Web 2.0. Przewodnik
po strategiach
Autor: Amy Shuen
T³umaczenie: Andrzej Stefañski
ISBN: 978-83-246-1923-8
Tytu³ orygina³u:
Web 2.0 A Strategy Guide
Format: A5, stron: 288
Poznaj strategie i modele biznesowe, które podnios¹ wyniki finansowe Twojej firmy!
• Jak zarabiaæ, dostarczaj¹c us³ugi za darmo?
• Jak stworzyæ dochodowy biznes, oparty na Web 2.0?
• Jak w³¹czyæ strategie Web 2.0 w istniej¹ce przedsiêwziêcie?
Jeœli myœlisz, ¿e Web 2.0 to wy³¹cznie technologia budowy interaktywnych portali
internetowych, jesteœ w b³êdzie. Web 2.0 to rewolucja! To nowy sposób komunikacji
przez internet, umo¿liwiaj¹cy u¿ytkownikom wspólne tworzenie witryny i dzielenie siê
wiedz¹. Dziêki efektom sieci Web 2.0 staje siê Ÿród³em okazji biznesowych. Jest
miejscem, gdzie zaawansowana technologia ³¹czy siê z biznesem i gdzie
— udostêpniaj¹c us³ugi za darmo — mo¿esz zarabiaæ. Web 2.0 przyjmuje bowiem
fundamentalnie odmienny punkt widzenia na relacje miêdzy biznesem, klientami
i partnerami, a wiêc udostêpnia nam wszystkim nowe modele biznesowe.
Ksi¹¿ka „Web 2.0. Przewodnik po strategiach” zawiera omówienie wszystkich
potrzebnych w biznesie technik i narzêdzi analitycznych, co sk³ada siê na ogólny obraz
ekonomii opartej na Web 2.0. Z tego podrêcznika dowiesz siê, jak powstaj¹ efekty sieci,
w jaki sposób prowokowaæ i wykorzystywaæ okazje biznesowe oraz zarabiaæ pieni¹dze
na dostarczonych przez u¿ytkowników wartoœciach. Uwierzysz, ¿e za pomoc¹ Web 2.0
mog¹ bogaciæ siê i korporacje, i niewielkie przedsiêbiorstwa. Poznasz sprawdzone
narzêdzia i strategie oraz rewolucyjne modele biznesowe, stosowane przez takie firmy,
jak Google czy Amazon. Pamiêtaj, ¿e tym firmom przynios³y one wielki sukces
i ogromne zyski.
• Wspólna wartoœæ u¿ytkowników portalu
• Odkrywanie i wykorzystywanie grup internetowych
• Pozytywne efekty sieciowe w Web 2.0
• Spieniê¿anie sieci spo³ecznych
• Koszty pozyskania klienta i szybkoœæ wzrostu zysku z reklam
• Tworzenie wartoœci w sieciach spo³ecznych
• Rozwijanie zdolnoœci adaptacyjnych przez Web 2.0
• Style innowacji
• Tworzenie biznesplanów Web 2.0
Przy³¹cz siê do rewolucji Web 2.0 i zarabiaj w internecie
Spis tre
Ăci
5
Spis tre
Ăci
Przedmowa .................................................................................... 7
Wst
Úp ............................................................................................ 9
Rozdzia
ï 1.
U
ĝytkownicy tworzÈ wartoĂÊ ....................................................... 21
Flickr i wspólna warto
ĂÊ uĝytkowników
22
Sze
ĂÊ sposobów, jakimi Flickr tworzy wartoĂÊ uĝytkowników
przez interakcj
Ú
30
Dlaczego udost
Úpnianie moĝe siÚ opïacaÊ?
35
½ródïa kosztów Flickr
39
Okre
Ălanie wartoĂci firmy
42
Spojrzenie wstecz: inne wyzwania Netflix
45
Wnioski
53
Pytania pomocnicze
58
Rozdzia
ï 2.
Sieci zwielokrotniaj
È efekty dziaïañ ............................................. 61
Pozytywne efekty sieciowe w internecie dzi
Úki Web
63
Rynki n-stronne
65
Zestaw efektów sieciowych Google
69
Zalety i wady dodatniego sprz
Úĝenia zwrotnego
83
Wnioski
88
Pytania pomocnicze
90
Rozdzia
ï 3.
Ludzie nawi
ÈzujÈ kontakty ........................................................... 93
Role spo
ïeczne: online i offline
95
Jak sie
Ê zmienia kontakty spoïeczne
97
Jak du
ĝo klientów i jak szybko?
102
6
Spis tre
Ăci
LinkedIn: wizytownik online
108
Facebook: przedstaw si
Ú online
116
Wnioski
126
Pytania kontrolne
130
Rozdzia
ï 4.
Firmy zarabiaj
È na kompetencjach ............................................ 133
Zewn
Útrzne i wewnÚtrzne siïy
136
Rozwijanie zdolno
Ăci adaptacyjnych: przed sieciÈ Web
137
Od rozpowszechniania tre
Ăci online do rozpowszechniania
kompetencji
138
Wnioski
153
Pytania kontrolne
155
Rozdzia
ï 5.
Nowe
ïÈczy siÚ ze starym .......................................................... 157
Style innowacji
157
Integracja ekosystemów: iPod Apple
171
Wspó
ïpraca z operatorami: Jajah
178
Bardziej rekombinacyjna innowacja: iPhone
182
Wnioski
183
Pytania kontrolne
185
Rozdzia
ï 6.
Firmy wykorzystuj
È strategie ..................................................... 187
Pi
ÚÊ kroków do Web 2.0
187
Tworzenie biznesplanów Web 2.0
195
Rozgl
Èdaj siÚ, idÈc naprzód
203
Przypisy ko
ñcowe ...................................................................... 207
Bibliografia ................................................................................. 249
Skorowidz .................................................................................. 271
R O Z D Z I A
S Z Ó S T Y
Firmy wykorzystuj
È strategie
M
ASZ JU
¿ WSZYSTKIE POTRZEBNE NARZ}DZIA
,
BY ZASTOSOWA
m MY¥LENIE
STRATEGICZNE
W
EB
2.0
W SWOJEJ FIRMIE
. Nast
Úpnym krokiem jest zrobie-
nie tego. Czytanie o Web 2.0 w poprzednich rozdzia
ïach daïo Ci dobre
podstawy do rozpocz
Úcia dziaïañ, ale dziaïanie wymaga duĝo wiÚcej,
ni
ĝ tylko czytania. Od czego zaczÈÊ?
Pi
ÚÊ kroków do Web 2.0
Oto sk
ïadajÈcy siÚ z piÚciu kroków plan wïÈczania modeli biznesowych
Web 2.0 do swoich procesów decyzyjnych i przekonania innych, by
si
Ú do Ciebie przyïÈczyli. Te dziaïania z grubsza wynikajÈ z poprzednich
rozdzia
ïów i sÈ odpowiedziami na kilka kluczowych pytañ o to, jak
mo
ĝesz zastosowaÊ poznane przykïady w swojej sytuacji.
