dla początkujących
Sztuczki i kruczki
Grzegorz Niewęgłowski
Przyspieszenie operacji graficznych w Wine/Cededze Zaawansowane odpytywanie
bazy RPM
Jakiś czas temu przy porządkowaniu zbi- graficznej (X.org) o dostęp do procesora.
orów płyt CD natrafiłem na zakurzone Cedega tak agresywnie domagała się pro- Większość użytkowników pakietów RPM
płytki z grami Fallout1/Fallout2. Teore- cesora, że zaczynało go brakować dla pod- zna wygląd raportów pokazywanych przez
tycznie Cedega/Wine powinny sobie z nimi systemu graficznego, który blokował się rpm -qi, ale nie zawsze tak rozbudowane
bardzo ładnie poradzić (i pamiętam, że w na niektórych operacjach. wyniki są potrzebne  czasem potrzebne
przeszłości radziły). W praktyce okazało Rozwiązaniem okazało się uruchamia- są inne, specyficzne informacje. Program
się, że współczesne wersje strasznie spo- nie Cedegi z drastycznie zmniejszonym Rpm pozwala na elastyczne układanie za-
wolniły na niektórych operacjach graficz- priorytetem. Polecenie nice -n 20 cedega pytania (czy też decydowanie o formacie
nych, głównie efektach fade-in/fade-out, do fallout2 sprawiło, że całość zaczęła zwracanych danych). Kluczem są znacz-
punktu, w którym gra była niemożliwa. w końcu działać z przyzwoitą prędkością. niki, których całą listę można zobaczyć po
Szperając w Internecie przekonałem się, I nie tylko w moim przypadku przycięcie uruchomieniu rpm --querytags.
że nie ja jeden mam ten problem, ale nikt apetytu Cedegi/Wine pozwoliło na przy- Używa się ich w rpm -q --queryformat
nie umiał zaproponować żadnego roz- spieszenie operacji graficznych. (lub w skrócie, rpm -q  qf), definiując, jak
wiązania. Zmienianie wersji Wine/Cedegi Paradoksalnie spowolnienie tego emu- mają być układane pola, gdzie mają być
nic nie dawało. latora potrafi przyspieszyć emulację... łamane wiersze itp. Można używać wie-
W końcu (nieco przypadkiem) odkry- lu poleceń formatujących dopuszczalnych
łem, że kłopoty powoduje rywaliza- http://www.winehq.org/ w składni funkcji printf(), tak samo jak i se-
cja między Cedegą a sterownikiem karty http://www.transgaming.com/ kwencji kolorujących tekst (aby np. wyróż-
niać optycznie te najistotniejsze elementy
 coś czego brakuje klasycznemu rpm -qi).
Integracja odtwarzacza Last.fm z przeglądarką WWW
Już prosty przykład pozwala pokazać
Dużą popularnością cieszy się ostatnio elastyczność takiego rozwiązania:
internetowa stacja Last.fm. Wymaga ona
dedykowanego klienta, którego kod jest rpm -qa --qf \
na szczęście otwarty i udostępniany na '%{NAME}-%{VERSION}-%{RELEASE}:
licencji BSD. Dostępność aplikacji (uży- %{SUMMARY} (%{LICENSE}, %{ARCH})\n'
wającej Qt4) nie jest więc problemem,
ale nieco kłopotliwe może być za to zin- Lub, jeśli istotne są inne informacje: rpm
tegrowanie aplikacji z używanymi przez -qa --qf '%-30{NAME}: %{PACKAGER}\n'.
tę stację linkami lastfm://. Należy zdefi- Jak widać, z pomocą --qf można prze-
niować nowy protokół i skojarzyć z nim filtrować informacje zawarte w bazie RPM
konkretny program. zgodnie z własnymi potrzebami. Zastoso-
Definiowanie nowego protokołu w Mozilli/
W przypadku Opery jest to całkiem wań jest mnóstwo, np. sprawdzenie, jaki
Firefoksie
łatwe  wystarczy w zakładce Advanced model licencjonowania oprogramowania
dialogu opcji przeglądarki wybrać pozy- w ramach stron www.last.fm powinno jest w danym systemie najpopularniejszy:
cję Programs i zdefiniować nowy pro- odpowiednio uruchamiać program odtwa- rpm -qa --qf '%{LICENSE}\n'|sort|uniq
tokół:  lastfm skojarzony z aplikacją rzający. -c|sort -n.
