bliżej przedszkola  12.111 grudzień 2010

40

prograMy

WyChoWaNIa prZeDSZkolNego

Nauczyciele przedszkoli otrzymali nową podstawę

programową wychowania przedszkolnego,

a wraz z nią zobowiązanie do pracy z nowymi

programami wychowania przedszkolnego.

Jaki program wybrać, aby dziecko opuszczające

przedszkole było szczęśliwe, bogate w doświadczenia

i gotowe do ekspansji w nowym środowisku szkoły?

Agnieszka Czeglik

Zarządzanie przedszkolem

P

odstawa programowa wyznacza ramy edukacji przed-

szkolnej, gdyż zgodnie z zawartymi w niej zaleceniami

zostały opracowane nowe programy wychowania

przedszkolnego i podręczniki metodyczne dla nauczycie-

li przedszkola. Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie

ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych in-

nych ustaw wprowadziła zmiany w zasadach dopuszcza-

nia do użytku szkolnego programów nauczania (art. 22a).
Program wychowania przedszkolnego dopuszcza do użyt-

ku w danym przedszkolu lub oddziale przedszkolnym

w szkole podstawowej odpowiednio dyrektor przedszkola

lub dyrektor szkoły podstawowej, na wniosek nauczycie-

la lub nauczycieli. W przypadku innej formy wychowania

przedszkolnego program wychowania przedszkolnego do-

puszcza odpowiednio dyrektor przedszkola lub dyrektor

szkoły podstawowej, który zatrudnia nauczyciela prowa-

dzącego zajęcia w innej formie wychowania przedszkolne-

go, na wniosek tego nauczyciela. Nauczyciel może zapro-

ponować program wychowania przedszkolnego, opraco-

wany samodzielnie lub we współpracy z innymi nauczy-

cielami. Nauczyciel może również zaproponować program

opracowany przez innego autora (autorów) lub program

opracowany przez innego autora (autorów) wraz z doko-

nanymi zmianami. Zaproponowany przez nauczyciela lub

nauczycieli program wychowania przedszkolnego powi-

nien być dostosowany do potrzeb i możliwości dzieci, dla

których jest przeznaczony (patrz ramka na stronie obok).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerw-

ca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole pro-

gramów wychowania przedszkolnego i programów naucza-

nia oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników

(Dz.U. Nr 89, poz. 730), mówi: Przed dopuszczeniem programu

wychowania przedszkolnego do użytku w danym przedszkolu dyrek-

tor przedszkola może zasięgnąć opinii nauczyciela mianowanego lub

dyplomowanego, posiadającego wykształcenie wyższe i kwalifikacje

wymagane do pracy w przedszkolu, bądź konsultanta lub doradcy

metodycznego.
Do najpopularniejszych programów wychowania przed-

szkolnego należą:

program „Dobry start przedszkolaka”

Moniki rościszewskiej-Woźniak

Nowatorskie rozwiązania tego programu są szczególnie

przydatne dla organizatorów małych form wychowania

przedszkolnego, a tym samym bardzo pomocne w tworze-

niu możliwości wyrównywania szans edukacyjnych dzieci

i wspomagania innowacyjnych rozwiązań wśród nauczy-

cieli. Będzie więc użyteczny na wsi, a także wszędzie tam,

gdzie z różnych powodów przedszkoli nie ma.
W programie uwzględnia się cztery przenikające się dziedzi-

ny rozwoju i uczenia się dzieci: wiedzę, umiejętności, dyspo-

zycje i uczucia. W większości programów kładzie się nacisk

na wiedzę i umiejętności, a program „Dobry start przed-

szkolaka” za niezwykle ważne uważa również rozwijanie

przez dzieci dyspozycji (skłonności) i uczuć, dzięki czemu

będą potrafiły satysfakcjonująco poradzić sobie z wyzwa-

niami edukacyjnymi w dalszych latach. Konstrukcja progra-

mu dostosowana jest do specyficznych warunków, w jakich

działają małe grupy przedszkolne. Charakteryzuje je mniej-

przewodnik nauczyciela

bliżej przedszkola  12.111 grudzień 2010

41

R

E

K

L

A

M

A

PROGRAM WyCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO:

1) stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań usta-

lonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego,
określonej w rozporządzeniu MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w spra-
wie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz
wychowania przedszkolnego w poszczególnych typach szkół (Dz.
U. z 2009 r., nr 4, poz. 17), lub zadań, które mogą być realizowane
w ramach zajęć dodatkowych, określonych w przepisach w sprawie
ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych
szkół;

2) zawiera:

a) szczegółowe cele kształcenia i wychowania;
b) treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie

programowej wychowania przedszkolnego;

c) sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględ-

nieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od
potrzeb i możliwości dzieci;

d) metody przeprowadzania analizy gotowości dziecka do pod-

jęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna);

3) jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym.

sza liczebność grup, łączenie dzieci w grupy różnowiekowe,

aktywna obecność rodziców. Pozwala to na dopasowanie

realizowanego programu do indywidualnych potrzeb edu-

kacyjnych dzieci i społeczności lokalnej. Program zawiera

również komentarze i wskazówki praktyczne dla nauczycie-

la, ułatwiające realizację przyjętych celów wychowawczych

i edukacyjnych oraz umożliwiające elastyczny dobór treści

zajęć i rodzajów aktywności do potrzeb dzieci.
Program ten podzielony jest na pięć części:



Część I przedstawia ogólną charakterystykę programu

„Dobry start przedszkolaka” – założenia i cele oraz

strukturę.



Część II omawia konkretne zagadnienia dotyczące re-

alizacji programu – porządek dnia, zadania i rolę osób

zaangażowanych w pracę grupy przedszkolnej.



Część III poświęcona jest zagadnieniom rozwoju spo-

łeczno-emocjonalnego przedszkolaków.



Część IV wymienia szczegółowo treści edukacyjne

w różnych zakresach edukacji oraz umiejętności roz-

wijane przez dzieci.



Część V to załączniki: formularze i karty obserwacji,

formularz oceny dojrzałości przedszkolnej dziecka

oraz propozycje układu dnia i tygodnia.

Program oparto na trzech podstawowych założeniach:
1. Aby dziecko mogło się rozwijać, jego aktualne potrze-

by edukacyjne muszą być zaspokojone w optymalnym

stopniu.

2. Rozwój

dzieci odbywa się wielotorowo i w sposób dy-

namiczny.

3.

Dzieci rozwijają się poprzez interakcje w szerokim

kontekście społecznym.

bliżej przedszkola  12.111 grudzień 2010

42

Zarządzanie przedszkolem

Przy planowaniu pracy według tego programu nauczyciel

będzie mógł uwzględniać pięć zakresów edukacji dziecka:

społeczno-emocjonalny, przyrodniczy, językowy, myśle-

nie matematyczne, rozwój fizyczny oraz twórczy. Zakresy

edukacji przenikają się, a realizacja zaplanowanych zajęć

będzie się odbywać w atmosferze i w środowisku sprzyja-

jącym rozwojowi wszystkich przedstawionych celów edu-

kacji dzieci.

program „Zanim będę uczniem”

elżbiety Tokarskiej i Jolanty kopały

Program został oceniony jako bardzo dobrze przygotowa-

ny pakiet programowy, metodyczny i organizacyjny wraz

z narzędziami diagnostycznymi, który może być realizo-

wany w systemie powszechnego wychowania przedszkol-

nego. Proponowany program zawiera szczegółowy zakres

wiadomości i umiejętności, jakimi powinno dysponować

dziecko kończące przedszkole, i został ujęty w 15 obsza-

rach, wyodrębnionych w obowiązującej Podstawie progra-

mowej wychowania przedszkolnego. Zawarte w nich treści

skierowane są do wszystkich dzieci objętych wychowa-

niem przedszkolnym, bez zróżnicowania wiekowego.
W ramach wyodrębnionych w programie obszarów eduka-