Wykorzystaj wspóln
È wartoĂÊ uĝytkowników
Kluczowym sk
ïadnikiem wielu projektów Web 2.0 jest moĝliwoĂÊ
zbierania informacji od u
ĝytkowników i udostÚpniania ich w formie,
za któr
È ludzie sÈ skïonni zapïaciÊ. Sami uĝytkownicy, przy okazji robie-
nia tego, czego sami potrzebuj
È, zwiÚkszajÈ wartoĂÊ wiÚkszego systemu.
Tworzenie systemów, gdzie u
ĝytkownicy zechcÈ to robiÊ, moĝe byÊ
trudne i wymaga
Ê róĝnego rodzaju analiz dotyczÈcych tworzenia sys-
temów prezentuj
Ècych informacje czysto komercyjnym uĝytkownikom.
188
Rozdzia
ï szósty
Nawet je
Ăli pracujesz przy projekcie lub biznesie, który dziaïa od lat, moĝe
pomóc rozpocz
Úcie od czystej kartki, tabula rasa, coĂ jak zaczÚcie wszyst-
kiego od zera. Spójrz
Ăwieĝym okiem na swój projekt, program lub biznes
z punktu widzenia pojedynczego klienta. Podej
Ăcie z perspektywy klienta
i uwa
ĝne przeĂledzenie przepïywów finansowych tego klienta, jak teĝ
stworzonej, uzyskanej lub zmarnowanej warto
Ăci w wyniku dziaïañ
i interakcji pojedynczego u
ĝytkownika jest lupÈ, która pomaga doce-
ni
Ê najbardziej wartoĂciowych, aktywnych i kreatywnych uĝytkowni-
ków-wspó
ïpracowników. Moĝe zechcesz zmieniÊ strukturÚ kosztów
i model tak, by stworzy
Ê sposoby nagradzania najlepszych wspóïpra-
cowników, wywo
ïaÊ i wspieraÊ tworzenie wspólnej wartoĂci uĝytkow-
ników i spieni
ÚĝyÊ tÚ wartoĂÊ, by — najszybciej, jak to moĝliwe — byï
z niej po
ĝytek dla Ciebie i Twoich uĝytkowników.
Przede wszystkim popatrz na dodatnie i ujemne przep
ïywy finansowe
zwi
Èzane z TwojÈ firmÈ z perspektywy pojedynczego uĝytkownika.
To wa
ĝne, by oceniÊ swoje koszty i moĝliwoĂci wspóïpracy z nowymi
u
ĝytkownikami, poniewaĝ moĝe byÊ tutaj kilka róĝnych zagadnieñ do
przemy
Ălenia, jak teĝ wiele ěródeï zysków i kosztów. (JeĂli nie rozpo-
cz
ÈïeĂ jeszcze dziaïalnoĂci, to oczywiĂcie masz moĝliwoĂÊ zaplanowania,
jak chcia
ïbyĂ, ĝeby te przepïywy dziaïaïy). Waĝne jest, by zrozumieÊ pod-
stawowe warto
Ăci i koszty Twoich uĝytkowników.
Flickr mia
ï szeĂÊ kluczowych obszarów, na których wspólna wartoĂÊ
u
ĝytkowników byïa waĝna. Musisz zbadaÊ swój projekt, by znaleěÊ
obszary, w których wspólna warto
ĂÊ uĝytkowników moĝe Ci pomóc.
Czy s
È sposoby maksymalizacji tworzonej wartoĂci przez zmianÚ relacji
lub interakcji mi
Údzy Twoimi uĝytkownikami online lub nawet partne-
rami offline? Jak stworzenie spo
ïecznoĂci lub ekosystemu moĝe wpïynÈÊ
na Twoj
È firmÚ, strumienie przychodów, dzielenie zysków czy struk-
tur
Ú kosztów? Czy wspóïpraca, udostÚpnianie i zmiany w czÚstotliwoĂci,
przywi
Èzaniu lub róĝne strumienie przychodów mogÈ byÊ staïym czyn-
nikiem konkurencyjnym, przynosz
Ècym pojedynczemu klientowi mie-
rzalne korzy
Ăci i dïugoterminowe zyski moĝliwe do wïÈczenia w caïko-
wit
È wartoĂÊ przedsiÚbiorstwa dla klienta?
Firmy wykorzystuj
È strategie
189
Flickr dawa
ï swoim uĝytkownikom natychmiastowÈ korzyĂÊ w postaci
ïatwego dostÚpu do miejsca przechowywania zdjÚÊ cyfrowych i zarzÈ-
dzania nimi, a sam wykorzysta
ï ich wielkÈ bibliotekÚ publicznych zdjÚÊ
do zbudowania nowego rodzaju spo
ïecznoĂci. Zaleĝnie od natury Two-
jego projektu czy firmy, skupianie si
Ú na tego rodzaju danych klienta
mo
ĝe nie zadziaïaÊ, ale nadal moĝe byÊ tu dla Ciebie wiele sposobów na
zwi
Úkszenie iloĂci informacji, które uĝytkownicy dzielÈ z innymi. Eks-
perymentuj z robieniem ma
ïych zmian natychmiast, jeĂli poskutkujÈ,
zobacz, czy mo
ĝesz uczyniÊ z nich wartoĂÊ domyĂlnÈ, tak by Twój system
i model biznesowy ci
Ègle i automatycznie zwiÚkszaïy wartoĂÊ systemu
i u
ĝytkownika.
Aktywuj efekty sieciowe
Efekty sieciowe s
È sercem Web 2.0 ukrytym pod wszystkimi prezen-
towanymi tutaj strategiami. Efekty sieciowe pojawiaj
È siÚ jednak na
wiele ró
ĝnych sposobów i ich dobre zastosowanie oznacza koniecznoĂÊ
ich poszukiwania i wyzwalania ich mocy.
Pierwszym krokiem jest ustalenie, jakie s
È Twoje efekty sieciowe offline
i online, i jak mo
ĝesz zmierzyÊ ich wartoĂÊ. Jakie sÈ moĝliwe miejsca
i grupy, które mog
ïyby generowaÊ pozytywne efekty sieciowe — bez-
po
Ărednie, poĂrednie, po stronie popytu (ang. demand-side), miÚdzysie-
ciowe i spo
ïeczne? Czy moĝesz zidentyfikowaÊ i przeĂledziÊ te, które
wykorzystujesz, i wykorzysta
Ê je bardziej efektywnie niĝ Twoja kon-
kurencja? (Czy mo
ĝesz zidentyfikowaÊ moĝliwe efekty, z których nie
zacz
ÈïeĂ jeszcze korzystaÊ?).
Gdy ju
ĝ zidentyfikowaïeĂ moĝliwoĂci, nadszedï czas, by sprawdziÊ, jak
je po
ïÈczyÊ. Jak moĝesz pomnoĝyÊ i poïÈczyÊ swoje efekty sieciowe
online, tworz
Èc rosnÈcy zwrot, wykorzystujÈc potÚgÚ dynamicznej wyce-
ny efektów zwi
Èzanych z zaspokajaniem potrzeb i tworzÈc n-stronne
efekty mi
Údzysieciowe? Darmowe lub dofinansowane usïugi sÈ zazwy-
czaj kluczem do takiego pomna
ĝania.
