Gambit Halloween: 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!,
czyli jak w efektowny sposób wygrać miniaturkę
z silnym zawodnikiem!
Maciąga Marcin: http://d-artagnan.webpark.pl/;
d-artagnan@wp.pl
Halloween to nie tylko
mroczna noc pełna wampirów,
duchów i czarownic święta
obchodzonego w Ameryce 1-go
listopada, ale to także nazwa
interesującego
gambitu
w
obronie
4
skoczków
rozpoczynającego
się
od
posunięć: 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6
3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Pierwsza
wzmianka
o
gambicie Halloween pochodzi z
1888 roku [1]. Wówczas to
Oskar Cordel w swojej książce
pt. „Fuerher der Eroeffnungs-
theorie”
zamieścił
po
raz
pierwszy
analizy
tego
nietypowego debiutu znanego w
tamtych czasach jeszcze pod
nazwą
gambitu
Muellera-
Schultza. Debiut swoją obecną
nazwę zawdzięcza Rainerowi
Schlenker, który przeszło 100
lat później w 1993 roku
opublikował ciekawy na jego
temat artykuł. Od tego też
momentu
można
również
zaobserwować nagły wzrost
zainteresowania tym gambitem.
Dla przykładu, w 1996 roku
Stefen Jakob z Austrii umieścił
na serwerze program szachowy
– BRAUSE, który w ciągu
kilkunastu miesięcy rozegrał w
gambicie Halloween 3269 partii
zdobywając
72%
punktów,
niejednokrotnie też wygrywając
w efektowny sposób [2]. Z
kolei w 2003 roku Maurits
Wind z Holandii zorganizował i
sprawnie poprowadził turniej
tematyczny, w którym miałem
okazję
wziąć
udział,
o
gigantycznym jak na polskie
warunki
funduszu
nagród
wynoszącym blisko 2 000 Euro.
W turnieju o średnim rankingu
2229
Elo
zagrało
13
zawodników w tym am Vadim
Milov ze Szwajcarii, mm Ilmars
Starostits z Łotwy, czy też mm
Alfonso Jerez z Hiszpanii.
Korespondencja odbywała się
drogą elektroniczną. W turnieju
zwyciężył M. Wind 8.5 pkt z 10
przed mf A. Torrecillasem z
Hiszpanii
8
pkt
i
F.
Steenbekkersem z Holandii 6.5
pkt, przy czym pierwsi dwaj
zawodnicy nie przegrali żadnej
partii [3]. Co ciekawe, kilka
partii
w
tym
turnieju
zakończyło
się
efektownym
zwycięstwem
białych,
a
przecież
był
to
turniej
korespondencyjny
na
dosyć
wysokim poziomie!
W niniejszym artykule na
wybranych
partiach,
które
rozegrałem w ostatnim czasie,
chciałbym pokazać, jak łatwo
jest
wygrać
miniaturkę
w
gambicie
Halloween.
W
zamieszczonych
partiach
ograniczyłem się tylko do
podania rankingu zawodnika
grającego czarnymi oraz tempa
gry
w
trosce
o
swoich
przeciwników by żaden z nich
nie stał się obiektem złośliwych
komentarzy ze strony innych
szachistów, którzy jeszcze nie
zdążyli doświadczyć na własnej
skórze gambitu Halloween.
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4
Partia
5…Sc6 6.d5 Sb8
1-4
6…Se7
5
6…Se5
6-7
6…Gb4
8-10
5…Sg6 6.e5 Gb4
11
6…He7
12
6…Sg8 7.Gc4 He7
13
7…Gb4
14-15
7…d5
16
7…d6
17-20
(1) Marcin Maciąga (2248) –
Czarne
(2154),
Warszawa
2004 r., 15 min, 1.e4 e5 Warto
jest sobie wcześniej nakreślić
dalszy plan gry po 1…Sf6
2.Sc3 d5 3.ed5 Sxd5 4.Gc4
Sxc3 5.Hf3 na wypadek, gdyby
nie udało się nam przejść do
obrony 4 skoczków. 2.Sf3 Sc6
Również warto jest zastanowić
się nad wariantem 2…Sf6 3.Sc3
Gb4?! 4.Sxe5 0-0 5.Ge2 We8
6.Sd3 Gxc3 7.dc3 Sxe4 8.Sf4!,
gdyby i tym razem nie udało się
nam przejść do obrony 4
skoczków. 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Kiedy
słabszy
szachista
wykonuje takie posunięcie, to
jeszcze można to sobie jakoś
wytłumaczyć, ale gdy silny
zawodnik gra w ten sposób, to
już naprawdę można mieć
mieszane odczucia. 4…Sxe5
5.d4 Sc6 6.d5 Sb8 7.e5 Sg8
8.d6!
Delikatnie mówiąc, pionek na
d6,
który
na
długi
czas
sparaliżuje grę czarnym, wart
jest co najmniej wieży. 8…c6?
