12

przerywał i został wyproszony z sali. Dalszego ci gu słuchał ju w celi. S dzia zgodził si w

jednym punkcie z Czikatiło. Chodziło o to, e Zwi zek Radziecki długo nie przyznawał si do

tego, e kto w tym kraju zdolny jest do popełniania morderstw na tak skal . Dzi ki temu

Czikatiło tak długo był nieuchwytny.

15 pa dziernika 1992 roku, Andriej Romanowicz Czikatiło został uznany winnym popełnienia

52 morderstw, jedn spraw umorzono z powodu braku wystarczaj cych dowodów. Andriej

został wyprowadzony z klatki, stan ł przed s dzi by wysłucha wyroku. Wspomniano

wszystkie 52 morderstwa. Ostatnie słowa tego dnia padły z ust Czikatiło. Wychodz c z sali,

odwrócił si do s dziego i krzykn ł: 'Oszustwo! Nie b d słuchał twoich kłamstw!'

Szesna cie miesi cy pó niej, 14 lutego 1994 roku, Andriej Czikatiło, człowiek zwany

Rze nikiem z Rostowa i rosyjskim Hannibalem Lecterem, został zabity strzałem w tył głowy.

11

Andriej pokazuje jak mordował.

W czasie, gdy przyznawał si do kolejnych zbrodni był

równie wo ony po kraju. Wskazywał miejsca popełniania

zbrodni. Był niesamowicie dokładny, nie tylko w

lokalizacji owych miejsc, ale tak e pami tał daty, wiedział,

co ofiary miały na sobie, jakiego no a u ył by je zabi . W

wielu przypadkach, w zasadzie przy ka dej nadarzaj cej

si okazji pokazywał detektywom, w jaki sposób mordował

ofiary. Przy pomocy manekina pokazywał jak ustawiał si

by nie poplami si krwi . W czasie jednej z takich

wycieczek Andriej przypomniał sobie jeszcze jedn ofiar .

Była to 20-letnia Litwinka, zamordował j w 1984 roku. Przyznał si do zamordowania 53 osób,

co czyni go jednym z najbardziej typowych i brutalnych seryjnych morderców w historii wiata.

Proces

Proces rozpocz ł si 14 kwietnia 1992 roku. Czikatiło został wprowadzony na sal s dow i

zamkni ty w specjalnej klatce, strze onej przez uzbrojonych stra ników. Powodem tego nie była

jaka specjalna obawa przed morderc , ale obawa przed przyjaciółmi i rodzinami ofiar. Chodziło

o to, by nie było z ich strony jakichkolwiek prób zbli enia si do Andrieja i skrzywdzenia go.

S dzi prowadz cym ten trwaj cy dwa dni proces był Leonid Akubzanow. S dzia pozwolił na

uczestniczenie w procesie przedstawicieli prasy. Mieli oni tak e wgl d w materiał dowodowy.

Było to dotychczas niespotykane w Zwi zku Radzieckim. Potem skrytykowano te pozwolenia i

przywileje, poniewa prasa uznała Andrieja winnym zanim odczytano ko cowy wyrok.

16 kwietnia s d udzielił głosu Czikatiło. Andriej mówił przez dwie godziny, cz sto zupełnie

niezrozumiale. Chyba chciał, by uznano go za umysłowo chorego. Proces trwał dalej, jednak

Czikatiło stawał si coraz bardziej niezno ny. W ko cu zacz ł krzycze , e w jego klatce s

szczury, jak równie , e jest wysoki stopie napromieniowania. W pewnym monecie zdj ł

ubranie i wyj ł swojego penisa. Wymachiwał nim przed tłumem krzycz c: 'Patrzcie na t

bezu yteczn rzecz. Jak my licie, co mógłbym z ni zrobi ?' Po tym incydencie zało ono mu

kajdanki.

Mimo prób przerwania procesu, ten trwał nadal. Czikatiło skar ył si na s dziego, e jest

stronniczy. Chciał, by usuni to kobiet pracuj c jako sekretarka, poniewa rozbudza jego

dze. Czasem te mówił s dziemu, e jest w ci y, i e stra nicy bij go w brzuch by

skrzywdzi jego dziecko. Mimo wszystko uznano, e mo e przebywa na sali, chocia wi ksz

cz

dowodów przedstawiono podczas jego nieobecno ci.

Wreszcie proces zbli ał si do ko ca. Obro ca Andrieja, Marat Kabibulin, starał si wykaza , e

nie było adnych dowodów wi

cych jego klienta z morderstwami. Nawet no e, którymi

podobno dokonywano morderstw nie miały adnego z nimi zwi zku. Gdy obro ca sko czył

swoja przemow , s d spytał Czikatiło czy chce co doda . Andriej odmówił. Na tym proces si

zako czył. Gdy s dzia zbierał si do opuszczenia sali, kto z tłumu rzucił w kierunku klatki

krótk metalow rurk . Rurka na szcz cie min ła głow Andrieja o kilkana cie centymetrów.

Napastnikiem okazał si brat jednej z ofiar. Został zatrzymany przez stra ników, ale po krótkim

czasie wypuszczono go.

Wyrok

S d ponownie zebrał si 14 pa dziernika. Czikatiło poprowadzony został do swojej klatki,

u miechaj c si do tłumu, z którego raz za razem padały jakie okrzyki pod jego adresem. S dzia

poprosił o cisz na sali by mógł odczyta werdykt. Gdy s dzia zacz ł czyta , Andriej cz sto mu

Andrej Czikatilo na miejscu zbrodni

10

czynów, o które został oskar ony.

Wkrótce po aresztowaniu Czikatiło został sfotografowany i przesłuchany. Nast pnie został

przewieziony do izolatki w wi zieniu KGB. Rozpocz ło si wła ciwe przesłuchanie. Jednak Issa

Kostojew miał z tym pewne problemy. Czikatiło odmawiał odpowiedzi na pytania sugeruj ce

jego zwi zek z gwałtami i morderstwami. Twierdził nawet, e wcze niej niesłusznie został

aresztowany i skazany pod zarzutem kradzie y akumulatora. Nie tylko odmawiał odpowiedzi na

niektóre pytania. Starał si wykaza , e nie ma adnego zwi zku z morderstwami. Przypominał,

e Kostojew ju kiedy go przesłuchiwał w tej sprawie i uznał go za niewinnego.

