewczych,
− sprawdzić prawidłowość podłączenia odbiorników gazowych,

− dobrać paliwo do rodzaju komina,

− sprawdzić stan kanałów łączących paleniska przewodami dymowymi,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

− sprawdzić komin w warunkach pracy,

− sprawdzić ochronę komina przed zamakaniem,

− sprawdzić odprowadzanie skroplin na zewnątrz komina,
− sprawdzić odporność ogniową komina,

− sprawdzić komin pod względem występowania odkształceń termicznych i mechanicznych,

− wykonać przeglądy okresowe przewodów kominowych,
− wykonać przeglądy ogólne przewodów kominowych,

− zabezpieczyć uszkodzone miejsca,

− wykonać obmiar wykonanych prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
− wykonać prace zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1. Warunki

techniczne

wykonania badania przewodów

kominowych

4.1.1. Materiał nauczania

Dzięki odpowiednio pracującym przewodom kominowym w pomieszczeniu odbywa się

poprawna wymiana powietrza i usuwane są z pomieszczeń szkodliwe lub uciążliwe produkty
spalania. Gdy zmniejsza się przekrój(rys. 1) przewody nie pracują z planowaną wydajnością.
Jeżeli dojdzie do się pożaru, ubezpieczyciel może zażądać protokołów pokontrolnych
wystawionego przez mistrza kominiarskiego jako dowodu, że właściciel dbał o kominy zgodnie
z prawem.

Rys. 1. Zanieczyszczony przewód dymowy [8].

Kontrola przewodów kominowych powinna być przeprowadzona w sposób zapewniający

uzyskanie wszelkich informacji służących do prawidłowego określenia sprawności przewodów
kominowych oraz podłączeń i możliwości ich bezpiecznego użytkowania. Kontrolę stanu
technicznego przewodów kominowych powinny przeprowadzać:
– osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim w odniesieniu do

przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych,

– osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności w odniesieniu do

przewodów kominowych oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz
kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą
urządzeń mechanicznych.
Kontrolę przewodów kominowych przeprowadza się po zakończeniu budowy obiektu

budowlanego i w czasie jego eksploatacji. Właściciel lub zarządca powinien zlecać kontrolę
przewodów kominowych co najmniej raz w roku. Kontrola kominiarska najczęściej połączona
jest z czyszczeniem przewodów.

W obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego

zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych należy usuwać:
– co najmniej 4 razy w roku od palenisk opalanych paliwem stałym,
– co najmniej 2 razy w roku od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym ,
– co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej od palenisk
zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych,

W obiektach tych należy usuwać zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co

najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.

Przy wykonywaniu czynności kominiarskich w budynkach mieszkalnych i użyteczności

publicznej należy stosować zasady:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. Usługa kominiarska wykonywana jest na podstawie pisemnej lub ustnej dwustronnej

umowy, zawartej pomiędzy zakładem kominiarskim a klientem.

2. Umowa ta powinna zawierać zakres czynności, warunki wynagrodzenia i termin wykonania

usług.

3. Właściciel, zarządca lub inna przez nich uprawniona osoba powinni być obecni podczas:
– opiniowania urządzeń grzewczo- kominowych,
– kontroli stanu technicznego przewodów kominowych dymowych, spalinowych,

wentylacyjnych i awaryjnych,

– sprawdzenia urządzeń grzewczo-kominowych pod względem bezpieczeństwa

przeciwpożarowego ze szczególnym uwzględnieniem odległości od łatwo palnych
elementów konstrukcji budynku,

– sprawdzenie pod względem zasad BHP urządzeń pomocniczych takich jak jak ławy

kominiarskie, drabiny, włazy dachowe i świetliki.

4. Czynności kominiarskie należy wykonywać przy użyciu własnych narzędzi i przyrządów

pomiarowych.

5. O ujawnionych podczas czynności kominiarskich usterkach i nieprawidłowościach należy

powiadomić właściciela lub zarządcę nieruchomości. Powiadomienie, należy sporządzić na
odpowiednim druku, zawierającym wyszczególnienie usterek i zagrożeń oraz potwierdzenie
przyjęcia informacji przez właściciela lub zarządcę budynku.

6. Po wykonaniu czynności kontrolnych należy sporządzić pisemny protokół lub opinię.

W razie konieczności do protokołu lub opinii należy dołączyć szkic sytuacyjny. Protokół lub
opinia mogą być wykonane na miejscu wykonywania usługi lub w terminie późniejszym w
zakładzie kominiarskim.

7. Usługi kominiarskie niewymagające sporządzania oddzielnej dokumentacji, np. czyszczenie

przewodów kominowych, należy odnotować w książce usług kominiarskich. Książka usług
kominiarskich jest dokumentem zakładu kominiarskiego, w którym klient potwierdza
wykonanie usługi.

8. Przed przystąpieniem do wykonywania usług kominiarskich wykonujący usługi

zobowiązany jest poinstruować właściciela lub zarządcę o konieczności wykonania
zabezpieczeń przed ewentualnymi zabrudzeniami czy zniszczeniami. Zabezpieczenie polega
na uszczelnienia kratek wentylacyjnych na czas wykonywania usługi, usunięcia z miejsca
wykonywania usługi wszystkich przedmiotów mogących ulec uszkodzeniu oraz

uszczelnienia połączeń urządzeń grzewczych z kominem.

9. Za szkody powstałe w czasie wykonywania usługi, a wynikające z winy właściciela lub

zarządcy, zakład kominiarski nie ponosi odpowiedzialności. Za szkody powstałe w czasie
wykonywania usług kominiarskich, a wynikające z niefachowego lub niedbałego
wykonywania usługi, odpowiada zakład kominiarski wykonujący usługę.

10. Po zakończeniu pracy wykonujący usługi kominiarz powinien upewnić się, że pozostawia

obiekt w stanie technicznym nie zagrażającym jego użytkownikom. Kontrola stanu obiektu
polega na sprawdzeniu, czy po wykonaniu usługi przewody kominowe funkcjonują
prawidłowo.

11. Usługa czyszczenia kanałów kominowych powinna być wykonana przy pomocy: kompletu

linowego ze szczotkami dopasowanymi do przekroju przewodów kominowych,
przepychacza (górówki) ze szczotkami dopasowanymi do przekroju przewodu kominowego.

12. Czyszczenie kończy się wybraniem sadzy z przewodu kominowego. Wybieranie sadzy ze

spadu kominowego powinno być wykonane przy pomocy gracy do wybierania sadzy
i niepalnego worka kominiarskiego. Właściciel lub zarządca wskazuje miejsce złożenia
wybranej z komina sadzy. Usuniecie sadzy z terenu obiektu należy do obowiązków
właściciela lub zarządcy. Kominiarz wykonujący usługę czyszczenia przewodów
kominowych na zlecenie właściciela lub zarządcy może usunąć sadzę poza teren obiektu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Usuniecie sadzy poza teren obiektu wykonane przez kominiarza jest dodatkową usługą, za
którą kominiarz pobiera dodatkową opłatę.

