34
7/2003
KINO DOMOWE
− Amplitunery wielokanałowe do 7000 zł
Marantz SR−7300
Marantz nie ma w ofercie amplitunerów 5.1. Zaczynamy od razu
od cenowego poziomu 2800 zł, gdzie otrzymujemy już regularne 6.1.
Testowany SR−7300 kończy propozycje modeli z sześcioma
wzmacniaczami, powyżej znajdują się SR−8300 i SR−9300,
amplitunery zaopatrzone w 7.1 i oznaczone
certyfikatami THX.
M
M
M
M
M
arantz wciąż jest kojarzony
jako specjalista od audiofils−
kich, stereofonicznych urzą−
dzeń, szczególnie legendar−
nych odtwarzaczy CD. Jednak konsek−
wencja, z jaką firma wchodzi na rynek
urządzeń do kina domowego, z pewnoś−
cią spowoduje, że wspomniany status
ulegnie zmianie, to tylko kwestia cza−
su. Osobiście za symptomatyczne ozna−
ki przemiany uznałbym amplitunerowe
wersje LE, SE, a najlepiej KIS.
Wszystkie amplitunery Marantza do−
stępne są w kolorach czarnym i złotym.
Urządzenia dysponują subtelnie zazna−
czoną, ale unikalną linią wzorniczą, po−
zwalającą łatwo je odróżnić od japońs−
kiej konkurencji. SR−7300 prezentuje się
bardzo solidnie głównie dzięki metalo−
wej, drapanej przedniej płycie. Pomimo
sporej liczby przycisków na panelu,
prostota wzięła górę. Dwie duże gałki
(także metalowe) kryją potencjometr siły
głosu i uniwersalne pokrętło, którego
jednak główną funkcją jest zmiana try−
bów wielokanałowego dźwięku. Prze−
łącznik źródeł zrealizowano na rzędzie
przycisków, który wyjątkowo nie wyglą−
da pretensjonalnie. O funkcjonalności
takiego przełącznika źródeł nie trzeba
chyba nikogo przekonywać.
Podręczny zestaw wejściowy obej−
muje parę audio, wejście cyfrowe (świat−
łowodowe) oraz dwa konektory wizyj−
ne (S−Video i kompozyt). Amplitunery AV
często mają kłopot ze zbyt silnym syg−
nałem analogowym, szczególnie jeśli
jest to konfiguracja urządzeń różnych
marek. Marantz daje gotowe rozwiąza−
nie w postaci tłumika (zmniejszenie po−
ziomu sygnału o połowę), którego usta−
wienia przypisywane są do poszczegól−
nych wejść. Tuner obsługiwany jest
przez kilka przycisków ulokowanych tuż
pod wyświetlaczem. Niebieski, matryco−
wy display nie jest zbyt duży, informacje
są czytelne zaledwie przeciętnie.
Przewidziano możliwość podłącze−
nia dwóch par kolumn przednich, pozo−
stałe kolumny mają być rozlokowane
standardowo (jeden tylny głośnik cent−
ralny). Zaciski, po wyjęciu zaślepek, za−
akceptują również banany. SR−7300
oczywiście posiada wejścia (dwa) i wyj−
ście (jedno) komponent, czym idealnie
pasuje do zgromadzonej stawki. Liczba
normalnych podłączeń wizyjnych (S−Vi−
deo zamiennie z kompozytem) to cztery
wejścia i trzy wyjścia, w tym monitoro−
we. Do podłączenia urządzeń audio
przewidziano siedem kompletów RCA,
którym odpowiadają cztery wyjścia do
nagrywania. Cyfrowe wyposażenie jest
pokaźne, sześciu wejściom (trzy świat−
łowodowe i trzy koaksjalne) przypisano
dwa wyjścia (w dwóch standardach).
Solidne wyjście cyfrowe przyda się z
pewnością miłośnikom marki Marantz,
wszak producent słynie z markowych
rekorderów CD/R−RW. Nie szczędzono
także na wielokanałowe wejście i wyj−
ście, stosując pełne zestawy 7.1.