Tydzie po rozpocz ciu przesłuchania, Czikatiło wysłał list do generalnego oskar yciela:

'Czułem odrobin szale stwa w perwersyjnych aktach seksualnych. Nie mogłem kontrolowa

mojego zachowania, poniewa ju od dzieci stwa nie mogłem realizowa si jako m czyzna,

jako pełnowarto ciowy m czyzna.'

Ów list pokazał Kostojewowi, z kim ma do czynienia. Nast pnego dnia Andriej przyznał si do

popełniania napa ci o tle seksualnym na swych byłych uczniów. Nast pnego dnia napisał

kolejny list:

'Moje zachowanie nie powinno by traktowane jako próba unikni cia odpowiedzialno ci za

czyny, jakie popełniłem. Nawet po moim zatrzymaniu nie zdawałem sobie sprawy jak powa nie

gro ne były czyny, których si dopu ciłem. Ta sprawa jest zwi zana tylko ze mn . To nie jest

obawa przed odpowiedzialno ci , ale moje nerwowe i psychiczne napi cie. Jestem gotowy

opowiedzie o wszystkich zbrodniach, ale prosz mnie nie zam cza pytaniami o ich szczegóły.

Moja psychika mogłaby tego nie wytrzyma . Nie mam zamiaru niczego ukrywa . Wszystko, co

zrobiłem przyprawia mnie o dreszcze. Jestem wdzi czny detektywom, e mnie złapali.'

29 listopada Kostojewowi wci nie udawało si pokona bariery, za któr schował si Andriej.

Kostojew poprosił o pomoc psychiatr , dr Bukanowskiego. Dr zgodził si pod warunkiem, e

ta my, które b d nagrane podczas tego przesłuchania nie zostan u yte jako materiał

dowodowy.

30 listopada rozpocz ło si kolejne przesłuchanie. Dr Bukanowski wytłumaczył Andriejowi, e

materiały z tego przesłuchania mogłyby pomóc wyja ni spraw w s dzie, ale mogłyby równie

wytłumaczy jego zachowanie rodzinie Andrieja. Po tym jak Andriej spotkał si z on , podczas

którego to spotkania wzruszył si i płakał, Bukanowski zacz ł wypytywa go o zbrodnie. Ju po

chwili Andriej zacz ł opowiada prawdziw histori morderstw.

Tego samego dnia po południu Andrieja przesłuchiwał Kostojew. Spowied trwała do 5 grudnia.

Andriej opisał ze szczegółami jak brutalnie zabił 34 z 36 ofiar, o które został oskar ony. Kolejne

dwa przypadki zostały opisane pó niej. Z ka dym dniem Andriej przyznawał si i opisywał

morderstwa kolejnych osób. Wszystko ze szczegółami. Gwałty, morderstwa, czasami

rozczłonkowywanie zwłok, zjadanie cz ci ciał, picie krwi. Opisał 52 morderstwa, przewa nie

młodych ludzi.

9

Andriej schwytany

Po tym jak znaleziono ciało Tiszczenki, w ci gu 24 godzin zorganizowano wielkie poszukiwania

mordercy. Sprawdzano ka d stacje kolejow i autobusow . Milicjanci z noktowizorami szukali

kogo , kto nie pasowałby do otoczenia. Atrakcyjne milicjantki, ubrane w prowokacyjny sposób,

spacerowały po stacjach. Inna grupa milicjantów przesłuchiwała sprzedawców biletów, chcieli

znale m czyzn , który sprzedał mu bilet, którego fragment znaleziono przy ciele.

Na dworcu w Szakti znaleziono sprzedawc , który rozpoznał chłopca. Przypomniał sobie

równie , e razem z chłopcem bilet kupował wysoki, schludnie ubrany, starszy, siwy m czyzna,

w okularach na nosie. Sprzedawca powiedział milicjantom, e jego córka widziała ju tego

m czyzn rok temu. Przypomniała sobie jak m czyzna rozmawiał z jakim młodym chłopcem.

Chciał go nakłoni by z nim wysiadł z poci gu. Chłopiec odmówił i uciekł. Córka zgodziła si

opisa m czyzn . Powiedziała te , e on du o podró ował poci gami i cz sto zagadywał

młodych ludzi.

Milicjanci byli coraz bli si schwytania Andrieja. On jednak zabił ponownie. Kolejna ofiara to

22-letnia Swietłana Korostik. Jak zwykle, Andriej poznał j na dworcu. Zaprowadził do lasu,

zacz ł bi . Nast pnie kilkakrotnie ugodził ja no em. Odci ł jej koniec j zyka i sutki. Zjadł je.

Nagie ciało przykrył gał ziami i li mi. Gdy wrócił na peron zauwa ył cztery kobiety i

m czyzn . Był to sier ant Igor Rybakow. Zauwa ył jak Czikatiło wchodz c na peron wyciera

pot z czoła.

Gdy Andriej zbli ył si do niego, milicjant zauwa ył lady krwi na jego twarzy i uchu, a tak e

banda na palcu prawej r ki. Milicjant zatrzymał go i poprosił o dokumenty, z których wynikało,

e Czikatiło jest in ynierem w fabryce poci gów w Rostowie. Gdy miał zadawa dalsze pytania,

na stacj przyjechał poci g. Andriej poprosił o pozwolenie na odjazd owym poci giem. Nie

maj c adnych powodów by zatrzyma Andrieja milicjant pozwolił mu wsi

do poci gu i

odjecha . Opis owego zdarzenia został doł czony do akt.

Po odnalezieniu ciała Tiszczenki, detektywi za dali akt wszystkich podejrzanych osób w tej

okolicy. Akta trafiły na stół Rybakowa. Milicjanci znów przygl dali si Andriejowi Czikatiło.

Kostojew zauwa ył, e Czikatiło został zatrzymany 14 maja 1988 roku. W tym dniu został

zamordowany Alosza Woronka w Iłowajsku. Gdy milicjanci sprawdzili raporty z fabryki, w

której pracował Andriej, okazało si , e tego samego dnia Czikatiło był słu bowo w tym

mie cie. Natychmiast wysłano ekip , która miała zatrzyma Andrieja Czikatiło.