Im dok
ïadniej przeanalizujesz wpïyw efektów sieciowych na swój pro-
jekt lub firm
Ú, tym wiÚcej znajdziesz moĝliwoĂci stworzenia i wyko-
rzystania efektów sieciowych zarówno online, jak i offline. Poniewa
ĝ
190
Rozdzia
ï szósty
pozytywne efekty sieciowe rosn
È wykïadniczo, poïÈczenie wiÚcej niĝ
jednego rodzaju efektów prowadzi do multiplikacji efektów, a nie pro-
stego sumowania warto
Ăci dodanej.
Historia wyszukiwarki Google pokaza
ïa zdumiewajÈce zawirowania
i zwroty w bardzo p
ïynnym, zïoĝonym i wraĝliwym na czas wyĂcigu kon-
kurencyjnym. W pocz
Ètkowych zmaganiach miÚdzy Google i Over-
ture/GoTo oraz Excite posiadanie dobrego zestawu strategii wykorzy-
stuj
Ècych efekty sieciowe i sposoby ich spieniÚĝania przesÈdziïo o tym,
ĝe Google mogïo pokonaÊ, poczÈtkowo prowadzÈcych w wyĂcigu, kon-
kurentów.
Jednak na platformie reklamowej Google efekty sieciowe pomog
ïy
du
ĝo wiÚkszej iloĂci graczy niĝ Google. Byïo tam mnóstwo nieoczeki-
wanych zwyci
Úzców — wszystkie maïe i Ărednie firmy, reklamujÈcy siÚ
po raz pierwszy, witryny sklepowe online, blogerzy — którzy stali si
Ú
cz
ÚĂciÈ szybko rosnÈcego biznesu reklamy online z powodu jego astro-
nomicznych zwrotów z bezpo
Ăredniej reklamy pay-per-click. To nie jest
gra o sumie zerowej: pozytywne efekty sieciowe mog
È powiÚkszyÊ caïe
ciastko i nawet rozmno
ĝyÊ je w tysiÈce maïych ciasteczek. Umoĝliwia
to szersz
È redystrybucjÚ wykïadniczo rosnÈcej wartoĂci w ekosystemie
Google, daj
Èc w rezultacie sytuacjÚ win-win-win-win...
Musisz te
ĝ rozwaĝyÊ, jak waĝne dla Twoich starañ, by zwiÚkszyÊ udziaï
w rynku, i dla zysków z tego rozwoju s
È efekty sieciowe. Czy bierzesz
udzia
ï w Ăcisïej konkurencji na rynku przeïomowym (ang. tippy market)?
Czy s
È korzyĂci z wczesnego lub póěnego wejĂcia? Ile jesteĂ w stanie
zap
ïaciÊ za dominujÈcÈ pozycjÚ i wiÚkszoĂciowy udziaï w zysku na takim
rynku? Kto ma najwi
Úkszy wpïyw na zmiany w Twojej branĝy?
Rynki z silnymi efektami sieciowymi s
È teĝ zazwyczaj rynkami, na któ-
rych „zwyci
Úzca bierze wszystko” lub „zwyciÚzca bierze wiÚkszoĂÊ”.
Nawet wiod
Èce firmy mogÈ byÊ podatne na utratÚ szeĂciu lub siedmiu
punktów procentowych udzia
ïu w rynku. Moĝe to wyglÈdaÊ, jakby ogon
merda
ï psem, ale AOL odegraï decydujÈcÈ rolÚ w poczÈtkowym wyĂcigu
mi
Údzy Google i Overture, jak równieĝ w póěniejszym wyĂcigu miÚdzy
Google, Yahoo! i Microsoftem. Wa
ĝne jest, by dobrze ĂledziÊ, oceniaÊ
Firmy wykorzystuj
È strategie
191
i oddzia
ïywaÊ na wpïyw i potencjalnÈ rolÚ wszystkich graczy i otoczenia
w bardzo konkurencyjnych wy
Ăcigach.
Twoja firma mo
ĝe nie jest podobna do Google, ale wokóï jest wiele
rynków wi
ÚkszoĂciowych i warto przygotowaÊ swój biznes, by wykorzy-
sta
Ê chwilÚ — i rynek.
Wykorzystaj portale spo
ïecznoĂciowe
Mo
ĝesz myĂleÊ o portalach spoïecznoĂciowych jak o pewnego rodzaju
aplikacjach Web 2.0, ale sieci spo
ïeczne tylko wypeïniajÈ i wzbogacajÈ
projekty Web 2.0, nawet je
Ăli nie sÈ w centrum uwagi. Sieci spoïeczne
s
È naturalnym kanaïem powstawania efektów sieciowych i kluczowym
polem do budowania spo
ïecznoĂci, które mogÈ zwiÚkszyÊ znaczenie
Twojego projektu. Poza tym,
ĝe sÈ samodzielnym biznesem, portale spo-
ïecznoĂciowe mogÈ pomóc Ci w dotarciu do duĝo wiÚkszej liczby odbior-
ców i zbudowaniu silniejszych wi
Úzi ze spoïecznoĂciÈ uĝytkowników
Twojego projektu.
Czy ustali
ïeĂ strukturÚ sieci spoïecznej online Twojego rynku docelo-
wego? W jaki sposób aktualnie identyfikujesz, pomagasz aktywizowa
Ê
i wynagradzasz „
ïÈczników”, „specjalistów” i „sprzedawców” dziaïajÈ-
cych online w Twoim systemie? Co z najbardziej aktywnymi 1 – 3%
dostawców tre
Ăci?
Czy potrafisz systematycznie identyfikowa
Ê sposoby zwiÚkszania wpïywu
czynników wirusowych, interaktywnych lub wp
ïywu spoïecznego/pole-
ce
ñ na Twój biznes, szczególnie na etapie masy krytycznej marketin-
gowej krzywej dzwonowej? Jak mo
ĝesz wywoïaÊ spoïecznÈ dystrybucjÚ
wirusow
È oraz typowy marketing wirusowy i szum?
Zauwa
ĝ, ĝe udzielanie odpowiedzi na te pytania nie wymaga stworzenia
portalu spo
ïecznoĂciowego. Nie musisz znaÊ szczegóïowo struktury sieci
spo
ïecznej, by jÈ wykorzystaÊ. Jedna dodatkowa linia na koñcu kaĝ-
dego listu wysy
ïanego przez Hotmail — Get your private, free email at
http://www.hotmail.com („Za
ïóĝ swojÈ prywatnÈ, darmowÈ skrzynkÚ
na http://www.hotmail.com”) — by
ïa ěródïem jego fenomenalnego suk-
cesu w marketingu wirusowym. Infekcje i innowacje z szybszym tempem
rozprzestrzeniania docieraj
È szybciej do wiÚkszej grupy ludzi. Hotmail
192
Rozdzia
ï szósty
przypomina nam,
ĝe darmowe usïugi majÈ duĝÈ szybkoĂÊ rozprzestrze-
niania, poniewa
ĝ ograniczajÈ postrzegane finansowe i spoïeczne ryzyko
przyswajania i dystrybucji do zera.
