Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Zajęcia nr 7

Temat:

Montaż prostego układu elektronicznego

Współczesny elektryk na co dzień spotyka się z urządzeniami elektronicznymi. Znajdują one
zastosowanie w urządzeniach pomocniczych, zabezpieczeniach, ale też i w układach
sterowania i zasilania maszyn elektrycznych.
Umiejętność zaprojektowania i wykonania prostego układu elektronicznego jest niezbędna
każdemu elektrykowi.

Projektowanie układu elektronicznego
Układy elektroniczne wykonujemy najczęściej na bazie płytek drukowanych. Są to płytki z
laminatu pokryte cienką warstwą miedzi.
W celu zaprojektowania i wykonania płytki należy:

• Wykonać schemat połączeń elektrycznych.
• Rozplanować rozmieszczenie elementów na płytce z uwzględnieniem ścieżek

łączących punkty o tym samym potencjale. Należy tak rozplanować połączenia, aby
nie doszło do krzyżowania połączeń. Wykonać lustrzane odbicie projektu w celu
przeniesienia ścieżek na płytkę.

• Oczyścić powierzchnię płytki z nalotów rozpuszczalnikiem lub denaturatem a

następnie oczyścić mechanicznie drobnoziarnistym papierem ściernym.

• Nanieść na powierzchnię płytki ścieżki. Można posłużyć się metodą fotograficzną,

wylepianiem taśmą klejącą, przeprasować ścieżki wydrukowane uprzednio na
papierze kredowym drukarką laserową (toner pod wpływem ciepła przylegnie do
powierzchni płytki), lub namalować ścieżki lakierem lub specjalnym pisakiem.

• Umieścić płytkę w substancji trawiącej (np. chlorku żelaza). Płytkę umieszczamy albo

pionowo, albo drukiem do dołu. Pozwala to na swobodne opadniecie wytrawionej
miedzi na dno naczynia z substancją trawiącą. W trakcie trawienia miedź pozostanie
pod naniesionymi ścieżkami, a rozpuści się na nie pokrytych warstwą ochronną
powierzchniach laminatu.

• Po wytrawieniu wypłukać płytkę i rozpuszczalnikiem usunąć warstwę chroniącą

ś

cieżki.

• Wykonać w odpowiednich miejscach otwory pod nóżki elementów elektronicznych i

przewody.

• Oczyścić nóżki elementów elektronicznych, a w razie potrzeby pokryć je cienką

warstwą cyny (pobielić). Odpowiednio dogiąć nóżki elementów.

• Umieścić elementy w otworach tak, aby elementy znajdowały się po stronie laminatu

przeciwnej do strony ze ścieżkami.

• Wykonać połączenia lutowane korzystając z lutownicy pistoletowej lub grzałkowej.
• Obciąć nadmiar nóżek elementów Powyżej powierzchni lutów.
• Załączyć układ i przeprowadzić test jego działąnia.

Ś

ląskie Techniczne Zakłady Naukowe

Warsztaty Szkolne

Montaż elektryczny

Prostownik ze stabilizatorem napięcia LM-317 lub LM-350
Układ ten pozwala na wyprostowanie napięcia przemiennego i nastawienie wartości
wyjściowej tego napięcia. Napięcie wejściowe nie powinno przekraczać 30V

C3

1000 µ

µµ

µ

F

~

D1

D2

D3

D4

C1

0,1 µ

µµ

µ

F

LM3xx

V

in

V

out

ADJ

R1

240

R2

5k

C2

1 µ

µµ

µ

F

Spis elementów:
- stabilizator napięcia LM317 lub LM350
- C1 = 0,1 µF
- C2 = 1 µF
- C3 = 1000 µF
- R1 = 240 Ω
- R2 = 5 kΩ (potencjometr lub rezystor nastawny)
- D1-D4 – diody prostownicze

Uwagi:
1) Stabilizator LM317 umożliwia pobór prądu do 1,5 A

Stabilizator LM350 umożliwia pobór prądu do 5 A

2) Element R2 powinien być potencjometrem, jeżeli chcemy, aby układ pracował jako

regulator napięcia. Jeśli układ ma być ustawiony w jedno, stałe napięcie, to element R2
powinien być rezystorem nastawnym.

3) Kondensator C3 może być pominięty, jeżeli układ prostownika, z którego jest zasilany

stabilizator, posiada na wyjściu kondensator wygładzający przebieg wyprostowany i
wartości nie mniejszej, niż zalecany kondensator C3.

Materiały dydaktyczne wyłącznie do użytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych
Ś

ląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach.