Przedstawione materiały są uzupełnieniem wykładów z Ratownictwa Medycznego dla studentów
zaocznych wydziału pielęgniarstwa będą one pokrótce omawiane i wykorzystywane w czasie
wykładów
Zasady segregacji medycznej
Triage (międzynarodowo uznany termin pochodzi od francuskiego słowa  trier oznaczającego
segregowanie, sortowanie) jest procesem polegającym na wstępnym badaniu poszkodowanych i
kwalifikowaniu do udzielania pomocy medycznej w zale\
ności od stopnia zagro\
enia \
ycia.
Segregacja medyczna- podejmowane decyzje dotyczą konieczności resuscytacji, zabiegów ze
wskazań nagłych oraz zaniechania leczenia w przypadkach zbyt cię\
kich.
Triage  badanie i klasyfikacja poszkodowanych pod kątem konieczności leczenia i ewakuacji,
zapewniająca maksymalne korzyści jak największej liczbie osób w danych warunkach.
Postępowanie takie po raz pierwszy zastosowano w okresie wojen napoleońskich.
W jego konsekwencji dochodzi do podzielenia poszkodowanych na grupy w zale\
ności od
stopnia zagro\
enia \
ycia, pilności udzielania pomocy medycznej i wymaganej kolejności
transportu do szpitala.
Triage jest procesem dynamicznym trwającym przez cały okres działań ratowniczych,
praktycznie do momentu, kiedy ostatnia ofiara odjedzie do szpitala.
W katastrofie, w czasie której miejsce zdarzenia, np. płonący budynek, stanowi zagro\
enie dla
ratowników medycznych segregację wstępną wykonują stra\
acy. Jest to bowiem jedyna słu\
ba,
która mo\
e działać w strefie zagro\
enia. Segregacja prowadzona będzie w sposób bardzo
uproszczony i ograniczy siÄ™ do oceny, czy poszkodowany mo\
e samodzielnie
chodzić i opuścić strefę o własnych siłach, czy te\
nie i wymagać będzie wyniesienia
poza rejon zagro\
enia. Ten zakres postępowania jest wystarczający na tym etapie działań
ratowniczych.
W ka\
dej innej sytuacji segregację prowadzić będą medyczne słu\
by ratownicze.
Zadaniem pierwszego zespołu ratownictwa medycznego przyje\
d\
ajÄ…cego na miejsce katastrofy,
po określeniu warunków bezpieczeństwa, jest organizacja pomocy medycznej i rozpoczęcie
segregacji medycznej poszkodowanych.
W trakcie triage u najwa\
niejszym zadaniem jest wyszukanie wśród poszkodowanych ofiar w
stanie bezpośredniego zagro\
enia \
ycia, czyli poszkodowanych, którzy bez udzielenia
natychmiastowej pomocy medycznej umrÄ… na miejscu zdarzenia.
Ofiary te po wstępnej stabilizacji wymagać będą transportu do szpitala w pierwszej kolejności i
rozpoczęcia postępowania definitywnego w ramach tzw.  złotej godziny .
Największym błędem byłoby zabranie pierwszej napotkanej ofiary i udanie się z nią do
najbli\
szego szpitala.
NACZELNA ZASADA:za wszelkÄ… cenÄ™ nale\
y dÄ…\
yć do udzielenia pomocy jak największej
liczbie osób, u\
ywając dostępnych środków.
Zasady segregacji omówimy sobie na wykładzie na przykładzie katastrofy budowlanej w
Katowicach w 2006 roku.
Na świecie opracowano wiele systemów segregacji pozwalających w krótkim czasie ocenić
wstępnie stan pacjenta.Przy opracowywaniu ka\
dego systemu kierowano się myślą, aby był
łatwy do zapamiętania,
 prosty i szybki w u\
yciu przez ratowników o ró\
nym stopniu wyszkolenia medycznego.
Wszystkie systemy segregacji opierajÄ… siÄ™ na ocenie podstawowych funkcji \
yciowych - stanu
świadomości, wydolności układu oddechowego (łącznie z oceną dro\
ności dróg oddechowych),
wydolności układu krą\
enia.
Przyjmując określone kryteria segregacyjne mo\
na podzielić poszkodowanych na cztery grupy
i przydzielić im umowne kody kolorowe.
Po wykonaniu segregacji medycznej poszkodowanych kieruje się do wyznaczonych sektorów
czerwonego
\
ółtego
zielonego
- obszaru leczenia (punktu medycznego).W wyznaczonych sektorach prowadzona jest w dalszym
ciągu segregacja. Prowadzone jest dokładne badanie. Rozpoczyna się wstępne leczenie i
przygotowuje siÄ™ ofiary do transportu do szpitala.
Najczęściej stosowane systemy segregacji ofiar zdarzeń masowych to:
S.T.A.R.T.(ang. Simple Triage And Rapid Treatment)prosta segregacja i szybkie leczenie oparty
na 30 sekundowej obserwacji RPM
Respiration - oddech
Perfusion - krÄ…\
enie
Mental Status  przytomność
według schematu
Respiration - oddech
Perfusion - krÄ…\
enie
Mental Status  przytomność
W wypadku skrajnej dysproporcji pomiędzy potrzebami ze strony ofiar a mo\
liwościami
niesienia pomocy przez słu\
by ratownicze, konieczna mo\
e się okazać rezygnacja z leczenia
ofiar, których rokowanie co do prze\
ycia jest bardzo złe, a które wymagają skomplikowanych i
czasochłonnych metod leczenia. W konsekwencji podjęcia się wątpliwego w skutkach leczenia
tych ofiar mo\
e dojść do zwiększenia umieralności wśród pozostałych uczestników zdarzenia. Na
szczęście w warunkach polskich sytuacje takie nie zdarzają się często.
Przy du\
ej liczbie ofiar trudno sprawnie koordynować działania, zarządzać pomocą medyczną i
jednocześnie zgromadzić i przekazać dalej choćby najwa\
niejsze informacje o poszkodowanych.
Dlatego w wielu słu\
bach ratowniczych na świecie przygotowanych do działania w katastrofach
znajdują się zestawy segregacyjne. Zawartość zestawów segregacyjnych zale\
na jest od wielu
czynników. W du\
ej mierze wynika ona z charakteru systemu ratowniczego i kompetencji
ratowników mających korzystać z wyposa\
enia.
Zestawy takie ułatwiają personelowi medycznemu zarządzanie medyczną stroną działań
ratowniczych, pozwalajÄ… wyraz
nie oznakować ratowników odpowiedzialnych za poszczególne
etapy działań ratowniczych: koordynatora medycznego, lidera segregacji medycznej, lidera
punktu medycznego i ratownika zarzÄ…dzajÄ…cego transportem do szpitala.
Znajdujące się w zestawie kolorowe kody w postaci tabliczek lub taśm pozwalają na szybkie
oznakowanie wszystkich poszkodowanych zgodnie z wynikami segregacji medycznej.
W ten sposób uzyskiwane są informacje o liczbie ofiar i doznanych przez nich obra\
eniach, a co
z tym idzie o stopniu zagro\
enia \
ycia i pilności udzielania pomocy.
W wielu zestawach znajdują się karty segregacyjne, dzięki którym mo\
na zachować niezbędne
informacje o ka\
dym poszkodowanym.
W warunkach rutynowego postępowania wiele informacji przekazywanych jest przez zespół
ambulansu sanitarnego lekarzowi szpitalnego oddziału ratunkowego ustnie.
W przypadku katastrofy z pewnością nie będzie to mo\
liwe z powodu braku czasu i panujÄ…cego
ogólnie zamieszania. Profesjonalnie przygotowana dokumentacja (karta) w znacznym stopniu
ułatwia to zadanie.
System  AKATEX
W chwili obecnej na rynku polskim są dostępne zestawy segregacyjne. Zestawy zostały
opracowane w dwóch wersjach mogących funkcjonować niezale\
nie.
Wyposa\
enie ich jest jednak tak pomyślane, by wzajemnie się uzupełniały w miarę
pojawiajÄ…cych siÄ™ potrzeb.
Nie zawsze jest konieczność korzystania z całego wyposa\
enia.
W jednym zdarzeniu wystarczające będzie u\
ycie taśm segregacyjnych,
w innym nieodzowne będzie korzystanie
z dokumentacji medycznej w postaci kart segregacyjnych.
Podstawowy zestaw segregacyjny  AKATEX składa się z odblaskowych taśm segregacyjnych
w kolorach czerwonym, \
ółtym, zielonym i biało-czarnym.
Wstawienie sprÄ™\
ystego elementu do środka taśmy pozwala na szybkie umocowanie jej na
kończynie poszkodowanego. Materiały odblaskowe zapewniają widoczność ofiary w trudnych
warunkach nocnych. Dodatkowe wyposa\
enie stanowią latarka ręczno-czołowa, marker i
długopis, raport z segregacji oraz raca świetlna pozwalająca w warunkach nocnych dostrzec
ratownika odpowiedzialnego za triage z du\
ej odległości.
Podstawowym wyposa\
eniem drugiego zestawu sÄ… karty segregacyjne.
Głównym ich zadaniem jest zachowanie informacji o poszkodowanym w sposób prosty, szybki i
jednoznaczny w odbiorze.
ZawierajÄ… one kody kolorowe
w postaci odrywanych pasków.
" czarny
" czerwony
" \
ółty
" zielony
Dodatkowo karty zawierajÄ… specjalnie przygotowane miejsca na wpisanie najwa\
niejszych
informacji o poszkodowanym  podstawowe parametry \
yciowe, dane personalne, zastosowane
leczenie, charakter doznanych obra\
eń.