20 listopada, we wtorek, Czikatiło był w pracy. Jego zabanda owany palec, w który został

ugryziony przez jedna z ofiar, bolał go coraz bardziej. Z pracy wyszedł wcze niej, udał si na

prze wietlenie dłoni. Okazało si , e palec jest złamany. Andriej wrócił do domu. Po chwili

wyszedł kupi piwo. Po drodze spotkał młodego chłopca. Zacz ł rozmow . Wystraszył si

jednak zbli aj cej si kobiety. Po chwili spotkał nast pnego chłopca. Równie zacz ł rozmow .

Jednak chłopiec musiał i , wołała go matka. Po pewnym czasie został zatrzymany przez trzech

milicjantów. Został skuty kajdankami i aresztowany. Nie sprzeciwiał si . Został przewieziony do

biura Michaiła Fetisowa. Nie odezwał si ani słowem.

Przesłuchanie

W dniu aresztowania Andriej miał przy sobie torb , w której znajdował si nó , długi sznur i

słoik wazeliny. W dniu, w którym został aresztowany, chciał nie tylko przynie piwo. Po

przeszukaniu jego mieszkania, odnaleziono 23 no e, młotek i par butów, których lady

pasowały do ladów odnalezionych przy niezidentyfikowanej ofierze znalezionej w Krasnym

Sulinie.

Milicjanci wreszcie zobaczyli, kogo przez tyle lat szukali. Mimo wszystko, trudno im było

uwierzy , e ten spokojny, kulturalny m czyzna mo e by zdolny do popełnienia strasznych

8

wszelkie podejrzane zachowania i sytuacje. Ka dy nocny lokal i sklep z kasetami porno w tych

miastach był obserwowany, w nadzieji, e napastnik b dzie regularnie korzystał z oferowanych

przez nie usług. Kostojew nie zostawił adnego kamienia bez sprawdzenia czy nie ma na nim

ladów zabójcy. Sprawdzał te swoich współpracowników. Je li który z nich nie wywi zywał

si ze swoich obowi zków w sposób zadowalaj cy, był zwalniany.

Lata mijały, milicjanci mieli ju dosy informacji na temat mordercy by spokojnie odró ni

morderstwo b d ce jego zasług od innych. Powoli, ale stale, wszystko układało si w jedn

cało . Doniesiono o dwóch podobnych morderstwach, jednak bardzo daleko, w Taszkiencie,

stolicy Uzbekistanu. Tamtejsza milicja jednak nie była pewna czy w jednym przypadku ma do

czynienia z morderstwem czy te z wypadkiem przy pracy. Ciało było potwornie zmasakrowane.

Równie dobrze mogło to by efektem wypadku w polu, np. przy kombajnie.

W grudniu 1985 roku Burakow i Kostojew zarz dzili patrole w poci gach poruszaj cych si w

okolicach trzech wspomnianych miast. Milicjanci bior cy w nich udział mieli zatrzymywa i

legitymowa osoby wygl daj ce podejrzanie. Wojskowe helikoptery patrolowały linie kolejowe

i lasy. Wszystko to mogło mie wpływ na to, e Andriej przestał mordowa przez blisko dwa

lata. Czikatiło, jako pracownik Wydziału Spraw Wewn trznych, wiedział, e milicja szuka

mordercy tylko w obszarze trzech miast. Dzi ki temu mógł mordowa gdzie indziej, daleko od

Rostowa, Szakti i Nowoszakty ska.

Morderstw ci g dalszy...

W kwietniu 1988 roku Czikatiło zabił ponownie. Ofiar była 30-letnia kobieta, poznana na

dworcu kolejowym w mie cie Krasnyj Sulin. Czikatiło został tam wysłany słu bowo. Po tym jak

zwabił j do opuszczonej parceli, uprawiał z ni seks. Nast pnie kilkana cie razy kłuł ja no em i

oszpecił jej ciało. Gdy znaleziono jej ciało na pocz tku kwietnia, znaleziono równie dobrze

odci ni ty lad buta; rozmiar 9 lub 10.

W przeci gu nast pnego roku Andriej zamordował osiem osób. Wszystkie morderstwa zostały

dokonane w miejscowo ciach, do których Czikatiło został wysłany słu bowo. Tylko jedno

morderstwo miało miejsce w mieszkaniu jego córki, w Szakti. Mieszkanie to stało puste odk d

córka rozwiodła si z m em i wróciła do rodziców. Zwabił tam 16-letni Tatjan Ryzow .

Pocz stował wódk , nast pnie zacz ł j uwodzi . D gn ł j no em. Oczywi cie uprawiał z ni

seks. Wiedział o tym, e nie mo e zostawi ciała w mieszkaniu. Odci ł głow , r ce, nogi.

Zapakował to wszystko w gazety. Pakunki te ci gn ł na sankach ulicami Szakti. W

odpowiednim miejscu pozbył si baga u.

Kolejn ofiar zabił podczas podró y na przyj cie urodzinowe swego ojca. Była to 19-letnia

Jelena Warga. Zaproponował jej, e odprowadzi j z przystanku autobusowego do domu.

Zaci gn ł j do lasu i zad gał no em. Wyci ł jej macic i cz

twarzy. Zawin ł to w cz ci jej

ubrania i spokojnie udał si na przyj cie. Ostatnia ofiara w tym roku był 10-letni chłopiec,

którego Andriej poznał w sklepie z kasetami wideo. Zgin ł od ciosów no em. Andriej pochował

go na cmentarzu w Rostowie.

Gdy milicja odnajdywała ciała, wiele z nich było niekompletnych. Wiele kobiet nie miało macic

i sutków, m czy ni za byli pozbawieni penisów lub czasem j zyków. Były ucinane lub

odgryzane. Kolejne morderstwo miało miejsce dopiero w styczniu 1990 roku. W tym roku, do

listopada, Andriej zabił jeszcze 9 osób. W ostatnim roku na wolno ci Andriej zdecydował si nie

mordowa kobiet. Siedem z dziewi ciu ofiar to młodzi chłopcy, w wieku 7 - 16 lat. Jedna z jego

ostatnich ofiar był Wadim Tiszczenko. Jego ciało zostało znalezione 3 listopada niedaleko

dworca kolejowego w Rostowie. Dworzec ten był obserwowany od wielu miesi cy, ale w dniu,

w którym Andriej zaatakował nie było patrolu. Powodem był brak ludzi.