Czarne mając na uwadze groźbę
Sc3-b5 popełniają decydujący o
losach partii błąd. Prawidłową
kontynuacją było 8…cd6 9.ed6
Ha5. 9.Gc4 Hh4 10.He2 Sh6
11.Se4 b5 12.Gb3 Hg4 13.f3
Hf5
14.Gg5!? Białe wygrywają na
różne sposoby, ponieważ czarne
i tak nie mają jak ocalić
swojego
hetmana
przed
pojmaniem po g2-g4 Hf5-g6
h2-h4-h5. 14…a5 15.g4 Sxg4
16.fg4 Hg6 17.0-0 a4 18.Gxf7+
Hxf7 19.Wxf7 Kxf7 20.Wf1+
Kg8 21.Hf3 1-0
(2) MM – Czarne (1800),
Warszawa 2003 r., 25 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 Nie
przyjęcie
ofiary
też
jest
niedobre dla czarnych, np.
5…Gb4?! 6.de5 Sxe4 7.Hg4!
Sxc3 (7…d5 8.Hxg7 Wf8
9.Gd3 Sxc3 10.a3 Ga5 11.Gd2
He7 12.bc3) 8.Hxg7! Wf8 9.a3
Ga5 10.Gd2 Hh4 11.bc3 He4+
12.Kd1 +/=. Dopiero drastyczny
krok jakim jest 5…Gd6!? może
pozwolić czarnym wyrównać
grę, np. 6.Sb5!? Sg6 (6…Sxe4?
7.de5 Gc5 8.Hg4; 6…Sc6 7.e5
He7 8.Ge2 Sxe5 9.de5 Gxe5
10.f4!) 7.e5 Gxe5 8.de5 Sxe5
9.Gg5 0-0 10.Gxg5 gf6 11.Ge2.
6.d5 Sb8 7.e5 Sg8 8.d6 cd6
9.ed6 Hf6?! 10.Sb5
10…He5+? Czarne tracą w ten
sposób ważne tempo, chociaż i
tak wariant, który chcą grać, tj.
10…Sa6 11.Ge3 Hxb2 jest dla
nich niekorzystny. 11.Ge3 Sa6
12.Hd2 Hxb2 13.Gd4 Hb4
14.c3
Ha5
15.Gc4
Do
zwycięstwa prowadziło również
15.He3+ Kd8 16.Sxa7. 15…Sf6
16.0-0 Partię wygrywało od
razu 16.He3+ Kd8 17.Hg5!,
chociaż po ruchu w tekście
przewaga białych nadal nie
podlega
żadnej
dyskusji.
16…Ge7 17.Wfe1 0-0 18.de7
We8 19.Sd6 Sc7 20.Gxf7+
Kh8 21.Hh6 1-0
(3) MM – Czarne (2100),
Internet 2003 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Sb8 7.e5
Sg8 8.d6 cd6 9.ed6 Hb6?!
10.Sb5 Sa6 11.Gc4
11…f6
Dziwne
posunięcie,
chociaż zwarzywszy na fakt, że
skrzydło hetmańskie czarnych
jest
całkowicie
zblokowane
trudno jest im coś lepszego
zaproponować.
Być
może
pewnego rodzaju rozwiązaniem
dla czarnych było 11…Kd8!?
(11…Hc6
12.He2+
Kd8
13.Gg5! f6 14.Gf7 Se7 15.Ge3
b6 16.0-0-0 +/-) z dalszym
planem Sa6-c5-e6. 12.Hh5+!?
12.Hd5 Kd8 13.Hf7 Gxd6
14.Hxg7.
12…g6
13.Qd5!?
Sh6? Koniecznie należało grać
13…Kd8 14.Hf7 Gxd6 15.Hg7.
14.Gxh6 Gxh6 15.Qf7+ Kd8
16.He7 mat.
(4) MM – Czarne (1800),
Internet 2004 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Sb8 7.e5
He7 8.He2 Tak swoją drogą to
ciekawe, na ile groźne dla
czarnych
było
8.Gf4!?
d6
9.Gb5+ c6 10.0-0. Sg8 9.d6
9…cd6
Zawodnicy
z
klaustrofobią
kontynuowaliby
partię grając 9…Hd8?, co
oczywiście po dalszym 10.Sd5
Sa6 11.Sf6+ doprowadziłoby
ich do klęski. 10.Sd5 Grając
10.Gf4? nie można już było
bardziej wzmocnić wariantu,
ponieważ 10…de5 11.Sd5 ef4
prowadzi do równej pozycji.
Ponadto,
czarne
miały
w
zanadrzu posunięcie 10…He6!
dające im sporą przewagę.
10…Hd8?!
Zdecydowanie
lepsze było 10…Hxe5, chociaż
i tak po 11.Sc7+ Kd8 12.Sxa8
b6 13.Ge3 Gb7 14.Sxb6 ab6!?
15.Gxb6+ Kc8 16.0-0-0!? Hxe2
17.Gxe2 Gxg2!? 18.Wg1 Gb7
19.b4!?
białe
stały
lepiej.
11.ed6+ Ge7 12.Gg5? Białe
chcą szybko zakończyć partię,
co jednak po 12…Ha5+ mogło
dla nich źle się zakończyć.