Karty zostały pomyślane jako dokumentacja medyczna ofiary zdarzenia masowego. Pozwalają
śledzić dynamikę stanu klinicznego, skuteczność zastosowanego leczenia i co wa\
ne pozwalajÄ…
ukierunkować uwagę następnych ratowników na dostrze\
one wcześniej zaburzenia.
Wykonanie karty z papieru wodoodpornego znacznie utrudnia ich zniszczenie w trudnych
warunkach atmosferycznych.
Rozmiar kart i ich specjalna konstrukcja powodujÄ…, \
e sÄ… widoczne na ciele poszkodowanego.
Znajdująca się w zestawie lista ofiar zdarzenia masowego ma pozwolić koordynatorowi
medycznemu uporządkować informacje o wszystkich poszkodowanych, sprawnie zarządzać
przemieszczaniem siÄ™ poszkodowanych w obszarze leczenia
i w czasie transportu do szpitala.
Umieszczenie w zestawie kamizelek z napisami koordynator medyczny i triage pozwala na
wyraz
ne oznakowanie ratowników odpowiedzialnych za te elementy działań ratowniczych.
Zestaw segregacyjny jest szczególnie przydatny w zdarzeniu masowym, podczas którego, przy
nie wystarczającej liczbie środków transportu, ofiary muszą pozostać przez pewien czas w
miejscu zdarzenia.
Zestawy powinny stanowić wyposa\
enie ambulansów sanitarnych, jednostek Państwowej Stra\
y
Po\
arnej a tak\
e słu\
b medycznych zabezpieczajÄ…cych porty lotnicze czy imprezy masowe.
Segregacja medyczna dzieci
Segregację medyczną prowadzi się podobnie jak u dorosłych oceniając podstawowe funkcje
\
yciowe, według schematu ABCD i E
" A-airways
" B-breathing
" C-circultion
" D-disability
" E-exposure
Systemy segregacyjne dla dzieci
Dwa najbardziej popularne systemy
" amerykański JumpSTART
" brytyjski Paediatric Triage Tape
JumpSTART
W 1995 roku dr Lou E. Roming dokonała adaptacji systemu segregacyjnego START na potrzeby
segregacji dzieci.
JumpSTART przebiega podobnie jak START w czterech etapach kolejno oceniajÄ…cych:
*zdolność do chodzenia
*oddech
*nawrót kapilarny
*stan świadomości
W tym systemie dzieci w wieku poni\
ej jednego roku nie sÄ… kwalifikowane do grupy zielonej bez
dokładniejszego zbadania.
Kryteria segregacyjne dostosowane są do parametrów fizjologicznych dzieci w przedziale
wiekowym 1-8 rok \
ycia. Poszkodowanego w wieku powy\
ej ósmego roku \
ycia nale\
y oceniać
ju\
według kryteriów segregacyjnych START.
Istotną ró\
nicę pomiędzy systemami stanowi postępowanie w sytuacji utrzymującego się po
udro\
nieniu dróg oddechowych braku oddechu.
W przypadku dorosłej ofiary jest ona w tym momencie kwalifikowana jako
 nie do uratowania .
U dziecka wykonuje się jeszcze ocenę tętna obwodowego.
Przy stwierdzeniu jego braku dziecko kwalifikowane jest równie\
jako
 nie do uratowania .
Natomiast, gdy stwierdza się obecność tętna obowiązuje ratownika wykonanie kilku próbnych
wdechów, przynajmniej przez okres piętnastu sekund.
Jeśli nie uda się przywrócić tym sposobem spontanicznego oddechu dziecko uznawane jest przez
ratownika jako  nie do uratowania .
Jeśli oddech powraca, dziecku przyznawany jest kod czerwony, co oznacza konieczność
udzielenia mu pomocy natychmiastowej przez innych ratowników.
Przy ocenie stanu świadomości JumpSTART wykorzystuje się skalę AVPU
" A - alert
" V - voice
" P - pain
" U - unreactive
Stan świadomości oceniony tym sposobem na A, V lub prawidłową reakcje na ból P pozwala
ratownikowi zakwalifikować poszkodowanego do grupy \
ółtej.
W pozostałych wypadkach przydzielany jest kod czerwony.
Do wad (?) tego systemu nale\
y niewątpliwie konieczność poświęcenia dodatkowego czasu na
podjęcie prób wentylacji w sytuacji braku oddechu u dziecka.
Paediatric Triage Tape
Taśma segregacyjna stosowana
w brytyjskim ratownictwie, to przykład innego rozwiązania zagadnienia segregacji dzieci.
To wodoodporna taśma, podzielona na cztery segmenty
" 50-80 cm/3-10 kg
" 80-100 cm/11-18 kg
" 100-140 cm/19-32 kg
" >140 cm / >32 kg)
Podczas segregacji ratownik przykłada taśmę do ofiary.
Wzrost dziecka
określa przedział,
z którego odczytywany jest właściwy dla wieku schemat segregacyjny.
Stosowanie tego rozwiązania ma swoje wady. Podczas zdarzenia masowego trzeba dysponować
tego typu taśmą.
Jedna taśma znajdująca się w zestawie segregacyjnym ogranicza korzystanie z tego rozwiązania
tylko do jednego ratownika. Posługiwanie się taśmą niewątpliwie wymaga więcej czasu ni\

segregowanie  z pamięci .
Ratownik stosujący system segregacyjny triage sieve nie ocenia dokładnie
stanu świadomości.
Ten element wstępnej oceny poszkodowanego brany jest pod uwagę dopiero podczas wtórnej
segregacji.
Algorytmy segregacji dla systemu Triage Sieve
Taśma ma te\
swoje zalety. Pozwala dokładnie ocenić stan małego pacjenta. Stanowi swoistego
rodzaju  ściągę dla ratownika prowadzącego segregację.
Mając na uwadze trudności w prawidłowej ocenie stanu klinicznego dzieci, trzeba się zastanowić
jak prowadzić segregację, by w porę rozpoznać zagro\
enie \
ycia u dziecka i nie doprowadzić do
sytuacji  niedosegregowania .
Przedstawione powy\
ej techniki segregacji dzieci stanowią próbę rozwiązania tego problemu.
Sposób prowadzenia medycznych działań ratowniczych w czasie katastrofy znacznie odbiega od
postępowania w sytuacjach rutynowych.
W takim wypadku dobra organizacja akcji ratowniczej w fazie przedszpitalnej to klucz do
sukcesu.
W czasie katastrofy obecność du\
ej liczby personelu medycznego i sprzętu bez sprawnego
systemu zarzÄ…dzania i czytelnych procedur medycznych prowadzi do chaosu i dezorganizacji. W
efekcie wpłynie to niekorzystnie na ostateczne wyniki leczenia, jak równie\
bezpieczeństwo
ratowników.
Według definicji WHO udarem mózgu nazywamy zespół kliniczny charakteryzujący się nagłym
wystąpieniem ogniskowego , a czasem równie\
uogólnionego zaburzenia czynności mózgu ,
którego objawy utrzymują się - jeśli nie spowodują wcześniej zgonu  dłu\
ej ni\
24 godziny i
nie majÄ… innej przyczyny ni\
naczyniowa .
Wielki Słownik Medyczny PAN określa udar jako nagłe wystąpienie mniej lub bardziej
rozległych objawów ogniskowego uszkodzenia mózgu , z utratą lub bez utraty świadomości ,
spowodowane krwotokiem mózgowym , zakrzepem lub zatorem tętnic mózgowych . Zespół
kliniczny zale\
y od umiejscowienia i rozmiarów uszkodzenia .
Pojecie udaru mózgu było znane ju\
w staro\
ytności , jednak dopiero w XVII wieku badania
przeprowadzone przez Wepfera wykazały i\
jego podło\
e stanowi uszkodzenie naczyń.
Przez wiele lat nazwy udar u\
ywano do określenia krwotoku mózgowego , dopiero
póz
niej gdy okazało się , \
e przyczyną większości przypadków jest niedokrwienie tz.
Zawał mózgu poszerzono to pojęcie do obecnie stosowanego zakresu .
Udar niedokrwienny .
Przyczyny udarów mózgu :
Nadciśnienie tętnicze
Mia\
d\
yca  sercowo pochodne zatory mózgu.
Choroby naczyń : zapalenie tętnic , kiła , aids , toczeń układowy , sarkoidoza ,
uraz tętnic mózgowych lub doprowadzających krew do mózgu np. Tętnicy szyjnej ,
tętniaki, powikłania po angiografi .
Choroby krwi : policytemia , trombocytoza .
Niektóre leki : środki antykoncepcyjne , amfetamina , przedawkowanie leków
przeciw zakrzepowych.
Zaburzeni gospodarki lipidowej .
Przemijające napady niedokrwienie mózgu TIA
Jest to przejściowy stan niedokrwienia ograniczonych okolic mózgu z krótkotrwałymi , to
jest trwającymi nie dłu\
ej ni\
24 godziny , całkowicie odwracalnymi objawami
ogniskowymi , których charakter zale\
y od miejsca niedokrwienia np. W dorzeczu tętnicy
szyjnej wewnętrznej , lub układu tętniczego kręgowo - podstawowego . Do objawów
zalicza się tu przemijającą ślepotę , zaburzenia wzroku , uczucie cią\
enia kończyny ,
drganie kończyny , ruchy mimowolne , zaburzenia czucia , chwilowa dezorientacja .
Rozpoznanie opiera siÄ™ zasadniczo na wywiadzie , gdy\
w większości przypadków objawy
trwają tak krótko , \
e lekarz styka siÄ™ z pacjentem zazwyczaj po ich ustÄ…pieniu .
TIA nale\
y ró\
nicować z guzami mózgu , małymi ogniskami krwotocznymi ,
przemijającymi napadami neurologicznymi , chorobami układu naczyniowego lub
krwiotwórczego .
Postępowanie.