13. Jeżeli charakter usługi wymaga usunięcia gorącego popiołu, właściciel lub zarządca ma

obowiązek przygotowania miejsca składowania popiołu. Miejsce składowania popiołu musi
być zabezpieczone przed pożarem i sprawdzone przez kominiarza.

14. Wszystkie czynności kominiarskie powinny być wykonywane zgodnie z obowiązującymi

zasadami rzemiosła kominiarskiego, przepisami BHP oraz regulaminami dotyczącymi usług
kominiarskich. Prace szczególnie niebezpieczne i na wysokościach powinny być
wykonywane zespołowo. Kominiarz ma prawo odmówić wykonania usługi w przypadku,
gdy istnieje realne zagrożenie dla jego zdrowia lub życia. Właściciel lub zarządca powinien
być poinformowany o zagrożeniach i zobowiązany do natychmiastowego ich usunięcia.
Błędy popełniane podczas eksploatacji budynków mieszkalnych:

1. Nadmierne uszczelnianie pomieszczeń szczególnie w okresie zimowym, gdy mieszkańcy na

skutek źle rozumianej oszczędności zamykają całkowicie dopływ powietrza zewnętrznego.
Powoduje to osłabienie lub wsteczne działanie kanału wentylacji grawitacyjnej, nadmierne
wykraplanie pary wodnej, która nie została usunięta przez wentylację co prowadzi do
zagrzybienia mieszkania Do pomieszczeń nawet w zimie musi być doprowadzane powietrze
w sposób ciągły. Przy szczelnych oknach osiąga się to stosując nawiewniki montowane
w

ramach okien lub obok nich. Hermetyzacji budynków możemy dokonać przy

zastosowaniu wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej najlepiej z odzyskiem ciepła.

2. Instalowanie wentylatorów wyciągowych jako mechanicznych okapów znad kuchenek

gazowych bez zapewnienia odpowiedniego dopływu powietrza świeżego do mieszkań. Rura
od okapu przesłania kratkę wentylacyjną, co w znacznym stopniu osłabia ciąg wentylacyjny.
Jest to również niedopuszczalne w przypadku zamontowania kotłów (piecyków ciepłej
wody użytkowej) inżektorowych. Dopływ powietrza powinien być zapewniony przez
otwory nawiewne o regulowanym stopniu otwarcia, lub poprzez rozszczelnienie stolarki
okiennej np. poprzez wyjęcie uszczelek, inaczej w przewodzie wentylacyjnym powstanie
odwrotny ciąg. W przypadku usytuowanie przewodów wentylacji wywiewnej obok
przewodu spalinowego może wtedy dojść do zasysania spalin do pomieszczenia

3. Brak drożności może być spowodowany nienajlepszym stanem technicznym przewodów lub

samowolnym zatykaniem, zalepianiem kratek wentylacji wywiewnej i otworów
umożliwiających dopływ powietrza do pomieszczeń, zarówno łazienek, w.c. jak i kuchni.

4. Zły stan techniczny nasad oraz głowic kominowych Należy pamiętać o konserwacji oraz

odpowiedniej częstotliwości przeglądów stanu technicznego.

5. Brak dopływu powietrza świeżego. Sytuacja taka ma miejsce szczególnie w budynkach

poddanych termorenowacji związanej z wymianą stolarki okiennej. Warunkiem koniecznym
działania wentylacji grawitacyjnej jest, nie tylko różnica pomiędzy temperaturą powietrza
zewnętrznego i wewnętrznego, wysokość przewody, ale również doprowadzenia
odpowiedniej ilości powietrza zewnętrznego. W większości dopływa ono przez
nieszczelności okien i drzwi, lub w przypadku szczelnej stolarki okiennej celowe jest
stosowanie otworów o regulowanym stopniu otwarcia zamontowanych w przegrodach
zewnętrznych. Wadą tego typu rozwiązania jest to, że doprowadzane powietrze może
wychładzać wentylowane pomieszczenie.

6. Nieprawidłowa izolacja przewodów wentylacyjnych. Szybkie wychładzanie powietrza

wentylacyjnego, które zmniejsza intensywność działania wentylacji, ma miejsce
w

przypadku projektowania przewodów wentylacji grawitacyjnej w przegrodach

zewnętrznych, prowadzenie ich przez zimne poddasza oraz nad dachem bez odpowiedniego
ich zaizolowania. W przypadku wychłodzenia może dojść do kondensacji pary wodnej,
korozji kanałów, może być również przyczyną zawilgocenia i zagrzybienia powierzchni
ścian. Poziom zawilgocenia kanału kominowego przyjmuje się taki jak jest widoczny na

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zewnątrz na ścianie pomieszczenia. Jeżeli nie ma możliwości prowadzić przewodów
wentylacyjnych w ścianach wewnętrznych, to ściany zewnętrzne należy odpowiednio
zaizolować termicznie. Dotyczy to również kanałów spalinowych, gdzie para wodna oraz
siarka jako składniki spalin działają destrukcyjnie na wewnętrzną powierzchnię przewodów
spalinowych.

7. Samowolne dokonywanie zmian założeń projektowych.. Niewłaściwe i niezgodne

z obowiązującymi przepisami wykonanie oraz odbiór robót budowlanych. Oprócz
sprawdzenia drożności przewodów kominowych, liczby oraz przekrojów kanałów
wentylacji grawitacyjnej, konieczne jest sprawdzenie skuteczności ich działania, tj. siły
ciągu kominowego ustalonej przy pomocy atestowanego urządzenia pomiarowego.

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Kto może przeprowadzać kontrolę przewodów kominowych?
2. Ile razy w ciągu roku powinny być kontrolowane przewody kominowe wentylacyjne,

dymowe i spalinowe?

3. Ile razy w ciągu roku powinny być czyszczone przewody kominowe spalinowe?
4. Ile razy w ciągu roku powinny być czyszczone przewody kominowe wentylacyjne?
5. Ile razy w ciągu roku powinny być czyszczone przewody kominowe od palenisk zakładów

zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych?

6. Przy jakich pracach kominiarskich powinien być obecny właściciel lub zarządca budynku?
7. Jakie błędy są popełniane w związku z eksploatacją przewodów kominowych?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie informacji zawartych materiałach nauczania przygotuj plan działania

związany z kontrolą przewodów kominowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z zakresem działań kontrolnych,
3) wypisać kolejne czynności kontrolne,
4) wypisać narzędzia, sprzęt i urządzenia kontrolno pomiarowe niezbędne do wykonania

działania,

5) wypisać środki ochrony osobistej kominiarza niezbędne do wykonania działania,
6) wypisać środki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezbędne do wykonania działania,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kartki papieru A4,
– długopis,
– ołówki twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Na podstawie informacji zawartych materiałach wskaż elementy na które zwróciłbyś uwagę

kontrolując pomieszczenia i przewody kominowe aby znaleźć typowe błędy eksploatacyjne.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

działania,

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kartki papieru A4,
– długopis,
– ołówki twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zastosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące

podczas wykonywania badań przewodów kominowych

2) zorganizować i zlikwidować stanowisko do badania przewodów

kominowych?