Tylny panel obiecuje również cał−
kiem rozbudowane możliwości obsługi II
strefy. Co prawda konieczny jest dodat−
kowy wzmacniacz, ale w nagrodę SR−
7300 dysponuje niezależnym sygnałem
wizyjnym (kompozyt) do drugiego po−
mieszczenia. Amplituner zapewnia tak−
że zdalne sterowanie z II strefy za po−
średnictwem specjalnych podłączeń. Ta
myśl nie jest przypadkowa, wszak Ma−
rantz jest producentem wielostrefowego
systemu Opus. SR−7300 został także
zaopatrzony w wyjścia +12V potrafiące
uruchomić inne (przystosowane) urzą−
dzenia. 12−woltowych wyzwalaczy moż−
na użyć zarówno w podstawowym ze−
stawie, jak i w drugiej strefie. W dużych
systemach sterowanie SR−7300 może
odbywać się przez port RS−232. Przewi−
dziano także użycie tego konektora do
wprowadzania nowego oprogramowania.
SR−7300 jest znakomicie zaopatrzo−
ny w wielokanałowe dekodery. Natural−
nie standardem jest Dolby Digital EX
i DTS ES (w wersjach matrycowej i dys−
kretnej). Ale mamy tu również DTS24/
96 − widać, że Marantz i Denon należą
do tej samej grupy kapitałowej. Stereo−
fonicznym sygnałom rekomenduje się aż
trzy rozwiązania: standardowe DTS Neo:6 i
DPLII oraz mniej popularny Circle Sur−
round w wersji II (algorytm opracowany
przez firmę SRS).
34
7/2003
35
7/2003
SR−7300 jest świetnie wyposażony
w dekodery, oprócz DD−EX i DTS−ES
posiada nawet DTS 24/96 i CSII.
Szkoda tylko, że producent pożało−
wał paru dolarów na siódmą
końcówkę mocy.
WYKONANIE, KOMPONENTY
i LABORATORIUM:
Znakomita sekcja cyfrowa,
dobry rozkład mocy w funkcji liczby wystero−
wanych kanałów. Słabe okablowanie wew−
nętrzne skutkuje dość wysokim poziomem
szumów i umiarkowaną dynamiką.
OCENA:
dobra
+
FUNKCJONALNOŚĆ I NOWOCZESNOŚĆ:
Szeroki wachlarz wejść i wyjść, obsługa II
strefy. CSII i DTS24/96 obok podstawowych
dekoderów, uczący się pilot.
OCENA:
bardzo dobra
BRZMIENIE:
Wyważone, naturalne i pełne.
Dobry dźwięk w stereo, ale rewelacyjny w wersji
wielokanałowej. Największy atut − doskonała
przestrzenność. Jedyne ograniczenie − skala
dynamiki.
OCENA: (stereo/kino)
dobra
+
/
b. dobra
Cena
[zł]
5500,−
Dystrybutor:
AUDIOKLAN
SR−7300
BARDZO DOBRA
OCENA KOŃCOWA:
Dobrze się złożyło, że w teś−
cie pojawiło się urządzenie marki
Marantz. Firma, z godną podziwu
konsekwencją, rozwija dział “wielokana−
łowy”, dbając o stronę techniczną, ale
i tradycyjnie o dźwiękową. SR−7300 po−
kazał bardzo dojrzały, trochę wyniosły
dźwięk, najczęściej doskonale pasujący
zarówno do konwencji muzycznej, jak
i filmowej.
