Artykuł pochodzi z dodatku:

Zasady odliczania VAT naliczonego

Dodatek nr 26 do Biuletynu Informacyjnego dla Służb Ekonomiczno - Finansowych

nr 25 (708) z dnia 2010-09-01

www.czasopismaksiegowych.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.

www.gofin.pl sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Nabycie paliwa do samochodu osobowego

Na mocy art. 88 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT, podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczania VAT od
zakupu paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych
pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Należy jednak pamiętać, że 22 grudnia 2008 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku w sprawie C-414/07 uznał
polskie przepisy w sprawie odliczania VAT od paliwa za niezgodne z przepisami unijnymi. Powyższy wyrok umożliwił
odliczanie VAT od paliwa do samochodów z homologacją ciężarową, o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, tj. od
paliwa do samochodów, w stosunku do których podatnicy mieli prawo odliczania VAT przed przystąpieniem Polski
do Wspólnoty.

W związku z tym wyrokiem, Ministerstwo Finansów wydało w trybie art. 14a Ordynacji podatkowej pismo z 13 lutego 2009 r.,
nr PT3/812/4/15/CZE/09/185 (dostępne na stronie internetowej www.mf.gov.pl oraz cytowane w całości w Biuletynie
Informacyjnym nr 8 z 10 marca 2009 r.), skierowane do dyrektorów izb skarbowych i dyrektorów urzędów kontroli skarbowej,
w którym stwierdzono, że podatnik ma prawo do odliczania VAT od paliwa, jeżeli prawo takie przysługiwało mu
w dowolnym dniu obowiązywania ustawy o VAT, zarówno przed 1 maja 2004 r., jak i po tym dniu. Uprawnienie
do odliczania VAT przysługuje zatem w stosunku do paliwa do napędu pojazdów samochodowych:

o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, jeżeli pojazd ten posiada homologację ciężarową,

spełniających wzór „Lisaka”,

o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony oraz do napędu pojazdów, o których mowa w art. 86
ust. 4 ustawy o VAT (jeżeli podatnik posiada dodatkowe badanie techniczne i wpis w dowodzie rejestracyjnym).

Takie też stanowisko prezentują organy podatkowe, np. Izba Skarbowa w Bydgoszczy (interpretacja indywidualna z 8 lipca
2010 r., nr ITPP1/443-335b/10/JJ:

„(...) Analiza treści przepisów obowiązujących zarówno przed dniem 1 maja 2004 r., jak i przepisów obowiązujących po tej
dacie wskazuje, iż skoro samochód posiada homologację potwierdzającą, że jest to pojazd ciężarowy, to Spółce
przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturach dokumentujących zakup
paliwa służącego do napędu przedmiotowego samochodu, przy założeniu, iż będzie on wykorzystywany wyłącznie
do wykonywania czynności opodatkowanych i nie będą zachodziły przesłanki wykluczające to prawo, określone w art. 88
ustawy o podatku od towarów i usług. (...)”

Niestety, tak jak organy podatkowe zajmują jednolite stanowisko w przedmiotowej sprawie, zgodności takiej już nie ma
w stanowiskach prezentowanych przez sądy. Większość sądów uznaje (zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych),
że w celu ustalenia, czy przysługuje prawo do odliczenia VAT od zakupu samochodu lub paliwa, niezbędne jest
przeanalizowanie przepisów obowiązujących bezpośrednio przed oraz po przystąpieniu Polski do Wspólnoty. Takie
stanowisko zaprezentował przykładowo WSA w Rzeszowie (wyrok z 5 lutego 2009 r., sygn. akt I SA/Rz 735/08), WSA
w Gorzowie Wlkp. (wyrok z 12 lutego 2009 t., sygn. akt I SA/Go 39/09), czy WSA we Wrocławiu (wyrok z 19 lutego 2009 r., sygn.
akt I SA/Wr 969/08).

