prof. dr hab. Marek Górski

Katedra Prawa Ochrony Środowiska

Wydział Prawa i Administracji

Uniwersytet Szczeciński

Uniwersytet Łódzki

•

Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania

Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania

wyrobów zawierających azbest (Dz.U.2004.3.20 z

wyrobów zawierających azbest (Dz.U.2004.3.20 z
późn.zm

późn.zm.)

.)

•

Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania

Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania

wyrobów zawierających azbest (Dz.U.2004.3.20 z

wyrobów zawierających azbest (Dz.U.2004.3.20 z
późn.zm

późn.zm.)

.)

późn.zm

późn.zm.)

.)

••

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej

z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków

z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków
bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających

bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających
azbest (Dz.U.2004.71.649)

azbest (Dz.U.2004.71.649)

••

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.2007.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.2007.

39.251 z

39.251 z późn.zm

późn.zm.)

.)

••

Nowelizacja ustawy o odpadach

Nowelizacja ustawy o odpadach –

– druk sejmowy nr 2002/2009

druk sejmowy nr 2002/2009

późn.zm

późn.zm.)

.)

••

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej

z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków

z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków
bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających

bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających
azbest (Dz.U.2004.71.649)

azbest (Dz.U.2004.71.649)

••

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.2007.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.2007.

39.251 z

39.251 z późn.zm

późn.zm.)

.)

••

Nowelizacja ustawy o odpadach

Nowelizacja ustawy o odpadach –

– druk sejmowy nr 2002/2009

druk sejmowy nr 2002/2009

•

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska

(Dz.U.2008.25.150 z późn.zm.) – tytuł III dział II rozdz.2

•

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska

(Dz.U.2008.25.150 z późn.zm.) – tytuł III dział II rozdz.2

••

rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia

23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie
wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i
oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest
wykorzystywany azbest (Dz.U.2003.192.1876 z późn.zm.)

•

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2009 r. w sprawie

sposobu przedkładania marszałkowi województwa informacji o
występowaniu substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla
środowiska (Dz.U.2009.124.1033)

••

rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia

23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie
wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i
oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest
wykorzystywany azbest (Dz.U.2003.192.1876 z późn.zm.)

•

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2009 r. w sprawie

sposobu przedkładania marszałkowi województwa informacji o
występowaniu substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla
środowiska (Dz.U.2009.124.1033)

•

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia

•

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia

•

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia

polityki rozwoju (Dz.U.2009.84.712)

•

komunikat Ministra Gospodarki z dnia 29 lipca 2009 r. o podjęciu

przez Radę Ministrów uchwały w sprawie ustanowienia programu
wieloletniego pod nazwą „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu
na lata 2009-2032” (M.P.2009.50.735)

•

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia

polityki rozwoju (Dz.U.2009.84.712)

•

komunikat Ministra Gospodarki z dnia 29 lipca 2009 r. o podjęciu

przez Radę Ministrów uchwały w sprawie ustanowienia programu
wieloletniego pod nazwą „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu
na lata 2009-2032” (M.P.2009.50.735)

••

Dyrektywa Komisji 1999/77/WE z dnia 26 lipca 1999 r.

Dyrektywa Komisji 1999/77/WE z dnia 26 lipca 1999 r.

dostosowująca po raz szósty do postępu technicznego załącznik I do

dostosowująca po raz szósty do postępu technicznego załącznik I do
dyrektywy 76/769/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych,

dyrektywy 76/769/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych,

dyrektywy 76/769/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych,

dyrektywy 76/769/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych,
wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich

wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich
odnoszących się do ograniczeń we wprowadzaniu do obrotu i

odnoszących się do ograniczeń we wprowadzaniu do obrotu i
stosowaniu niektórych substancji i preparatów niebezpiecznych

stosowaniu niektórych substancji i preparatów niebezpiecznych
(azbest) (Dz. Urz. WE L 207 z 6.08.1999