7

chłopca. Kilka osób, które mieszkały niedaleko jego tajnej chatki zeznało, e Andriej cz sto

zabawiał si tam z prostytutkami. Oczywi cie pobrano jego krew. Miał grup A. Pobrano

równie próbki spermy, włosów i liny. Po dalszych badaniach okazało si , e jego krew ma

grup AB. Jednak samo badanie krwi wskazywało na grup A, i w tym przypadku okazało si

niewystarczaj ce, poniewa we krwi była znikoma ilo grupy B. Dopiero badanie spermy, liny

i włosów dało odpowiedni wynik.

Teraz jego teczka zawierała tylko prawdziwe dowody. Niestety, nie udało si zał czy no a i

innych narz dzi zbrodni, poniewa zostały zagubione. Nie było wystarczaj cych dowodów by

skaza Andrieja za morderstwa. Został skazany na rok wi zienia za kradzie . Został równie

wykluczony z Partii Komunistycznej. W grudniu 1984 roku, po odbyciu tylko trzech miesi cy z

wyznaczonego roku wi zienia, Czikatiło zosta wypuszczony. Zanosowski, który nadal uwa ał go

za morderc został przeniesiony do innych zada . Powodem było zbyt gorliwe wypełnianie

swoich obowi zków.

Andriej wspólnie z rodzin wi tował Nowy Rok. Znalazł tak e now prace w fabryce

poci gów, w Nowoczerkasku. Tak jak poprzednio, jego nowa praca wi zała si z wyjazdami

słu bowymi. Przez ponad połow roku Andriej nie zabił nikogo. Dopiero podczas słu bowej

podró y do Moskwy jego potrzeby znów zostały zaspokojone. 1 sierpnia 1985 roku, po

załatwieniu słu bowych spraw w stolicy, Andriej udał si do Rostowa. W poci gu poznał

osiemnastoletni , umysłowo opó nion dziewczyn . Zaproponował jej troch wódki w zamian

za to, by wysiadła z nim na najbli szej stacji. Zgodziła si . Poszli razem do pobliskiego lasu.

Chwil potem dziewczyna ju jest martwa. Trzydzie ci osiem ran kłutych w jej nagim ciele.

Czikatiło zako czył swoj podró i wrócił do domu. W tym samym miesi cu poznał kolejna

kobiet . Miało to miejsce na dworcu autobusowym w Szakti. Kobieta nie miała gdzie spa .

Ofiarował jej mieszkanie w zamian za seks. Poszli do lasu. Gdy nie mógł osi gn erekcji

kobieta zacz ła si z niego mia . Zabił j . Ciało zostawił w szczerym polu. Było to jego ostatnie

morderstwo w tym roku.

Kolejne ofiary

Czas sp dzony w wi zieniu był dla Andrieja czym strasznym. Po tym jak został aresztowany i

wypuszczony był jeszcze bardziej spragniony tego, czego mu brakowało - młodych niewinnych

ofiar. Podczas gdy opłakiwał strat w postaci wydalenia go z Partii Komunistycznej, jego nowa

praca okazała si znacznie ciekawsza ni poprzednia. Wi kszo czasu w 1985 roku sp dził na

podró ach po kraju, ci le zwi zanych z jego prac . 16 pa dziernika obchodził 50-te urodziny.

Niestety nie wiadomo czy kogo w tym czasie zabił. Pierwsze morderstwo o jakim dowiedziała

si milicja miało miejsce w maju 1987 roku. Podczas pobytu w miasteczku Redwa, w górach

Kaukazu zabił 13-letniego chłopca.

W lipcu, w czasie kolejnej słu bowej podró y na Zaporo e na Ukrainie zabił kolejnego chłopca.

Ciało znaleziono w lesie. Andriej zaatakował chłopca tak brutalnie, e złamał nó . Kawałek

ostrza znaleziono przy ciele ofiary. Potem podró do Leningradu. Tutaj kolejne morderstwo

młodego chłopca. Gdy Andriej je dził po kraju i mordował, ledztwo w jego sprawie nabierało

rozp du. W 1985 roku Issa Kostojew przej ł dowództwo nad ledztwem. Podzielił istniej cy

zespól detektywów na trzy grupy. Jedna zajmowała si morderstwami w Szakti, druga w rejonie

Rostowa, trzecia w Nowoszakty sku. Plan był prosty. Bardzo skrupulatnie badano ka de

morderstwo, a tak e okolice, w którym zostało ono popełnione.

Ka dy kto byłzatrzymany pod zarzutem jakiegokolwiek przestepstwa na tle seksualnym był

bardzo drobiazgowo sprawdzany i przesłuchiwany. Głównie chodziło o homoseksualistów.

Seksuolodzy byli poproszeni o dostarczenie listy swoich pacjentów, zwłaszcza chorych na

choroby weneryczne. Takie polecenia wydano po tym jak na ciele jednej z ofiar znaleziono wszy

łonowe. Wszyscy pracownicy kolei byli bardzo dokładnie sprawdzani. Zwracano uwag na

6

przypuszcze . Oczywi cie, zabójca był dewiantem seksualnym, miał popularna grup krwi, miał

25 - 50 lat, buty rozmiaru 10 lub wi cej, około 175 cm wzrostu. Bukanowski domy lał si , e

morderca niedomaga seksualnie i dlatego morduje swoje ofiary w tak brutalny sposób.

Po krótkim czasie zatrudniono dodatkowych ludzi, którzy mieli patrolowa stacje kolejowe i

przystanki autobusowe. Najwi cej ludzi zostało przydzielonych do patrolowania tego typu

miejsc w Rostowie. Nie tylko dlatego, e było to najbardziej prawdopodobne miejsce kolejnych

napadów. Tutaj te miały miejsce ostatnie dwa morderstwa. Aleksander Zanosowski, miejscowy

inspektor milicji tez został przydzielony do tego zadania. Miał przygl da si podejrzanym

m czyznom, zwłaszcza tym, którzy zaczepiali młode dziewcz ta i chłopców.

Ju na pocz tku akcji Zanosowski zauwa ył pewnego m czyzn . Był w rednim wieku, nosił

okulary. Chodził bez celu przygl daj c si zwłaszcza młodym dziewcz tom. Po pewnym czasie

Zanosowski poprosił owego pana o wylegitymowanie si . Człowiek wydawał si

zdenerwowany. Tłumaczył, e wraca do domu z podró y słu bowej. Inspektor sprawdził

wszystkie dokumenty, 4 tak e dokument mówi cy o wykonywaniu wolnego zawodu w

Departamencie Spraw Wewn trznych - dział KGB. Jako e pracownicy KBG byli 'w porz dku',

Zanosowski przeprosił zatrzymanego i pu cił go wolno. Jednak miał dziwne przeczucie, e

człowiek ten, Andriej Czikatiło, co ukrywał.