3) określić zasady i częstotliwość badań przewodów kominowych?

4) wybrać narzędzia i sprzęt niezbędny przy kontroli kominów?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.2.Wykonanie badań przewodów kominowych

4.2.1. Materiał nauczania

Zakres badania technicznego przewodów kominowych przy ich odbiorze powinien

obejmować:
– badanie drożności przewodów kominowych,
– prawidłowość prowadzenia przewodów,
– wielkości przekroju przewodów
– grubości przegród,
– wiązania cegieł,
– wypełnienie spoin,
– kształtu wymiarów zewnętrznych,
– szczelność przewodów kominowych,
– wyposażenie otworów wycierowych i rewizyjnych,
– badanie prawidłowości podłączeń kratek wentylacyjnych, palenisk gazowych lub

węglowych podłączonych do jednego przewodu kominowego.

– prawidłowość zainstalowanych kratek wentylacyjnych i wielkości ich powierzchni chłonnej,
– stan techniczny drzwiczek rewizyjnych
– stan techniczny czopuchów
– stan techniczny kominów ponad dachem,
– kontrolę ścian kominowych nad dachem i na strychu,
– prawidłowości ciągu,
– prawidłowości wylotów przewodów.

Przy kontrolach wykonywanych w trakcie użytkowania bada się dodatkowo:

– czy jest zapewniony dostęp powietrza zewnętrznego koniecznego do prawidłowej cyrkulacji

powietrza w lokalu,

– czy w lokalu istnieją urządzenia wymuszające ciąg kominowy w przypadku gdy istnieją

paleniska obsługiwane ciągiem grawitacyjnym lub gdy urządzenia te funkcjonują
w przewodach wentylacji zbiorczej,

– stan techniczny głowic i nasad kominowych,
– czy są składowane materiały łatwopalne na strychach, przez które przechodzą przewody

kominowe,

– prawidłowość dostępu do przeprowadzania kontroli przewodów kominowych, w tym stan

techniczny włazów, drabin, ankrów ław kominiarskich,

– czy odbywa się okresowe czyszczenie przewodów kominowych dymowych, spalinowych

i wentylacyjnych zgodnie z wymogami prawnymi,

– czy istnieje dogodny dostęp do czyszczenia przewodów kominowych, kanałów czopuchów

rur i nasad, a także otworów do wybierania zanieczyszczeń,

– ocenę innych nieprawidłowości mogących wpływać na zagrożenie bezpieczeństwa ludzi

imienia.
Narzędzia wskazane przy wykonywaniu kontroli przewodów kominowych:

– kula kominiarska kontrolna z odpowiedniej długości liną,
– anemometr ,
– pirometr,
– indykator,
– termohigrometr

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– przyrząd do pomiaru zawartości sadzy,
– urządzenia wielofunkcyjne,
– kamera inspekcyjna,
– latarka,
– radiotelefony.

Kontrolę przewodów kominowych powinien wykonywać zespół dwuosobowy kominiarzy.
Drożność przewodów kominowych przeprowadzamy przy pomocy kuli kominiarskiej

posiadającej średnicę 125 mm przy przewodach tradycyjnych 14 x14cm opuszczanej na sznurze
z wylotu do podłączenia i obserwujemy jej przebieg w kratce wentylacyjnej lub drzwiczkach
rewizyjnych. Określając miejsce zatkania jeden z pracowników spuszcza kulę o drugi nasłuchuje
gdzie jest jej wyraźne stukanie i w ten sposób lokalizuje zator. Drożność przewodów
kominowych chronionych wkładami ceramicznymi lub wykonanych z modułów z blach
kwasoodpornych należy wykonywać przy użyciu kul w osłonie gumowej. Przewód uważany jest
za drożny jeśli kula przejdzie całą jego długość bez zatrzymań. Przewód nie może posiadać
zawężeń i załamań większych niż przewidziane w normie..

Sprawdzenie prawidłowości prowadzenia przewodów przeprowadza się równocześnie ze

sprawdzeniem drożności i przez porównanie prowadzenia przewodów z dokumentacją.

Sprawdzenie kierunku przewodów przeprowadza się przez obserwację i pomiar

zewnętrznych powierzchni muru z przewodami na podstawie układu cegieł i porównanie
z dokumentacją techniczną.

Sprawdzenie wielkości przekroju przewodów przeprowadza się za pomocą taśmy stalowej

przez pomierzenie przewodu w otworach kontrolnych z dokładnością do 5 mm i porównanie
z dokumentacją.

Sprawdzenie grubości przegród przeprowadza się za pomocą dwóch listew włożonych do

sąsiednich otworów kontrolnych i pomierzenie ich odległości taśmą stalową z dokładnością do
5 mm.

Sprawdzenie wiązania cegieł przeprowadza się wzrokowo przez obserwację lica muru

z przewodami oraz obserwację wnętrza przewodu przez otwory kontrolne.

Sprawdzenie wypełnienia spoin oraz stanu powierzchni przewodów przeprowadza się

wzrokowo przez obserwację lica muru i powierzchni wewnętrznej przewodów przez otwory
kontrolne za pomocą lustra i latarki elektrycznej. Określenie materiału z jakiego wykonano
komin charakteryzuje jego odporność ogniową. Cegła palona pełna ma odporność ogniowa
równą 60 minut.

Poziom zawilgocenia komina sprawdzany jest wewnątrz za pomocą kamery inspekcyjnej

lub wzrokowo obserwując ściany na zewnątrz komina.

Określenie ilości i prawidłowości podłączeń sprawdza się wzrokowo.
Do jednego przewodu kominowego można podłączyć:

– jeden przepływowy gazowy podgrzewacz wody,
– jedną kratkę wentylacji grawitacyjnej w przypadku przewodów indywidualnych,
– przewody w systemie zbiorczym łączące pomieszczenia o tym samym przeznaczeniu przy

pomocy przewodu pomocniczego i włączeniu go do przewodu zbiorczego po przejściu dwu
kondygnacji,

– w przypadku niedostatecznej ilości przewodów więcej niż jednej kratki wentylacyjnej

pomieszczenia o tym samym charakterze, do jednego, indywidualnego przewodu, pod
warunkiem zapewnienia wymaganego strumienia objętości powietrza w podłączeniu ,

– jeden trzon kuchenny (kuchnia węglowa) lub kominek,
– trzy piece na paliwo stałe (węglowe), z wykluczeniem ostatniej kondygnacji.

Stan techniczny drzwiczek rewizyjnych określa się wzrokowo i przez próbę otwarcia

i zamknięcia,. Drzwiczki powinny być umieszczone w dogodnym miejscu do przeprowadzenia
sprawdzenia. Sprawdzamy także wielkość drzwiczek, szczelność, oraz ich umiejscowienie.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W przypadku kominów mokrych kontrolujemy odprowadzenie skroplin na zewnątrz najczęściej
poprzez neutralizator do kanalizacji.

