N a r o d o w y B a n k P o l s k i

N a r o d o w y B a n k P o l s k i

N a r o d o w y B a n k P o l s k i

N a r o d o w y B a n k P o l s k i

W y s t a w a n u m i z m a t y c z n a

W y s t a w a n u m i z m a t y c z n a

Wystawa czynna

w Centrali Narodowego Banku Polskiego

w Warszawie, ul. Âwi´tokrzyska 11/21

w poniedzia∏ki, wtorki, czwartki i piàtki

w godz. 10

00

– 15

30

,

w Êrody w godz. 8

30

– 16

00

Z

Zo

orrg

ga

an

niizzo

ow

wa

an

ne

e g

grru

up

py

y zzw

wiie

ed

dzza

ajjà

àccy

ycch

h – zg∏oszone wczeÊniej –

mogà skorzystaç z fachowego przewodnictwa organizatorów.

Wszelkie pytania dotyczàce wystawy, a tak˝e zg∏oszenia grup mo˝na

kierowaç pod numer telefonu:

022 653 10 84

.

Wystawa obrazuje dorobek historyczny
i kulturowy polskich banków emisyjnych
w dziedzinie emisji pieni´dzy papierowych.
Niektóre eksponaty pochodzà nawet
z koƒca XVIII wieku. Najstarszy z nich,
z 1792 roku, to dokument „Projekt na Bank
Nacyonalny”, zawierajàcy mi´dzy innymi
projekty graficzne banknotów.

Na wystawie prezentujemy oko∏o 500
eksponatów w kolejnoÊci chronologicznej.
Sk∏adajà si´ na nià: banknoty, projekty
graficzne banknotów, próby druku
banknotów oraz matryce u˝ywane do ich
druku. Prezentowane przedmioty obrazujà
ró˝ne style artystyczne oraz przemiany
zachodzàce w technice produkcji. Sà tak˝e
dowodem ewolucji technik stosowanych
do zabezpieczania si´ przed fa∏szerstwami.

W ciàgu gablot, gdzie zgromadzono
banknoty i projekty graficzne banknotów
poczàwszy od 1794 roku, na szczególnà
uwag´ zwiedzajàcych zas∏ugujà projekty
banknotów Banku Polskiego z lat 1830-
1865. Po raz pierwszy zastosowano w nich
technik´ mikrodruku. Niema∏à atrakcjà sà
równie˝ banknoty Rzàdu Emigracyjnego,
wydrukowane w Wielkiej Brytanii
i Stanach Zjednoczonych w czasie II wojny

Êwiatowej. Po wojnie sprowadzono je
do Polski, ale ówczesne w∏adze nie zgodzi∏y
si´ na wprowadzenie ich do obiegu.
Zosta∏y zniszczone; do celów archiwalnych
pozostawiono jedynie po 1000 sztuk wzorów
i banknotów obiegowych.

Godne uwagi sà równie˝ projekty graficzne
banknotów z serii „Wielcy Polacy” z lat
1974-1993. Przedstawiamy kolejne etapy
powstawania tych ma∏ych dzie∏ sztuki:
od czarno-bia∏ego rysunku o∏ówkiem
do kolorowej wersji ostatecznej.
Prezentujemy projekt niewprowadzonego
do obiegu banknotu o nominale 5.000.000 z∏
z wizerunkiem Józefa Pi∏sudskiego.

Na wystawie mo˝na równie˝ obejrzeç
projekt banknotu kolekcjonerskiego
z wizerunkiem papie˝a Jana Paw∏a II.
Zostanie on wprowadzony do obiegu
16.10.2006 roku. Autorem obu projektów
jest artysta grafik Andrzej Heidrich.

Na uwag´ zas∏ugujà tak˝e niewprowadzone
do obiegu banknoty z datà emisji
01.03.1990 r. z serii „Miasta polskie”,
uzupe∏nione projektami graficznymi dwóch
niezrealizowanych odcinków o nomina∏ach
1.000 z∏ i 2.000 z∏. Banknoty te mia∏y wejÊç

do obiegu podczas denominacji. Tak si´
jednak nie sta∏o, poniewa˝ zbyt powolne
tempo t∏umienia inflacji opóêni∏o
wprowadzenie denominacji; pojawi∏y si´
równie˝ nowe techniki zabezpieczeƒ przed
fa∏szerstwami. Kolekcjonerzy mogà nabyç
te banknoty z nadrukiem „nieobiegowe”.

Po raz pierwszy pokazujemy szerszej
publicznoÊci próby druku banknotów z lat
1964-1971. Od lat 60. prowadzone by∏y
przygotowania do wymiany serii banknotów
b´dàcych w obiegu od 1950 roku. Prace
zakoƒczy∏y si´ wprowadzeniem do obiegu
w 1975 roku banknotów z serii „Wielcy
Polacy”.

Aby zapoznaç zwiedzajàcych z procesem
powstawania banknotów, prezentujemy
poszczególne etapy ich tworzenia
na przyk∏adzie banknotu o nominale
500 z∏ z wizerunkiem Marii Sk∏odowskiej-
Curie. Ciekawostkà jest, ˝e banknot ten
nie zosta∏ wprowadzony do obiegu. Jego
projekt graficzny wykorzystano natomiast
do produkcji banknotu o nominale
20.000 z∏, wprowadzonego do obiegu
w 1989 roku.