Czym nie jest socjalizm

Pierwszym tekstem Kołakowskiego skonfiskowanym przez cenzurę, a zarazem pierwszym,
który zaczął funkcjonować poza oficjalnym systemem, był napisany w 1956 r. dla "Po Prostu"
manifest "Czym nie jest socjalizm":

2003, odbiera nagrodę Johna W. Kluge

"Otóż: socjalizm nie jest

* państwem, którego żołnierze pierwsi wstępują na ziemię innego kraju;
* państwem, gdzie ilość urzędników rośnie szybciej niż liczba robotników;

* państwem, gdzie tchórzom żyje się lepiej niż odważnym;

* państwem, w którym część obywateli otrzymuje płace czterdzieści razy wyższe niż inna część;

* państwem, które chce, żeby jego ministerstwo spraw zagranicznych kształtowało bieżący
światopogląd dla całej ludzkości;

* państwem, które źle odróżnia ujarzmianie od wyzwalania;

* państwem, gdzie rasiści cieszą się wolnością;

* państwem, które mówi, że świat jest bardzo skomplikowany, ale naprawdę myśli, że świat jest
nadzwyczaj prosty;

* państwem, które jest przekonane, że nikt nigdy na świecie nie może wymyślić nic lepszego;

* państwem, gdzie wielu ignorantów uchodzi za uczonych;

* państwem, gdzie jest dużo ludzi szlachetnych i dzielnych, ale trzeba wiedzieć o tym skądinąd niż
ze znajomości polityki jego rządów; (...)"