Oprogramowanie spo
ïecznoĂciowe moĝe w szczególnoĂci podkreĂliÊ
kluczowe zagadnienia Twoich projektów. LinkedIn zademonstrowa
ï,
jak sieci spo
ïeczne online potwierdzajÈ podstawy przewidywane przez
zale
ĝnoĂci potÚgowe sieci i krzywe dzwonowe marketingu spoïecznego
w odniesieniu do masy krytycznej i 1 – 3% u
ĝytkowników, którzy sÈ
aktywnymi wspó
ïpracownikami. Inaczej niĝ w przypadku ugruntowanej
zasady 80/20 Pareto, gdzie 80% rezultatów pochodzi od 20% ludzi,
sieci takie jak Web wykazuj
È bardziej ekstremalne prawo, gdzie 1 – 3%
u
ĝytkowników moĝe wytworzyÊ masÚ krytycznÈ wyzwalajÈcÈ wykïad-
niczy wzrost.
Mo
ĝemy zauwaĝyÊ to, gdy maïa iloĂÊ serwisów web takich jak Yahoo!,
MySpace, YouTube, Wikipedia i Digg generuje znacz
Ècy ruch i mar-
keting wirusowy. Tylko 1% z 7,4 milionów u
ĝytkowników Wikipedii
dodaje nowe tre
Ăci lub wprowadza zmiany, a tylko 1,8% z tego 1%
pisze oko
ïo 72% artykuïów. Wedïug Bradleya Horowitza, wiceprezesa
Yahoo! i blogera, 1% u
ĝytkowników tworzy grupÚ lub wÈtek; 10%
wp
ïywa na treĂÊ, przerabiajÈc jÈ i syntetyzujÈc; a 9,2 miliona odwie-
dzaj
Ècych grupy Yahoo! korzysta z pracy tych twórców i redaktorów.
Mog
ïeĂ byÊ zaskoczony, dowiadujÈc siÚ, ĝe 90% czïonków LinkedIn to
osoby tworz
Èce relacje pierwszego stopnia, 5% to networkerzy i dopiero
ostatnie 5% to sporadyczni, ale intensywnie dzia
ïajÈcy ludzie nawiÈ-
zuj
Ècy kontakty — sprzedawcy, rekruterzy i menedĝerowie okazyjnie
poszukuj
Ècy pracowników. Ale dlatego wïaĂnie mÈdrze jest stworzyÊ
map
Ú i przeanalizowaÊ strukturÚ Twojej ukrytej sieci spoïecznej online
tak dok
ïadnie, jak zrobiï to LinkedIn. Ty teĝ moĝesz wykorzystaÊ tÚ
wiedz
Ú o sieciach spoïecznych, by stworzyÊ aspekty networkingowe
w swoim modelu biznesowym Web 2.0, lepiej dostosowa
Ê swoje dar-
mowe, podstawowe i zaawansowane opcje i zach
ÚciÊ cenami odpowied-
nie grupy ludzi na Twoim n-stronnym rynku. Jak LinkedIn, powiniene
Ă
te
ĝ zapytaÊ, czy bÚdzie dla Ciebie korzystne zróĝnicowanie usïug, pro-
duktów i opcji, jakie oferujesz ró
ĝnym stronom rynku dwustronnego.
Firmy wykorzystuj
È strategie
193
Powiniene
Ă teĝ przemyĂleÊ pomysï Facebooka na wykorzystanie wiru-
sowego marketingu: wywo
ïanie w spoïecznoĂci wirusowej dystrybucji.
Pozwoli
ïo to na szybki rozwój wĂród populacji studentów, owocujÈc
powstaniem ca
ïkowicie nowego ekosystemu aktywnych uĝytkowników,
wspó
ïpracowników i deweloperów — takĝe wĂród innych znajÈcych
Web 2.0 podmiotów, takich jak Amazon, eBay i Apple. Bez w
Ètpienia
niektóre z Twoich aktualnych biznesów lub us
ïug mogÈ skorzystaÊ z tego
rodzaju przyspieszonego rozwoju, ruchu i widoczno
Ăci.
Dynamicznie rozpowszechniaj kompetencje
Firmy buduj
È swoje biznesy na kompetencjach. Sukces zaleĝy od tego, czy
biznes robi co
Ă lepiej niĝ konkurencja. Czy moĝe on produkowaÊ coĂ uni-
kalnego szybciej, lepiej lub taniej? Web 2.0 mo
ĝe zmieniÊ sposób, w jaki
patrzysz na te kompetencje, pomagaj
Èc Ci znajdowaÊ nowe (oferowane
przez inne firmy) i umo
ĝliwiajÈc Ci dzielenie siÚ swoimi wïasnymi.
Po pierwsze, oce
ñ swoje mocne i sïabe strony. Czy masz do udostÚpnie-
nia kompetencje, które s
È wystarczajÈco waĝne, by je sprzedaÊ? Czy masz
lub mo
ĝesz zbudowaÊ zdolnoĂÊ organizacyjnÈ do dynamicznego miesza-
nia i
ïÈczenia wewnÚtrznych oraz zewnÚtrznych kompetencji i zasobów?
Czy Twoja firma docenia zdolno
Ăci adaptacyjne — elastyczne tworze-
nie,
ïÈczenie i pozbywanie siÚ kompetencji w zaleĝnoĂci od potrzeb?
Rozpowszechnianie kompetencji w Web 2.0 jest nowym rodzajem
otwartego, cyfrowego remiksowania. Mashupy i wirusowa dystrybucja
wcze
Ăniej skrywanych sekretnych przepisów firmy mogÈ zmieniÊ kon-
kurentów, partnerów z ekosystemu i szeroki zakres ma
ïych i Ărednich
firm w Twoich lojalnych, generuj
Ècych zyski i dzielÈcych siÚ zyskami
u
ĝytkowników, zwiÚkszajÈc TwojÈ ekonomiÚ skali i globalny zasiÚg.
Czy jeste
Ă wystarczajÈco elastyczny, by graÊ w rozpowszechnianie kom-
petencji — dostosowuj
Èc siÚ do róĝnych ról i ustalajÈc reguïy w razie
potrzeby optymalizowania procesu tworzenia i wykorzystywania
warto
Ăci?
Rozpowszechnianie tre
Ăci online jest wirusowym mechanizmem dla
blogosfery. Kana
ïy RSS, hiperïÈcza i wszechobecne agregatory informa-
cji — takie jak MyYahoo! i Google — pozwalaj
È rozpowszechnianiu
194
Rozdzia
ï szósty
przez web przyspieszy
Ê transfer wczeĂniej niedostÚpnej i „milczÈcej”
wiedzy oraz kompetencji w postaci publicznie dost
Úpnych, dobrze zar-
chiwizowanych i przeszukiwalnych dokumentów web, obrazów, pod-
castów i filmów wideo.
IBM, Amazon i Google wykroczy
ïy poza ěródïa treĂci do bardziej
zaawansowanych technik tworzenia zdolno
Ăci przystosowania i wyko-
rzystywania warto
Ăci pochodzÈcych z rozpowszechniania kompetencji
i us
ïug. Kaĝdy z nich pokazuje innÈ ĂcieĝkÚ, z których jedna lub wiÚcej
mog
È pasowaÊ do Twoich potrzeb.