Mięsista, ale i dokładna średnica jest
mocną stroną SR−7300, dopasowanie
do niej pozostałych zakresów również
zrealizowano po mistrzowsku. Najwyż−
sze tony charakteryzują się jeszcze więk−
szą wyrazistością i analitycznością. To
właśnie dzięki tym cechom, a nie ostroś−
ci, słychać je wyraźniej niż średnicę. Na−
jefektowniejsze ujęcia dźwiękowe wy−
skakują nieco ponad masę głównych in−
formacji, w sumie wrażenie jest znako−
mite. SR−7300 dysponuje niemal ideal−
nym basem, a jak dowodzi ten test, wca−
le nie jest łatwo takie właściwości uzys−
kać.
W stereo otrzymujemy umiarkowaną
przestrzenność, scena trochę zwija się
do środka. Jeżeli nie pomanewrujemy
kolumnami przednimi, to natrafimy na
fragmenty pojawiające się (jakby) z jed−
nego dużego głośnika centralnego. Jed−
nak sposób funkcjonowania DPLII i
DTSNeo:6 w SR−7300 staje się dużą
konkurencją wobec używania tylko
dwóch kanałów. Włączając Dolby Digital
i DTS, w przypadku Marantza najczęś−
ciej będzie jeszcze lepiej. Nawet nie−
zbyt precyzyjne ustawienie kolumn, po−
ziomów i odległości nie przeszkadza
znakomitej przestrzenności, o efektach
nie wspominając. Do zyskania jest jesz−
cze bardzo wiele, staranna regulacja pa−
rametrów amplitunera doprowadzi do
pięknie podanej analityczności z dokład−
nie zdefiniowanymi pozornymi źródłami
dźwięków. I to już za dużo, bo magia
otaczającego dźwięku pada. Co należy
zrobić? Uruchomić kanał tylny − wów−
czas SR−7300 zaczyna czarować tak,
jak żaden wzmacniacz w tym teście. Je−
żeli jednak mamy możliwość użycia je−
dynie 5.1, to należy zmodyfikować usta−
wienie kolumn tylnych, zwracając je tak,
by nie promieniowały bezpośrednio w
stronę słuchacza, ale były źródłem po−
kaźnej ilości dźwięków odbitych.
W beczce miodu jest łyżka dziegciu.
Marantz ma pewne kłopoty dynamiczne,
które ujawniają się już w mocniejszych
nagraniach muzycznych, mogą też być
przykre dla nagłych przyspieszeń akcji
filmowych, ale nie dzieje się to notorycz−
nie.
Marantz oferuje lepszy dźwięk z DD
niż DTS, widocznie zadbano o staran−
niejszą aplikację tego pierwszego. Z au−
diofilskiego punktu widzenia nie jest to
postępowanie poprawne politycznie, ale
z użytkowej perspektywy jak najbardziej
słuszne.
Set−up został gruntownie przemyśla−
ny, ustawienia nie są proste, ale mo−
gą dać dobre rezultaty. Przypisywanie
wejść cyfrowych odbywa się naturalnie
dowolnie, a kolumny dobieramy nie tyl−
ko rozmiarem, ale także definiujemy od−
ległości i poziomy. SR−7300 przewiduje
trzy możliwości odcięcia subwoofera,
80, 100 i 120Hz − w większości komple−
tów powinno to wystarczyć. Niezależna
kalibracja kanałów (poziomy sygnałów
wejściowych) odbywa się dla wejścia
7.1, co będzie niezwykle wygodne np.
dla SACD Mc. Parametry surround rów−
nież mogą być dokładnie definiowane,
szczególnie jeśli użyjemy DPLII lub CSI−
I. Wyzwalacze 12−woltowe ustawiane są
w bardzo uniwersalny sposób. Napięcie
stymulujące inne urządzenie do włącze−
nia nie pojawia się po uruchomieniu am−
plitunera, ale po przełączeniu na odpo−
wiednie wejście. Np. projektor włączy
się po przełączeniu wejść SR−7300 z
pozycji “tuner” na “DVD” lub “VCR”.
Obydwa triggery mogą pracować nieza−
leżnie. Szkoda tylko, że SR−7300 nie
posiada konwertera sygnału wizji.