cyjnych przedstawione są etapy dochodzenia do określo-

nych umiejętności, które powinno posiadać dziecko rozpo-

czynające naukę w szkole. Każdy obszar edukacyjny zawiera

sposoby realizacji treści. Są to propozycje, które można wy-

korzystać w pracy z całą grupą lub z mniejszymi zespołami

dzieci. Rolą nauczyciela jest takie organizowanie zajęć, aby

pobudzały one dziecięcą aktywność i sprzyjały rozwijaniu

różnych umiejętności. Dlatego bardzo ważne jest dobieranie

do postawionych sobie celów, atrakcyjnych i różnorodnych

sposobów ich realizacji.
Program przewiduje stopniowe opanowanie przez dziecko

określonych umiejętności, począwszy od najprostszych (pod-

stawowych), a kończąc na tych, które powinno reprezento-

wać w chwili pójścia do szkoły. Czas osiągania poszczegól-

nych sprawności jest różny u każdego dziecka i zależy od jego

możliwości rozwojowych.
Program może być realizowany w grupach zróżnicowanych

wiekowo, a także w oddziałach integracyjnych, pod warun-

kiem otoczenia dzieci z dysfunkcjami opieką specjalistyczną

i prowadzenia pracy indywidualnej z dzieckiem lub pracy

w małych grupach. Program wskazuje nauczycielowi kieru-

nek działań, zapewniający osiągnięcie przez dzieci pełnego

rozwoju fizycznego i intelektualnego. Zawiera szczegółowe

treści wychowania i nauczania, uwzględniające możliwości

wychowanków na wszystkich etapach edukacyjnych.

Wskazuje, jakie sposoby realizacji jego treści w danym ob-

szarze będą nauczycielowi pomagać w świadomym oddzia-

ływaniu na wychowanków. Przykłady zajęć zostały opra-

cowane z myślą o nauczycielach, którzy pracują w grupach

mieszanych pod względem wieku lub o zróżnicowanym

poziomie umiejętności. Działania skierowane do dzieci star-

szych/o większych umiejętnościach wyróżnione są gwiazd-

ką. Są to propozycje, które obrazują specyfikę organizowa-

nia zajęć w grupach łączonych. Dodatkowo każdy obszar

zawiera krótki wykaz literatury dziecięcej, którą można wy-

korzystać, realizując związane z nim cele.

W dalszej części program zawiera przykłady zabaw i ćwi-

czeń wspierających dziecko w osiąganiu określonych wia-

domości i umiejętności.
Proponowana w programie diagnoza jest prosta i czytel-

na nawet dla nauczyciela młodego, rozpoczynającego pra-

cę. Obejmuje podstawowe kompetencje dziecka, mające

bezpośredni wpływ na przyszłe powodzenie w szkole.

Zawiera przykłady pomocy do przeprowadzenia diagno-

zy. Opiera się na obserwacji zachowań, sposobu wykonania

proponowanych zadań. Należy przy tym zwrócić uwagę na

osobne wyodrębnienie działu, jakim jest propozycja działań

podejmowanych z dziećmi zdolnymi, i znajdujące się w nim

przykłady ćwiczeń oraz przykład budowania planu pracy

indywidualnej.
Reasumując – założeniem programu jest organizowanie

pobytu w przedszkolu w taki sposób, aby dziecko sponta-

nicznie podejmowało zabawy w czasie wolnym, jak również

chętnie uczestniczyło w zabawach dydaktycznych kierowa-

nych przez nauczyciela.

program „odkryjmy Montessori raz jeszcze...”

renaty Czekalskiej, aleksandry gaj, Barbary lauby,

Joanny Matczak, anny piecusiak, Joanny Sosnowskiej

Program jest przykładem kreatywnej aktualizacji pedago-

gicznego podejścia montessoriańskiego do edukacji przed-

szkolnej z jednoczesnym wdrażaniem go w nowych realiach

społecznych, organizacyjnych i programowych. Odbiorcami

programu mogą być zarówno wychowawcy przedszkoli

montessoriańskich, jak i nauczyciele wykorzystujący w swo-

jej pracy elementy tej metody, osoby przygotowujące się do

roli nauczyciela, a także wszyscy poszukujący.
Niniejszy Program wychowania przedszkolnego został opra-

cowany na podstawie teoretycznych założeń pedagogiki

Marii Montessori. Autorkami publikacji są nauczycielki

Przedszkola Miejskiego nr 106 w Łodzi, które podjęły się

opracowania programu ze względu na własne potrzeby

związane z codzienną pracą w grupach montessoriańskich.