Jednym z rozwi
Èzañ moĝe byÊ wejĂcie na globalny rynek z Twoim
odnosz
Ècym sukcesy, lokalnym biznesem. IBM zastosowaï strategie
Web 2.0 otwartych systemów, tworzonego przez spo
ïecznoĂÊ oprogra-
mowania i wirtualnego mentoringu, by przyspieszy
Ê lokalne efekty
sieciowe w aplikacjach i serwisach web, które mog
È byÊ sprzedawane
i powielane na ca
ïym Ăwiecie.
Alternatywnie mo
ĝesz rozpowszechniaÊ swoje wewnÚtrzne kompetencje,
jak zrobi
ï to Amazon, i staÊ siÚ mistrzem w rozpowszechnianiu wielu
us
ïug. Rozpowszechnianie i ucyfrowienie wielu usïug i kompetencji —
nie tylko aplikacji dla u
ĝytkownika, ale peïnego zakresu kompetencji
administracyjnych, logistycznych i dotycz
Ècych ïañcucha dostaw, które
by
ïy wczeĂniej poza zasiÚgiem maïych i Ărednich firm.
Otwarte API Google spowodowa
ïo powstanie szerokiego zakresu mas-
hupów
ïÈczÈcych kompetencje klientów i firm. Prawdopodobnie zechcesz
oceni
Ê zalety i wady udostÚpniania Twojego wïasnego API zewnÚtrz-
nym deweloperom, jak równie
ĝ outsource’owania usïug w zakresie
tworzenia ekosystemu mashupów dla partnerów nietechnologicznych
i offline.
Rekombinuj innowacje
Web 2.0 obiecuje wielk
È zmianÚ, ale niekoniecznie bÚdzie to ten rodzaj
kreatywnej destrukcji, jakiego oczekiwali prorocy przepowiadaj
Ècy
oryginaln
È bañkÚ internetowÈ. Web 2.0 zmienia reguïy biznesu, ale nie
jest to proste granie na nieporozumieniach skierowane na zast
Èpienie
Firmy wykorzystuj
È strategie
195
wcze
Ăniej istniejÈcych biznesów biznesami opartymi na web. Nowa-
torskie podej
Ăcie — partnerstwo sieciowe online-offline — skupione
jest na tworzeniu mostów, budowaniu nowych sieci, a nie tylko na zast
Ú-
powaniu lub wywracaniu infrastruktury firm offline. Jest du
ĝo moĝli-
wo
Ăci ïÈczenia innowacji zarówno w Ăwiecie biznesu online, jak i offline,
a potencjalni konkurenci s
È teĝ potencjalnymi partnerami.
Jest wiele mo
ĝliwoĂci wspóïpracy miÚdzy firmami online i offline w stylu
Web 2.0 poza konkurencj
È w Twoich relacjach z klientami, dostaw-
cami, konkurentami i otoczeniem. Kto mo
ĝe zyskaÊ, jeĂli doïÈczysz,
zamiast wywraca
Ê aktualnych graczy w branĝy? Kto moĝe straciÊ? Jak
Web 2.0 mo
ĝe zmieniÊ definicjÚ i przeksztaïciÊ zakres innowacji modelu
biznesowego i wspó
ïpracy w Twojej branĝy, miÚdzy branĝami i loka-
lizacjami?
Innowacje rekombinacyjne s
È kluczowym komponentem powstajÈcych
biznesów Web 2.0. Porozumienia VoIP Jajah z najwi
Úkszymi global-
nymi operatorami telekomunikacyjnymi jak Deutsche Telekom (w
ïaĂci-
ciel T-Mobile), dzi
Úki podziaïowi zysków stworzyïy ekosystem i ukïad
win-win mi
Údzy biznesami online i offline. Zmiana wprowadzona przez
Apple dzi
Úki iPodowi i iTunes do branĝy muzyki online byïa inna —
i zako
ñczyïa siÚ wiÚkszym sukcesem niĝ podejĂcie Napstera i Kazaa.
Ostatnie du
ĝe posuniÚcie Apple’a, iPhone, to oparte na udanych doĂwiad-
czeniach z bran
ĝÈ muzycznÈ partnerstwo z jeszcze innÈ branĝÈ, usïu-
gami telefonii komórkowej.
Mo
ĝe nie sprzedajesz produktów takich jak iPhone, ale powinieneĂ roz-
wa
ĝyÊ sposoby wïÈczenia partnerów w swój biznes. Technologia Web
2.0 u
ïatwia tworzenie takich poïÈczeñ, a Ty i Twoi partnerzy moĝecie
skorzysta
Ê na efektach sieciowych, które stworzycie.
Tworzenie biznesplanów Web 2.0
Web 2.0 jest w Twoim biznesplanie, je
Ăli jesteĂ przedsiÚbiorcÈ, w Twoim
portfolio, je
Ăli jesteĂ inwestorem albo dziaïasz w funduszu venture capi-
tal, lub te
ĝ w zadaniu biznesowym Twojej grupy, jeĂli pracujesz w duĝej
firmie czy oddziale. Web 2.0 zmienia dynamik
Ú, jakiej mogÈ oczekiwaÊ
196
Rozdzia
ï szósty
twórcy biznesplanów i ich odbiorcy, a dobry biznesplan Web 2.0 ma
realn
È szansÚ zredukowania ryzyka uruchomienia zyskownego biznesu.
Wi
Úc gdzie Web 2.0 jest widoczne w biznesplanie?
Zacznijmy od spisu tre
Ăci typowego biznesplanu, który ma nastÚpujÈce
sekcje:
Podsumowanie
I. Kontekst, pomys
ï biznesowy, cele i potrzebne finansowanie
II. Analiza rynku
III. Analiza konkurencyjna
IV. Produkty i us
ïugi
V. Terminy i kamienie milowe
VI. Kadra zarz
ÈdzajÈca i wykonawcza
VII. Zarz
Èd, struktura wïaĂcicielska i kontrola
VIII. Finanse
Podsumowanie i sekcja I streszcza reszt
Ú planu. Idee Web 2.0 nie muszÈ
koniecznie wpasowa
Ê siÚ w kaĝdÈ z tych sekcji (szczególnie w sekcjÚ VII),
ale maj
È zastosowanie w wielu innych czÚĂciach biznesplanu.
Mimo wielkiej ilo
Ăci starañ wïoĝonych w przygotowanie biz-
nesplanów, wi
ÚkszoĂÊ profesorów przedsiÚbiorczoĂci i inwe-
storów venture zgadza si
Ú, ĝe nadal ciÚĝko znaleěÊ dobry biz-
nesplan. Dlaczego? Poniewa
ĝ zbyt maïo czasu poĂwiÚca siÚ
na informacje najwa
ĝniejsze dla Ăwiadomego inwestora. Cyfry
powinny odzwierciedla
Ê model biznesowy i analizÚ przepïy-
wów finansowych pokazuj
ÈcÈ, ĝe zespóï dogïÚbnie i popraw-
nie rozumie oraz zna czynniki korzystne i ryzyko decyduj
Èce
o sukcesie lub pora
ĝce przedsiÚwziÚcia lub projektu.