Prawidłową kontynuacją było
12…Sc7+ Kf8 13.de7+ Sxe7
14.Sxa8 z wygraną pozycją.
12…f6? 13.Gf4 Dokładniejsze
było 13.Sc7+Kf8 14.de7+ Sxe7
15.Gf4. 13…Ha5+ 14.Sc3 Sc6
15.0-0-0 b6
16.de7 Sb4? Należało zbić
pionka
grając
16…Sgxe7,
chociaż i tak na przykład po
17.Wd5!? Hb4 18.Gd6 Hh4
19.Wh5 Hd4 20.Sb5 czarne
traciły co najmniej wieżę.
17.Sb5
d5
18.Sc7+
Kd7
19.e8H mat
(5) MM – Czarne (2000),
Internet 2003 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Se7?! 7.e5
Sfg8 8.d6
8…Sc6? Nieco lepsze było
8…Sg6, chociaż i wówczas po
9.Sb5 cd6 10.ed6 skrępowanym
czarnym figurom nadal byłoby
trudno zakończyć rozwój. 9.Sb5
cd6 10.ed6 Gxd6 11.Hxd6?!
Dokładniejsze było 11.Sxd6+
Kf8 12.Gc4 Se5 13.Gb3 z
wygraną pozycją.
11…Ha5+?
Lepsze
było
11…He7+, chociaż i tak po
dalszym 12.Ge3 Kf8 13.Gc4!?
białe wygrywały. 12.Gd2 Hb6
13.Sc7+ Kd8 14.Sxa8 1-0
Czarne
poddały
partię,
ponieważ są bezradne wobec
groźby mata (Hd6-f8) oraz
zbicia
skoczkiem
hetmana
(Sa8xb6).
(6) MM – Czarne (1800),
Warszawa 2004 r., 10 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Se5
7.f4
d6?!
Oprócz
tego
posunięcia zawodnikom, którzy
nie lubią się bronić można
polecić jeszcze 7…Gd6?! 8.fe5
Gxe5 9.Hf3 He7 10.Gd3 d6
11.0-0 lub 7…Seg4?! 8.e5 Gc5
9.ef6 Sxf6 10.He2+ He7 w
obydwu przypadkach z równą
grą. Symbole „?!” przy tych
posunięciach
oznaczają
przeczucie, że czarne jednak
powinny zachować figurę. 8.fe5
de5 9.Gg5
9…Gg4?? 1-0 I czarne nie
czekając już na odpowiedź
przeciwnika
poddały
partię
zauważywszy, że po dalszym
10.Gxf6 Gxd1 11.Gxd8 będą
grać bez figury. Oczywiście,
prawidłowym posunięciem w
pozycji
na
diagramie
jest
9…Ge7 i to teraz białe muszą
zagrać dokładnie z uwagi na
groźbę Sf6xd5.
(7) MM – Czarne (2226),
Internet
2004
r.,
partia
korespondencyjna,
Poniższa
partia
pochodzi
z
turnieju
tematycznego
o
którym
wspomniano na wstępie. Jako
ciekawostkę zdradzę tylko, że
zawodnik
grający
czarnymi
pochodzi z Argentyny. 1.e4 e5
2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5 Se5 7.f4
Sg6 8.e5 Sg8 W przegranej
przez białe na czas partii
błyskawicznej
Maciąga
–
Grabarczyk, arcymistrz zwrócił
figurę nie uzyskując w zamian
nic, tj. 8…Gc5 9.Gc4 0-0 10.0-
0 d6 9.ef6. 9.d6
9…c6? Pozycja na diagramie
mocno przywołuje na myśl tą z
partii (1). Co ciekawe, czarne
również i w tym przypadku
grają w podobny sposób, jak we
wspomnianej partii, narażając
hetmana
na
liczne
niebezpieczeństwa. Z tej też
przyczyny
prawidłową
kontynuacją
było
9…cd6
10.ed6 Hf6 (10…Ha5 11.Hd4!
Hb6 12.Hxb6 ab6 13.Sb5 Wa4
14.Ge3! We4 15.Kd2 Sxf4
16.Sa7!! +/=; 10…Hb6 11.Sb5
Kd8 12.f5 Se5 13.Gf4 f6
14.Hd2 Hc6 15.0-0-0 a6 15.Sa3
b5 16.Gxe5 fe5 17.Sc4 bc4
18.Ha5+ Ke8 19.Hxe5+ =)
11.Sb5 Kd8 12.Ge3 Sh6 ze
złożoną pozycją. 10.Gd3 Hh4+
Penetracja obozu białych przez
osamotnionego hetmana z góry
jest
skazana
na
porażkę.
Jakkolwiek, również po 10…b5
11.He2! b4 12.Se4 Ha5 13.Gd2
czarnym nadal ciężko się grało.
11.g3 Hh3 12.Se4 Hg2 13.Sf2
Hd5 14.c4 Hc5 15.He2 h5
Czarne
tkwią
w
błędnym
przekonaniu sądząc, że uda im
się stworzyć atak na skrzydle
królewskim. W ten sposób
maszerując pionkiem h naprzód
pogarszają one jeszcze, już i tak
beznadziejną dla nich pozycję.