Stan czopuchów sprawdzany jest wzrokowo pod względem ich szczelności, odpowiedniego

spadku, który dla piecyków gazowych wynosi. 5% oraz ich długości do 2 m i max 2 kolanek.
Przy badaniu szczelności łączników urządzeń gazowych można wykorzystać wykrywacz
obecności CO

lub analizator spalin.

Wloty wentylacyjne kontrolujemy sprawdzając ich umiejscowienie wielkość i prawidłowość

działania. Kratki wentylacyjne powinny być usytuowane tak, aby odległość górnej krawędzi
otworu od sufitu nie przekraczała 150 mm. Otwory te powinny mieć wyposażenie umożliwiające
regulację przekroju przewodu. Obudowa otworu powinna umożliwiać zabudowę stałej przesłony
kryzy dla dławienia nadmiaru ciśnienia W pomieszczeniach kuchennych, łazienkowych,
pralniach i ustępach oraz w pomieszczeniach w których występują procesy spalania, kratki
wentylacyjne nie powinny mieć żaluzji ograniczających przepływ powietrza.

Dopływ powietrza koniecznego dla prawidłowo funkcjonującej wentylacji grawitacyjnej dla

poszczególnych pomieszczeń mieszkalnych wynosi:
– dla pomieszczeń kuchennych z kuchniami gazowymi lub węglowymi70 m

– dla pomieszczeń kuchennych z elektrycznymi 50 m

– dla łazienek z ustępem lub bez 50m

– dla ustępów oddzielnych 30 m

Pomieszczenia kuchenne bez okien, wyposażone w kuchenkę gazową, powinny mieć

mechaniczną wentylację wywiewną. W przypadku stwierdzenia niedostatecznego ciągu
kominowego lub braku jego stabilności należy zwrócić uwagę na uszczelnienie otworów
drzwiowych i okiennych. Niedostateczny dopływ powietrza zewnętrznego często jest przyczyną
zwrotnego ciągu kominowego w jednym, najsłabszym przewodzie w lokalu. Przewód ten
dostarcza powietrze dla pozostałych przewodów wraz z zanieczyszczeniami takie jak spaliny,
obce zapachy z

przestrzeni nad dachem. Stosowanie mechanicznej wentylacji

w pomieszczeniach w których znajdują się paleniska opalane paliwem stałym, ciekłym lub
gazowym i grawitacyjnym odprowadzeniem spalin jest zabronione z wyjątkiem stosowania
zblokowanej wentylacji nawiewno-wywiewnej. Wymuszony odpływ powietrza z pomieszczenia
może spowodować sytuację w której urządzenie nawiewne lub nieszczelności stolarki
budowlanej nie zapewnią dostatecznej ilości powietrza koniecznego dla prawidłowej pracy
przewodu spalinowego i nastąpi jego „przeciągnięcie” tzn. przewód ten uzyska ciąg zwrotny co
spowoduje napływ spalin do pomieszczenia. Stosowanie indywidualnych wentylatorków
mechanicznych, okapów z wymuszonym ciągiem, itp. jest zabronione również w przypadku
wentylacji grawitacyjnej funkcjonującej w systemie zbiorczym. Powoduje to sprężenie
powietrza w przewodzie pomocniczym i zakłócenie ciągu w przewodzie zbiorczym a co za tym
idzie w pozostałych podłączeniach w pionie.

Badanie stanu technicznego kominów ponad dachem. wykonuje się wzrokowo oceniając

zagrożenie wynikające z ewentualnych pęknięć głowic kominowych i możliwości osunięcia się
gruzu do przewodów kominowych. Kontroluje się stan ścian kominowych i określenie
wystąpienia ewentualnych nieszczelności przewodów zarówno ponad dachem jak i na strychu.

Wierzch kominów powinien być zabezpieczony przed wpływami atmosferycznymi

najczęściej jest nakryty betonową czapką zbrojoną w okapnik. W rejonach występowania silnych
wiatrów należy na wylotach przewodów instalować nasady kominowe.

Nasady wiatrochronne zabezpieczające wyloty przewodów dymowych i spalinowych

palenisk z ostatniej kondygnacji powinny być nieskorodowane, kompletne i nie mogą stwarzać
zagrożenia strącenia z dachu.

Wyloty przewodów kominowych powinny być:

– dla przewodów dymowych i spalinowych górne

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– dla przewodów wentylacyjnych boczne dwustronne.

Badając dostęp do przeprowadzania kontroli należy zwracać uwagę na stan zabezpieczeń

klap włazowych i określenie możliwości poderwania jej przez wiatr i strącenia jej z dachu. Ławy
kominiarskie powinny umożliwić wszelkie prace związane z obsługą przewodów kominowych
i zapewnić bezpieczeństwo przemieszczania się po połaci dachowej. Warunek ten nie dotyczy
dachów płaskich o mniej niż 12

pochylenia płaszczyzny dachu.

Sprawdzenie prawidłowości ciągu przed podłączeniem urządzeń przeprowadza się za

pomocą łuczywa lub palnika przez przystawienie go w odległości ok. 10 cm do wlotu przewodu
i stwierdzenie wyraźnego odchylenia się płomienia w kierunku wlotu. Sprawdzenie
prawidłowości ciągu po podłączeniu urządzeń przeprowadza się przez próbne palenie
i stwierdzenie prawidłowego spalania się materiału opałowego. Ciąg kominowy kontroluje się
przy pomocy ciągomierzy czyli mierników podciśnienia. Wartość ciągu jest uzależniona od
długości przewodu kominowego, ciśnienia atmosferycznego oraz różnicy ciężarów właściwych
powietrza zewnętrznego i gazów w przewodzie. Dla większości palenisk w gospodarstwach
domowych zawiera się w granicach 1-15 Pa. Wartość strumienia powietrza w kratkach
wentylacyjnych należy mierzyć przy pomocy anemometru określającego przepływ powietrza
Prawidłowa wartość strumienia zawiera się w granicach 0,6-1,4 m

/sek.

Brak szczelności przewodów kominowych (rys.2) jest jedną z poważniejszych przyczyn

zmienności ciągu kominowego, jak i zagraża zdrowiu a nawet życiu ludzi. Badanie szczelności
polega na przepaleniu w przewodzie materiałem wydzielającym widoczny dym.

Przyczyny nieszczelności to:

– nieprawidłowo prowadzone prace budowlane przy ścianach kominowych,
– erozja zaprawy wapiennej spowodowana agresywnym oddziaływaniem spalin i innych

czynników w przewodach wentylacyjnych, dymowych i spalinowych,

– pęknięcia wywołane przez pożary kominowe powstałe podczas zapalenia się sadzy

w nieprawidłowo czyszczonych przewodach kominowych.

Rys.2. Nieszczelność przewodów kominowych [8].