Areszt

Kilka tygodni pó niej Zanosowski znów patrolował w towarzystwie innego oficera milicji t

stacj autobusow . Pó no po południu, gdy obaj milicjanci mieli uda si do domów,

Zanosowski zauwa ył Andrieja. Obaj milicjanci zacz li go ledzi . Czikatiło je dził autobusami,

w ko cu wrócił na stacj .

Milicjanci obserwowali jak Andriej podchodził do kilku kobiet i starał si nawi za rozmow .

Cz sto był odtr cany, jednak nie poddawał si . Wydawało si , e jest bardzo zdeterminowany.

W ko cu usiadł na wygodnym krzesełku i zdrzemn ł si około dwie godziny. Gdy si obudził,

zauwa ył, e jest przez kogo obserwowany. Po pewnym czasie, obok niego usiadła młoda

dziewczyna i zacz li rozmow . Po chwili Andriej obj ł dziewczyn .

W ko cu dziewczyna poło yła głow na jego kolanach, on wsadził r k pod jej bluzk i zacz ł j

pie ci . Dziewczyna, która wygl dała na pijan , nie sprzeciwiała si . Czikatiło był czerwony na

twarzy. Wygl dał na podnieconego. Kilka minut pó niej dziewczyna podniosła si , co

krzykn ła do Andrieja i oddaliła si .

Zanosowski ju nie czekał, zbli ył si i poprosił o dokumenty. Kiedy powiedział Andriejowi e

obserwuje go od dłu szego czasu, i e jest on aresztowany, Czikatiło zacz ł si bardzo

denerwowa i poci . Zanosowski chciał tak e obejrze zawarto walizki jak miał przy sobie

Andriej. W rodku był długi sznur, słoik z wazelin i długi, ostry nó .

Rok wi zienia

aden rosyjski obywatel nie mo e by aresztowany dłu ej ni 72 godziny. Jednak w sprawie

Czikatiło detektywi potrzebowali troch wi cej czasu by zebra wszystkie dowody przeciwko

niemu. Zdecydowano si aresztowa go pod zarzutem 'napastowania kobiety w miejscu

publicznym'. Za to przest pstwo mo na było zatrzyma Andrieja na 15 dni. Tyle czasu

wystarczało milicji. W czasie sprawdzania akt Andrieja odkryto, e został ju 'obserwowany'.

Ukradł rolk linoleum i akumulator z zakładu pracy. W Zwi zku Radzieckim kradzie była

bardzo surowo karana. Dzi ki temu, milicjanci mogli zatrzyma Andrieja na wiele miesi cy. W

tym czasie detektywi mogli spokojnie przygotowywa materiały obci aj ce.

Podczas ledztwa, detektywi odkryli jego skłonno do dzieci, zwłaszcza małych dziewczynek.

Odkryli kulisy incydentów, które miały miejsce w klasach, gdy jeszcze uczył w szkole.

Dowiedzieli si tak e o jego zamiłowaniu do podgl dania, tak e o próbie molestowania pi cego

5

miejsce zdarze wysła majora Michaiła Fetisowa. Po krótkim przejrzeniu dokumentacji,

Fetisow wysłał raport do swoich zwierzchników. Krytykował prace rostowskiej milicji, a tak e

wysnuł przypuszczenie, e ostatnich sze ciu morderstw dokonał jeden zwariowany na punkcie

seksu m czyzna. Zwierzchnicy wszystko to przyj li 'pozytywnie', tylko nie pasował im seryjny

morderca w Rosji. Uznali to za wymysł wiata zachodniego, w Zwi zku Radzieckim było to

niemo liwe.

Wi kszo morderstw miała miejsce w okolicach Rostowa, zwłaszcza w miasteczku Szakti.

Powołano specjaln grup milicjantów do zbadania tej sprawy. Na czele tej grupy stan ł Wiktor

Burakow, jeden z najbardziej do wiadczonych detektywów. Wkrótce cały zespół przeniósł si do

nowo powstałego biura w budynku milicji w Rostowie. Zespół został nazwany Działem

Szczególnie Niebezpiecznych Przest pstw.

Poniewa osoba, której szukano wydawała si by nienormalna, zacz to od zapoznania si z

aktami wszystkich pacjentów szpitali psychiatrycznych. Szczególnie zwracano uwag na

pacjentów, których choroba mogła powodowa ch popełniania przest pstw na tle seksualnym.

Przygl dano si tak e ludziom w przeszło ci zatrzymanym pod zarzutem popełnienia

jakichkolwiek przest pstw o tym e podło u. Zadanie to było bardzo pracochłonne, poniewa

ka da osoba, która spełniała owe kryteria musiała by przesłuchana, pobierano równie próbki

krwi. Próbki nasienia pobrane z ciał ofiar wskazywały na to, e morderca posiadał grup krwi

AB. Gdy która ze sprawdzanych osób miała tak grup krwi, została zatrzymywana do dalszego

przesłuchania.

Jednym z zatrzymanych był Andriej Romanowicz Czikatiło. Został wypuszczony, poniewa jego

grupa krwi nie pasowała do grupy krwi mordercy. Niedługo po tym zdarzeniu zatrzymano

m czyzn , który kr cił si po dworcu tramwajowym w Rostowie. Podejrzany, nazwisko

Szaburow, podczas przesłuchania przyznał si , e niedawno wraz z czterema m czyznami

ukradli samochód. Powiedział te , e zabili kilkoro dzieci. Oczywi cie zostali oni wszyscy

aresztowani i przesłuchiwani przez 24 godziny.

M czy ni ci (poznali si w szkole dla umysłowo opó nionych) bardzo ch tnie przyznali si do

popełnienia 7 morderstw wchodz cych w skład 'Le nych morderstw'. Nie potrafili jednak

wskaza miejsc, w których zostawili ciała. Podczas gdy podejrzani przebywali w areszcie

popełnionych zostało kilka morderstw. Milicjanci uznali, e zatrzymani s członkami 'Gangu

obł kanych'. Aresztowano kilka nast pnych osób. Przesłuchania były tak brutalne, e jeden z

zatrzymanych zmarł. Inny popełnił samobójstwo.

