Irezyna Herbsta
©
Iresine herbstii
Opis
Rodzina:Amaranthaceae
W naturze jest to krótkowieczny, zimozielony krzew. Ma
cienkie, wiązkowe korzenie lecz mocno rozbudowane. Z
szyjki korzeniowej wyrastają z reguły nierozgałęzione,
nieowłosione, czerwone pędy. Liście gatunku są
najczęściej odwrotnie jajowate, lecz u powszechnie
sprzedawanej odmiany„Brilliantissima” mają ostre
zakończenia. Ich kolor jest amarantowy z wyraźną siatką
jaśniejszego unerwienia. Kwiatostanem jest wiecha
złożona z bardzo drobnych kwiatków w kolorze
zielonkawo białym i zupełnie pozbawiona walorów
zdobniczych (podobnie jak u koleusa). W uprawie jest też
odmiana„Aureoreticulata” z jasnozielonymi liśćmi i
żółtym unerwieniem. Stosunkowo niedawno pojawiła się
odmiana ‚Blazin Rose’ o brązowych liściach.
Występowanie
Gatunek naturalnie występuje w
Brazylii i południowej
części Peru. Siedliska są bardzo różne jednak zawsze
gleby są wilgotne.
Wysokość
W naturze nieco ponad metr. U nas w uprawie rocznej
ma około 60 cm, a w uprawie doniczkowej jeszcze mniej.
Kolor kwiatu
Zielono-biały.
Stanowisko
Dla pełnego wybarwienia liści musimy zapewnić roślinie
minimum 8 godzin pełnego słońca. Roślinę uprawianą w
pojemnikach możemy na okres letni wystawić na
zewnątrz.
Wymagania i
pielęgnacja
Roślina bardzo łatwa w uprawie jeśli zapewnimy gleby
przepuszczalne, dostatecznie wilgotne i średnio zasobne.
Odczyn gleby nie jest zbyt istotny, lecz musimy unikać
skrajności.
Przy uprawie w pojemniku zadbajmy o dobry drenaż i
dodajmy do ziemi około 1/4 objętości jakiegokolwiek
rozluźniacza z wyjątkiem kory. Przyda to nam się
ponieważ roślina lubi gleby zawsze lekko wilgotne, a
rozluźnione uchronią nas od zalania korzeni.
Uprawiając tą roślinę musimy co jakiś czas uszczykiwać
sadzonki by pobudzić do rozgałęziania się. Tylko w ten
sposób uzyskamy gęsty krzaczek, a nie pojedynczy badyl.
Roślina nie uszczykiwana pod koniec sezonu zaczyna
gubić dolne liście i wygląda żałośnie. Uprawiając w
pojemnikach nawozimy co dwa tygodnie nawozem do
roślin kwitnących. Nawóz
ten zawiera zwiększona ilość potasu, który nie tylko
promuje kwitnienie, ale i wybarwienie kolorowych liści.
Przez cały okres wegetacji możemy stosować ranne
zamgławianie rośliny.
Na okres zimowy roślinę wnosimy do pomieszczenia
zapewniając bardzo jasne miejsce lecz możliwie chłodne.
Optimum dla niej w okresie zimowym to około 16
0
C. W
mieszkaniu o to raczej trudno, ale zróbmy co będzie
możliwe.
Co do kwiatów to raczej je usuwajmy. Nie jest to ozdoba,
a zapylone kwiatki szybko przekształcają się w nasiona co
mocno eksploatuje roślinę, przyczyniając się do jej
szybszego starzenia się.
Mrozoodporność
W naszym klimacie żadna.
Rozmnażanie
Oczywiście można rozmnażać z nasion, ale tylko gatunek.
Obie odmiany nie powtórzą cech rośliny macierzystej.
Jeśli wiosną nasza roślina jest brzydka ścinamy
wierzchołkową sadzonkę i ukorzeniamy. Resztę ścinamy
na 2 oczka i czekamy aż wybija pąki śpiące. Sadzonki
ukorzeniają się łatwo nawet w szklance z wodą.
Choroby i szkodniki
Uprawiana w pomieszczeniach jest narażona na atak
mszyc i przędziorków.
Przy uprawie gruntowej może pojawić się mączniak
prawdziwy.
Zastosowanie
Roślinę można uprawiać jako roczną na rabatach i w
pojemnikach balkonowych lub jako roślinę domową w
doniczkach. Oczywiście pojemniki z balkonu też można
przezimować w mieszkaniu.
Uwagi
Nazwa rodzaju ”Iresine” pochodzi z greki gdzie
słowo ‘ειρεσιώνη iresione’ = wieniec. Nawiązanie do
specyficznego, wełnistego owłosienia kielicha
kwiatowego.
Nazwa gatunku ”herbstii” upamiętnia Hermana Carla
Gottlieb Herbsta dyrektora Ogrodu Botanicznego w Rio
de Janeiro. On przywiózł tę roślinę do Anglii w połowie
XIX wieku.