Sposoby ustalania przerw pomiędzy pionowymi przewodami:

1. Za pomocą białej taśmy, którą wprowadzamy do jednego z połączonych przerwą

przewodów. W drugim przewodzie przy nakrytym jego wylocie rozpalamy paliwo
wydzielające gęsty i czarny dym. Długość zadymionej części taśmy w sąsiednim kanale jest
równa wysokości przewodu kominowego na odcinku od przerwy w ścianie kominowej do
wylotu komina.

2. Prześwietlanie polegające na stopniowym opuszczaniu elektrycznej lampy przy

równoczesnej obserwacji przewodu usytuowanego obok, w którym będą zauważalne
przebicia światła w miejscach występowania nieszczelności. Określając długość

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

opuszczanego kabla lub liny do miejsca ukazania się światła w przewodzie obok lokalizuje
się przerwę. Ustalanie przerw tym sposobem stosuje się podczas odbioru przewodów
kominowych przeważnie w nowym budownictwie.

3. Wykorzystując linę, która jest opuszczana jest aż do spadu kominowego, zaś w drugim

przewodzie przy nakrytym jego wylocie rozpala się odpowiednie paliwo wydzielające gesty
dym. Na opuszczoną do spadu kominowego linę zawieszamy poprzez dolny otwór
wycierowy część kompletu linowego bez kuli, zakładając w zacisk dwie lub więcej gęstych
szczotek wycierowych o większych od poprzecznego przekroju kominowego wymiarach.
Linę wraź ze szczotkami podciągamy stopniowo w górę. Z chwilą osiągnięcia wysokości
równej przerwie w ścianie kominowej lub bezpośrednio nad nią nastąpi gwałtowne
zaprzestanie ulatniania się dymu przez dany przewód kominowy oraz przerwa ciągu
kominowego i odwrotnie. Długość pozostałej od tej chwili części liny w przewodzie
kominowym jest równa wysokości przewodu kominowego na odcinku: wylot komina
przerwa w ścianie kominowej.

4. Jeżeli, miejsce przebicia znajduje się na załamaniu przewodu, można to ustalić za pomocą

dwóch lin (rys. 3). W tym celu wprowadza się w oba połączone przebiciem przewody liny
obciążone kulami kominiarskimi. Ze względu na pochylenie przewodów obie kule znajdą
się w spadzie jednego z przewodów. Odczepiając jedną kulę, łączy się obie liny razem przy
obciążeniu tylko jedną kulą. Następnie podciąga się liny ku górze aż do oporu. Z kolei
odmierzamy ten odcinek liny, który został wyciągnięty powyżej wylotu komina, począwszy
od spadu aż do powstałego oporu włącznie. Ustalona z dokładnością do około 10 cm
długości jest równa wysokości przewodu kominowego na odcinku od spadu kominowego do
miejsca przebicia.

5. Badanie nieszczelności przy użycie kamery inspekcyjnej i przegląd przewodu na całej jego

długości.

Rys.3. Ustalanie przerwy na załamaniach [2, s. 130].

W czasie sprawdzania szczelności przewodów i prawidłowości ciągu, wszystkie otwory

okna i drzwi) powinny być zamknięte. Sprawdzenie prawidłowości ciągu należy przeprowadzać,
gdy temperatura powietrza w pomieszczeniach jest co najmniej o 10°C wyższa niż temperatura
powietrza na zewnątrz budynku.

Ocena innych nieprawidłowości,

– zwrócenie uwagi na wszelkie luźne przedmioty znajdujące się na dachu i mogące stwarzać

zagrożenie przez spadek na znajdujących się na dole ludzi,

– nieprawidłowo zamontowane anteny TV,
– zgromadzenie na strychu materiały łatwopalne.

Po wykonaniu przeglądu kontroli przewodów kominowych należy wypełnić protokół

z okresowej kontroli przewodów kominowych .

Wykonać należy także szkic lub rzut pionowy przewodów kominowych zawierający:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– ich numerację,
– numeracji pionów,
– naniesieniem drożności,
– oznaczeniem rodzaju wylotów,
– przypisanie podłączeń do każdego przewodu.
– znaki ukierunkowujące szkic względem ulicy.
– wszelkie usterki związane z brakiem drożności, nieprawidłowymi podłączeniami, brakiem

szczelności itp. Wykazane w protokole, powinny mieć odesłanie do numeru pionu, oraz
przewodu i obsługiwanego prze zeń podłączenia.

Oznaczenia podłączeń powinny być czytelne dla zleceniodawcy.

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie badania przeprowadza się przy kontroli przewodów kominowych?
2. Jakie narzędzia i sprzęt używamy przy kontroli przewodów kominowych?
3. Jak kontrolujemy drożność przewodów kominowych?
4. Jakie są zasady podłączania urządzeń i pomieszczeń do jednego kanału kominowego?
5. Jak kontrolujemy stan techniczny drzwiczek rewizyjnych?
6. Jak kontrolujemy stan techniczny czopuchów?
7. Jakie wymagania stawiamy kratkom wentylacyjnym?
8. Jakie wymagania stawiamy wentylacji pomieszczeń ?
9. Jak badamy ciąg kominowy?
10. Ile powinna wynosić wartość podciśnienia w kanałach spalinowych i dymowych?
11. Jakie elementy kontrolujemy badając stan techniczny komina ponad dachem?
12. Jakie elementy kontrolujemy określając dostęp do przeprowadzania kontroli?
13. Jak kontrolujemy szczelność przewodów kominowych?
14. Jakie inne elementy kontrolujmy badając przewody kominowe?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród narzędzi kominiarskich wskazanych przez nauczyciela wybierz i scharakteryzuj te

które są niezbędne przy kontroli przewodów kominowych.

Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) wybrać i nazwać narzędzia niezbędne przy kontroli przewodów kominowych,
3) dla wybranych narzędzi i wykonać instrukcję obsługi uwzględniającą zastosowanie oraz

zasady bezpiecznej pracy,

4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– wszystkie narzędzia i urządzenia kominiarskie,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Przeprowadź badania kontrolne przewodów kominowych w budynku mieszkalnym

jednorodzinnym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed kontrolą,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały

i narzędzia,

3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) dobrać materiały potrzebne do kontroli przewodów kominowych,
7) wykonać badanie przewodów kominowych,
8) wykonać szkic rzut pionowy przewodów kominowych,
9) uporządkować stanowisko pracy,
10) wykonać obmiar robót,
11) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kula kominiarska kontrolna z odpowiedniej długości liną,
– anemometr,
– pirometr,
– indykator,
– przyrząd do pomiaru zawartości sadzy,
– kamera inspekcyjna,
– latarka,
– radiotelefony,
– kartki papieru formatu A4,
– długopis ,ołówek twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź badania kontrolne przewodów kominowych budynku mieszkalnym

wielorodzinnym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed kontrolą,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały

i narzędzia,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7) wykonać badanie przewodów kominowych,
8) wykonać szkic rzut pionowy przewodów kominowych
9) uporządkować stanowisko pracy,
10) wykonać obmiar robót,
11) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

Wykonaj kontrolę przewodów kominowych w budynku przemysłowym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed kontrolą,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały

i narzędzia,

3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy ,
6) dobrać materiały potrzebne do kontroli przewodów kominowych,
7) wykonać badanie przewodów kominowych,
8) wykonać szkic rzut pionowy przewodów kominowych
9) uporządkować stanowisko pracy,
10) wykonać obmiar robót,
11) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać oceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kula kominiarska kontrolna z odpowiedniej długości liną,
– anemometr ,
– pirometr,
– indykator,
– przyrząd do pomiaru zawartości sadzy,
– kamera inspekcyjna,
– latarka,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– radiotelefony,
– kartki papieru formatu A4,
– długopis ,ołówek twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.24. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) zorganizować i zlikwidować stanowisko do badania przewodów

kominowych?