W ostrym okresie wskazany jest kilkudniowy re\
im łó\
kowy , natomiast postępowanie
terapeutyczne nale\
y skupić na na działaniach prewencyjnych , zmierzających do
zapobiegania nawrotom TIA oraz udarowi , głównie przez opanowanie w miarę
mo\
liwości czynników ryzyka : nadciśnienia , cukrzycy , zaburzeń lipidowych oraz
podawanie przez długi czas leków antyagregacyjnych .
Rokowanie.Z reguły jest dobre , jednak przebycie TIA jest sygnałem powa\
nego
zagro\
enia , nie dotyczy ono jednak wszystkich chorych . Liczne badania nad chorymi
którzy przebyli TIA wykazały , \
e 50% chorych ma tylko jeden epizod TIA , ale u
około 33% w ciągu 5 lat mo\
e nastąpić udar mózgu . Zwraca się równie\
uwagÄ™ na
zwiększoną częstość zawałów serca u osób , które przebyły TIA .
Obraz kliniczny udarów niedokrwiennych .
Kliniczne objawy udaru niedokrwiennego mózgu , powstają nagle w postaci ogniskowego
uszkodzenia mózgu , którym towarzyszą często objawy ogólne wynikające z zaburzeń
czynności uszkodzonego mózgu , zaburzeń krą\
enia mózgowego i obrzęku .
Udar mózgu jest powa\
anÄ… jednostkÄ… chorobowÄ… zagra\
ajÄ…cÄ… \
yciu , niezale\
nie od tego
jaki jest obraz kliniczny w chwili rozpoczęcia . .
Ta niepewność obrazu klinicznego w pierwszym obrazie choroby jest bardzo znamienna ,
dlatego ka\
dego chorego z udarem mózgu nale\
y hospitalizować niezale\
nie od tego w
jakim jest stanie.Objawy ogniskowego uszkodzenia mózgu są dość ró\
ne i zale\
Ä… od
umiejscowienia zawału , jego rozmiaru i dynamiki rozwoju zmian . Objawy ogólne w
postaci zaburzeń przytomności i świadomości , zaburzeń psychicznych i oddechowych
oraz wegetatywnych są wyrazem zaburzeń w krą\
eniu mózgowym , obrzęku mózgu i
reakcji ośrodków mózgowych na uszkodzenie .
Miejscem udaru mo\
e być jedna z półkul mózgowych , mó\
d\
ek , lub pień mózgu .
Zwykle sÄ… to ogniska pojedyncze, dotyczÄ…ce jednej strony , jako \
e powstajÄ… w zakresie
unaczynienia jednej z tętnic mózgu , ale zdarza się , \
e ognisk jest kilka.
Leczenie udaru niedokrwiennego mózgu.
Praktyczne sposoby postępowania i farmakologicznego leczenia udaru ró\
niÄ… siÄ™ . Wynika
to z faktu , \
e wciÄ…\
nie ma jednego uniwersalnego leku, który mógłby być rutynowo
stosowany w ostrej fazie udaru mózgu. Jednak w ostatnich latach udało się stworzyć
wspólny program postępowania z chorym w ostrej fazie udaru mózgu, który dotyczy
zarówno badań diagnostycznych , jak równie\
zasad organizacji leczenia udaru , sposobów
leczenia powikłań , wskazań do leczenia przeciwzakrzepowego, rehabilitacji, sposobów
wtórnej prewencji udaru .
Według tych zasad chory z objawami udaru powinien być natychmiast hospitalizowany i
po wstępnej diagnostyce poddany odpowiedniemu leczeniu .
W leczeniu udaru nale\
y stosować wyłącznie leki o sprawdzonej skuteczności .
W ka\
dym przypadku nale\
y indywidualnie rozpatrzyć celowość podjętego leczenia :
fibrynolitycznego , przeciwzakrzepowego czy neuroprotekcyjnego . Szczególnie wa\
ne jest
zapobieganie i leczenie wczesnych powikłań . Jest to mo\
liwe dzięki intensywnej opiece i
nadzorowi chorego przez wyspecjalizowany zespół lekarzy , pielęgniarek , rehabilitantów .
Bardzo istotne w leczeniu jest to aby zminimalizować odległe następstwa udaru na
ró\
nych poziomach : zmniejszenie obszaru zawału , deficytu neurologicznego , stopnia
kalectwa psychicznego i społecznego oraz zapobieganie nawrotom udaru mózgu .
Leczenie antyagregacyjne .
Główną rolę w tej grupie odgrywają kwas acetylosalicylowy , Tiklopidyna oraz
Klopidogrel .
Leczenie antyagregacyjne ( przeciwpłytkowe ) rozpoczyna się w ciągu 6 godzin po udarze
dawką 75 -325 mg/d kwasu acetylosalicowego równolegle z terapią podstawową .
Leczenie przeciwzakrzepowe
W śród leków przeciwzkrzepowych w ostrej fazie zastosowanie znalazła Heparyna , oraz
jej drobnoczÄ…steczkowe pochodne jak Fraxiparyna.
Wskazania do leczenia przeciwzakrzepowego :
" narastający zakrzep w zakresie tętnicy podstawowej i tętnic kręgowych
" udar o etiologii sercowo -zatorowej
" powtarzające się przejściowe TIA lub odwracalne RIND w jednym obszarze
unaczynienia .
" wysokie ryzyko zakrzepów \
ył głębokich - chorzy nieprzytomni z
pora\
eniem kończyn
Rozpoczęcie leczenia u osób ze wskazaniami powinno rozpocząć się jak najszybciej od
wystąpienia udaru , a w przypadku wątpliwości póz
niej po tygodniu lub dwóch . Przed
włączenie leczenia przeciwzkrzepowego nale\
y koniecznie wykonać TK celem wykluczenia
udaru krwotocznego. Nale\
y pamiętać , \
e leczenie przeciwzakrzepowe zwiększa ryzyko
ukrwotocznienia zawału , szczególnie u chorych z rozległym zawałem i wysokim
nadciśnieniem .
HeparynÄ™ podaje siÄ™ do\
ylnie lub podskórnie dawka ustalana powinna być indywidualnie
w zale\
ności od czasu częściowej zaktywowanej tromboplastyny APTT , który podczas
leczenia powinien być wydłu\
ony 1,5  2,5 raza w odniesieniu do wartości wyjściowych .
Po kilku - kilkunastu dniach leczenie heparyną powinno być kontynuowane w postaci
doustnej np. Syntrom , Syncumar lub Aspiryna , dawkÄ™ dobiera siÄ™ indywidualnie pod
kontrolą czasu protrombinowego , który powinien być wydłu\
ony 2 -3 razy .
W trakcie leczenia heparyną mogą wystąpić krwawienia lub objawy alergii ( wstrząs
anafilaktyczny , bóle głowy , wymioty , gorączka , świąd , pokrzywka , duszność ) i
trombocytopenia .
Przeciwwskazania do leczenia heparynÄ… :
" uszkodzenie wÄ…troby lub nerek
" trombocytopenia
" hemofilia
" wysokie , niekontrolowane nadciśnienie ( 200/120 i więcej )
" choroba wrzodowa \
ołądka i dwunastnicy
" \
ylaki przełyku
" tętniak wewnątrzczaszkowy
" świe\
y uraz lub zabieg operacyjny
Leczenie trombolityczne .
Tromboliza jest obecnie jedyną metodą , która mo\
e przywrócić prawidłowe ukrwienie i
tym samym nie dopuścić do powstania zawału mózgu .
Terapia ta ma za zadanie rekanalizacjÄ™ skrzepu , zapobieganie nawrotom niedokrwienia ,
uchronienie chorych od zatorów płuc i zakrzepów \
ylnych .
Celem farmakologicznej trombolizy jest rekanalizacja zamkniętego albo znacznie
zwÄ™\
onego naczynia , pozwalająca na przywrócenia krą\
enia krwi i prawidłowej perfuzji
w obszarze penumbry . Najbardziej znanymi lekami sÄ… : streptokinaza , urokinaza i
rekombinowany trankowy aktywator plazminogenu rt - PA . Leki te aktywizujÄ… i powodujÄ…
przejście plazminogenu w plazminę .
Zaleca się aby leczenie trombolityczne było prowadzone tylko w wyspecjalizowanych
ośrodkach . Lek mo\
e być podany w czasie nie przekraczającym 3 godzin od
zachorowania , a jakiekolwiek wątpliwości co do określenia dokładnego czasu stanowią
przeciwwskazanie do jego podania . Podanie leku fibrynolitycznego po upływie 6 godzin
jest nie tylko nieskuteczne , ale równie\
mo\
e spowodować śmiertelny krwotok
śródmózgowy . Przed rozpoczęciem leczenia konieczne jest wykonanie TK , nale\
y
wykluczyć krwotok i obrzęk mózgu
Ze względu na du\
e ryzyko powikłań krwotocznych pacjenci powinni być ściśle
monitorowani przez pierwsze 24 godziny , częsta kontrola ciśnienia krwi . Chorzy w
trakcie terapii nie powinni być cewnikowani , ani nie powinni mieć zakładanej rurki
dotchawiczej . Nale\
y bezwzględnie unikać podawania leków przez centralne wkłucie oraz
unikać nakłuć tętnicy .
Rozpuszczenie skrzepu musi być ostro\
ne , poniewa\
nagła reperfuzja , krwawienie i
ponowne zamkniecie naczynia jest bardzo szkodliwe . Po przerwaniu trombolizy zaleca
się od razu podjęcie leczenia heparyną , póz
niej zaÅ› lekami przeciwzakrzepowymi .
Leczenie trombolityczne i przeciwzakrzepowe musi być prowadzone pod kontrolą
czynników krzepnięcia krwi . Najpowa\
niejszym powikłaniem tego leczenia są krwawienia
Leczenie neuroprotekcyjne .