(azbest) (Dz. Urz. WE L 207 z 6.08.1999

••

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z

Rady 2008/98/WE z dnia

dnia

19

19 listopada 2008

listopada 2008 r. w

r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre

sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre

dyrektywy

dyrektywy -- Dz.Urz.UE

Dz.Urz.UE L 312 z 22.11.2008 r. s.3

L 312 z 22.11.2008 r. s.3

•

Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i

Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania
zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH

Podstawowe założenia –

Zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest

Podstawowe założenia –

Zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest

Zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest

(art.1.1)

Ustalenie sposobów i warunków bezpiecznego

użytkowania i usuwania wyrobów zawierających
azbest (rozporządzenie – art.4.1)

Określenie uprawnień pracowniczych

Ustawa P.o.ś. (art.160.2.1) – azbest to „substancja
szczególnie niebezpieczna”

Zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest

(art.1.1)

Ustalenie sposobów i warunków bezpiecznego

użytkowania i usuwania wyrobów zawierających
azbest (rozporządzenie – art.4.1)

Określenie uprawnień pracowniczych

Ustawa P.o.ś. (art.160.2.1) – azbest to „substancja
szczególnie niebezpieczna”

Obowiązki użytkowników wyrobów zawierających azbest -

wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest w

Obowiązki użytkowników wyrobów zawierających azbest -

wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest w

1

wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest w

użytkowanych instalacjach lub urządzeniach - dopuszczone nie
dłużej niż do dnia 31 grudnia 2032 r.

przestrzeganie ustalonych wymagań technicznych dotyczących

wykorzystywania azbestu lub wyrobów zawierających azbest

przemieszczanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest po

ich usunięciu - na zasadach określonych przepisami ustawy o
odpadach

wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest w

użytkowanych instalacjach lub urządzeniach - dopuszczone nie
dłużej niż do dnia 31 grudnia 2032 r.

przestrzeganie ustalonych wymagań technicznych dotyczących

wykorzystywania azbestu lub wyrobów zawierających azbest

przemieszczanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest po

ich usunięciu - na zasadach określonych przepisami ustawy o
odpadach

obowiązek oczyszczenia wycofanych z użytkowania instalacji

lub urządzeń poprzez usunięcie azbestu lub wyrobów
zawierających azbest w sposób niestwarzający zagrożenia dla
środowiska i zdrowia ludzi

prowadzenie oczyszczania w oparciu o projekt techniczny

obowiązek oczyszczenia wycofanych z użytkowania instalacji

lub urządzeń poprzez usunięcie azbestu lub wyrobów
zawierających azbest w sposób niestwarzający zagrożenia dla
środowiska i zdrowia ludzi

prowadzenie oczyszczania w oparciu o projekt techniczny

2

prowadzenie oczyszczania w oparciu o projekt techniczny

usuwania lub wymiany wyrobów zawierających azbest wraz z
harmonogramem prac

obowiązek poddawania przeglądom miejsc, w których był lub

jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest

obowiązek dokonania inwentaryzacji zastosowanych wyrobów

zawierających azbest i corocznej aktualizacji

przekazywanie informacji marszałkowi

prowadzenie oczyszczania w oparciu o projekt techniczny

usuwania lub wymiany wyrobów zawierających azbest wraz z
harmonogramem prac

obowiązek poddawania przeglądom miejsc, w których był lub

jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest

obowiązek dokonania inwentaryzacji zastosowanych wyrobów

zawierających azbest i corocznej aktualizacji

przekazywanie informacji marszałkowi

obowiązek dokumentowania, przez wykorzystującego substancje

stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska , rodzaju, ilości i
miejsc ich występowania oraz sposobu ich eliminowania (art.162.2)

obowiązek okresowego przedkładania marszałkowi województwa

informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania takich

obowiązek dokumentowania, przez wykorzystującego substancje

stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska , rodzaju, ilości i
miejsc ich występowania oraz sposobu ich eliminowania (art.162.2)