2) posłużyć się dokumentacją dotyczącą przewodów kominowych?

3) zaplanować kolejność wykonywanych prac podczas sprawdzania przewodów

kominowych?

4) określić rodzaj, ocenić jakość materiałów użytych do budowy przewodów

kominowych?

5) sprawdzić drożność przewodów kominowych pod względem: zmniejszenia

przekroju, zatkania, wykruszenia się spoiny wewnątrz przewodu, przerw i
szczelin w ściankach między przewodami?

6) sprawdzić wymiary i sposoby prowadzenia przewodów kominowych?

7) sprawdzić odległość przewodów kominowych od palnych elementów

budynku?

8) sprawdzić podłączenia palenisk do przewodów kominowych?

9) dokonać przeglądu ścian kominowych?

10) dokonać przeglądu konstrukcji dachowej dookoła komina?

11) sprawdzić nasady kominowe?

12) zlokalizować miejsce zatkania przewodów kominowych poprzez osłuchanie?

13) sprawdzić liczbę podłączonych palenisk do jednego przewodu kominowego?

14) sprawdzić poziom zawilgocenia przewodów kominowych?

15) określić przyczyny pękania kominów?

16) sprawdzić ciąg w przewodach kominowych?

17) zlokalizować nieszczelności i przerwy w przewodach kominowych?

18) sprawdzić przewody kominowe z elementów ceramicznych i stalowych

prefabrykowanych?

19) sprawdzić stan kominów i czopuchów przemysłowych?

20) wykonać szkice badanych przewodów kominowych?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3. Metody

sprawdzania

stanu

technicznego palenisk na paliwo

stałe, gazowe i płynne

4.3.1. Materiał nauczania

Przy kontroli palenisk na paliwo stałe, gazowe i płynne należy przestrzegać następujących

zasad:

– stosować odpowiednie i sprawdzone ubrania, buty, okulary, rękawice ochronne i inne

przewidziane środki ochrony indywidualnej,

– stosować się do znaków i napisów ostrzegawczych umieszczonych w instrukcji i obudowie

paleniska,

– utrzymywać należyty porządek na swoim stanowisku pracy,
– dbać o narzędzia i maszyny,
– nie stawać naprzeciwko otworów paleniskowych, zaworów bezpieczeństwa, włazów

i wzierników,

– przy gracowaniu paliwa na ruszcie używać okularów ochronnych i rękawic,
– nie gracować gdy w palenisku jest nadciśnienie,

Palenisko służy do najkorzystniejszego, możliwie całkowitego spalania paliwa, tak by
wykorzystać ciepło, odprowadzić gazy spalinowe i umożliwić usunięcie pozostałości po
spalaniu. Komin powinien być wykonany z materiałów odpornych na produkty spalania danego
paliwa biorąc pod uwagę odporność termiczną, ciśnienie pracy, zawartość sadzy, wilgoci innych
związków.

Każde palenisko składa się z następujących głównych jego części:

– komory spalania,
– rusztów,
– popielnika,
– kanałów dymowych lub spalinowych,
– powierzchni ogrzewanej.

Kontrola palenisk polega na zbadaniu:

– ogólnego stanu technicznego kotła lub pieca,
– szczelności pomiędzy kotłem a fundamentem,
– stanu technicznego drzwiczek,
– stan techniczny rusztu

w którym szerokość szczelin powinna wynosić przy paleniu koksem

1/3, węglem kamiennym 1/4 a węglem brunatnym, torfem lub drewnem 1/5 całkowitej
powierzchni,

– szczelności pomiędzy elementami kotła,
– szczelności ram, drzwiczek, wyczystek ,skrzynek czopuchowych, zasuw dymowych itp.,
– stanu technicznego izolacji i otulin,
– działania zaworów spustowych,
– prawidłowości przyłączenia i działania zaworów bezpieczeństwa,
– prawidłowości przyłączenia i działania stanu technicznego termometrów, manometrów
– prawidłowości przyłączenia i działania regulatorów ciągu
– prawidłowości przyłączenia i działania stanu technicznego termometrów, manometrów
– prawidłowości spalania i regulacji dopływu powietrza szczególnie emisję CO

i NO

– przy urządzeniach spalających paliwo płynne ilości sadzy i pochodnych oleju

Dla kominiarza kontrolującego paleniska istotne są połączenia z kominem:

1. Czopuch, którym spaliny przepływają do komina powinien lekko wznosić się w kierunku

kanału dymowego Wykonywany jest z z blachy stalowej żaroodpornej (rys.5) o grubości nie

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

mniejszej niż 2 mm lub murowany z cegły pełnej lub szamotowej grubości 25cm.). Wlot do
przewodu powinien być szczelny, zaopatrzony w rozetkę z blachy z kołnierzem szerokości
30 mm i uniemożliwiać zwężanie przekroju przewodu.. Aby zmniejszyć opory przepływu
spalin, wszelkie zmiany kierunku czopucha oraz wloty z kotłów do czopucha i z czopucha
do komina powinny być wykonane za pomocą łagodnych łuków. Należy wykonać w nim co
najmniej 2 otwory rewizyjne jeden do czyszczenia czopucha drugi usuwania popiołu i sadzy
zaopatrzone w szczelne drzwiczki stalowe. Potrzebne są także otwory na aparaturę
kontrolno-pomiarową: termometry, ciągomierze, analizatory spalin itp. W dużych
czopuchach otwory rewizyjne ze względu na wejście dla obsługi powinny mieć wymiary co
najmniej 0,6 x 0,6 m W kotłowniach wbudowanych długość czopucha nie powinna
przekraczać 0,4 wysokości komina. W praktyce przekrój czopucha jest najczęściej od 20%
do 50 % większy w stosunku do przekroju komina Budując czopuch, należy uwzględnić
zjawisko rozszerzalności materiałów: między ścianami czopucha a ścianami kotłowni trzeba
zostawić szczeliny dylatacyjne, które uszczelnia się potem materiałem trudno palnym.

Rys.4. Elementy do wykonania czopucha ze stali żaroodpornej [8].