Niedokrwienie mózgu szybko doprowadza do zmian toksycznych - nagromadzenia jonów
Ca , Na , Cl , wolnych rodników i nadtlenków lipidów , uwolnienia neuroprzekaz
ników i
pobudzenia mózgowych receptorów , póz
niej zaś do śmierci komórek . Farmakologiczna
ochrona komórek ma zapobiec tym zmianą lub je ograniczyć . Leki te mogą być
stosowane tylko we wczesnym okresie udaru , kiedy nie doszło jeszcze do
nieodwracalnych zmian .Jest to leczenie ukierunkowane na poprawÄ™ metabolizmu i
przepływu mózgowego na poziomie mikrokrą\
enia . Neuroprotekcyjne działanie wykazują
leki znane od dawna np. Kortykosteroidy czy barbiturany .
Leki neurprotekcyjne nie sÄ… powszechnie stosowane w leczeniu chorych w ostrej fazie
udaru . Powinny być podawane jak najwcześniej , a ostatnie wyniki badań wykazały i\

większą skuteczność dają w terapii kombinowanej tz. Równoczesne włączenie leków o
ró\
nym mechanizmie działania , jest wówczas mniej objawów ubocznych ni\
podczas
stosowania pojedynczego leku.
NAGA
E ZATRZYMANIE KR
śENIA MECHANIZMY NAGA
EGO ZATRZYMANIA
KR
śENIA
Wskazania do defibrylacji
" Migotanie komór
" Częstoskurcz komorowy bez tętna
Migotanie komór
" Nieregularny rytm komorowy
" Amplituda mo\
e być określana jako nisko- lub wysokonapięciowa.
" załamki P i odstęp PR - nieobecne
" Zespoły QRS  nieobecne (fala migotania)
" Częstość  niemo\
liwa do określenia
Częstoskurcz komorowy
" załamki P - nieobecne
" odstęp PR - nieobecny
" zespół QRS  czas trwania > 0.12 sekundy.
" Częstość - > 150 /min.
" Rytm  zwykle miarowy
Wczesna defibrylacja jest jedynÄ… metodÄ… poprawiajÄ…cÄ… rokowaniew zatrzymaniu krÄ…\
enia której
skuteczność udowodniono
 6H
" Hypowolemia
" Hypoxia
" Hydrogen ion (kwasica)
" Hyperkaliemia/hypokaliemia
" Hypotermia
" Hypoglikemia/hyperglikemia
 6T
"  Tablets
" Tamponade
" Tension pneumothorax
" Thrombosis, coronary
" Thrombosis, pulmonary
" Trauma
Epinefryna (adrenalina)
 1 mg iv bolus
 0.2 mg/kg jeśli niskie dawki są nieskuteczne
 dotchawiczo: 2.0 do 2.5 mg rozpuszczone w 10 mL 0,9% NaCL
Epinefryna (adrenalina)działanie
zwiększa:
" opór naczyń obwodowych (SVR)
" częstość pracy serca
" siłę skurczu
" szybkość przewodzenia
 rozszerza oskrzela
Epinefryna (adrenalina)
 alternatywne podawanie kolejnych dawek (Klasa IIb)
" 2 to 5 mg iv bolus, co 3 do 5 min.
" 1 mg, 3 mg, 5 mg iv bolus, co 3 min.
" 0.1 mg/kg iv bolus, co 3 do 5 min.
Epinefryna (adrenalina)
UWAGA !!!
 wzrost BP i HR mo\
e spowodować niedokrwienie m. serca i zwiększenie zapotrzebowania na
tlen
 nie nale\
y preparatu łączyć z roztworami zasadowymi
 podawanie wy\
szych dawek nie prowadzi do lepszych odległych wyników resuscytacji
Amiodaron
" Działanie
 silny lek antyarytmiczny, potencjalnie toksyczny podczas długotrwałego
Dawkowanie
bolus- 300 mg iv (1); 150 mg (2)
wlew- 10-20 mg/kg mc/24 h
do max. 2 g/dobÄ™
Lidokaina
" Dawkowanie
 dawka wstępna: 1.0 to 1.5 mg/kg iv
 oporna VF: powtórzyć 1.0 to 1.5 mg/kg iv co 3 to 5 min., dawka maks. 3 mg/kg
 dotchawiczo: 2 do 2.5 mg/kg rozpuszczone w 10 ml 0,9% NaCl
MECHANIZMY NAGA
EGO ZATRZYMANIA KR
śENIA
Asystolia
" brak czynności elektrycznej i mechanicznej serca
" linia izoelektryczna
" asystolia z obecnymi załamkami P - asystolia komór
Nagłe zatrzymanie krą\
enia - asystolia
Aktywność elektryczna bez tętna
" Obecna aktywność elektryczna serca
" Brak aktywności mechanicznej serca (tętna)
" Mo\
e imitować ró\
ne zapisy czynności elektrycznej serca lecz BRAK T
TNA
Nagłe zatrzymanie krą\
enia- rozkojarzenie elektromechaniaczne
Kardiowersja Elektryczna
" Premedykacja  sedacja i analgezja
 Sedacja
" Diazepam
" Midazolam
" Barbiturany
" Etomidat
" Ketamina
" Methohexital
Migotanie Przedsionków
" załamek P - zwykle nieobecny, fala migotania obecna pomiędzy zespołami QRS.
" odstęp PR  zwykle nieobecny.
" zespół QRS  prawidłowy 0.04 do 0.12 sekund
" Rytm - niemiarowy
" Rozrusznik  ró\
norodne rozruszniki przedsionkowe
Blok PK Pierwszego I_

" załamek P  dodatni i obecny przed ka\
dym zespołem QRS
" odstęp PR  wydłu\
ony > 0.20 sekundy
" zespół QRS  0.04 do 0.12 sekundy
" Rozrusznik  węzeł zatokowo-przedsionkowy
" Częstość - zmienna
 Rytm zatokowy z FDAVB 60-100 BPM
 Bradykardia zatokowa z FDAVB < 60 BPM
 Częstoskurcz zatokowy z FDAVB > 100 BPM
Tamponada serca
" Objawy kliniczne
 Tętno paradoksalne
 Tarcie osierdziowe mo\
e być obecne
 Wielkość serca w rtg. mo\
e być prawidłowa lub powiększona
 Echokardiogram
Tamponada osierdziowa
" Rtg klatki piersiowej
 Poszerzone śródpiersie
 Pneumo- lub hemothorax
" Elektrycznie ró\
ne
Tamponada Osierdzia
" Patofizjologia
 Upośledzenie napełniania komór w rozkurczu spowodowane podwy\
szonym ciśnieniem w
worku osierdziowym
 Oraz przez wpuklanie przegrody międzykomorowej do lewej komory
 Objętość wyrzutowa oraz rzut serca obni\
ajÄ… siÄ™
Pneumothorax
" Definicja
 Przedostanie się powietrza do jamy opłucnowej, powodujące zapadnięcie płuca
Odma PrÄ™\
na
" Definicja
 Powietrze pod ciśnieniem
" Utrudniony nawrót \
ylny
" Przemieszczone śródpiersie
" Zaciśnięta \
yła główna dolna
" Obni\
ony rzut serca
" Niewydolność krą\
enia
Odma PrÄ™\
na
" Manifestacja kliniczna
 WÅ‚asny oddech
 Niewydolność oddechowa
 Florid face
 Przesunięcie tchawicy
 Poszerzone \
yły szyjne
 Tachykardia
 Niedociśnienie
Odma PrÄ™\
na
Leczenie
Zastosuj jak najszybciej po ustaleniu rozpoznania zanim dojdzie do zatrzymania krÄ…\
enia
Nie czekaj na potwierdzenie w rtg.
U\
yj grubej igły
Tamponada Osierdzia
Manifestacja kliniczna
Podwy\
szone OCÅ›
Obni\
one wczesne napełnianie komór
Podczas rozkurczu wyrównane ciśnienie wewnątrzsercowe
Tętno paradoksalne zwykle obecne
Ciśnienia u Pacjenta z Tamponadą Osierdzia
Pericardiocentesis
Wskazania
Bezpośrednie zagro\
enie \
ycia
CiÄ™\
kie zaburzenia hemodynamiczne
Spadek skurczowego CTK >30 mm Hg
Pericardiocentesis
Główne zasady
Rok 2000 = echocardiografia u\
ywana do prowadzenia pericardiocentezy
Bezpośredni dostęp podmieczykowaty u\
ywany tylko w zagro\
eniu \
ycia
EKG i monitorowanie hemodynamiczne
Posiadany sprzęt do resuscytacji
Pericardiocentesis
Technika
Pacjent le\
Ä…cy na plecach, klatka piersiowa uniesiona
Odprowadzenia kończynowe EKG podpięte do pacjenta
Jeśli mo\
liwe przy u\
yciu echokardiografii (rzadko: na podstawie EKG, V odprowadzeń)
Dostęp podmieczykowaty
Ciągła aspiracja
Rana to przerwanie ciągłości powłok ciała, skóry lub błony śluzowej pod wpływem urazu.
Czynniki uszkadzajÄ…ce tkanki to:
uraz mechaniczny,
termiczny,
chemiczny.
W ranie wyró\
niamy: brzegi, ściany i dno.