Zamierzeniem zespołu redakcyjnego było dostosowanie tre-

ści pedagogiki Marii Montessori do współczesnych warun-

ków i wymogów wychowania przedszkolnego oraz integra-

cja treści stricte montessoriańskich z innymi.
Punktem wyjścia do skonstruowania niniejszego progra-

mu były wytyczne zawarte w Podstawie programowej wycho-

wania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych

w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przed-

szkolnego. Autorki uwzględniły wszystkie punkty zawarte

w poszczególnych obszarach Podstawy programowej za-

twierdzonej przez MEN w dniu 23 grudnia 2008 r.
Program ten uwzględnia następujące obszary tematyczne:



bezpieczeństwo, adaptacja, integracja;



ćwiczenia praktycznego dnia;



kształcenie zmysłów;



edukacja matematyczna;



edukacja językowa;



wychowanie religijne;



wychowanie dla kultury życia;



wychowanie przez sztukę.

bliżej przedszkola  12.111 grudzień 2010

4

blizejprzedszkola.pl

Poszczególne treści zestawiono w tabelach zawierających

następujące kolumny:



treści programowe (wynikające z podstawy programo-

wej);



zadania do realizacji;



umiejętności dziecka będące wynikiem podjętych zadań.

Podczas realizacji treści zawartych w programie rola nauczy-

ciela ogranicza się do „podążania za dzieckiem” oraz do mą-

drego przebywania przy nim, co stanowi jedno z głównych

założeń koncepcji pedagogicznej Marii Montessori: „Dziecku

trzeba pomóc tam, gdzie zaistnieje taka potrzeba. Nadmiar

pomocy przeszkadza dziecku”.
Zaprezentowane treści ujęto w układzie koncentrycznym.

Analizując układy koncentryczne przyporządkowane do

poszczególnych działów programu, można zauważyć,

w jaki sposób przenikają się treści z różnych działów. Stąd

też łatwość stosowania treści programowych w praktyce.

Można z niego czerpać określone zagadnienia wybiórczo,

a podjęte przez dzieci czynności i tak obejmą swym zakre-

sem kilka działów. Każdemu z działów przyporządkowany

jest inny kolor i tę kolorystykę konsekwentnie zachowujemy,

analizując kolejne treści.
Ponadto program zawiera propozycje scenariuszy zabaw

z dziećmi oraz arkusze do diagnozy przedszkolnej w formie

Montessoriańskiej karty diagnozowania rozwoju dziecka pięcio-

i sześcioletniego. Z uwagi na potrzebę diagnozy poziomu roz-

woju dzieci w młodszym wieku przedszkolnym zamiesz-

czono również arkusze diagnozy przedszkolnej dla dziecka

trzy- i czteroletniego.

program „ku dziecku”

Barbary Bilewicz-kuźni i Teresy parczewskiej

Ideą przewodnią programu „Ku dziecku” jest skoncentro-

wanie się na indywidualnym rozwoju dziecka. Treści zawar-

te w tym programie zachęcają nauczyciela do pracy opar-

tej na działaniu, indywidualizacji i różnicowaniu, zarówno

sposobów pracy, jak i efektów końcowych, we wszystkich

obszarach: społecznym, emocjonalnym, poznawczym i fi-

zycznym.
Program akcentuje wspieranie rozwoju dziecka, umożliwia-

nie zaspokajania jego aktualnych potrzeb, dostosowywanie

zadań do rozpoznanego poziomu rozwojowego. Zgodnie

z intencją programu i jego podstawą teoretyczną, jaką jest

teoria konstruktywizmu oraz koncepcja inteligencji wielo-

rakich Howarda Gardnera, dzieci podejmując zadania, kie-

rują się osobistymi motywami i potrzebami, mają swobodę

w wyborze zadań (rodzaju, czasu trwania, partnera) oraz

rozumieją użyteczność celu działania. W programie „Ku

dziecku” pojęcie inteligencji wielorakich zostało zastąpione

pojęciami zdolności i zainteresowania. Jest to celowe zamie-

rzenie, którego istotą jest budowanie w opinii nauczycieli,

rodziców i osób z szerszego kręgu oddziaływań, pozytyw-

nej, ale szerszej konotacji pojęcia „inteligencja”, czego isto-

tą jest spojrzenie na dziecko przez pryzmat jego zdolności,

a nie jego braków lub uchybień w postępowaniu.