Pilot jest duży, ale rewelacyjnie leży
w dłoni dając dostęp do wszystkich kla−
wiszy. Urządzenie można zaprogramo−
wać na dowolne kody, włącznie z TV
i magnetowidem. Poruszanie się po me−
nu jest proste dzięki zastosowaniu ma−
łego, ale świetnie działającego dżojsti−
ka.
36
7/2003
0.0 01
0.0 1
0.1
1
0.1
1
10
10 0
10 00
Moc w yjś c iow a [W ]
THD+N [%]
8o hm
-1 40
-1 30
-1 20
-1 10
-1 00
-9 0
-8 0
-7 0
-6 0
-5 0
-4 0
-3 0
-2 0
-1 0
0
0
200 0
400 0
600 0
800 0
100 00
120 00
140 00
160 00
180 00
200 00
C z ęs totliw oś ć w Hz
Amplituda w d
B
Laboratorium
Pomiary przeprowadzono przy użyciu systemu NEUTRIK A2D
Moc znamionowa (1% THD+N, 1kHz) [W]
Ob.[
Ω
]
Wysterowanie (K −kanały)
1 K
2 K
3K
4K
5K
8
120
109
103
84
78
4
−
−
−
−
−
Rozkład mocy na poszczególne kanały (8
Ω
)
Wysterowanie
Przód L/R
Tył L/R
centralny
kanałów
1
120
2
109/109
3
103/103
103
4
84/84
84/84
5
78/78
78/78
78
Czułość (dla maks. mocy) [V]
0,206
Stosunek sygnał/szum* [dB]
73
Dynamika [dB]
95
Zniekształcenia THD+N
(1W, 8
Ω
, 1kHz) [%]
0,12
Współ. tłumienia (w odniesieniu do 8
Ω
)
29
Końcówki mocy
6
Dekodery DD, DD EX, DPLII, DTS, DTS ES Matrix
6.1, DTS ES Discrete 6.1, DTSNeo:6, DTS24/96, CSII
Konwerter wideo
nie
Wej. wideo5x kompozyt, 5x S−Video, 2xkomponent
Wyj. wideo 4x kompozyt, 3x S−Video, 1xkomponent
Wejścia analogowe audio
7xRCA
Wyjścia analogowe audio
5xRCA
Wejścia gramofonowe
−
Wyjścia na subwoofer
1 (mono)
Wejścia na zewnętrzny dekoder
7.1
Wyjścia na zewnętrzne końcówki mocy
7.1
Wejścia cyfrowe audio
3x koaks., 3x opt.
Wyjścia cyfrowe audio
1x koaks., 1x opt.
Wyjścia słuchawkowe
tak
Zaciski głośnikowe
zakręcane
Pilot
uniwersalny (funkcja uczenia)
Obsługa drugiej strefy
tak
Komunikacja
sterowanie MR, sterowanie RC5,
2xwyzwlacz +12V, RS−232
Wyświetlanie funkcji na ekranie
tak
Dostępne kolory
czarny/złoty
Minimalna impedancja kolumn [
Ω
]
6
Moc znamionowa (20Hz−20kHz, 0,08%THD, 6
Ω
) [W]
6x 130
Pobór mocy [W]
480
Wymiary (SxWxG)[cm]
44x16,3x46,3
Masa [kg]
12,1
* (Filtr A−ważony, w odniesieniu do 1W)
Rys. 2. Zniekształcenia harmoniczne
Rys. 1. Pasmo przenoszenia
Rys. 3. Moc
Model 7300 nie jest opatrzony żadną “audiofilską”
sygnaturą Marantza, ale i tak rozbudza nadzieje, że we−
wnątrz zobaczymy więcej rasowych, wysokiej klasy kom−
ponentów niż u konkurencji. Tymczasem środek amplitu−
nera wygląda zupełnie zwyczajnie, układ elementów jest
klasyczny, transformator wylądował z lewej strony, tam
też znalazły się kondensatory filtrujące o łącznej pojem−
ności 30000
µ
F. Są one jednak nie byle jakie, bowiem
pochodzą z serii “For Audio” firmy Elna. Aby wykonać
końcówki mocy, Marantz sięgnął do katalogu firmy San−
ken. Dość często w amplitunerach stosuje się układy Dar−
lingtona z wbudowaną kompensacją temperatury, tak sta−
ło się też i tym razem. W SR7300 nie ma jednak popular−
nych SAP15, ale dwanaście elementów SAP17. Skrawek
miejsca na radiatorze przypadł także na prostownik, który
przy wysokiej mocy ze wszystkich kanałów będzie wydat−
nie przyczyniał się do podniesienia temperatury pod gór−
ną pokrywą urządzenia. Do modułu końcówek mocy bieg−
ną poprowadzone z sekcji przedwzmacniacza cieniusień−
kie i bardzo długie kabelki. Już “na oko” wydają się one
nie za specjalne, a potwierdzeniem wątpliwej jakości takiej
konstrukcji staje się od razu zmierzony współczynnik syg−
nał/szum, który wynosi zaledwie 73dB i jest najgorszy
w całym testowanym gronie.