Gdy morderstwa miały miejsce nadal, pomysł z gangiem został porzucony i m czy ni zostali

zwolnieni. Kolejna teoria na ten temat mówiła, e morderca mo e pracowa jako kierowca

jednej z pobliskich fabryk. To tłumaczyłoby jak w tak krótkim czasie przemieszczał si po

okolicy. Teraz ka dy, kto miał prawo jazdy i pracował jako kierowca był zatrzymywany i

przesłuchiwany. W sumie przesłuchano około 150 000 ludzi. T teori tez porzucono po jakim

czasie.

Kolejne zatrzymanie

We wrze niu 1984 roku, poza zbadaniem ladów krwi nie zdobyto adnych przydatnych

dowodów. Krew o takiej grupie ma około 10 % Europejczyków. W zasadzie nic to nie dawało.

W czasie, gdy milicja wykonywała swoje rutynowe czynno ci morderstw przybywało w

zastraszaj cym tempie. Od stycznia do wrze nia Andriej zamordował pi tna cie osób, w tym a

jedena cie w czasie wakacji.

Detektyw Burakow wezwał na pomoc psychiatrów, psychologów i patologów seksualnych by

nakre lili portret psychologiczny mordercy. Wi kszo z powołanych specjalistów nie była w

stanie nic powiedzie , poniewa milicja miała za mało dowodów. Tylko jeden psychiatra,

Aleksander Bukanowski, zaoferował swoj pomoc. Nie miał za bardzo na czym opiera swoich

4

1981, gdy uznano, e jest on zbyteczny. Gdy nie mógł znale pracy jako nauczyciel, rozpocz ł

prac w kompleksie przemysłowym Rostovnerund jako zaopatrzeniowiec. Praca ta wymagała

cz stych podró y po kraju. Był odpowiedzialny za dostawy surowców do fabryki. Długie okresy

poza domem pozwalały mu spokojnie szuka kolejnych ofiar. Sze miesi cy pó niej

zamordował ponownie.

Pierwsze ofiary

Larisa Tkaczenko była zupełnie inn dziewczyn od tych, z którymi Czikatiło miał dotychczas

do czynienia. Ju jako siedemnastolatka była znacznie bardziej rozwini ta ni jej rówie niczki,

tak e miała wi ksze do wiadczenia seksualne. Spotkała swojego morderc podczas ucieczki z

internatu, na przystanku autobusowym przy bibliotece w Rostowie. Umawiała si z ołnierzami,

i oferowała im usługi seksualne za jak drobn sum pieni dzy lub posiłek. Andriej

zaproponował jej to samo, wi c poszła z nim bez najmniejszego oporu. Zabrał j w odludne,

zalesione miejsce. Tam zacz ł j gwałtownie rozbiera . Gdy Larisa broniła si , Andriej zacz ł j

bi pi ciami po twarzy i głowie.

Gdy zacz ła krzycze , zatkał jej usta i zacz ł dusi . Odgryzł jej jeden sutek. Potem przyznał

milicji, e z rado ci ta czył nad jej ciałem. Nast pnie zakrył ciało gał ziami i ukrył ubrania. Jej

ciało znaleziono nast pnego dnia.

Andriej był podniecony. Podczas gdy jego pierwsza ofiara nie dała mu adnej satysfakcji i

zadowolenia, Larisa dała mu wielka rado i spełnienie. W czerwcu 1982 roku, podczas kolejnej

słu bowej podró y zamordował 13-letni Ljub Biriuk. Spotkał ja na przystanku autobusowym.

Po nieudanej próbie zgwałcenia dziewczynki, zad gał j no em. Uderzał no em wsz dzie, kilka

razy kłuł w oczy. Jej ciało znaleziono dwa tygodnie pó niej. Był to ju prawie sam szkielet.

Przez nast pny rok Andriej zamordował sze osób. Jedna w lipcu, dwie we wrze niu i jedna w

grudniu. Te nowe morderstwa niewiele ró niły si od poprzednich. Mo e jedyn nowo ci byli

zamordowani dwaj m czy ni. To znacznie pomieszało podejrzenia milicjantów. Milicja nie

miała praktycznie adnego do wiadczenia je li chodzi o seryjnych morderców. W Zwi zku

Radzieckim nigdy nie było takiego przypadku. Szukano wi c dwóch osobnych morderców.

Kolejnym odkryciem, które miało wpływ na prace milicji był fakt, i dwóch morderstw

dokonano poza okr giem Rostowa. Ale nawet gdyby wszystkie lady były wyra nie powi zane,

nawet wtedy nikt by nie ł czył a tylu morderstw z jednym człowiekiem.

Po tym jak Andriej zabił 10-letni dziewczynk w grudniu, zrobił sobie przerw na pół roku.

Kolejn ofiar była Laura Sarkisyan, 15-letnia amerykanka. Jej ciała nigdy nie odnaleziono.

Dopiero po uj ciu, Andriej pokazał milicjantom jej grób. Ten nie miały impotent szybko nauczył

si wybiera odpowiednie ofiary. Sporo czasu sp dzał na stacjach kolejowych i przystankach

autobusowych. Pozwalało mu to poznawa młodych włócz gów obojga płci. Zwabiał je

obiecuj c jedzenie lub inne rzeczy. Wyprowadzał na bezludzie, cz sto do lasów granicz cych z

wi kszo ci rosyjskich miasteczek. Od czasu do czasu proponował im usługi seksualne. Nie

wa ne w jaki sposób opu ciły z nim stacje kolejowe czy przystanki autobusowe. Wszystkie ju

wtedy były stracone. Nikt te nie szukał włócz gów, poniewa nigdzie nie istniały ich

dokumenty. Nikt o nich nie wiedział. Poza tym, Zwi zek Radziecki t pił włócz gostwo. Dopiero

po znalezieniu ich zwłok, stawali si znani i sławni.

W nast pnym roku, nim przyszło lato Andriej zabił ju trzy osoby. 24-letnia Ljuda Kutsjuba,

niezidentyfikowana kobieta, w wieku 18-25 lat i bestialsko zar ni ty 7-letni chłopczyk, Igor

Gudkow.

'Gang obł kanych'.

We wrze niu 1983 roku liczba ofiar wzrosła do czternastu. Z tego udało si odnale sze ciał.