Ideą przewodnią programu jest dostrzeganie wszystkiego,

co dziecko już osiągnęło, patrzenie wielopłaszczyznowe,

interpretowanie rozwoju dziecka z uwzględnieniem jego

skokowego charakteru oraz szanowanie indywidualności

dziecka. Program opiera się na założeniu, iż nie wszystkie

dzieci mają takie same zainteresowania i zdolności, jak rów-

nież nie wszyscy nauczyciele uczą w ten sam sposób, a wy-

korzystując współczesne osiągnięcia psychopedagogiczne,

należy uwzględniać dostrzegalne w praktyce edukacyjnej

różnice indywidualne między dziećmi już na pierwszym

szczeblu, czyli w edukacji przedszkolnej.
Program jest przeznaczony do pracy z dziećmi będącymi na

różnej ścieżce rozwoju, dziećmi o specjalnych potrzebach

edukacyjnych, dziećmi prawidłowo i harmonijnie rozwi-

jającymi się oraz dziećmi o szczególnych lub ponadprze-

ciętnych wymaganiach edukacyjnych i wychowawczych.

Podstawową metodą badawczą, pozwalającą nauczycielowi

przeprowadzać diagnozę edukacyjną, jest obserwacja, a po-

mocnym narzędziem badawczym jest umieszczony w pro-

gramie Kwestionariusz zdolności i osiągnięć dziecka. Do progra-

mu dołączono również inne narzędzia badawcze konstruk-

cji własnej, zawarte w aneksie, które pomogą nauczycielowi

w bardziej wnikliwej diagnozie zdolności, zainteresowań

i osiągnięć dziecka, np. skala kompetencji emocjonalnej,

skala uzdolnień twórczych czy skala kompetencji matema-

tycznych. Podano również przykłady narzędzi standaryzo-

wanych wraz z pomocniczą bibliografią.
Fotografie umieszczone w programie są efektem obserwa-

cji i doświadczeń autorek zdobytych podczas wyjazdów

szkoleniowo-edukacyjnych do różnych placówek przed-

szkolnych w Anglii i we Włoszech. Zamierzeniem autorek

było stworzenie programu, który pozostawiałby nauczycie-

lowi i dzieciom dużą autonomię oraz byłby środkiem wie-

lopłaszczyznowej stymulacji aktywności. Mam nadzieję, że

program będzie inspiracją do takich twórczych działań.

program „od przedszkolaka do pierwszaka”

Iwony Brody

Program precyzuje organizację procesu wychowawczo-dy-

daktycznego. Autorka zwraca w nim uwagę na celowość

działań nauczyciela i dziecka. Program jest uporządkowa-

nym zbiorem celów ogólnych, czyli tych adresowanych do

Programy opisane

w artykule kupisz

w sklepie BlizejEdukacji.pl

sprawdź na stronie 110

R E K L A M A

bliżej przedszkola  12.111 grudzień 2010

44

nauczyciela, określających jego zamysł, zamiar, strategie

pracy, i celów operacyjnych, zwanych też szczegółowymi,

określających konkretne osiągnięcia, umiejętności dzieci.
Program zawiera także wiadomości, treści, które dziecko

opanuje i zdobędzie w wyniku planowanych działań wy-

chowawczo-dydaktycznych.
Cele operacyjne wynikają z celów ogólnych. Taki układ tre-