Natomiast odmienne stanowisko zaprezentował WSA w Krakowie w wyrokach z 3 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Kr 147/09
oraz z 30 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Kr 176/09. Sąd uznał bowiem, że skoro przepisy obowiązujące do 30 kwietnia 2004 r.
już nie obowiązują, a obecne przepisy zostały wprowadzone niezgodnie z prawem - to zdaniem WSA nie obowiązują żadne

przepisy ograniczające odliczenie VAT od zakupu samochodów osobowych oraz paliwa do ich napędu. Zatem zdaniem WSA
w Krakowie podatnik ma prawo do odliczenia VAT od paliwa niezależnie od typu samochodu, jego rozmiarów czy
ładowności. Jedynym warunkiem do odliczenia VAT jest związek dokonanego zakupu z działalnością opodatkowaną. Oto
fragment uzasadnienia pierwszego z ww. orzeczeń:

„(…) W konsekwencji przekroczenia z dniem 1 maja 2004 r. przez państwo polskie granic dopuszczalnych ograniczeń
wyznaczonych przez art. 17 ust. 6 akapit drugi Szóstej Dyrektywy, od tego dnia nie mają zastosowania wszelkie określone
w prawie krajowym ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego zawartym w zakupach dotyczących wydatków na
nabycie paliwa do samochodów wykorzystywanych w działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. W
szczególności nie ma w całości zastosowania obowiązujący obecnie (tj. w brzmieniu od 22 sierpnia 2005 r.) art. 88 ust. 1 pkt
3 w zw. art. 86 ust. 3 ustawy o VAT.

(…) W związku z powyższym, w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, Spółka w oparciu o art. 17 ust.
2 Szóstej Dyrektywy posiada pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w zakupach paliwa
do leasingowanego samochodu - niezależnie od typu tego samochodu, jego rozmiarów, ładowności lub tonażu. Jedynym
warunkiem uprawniającym do odliczania podatku naliczonego zawartego w zakupach paliwa jest wykorzystywanie
samochodu, z którym związane są zakupy paliwa, do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. (…)”

Należy jednak pamiętać, że jak dotychczas jedynie WSA w Krakowie zaprezentował stanowisko, zgodnie z którym obecnie
brak jest jakichkolwiek ograniczeń w zakresie odliczania VAT od nabycia samochodów osobowych oraz paliwa do tych
pojazdów. Ponieważ jednak wyroki sądowe wydawane są jedynie w indywidualnych sprawach i nie stanowią powszechnie
obowiązującego prawa, należy liczyć się z tym, że organ podatkowy zakwestionuje prawo do odliczenia VAT, jeżeli samochód
nie spełnia warunków określonych w ustawie o VAT obowiązującej bezpośrednio przed przystąpieniem Polski do Wspólnoty,
lub po tym dniu.

Jak zaznaczono powyżej, obecnie prawo do odliczania VAT od zakupu paliwa do samochodów „z kratką” nie wynika
z przepisów ustawy o VAT (gdyż art. 88 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 86 ust. 3 ww. ustawy nie uległy zmianie), lecz z wyroku ETS
i ogólnej interpretacji Ministra Finansów. Stąd też Ministerstwo Finansów zaproponowało zmianę przepisów ustawy
w omawianym zakresie, dostosowując je do orzeczenia ETS. Jednocześnie zaproponowano zawieszenie prawa
do odliczania VAT od ww. zakupu na okres 3 lat. Zmiany te miały wejść w życie z dniem 1 stycznia 2010 r., po wcześniejszym
uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej. Pomimo, że taką zgodę uzyskano, wycofano się z wprowadzenia odpowiednich zmian
do ustawy o VAT. Rada Ministrów w dniu 20 października 2009 r. nie wyraziła bowiem zgody na takie rozwiązanie.

Nie oznacza to jednak, że nie będzie zmian w omawianym zakresie. Z projektu z dnia 18 lipca 2010 r. założeń do ustawy
o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (dostępnym na stronie Ministerstwa
Finansów www.mf.gov.pl) wynika, że od 2011 r. powróci zakaz odliczania całej kwoty VAT od zakupu samochodów „z kratką”,
a także paliwa do napędu tych pojazdów. Ograniczenie to miałoby obowiązywać do 31 grudnia 2012 r.