2. Urządzenia gazowe i olejowe, niezależnie od ich obciążenia cieplnego, powinny być

połączone na stałe przewodem z indywidualnym kanałem spalinowym. W pomieszczeniu
kotłowni dopuszcza się przyłączenie kilku kotłów do wspólnego przewodu spalinowego,
pod warunkiem zastosowania wspólnego, skrzyniowego przerywacza ciągu. Do połączenia
urządzeń gazowych z kanałem spalinowym w mieszkaniach należy stosować przewody
pionowe o długości co najmniej 0,22 m oraz przewody poziome o długości nie większej niż
2 m ze spadkiem 5% do urządzenia gazowego. Przewody łączące urządzenia gazowe
z kanałami spalinowymi oraz kanały spalinowe odprowadzające spaliny na zasadzie ciągu
naturalnego powinny mieć przekrój dostosowany do obciążenia cieplnego pochodzącego od
urządzeń gazowych, zgodnie z zaleceniami producenta ale nie mniej niż 12cm . Przewody
i kanały spalinowe odprowadzające spaliny od okapów nad kuchniami gazowymi typu
restauracyjnego oraz od kotłów gazowych centralnego ogrzewania o obciążeniu powyżej
3490 W (30000 kcal/h) powinny mieć przekroje wynikające z obliczeń. Na całej długości
przewodów i kanałów spalinowych, nie może występować zmniejszenie ich przekroju
i należy zapewnić podciśnienie ciągu w czasie pracy urządzenia gazowego nie mniejsze niż
lPa i nie większe niż 15 Pa. Dopuszcza się wyprowadzenie przez zewnętrzną ścianę
budynku przewodów powietrzno-spalinowych od urządzeń gazowych o mocy do 21 kW
w wolno stojących budynkach jednorodzinnych oraz o mocy do 5 kW w pozostałych
budynkach. Wylot spalin powinien znajdować się co najmniej 0,5 m od krawędzi okien
i ryzalitów przesłaniających oraz minimum 2,5m ponad terenem. Przewody łączące
urządzenia gazowe, wyposażone w palniki nadmuchowe, z kanałami spalinowymi, a także
kanały spalinowe, powinny mieć przekrój dostosowany do nadciśnienia w komorze spalania
oraz do obciążenia cieplnego pochodzącego od tych urządzeń. Czopuchy urządzeń
gazowych i olejowych wykonywane są najczęściej ze stali kwasoodpornej. Zalecane jest
izolowanie termiczne czopuchów .

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Niedomagania pracy kotła:

1. Kocioł dymi, w komorze podciśnieniowej występuje czarna ciecz oznacz to:
– brak ciągu należy wtedy uszczelnić wejście czopucha
– zbyt mały przekrój komina ,który należy powiększyć np: poprzez wyburzenie do przewodu

kominowego ścianki działowej z sąsiednim przewodem wentylacyjnym

– zamontowany jest drugi piec na tym samym przewodzie kominowym, wtedy należy

uszczelnić wyjście z pieca do przewodu kominowego uniemożliwiając zasysanie zimne go
powietrza

– niedrożny przewód kominowy który należy wyczyścić i przepalić suchym drewnem
– częste używanie mokrego paliwa
2. Zbyt szybkie spalanie paliwa mimo zamkniętych drzwiczek. Oznacza to brak uszczelnienia

komory popielnika lub zbyt duży przekrój komina który można zmniejszyć oraz
zainstalować szyber.

3. Nie osiąganie przez kocioł należytej temperatury z powodu:
– zastosowanie opału o zbyt małej wartości opałowej i zbyt dużej zawartości miału,
– niewłaściwego ustawienia osprzętu regulacyjnego kotła,
– zbyt małe otwarcie przepustnicy spalin w czopuchu i ustawienia klapki miarkownika spalin,

umiejscowionego w dolnych drzwiczkach kotła,

– zanieczyszczony komin,
– za mały kocioł.
4. Kocioł dymi poprzez zamknięte drzwiczki paleniska. Powodem może być złe ułożenie

uszczelek, lub niedrożność kanałów spalinowych kotła. W takiej sytuacji sznur
uszczelniający należy wyjąć z kanałków drzwiczek i ponownie ułożyć, dobijając go małym
młotkiem. Można także spróbować zwiększyć otwarcie przepustnicy spalin umiejscowionej
w czopuchu. Większe otwarcie usprawni ich wypływ do instalacji kominowej. Przepustnicę
należy przymknąć przy silnych wiatrach wtłaczającym spaliny z powrotem do kotła czyli
tzw. cofki.

5. Problemy z rozpaleniem kotła związane z brakiem bieżącego czyszczenia kanałów

spalinowych paleniska. Zgromadzona tam sadza i smoliste naloty, zamykają przekrój
kanałów spalinowych utrudniając ciąg i wymagany przepływ powietrza.

6. Występowanie trudnousuwalnych, smolistych osadów i korozja na wewnętrznych

powierzchniach kotła i przewałach. Powodem jest niewłaściwa eksploatacja, polegająca na
utrzymaniu zbyt niskiej temperatury powracającej do kotła na kotle przeważnie poniżej
60

°C. Przy tak niskiej temperaturze agresywne substancje smoliste nie ulegają spalaniu,

osadzając się na metalowych ściankach kotła.

Przy obmiarze robót związanych z wykonywaniem badań kominów określamy:

– Ilość badanych przewodów kominowych i ich długość
– ilość wykonanych pomiarów,
– ilość zużytych materiałów pomocniczych,
– ilość innych prac.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie zasady stosujemy bhp należy przestrzegać przy kontroli palenisk?
2. Jakie elementy sprawdza się badając paleniska na paliwa stałe?
3. Jakie elementy sprawdza się badając paleniska na paliwa ciekłe?
4. Jakie elementy sprawdza się badając paleniska na paliwa gazowe?
5. Jak zbudowany jest czopuch urządzeń spalających paliwo stałe?
6. Jak zbudowany jest czopuch urządzeń spalających paliwo gazowe i olejowe?
7. Jakie istnieją niedomagania w pracy kotłów i jak są usuwane?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź kontrolę paleniska na paliwo stałe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed kontrolą,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały

i narzędzia,

3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy ,
6) dobrać materiały potrzebne kontroli palenisk na paliwo stałe,
7) wykonać kontrolę paleniska na paliwo stałe,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

Przeprowadź kontrolę paleniska na paliwo ciekłe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed kontrolą,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały

i narzędzia,

3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) dobrać materiały potrzebne kontroli palenisk na paliwo ciekłe,
7) wykonać kontrolę paleniska na paliwo ciekłe,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– anemometr,
– pirometr,
– indykator,
– przyrząd do pomiaru zawartości sadzy,
– kamera inspekcyjna,
– graca kominiarska,
– latarka,
– radiotelefony,
– kartki papieru formatu A4,
– długopis ,ołówek twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź kontrolę paleniska na paliwo gazowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) przeprowadzić działania przygotowawcze przed kontrolą,
2) sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały

i narzędzia,

3) określić zagrożenia bhp i pożarowe związane z wykonywaniem tego zadania,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) zorganizować stanowisko pracy,
6) dobrać materiały potrzebne kontroli palenisk na paliwo gazowe,
7) wykonać kontrolę paleniska na paliwo gazowe,
8) uporządkować stanowisko pracy,
9) wykonać obmiar robót,
10) rozliczyć materiały robociznę i sprzęt,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać oceny wykonanej pracy.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposażenie stanowiska pracy:

– anemometr ,
– pirometr,
– indykator,
– przyrząd do pomiaru zawartości sadzy,
– kamera inspekcyjna,
– latarka,
– radiotelefony,
– kartki papieru formatu A4,
– długopis ,ołówek twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) sprawdzić stan techniczny i zabezpieczenia urządzeń ogrzewczo-

kominowych?