16.0-0
h4
Białe
właśnie
zakończyły rozwój głównie za
sprawą
kilku
temp,
które
zyskały poprzez atakowanie
czarnego hetmana i mogą teraz
przystąpić
do
decydującego
natarcia. 17.Ge3 Ha5 18.Gd2
Hc5
Wygrywało
również
18…Hb6 19.f5 S6e7 (19…hg3
20.fg6 +/-) 20.f6 gf6 (20…Sg6
21.Gxg6 +/-) 21.ef6. 19.b4 1-0
W przypadku 19…Hd4 20.Ge3
Hc3 21.a3 ginął czarny hetman,
który już nie był w stanie
wydostać się z pułapki.
(8) MM – Czarne (1800),
Warszawa 2004 r., 10 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5
Gb4
Szybkie
zwrócenie
skoczka ma na celu przejęcie
inicjatywy i należy do jednego z
popularniejszych wariantów dla
czarnych przeciwko gambitowi
Halloween. 7.dc6 Gxc3+? Nie
ma potrzeby śpieszyć się z
wymianą gońca za skoczka.
Oprócz głównej kontynuacji
7…Sxe4, na uwagę zasługuje
7…bc6 8.Gd3 0-0 9.0-0 d5, i
teraz białe muszą grać 10.ed5 z
równą
pozycją,
ponieważ
wariant 10.e5 Sg4 11.f4? (11.h3
Sxe5 12.Gxh7+ =/+) 11…Gc5+
jest przegrywający. 8.bc3 dc6
Po 8…bc6 9.Gd3 0-0 10.0-0 d5
11.e5 Sg4 f4 widać, że oddanie
czarnopolowego
gońca
7…Gxc3? było przedwczesne.
9.Gd3 0-0 10.0-0 We8
11.f4!
Groźba
e4-e5
w
połączeniu
z
motywem
Gd3xh7+
zapewnia
białym
długotrwałą
inicjatywę.
11…Sxe4??
12.Gxe4
1-0
Czarne poddały partię z uwagi
na 12…Hxd1 13.Wxd1 Wxe4
14.Wd8+ We8 15.Wxe8 mat.
(9) MM – Czarne (1800),
Warszawa 2004 r., 10 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5
Gb4 7.dc6 Sxe4 8.Hd4 Gxc3+
9.bc3
He7
10.Hxg7
Sf6+
11.Ge2 Wg8 12.Hh6 dc6
13.0-0 Hxe2 14.Gg5? Niestety,
z uwagi na 14…Hg4 ostatnie
posunięcie białych jest słabe.
Jednak również 14.Ga3 mogło
okazać się niesatysfakcjonujące
z
uwagi
na
14…Wxg2+
15.Kxg2 Hg4+ 16.Kh1 Hf3+ z
remisem
przez
powtórzenie
posunięć. 14…Ge6 14.Hg4.
15.Hxf6 1-0 Na ocalenie partii
jest już w tej chwili za późno,
np. 15…Kf8 16.He7+ Kg7
17.Wb1! b6 18.Wfe1 Hg4
19.Wb4 z wygraną pozycją.
(10) MM – Czarne (1800),
Warszawa 2004 r., 10 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sc6 6.d5
Gb4 7.dc6 Sxe4 8.Hd4 He7
9.Hxg7 W pozycji na diagramie
obiektywnie
najsilniejszym
wariantem dla obydwu stron
jest 9.Ge3 0-0! 10.Gd3 Sxc3
11.bc3
Gd6!
z
niedużą
przewagą czarnych. 9…Sxc3+
10.Ge3 Sd5+ 11.c3 Wf8 12.cb4
Sxe3 13.fe3 Hxe3+ 14.Ge2
14…bc6? Końcówka powstała
po 14…dc6 15.Hxh7 Gg4
16.Hd3 Hxd3 17.Gxd3 0-0-0
jest wygrana dla czarnych.
15.Kd1 He4?? Przegrywające
posunięcie. Koniecznie należało
zagrać 15…Gb7 z nieznaczną
przewagą czarnych. 16.We1
Hd5+ 17.Gd3+ Kd8 18.Hf6
mat
(11) MM – Czarne (2000),
Internet 2003 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Gb4
7.Gc4? d5 Białe liczyły, że po
7…Sg8 8.Hf3 He7 uda im się
przejść do jednego z głównych
wariantów – partia (14). Jednak
teraz, z uwagi na wtrącone
posunięcie d7-d5 pojawiła się
dodatkowa możliwość zagrania
skoczkiem na e4. 8.Gd3 Se4
9.0-0
Sxc3
10.bc3
Gxc3
11.Wb1 0-0
Białe źle rozegrały debiut i
muszą teraz walczyć z figurą
mniej.
Ich
ostatnią
szansą
będzie przeprowadzenie ataku
na skrzydle królewskim, co
przy
drobnej
pomocy
przeciwnika może pozwolić
jeszcze
uratować
partię.
12.Wb3 Ga5 13.f4 f5 14.ef6
Hxf6
15.f5
Se7?!