Czy inaczej jest w wielkich firmach? Czy istniej
È kryteria
oceny dla przedsi
ÚwziÚÊ i projektów tworzonych wewnÈtrz
firmy lub korporacji, bardziej dok
ïadne lub rygorystyczne
ni
ĝ w przypadku niezaleĝnego finansowania? Niezupeïnie,
cho
Ê taki proces jest bardziej ustrukturyzowany. Badania
wskazuj
È na to, ĝe trudno znaleěÊ idealny biznesplan zarów-
no wewn
Ètrz firm, jak i poza nimi.
Firmy wykorzystuj
È strategie
197
Analiza rynku
Analiza rynku dotyczy mo
ĝliwoĂci — jak stwierdziï kiedyĂ Steve Jurvet-
son, dobrze znany inwestor venture capital: „Jak wysoko znaczy wyso-
ko?”. Wybranie wielkiej przestrzeni rynkowej, rozszerzaj
Ècej siÚ i przy-
ci
ÈgajÈcej nowe firmy, to idealne rozwiÈzanie. OczywiĂcie marketing
online i gwa
ïtownie rosnÈca dostÚpnoĂÊ ïÈczy szerokopasmowych, urzÈ-
dze
ñ przenoĂnych i cyfrowych wytworzyïa nisze konsumenckie i zwiÚk-
szy
ïa dostÚpnoĂÊ rynków z dïugiego ogona.
Nadal pozostaj
È kluczowe pytania, czyli:
x
Ile b
Údzie kosztowaïo wejĂcie na rynek?
x
Jak klienci mog
È zareagowaÊ na nowy produkt lub usïugÚ?
x
Jak d
ïugo zajmie klientom wypróbowanie, przyswojenie sobie i moĝe
wp
ïyniÚcie na innych, by zrobili to samo?
Zazwyczaj trudno odgadn
ÈÊ reakcjÚ rynku — ile ludzie bÚdÈ skïonni
za co
Ă zapïaciÊ i jak szybko rozejdzie siÚ wieĂÊ o dobrym produkcie lub
us
ïudze. Ale modele biznesowe Web 2.0 wyróĝniajÈ siÚ tym, ĝe uïa-
twiaj
È pozyskanie tych informacji. Moĝesz tutaj zawsze zastÈpiÊ analizÚ
rynku eksperymentem w czasie rzeczywistym, samodzielnie robionymi
testami i szczegó
ïowymi raportami z narzÚdzi web analytics. Tak jak
zrobi
ïy to Flickr, Craigslist lub Digg, moĝesz wypuĂciÊ coĂ, ĝeby zoba-
czy
Ê, jak dziaïa, wzglÚdnie niskim kosztem, jednoczeĂnie poprawiajÈc
cz
ÚĂci, które nie dziaïajÈ. Prawdziwe dane rynkowe i miary wydajnoĂci
zawsze b
ÚdÈ lepsze niĝ zbyt optymistyczne i bardzo wydumane prze-
widywania.
W przypadku kluczowego pytania dotycz
Ècego zysków i wyceny — ile
ludzie s
È skïonni zapïaciÊ — modele biznesowe Web 2.0 teĝ oferujÈ
znacz
ÈcÈ i w pewnym sensie ukrytÈ przewagÚ nad innymi podejĂciami.
W przypadku wi
ÚkszoĂci produktów offline, szczególnie towarów kon-
sumpcyjnych, ceny s
È ogólnie znane i trudno jest ĝÈdaÊ róĝnych cen
od ró
ĝnych klientów. KiedyĂ byïa okreĂlona granica 100 dolarów za
elektronik
Ú uĝytkowÈ i przekonanie, ĝe zapotrzebowanie wĂród uĝyt-
kowników eksploduje, gdy tylko b
Údziesz mógï sprzedawaÊ swój odtwa-
rzacz DVD, kolorow
È drukarkÚ, nowy lub poprawiony gadĝet tech-
niczny poni
ĝej tej ceny.
198
Rozdzia
ï szósty
Google by
ïo w stanie wykorzystaÊ dynamicznÈ wycenÚ i to, co ekono-
mi
Ăci nazywajÈ „doskonaïÈ dyskryminacjÈ cenowÈ” (ang. perfect price
discrimination). Prostszymi s
ïowami, reklamodawcy sÈ obciÈĝani dokïad-
nie takimi op
ïatami, jakie sÈ skïonni zapïaciÊ, a kaĝde sïowo kluczowe
i fraza ma swoj
È cenÚ za klikniÚcie. Porozmawiaj o podstawach wyceny
ró
ĝnicowej — personalizowaniu cen, wersjonowaniu, grupach ceno-
wych i p
ïatnoĂciach za klikniÚcie. Nawet w stosunkowo statycznym
biznesie abonamentów online Web 2.0 personalizowane i indywiduali-
zowane ceny, ró
ĝne wersje usïugi lub produktów w ofercie oraz róĝne
ceny dla ró
ĝnych grup i rynków n-stronnych moĝna szybko zaimple-
mentowa
Ê i nawet poprawiaÊ w locie.
W niektórych przypadkach bardzo niski koszt wej
Ăcia i inwestycji kapi-
ta
ïowej na poczÈtku dziaïania biznesu Web 2.0 moĝe odsunÈÊ decyzje
o polityce cenowej do rozwa
ĝenia i przeanalizowania dopiero po zbu-
dowaniu masy krytycznej 1 – 3% aktywnych uczestników, wirusowego
rozwoju i stabilnej struktury sieci spo
ïecznej tworzÈcej dodatkowÈ war-
to
ĂÊ za pomocÈ efektów sieciowych. Szczególnie w przypadkach, gdzie
s
È silne efekty sieciowe, wyĂcig konkurencyjny i rynek przeïomowy,
zbudowanie masy krytycznej darmowych klientów mo
ĝe byÊ warto-
Ăciowe. OsiÈgniÚcie tego zwielokrotni efekty miÚdzysieciowe i poĂred-
nie oraz wyzwoli szeroki spo
ïeczny wpïyw i efekt stadny, jak równieĝ
aktywne i pasywne informacje o klikni
Úciach wpïywajÈce na ogólnÈ
warto
ĂÊ uĝytkownika dla biznesu.
Modele biznesowe Web 2.0 daj
È wiele korzyĂci marketingowych nie
tylko przedsi
Úbiorcom, ale teĝ inwestorom. Kaĝda z dziedzin omawia-
nych wy
ĝej moĝe zarówno zwiÚkszyÊ, jak i zredukowaÊ ryzyko i nieprze-
widywalno
ĂÊ nowego przedsiÚwziÚcia. Sekcja dotyczÈca marketingu
w biznesplanie Web 2.0 ma wi
Úksze szanse pokazaÊ prawdziwych klien-
tów i mo
ĝe zawieraÊ oparte na danych wizualizacje z narzÚdzi web ana-
lytics pokazuj
Èce, co dziaïa, a co nie, na rynku docelowym. Nie jest
zaskoczeniem,
ĝe to krok milowy w stosunku do bardzo kreatywnych
przewidywa
ñ czÚsto spotykanych w biznesplanach.
