1
Gramatyka tok pisin
Gramatyka języka tok pisin jest w typowy dla języków pidżynowych gramatyką uproszczoną. W tok pisin panuje
Rzeczowniki
W odróżnieniu od języka angielskiego tok pisin nie wyróżnia stanu nieokreślonego i określonego, istnieje zatem jedna forma. Dla zaznaczenia liczby mnogiej stosuje się ol lub konkretny liczebnik + sufiks -pela np.:
• ston - kamień
• ol ston - kamienie
• tripela ston - trzy kamienie Zaimki
Zaimki osobowe
1. ekskluzywna mi mitupela
mitripela
mipela
1. inkluzywna
-
yumitupela yumitripela yumipela
2.
yu
yutupela
yutripela
yupela
3.
em
tupela
tripela
ol
Dopuszczalna jest forma poczwórna ekskluzywna 1. osoby - mifopela Przymiotniki
W tok pisin cechą przymiotnika jest sufiks -pela (istnieje jednak grupa nie wymagająca pela) np.: bikpela sip - duży statek
blakpela dok - czarny pies
Czasowniki
Czasowniki w tok pisin nie ulegają koniugacji, jedynie aby wyrazić przechodność czasownika, dodaje się sufiks -im.
Przykład: Mi rait - Ja piszę
Mi raitim buk - Ja piszę książkę; raitim = rait + im Aby wyrazić osobę używa się zaimków: mi luk
yu luk
em i luk
mitupela luk
itd.
Jeśli podmiotem jest 3. osoba dowolnej liczby, między nim a głównym czasownikiem wstawiamy i. Ostatnio dało się zaobserwować tendencję do łaczęnia i z em (>emi) lub ze stap i gat (>istap, igat).
Czas czy tryb wyraża się poprzez odpowiednie słowa-znaczniki: teraźniejszy - nie ma
przyszły - bai ( i idzie po bai)
2
przeszły - bin
czasy ciągłe - stap, i go i go, wok long czasy dokonane - pinis
warunkowość - sapos
W języku tok pisin nie ma strony biernej. Do wyrażenia przedmiotowości względem anonimowego czynnika używa się zaimka 3 osoby liczby mnogiej - ol, zatem ol lukluk em, może być tłumaczone jako on jest obserwowany, lub oni patrzą na niego.
Spójniki
na - i
o - albo, lub, czy
Przyimki
W języku Tok Pisin istnieją tylko dwa przyimki podstawowe:
• long - w, do. W mowie potocznej, wymawiany jako lo.
• bilong - wyraża przynależność. W mowie potocznej, wymawiany jako blo lub bilo. Przed nim, zawsze, stoi
przedmiot pochodzenia lub przynależności, a po nim podmiot. Na przykład: haus bilong mi - mój dom, ka bilong Tom - samochód Toma, kanu bilong yu - twoje kanu.
Pozostałe są tworzone za pomocą dwóch powyższych Zobacz też
Gramatyka tok pisin - kopia w Wikisłowniku
Źródła i autorzy artykułu
Gramatyka tok pisin Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=22649873 Autorzy: Alojzy Żubrowski, BartekChom, Jozef-k, Laforgue, Maire, OTB, Pe7er, Turkusowy smok, WTM, Wicki, Wyciorek, Zimbru, 1 anonimowych edycji Licencja
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/