ści w znacznym stopniu ułatwia opracowywanie narzędzi

badawczych, niezbędnych do diagnozowania osiągnięć

wychowanków. Niniejszy program jest uszczegółowie-

niem podstawy programowej, ukierunkowany jest na wie-

lostronny rozwój dziecka, zgodnie z jego wiekiem i możli-

wościami rozwojowymi.
Treści programowe ujęto w bloki tematyczne wynikające

z obszarów podstawy programowej. Cytowanie ich przed

każdym blokiem tematycznym służy ułatwieniu korzy-

stania z programu. Tworząc program, kierowano się za-

sadami: przejrzystości, łatwości korzystania, konkretności

i spójności, jednocześnie dając możliwość realizacji działań

zgodnie z możliwościami dziecka. Umożliwia to jego pro-

sta konstrukcja, podział na trzy grupy wiekowe. Dla każdej

z grup ujęte są te same bloki tematyczne (bloki odnoszą się

do obszarów podstawy programowej), a cele w nich uło-

żone są zgodnie z zasadą stopniowania trudności. Każdy

blok to zbiór celów ogólnych i szczegółowych, dający na-

uczycielowi poczucie uporządkowania i orientację co do

możliwości dziecka w danym okresie rozwoju. Jednak nie

ogranicza go w korzystaniu z programu zgodnie z możli-

wościami przedszkolaka.
Dodatkowo wstęp ,,Jestem przedszkolakiem – zostanę pierw-

szakiem. Koncepcja wychowawczo-dydaktyczno-opiekuń-

cza. Materiał edukacyjny” zawiera cytaty z dzieł znanych pe-

dagogów, psychologów, lekarzy, pisarzy – uznanych autory-

tetów w dziedzinie edukacji. Cytaty znanych twórców, często

pojawiające się w tym programie, są źródłem mądrości god-

nej naśladowania. Przybliżą nauczycielowi wartość, sedno

działań z dzieckiem. Mają się stać cenną wskazówką, skłonić

do refleksji. Zakres treści programu pozwoli nauczycielowi

opracowywać plany pracy wychowawczo-dydaktyczno-

opiekuńcze oraz w taki sposób prowadzić działania z wy-

chowankami, aby osiągali oni umiejętności dające możli-

wość dobrego startu w szkole.
Optymalna praca z niniejszym programem winna być do-

brze zaplanowana nie tylko w okresowym, np. miesięcz-

nym, planie pracy nauczyciela, ale również dobrze roz-

planowana w tygodniu oraz w rytmie całego dnia pobytu

dziecka w przedszkolu. W każdym bowiem momencie dnia

można dobierać adekwatne do sytuacji metody i formy

pracy z wychowankiem, służące wielostronnemu rozwojo-

wi. W programie znajdziemy również treści rozszerzające,

które ułatwiają indywidualne podejście do dzieci szybciej

rozwijających się, zdolnych, dostosowują działania do ich

większych potrzeb i możliwości, oraz propozycje narzędzi

do badania diagnostycznego dzieci pięcio-, sześcioletnich.
Niniejszy program ułatwia organizowanie zajęć w grupach

różnowiekowych. Pomocny jest układ treści z podziałem

na trzy przedziały wiekowe i dodatkowo treści rozszerza-

jące, a w nich cele (przewidywane umiejętności dzieci) uło-

żone zgodnie z zasadą stopniowania trudności.

program „Nasze przedszkole”

Małgorzaty kwaśniewskiej i Wiesławy Żaba-Żabińskiej

Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej, wspomaga-

jący rozwój aktywności dzieci przeznaczony jest do instytu-

cjonalnie zorganizowanej pracy pedagogicznej z małymi

dziećmi.
Jego autorska koncepcja dostosowana jest do założeń pod-

stawy programowej wychowania przedszkolnego dla

przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach pod-

stawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Zaproponowany w programie układ ma charakter autorski.