W prawej przegrodzie umieszczono moduły zajmują−
ce się wejściami i przetwarzaniem sygnałów, kolejne płytki
umieszczono piętrowo. Najwyżej znalazł się segment wi−
deo dla gniazd komponent, przełączanie odbywa się za
pomocą układów scalonych. Odbiornik radiowy trafił do
metalowej puszki, nieco niżej umieszczono obsługę wejść
audio, tutaj znów w roli przerzutników scalaki. Płytka
cyfrowa również leży poziomo, przyłączono ją zworkami,
dzięki czemu wymiana tego modułu będzie bardzo prosta.
Na układach cyfrowych Marantz nie oszczędzał, prze−
tworniki cyfrowo−analogowe zajmują co prawda tylko je−
den scalak, ale nie byle jaki − CS4382. Nie mniej bezkom−
promisowy jest dekoder, CS49400 to obecnie najlepszy
produkt Crystala, ma 32−bitową architekturę, moc oblicze−
niową 516 MIPSów i 16! (tak, 16−kanałowe wyjście). W
pakiecie obsługiwanych “z marszu” formatów są DTS (ES,
24/96, Neo), AC−3 (EX), DPL II, SRS CS II, THX EX oraz
THX Ultra 2.
Moc Marantza jest całkiem spora, wynosi 120W w
jednym kanale, 109W w stereo, a następnie spada do
103, 84 i 78W dla 3, 4 i 5 obciążeń. Niestety, wspomniany
odstęp S/N pozwala jedynie na dynamikę rzędu 95dB,
czułość jest całkiem typowa, wynosi 0,2V.
Pasmo przenoszenia (rys.1) pokazuje dobre rezulta−
ty, spadek na skrajach wynosi odpowiednio −0,6dB oraz
−1,2dB dla 10Hz i 100kHz.
Dwie harmoniczne z rys. 2 nieco przekraczają po−
ziom −90dB, są nimi druga i trzecia, leżące przy −85dB.
Nie jest to poważny problem, choć należy to odnotować.
Minimum zniekształceń odczytane z wykresu moco−
wego (rys. 3) wynosi 0,025% i przypada na 98W, nato−
miast korzystny przedział THD+N rozciąga się od 3,8W do
105W (THD+N niższe od 0,1%).
KINO DOMOWE
− Amplitunery wielokanałowe do 7000 zł
Scalak CS4382
ma na pokładzie
osiem identycz−
nych modułów,
każdy z nich
zdolny jest
przyjąć i obrobić
sygnał 24bit/
192kHz, oprócz
tego w tej samej
kostce jest jesz−
cze filtr cyfrowy,
regulator głoś−
ności i wyjścio−
we filtry ana−
logowe, poradzi
sobie również
ze strumieniem
DSD.