 lastfm-player . Od tej pory kliknięcie W przypadku Firefoksa/Mozilli sprawa
na dowolnym  muzycznym odnośniku jest nieco bardziej skomplikowana. Ko-
Linuksowy RAR
rzystając z adresu about:config należy
zdefiniować nowy klucz ( network.pro- W większości popularnych dystrybucji do-
tocol-handler.app.lastfm ) typu string, stępny jest tylko unrar (pozwala jedynie
a jego wartość ustawić na  lastfm- rozpakowywać archiwa .rar), ale tworzenie
player . archiwów .rar jest jak najbardziej możliwe,
Oczywiście, w ten sposób można sko- bez uciekania się do emulatorów systemów
jarzyć również inne protokoły z aplikacja- DOS/Windows. Jest to co prawda tylko RAR
mi docelowymi, np. z komunikatorami (a nie WinRAR), ale pozwala m.in. na tworze-
internetowymi. nie wieloczęściowych archiwów, co wydaje
się być najczęściej poszukiwaną funkcjo-
Definiowanie nowego protokołu w Operze http://www.last.fm/ nalnością.
http://www.rarlab.com/
56 styczeń 2006
dla początkujących
sztuczki i kruczki
Uniwersalny zarządca pakietów  Smart
Jeśli szukasz wygodnego narzędzia do cą wyszukiwać, instalować, odpytywać
zarządzania pakietami zainstalowany- i usuwać pakiety. Tryb ten nie jest tak
mi w systemie, to być może powinieneś rozbudowany jak Poldek z PLD, ale uła-
zainteresować się Smartem. Narzędzie twia złożone wyszukiwania pakietów czy
to jest interesujące z kilku względów instalowanie oprogramowania w kilku
 przede wszystkim jest w sporym stop- krokach.
niu niezależne od architektury systemu Obok trybu interaktywnego, Smart
pakietów. Smart potrafi współpracować pozwala też używać się w uproszczony
z systemami opartymi na pakietach .rpm, sposób  jeśli trzeba tylko zainstalować
.deb i .tgz (Slackware), a jednocześnie GIMP-a, to smart install gimp powinien
wspiera szeroką paletę zdalnych repo- zrobić co należy.
Smart bez przeszkód łączy zasoby
zytoriów  urpmi, apt-deb, apt-rpm, Red Mi najbardziej przypadł do gustu
z różnych repozytoriów
Carpet... i to tylko te najpopularniejsze. trzeci tryb, smart --gui, uruchamiają-
Narzędzie to jest więc wysoce przeno- cy (jak można odgadnąć) Smarta z inter-
śne, co jest wielką zaletą dla osób opieku- fejsem graficznym. Zaletą interfejsu jest pierwszeństwo przed pakietem dystry-
jących się różnymi dystrybucjami  zaso- jego prostota  przykładowo, Synaptic bucyjnym, albo aby GIMP był aktualizo-
bami oprogramowania SUSE, Mandrivy, był dla mnie dużo trudniejszy do opa- wany tylko w ramach pakietów z gałęzi
FC, Debiana czy Slackware można stero- nowania.  stabilnej ); można również łatwo zablo-
wać używając pojedynczego znajomego Mimo tej prostoty, Smart ma spory kować konkretną wersję pakietu tak, aby
interfejsu. zestaw cech, które bardzo ułatwiają życie. Smart nie próbował jej nigdy usuwać/
Oprócz uniwersalności programu, auto- W elegancki sposób radzi sobie np. z wie- aktualizować. Elastyczny system definio-
rzy Smarta szczycą się również wyrafino- loma różnymi repozytoriami. Może mieć wania repozytoriów lustrzanych jest rów-
