Pododdziały ratownictwa
chemiczno-ekologicznego
Terminologia dotycząca ratownictwa chemiczno-ekologicznego związana jest z ogólnymi
pojęciami i definicjami stosowanymi w pożarnictwie. Uwzględniając tę zależność, a także
mając na względzie zapewnienie pożądanej spójności pojęć, przedstawiam ogólne definicje
podstawowych form taktycznych: " Rota jest to zespół złożony z dwóch osób wspólnie wyko-
nujących zadania ratownicze w ramach zastępu.
" Zastęp to zespół ratowników wraz z dowódcą, stanowiący obsadę samochodu pożarniczego
(gaśniczego lub specjalnego), zdolny do wykonywania zadań ratowniczych samodzielnie lub
w ramach sekcji.
" Sekcją nazywamy zespół ratowników mogących stanowić obsadę 2 do 4 samochodów
gaśniczych lub specjalnych, zdolnych do wykonywania specjalistycznych zadań ratowniczych
samodzielnie lub w ramach sekcji.
Przedstawione pojęcia ułatwią analizowanie i definiowanie problemów związanych z taktyką
ratownictwa chemiczno-ekologicznego.
Sekcja ratownictwa chemicznego to podstawowa jednostka taktyczna, zdolna prowadzić
bezpiecznie i w pełnym zakresie zadania ratownictwa chemiczno-ekologicznego, wykonywać
specjalistyczne czynności techniczne, a także realizować zabezpieczenie gaśnicze. W skład
sekcji wchodzi 13 do 16 przeszkolonych (obeznanych z ratownictwem chemicznym)
ratowników oraz sprzęt przewożony samochodami ratownictwa chemicznego, technicznego i
gaśniczymi. W zależności od potrzeb w skład sekcji może wchodzić sprzęt uzupełniający, np.
cysterny chemiczne, SH, SDz i inny. W następstwie zwiększy się również liczba ratowników
biorących udział w akcji.
Przedstawiony model zakłada, że podstawowe zastępy tworzące sekcję ratownictwa
chemicznego obsadzone są przez co najmniej 13 ratowników, niezbędnych do pełnego
rozwinięcia sekcji i realizacji założeń taktycznych. Większość samochodów SRChem i SRT
należących do wyposażenia jednostek ratowniczo-gaśniczych to samochody lekkie z obsadą
trzech ratowników, a maksymalna obsada samochodu gaśniczego nie przekracza sześciu
ratowników. Wielu autorów bez wdawania się w polemikę przyjmuje, że w skład sekcji
wchodzi również samochód dowodzenia i łączności, rozumiany jako SDA
lub SOp. Pojedzie
nim najczęściej dowódca jednostki ratowniczej lub komendant powiatowy PSP, obejmujący
kierownictwo akcją ratowniczą. W ten sposób deficyt ratowników zostaje wyeliminowany.
Przejęcie kierowania przez wymienione osoby funkcyjne jest obowiązkiem formalnym, ale
również koniecznością w sytuacjach, gdy sekcję uzupełnia się zastępem ratownictwa chemi-
czno-ekologicznego z innego powiatu. Mała obsada sekcji lub niezbyt duże doświadczenie
dowódcy uzupełniającego zastępu SRChem pozwala najczęściej na powierzenie mu co
najwyżej odcinka bojowego. Ze względów operacyjno-technicznych oraz szkoleniowych
najbardziej pożądane jest, aby sekcję ratownictwa chemiczno-ekologicznego tworzyły zastępy
jednej jednostki ratowniczo-gaśniczej lub ewentualnie dwóch z tego samego powiatu.
Modelową sytuację można jednak rozpatrywać tylko w powiatach oraz jednostkach
ratowniczo-gaśniczych specjalizujących się w ratownictwie chemiczno-ekologicznym i
dysponujących dużą siłą bojową.
Zasadniczym celem formowania sekcji jest jej zdolność do podstawowej, ale pełnej realizacji
zadań operacyjno-technicznych. Liczba zastępów - samochodów w sekcji ratownictwa
chemicznego jest kwestią drugorzędną i z tego względu uzasadnione jest przyjęcie, że w skład
sekcji może również wchodzić samochód dowodzenia i łączności. Ta teza koresponduje z
ogólną definicją sekcji. W przypadku dysponowania do akcji w początkowej fazie samochodu
rozpoznawczo-ratowniczego będzie on stanowił sprzęt uzupełniający.
Obok sekcji istnieje również pojęcie plutonu ratownictwa chemicznego. Realizuje on
zasadniczo zadania sekcji o zwiększonych możliwościach operacyjno-technicznych, w
których głównym kryterium jest zwiększony czas i zasięg działania, co jest uwarunkowane
większą siłą bojową zastępów. W skład plutonu ratownictwa chemicznego wchodzi
standardowo 18 do 20 przeszkolonych ratowników, stanowiących obsadę: samochodów
ratownictwa chemicznego i technicznego, samochodu gaśniczego średniego i ciężkiego oraz
samochodu dowodzenia i łączności.
W zależności od potrzeb, w skład plutonu może wchodzić sprzęt uzupełniający, na takich
samych zasadach, jak w sekcji. W plutonie RChem zastępy ratownictwa chemicznego i
technicznego planuje się zwykle do samochodów średnich lub ciężkich, bądz
jako zespoły
samochodu lekkiego i średniego. Nic musi to jednak być regułą.
mł. kpt. mgr inż. Kazimierz MACIEJEWSKI