Najczęściej spotykamy się z nieskomplikowanymi ranami powłok dotyczącymi skóry i
tkanki podskórnej takimi jak: otarcia, rany szarpane, cięte, tłuczone, które są łatwe do
zaopatrzenia. Rany takie ka\
dy powinien umieć ocenić i w miarę mo\
liwości wstępnie
zaopatrzyć. Rany nieskomplikowane mają najczęściej niewielkie rozmiary, prawidłowo
zaopatrzone nie stanowiÄ… zagro\
enia dla \
ycia i nie powodują uszczerbku zdrowia. Jednak wśród
nich mogą się kryć rany skomplikowane. Dlatego zawsze obowiązuje ocena unerwienia,
ukrwienia i ruchów czynnych w przypadku zranienia kończyny. W ranach głowy podstawowe
badanie neurologiczne. Natomiast w urazach tułowia dokładne badanie fizykalne i ocena
mo\
liwości drą\
enia rany do jam ciała. Prawidłowa lekarska ocena nawet niegroz
nie
wyglądających ran ma ogromne znaczenie. Jakiekolwiek przeoczenie i błędne postępowanie
mogą prowadzić do kalectwa, a nawet do groz
nych dla \
ycia powikłań (ryc.1).
W razie stwierdzenia ran skomplikowanych, czyli z towarzyszącym uszkodzeniem ścięgien,
struktur kostno-stawowych, nerwów, naczyń krwionośnych, zranień wielotkankowych, z
ubytkiem skóry nale\
y przekazać chorego specjaliście, a w razie ran drą\
ących do jam ciała do
szpitala. Podobnie czynimy w przypadku ran powikłanych, a więc wtedy, gdy występuje
zaka\
enie przyranne, ropień w ranie, ropowica, krwawienie, limfotok itd.
Gojeniem nazywamy procesy patofizjologiczne zachodzÄ…ce w ranie, zmierzajÄ…ce do jej
zamknięcia z wytworzeniem blizny.
Gojeniu rany sprzyja dobre ukrwienie otaczajÄ…cych tkanek, brak cech ich martwicy i zaka\
enia
oraz brak w jej obrębie ciał obcych.
Typy gojenia ran:
1. przez rychłozrost (pierwotne)
2. przez ziarninowanie (wtórne)
3. przez odroczone zamknięcie (pierwotne odroczone)
O ewentualnych powikłaniach w procesie gojenia decydują: siła i mechanizm urazu, rodzaj rany,
okoliczności zdarzenia, pierwsza pomoc udzielona po urazie i prawidłowe zaopatrzenie
chirurgiczne.
Rodzaje ran
Dokładne badanie kliniczne rany najczęściej wyjaśnia mechanizmy jej powstania.
Podział ran ze względu na mechanizm ich powstania.
Otarcie - uraz działający skośnie lub równolegle do powierzchni skóry, uszkodzeniu ulega
jedynie naskórek lub naskórek i częściowo skóra właściwa.
Zadrapanie - linijne powierzchowne otarcie zadane ostrym, wąskim narzędziem.
Rana cięta - zadana ostrym narzędziem, przerwaniu ulega cała grubość skóry i ewentualnie
głębiej poło\
one tkanki. Zwykle obficie krwawi. Brzegi i ściany rany są równe. Uszkodzenie
tkanek jest najmniejsze, stąd goi się najszybciej. Rana operacyjna jest raną ciętą.
Rana tłuczona  zdana tępym narzędziem działającym ukośnie lub prostopadle do powierzchni
skóry, która pęka. Rana taka najczęściej powstaje na twardym kostnym podło\
u na przykład na
głowie. Brzegi i ściany są nierówne z uszkodzeniem okolicznej tkanki. Krwawienie zwykle jest
niewielkie.
Rana mia\
d\
ona - odmiana tłuczonej, powstaje na skutek bardzo silnego urazu dominuje tutaj
rozległa martwica tkanek otaczających.
Rana szarpana - powstaje wskutek działania przedmiotu rozrywającego tkanki wskutek
pociągania ( hak, drut kolczasty, gwóz
dz
). Brzegi są nierówne, poszarpane, podobnie ściany i
dno. Tworzą się zachyłki i szczeliny.
Rana rąbana - podobna do rany ciętej jednak zadana jest masywniejszym narzędziem dającym
większe uszkodzenie tkanek otaczających.
Rana kłuta - zadana zwykle długim, wąskim, ostrym narzędziem.
Rany kłute mogą drą\
yć do jam ciała dając niebezpieczne następstwa jak: krwotok spowodowany
uszkodzeniem naczyń lub narządów mią\
szowych, zapalenie otrzewnej na skutek perforacji
narządów powietrznych jamy brzusznej oraz odmę opłucnową, krwotok i tamponadę serca w
ranach klatki piersiowej.
Rana płatowa - zadana narzędziem działającym ukośnie do powierzchni skóry odwarstwiająca
tkanki w postaci płata.
Rana z ubytkiem skóry - powstaje, je\
eli doszło do oderwania płata skóry lub całkowitego jego
zmia\
d\
enia.
Rana postrzałowa - ma ona wlot i wylot połączone kanałem tkanki wokół którego powstają
obszary uszkodzone energią kinetyczną pocisku, rana bez wylotu to rana ślepa. Rana wlotowa
najczęściej jest niewielka, wylotowa znacznie większa, o poszarpanych krawędziach z ubytkami
skóry.
Rana kąsana - powstaje wskutek ugryzienia przez zwierzę lub człowieka, te ostatnie goją się
szczególnie z
le. Brzegi i ściany rany są nierówne, poszarpane, często mo\
na zauwa\
yć ślady
zębów.
Rana zatruta - powstaje wskutek ukÄ…szenia przez \
mije lub owady. Widać ślad ukąszenia, okolica
jest obrzękła, zaczerwieniona, bolesna.
Pierwsza pomoc po zranieniu polega przede wszystkim na zało\
eniu jałowego opatrunku, a w
przypadku rany wyraz
nie zabrudzonej, tak\
e na przemyciu jej roztworem fizjologicznym soli,
wodÄ… utlenionÄ… lub czasem bie\
Ä…cÄ… wodÄ….
Głównym celem pierwszej pomocy jest ochrona chorego przed:
A - utratÄ… krwi
B - wtórnym zaka\
eniem i zanieczyszczeniem rany
C - rozwojem wstrzÄ…su (w du\
ych urazach)
Na krwawiącą ranę kładziemy jałową gazę i opatrunek uciskający. Bezpośrednio na ranę nie
wolno dawać ani ligniny, ani waty. Mo\
na wstępnie ucisnąć ranę ręką poprzez jałowy opatrunek.
Sam ucisk ręką lub opatrunkiem działa hemostatycznie, a przy tym nie powoduje niedokrwienia
innych obszarów. Bezpośredni opatrunek uciskający stosujemy nawet przy większych
krwawieniach. Ucisk opatrunku tamuje krwawienie miÄ…\
szowe, \
ylne, mniejsze tętnicze oraz
powa\
nie zmniejsza krwotok nawet z większego naczynia tętniczego.
Najprostszym sposobem zatamowania krwotoku zewnętrznego jest ucisk na miejsce krwawiące.
Rzadko w masywnym krwotoku tętniczym istnieje konieczność zało\
enia na kończynę ( udo,
ramię ) pneumatycznej opaski Esmarcha lub mankietu od aparatu do mierzenia ciśnienia. Opaski
te zakładamy w połowie długości uda w przypadku krwawienia z kończyny dolnej i w połowie
ramienia w przypadku rany kończyny górnej. Nale\
y zanotować godzinę zało\
enia. Opaska mo\
e
być pozostawiona najdłu\
ej 2 godziny. Mo\
na tak\
e doraz
nie docisnąć do kości tętnicę
doprowadzajÄ…cÄ… krew do danego obszaru ( ramienna, pachowa, udowa).
Uniesienie kończyny zmniejsza krwawienie.
Chirurgiczne zaopatrzenie ran odbywa siÄ™ w ambulatorium chirurgicznym lub w warunkach
szpitalnych.
Do zadań personelu pielęgniarskiego pracującego w oddziale ratunkowym nale\
y wstępna
ocena rany i przygotowanie jej do zaopatrzenia oraz asystowanie przy szyciu. Celem tych działań
jest niedopuszczenie do odwodnienia rany, profilaktyczne działanie przeciw zaka\
eniom i
niedopuszczanie do rozwoju dalszych urazów. Cały czas jest aktualna zasada zaopatrywania ran
Haelsteda:
" hemostaza
" aseptyka
" delikatne preparowanie
Ka\
demu zranieniu przekraczającemu powierzchowne otarcie naskórka towarzyszy mniejsze
lub większe krwawienie. Rozmiary krwawienia są uwarunkowane wielkością, głębokością rany
oraz liczbą i przekrojem uszkodzonych naczyń a tak\
e miejsca wystÄ…pienia. Mniejsze
krwawienie występuje w okolicach kończyn, zaś rany czaszki krwawią obficiej, a to ze względu
na występujące tam większe ukrwienie. Silne krwawienia mogą zagrozić \
yciu pacjenta, jednak
nawet nieznaczne mogą same w lub w połączeniu z bólem spowodować zaburzenia w
krÄ…\
eniu. dlatego nale\
y te\
zwrócić uwagę na ilość krwi jaka wypływa z rany.
Zatrucia alkoholami
Objawy zatrucia spowodowane są działaniem toksycznych metabolitów alkoholi.
Glikol etylenowy
Utleniany jest do aldehydu glikolowego, następnie kwasu glikolowego i kwasu szczawiowego
Dawka śmiertelna ok. 1ml/kg
Glikol etylenowy
OUN: euforia, depresja OUN
KrÄ…\
enie: działanie depresyjne na mięsień sercowy
nerki-: ostra nekroza cewek nerkowych
Kwasica z lukÄ… anionowÄ…
hipokalcemia
Glikol etylenowy- etapy zatrucia
I (1-12 h) objawy obrzęku mózgu- śpiączka, drgawki; nudności wymioty dr\
enia mięśniowe.
