made by koperek©
– to nazwa, którą Rzymianie określali celtycką ludnośd Galii - tj. dzisiejszej Francji, Belgii i
Galowie
północnych Włoch. Około 600 roku p.n.e. Galowie napadli na Nizinę Padaoską wypierając wpływy Etrusków.
W I wieku p.n.e. Rzymianie rozpoczęli podbój Galów, którego ostatnim etapem był podbój Galii w latach 50. I
wieku p.n.e. przez Juliusza Cezara.
Podział Galii:
- Galia Zaalpejska (Gallia Transalpina), nazywaną także Galią Dalszą (Gallia Ulterior). Południowo-
wschodnia częśd Galii Zaalpejskiej stała się prowincją rzymską w 121 roku p.n.e. W roku 118 p.n.e.
została założona tutaj kolonia Narbo, dzięki czemu dla nowej prowincji stworzono drugą nazwę - Galia
Narbooska (Galia Narbonensis), obecna Prowansja.
- Galia Przedalpejska (Gallia Cisalpina), nazywaną także Galią Bliższą (Gallia Citerior). Zajęta przez
Rzymian jeszcze w III wieku p.n.e., została ostatecznie włączona w 42 roku p.n.e. w obręb Italii.
Kraina ta obejmowała wszystkie ziemie na północ od Italii, pomiędzy Pirenejami, a Renem.
Po wygranej bitwie pod Alezją w 52 roku p.n.e., Cezar nadał całej Galii status prowincji. Dalsze
przekształcenia strukturalne w Galii nastąpiły dopiero za panowania Oktawiana Augusta, który
podzielił Galię i zmienił jej granice, tworząc osobne prowincje:
o
Akwitania (Gallia Aquitania),
o
Galia Belgijska (Gallia Belgica),
o
Galia Lugduoska (Gallia Lugdunensis),
o
Galia Narbooska (Gallia Narbonensis),
o
Germania Górna (Germania Superior),
o
Germania Dolna (Germania Inferior);
Fazy podboju Galii:
*
podbój Galii przedalpejskiej w III w. p.n.e. ( Galiia togata – „w togach”, bo szybko przejęli zwyczaje
ubiorowe Rzymian),
*
podbój Galii Narbonensis ( La Narbonnaise), południowo – wchodnia Francja i dolina Rodanu,
w II w. p.n.e. (Gallia bracata, les braises – spodnie),
*
podbój Francji i Belgii w I w. p.n.e. ( Gallia comata, włochata, bo mieszkaocy nosili długie włosy,
brody i wąsy, w przeciwieostwie do Rzymian);
Dzisiejsze społeczeostwo francuskie składa się z potomków:
-
Galów
-
Burgundów
-
Franków ( ludy germaoskie)
-
Rzymian
-
Wizygotów
-
Berberów
made by koperek©
-
Bretooczyków
-
Normandów (Wikingów)
Nazwa
pochodzi od łacioskiego słowa Francia, oznaczające państwo Franków.
FRANCJA
byli ludem
Frankowie
niezwykle wojowniczym, zamieszkującym dolinę Renu. Rzym w związku z walkami prowadzonymi z tym
plemieniem zaproponował im przejście na swoją stroną, a wodzom frankooskim podpisanie sojuszy z
Cesarstwem Rzymskim, dzięki czemu uzyskali wysokie stanowiska w armii rzymskiej. W V w. n.e. była to
najliczniejsza grupa demograficzna w Galii. Osiedlili się między Loarą a Rodanem, a ich wpływy sięgały aż do
Morza Środziemnego.
również byli silną grupą etniczną, zostali jednak pokonani przez Franków, ponieważ, jako arianie,
Wizygoci
zmuszeni byli do walki z okolicznymi ludami. Pod koniec V w. n.e. Frankowie przyjęli chrześcijaostwo (chrztu
udzielił w Reims w 496r. n.e. św. Remigiusz sporna data i miejsce), idąc w ślady Rzymu, co umożliwia im
silniejsze zakotwiczenie się w terenie i skuteczniejszą walkę z Wizygotami. Ostatecznie pokonał ich król
Franków Chlodwig w 570 r., pokonując wizygockiego króla Alaryka II.
Chrzest stawia Franków w opozycji do ariaoskich Wizygotów, dzięki czemu są oni jedynym silnym paostwem
germaoskim, dzięki czemu z łatwością przejęli władzę. W ich drodze do chrześcijaostwa nie było okresu
przejściowego (jak np. w Hiszpanii), dyskryminacji, prześladowao religijnych.
Elementy władzy zostałt łatwiej przyswojone przez Galię, która w sposób łagodny stała się paostwem Franków
( problemy tylko z Akwitanią).
Budowa terytorium Franków utrudniana była przez tradycję o podziale terenu po śmierci władcy między jego
synów. Przez trzy wieki istniały niejako cztery paostwa frankooskie:
- Austrazja (nad Mozą, Mozelą i środkowym Renem),
- Neustrazja (płn. częśd dzisiejszej Francji po rz. Loarę na płd.),
- Burgundia (między Loarą a doliną Lyonu),
- Akwitania (pd.- zach. Francja);
W latach 613 – 639 dwóm władcom (Chlotar II i jego syn Dagobert I) udałosię zjednoczyd paostwo frankijskie,
ale po ich śmierci znowu je podzielono.
Na przełomie VII i VIII w. nastąpiło rozdrobnienie terytorium i upadek pierwszej dynastii frankijskiej –
Merowingów, tzw. królów gnuśnych, którzy byli zbyt młodzi by władad (panowali ich kuzyni), szybko też
umierali, ze względu na dużą występowalnośd chorób genetycznych (zbyt duże pokrewieostwo). W zasadzie
władza spoczywała w rękach dowódców wojskowych.
made by koperek©
Pozostałości na terenie obecnej Francji po Galii Rzymskiej:
Łuk Tryumfalny (fr. L'Arc de Triomphe) Tyberiusza w Orange (ryc.);
stare miasto (la vieille ville) w Arles;
rzymski teatr w Arles ;
ruiny Akweduktu (z I w. n.e.) w Frejus, doprowadzającego
niegdyś wodę do Rzymu (ryc.);
made by koperek©
akwedukt Pont du Gard w okolicach Avinion – najlepiej zachowany i najwyższy akwedukt z
czasów rzymskich (ryc.)
o
trzy piętra,
o
wysokośd 487m,
o
długośd najwyższej części – 275m,
o
35 arkad;
koloseum w Nîmes (les Arénés) – ryc.;
made by koperek©
maison carrée ( kwadratowy dom) – ryc.;