wanymi algorytmami śledzenia zależności, np. podłączone równocześnie repozyto- nież przydatny, a pobieranie kilku paczek
które mają w  inteligentny sposób rozwią- ria ze  stabilnymi pakietami, z pakie- równocześnie pozwala optymalnie wyko-
zywać konflikty między pakietami, wykry- tami  rozwojowymi oraz jeszcze jakieś rzystać przepustowość łącza i przyspie-
wać niespełnione/zerwane zależności oraz prywatne zasoby, a nie spowoduje to żad- szyć proces instalacji. Polecam, bo jest to
pozwalać naprawiać usterki systemu. nych problemów. Dzięki systemowi prio- jeden z niewielu programów, które mimo
Sam Smart oferuje trzy główne tryby rytetów można w szerokim stopniu stero- prostoty obsługi oferują też sporo zaawan-
pracy. Uruchomiony przez smart --shell wać tym, które wersje pakietów (z jakich sowanych opcji dla tych bardziej wymaga-
pracuje w interaktywnym trybie teksto- z
ródeł) mają pierwszeństwo (np. aby lib- jących użytkowników.
wym, udostępniając konsolę pozwalają- freetype2 z Penguin Liberation Front miała http://labix.org/smart/
Matroska  niedoceniony format multimedialny
Jeśli zajmujesz się obróbką nagrań filmo- zerknąć i na Matroskę. Poprawia ona odtwarzanie, ale i tworzenie. W pakie-
wych i szukasz odpowiedniego formatu część niedostatków formatu .ogm, czyli cie Mkvtoolnix znajdują się wszystkie
 pojemnika dla nich, to może pora prze- przede wszystkim znacznie zmniejsza potrzebne narzędzia, przede wszystkim
konać się do Matroski (.mkv)? Jak powszech- liczbę odczytów potrzebnych, aby wyko- mkvmerge (wzorowany, również skła-
nie wiadomo, popularne AVI jest dalekie od nać seek (przeskok indeksu odtwarzania), dniowo, na ogmmerge z Ogmtools) oraz
ideału  już samo dodawanie alternatywnej co pozwala na płynniejsze przesuwanie mmg (graficzna nakładka na mkvmerge,
ścieżki dz
więkowej jest kłopotliwe, a takie w przypadku nośników optycznych. Ma pozwalająca  wyklikać wszystkie usta-
rzeczy jak wymienne ścieżki z napisami cał- nieco mniejszy narzut wielkości i jasno wienia składanych ścieżek).
kiem niemożliwe. zdefiniowane kodowania ścieżek z napi-
Od pewnego czasu rozwiązaniem są sami. A co najważniejsze dla użytkowni- http://www.bunkus.org/videotools/mkvtoolnix/
pojemniki Ogg Media (.ogm), ale warto ka Linuksa, możliwe jest nie tylko łatwe
Automatyczne wylogowanie z shella
Jednym z lepszych nawyków jest zamy- tycznie się wyłączy. Ustawienie export
kanie wszystkich instancji powłoki przy TMOUT=240 w ~/.bashrc ustanowi czte-
opuszczaniu stanowiska, zwłaszcza, gdy rominutowy (240 sekund) okres ocze-
są to powłoki działające na prawach kiwania. Jeśli w tym czasie użytkownik
roota. A
atwo przeoczyć jakieś okien- nie naciśnie żadnego klawisza, powło-
ko, gdy jest ono tylko jednym z dziesią- ka zakończy działanie. Jest to szczegól-
tek xtermów na ekranie. Pomocne może nie przydatne na koncie superużytkow-
być tu ustawianie zmiennej środowisko- nika oraz kontach, do których ma się
Poza wylogowywaniem można także
wej $TMOUT. Decyduje ona o czasie bez- zdalny dostęp.
automatycznie blokować ekran
czynności, po którym powłoka automa-
www.lpmagazine.org 57