Rozwija siÄ™ kwasica metaboliczna
II (12-24 h) tachykardia, tachypnoe, łagodny wzrost ciśnienia poprzedzonego zapaść krą\
eniowa
III(24-72 h) ostra nekroza cewek nerkowych, oliguria, niewydolność nerek
Glikol etylenowy- ró\
nicowanie
Inne alkohole
Uraz głowy
Krwawienie podpajęcze
Obrzęk płuc
Posocznica
Ostra niewydolność nerek
Leki działające depresyjnie na OUN
Glikol etylenowy- leczenie
ABC
Kwasica- iv dwuwęglan sodowy
Wyrównanie zaburzeń elektrolitowych gł. Hipokalcemii
Eliminacja: hemodializa
Odtrutki etanol 130 mg/kg/h
Kofaktory B6 i B1
ZATRUCIA ALKOHOLEM METYLOWYM
Efekty toksyczne zale\
ą od metabolitów metanolu, tj. aldehydu i kwasu mrówkowego, oraz od
rozmiaru dołączającej się kwasicy
Kwasica z lukÄ… anionowÄ…
Dawka śmiertelna 15- 30 ml. U zmarłych stwierdza się zmiany zwyrodnieniowe wątroby, nerek,
mięśnia sercowego, płuc, siatkówki, rogówki, zanik nerwu wzrokowego oraz wybroczyny do
mózgu.
Objawy kliniczne zatrucia zale\
Ä… od dawki(12-24 h).
Z reguły stwierdzana jest  depresja oun: zawroty głowy, euforia, senność, pobudzenie
psychoruchowe, splątanie, drgawki, śpiączka,nudności, wymioty, bóle brzucha, objawy zapalenia
trzustki,zamglenie pola widzenia do ślepoty włącznie, objaw zamieci śnie\
nej, poszerzone słabo
reagujÄ…ce z
renice, obrzęk siatkówki, przekrwienie tarczy nerwu wzrokowego, mo\
e wystąpić
mioglobinuria, niewydolność nerek, oddech kwasiczy Kussmaula,
w ciÄ™\
kich przypadkach obserwujemy śpiączkę, drgawki i zaburzenia oddychania (poprzedzające
pora\
enie ośrodka oddechowego)
Leczenie.
ABC
DPP: Do 2 godzin od spo\
ycia metanolu nale\
y wykonać płukanie \
ołądka z dodatkiem
wodorowęglanu sodowego.
iv dwuwęglan sodowy, zapobieganie hipoglikemii i zaburzeniom elektrolitowym
Eliminacja- hemodializa
Odtrutka: etanol - celem zwolnienia przemian metanolu podaje siÄ™ alkohol etylowy doustnie
Kwas foliowy
Zasadnicze znaczenie ma zwalczanie kwasicy metabolicznej podawaniem wodorowęglanu
sodowego. Ponadto obowiązuje obfite nawodnienie chorego -4 1 płynów/dobę
zwalczanie zaburzeń gospodarki elektrolitowejpoleca się podawanie kokarboksylazy, wit. B1
i B6, kwasu foliowego oraz zasłonięcie oczu.
Najskuteczniejszą metodą leczniczą jest wcześnie wykonana hemodializa, wskazana w razie
istnienia obrzęku tarczy nerwu wzrokowego, głębokiej kwasicy, niewydolności nerek
Alkohol izopropylowym, metabolizowany jest do acetonu
Dawka śmiertelna ok. 1 ml/ kg
Działa depresyjnie na oun
Zapaść krą\
eniowa
A
agodna kwasica
Euforia, zawroty głowy, zaburzenia koordynacji ruchów, ból głowy, splątanie, śpiączka
Bóle brzucha, nudności, wymioty
Obni\
one ciśnienie, tachykardia, depresja oddechowa
Leczenie ABC, leczenie podtrzymujÄ…ce, objawowe, czasem hemodializa
ZATRUCIE ETANOLEM
Etanol utleniany jest przez dehydrogenazÄ™ alkoholowÄ… do aldehydu octowego, a ten do kwasu
octowego, ten spala siÄ™ do wody i co2 w cyklu Krebsa. Etanol jest metabolizowany z
szybkością 7-8 g czystego alkoholu na godzinę u mę\
czyzny o masie 70 kg. Dawka
toksyczna zale\
y w du\
ej mierze od tolerancji osobniczej. Dawka śmiertelna wynosi ok. 400
ml czystego alkoholu za\
ytego w ciÄ…gu godziny. Przy stÄ™\
eniu alkoholu etylowego we krwi
wynoszącym 6,5 mmolll (0,3%0) występują ju\
objawi euforii, przy stÄ™\
eniu 10,8 mmol/l
(0,5%0) zaburzenia koordynacji ruchowej, zaś przy wartościach wy\
szych od 21,7 mmol!l
(1%0) obserwuje siÄ™ pobudzenie psychoruchowe lub stupor. Przy poziomie 86,6 mImol /l
{4%0) występuje śpiączka, a powy\
ej 108,6 mmol/l (5%o) drgawki, zniesienie odruchów
rogówkowych i z
reniczych, brak reakcji na ból, zaburzenia oddychania, zapaść, ostra
niewydolność nerek i zgon.
Objawy zatrucia alkoholowego nie stanowiÄ… problemu diagnostycznego, natomiast
diagnostyka śpiączki alkoholowej mo\
e być trudna. Nale\
y ją rozpoznawać nie tylko na
podstawie zapachu alkoholu, ale równie\
po wykluczeniu innych przyczyn.
Leki chorób układu sercowo-naczyniowego
²- blokery ²1, ²2 dziaÅ‚anie toksyczne na:
1.Układ naczyniowy
Bradykardia ( atropina, izoproterenol)
Zaburzenia przewodnictwa
Hipotensja (płyny, A, Nor)
Obrzęk płuc
Częściowi agoniści: wzrost ciśnienia i zat. tachykardia
2. układ nerwowy: śpiączka, drgawki (benzodiazepiny), poszerzenie z
renic
inne: hipoglikemia, spastyczny skurcz oskrzeli (²2 mimetyki)
leczenie:PÅ‚ukanie \
ołądka-Węgiel-płukanie jelit-Odtrutki- glukagon ( w niewydolności
krÄ…\
enia), amrynon
Blokery kanału wapniowego (IV)
1.Układ naczyniowy: bloki sercowe, zmniejszenie rzutu serca, wazodylatacja, spadek
ciśnienia krwi
2. układ nerwowy: zawroty głowy śpiączka, drgawki (benzodiazepiny), bezdech
3. inne: kwasica metaboliczna, hiperglikemia
Ró\
nicowanie
²- blokery
Naparstnica
Pierwotna choroba serca
Leki uspokajajÄ…ce
Udar
Leczenie: ABC
PÅ‚yny, iv. A, Nor
Atropina
DPP: PÅ‚ukanie \
ołądka, węgiel aktywowany, płukanie jelit
Odtrutki:
wapń
Glukagon
amiodaron
Ostre zatrucie preparatami naparstnicy
Układ sercowo naczyniowy: tachydysrytmie z blokiem AV, bradykardia, spadek
kurczliwości i rzutu serca
Przewód pokarmowy: nudności, wymioty, ból brzucha
OUN: zaburzenia widzenia (kolory, \
ółte halo) splątanie, ból głowy, halucynacje
Przewlekłe zatrucie preparatami naparstnicy
Zaburzenia elektrolitowe i niewydolność nerek- czynniki dodatkowe
Zaburzenia rytmu tachykardia z blokiem AV, skurcze dodatkowe komorowe
Nudności
Niepokój
Brak apetytu
Wymioty
Zaburzenia widzenia
splÄ…tanie
leczenie:
1.Stabilizacja ABC
Zaburzenia komorowe-lidokaina, fenytoina
Bradykardia - atropina (czasowy rozrusznik)
Uzupełnienie niedoborów elektrolitów
2. DPP: płukanie \
ołądka, węgiel
3. odtrutki dla digoksyny przeciwciało : zagra\
ajÄ…ce \
yciu zaburzenia rytmu, poziom K
powy\
ej 5,0 mEq/l, starszy wiek (ok. 10 -20 fiolek)
Klonidyna [Ä…2 agonista}
Objawy przedawkowania
Z układu sercowo-naczyniowego: bradykardia, spadek ciśnienia tętniczego (przejściowo:
tachykardia i wzrost ciśnienia)
Z układu nerwowego: zwę\
enie z
renic, sedacja, śpiączka, hipotonia mięśniowa, hiporefleksja,
depresja oddechowa, bezdech
Ró\
nicowanie:
Zatrucie ²- blokerami
Zatrucie blokerami kanału wapniowego
Zatrucie narkotykami
Zatrucie lekami uspokajajÄ…co- nasennymi
Udar mózgu
Uraz głowy
Hipoglikemia
Badania pomocnicze
EKG, RTG klatki piersiowej, glikemia, jonogram
leczenie
Stabilizacja ABC
Wczesne objawy wzrost ciśnienia- nitroprusydek sodu iv
Spadek ciśnienia płyny, dopamina
Bradykardia atropina
DPP: węgiel aktywowany
Odtrutki: w depresji oun nalokson
Teofilina, ksantyny- Najczęstsza przyczyna drgawek polekowych
Zatrucie ostre
Objawy z układu sercowo-naczyniowego:
Tachykardia zatokowa
Częstoskurcz nadkomorowy
Spadek ciśnienia tętniczego
Objawy z OUN
Hiperwentylacja, dr\
enie mięśniowe, podniecenie, drgawki, stan padaczkowy
Objawy z p.p.: nudności , wymioty
Zatrucie ostre
Zaburzenia metaboliczne
Hipokaliemia
Hipofosfatemia
Hiperkalcemia
Hiperglikemia
Inne: leukocytoza, rabdomioliza
Zatrucie przewlekłe
Objawy z układu sercowo-naczyniowego:
Tachykardia zatokowa
Częstoskurcz nadkomorowy
Migotanie przedsionków
Objawy z OUN: niepokój, dr\
enia mięśniowe, drgawki
Ró\
nicowanie
Zatrucie salicylanami
Posocznica
Tyreotoksykoza
Pierwotne zaburzenia rytmu
Zapalenie opon mózgowych
Uraz głowy
Badania dodatkowe
Jonogram (+ wapń, magnez, fosforany), gazometria, CPK, układ krzepnięcia EKG, RTG
leczenie
1,Stabilizacja ABC
Arytmie: tachykardia nadkomorowa 
Å‚- blokery, werapamil
Spadek ciśnienia epinefryna , norepinefryna, płyny iv.