16.Gf4
Hxd4+ 17.Kh1 c5?! Podwójną
korzyść przynosi to posunięcie,
tj. chroni przed utratą hetmana
po f5-f6, Gd3xh7+ i Hd1xd4, a
z
drugiej
strony
grozi
zdobyciem figury po c5-c4,
jednakże
silniejszym
posunięciem było 17…Gxf5! z
natychmiastową
wygraną.
18.Gd6 Sc6? 19.Gxf8 Kxf8
20.Hh5 He5? 21.Hxh7 c4?
Czarne zupełnie nie doceniają
ataku przeciwnika i sprawiają
wrażenie jakby nadal grały w
przekonaniu,
że
posiadają
figurę więcej. Oczywiście, musi
się to dla nich źle skończyć.
22.f6 gf6 23.Gg6 Ge6 24.We3!
Gc3 25.Wxe5 Gxe5 26.Hh8+
Gg8 27.Wxf6+ 1-0
(12) MM – Czarne (2000),
Internet 2004 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 He7
7.Gb5 W ostatnim czasie ten
ruch stał się popularny, chociaż
w
mojej
opinii
zupełnie
niedocenioną
dla
białych
kontynuacją jest 7.He2 Sg8
8.h4. 7…c6 8.0-0 cb5 9.Gg5 d5
10.Hd3 a6 11.Wae1 Ge6 12.f4
h6 13.ef6 Hd6
14.Wxe6+! Hxe6 15.f5 Hd6
16.We1+ Kd7 17.Gd2 b4?!
18.fg6 bc3 19.Hh3+ Kd8
20.Hxc3 fg6 21.f7 Ge7 22.Hb3
Kc8 23.Ga5 b5?
24.We6! Druga w partii ofiara
wieży na polu e6, przy czym
teraz już partia dla czarnych jest
nie do uratowania. 24…Hd7
25.Wb6 Gd8 26.Hc3 Gc7
27.Wc6 Wa7 28.Hc5 Kb8
29.f8H+ 1-0
(13) MM – Czarne (1400),
Warszawa 2004 r., 10 min,
Ogromny sentyment mam do tej
partii, ponieważ czarnymi gra
moja obecna dziewczyna, którą
poznałem tego dnia w klubie.
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8
7.Gc4 He7? Hetman będzie
tylko przeszkadzał czarnym w
zakończeniu
rozwoju
na
skrzydle królewskim. 8.0-0 d6?
9.We1 de5 10.de5 Sxe5?
Czarne
ostatnimi
swoimi
posunięciami pomogły tylko
białym otworzyć linię e, co już
wkrótce obróci się przeciwko
nim. 11.Sd5 Hd6 12.Wxe5+
Hxe5 13.Gf4 He4 14.Sxc7+
Ke7 15.Hd6 mat
(14) MM – Czarne (2358),
Warszawa 2003 r., 25 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8
7.Gc4 Gb4 8.Hf3 He7 9.0-0
Gxc3 10.bc3 Sh6
W pozycji na diagramie, która
stosunkowo często powstaje,
białe zwykle grywają g2-g3 w
połączeniu z Hf3-h5, Gc1xh6 i
f2-f4. Alternatywnie można też
od razu zagrać Hf3-d3, Gc1xh6
i wtedy dopiero f2-f4. 11.g3 0-0
12.Hh5
b5
Kiedyś
miała
miejsce
zabawna
sytuacja.
Mianowicie, pewien szachista z
tytułem kandydata na mistrza
usilnie próbował pokazać, że
gambit Halloween jest debiutem
niepoprawnym.
Jednym
z
bardziej zabawnych wariantów
podanych przez niego było
12…d6 13.Gxh6 gh6 14.f4 Ge6
15.f5 Gxc4. Niestety, biedaczek
nie wziął teraz pod uwagę 16.f6
z
nieuchronnym
matem.
13.Gd5!? Nie jest jasne, czy
goniec powinien pozostać na
diagonali a2-g8, czy może
przejść na b1-h7 i wspomóc
marsz
pionka
f.
13…c6?!
Lepiej wyglądało 13…Wb8 z
dalszą
wymianą
gońców
białopolowych
po
Gc8-b7.
14.Gb3
d5
15.ed6
Hxd6
16.Gxh6
gh6
17.f4
Se7
18.Wae1
Sd5
19.f5
Hf6
20.We4 Sxc3 21.Wh4 Gb7?!
22.Hf3 Sd5?! 23.Gxd5 cd5
24.Hf4
Plan białych do tego momentu
był bardzo przejrzysty. Przez
cały ten czas próbowały one
skonstruować atak na skrzydle
królewskim wyczekując na błąd
przeciwnika…
24…Kg7??
Oczywiście
po
24…Wfe8
czarne
stały
dużo
lepiej.
25.Wxh6 Hxh6 26.f6+ Kh8
27.Hxh6 Wg8 28.We1 Gc8
29.We8 Gb7 30.Hg7 mat Kilka
minut po partii, spacerując po
sali,
natknąłem
się
na
przeciwnika,
który
właśnie
analizował swoją ostatnią partię
z
aktualnym
mistrzem
Warszawy.
