1
Jak chronić własne dziecko przed narkotykami?
Statystycznie co piąty nastolatek ma za sobą próby z marihuaną, co dziesiąty doświadczył działania
amfetaminy, co piętnasty próbował heroiny. Narkotyki stały się dostępne w wielu miejscach: w szkole,
na ulicy, w dyskotece. Bardzo wielu rodziców żyje w ciągłym strachu przed tym, że ich dziecko
któregoś dnia sięgnie po jeden z nich, uzależni się i stanie się narkomanem.
Pragniemy podpowiedzieć Państwu, co robić, jak rozmawiać z dzieckiem, jak rozpoznawać
charakterystyczne objawy, gdzie ewentualnie szukać pomocy.
Aby zapobiegać należy przede wszystkim znaleźć czas dla swojego dziecka, okazywać dziecku
ciepło i czułość, słuchać uważnie i nie lekceważyć jego problemów. Nie krytykować, nie stawiać zbyt
wysokich wymagań i pomagać uwierzyć w siebie, doceniać starania i chwalić postępy. Należy
poznawać przyjaciół swojego dziecka, zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko. Wyrażać
zdecydowanie negatywną postawę wobec narkotyków.
Przyjmowanie narkotyków przejawia się charakterystycznymi zmianami w zachowaniu i wyglądzie
dziecka. Należy pamiętać jednak, że niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie
jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i
wiele innych.
Dlatego powinny nas zaniepokoić dopiero wtedy, gdy zaobserwujemy wiele z nich naraz i w dużym
nasileniu.
Należy zwrócić uwagę na zmiany w zachowaniu dziecka takie jak:
-
nagłe zmiany nastroju i aktywności (okresy wzmożonego ożywienia przeplatane ze zmęczeniem
i ospałością);
-
dziwne zachcianki kulinarne (nadmierny apetyt jest typowy przy paleniu marihuany, natomiast
zupełny brak apetytu często towarzyszy zażywaniu amfetaminy);
-
spadek zainteresowań ulubionymi zajęciami;
-
pogorszenie się ocen, wagary, konflikty z nauczycielami;
-
izolowanie się od innych domowników, zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów;
-
częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza;
-
bełkotliwy niewyraźny sposób mówienia;
-
wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków;
-
bunt, łamanie ustalonych zasad, napady złości, agresja;
-
nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie;
-
niewytłumaczalne spóźnienia, późne powroty lub też noce poza domem;
-
kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu, trudno wytłumaczalny przypływ
gotówki;
-
tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia.
Należy zwracać uwagę również na wygląd zewnętrzny dziecka. Sygnały, które powinny wzbudzić
Wasze zaniepokojenie to:
-
szybkie wychudzenie lub nagłe przybranie na wadze;
-
nowy styl ubierania się;
-
blada ziemista cera;
-
częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienia z nosa, bóle różnych części ciała, zaburzenia
pamięci oraz toku myślenia;
-
przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice (heroina - jeden z najgroźniejszych
narkotyków wywołuje zwężenie źrenic do 3 mm; po zażyciu amfetaminy, czy kokainy źrenice
mogą osiągnąć średnicę nawet powyżej 6,5 mm);
-
słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, zapach alkoholu, nikotyny, chemikaliów;
-
ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie.
Należy zwrócić uwagę na podejrzane przedmioty. Ich obecność wśród rzeczy dziecka może
świadczyć o tym, że ma kontakt z narkotykami.
2
Warto zwrócić uwagę na:
-
tabletki niewiadomego pochodzenia, duże ilości popularnych lekarstw ( np. Akodin na kaszel)
-
małe foliowe torebeczki z suszem, proszkiem lub kryształkami,
-
kawałki opalonej folii aluminiowej, łyżeczkę - ponieważ niektóre narkotyki się podgrzewa,
-
fifki, fajki, bibułki papierosowe,
-
leki bez recepty,
-
tuby, słoiki, foliowe torby z klejem,
-
igły, strzykawki.
Jak Wasze dziecko może się tłumaczyć będąc pod wpływem narkotyku?
Nie należy tolerować picia alkoholu, dziecko może się tłumaczyć, że wróciło rozbawione, bo wypiło
piwo lub wino. Trudno Państwu będzie stwierdzić czy jest pod wpływem alkoholu, czy narkotyku.
Nie należy lekceważyć faktu, że dziecko sięga po papierosy. Kontakt z narkotykami zaczyna się
najczęściej od palenia marihuany zwanej trawką, maryśką lub skunem. Nastolatek, który pali ma
mniejsze opory, by zaciągnąć się dymem ze „skręta”, może się tłumaczyć, że dym pochodzi z
papierosa. Trudno będzie Wam odróżnić zapach marihuany od papierosów. Dym palonej marihuany
ma duszący zapach, przypominający woń palonych liści, jest bardziej słodkawy.
Może się zdarzyć, że mimo najlepszych starań dziecko sięgnie po narkotyki.
Nie można wtedy:
- wpadać w panikę, robić awantury, przeprowadzać zasadniczych rozmów z dzieckiem, kiedy jest
ono pod wpływem środka odurzającego;
- udawać, że to nieprawda, nie wierzyć w przedstawione fakty, bezgranicznie ufać dziecku;
- usprawiedliwiać dziecka, szukając winy w sobie lub np. złym towarzystwie;
- wierzyć zapewnieniom dziecka, że ma kontrolę nad narkotykami i że samo sobie poradzi z tym
problemem;
- nadmiernie ochraniać dziecko przed konsekwencjami używania narkotyków np. spłacać długów
dzieci, pisać usprawiedliwienia;
- poddawać się.
Psychologowie twierdzą, że kiedy już po raz pierwszy wyjdzie na jaw, że dziecko miało kontakt z
narkotykami, warto zwrócić się do specjalisty. On będzie wiedział, jakich argumentów użyć i nie jest
emocjonalnie związany ze sprawą jak rodzice, co ułatwia rozmowę. Powinna to być osoba specjalnie
przygotowana do terapii osób uzależnionych. Dlatego najlepiej zgłaszać się do poradni
antynarkotykowej. Rodzice nie powinni ukrywać przed dzieckiem, że zamierzają umówić je na
spotkanie ze specjalistą. W spotkaniu powinna uczestniczyć cała rodzina, ale ostateczną decyzję
podejmuje specjalista.
Jeżeli podejrzewacie Państwo, że dziecko zażywa narkotyki, to można to sprawdzić za pomocą
testu. W niektórych aptekach dostępne są bez recepty cztery rodzaje testów do wykrywania
narkotyków w moczu - na obecność amfetaminy, kokainy, morfiny, marihuany.
Aby wykonać test, wystarczy niewielka ilość świeżo oddanego moczu.
Może się zdarzyć, że Wasze dziecko nie zażywa narkotyków a jedynie handluje nimi dla chęci
zysku. Powinno Was zaniepokoić, jeśli zauważycie, że posiada pieniądze z niewiadomego źródła,
kupuje nowe drogie rzeczy, prowadzi niejasne interesy z kolegami.
Za posiadanie narkotyków, handel, nakłanianie innych do użycia środków odurzających grożą
sankcje prawne.
- T. Dimoff, S. Carper „Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki.”
Ruth Maxwell „Dzieci, Alkohol, Narkotyki.”
- Melanie Mc Fadyean „Narkotyki wiedzieć więcej.”
- Maria Moneta Molewska „Narkotyki w szkole i w domu.”