Firmy wykorzystuj
È strategie
199
Analiza konkurencyjna
Analiza rynku jest wa
ĝna, ale na Ăwiecie dzieje siÚ duĝo wiÚcej, niĝ opi-
suje ten biznesplan. Czas jest krytyczny w wy
Ăcigu konkurencyjnym. Biz-
nesplan musi odpowiedzie
Ê na nastÚpujÈce pytania:
x
Jak d
ïugo zajmie uĝytkownikom wypróbowanie i przyswojenie tej
nowej us
ïugi lub produktu oraz wpïyniÚcie na innych, by zrobili to
samo?
x
Co z ekspansj
È i wieloma strumieniami przychodów?
x
Co ma wi
Úksze znaczenie — iloĂÊ uĝytkowników czy iloĂÊ jednostek?
Te pytania prowadz
È do fundamentalnego, ale mimo to czÚsto trudnego
pytania:
x
Jaki jest model biznesowy?
Oto sedno zagadnienia — to tutaj krytyczne znaczenie ma jasne powie-
dzenie,
ĝe modele biznesowe Web 2.0 sÈ innym sposobem myĂlenia
o biznesie i ekonomii jednostki. Na przyk
ïad wiÚkszoĂÊ produktów
i us
ïug w Ăwiecie offline bÚdzie rozpatrywana pod kÈtem kosztów jed-
nostkowych lub za godzin
Ú pracy/usïugi, a wiÚkszoĂÊ produktów i usïug
lokalizowanych lub o zasi
Úgu ograniczonym geograficznie bÚdzie ana-
lizowana w oparciu o ekonomi
Ú rynku lokalnego (ang. per-local-market).
W odró
ĝnieniu od tego wszystkie analizowane przez nas modele bizne-
sowe Web 2.0 maj
È ekonomiÚ skupionÈ na uĝytkowniku lub uĝyciu —
w Netflix liczy
ïa siÚ iloĂÊ pojedynczych abonentów; w Google unikalny
odwiedzaj
Ècy, zapytanie i klikniÚcie. Tego rodzaju skupiona na uĝyt-
kowniku ekonomia ma decyduj
Èce znaczenie przy gromadzeniu war-
to
Ăci na rynkach cyfrowych i online. WiÚkszy ruch i iloĂÊ uĝytkowni-
ków wyk
ïadniczo zwiÚksza wartoĂÊ sieci systemu, podczas gdy koszty
dost
Úpnych cyfrowo usïug i dystrybucji pozostajÈ zerowe poza ustalo-
nym, pocz
Ètkowym kosztem opracowania.
Je
Ăli projekt moĝe juĝ wykazaÊ siÚ statystykami wskazujÈcymi na szybki
wzrost, innowacyjn
È strategiÈ rozwoju i dystrybucji wirusowej, prawdo-
podobnie nie potrzebuje wielkiego kapita
ïu, by wyjĂÊ na plus i przy-
nosi
Ê zyski — jest to coĂ, do czego fundusze venture bÚdÈ ustawiaÊ siÚ
w kolejce.
200
Rozdzia
ï szósty
Równie
ĝ jeĂli gïówne atuty modeli biznesowych Web 2.0 sÈ oparte na
wspó
ïpracy, warto rozwaĝyÊ dodanie sporej sekcji o analizie wspóï-
pracy w celu uzupe
ïnienia analizy konkurencyjnej. Moĝe ona zawieraÊ
szczegó
ïowe opisy tego, jak Twój model biznesowy tworzy, wykorzystuje
i redystrybuuje warto
Ăci z róĝnych ěródeï i poïÈczeñ:
x
Wspóln
È wartoĂÊ uĝytkowników pochodzÈcÈ z dostarczonych przez
nich warto
Ăciowych treĂci,
x
Interakcje mi
Údzy uĝytkownikami w ramach otwartej treĂci i udo-
st
ÚpniajÈcych spoïecznoĂci,
x
Efekty sieciowe pochodz
Èce z sieci spoïecznych,
x
Ekosystemy tworz
Èce poĂrednie efekty sieciowe generujÈce uzupeï-
niaj
Èce i zewnÚtrzne partnerstwa oraz relacje z innymi biznesami.
Zrozumienie znaczenia konkurencji jest nadal istotne, ale Web 2.0 k
ïa-
dzie nacisk na nawi
Èzywanie wspóïpracy typu win-win.
Produkty i us
ïugi
Produkty i us
ïugi Web 2.0 mogÈ mieÊ postaÊ cyfrowÈ, ale nadal muszÈ
by
Ê starannie zdefiniowane, co stanowi wyzwanie w przypadku standar-
dowej analizy. Tre
Ăci generowane przez uĝytkowników sÈ szczególnie
trudne do przewidzenia w efektywny sposób i przede wszystkim powi-
niene
Ă ustaliÊ, jak wïÈczyÊ je do podstaw swojego biznesplanu:
x
Jak analizujesz swoje produkty i us
ïugi — w oparciu o koszty czy
klienta/u
ĝytkownika?
x
Jak traktujesz wk
ïad uĝytkownika do systemu?
Jest te
ĝ kilka pytañ do przemyĂlenia wczeĂniej, ĝeby nie zostawiaÊ ich
do mo
ĝliwego przeïomowego punktu, w którym bÚdziesz ryzykowaï
odstraszenie klientów lub zniszczenie swojego biznesu:
x
Jak tre
Ăci tworzone przez uĝytkowników bÚdÈ licencjonowane i dys-
trybuowane?
x
Jaki zwrot, korzy
Ăci (rabaty) lub udziaïy w zysku bÚdÈ otrzymywali
u
ĝytkownicy?
x
Jak b
ÚdÈ utrzymywane spoïecznoĂci i oferty z dïugiego ogona, ĝeby
nie ryzykowa
Ê „sprzeniewierzenia” lub odrzucenia?
Firmy wykorzystuj
È strategie
201
Te pytania mog
È byÊ czymĂ nowym dla firm, które dotÈd tworzyïy i byïy
bezpo
Ărednim wïaĂcicielem tego, co sprzedawaïy, ale majÈ istotne zna-
czenie dla biznesu opieraj
Ècego siÚ na treĂciach tworzonych dla niego
przez u
ĝytkowników. Uĝytkownicy muszÈ ufaÊ firmie, zanim zechcÈ
zasili
Ê jÈ swojÈ energiÈ. Potrzeba zaufania moĝe byÊ róĝna w zaleĝnoĂci
od tego, jak bardzo u
ĝytkownicy sÈ Ăwiadomi, ĝe coĂ dajÈ, ale najle-
piej przygotowa
Ê siÚ na tego rodzaju pytania ze strony uĝytkowników
i inwestorów.
Terminy i kamienie milowe
Dzi
Úki wspólnemu wkïadowi uĝytkowników oraz waĝnoĂci otwartych
i zewn
Útrznych ekosystemów, ta sekcja powinna wyglÈdaÊ zupeïnie
inaczej ni
ĝ typowy wykres pracowników i roboczogodzin. Jest kilka
kluczowych czynników, które mog
È nie byÊ ïatwe do ustalenia:
x
Jak du
ĝo treĂci wygenerujÈ uĝytkownicy i jak szybko?
x
W jakim stopniu potencjalni wspó
ïpracownicy wykorzystajÈ moĝ-
liwo
Ăci?
x
Jak szybko b
Údzie musiaïa siÚ zmieniaÊ aplikacja, na której oparty
b
Údzie biznes?