I tak, z ogólnie rozumianej aktywności wyodrębniono na-

stępujące jej przejawy: społeczną, językową, poznawczą,

artystyczną, ruchową, zdrowotną, w ramach których wy-

szczególnione zostały dodatkowe kategorie (przedstawio-

ne w schemacie kolumnowym, tj. aktywność, zakres treści

edukacyjnych i numer obszaru edukacyjnego z podstawy

programowej).
Układ treści programowych skoncentrowanych wokół form

aktywności dzieci podyktował specyfikę ujęcia szczegóło-

wych celów edukacji, pogrupowanych według wcześniej

przyjętego porządku. Po zaprezentowaniu treści z zakresu

danego obszaru aktywności znajdziemy wykaz postulowa-

nych efektów działalności edukacyjnej przedszkola, ujęty

w postaci listy kompetencji nabytych przez wychowanków.

Dokonano także przyporządkowania celów dotyczących

wspomagania określonego rodzaju aktywności dziecięcej

celom nadrzędnym wytyczonym w Podstawie programowej.
Program „Nasze przedszkole”, pomimo sztywności struktu-

ry, zakłada pełną elastyczność w toku wykorzystywania go

w pracy pedagogicznej, co w rzeczywistości oznacza dosto-

sowanie stawianych zadań (najlepiej o charakterze otwartym)

do potrzeb zespołu dziecięcego i poszczególnych jednostek,

dowolność w interpretacji treści, wykraczanie ponad – i tak już

rozbudowany – zakres materiału edukacyjnego.
Zgodnie z zaleceniami ministerialnymi dotyczącymi za-

chowania właściwych proporcji gospodarowania czasem

przeznaczonym na: swobodne zabawy, pobyt na świeżym

powietrzu, zajęcia dydaktyczne, czynności samoobsługowe,

porządkowe, opiekuńcze, autorki przedstawiają w anek-

sach przykładowe ramowe rozkłady dnia dla młodszych i

starszych dzieci. Dodatkowo w programie zaproponowane

zostały: rozkład materiału wychowawczo-dydaktycznego

na wrzesień i przykładowe całodzienne scenariusze zajęć

z dziećmi pięcioletnimi. Osobny rozdział zajmują ,,Zasady,

metody i narzędzia diagnozowania rozwoju dziecka”,

a w nim przykładowy arkusz obserwacyjny zamieszczony

w aneksie, oraz ,,Zasady, formy i przykłady organizowania

współpracy przedszkola z rodzicami”, w którym znajdzie-

my przykładowe scenariusze spotkań nauczyciela z rodzica-

mi, a także z dziećmi pięcio-, sześcioletnimi. Uwieńczeniem

programu są zatem ciekawe aneksy i bogaty zbiór propono-

wanej dla nauczycieli literatury fachowej.

Dzięki tak różnorodnym programom wychowania przed-

szkolnego możliwe jest, aby dziecko kończyło edukację

przedszkolną szczęśliwe, bogate w doświadczenia, gotowe

do ekspansji w nowym środowisku szkoły, podsumujmy

Zarządzanie przedszkolem

bliżej przedszkola  12.111 grudzień 2010

45

Jesteś prenumeratorem

miesięcznika

BlIżEJ PrZEDSZKOlA?

Potrzebujesz gotowych

scenariuszy zajęć

dla dzieci?

Zamów dwa

ekskluzywne

segregatory

z propozycjami

440 zabaw

i zajęć

dla dzieci!

Nasze scenariusze zajęć
pomagają realizować
podstawę programową!

W prezencie otrzymasz

płytę CD z kartami pracy!

ZAMóWIENIA:

Aneta Machał

specjalista ds. produktu

[e-mail]

tel. [phone]

R

E

K

L

A

M

A

zatem ich różnorodność, a tym samym wyjątkowość:

o

„Dobry start przedszkolaka”

– jego nowatorskie rozwiązania mogą być szczegól-

nie pomocne dla organizatorów małych form wychowania przedszkolnego, a tym

samym bardzo przydatne w tworzeniu możliwości wyrównywania szans eduka-

cyjnych dzieci i wspomagania innowacyjnych rozwiązań wśród nauczycieli.

o

„Zanim będę uczniem”

– bardzo dobrze przygotowany pakiet programowy, me-

todyczny i organizacyjny wraz z narzędziami diagnostycznymi, który może być

realizowany w systemie powszechnego wychowania przedszkolnego. Znakomicie

skonstruowano program, wykazując w nim nowe rozwiązania treściowe.

o

„Odkryjmy Montessori raz jeszcze...”