Wokół
stolika
zebrała się większa grupka
kibiców,
która
z
dużym
zainteresowaniem
śledziła
analizy
nietypowej
ofiary
figury.
Jakie
było
ich
wszystkich zdziwienie, kiedy
dowiedzieli się ode mnie, że
11.g3, to jeszcze teoria!
(15) MM – Czarne (2000),
Internet 2004 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4
Gb4 8.Hf3 Gxc3+ 9.bc3 f6
10.0-0
10…He7 Główną kontynuacją
w pozycji na diagramie jest
10…d5 11.ed6 (11.Gxd5 Sh4!
12.Hh5+ g6 13.Hxh4! =/+)
11…cd6 12.We1+ S8e7 13.Ga3
Hc7, która daje czarnym małą
przewagę, chociaż muszą one
dokładnie grać. 11.We1 fe5
12.de5 d6 Białe wygrywały
zarówno
w
przypadku
12…Sxe5 13.Hh5+ g6 14.Hxe5
Hxe5 15.Wxe5+ Kf8 16.Gxg8
Wxg8 17.Gh6+ Kf7 18.Wae1
jak i również 12…Sh6 13.e6!?
d6 14.Gb5+ c6 15.Gxc6+ Kd8
16.Hh5 Kc7 17.Gg5.
13.Gg5! Hxg5 14.ed6+ Kd8
15.We8+
Kxe8
15…Kd7
16.Hf7+ Kxd6 17.Wd8+ Hxd8
18.Hd5+ Ke7 19.We1+ +/-.
16.Hf7+ Kd8 17.dc7 mat
(16) MM – Czarne (2125),
Internet 2004 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4
d5
Bardzo solidny dla czarnych
wariant, które zwracają pionka
w
celu
oswobodzenia
ich
skrępowanej
pozycji
oraz
stworzenia blokady na białych
polach w centrum. Pomimo
tego, z dwoma pionkami za
figurę i silnym centrum białe
zachowują duże szanse na
korzystny
wynik.
8.Gxd5
S8e7!? 9.Gg5 Hd7 Zaledwie do
remisu
prowadziło
9…h6
10.Hf3 Ge6 11.Gxb7 Wb8
12.Gc6+ Gd7 13.Gd5 Ge6
14.Gc6+. 10.Ge4! Sf5 11.Hh5
h6 12.Ge3 c6
13.d5! Z uwagi na groźbę e5-e6
czarne
muszą
zachować
ostrożność. 13…Sxe3 14.fe3
Hg4 15.Hxg4 Gxg4 16.h3
Gc8? Lepiej już było pogodzić
się z remisem i zwrócić figurę
grając 16…Sxe5 17.hg4 Gb4.
17.dc6 Wb8 18.c7 Wa8
19.e6!
Se5
20.0-0-0
Ge7
21.ef7+ Sxf7 22.Whf1 0-0
23.Gd5 1-0 (czas) Czarne
przekroczyły czas do namysłu,
jednakże ich pozycja w tym
momencie była już nie do
uratowania,
nawet
pomimo
faktu, że zostały one z figurą
więcej.
(17) MM – Czarne (2000),
Internet 2004 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4
d6 8.Hf3 He7 9.0-0 de5
10.Gb5+
10…c6!? Zwykle w tej pozycji
czarne
grywają
10…Kd8.
Przykładowo partia mogła się
dalej potoczyć w następujący
sposób: 11.Wd1 c6!? 12.Gxc6
bc6 13.Hxc6 Wb8 14.de5+ Gd7
15.Sb5.
11.Gxc6+
bc6
12.Hxc6+ Hd7 13.Hxa8 ed4
14.Sb5! Równie dobrze można
było najpierw wtrącić szacha
wieżą, tj. 14.We1+ Ge7!?
15.Sb5 Sf6 16.Sd6+ Hxd6
17.Hxc8+ Hd8 18.Hc6+ Hd7
19.Ha8+ Hd8 20.Hxa7 0-0
21.Gd2!? z dalszym planem
marszu do przodu pionkiem a.
14…Hb7 15.We1+ Kd8
16.Hxa7? Białe niepotrzebnie
połakomiły się na pionka a7
wychodząc z założenia, że
pionek na d4 jest słaby i musi
prędzej, czy później zginąć. W
związku z tym, prawidłową
kontynuacją dla białych było
16.Hxb7 Gxb7 17.Sxd4 z małą
przewagą. 16…Hxa7 17.Sxa7
Gd7 18.Gd2 Gc5?? Ostatnim
swoim
posunięciem
białe
zastawiły sprytną pułapkę, w
którą teraz czarne wpadają
próbując
zdobyć
skoczka.
Oczywiście, po 18…Kc7 19.a4
Kb6
20.Sb5
Gxb5
21.ab5
pozycja była równa. 19.Ga5+
Gb6 20.Gxb6 mat.
(18) MM – Czarne (2000),
Warszawa 2003 r., 25 min,
1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6
4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8
7.Gc4 d6 8.Hf3 Ge6?! 9.Hxb7
9…Gxc4? Wzięcie gońca jest
stosunkowo często spotykanym
błędem, z tej też przyczyny
dokładniejsze było 9…S8e7!