2) sprawdzić podłączenia urządzeń wentylacyjnych i paleniskowych?

3) sprawdzić podłączenia trzonów kuchennych?

4) sprawdzić prawidłowość podłączenia pieców grzewczych?

5) sprawdzić prawidłowość podłączenia odbiorników gazowych?

6) dobrać paliwo do rodzaju komina?

7) sprawdzić stan kanałów łączących paleniska przewodami dymowymi?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4. Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, ponieważ w niektórych pytaniach

musisz dokonać obliczeń.

5. Test zawiera 21 zadań dotyczących wykonanie badań przewodów kominowych. Są to

zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedź zaznacz

X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie

ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później .

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Czyszczenie przewodów dymowych powinna odbywać się:

a) raz na trzy lata,
b) raz do roku,
c) dwa razy do roku,
d) cztery razy do roku.

2. Kanały wentylacyjne należy czyścić:

a) raz na trzy lata,
b) raz do roku,
c) dwa razy do roku,
d) cztery razy do roku.

3. Drożność przewodów badamy za pomocą:

a) bolca,
b) przepychacza,
c) taśmy stalowej,
d) kompletu linowego z kulą.

4. Wielkości przekroju przewodów przeprowadza się za pomocą taśmy stalowej przez pomiar

wielkości przewodu w otworach kontrolnych z dokładności:
a) 1mm,
b) 5mm,
c) 1cm,
d) 2cm.

5. Minimalny spadek czopuchów urządzeń gazowych wynosi:

a) 1%,
b) 2%,
c) 4%,
d) 5%.

6. Ławy kominiarskie stosujemy przy dachu o spadku powyżej:

a) 10%,
b) 12%,
c) 15%,
d) 20%.

7. Wartość ciągu dla większości palenisk wynosi:

a) 100-200Pa ,
b) powyżej 15Pa,
c) 1-15Pa,
d) 1000-2000Pa.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Do jednego przewodu dymowego można maksymalnie podłączyć:

a) jedno palenisko na paliwo stałe,
b) dwa paleniska na paliwo stałe,
c) trzy paleniska na paliwo stałe,
d) cztery paleniska na paliwo stałe.

9. Za pomocą białej taśmy bada się:

a) drożność komina,
b) przerwy miedzy przewodami kominowymi,
c) kierunek prowadzenia przewodów,
d) prawidłowość ciągu.

10. Odległość górnej krawędzi otworu wentylacyjnego od sufitu nie może przekraczać:

a) 5cm,
b) 10cm,
c) 15cm,
d) 20cm.

11. Przyjmując że długość czopucha dymowego nie może przekraczać 0,4 wysokości komina

oznacza to, że dla komina o wysokości 5m czopuch nie może być dłuższy niż:
a) 1m,
b) 2m,
c) 3m,
d) 4m.

12. Spadek 2% oznacza że na końcach 2 m odcinka różnica wysokości wynosi:

a) 2cm,
b) 4cm,
c) 8cm,
d) 20cm.

13. Stan techniczny drzwiczek rewizyjnych określa się:

a) wzrokowo i przez próbę otwarcia i zamknięcia,
b) za pomocą pirometru,
c) wykorzystując suwmiarkę,
d) poprzez ostukanie.

14. Przy badaniu ciągu kominowego temperatura powietrza wewnątrz powinna być wyższa niż

na zewnątrz o około:
a) 0

°C,

b) 5

°C,

c) 10

°C,

d) 20

°C.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Szukając przerwy w ścianach kominowych za pomocą kompletu linowego z chwilą

osiągnięcia przez szczotki wysokości równej przerwie w ścianie kominowej lub bezpośrednio
nad nią nastąpi:
a) gwałtowne zaprzestanie ulatniania się dymu przez dany przewód kominowy,
b) bardziej intensywne dymienia,
c) gwałtowne zaprzestanie ulatniania się dymu przez sąsiedni przewód kominowy,
d) pojawienie się ognia w światła w przewodzie kominowym.

16. Ilość sadzy o grubości warstwy średnio 1cm w 5m kominie o wymiarach 30x30cm wynosi:

a) 6litrów,
b) 0,6m

c) 60litrów,
d) 45litrów.

17. Wartość ciągu kominowego wskazana na anemometrze jako 1m/s odpowiada:

a) 1km/h,
b) 10km/h,
c) 3,6km/h,
d) 36km/h.

18. Czopuch, którym spaliny przepływają do komina powinien:

a) być ustawiony poziomo,
b) lekko wznosić się w kierunku kanału dymowego,
c) być ustawiony pionowo,
d) lekko wznosić się w kierunku kotła.

19. Jeżeli przepływ spalin w przewodzie 20x20xcm wynosił 30m

/h to w przewodzie 10x10cm

będzie wynosił przy tej samej prędkości wskazanej przez anemometr:
a) 7,5 m

/h,

b) 15 m

/h,

c) 30m

/h,

d) 60m

/h.

20. Przyjmując, że przyśpieszenie ziemskie to 10m/s

,a różnica gęstości spalin i powietrza na

zewnątrz to 0,1kg/m

to ciąg w kominie o wysokości 7m wynosi około:

a) 0,7Pa,
b) 7Pa,
c) 70Pa,
d) 14Pa.

21. Jeżeli cena badania 1m przewodu kominowego wynosi 2zł.to całkowity koszt kontroli 4

przewodów o długość 5m i 5przewodów o długości 8m jest równy:
a) 60zł,
b) 80zł,
c) 100zł,
d) 120zł.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wykonywanie badań przewodów kominowych

Zakreśl poprawną odpowiedź .

zadania

Odpowiedź Punkty

a b c d

Razem:

…………………………………………

Ocena

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. LITERATURA

1. Birszenk A.: Roboty zduńskie. Arkady, Warszawa 1973
2. Heryszek A.: Kominiarz i jego wiedza zawodowa. Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa

1985

3. Krygier K., Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo wentylacja klimatyzacja. WSiP,

Warszawa 1991

4. Recknagel, Sprenger, Hoenmann, Schramek: Poradnik Ogrzewanie + Klimatyzacja. EWFE,

Gdańsk 1994.

5. PN-89/B-10425 Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły.

Wymagania techniczne i badania przy odbiorze

6. PN-EN 1443 Kominy -wymagania ogólne
7. Czasopismo: ”Kominiarz Polski”
8. Katalogi producentów