Centrala Milicji w Moskwie, w wyniku coraz wi kszej liczby ofiar w ród dzieci, postanowiła na

3

pierwsz par okularów. Bardzo te cierpiał z powodu ci głego moczenia nocnego. Z trudem

utrzymywał to w tajemnicy.

Gdy wkroczył w okres dojrzewania, panował nad wszystkim. Zacz ł szybko rosn . Stał si

wysokim i silnym m czyzn . Znany ju był ze swego zamiłowania do lektur. Miał te

doskonał pami . W wieku 16 lat był redaktorem szkolnej gazetki, jak te zajmował si

publikowaniem informacji politycznych. Dawało mu to powód do dumy. Podczas gdy jego ycie

polityczne rozkwitało, jego stosunki towarzyskie pozostawały w miejscu, w zasadzie nie istniały.

Zwłaszcza, je li chodzi o kontakty z dziewcz tami.

Gdy sko czył 18 lat wyjechał do Moskwy by studiowa prawo. Nie zdał egzaminu wst pnego,

jednak win za to obarczał swojego ojca i jego 'zdrad '. W tym czasie stał si te bardziej miały

je li chodzi o kontakty z kobietami. Czasem nawet podejmował próby uprawiania seksu, jednak

nic z tego nie wychodziło. Miał problemy z erekcj . Gdy zdał sobie spraw , e jest impotentem,

zacz ł si masturbowa . Stało si to jego obsesj . Podczas pobytu w wojsku miał ciekaw

przygod . Pewna kobieta nie chciała uprawia z nim seksu. Zmusił j do tego. Przestał dopiero

wtedy, gdy zdał sobie spraw , e miał zdecydowanie przedwczesny wytrysk. Wtedy tez odkrył,

e wi ksz satysfakcj sprawia mu przełamywanie niech ci i oporu, ni sam stosunek seksualny.

Kilka lat po odbyciu słu by wojskowej wyjechał do Rosji by szuka pracy. Szybko j znalazł

jako spec od telefonów w małym miasteczku, Rodionowo-Nieswietajewsko, na północ od

Rostowa. Gdy odło ył pewna sum pieni dzy, wysłał je rodzicom. Sprowadził ich i siostr do

swojego nowego domu. Kilka lat pó niej, jego siostra Tatiana poznała go ze swoja znajom

Fain . Znajomo si rozwijała, w 1963 roku Andriej po lubił ow kobiet . Faina szybko

zauwa yła, e jej m nie tylko nie jest w stanie skonsumowa mał e stwa, ale nawet nie jest

tym zainteresowany. My lała, e powodem tego jest jego chorobliwa nie miało . Zacz ła si

przymila , prowokowa , oswaja go. W wyniku tych 'zabiegów' mieli dwójk dzieci. Ludmiła

urodziła si w 1965 roku, a Jurij w 1969 roku.

Andriej - nauczyciel

Po krótkim czasie Andriej zapisał si na korespondencyjny kurs prowadzony

przez Uniwersytet w Rostowie. W 1971 roku nawet osi gn ł pewne sukcesy

je li chodzi o znajomo rosyjskiej literatury, in ynieri i tematyk leninizmu-

marksizmu. Po zdobyciu nowych umiej tno ci Andriej został nauczycielem z

Szkole Zawodowej nr 32 w Nowoszakty sku. Ju pocz tki jego kariery jako

nauczyciela były opłakane. Jego wrodzona nie miało nie pozwalała mu na

nauczanie i kontrolowanie uczniów. Był stale upokarzany i wy miewany, nie

tylko przez swoich uczniów, ale tak e przez grono pedagogiczne. Uwa ano go

za dziwaka.

Pomimo braku efektów i sukcesów, Czikatiło nadal uczył. Pó niej przyznał, e

grupki młodych dzieci bardzo go podniecały. Na pocz tku ograniczało si to

tylko do podgl dactwa, jednak pó niej toalety szkolne były miejscem napastowania tak

chłopców jak i dziewcz t. Gdy rodzice zaczynali co podejrzewa , Andriej rezygnował z

nauczania w danej szkole i przenosił si do innej. W pewnej szkole został przydzielony jako

opiekun w chłopi cej bursie. Kilka miesi cy pó niej, gdy został przyłapany na dobieraniu si do

pi cego chłopca, starsi uczniowie pobili go. Od tego momentu, Andriej uzbroił si w nó .

Nigdy tez nie został poci gni ty do odpowiedzialno ci za swoje czyny, mo e dlatego, e w tych

czasach jakiekolwiek pos dzenie nauczyciela mogło odbi si na całej nauczycielskiej

społeczno ci.

W 1978 roku Andriej przeniósł si z rodzin do miasteczka Szakti. Niedługo potem kupił

chałupk przy rzece i zwabił tam swoja pierwsz ofiar . Po oczyszczeniu si z podejrze o

zamordowanie Leny Zakotnowej, Andriej kontynuował swoj karier nauczyciela a do roku

2

Pierwsze aresztowanie

Nast pnego dnia, po tym, gdy ciało Leny zostało znalezione w rzece, Swietłana Gurienkowa

zeznała milicjantom, e widziała t dziewczyn na przystanku tramwajowym, z niskim

m czyzn w rednim wieku. M czyzna był w okularach i czarnym płaszczu. Milicjanci

sporz dzili portret pami ciowy. Tego samego dnia aresztowany m czyzn , Aleksandra

Krawczenko. Krawczenko odsiedział w przeszło ci 6 lat z 10. Został skazany za gwałt i

morderstwo 17-letniej dziewczyny w roku 1970. Krawczenko miał 25 lat i nigdy nie nosił

okularów.

W czasie przesłuchania Krawczenki, portret pami ciowy sporz dzony na podstawie opisu

Gurienkowej został wysłany 'w miasto'. Portret został pokazany dyrektorowi jednej z

miejscowych szkół. Dyrektor ten powiedział milicjantom, e m czyzna na portrecie

przypomina mu jednego z jego nauczycieli, Andrieja Czikatiło. Dyrektor miał nikomu nie mówi

o tym, co zauwa ył. Po pewnym czasie, przeszukuj cy miasto i brzeg rzeki milicjanci znale li

lady krwi prowadz ce do małej drewnianej chałupy. Gdy milicjanci dowiedzieli si od

s siadów, e chałupka nale y do Andrieja Czikatiło, postanowili go zatrzyma . Jednak musieli

go wypu ci po tym, jak jego ona powiedziała, e Andriej był z ni przez cały wieczór, w dniu,

gdy zgin ła Lena.