Podniecenia, drgawki- benzodiazepiny
Wymioty- metoklopramid, ondansetron, wyrównanie zaburze wodno-elektrolitowych
leczenie
2. DPP płukanie \
ołądka
Węgiel aktywowany
PÅ‚ukanie \
ołądka  preparaty o przedłu\
onym dziłaniu
3. eliminacja
Hemoperfuzja na kolumnach węglowych(ew. hemodializa)
Ratownictwo Medyczne
EWAKUACJA PACJENTA
Ewakuacja w trakcie pierwszej pomocy.
W czasie wypadku zachodzi bezwzględna konieczność ewakuacji poszkodowanego, przez
obecnych świadków zdarzenia zanim przybędzie zespół ratownictwa medycznego, w
sytuacjach wy\
szej konieczności:
Gdy wokół miejsca zdarzenia istnieje strefa zagro\
enia, np. wybuchem, po\
arem  nie
zapominając o własnym bezpieczeństwie (zabezpieczenie miejsca wypadku),
Gdy poszkodowany znajduje się w przymusowej pozycji stanowiącej bezpośrednie
zagro\
enie (np. pozycja siedzÄ…ca we wstrzÄ…sie) lub utrudniajÄ…ca przeprowadzenie
niezbędnych zabiegów ratujących \
ycie (resuscytacja),
W pozostałych wypadkach osoba przemieszczająca poszkodowanego ponosi pełną
odpowiedzialność za skutki takiego działania.
W sytuacjach nie stanowiÄ…cych zagro\
enia \
ycia, udzielamy pierwszÄ… pomoc ograniczajÄ…c siÄ™
do:
Unieruchomienia głowy (w poszkodowanych po wypadkach, pobitych, nieprzytomnych,
które traktujemy urazowo do momentu wykluczenia),
Utrzymanie dro\
ności dróg oddechowych,
Do przybycia ratowników medycznych,
Je\
eli udziela pomoc jedna osoba jest ona zobowiÄ…zana do:
Utrzymuje głowę w osi ciała z wysunięciem \
uchwy do przodu w razie potrzeby, nie wolno
przerywać tej czynności a\
do zało\
enia zabezpieczenia kręgosłupa szyjnego  jest
wa\
niejsze od unieruchomienia złamań
Chwyt Raudkego  najbezpieczniejsza metoda wyciÄ…gania poszkodowanego z pojazdu w
pojedynkÄ™ w sytuacji zagro\
enia \
ycia bez sprzętu ratowniczego).
GÅ‚owÄ™ i klatkÄ™ piersiowÄ… rannego nale\
y oprzeć na swojej piersi i przekładając obie ręce pod
ramionami osoby wyciąganej, chwycić oburącz jej przedramię znajdującej się dystalnie od
osoby ratującej. Gdy przedramię jest złamane chwytamy za drugą rękę, zmniejsz się
stabilność chwytu. W prawidłowo uzyskanej pozycji przenosi się cię\
ar podnoszÄ…cego w
stronę własnego środka cię\
kości i wysuwa go z samochodu, i przed rozpoczęciem
wyciągania dbamy o uwolnienie nóg. Ta pozycji nie zapewnienie stabilności kręgosłupa
szyjnego, lecz mo\
na to uzyskać po zastosowaniu modyfikacji chwytu polegająca na
przytrzymaniu ręką wkładaną pod dalsze ramię pacjenta jego \
uchwy i dociśnięciu jej do
własnej klatki piersiowej, umo\
liwia stabilizację kręgosłupa szyjnego. Stosujemy ją, gdy nie
ma du\
ych dysproporcji między gabarytami osoby wyciąganej i wyciągającej.
Chwyt Raudkego - umo\
liwia wyciągnięcie poszkodowanego z pojazdu przez jednego
ratownika w sytuacji, gdy me dysponuje my sprzętem ratowniczym.
Chwyt Raudkego z unieruchomieniem głowy.
Równie\
mo\
na u\
yć do wyciągania zrolowanego koca jako pętli (szelek) zało\
enie pod
ramionami pacjenta i za pomocą wyjęcia go z pojazdu, metoda ta niezabezpiecza kręgosłupa
szyjnego (nie stosuje się u pacjentów urazowych). Zastosować mo\
na deskÄ™, drzwi, oraz
zaanga\
ować kilka osób do pomoc i przy u\
yciu tego przedmiotu ewakuować
poszkodowanego ze strefy zagro\
enia lub z samochodu.
Zobowiązać jedną osobę do zabezpieczania kręgosłupa szyjnego  jej zadaniem będzie
utrzymywanie głowy do osi ciała i dro\
ności dróg oddechowych niezale\
nie od pozycji
rannego. DeskÄ™ drzwi nale\
y podsunąć jak najbli\
ej pośladków osoby wyciąganej na zasadzie
wyciÄ…gu osiowego.
Następne osoby są odpowiedzialna za stabilizację i przesuwanie klatki piersiowej, miednicy i
nóg pacjenta (technika przy u\
yciu deski ortopedycznej).
Po wyciągnięciu poszkodowanego kładziemy na płasko na ziemi, je\
eli nie ma potrzeby
prowadzenia resuscytacji, dbamy o zabezpieczenie kręgosłupa szyjnego stosując najlepiej
własne ręce i kolana.
Bezprzyrządowe unieruchomienie głowy pacjenta le\
Ä…cego.
Je\
eli zastaje siÄ™ poszkodowanego le\
ącego na brzuchu lub na boku wykonujemy obrót na
plecy w czasie trudności utrzymania dro\
ności dróg oddechowych, wykonujemy resuscytacje
lub opanowujemy krwotoki na przedniej powierzchni ciała. Do bezpiecznego wykonania
takiego obrotu niezbędne są trzy osoby.
Jedna osoba utrzymuje głowę w osi kręgosłupa a kolejne odpowiedzialne za stabilizację i
obrócenie barków i miednicy pacjenta,
Ręce obracających powinny być skrzy\
owane w celu uzyskania synchronizowanych ruchów,
Osoba odpowiedzialna za stabilizację głowy dyryguje całym zespołem,
UÅ‚o\
enie rÄ…k podczas obracania pacjenta na bok.
Pacjenci z wydolnym krÄ…\
eniem i oddychaniem, ale nieprzytomni, u których istniej ryzyko
wymiotów układamy w pozycji bocznej ustalonej  pozycji bezpiecznej zabezpiecza przed
zachłyśnięciem, u których wykluczono mo\
liwość urazu.
Obracanie do pozycji bezpiecznej.
Ewakuacja medyczna
Przenoszenie pacjentów:
Pacjent bez urazów uznajemy jedynie takiego, u którego wywiad, relacje świadków i badanie
kliniczne wykluczajÄ… mo\
liwość urazu.
W przypadku, gdy pacjent jest nieprzytomny, gdy nie ma na miejscu świadków zdarzenia,
zawsze nale\
y podejrzewać przebycie urazu  takiego nieprzytomnego traktujemy ostro\
nie,
zabezpieczając kręgosłup.
Przenoszenie pacjenta bez urazu:
Zapewniamy dro\
ność dróg oddechowych.
Stosujemy pozycje fizjologiczne, zabezpieczajÄ…c przed urazami.
Przenoszenie pacjentów z urazami:
Unieruchomienie okolic poddanych działaniu sił uszkadzających.
Przemieszczamy delikatnie i umiejętnie, zapewniając stabilność uszkodzonego układu kostno
 stawowego i nie dopuszczenie do powstania następnych urazów.
Ostateczne unieruchomienie uwa\
a się zało\
enie kołnierza i stabilizatorów bocznych głowy
(po uprzednim przypięciu pacjenta do deski ortopedycznej).
Do przenoszenia osób bez urazów mo\
e posłu\
yć wiele rodzajów noszy:
Deska ortopedyczna.
Nosze karetkowe.
PÅ‚achtÄ™ ratowniczÄ….
Krzesło transportowe.
Zwykły koc lub krzesło zwracamy uwagę na wytrzymałość i na masę pacjenta.
Zastosowanie sprzętu medycznego trzeba zapoznać się z instrukcją obsługi i bezpieczeństwa
(np. dopuszczalne obciÄ…\
enie zasady prawidłowego trzymania uchwytów, i liczba osób).
Do bezpiecznego przenoszenia pacjenta na nosze wymaga współ pracy a\
5 osób.
Ustawienie ratowników w celu przeło\
enia pacjenta na nosze.
Konieczność ręcznej stabilizacji kręgosłupa szyjnego, a\
do momentu jego ostatecznego
unieruchomienia.
Gdy na miejscu zdarzenia nie ma wystarczającej liczby ratowników do przeprowadzenia
bezpiecznej ewakuacji pacjenta a miejsce zdarzenia dla poszkodowanego jest niebezpieczne
(mo\
liwość po\
aru, wybuchu,) bÄ…dz
jego stan wymaga natychmiastowej ewakuacji  nale\
y
wynieÅ› pacjenta, uznajÄ…c jego \
ycia wa\
niejsze.