obowiązek okresowego przedkładania marszałkowi województwa

informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania takich

3

informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania takich
substancji (art.162.3)

osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami – informacje uprosz-

czone do wójta; wójt zbiorczo do marszałka (art.162.4,5)

marszałek prowadzi rejestr rodzaju, ilości oraz miejsc

występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla
środowiska

wzór informacjo dotyczącej azbestu – rozp. z 23.VII.2009

informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania takich
substancji (art.162.3)

osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami – informacje uprosz-

czone do wójta; wójt zbiorczo do marszałka (art.162.4,5)

marszałek prowadzi rejestr rodzaju, ilości oraz miejsc

występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla
środowiska

wzór informacjo dotyczącej azbestu – rozp. z 23.VII.2009

użytkowanie wyrobów zawierających azbest – tylko po

stwierdzeniu braku widocznych uszkodzeń mogących stwarzać
warunki dla emisji azbestu do środowiska

zakaz wykorzystywania azbestu lub wyrobów zawierających

azbest w sposób umożliwiający emisję azbestu do środowiska

użytkowanie wyrobów zawierających azbest – tylko po

stwierdzeniu braku widocznych uszkodzeń mogących stwarzać
warunki dla emisji azbestu do środowiska

zakaz wykorzystywania azbestu lub wyrobów zawierających

azbest w sposób umożliwiający emisję azbestu do środowiska

4

azbest w sposób umożliwiający emisję azbestu do środowiska

właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, a

także obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub
innego miejsca zawierającego azbest – obowiązek prowadzenia
kontroli stanu tych wyrobów w terminach wynikających z oceny
stanu tych wyrobów

na podstawie kontroli – obowiązek sporządzenia oceny stanu i

możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających
azbest, przekazanie organowi nadzoru budowlanego

azbest w sposób umożliwiający emisję azbestu do środowiska

właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, a

także obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub
innego miejsca zawierającego azbest – obowiązek prowadzenia
kontroli stanu tych wyrobów w terminach wynikających z oceny
stanu tych wyrobów

na podstawie kontroli – obowiązek sporządzenia oceny stanu i

możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających
azbest, przekazanie organowi nadzoru budowlanego

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r.

w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów
wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U.
Nr 206 poz. 1291) -

Okresowe pomiary emisji do powietrza prowadzi się dla

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r.

w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów
wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U.
Nr 206 poz. 1291) -

Okresowe pomiary emisji do powietrza prowadzi się dla

5

Okresowe pomiary emisji do powietrza prowadzi się dla

instalacji do produkcji lub obróbki wyrobów zawierających
azbest, dopuszczonych do produkcji, obrotu i importu na
podstawie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie
stosowania wyrobów zawierających azbest

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r.
w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska
(Dz.U.2008.196.1217)

-

stawka opłaty ze emisję azbestu do powietrza

Okresowe pomiary emisji do powietrza prowadzi się dla

instalacji do produkcji lub obróbki wyrobów zawierających
azbest, dopuszczonych do produkcji, obrotu i importu na
podstawie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie
stosowania wyrobów zawierających azbest

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r.
w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska
(Dz.U.2008.196.1217)

-

stawka opłaty ze emisję azbestu do powietrza

Obowiązki wykonawcy prac

polegających na zabezpieczaniu

i usuwaniu wyrobów zawierających azbest -

Obowiązki wykonawcy prac

polegających na zabezpieczaniu

i usuwaniu wyrobów zawierających azbest -

1

i usuwaniu wyrobów zawierających azbest -

uzyskanie zgody na gospodarowanie odpadami
przeszkolenie przez uprawnioną instytucję zatrudnianych

pracowników

opracowanie przed rozpoczęciem szczegółowego planu prac
zgłoszenie właściwemu organowi nadzoru budowlanego oraz

właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy zamiaru przystąpienia
do prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów
zawierających azbest

i usuwaniu wyrobów zawierających azbest -

uzyskanie zgody na gospodarowanie odpadami
przeszkolenie przez uprawnioną instytucję zatrudnianych

pracowników

opracowanie przed rozpoczęciem szczegółowego planu prac
zgłoszenie właściwemu organowi nadzoru budowlanego oraz

właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy zamiaru przystąpienia
do prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów
zawierających azbest