W biznesie ci
Ègle budzi to zdziwienie, ale wiele projektów Web 2.0
na starcie nie ma nawet wersji 1.0. Firmy takie jak Flickr i Google dobrze
sobie radzi
ïy z otwartymi wersjami beta umoĝliwiajÈcymi tysiÈcom lub
milionom u
ĝytkownikom pracÚ z oprogramowaniem, które stale siÚ
zmienia
ïo, prawdopodobnie nawet co godzinÚ. Iteracyjna natura pro-
jektów Web 2.0 daje im niesamowit
È elastycznoĂÊ, ale utrudnia teĝ stwo-
rzenie d
ïugoterminowych zaïoĝeñ dotyczÈcych terminów i kamieni
milowych.
Kadra zarz
ÈdzajÈca i wykonawcza
Wielu do
Ăwiadczonych inwestorów mówi, ĝe „najpierw czytajÈ ĝycio-
rysy”, decyduj
Èc o tym, czy przyjrzeÊ siÚ bliĝej biznesplanowi, czy go
odrzuci
Ê. Nie jest zaskoczeniem, ĝe przywiÈzujÈ oni duĝÈ uwagÚ do tego,
co zespó
ï wie (odpowiednie doĂwiadczenie), kogo zna (odpowiednie
202
Rozdzia
ï szósty
znajomo
Ăci i sieci spoïeczne, od klientów przez dostawców do partne-
rów) i czy jest znany (prze
Ăledzenie informacji o dziaïaniach i radzeniu
sobie z nieoczekiwanymi wyzwaniami).
Arthur Rock, legendarny inwestor venture capital, który finansowa
ï
Apple, Intela i innych, powiedzia
ï „InwestujÚ w ludzi, nie w pomysïy”.
Ale co wyró
ĝnia przedsiÚbiorcÚ Web 2.0? Moĝe jest to styl lub podej-
Ăcie. W biznesie Web 2.0 udana recepta na zespóï zaïoĝycieli wyglÈda
inaczej ni
ĝ w czasach bañki internetowej. Kompetencje wspóïpracy,
takie jak s
ïuchanie, interakcje z otoczeniem, szybkie reagowanie i inno-
wacyjno
ĂÊ — caïkowita zdolnoĂÊ przystosowania przy organizowaniu
i przyspieszaniu tworzenia du
ĝych, poïÈczonych i dziaïajÈcych online
grup — staj
È siÚ waĝniejsze niĝ styl „strzelajÈcych z biodra” i „niebio-
r
Ècych zakïadników”, z którego znani byli przedsiÚbiorcy dziaïajÈcy
wcze
Ăniej w branĝy high-tech.
Finanse
Wszystko (zazwyczaj) ko
ñczy siÚ na pieniÈdzach. MówiÈc krótko, wyzwa-
niem jest pokazanie,
ĝe finanse, plany i terminy sÈ ukïadane wedïug tro-
ch
Ú innej ekonomii Web 2.0, w tym:
Ekonomia zorientowana na u
ĝytkowników
Podstawowe obliczenia dotycz
Èce pozyskania klienta i zwrotu sÈ
nadal istotne. Warto
ĂÊ uĝytkownika moĝe byÊ szacowana na pod-
stawie kosztu pozyskania (kwoty wydanej na marketing podzielonej
przez ilo
ĂÊ pozyskanych klientów) oraz „czasu ĝycia” klienta (Ăredni
czas i margines).
Warto
ĂÊ spoïecznoĂci
Warto
ĂÊ spoïecznoĂci daje biznesplanom Web 2.0 duĝo wiÚcej mocy,
ni
ĝ mieli poprzednicy, dziÚki wielu korzyĂciom pojawiajÈcym siÚ,
gdy u
ĝytkownicy tworzÈ spoïecznoĂci. Poczucie istnienia wspól-
noty, np. „To miejsce, gdzie rozmawiam z przyjació
ïmi”, utrzy-
muje ludzi w serwisie i zach
Úca ich do zapraszania wiÚkszej iloĂci
przyjació
ï. Siïa wspóïpracy powoduje, ĝe bardziej prawdopodobne
jest, i
ĝ grupa uĝytkowników wytworzy lepsze rezultaty, które przy-
Firmy wykorzystuj
È strategie
203
ci
ÈgnÈ nowych uĝytkowników. Duĝa iloĂÊ uĝytkowników w spoïecz-
no
Ăci umoĝliwia stworzenie rynków w tej spoïecznoĂci, jak zrobiïo
Google AdWords. Ró
ĝnego rodzaju interakcje pomiÚdzy uĝytkow-
nikami mog
È stworzyÊ dodatkowÈ wartoĂÊ, która moĝe byÊ poten-
cjalnie wykorzystana, co jest prawdopodobnie najbardziej oczywiste
w sieciach spo
ïecznych omówionych w rozdziale 3.
Warto
ĂÊ ekosystemu
U
ĝytkownicy, ich spoïecznoĂci i biznes znajdujÈ siÚ w duĝo wiÚkszym
Ăwiecie powiÈzanych biznesów i spoïecznoĂci. Czy sÈ efekty synergii,
które mog
È wspomóc spoïecznoĂÊ i ekosystem? Spojrzenie na powiÈ-
zane projekty mo
ĝe czasem ujawniÊ istnienie partnerów, którzy
mog
È pomóc w promocji, produkcji, usïugach, podziale zysków lub
nawet inwestycyjnie.
Na koniec warto zapami
ÚtaÊ: wiele z projektów Web 2.0 moĝe byÊ
niskobud
ĝetowymi, ale z duĝym potencjaïem wzrostu. ChoÊ Google,
na przyk
ïad, podjÈï duĝe ryzyko przy tworzeniu i udostÚpnieniu Google
Maps — poniewa
ĝ wykorzystywaï istniejÈce (i drogie) dane zawierajÈce
mapy — wiele projektów Web 2.0 mo
ĝe rozpoczÈÊ od pomysïu i pro-
stego serwisu, i od tego punktu si
Ú rozwijaÊ. JeĂli Twój biznesplan
pokazuje dobry powód, by wyda
Ê na poczÈtek duĝÈ iloĂÊ pieniÚdzy,
i mo
ĝesz dokonaÊ tej inwestycji, moĝe byÊ to wartoĂciowe, ale nie zacznij
my
ĂleÊ, ĝe Twoje nastÚpne przedsiÚwziÚcie webowe musi kosztowaÊ
fortun
Ú na samym poczÈtku.
Rozgl
Èdaj siÚ, idÈc naprzód
W tym momencie powinno by
Ê juĝ caïkiem jasne, ĝe Web 2.0 oferuje
nowe mo
ĝliwoĂci biznesom, które chcÈ przeïamaÊ skorupÚ konwen-
cjonalnego podej
Ăcia. Gdy tworzysz swój biznesplan lub przeglÈdasz
swoj
È strategiÚ, powinieneĂ wziÈÊ pod uwagÚ trzy nastÚpujÈce wyjĂcia:
Efekty sieciowe online maj
È potÚĝnÈ siïÚ mnoĝenia
Efekty sieciowe t
ïumaczÈ gwaïtowny wzrost, zwyciÚstwa w bliskich
wy
Ăcigach konkurencyjnych i dominacjÚ gïównych graczy, takich