Gdy stan poszkodowanego jest stabilny, a miejsce zdarzenia bezpieczne, zabezpiecza siÄ™
kręgosłup szyjny i wykonuje czynności ratunkowe.
Warto znać podział ról zespołu, mieć uło\
ony plan działania przed akcją ćwiczyć ró\
ne
mo\
liwości i wybrane metody, które będą stosowane, ćwiczyć scenariusz awaryjny 
najwa\
niejsze jest ustalenie wspólnych procedur (oraz porozumiewać), które pozwolą na
sprawne i bezpieczne przeprowadzenie akcji ratowniczych.
Kamizelka KED nadaje się do zastosowania jedynie wobec pacjentów w dość dobrym stanie
ogólnym, bez znacznych zaburzeń oddychania i krą\
enia.
Nale\
y pamiętać o uprzednim zało\
eniu kołnierza ortopedycznego. Kamizelka i kołnierz
stanowią pełną immobilizację kręgosłupa szyjnego.
.
U kobiet w widocznej ciÄ…\
y podczas ewakuacji z pojazdu nale\
y zapiąć jedynie dwa górne
pasy piersiowe kamizelki KED, rezygnujÄ…c z zapinania dolnego.
Małe dzieci podró\
ujące we własnych fotelikach, które nie doznały wyraz
nych urazów oraz
zachowują wydolność oddechową i krą\
eniowÄ…, mo\
na bezpiecznie przewozić w fotelikach
po zało\
eniu kołnierza ortopedycznego i stabilizacji kręgosłupa szyjnego.
Unieruchomienie kręgosłupa szyjnego
W ratowaniu osób z urazami obowiązuje zasada oddelegowania jednego z ratowników do
stabilizacji kręgosłupa szyjnego. Manewr ten bywa najczęściej łączony z udro\
nieniem dróg
oddechowych przez wysunięcie \
uchwy do przodu.
Do pierwszego unieruchomienia głowy wykorzystujemy najczęściej własne ręce i kolana.
Natomiast trudniej jest unieruchomić kręgosłup  szyjny u pacjenta siedzącego. Manewr ten
połączony z wyluksowaniem \
uchwy jest konieczny u pacjentów z częściową niedro\
nością
dróg oddechowych.
Jak najszybciej nale\
y zało\
yć rannemu kołnierz ortopedyczny, jednak do momentu
ostatecznego unieruchomienia kręgosłupa szyjnego musi być utrzymywana ręczna
stabilizacja głowy  kołnierz zabezpiecza jedynie przed ruchami o du\
ej amplitudzie, w
płaszczyz
nie strzałkowej. Odłamy kostne powstające podczas złamań kręgów nie zawsze
uszkadzają rdzeń kręgowy; nieumiejętne przekładanie chorego, dopuszczające ruchy w
obrębie kręgosłupa, mo\
e natomiast spowodować ich przemieszczanie i wywołać wtórne
uszkodzenia rdzenia powodujÄ…ce powa\
ne powikłania neurologiczne.
Stabilizacja kręgosłupa szyjnego.
Ręczna stabilizacja głowy w pojez
dzie.
Ręczna stabilizacja głowy w pojez
dzie z udro\
nieniem dróg oddechowych  wysunięciem
\
uchwy.
Unieruchomienie kręgosłupa szyjnego do transportu zapewniają:
Kołnierz ortopedyczny i system unieruchomienia głowy z deską ortopedyczną;
Kołnierz ortopedyczny i KED;
Wypełnienie lordozy (krzywizny kręgosłupa) szyjnej specjalnym wałkiem, zastosowane
Å‚Ä…cznie z klockami lub kamizelkÄ… KED;
Kołnierz ortopedyczny i prawidłowo usztywniony materac pró\
niowy.
Zakładanie klocków.
W czasie przenoszenia pacjenta na większą odległość na noszach podbierających mo\
na
unieruchomić głowę, przykładając klocki do głowy skośną stroną i dopinając je pasa mi do
podbieraków.
Klocki nie mogą być zbyt wysokie w stosunku do głowy, aby paski unieruchamiające mogły
opierać się na czole i brodzie.
Defibrylator UrzÄ…dzenie dostarczajÄ…ce du\
ego szoku elektrycznego do komór serca w celu
wywołania krótkotrwałej asystolii i przywrócenia prawidłowego rytmu zatokowego
 Maksymalna skuteczność  minimalne uszkodzenie mięśnia sercowego
Parametry defibrylacji Poziom energii
Czas trwania impulsu
Kształt impulsu
Impuls jednofazowy
Impuls dwufazowy
Impendacja styku elektroda/pacjent
Defibrylatory
Zewnętrzne
Wewnętrzne
wszczepienne
przezprzełykowe
Jednofazowe
Dwufazowe
Automatyczne
Manualne
Defibrylatory z impulsem monofazowym
Monofazowy impuls defibrylacyjny w postaci tłumionej sinusoidy o napięciu 2000 do 4000
V (prąd płynący przez klatkę piersiową pacjenta do ok. 80 A)
Defibrylatory z impulsem monofazowym
Wysokim energiom defibrylacji towarzyszÄ… efekty uboczne, takie jak podefibrylacyjna
dysfunkcja myocardium, zmiany odcinka ST, oparzenia skóry
Defibrylatory z impulsem dwufazowym BTE
Dwufazowy impuls defibrylacyjny został wprowadzony po raz pierwszy w defibrylatorach
implantowanych
Dwufazowy impuls charakteryzuje się zmianą kierunku przepływu prądu w trakcie
wyładowania (faza dodatnia i faza ujemna).
Defibrylatory z impulsem dwufazowym BTE
Podobna (w porównaniu z impulsem monofazowym) skuteczność przy obni\
onych
poziomach energii, co skutkuje zmniejszeniem wagi i gabarytów urządzeń oraz
przedłu\
eniem czasu pracy baterii zasilajÄ…cej
Impulsy dwufazowe zostały zaadaptowane do defibrylatorów zewnętrznych w połowie lat
90-tych
Defibrylatory z impulsem dwufazowym
W roku 2000 wprowadzono do defibrylatorów ZOLL Medical Corporation stałoprądowy
impuls dwufazowy ZOLL Rectilinear Biphasic zaprojektowany specjalnie dla defibrylatorów
zewnętrznych.
Dwufazowy impuls prostokÄ…tny - liniowy
Defibrylatory z impulsem dwufazowym prostokÄ…tnym
Radykalne zmniejszenie prądów skutecznej defibrylacji w porównaniu z defibrylacją
monofazowÄ… i dwufazowÄ… BTE, odpowiednio o 65% i 57%.
Wczesna defibrylacja jest jedynÄ… metodÄ… poprawiajÄ…cÄ… rokowanie
w zatrzymaniu krÄ…\
enia której skuteczność udowodniono
Co minutÄ™ od NZK szanse na prze\
ycie spadajÄ…
o 7-10%
MECHANIZMY NAGA
EGO ZATRZYMANIA KR
śENIA
Migotanie komór
szybkie (400-600/minutę), niemiarowe, nieskoordynowane skurcze komór, niewydolne
hemodynamicznie (brak tętna na tętnicy szyjnej)
chaotyczna, nieregularna, o zmiennej amplitudzie fala migotania komór, brak mo\
liwości
identyfikacji zespołów QRS
Częstoskurcz komorowy
monomorficzny lub polimorficzny (częste przyczyny to hipomagnezemia i hipokaliemia)
miarowy rytm o częstości 100-250/minutę, zespoły QRS zniekształcone i poszerzone
Asystolia
brak czynności elektrycznej i mechanicznej serca
linia izoelektryczna, uwaga! ró\
nicować z niskonapięciowym migotaniem
komór
asystolia z obecnymi załamkami P - asystolia komór
Zastosowanie defibrylatorów
UÅ‚o\
enie elektrod:
I elektroda poni\
ej prawego obojczyka
II elektroda w V przestrzeni między\
ebrowej w linii pachowej przedniej
Zachowaj bezpieczeństwo!
Defibrylacja
POST
POWANIE:
1.potwierdzić nagłe zatrzymanie krą\
enia w mechanizmie migotania komór lub częstoskurcz
komorowy bez tętna na tętnicy szyjnej
2.\
el na klatkÄ™ piersiowÄ…
3.uło\
yć ły\
ki defibrylatora na klatce piersiowej
4.wybrać \
Ä…danÄ… energiÄ™
5.usunąć tlen
6.sprawdzić bezpieczeństwo personelu
Defibrylacja
7.naładować ły\
ki defibrylatora
8.ponownie sprawdzić bezpieczeństwo personelu
9.defibrylacja
10.kontrola rytmu serca na monitorze
11.powtórzyć procedurę trzykrotnie -200 J 200 J 360J
12.jeśli brak powrotu rytmu zatokowego prowadzić CPR przez 1min
13.ponowna defibrylacja zaczynajÄ…c od 360 J
PAMI
TAJ!!!
Leczymy pacjenta, nie zapis EKG
Zawsze sprawdz
czy elektrycznej aktywności serca widocznej na zapisie EKG towarzyszy
aktywność mechaniczna z wyczuwalnym pulsem.
Kardiowersja
synchroniczna defibrylacja- uderzenie prądem jest zsynchronizowane z szczytem załamka R
wskazania:
częstoskurcz nadkomorowy
częstoskurcz komorowy z tętnem na tętnicy szyjnej
migotanie przedsionków
wartości energii: 100 J 150 J 200 J
zasady bezpieczeństwa: jak przy defibrylacji
pacjenci przytomni muszą być uśpieni
(np. Hypnomidat)
Częstoskurcz nadkomrowy
miarowy rytm o częstości 100-250/min
kształt zespołów QRS prawidłowy