Nawet gdyby były jakie znaczne dowody obci aj ce Andrieja, milicjanci nadal podejrzewaliby

Krawczenk . Podczas ledztwa wymusili na nim przyznanie si do winy. Otrzymał wyrok 15 lat

ci kich robót w obozie pracy. Gdy mieszka cy miasteczka dowiedzieli si o wyroku,

natychmiast wysłali pismo z pro b o zmian s dziego i ponowny proces. Byli niezadowoleni z

łagodno ci kary. Nowy s dzia nie tylko poparł protest mieszka ców, ale i podniósł kar . Teraz

Krawczenko został skazany na kar mierci. Do chwili wykonania wyroku w 1984 roku zgin ło

ponad dwana cie kobiet i dzieci.

Pocz tek

Andriej Czikatiło

Andriej Romanowicz Czikatiło urodził si 16 pa dziernika 1936 roku w

Jabłocznoje, małej wiosce na Ukrainie. Były to czasy, w których Józef Stalin

kolektywizował wsie. Andriej ju jako dziecko miał do czynienia ze mierci i

zniszczeniem. Gdy miał 5 lat, matka opowiedziała mu o jego starszym bracie

Stiepanie. Dwa lata przed urodzeniem Andrieja, Stiepan znikn ł bez ladu.

Rodzice podejrzewali, e został porwany i zjedzony przez s siadów. Opowie

ta wywarła gł boki wpływ na Andrieja. Pó niej powtarzał, e cz sto wyobra ał

sobie, co przytrafiło si jego starszemu bratu.

Kilka lat pó niej, gdy wybuchła Druga Wojna wiatowa, ojciec Andrieja -

Roman, został powołany do armii. Pokonany i pojmany przez Niemców, długo

nie wracał do domu. Został nazwany przez Stalina zdrajc narodu. Gdy wrócił,

Andriej miał 10 lat. Mimo tak młodego wieku był ju zatwardziałym komunist i otwarcie

krytykował ojca za jego 'zdrad '.

Od pocz tku Andriej wi cej czasu sp dzał nad ksi kami ni na zabawach z rówie nikami.

Szczególnie interesowały go ksi ki opisuj ce walki rosyjskich partyzantów z ołnierzami

niemieckimi. Jedna z nich dokładnie opisywała jak rosyjscy partyzanci pojmali garstk

niemieckich ołnierzy, zabrała ich do lasu i torturowała.

Z powodu jego spokojnego trybu ycia i zniewie cienia, Andriej nie miał przyjaciół i stale

na miewano si z niego. Był krótkowidzem, ale z obawy przed jeszcze wi kszym

po miewiskiem nie nosił okularów. Nie były mu potrzebne. Dopiero około dwudziestki zało ył

1

Czikatiło Andrej

Dziewczynka w czerwonym palcie

Pó nym popołudniem, dnia 22 grudnia 1978 roku, Swietłana Gurienkowa czekała w małym

miasteczku Szatki na autobus. Jej uwag zwróciła pewna pulchna dziewczynka, która siedziała

niedaleko. Dziewczynka ubrana była w czerwone palto, obszyte czarnym futrem. Na głowie

miała czapk zrobiona z futerka królika, na szyi wełniany szalik.

Jednak Swietłan bardziej zainteresował m czyzna, który był z dziewczynk . Był to wysoki,

raczej starszy m czyzna. Miał siwe włosy. Ubrany był w długi czarny płaszcz, miał ze sob

torb na zakupy. Człowiek ten miał poci gł twarz, długi nos i zniszczone okulary. Nawet nie to

zwróciło uwag Swietłany. Zauwa yła jak dziwnie m czyzna przygl da si dziewczynce, jak

jej cos szepta do ucha. Nie wygl dali na znajomych, ale dziewczynka była chyba zainteresowana

tym, co mówił jej ten starszy człowiek. Po chwili m czyzna odszedł. Dziewczynka po pewnym

czasie tak e gdzie si udała. Wygl dała na zadowolon . Swietłana nie mogła za długo si temu

przygl da , poniewa przyjechał autobus, na który czekała.

Lena Zakotnowa

Ta mała dziewczynka to Lena Zakotnowa. Spotkała ju wcze niej owego

starszego m czyzn . Wracała do domu. Czekała na autobus. W szkole chwaliła

si kole ankom, e dostała bardzo dobr , 'zagraniczn ' gum do ucia od owego

poczciwego staruszka. Chyba to skłoniło j do tego, by poszła z tym

człowiekiem do jego małego, 'sekretnego' domku, niedaleko dworca

autobusowego.

Po chwili doszli do domku. M czyzna wpu cił dziewczynk , zapalił wiatło,

zamkn ł drzwi na klucz. Gdy znale li si w rodku, m czyzna ju nie tracił

czasu. Przewrócił dziewczynk na podłog i zacz ł zdziera z niej ubranie. Gdy

zacz ła krzycze , przycisn ł przedramieniem jej szyj . Przyciskał do czasu a

dziewczynka si nie uspokoiła. Miała otwarte oczy. Zasłonił je szalikiem,

nast pnie próbował odby z ni stosunek seksualny.

Nie mógł osi gn erekcji. Zacz ł penetrowa narz dy rodne dziewczynki za

pomoc palców. To doprowadziło do orgazmu, jakiego jeszcze nigdy w yciu

nie prze ył. W tym czasie dziewczynka odzyskiwała siły, próbowała oddycha

przez uszkodzone gardło.

Dziewczynka mogła komu opowiedzie o tym, co si stało. Chwycił nó i wbił

go trzy razy w jej brzuch. Chwycił jej ciało, wyniósł z domu, w kierunku pobliskiej rzeki. W

po piechu nie zauwa ył dwóch rzeczy. lady krwi zostały na progu domku... ci gn ły si za

nim. Zapomniał równie zgasi wiatła.

Gdy doszedł do brzegu, rzucił ciało do lodowatej wody. Poczekał a pójdzie na dno. Wyrzucił

równie jej szkoln torb i wrócił w kierunku domu. Nie zdawał sobie sprawy, e wtedy

dziewczynka ta jeszcze yła.

Sekretny dom