10.Sb5 Wc8 11.d5 Sxe5 12.de6
Sxc4 13.Sxa7 Wb8 14.Ha6 z
równymi
szansami,
chociaż
czarne
muszą
zachować
ostrożność z uwagi na dużą
inicjatywę białych. 10.Hc6+
Ke7 W jednej z moich partii
nastąpiło 10…Hd7 11.Hxa8+
Ke7 i teraz bardzo żałuję, że nie
zagrałem
12.Ge3.
Wobec
groźby otwarcia pozycji po 0-0-
0 i Wh1-e1 czarne znalazłyby
się w trudnej sytuacji. 11.Hxc4
Później komputer pokazał, że
najdokładniejszą
kontynuacją
prowadzącą
do
zwycięstwa
białych
jest
11.ed6+!
cd6
12.Hxc4 Wc8 13.He2+ Kd7
14.Hb5+ Ke7 15.Sd5+ Ke6
16.0-0 f6 17.We1+ Kf7 18.Hb3.
11…Hd7 12.Gg5+ f6 13.Sd5+
Kd8 14.ef6 gf6 15.Sxf6 Sxf6
16.Gxf6+ Ge7 17.Gxh8
17…He8? 17…Sxh8 18.Hg8+?
He8 19.Hxe8+ niekoniecznie
wygrywało
jeszcze
partię,
jednakże już 18.0-0! z dalszym
marszem pionka f stawiało
czarne w kłopotliwej sytuacji,
których figury są na dodatek
nieskoordynowane. 18.Ge5 Gf6
Oczywiście,
w
przypadku
18…de5 nastąpiłoby 19.Hd5+
Hd7 20.Hxa8+. 19.0-0 de5
20.de5 Hxe5 21.Wad1+ Kc8
22.Ha6+ Kb8 23.Wfe1 1-0
(19) MM – Czarne (2267),
Internet 2003 r., 5 min, 1.e4
e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Sxe5!
Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5 Sg8 7.Gc4
d6 8.Hf3 Hd7 9.0-0 de5 10.de5
Sxe5 11.We1 Gd6 12.Gf4 f6
13.Gb5!? Główną kontynuacją,
która również prowadzi do
niezwykle ciekawej gry jest
13.Wad1.
13…c6
14.Wad1
He6 15.Hg3 Kf8 16.Se4 Ge7
17.Sg5 Hxa2?
18.Wxe5!! Obiektywnie czarne
stoją
lepiej,
jednak
przy
szachownicy
jest
trudno
wybronić się z tak dużych
opresji w określonym limicie
czasu.
Jedyną
poprawną
kontynuacją dla czarnych było
18…fg5! 19.Hxg5 cb5! 20.We3
Gxf4 21.Hd8+ Kf7. 18…fe5?
19.Gxe5 Gxe5 20.Hxe5 Sf6
21.Wd8+ Se8 22.Hxe8 mat 1-0
(20) MM – Czarne (2378), 10
min, 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3
Sf6 4.Sxe5! Sxe5 5.d4 Sg6 6.e5
Sg8 7.Gc4 d6 8.Hf3 f6 W
przypadku
8…f5
najlepszą
odpowiedzią białych jest 9.g4,
odkąd zarówno wariant 9.h4
de5 10.h5 e4 11.Sxe4 Sh4
12.Hb3
He7!
jak
również
9.Gd2!? c6 10.0-0-0 d5 11.Sxd5
nie sprawdzają się. 9.0-0 de5
10.de5 Sxe5
11.We1
Drugą
opcją
dla
białych było 11.He4 Se7?
12.Wd1
Gd7
13.Ge6
Hc8
14.Wxd7 z przewagą białych,
jednakże po 11…He7! sytuacja
się odwracała i to czarne teraz
nieznacznie
lepiej
stały.
11…Hd4?
Proszę
zwrócić
uwagę, że 11…Hd7 12.Gf4
Gd6
prowadziło
z
przestawieniem posunięć do
pozycji pokazanej na diagramie
w partii (19), jednakże czarne
mogą
zagrać
lepiej,
tzn.
11…He7! 12.Hg3 g5! 12.Wxe5
Hxe5 13.Gf4 Hc5 14.We1+
Se7
15.Gb3 W tym miejscu partia
została przerwana i z czystej
ciekawości zacząłem ze swoim
przeciwnikiem zastanawiać się
nad konsekwencjami posunięcia
15.Gb5+! Wówczas okazało się,
że
po
dalszym
15…Gd7
16.Hxb7 Wd8 17.Gxc7 Gxb5
18.Gxd8 Kxd8 19.Sxb5 Ke8
20.Hb8+ Kf7 21.Sd6 Kg6
22.He8+ Kh6 23.Sf7+ białe
miały wygraną pozycję. Tak
nawiasem mówiąc, to ruch
zagrany w partii, tj. 15.Gb3
również prowadził do przewagi.
