Gramatyka tok pisin

1

Gramatyka tok pisin

Gramatyka języka tok pisin jest w typowy dla języków pidżynowych gramatyką uproszczoną. W tok pisin panuje

szyk SVO.

Rzeczowniki

W odróżnieniu od języka angielskiego tok pisin nie wyróżnia stanu nieokreślonego i określonego, istnieje zatem

jedna forma. Dla zaznaczenia liczby mnogiej stosuje się ol lub konkretny liczebnik + sufiks -pela np.:

• ston - kamień

• ol ston - kamienie

• tripela ston - trzy kamienie

Zaimki

Zaimki osobowe

osoby

Sg.

Du.

Tri.

Pl.

1. ekskluzywna mi

mitupela

mitripela

mipela

1. inkluzywna

-

yumitupela yumitripela yumipela

2.

yu

yutupela

yutripela

yupela

3.

em

tupela

tripela

ol

Dopuszczalna jest forma poczwórna ekskluzywna 1. osoby - mifopela

Przymiotniki

W tok pisin cechą przymiotnika jest sufiks -pela (istnieje jednak grupa nie wymagająca pela) np.:

bikpela sip - duży statek

blakpela dok - czarny pies

Czasowniki

Czasowniki w tok pisin nie ulegają koniugacji, jedynie aby wyrazić przechodność czasownika, dodaje się sufiks -im.

Przykład: Mi rait - Ja piszę

Mi raitim buk - Ja piszę książkę; raitim = rait + im

Aby wyrazić osobę używa się zaimków:

mi luk

yu luk

em i luk

mitupela luk

itd.

Jeśli podmiotem jest 3. osoba dowolnej liczby, między nim a głównym czasownikiem wstawiamy i. Ostatnio dało się

zaobserwować tendencję do łaczęnia i z em (>emi) lub ze stap i gat (>istap, igat).

Czas czy tryb wyraża się poprzez odpowiednie słowa-znaczniki:

teraźniejszy - nie ma

przyszły - bai ( i idzie po bai)

Gramatyka tok pisin

2

przeszły - bin

czasy ciągłe - stap, i go i go, wok long

czasy dokonane - pinis

warunkowość - sapos

W języku tok pisin nie ma strony biernej. Do wyrażenia przedmiotowości względem anonimowego czynnika używa

się zaimka 3 osoby liczby mnogiej - ol, zatem ol lukluk em, może być tłumaczone jako on jest obserwowany, lub oni

patrzą na niego.

Spójniki

na - i

o - albo, lub, czy

Przyimki

W języku Tok Pisin istnieją tylko dwa przyimki podstawowe:

• long - w, do. W mowie potocznej, wymawiany jako lo.

• bilong - wyraża przynależność. W mowie potocznej, wymawiany jako blo lub bilo. Przed nim, zawsze, stoi

przedmiot pochodzenia lub przynależności, a po nim podmiot. Na przykład: haus bilong mi - mój dom, ka bilong

Tom - samochód Toma, kanu bilong yu - twoje kanu.

Pozostałe są tworzone za pomocą dwóch powyższych

Zobacz też

Gramatyka tok pisin - kopia w Wikisłowniku

Źródła i autorzy artykułu

3

Źródła i autorzy artykułu

Gramatyka tok pisin  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=22649873  Autorzy: Alojzy Żubrowski, BartekChom, Jozef-k, Laforgue, Maire, OTB, Pe7er, Turkusowy smok, WTM,
Wicki, Wyciorek, Zimbru, 1 anonimowych edycji

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/