– jest przykładem kreatywnej aktualizacji

pedagogicznego podejścia montessoriańskiego do edukacji przedszkolnej z jedno-

czesnym wdrażaniem go w nowych realiach społecznych, organizacyjnych i pro-

gramowych. Uznanie wzbudza integralna koncepcja wielostronnego wychowania

i wspomagania rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym.

o

„Ku dziecku”

– treści zawarte w tym programie zachęcają nauczyciela do pracy

opartej na działaniu, indywidualizacji i różnicowaniu, zarówno sposobów pracy,

jak i efektów końcowych, we wszystkich obszarach. W programie pojęcie inteli-

gencji wielorakich zostało zastąpione pojęciami zdolności i zainteresowania

o

„Od przedszkolaka do pierwszaka”

– program jest uporządkowanym zbiorem

celów ogólnych. Bardzo ważne jest uwzględnienie przez autorki – w rozwiąza-

niach programowo-metodycznych – dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyj-

nymi. Program jest ukierunkowany na wielostronny rozwój dziecka. Dodatkowo

każdy blok tematyczny zawiera cytaty z dzieł znanych pedagogów, psycholo-

gów, lekarzy i pisarzy.

o

„Nasze przedszkole”

– program, pomimo sztywności struktury, zakłada pełną

elastyczność w toku wykorzystywania go w pracy pedagogicznej, co w rzeczywi-

stości oznacza dostosowanie stawianych zadań (najlepiej o charakterze otwartym)

do potrzeb zespołu dziecięcego i poszczególnych jednostek, dowolność w inter-

pretacji treści, wykraczanie ponad – i tak już rozbudowany – zakresu materiału

edukacyjnego.

Co zatem łączy powyższe programy? Na pewno najważniejsze wymaganie Ministerstwa

Edukacji Narodowej, a mianowicie zgodność z podstawą programową wychowania

przedszkolnego, określoną w rozporządzeniu MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz wychowania przedszkolnego

w poszczególnych typach szkół. Wszystkie opisane programy są poprawne pod wzglę-

dem merytorycznym i dydaktycznym. W myśl nowych przepisów są dokumentem bar-

dziej praktycznym niż teoretycznym. Akcentują wspieranie rozwoju dziecka, umożliwiają

zaspokajanie jego aktualnych potrzeb oraz dostosowują zadania do rozpoznanego pozio-

mu rozwojowego.



Bibliografia:

Bilewicz-Kuźnia B., Parczewska T., Ku dziecku, wyd. Nowa Era, 2010.
Broda I., Od przedszkolaka do pierwszaka, wyd. WSiP, 2010.
Czekalska R., Gaj A., Lauba B., Matczak J., Piecusiak A., Sosnowska J., Odkryjmy Montessori raz jeszcze…, wyd.

Impuls, 2008.
Kwaśniewska M., Żaba-Żabińska W., Nasze przedszkole, wyd. MAC Edukacja, 2009.
Rościszewska-Woźniak M., Dobry

start przedszkolaka, Wyd. Akade-

mickie Żak, 2010.
Tokarska E. i Kopała J., Zanim będę

uczniem, wyd. Edukacja Polska,

2009.
www.men.gov.pl zakładka Aktu-

alności > Archiwum > Programy

nagrodzone i wyróżnione w dru-

giej edycji Konkursu „Konkurs

na najlepsze programy wycho-

wania przedszkolnego”

Agnieszka Czeglik – nauczyciel dyplomowany z 18-letnim sta-

żem pracy. Dyrektor Przedszkola Publicznego nr 18 w Szczecinie,

nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych

w Szczecinie.
W pracy zawodowej szczególną uwagę zwraca na sferę wychowaw-

czą dzieci w działalności przedszkola. W kontaktach z dziećmi stara

się traktować je w sposób partnerski, pełen szacunku, a jednocześnie

nie pozbawiony humoru.

Za miesiąc:

Program wychowawczy przedszkola – przykłady,

propozycje, praktyczne rozwiązania.