Konkluzja
Gambit
Halloween
to
niezwykły
debiut
z
wręcz
nieprawdopodobnie
dużym
bogactwem
nieznanych
dotychczas idei. Tak jak na
gambit przystało, jedna ze stron
poświęca materiał w zamian za
pozycję i rozwój, jednak w
odróżnieniu
od
zwykłego
gambitu
poświęconym
materiałem w tym przypadku
jest skoczek! Inicjatywa za
figurę jest ogromna, dlatego też
nierzadko partie kończą się
błyskawicznym
zwycięstwem
białych. Wielu zawodników
grających
czarnymi
woli
zwrócić figurę, ale i wówczas
okazuje się, że mogą mieć
problemy
z
wyrównaniem.
Prawdopodobnie
najlepszym
planem
dla
czarnych
jest
zachowanie figury po odejściu
skoczkiem na g6, tj. 5…Sg6!, a
następnie
przetrzymanie
zmasowanego ataku białych,
którego w żadnym wypadku
czarnym
nie
wolno
zlekceważyć.
W
praktyce
zawodnicy
z
rankingiem
poniżej 2100 Elo nie są w stanie
poradzić sobie z tym atakiem, a
i silniejsi są często bezradni i
muszą uznać wyższość strategii
białych figur.
Jak można było się o tym
osobiście
przekonać
po
przeczytaniu
niniejszego
artykułu, potencjał białych w
prowadzeniu
ataku
jest
olbrzymi, dlatego też bardzo
ciekawa jest możliwość grania
odwróconego
gambitu
Halloween, tj. 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6
3.Sc3 Sf6 4.g3 Sxe4!? [4]. Po
dalszym 5.Sxe4 d5 powstaje
pozycja w której nie można
teraz odejść skoczkiem na g3,
analogicznie jak w normalnym
gambicie Halloween na g6, tj.
5…Sg6!, tylko trzeba nim
wrócić na c3. Doskonałym
przykładem jest poniższa partia
grana przez dwóch znakomitych
arcymistrzów, która pochodzi z
meczu
decydującego
o
zdobyciu drużynowego tytułu
mistrza kraju w lidze czeskiej!
am Ilia Smirin (2670) – am
Bartłomiej Macieja (2653),
Czechy 2004 r., 1.e4 e5 2.Sf3
Sc6 3.Sc3 Sf6 4.g3
4…Sxe4!? Podobno Smirin był
bardzo zdziwiony tą ofiarą
skoczka nie wspominając już o
kolegach Bartka z jego drużyny
w której grał m.in. Zbynek
Hracek.
5.Sxe4
d5
6.Sc3
Najwięcej
emocji
w
odwróconym
gambicie
Halloween
budzi
fakt,
że
odejście teraz skoczkiem na g3,
analogicznie jak w normalnym
gambicie Halloween na g6, tj.
5…Sg6!,
jest
po
prostu
niewykonalne. 6...d4 7.Se4 Po
7.Sb1 e4 8.Sg1 d3 9.cd3 ed3
10.Hf3!?
Sd4
powstawała
pozycja krytyczna do oceny.
7…f5 8.Seg5 e4 9.Gc4 ef3
10.Sxf3 He7+ 11.Kf1 Ge6
12.d3
Gxc4
13.dc4
Hd7
14.Kg2 0-0-0 15.a3 h6 16.h4
Gd6 17.b4
17…Se5 Na szczególną uwagę
zasługiwało
teraz
17…f4!?
18.c5 (18.Sxd4? Ge5 19.c3 fg3
20.fg3 Sxd4 21.cd4 Gxd4
22.Wa2 Hc6 =/+) 18…Ge7
19.b5 [19.Gxf4 g5 20.hg5
(20.Gd2 Hd5 =/+) 20…hg5
21.Gxg5
Gxg5
22.b5!
(22.Sxg5? Wxh1 -/+; 22.Wxh8?
Wxh8 23.Sxg5 Hd5+ -/+)
22…Gf6 23.bc6 Hxc6 =/+]
19…Sa5!? 20.He1 (20.b6 ab6
21.cb6 cb6!? 22.Gxf4 g5 =)
20…Sc4 21.c6 bc6 22.bc6
Hxc6 23.Hxe7 Wde8 24.Hxg7
Se5 25.Gxf4 Hxf3+ 26.Kg1
Whg8 27.Hxh6 (27.Hf6 Sg4
28.Ha6+ Kb8 -/+) 27…Wg6
28.Hh7
Weg8
29.Gxe5
Wxg3+!!
z
nieuniknionym
remisem
przez
powtórzenie
posunięć. 18.c5 Sxf3 19.Hxf3
Ge5 20.Wb1 Hd5 21.Wb3 Gf6
22.We1 Hxf3+ 23.Wxf3 Wd5
24.Wd3 1/2-1/2
Wykaz cytowanych w tekście
adresów stron internetowych
o gambicie Halloween:
1.
http://www.xs4all.nl/~timkr/
tour/breeze.htm
2.
http://www.jakob.at/steffen/
halloween/index.html
;
http://home.eplus-
online.de/schach/Gambits.ht
m
3.
http://d-
artagnan.webpark.pl/
4.
http://www.terra.es/personal
2/salclub/enroque.htm
KONIEC