2

transport odpadów zawierających azbest - przepisy o

przewozie towarów niebezpiecznych

wymagania dotyczące opakowania – szczelność,

oznakowanie

usuwane odpady zawierające azbest - składowanie na

transport odpadów zawierających azbest - przepisy o

przewozie towarów niebezpiecznych

wymagania dotyczące opakowania – szczelność,

oznakowanie

usuwane odpady zawierające azbest - składowanie na

usuwane odpady zawierające azbest - składowanie na

składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na
wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne

Szczególne wymagania dotyczące usuwania z
określonych wyrobów (przepisy odrębne) -

zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
wraki samochodowe

usuwane odpady zawierające azbest - składowanie na

składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na
wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne

Szczególne wymagania dotyczące usuwania z
określonych wyrobów (przepisy odrębne) -

zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
wraki samochodowe

Art.2.3.4 – przepisy ustawy o odpadach nie naruszają przepisów
ustawy z 1997 r.

Administracyjna reglamentacja postępowania z odpadami:

Art.2.3.4 – przepisy ustawy o odpadach nie naruszają przepisów
ustawy z 1997 r.

Administracyjna reglamentacja postępowania z odpadami:

Administracyjna reglamentacja postępowania z odpadami:

obowiązek uzyskania zgody na wytwarzanie odpadów :

pozwolenie na wytwarzanie odpadów

zatwierdzenie programu gospodarowania odpadami

niebezpiecznymi

zatwierdzenie programu gospodarowania odpadami

zgoda dorozumiana – informacja o wytworzonych odpadach

obowiązek uzyskania zgody na gospodarowanie odpadami

Administracyjna reglamentacja postępowania z odpadami:

obowiązek uzyskania zgody na wytwarzanie odpadów :

pozwolenie na wytwarzanie odpadów

zatwierdzenie programu gospodarowania odpadami

niebezpiecznymi

zatwierdzenie programu gospodarowania odpadami

zgoda dorozumiana – informacja o wytworzonych odpadach

obowiązek uzyskania zgody na gospodarowanie odpadami

Art.17 ust.1a - Wytwórca odpadów, który prowadzi

działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie
budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia
zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i
napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających

Art.17 ust.1a - Wytwórca odpadów, który prowadzi

działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie
budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia
zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i
napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających

napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających
azbest w urządzeniach przewoźnych, jest obowiązany do
uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami.

Art.21a – właściwość miejscowa wg miejsca

przetwarzania

Art.21b – termin obowiązywania decyzji nie dłużej niż

5 lat

napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających
azbest w urządzeniach przewoźnych, jest obowiązany do
uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami.

Art.21a – właściwość miejscowa wg miejsca

przetwarzania

Art.21b – termin obowiązywania decyzji nie dłużej niż

5 lat

Art.27 – zezwolenie na odzysk lub unieszkodliwianie ;

Art.27 – zezwolenie na odzysk lub unieszkodliwianie ;

we wniosku (ust.1 pkt.5) - wskazanie sposobu oraz

rodzaju magazynowanych odpadów zawierających
azbest, przetworzonych w urządzeniach
przewoźnych

w zezwoleniu (ust.2 pkt.) - wskazanie sposobu oraz

rodzaju magazynowanych odpadów

we wniosku (ust.1 pkt.5) - wskazanie sposobu oraz

rodzaju magazynowanych odpadów zawierających
azbest, przetworzonych w urządzeniach
przewoźnych

w zezwoleniu (ust.2 pkt.) - wskazanie sposobu oraz

rodzaju magazynowanych odpadów