MECHANIZMY WYMIANY
GAZOWEJ ORGANIZMÓW
NARZ
DY WYMIANY GAZOWEJ
SKRZELOTCHAWKI
To uwypuklenia powierzchni ciała z tchawkami wewnątrz, wolne lub okryte
Występują u larw owadów i służą im do oddychania w wodzie
Do skrzelotchawek tlen dyfunduje przez powłokę ciała, dalej rozprowadzany jest po organizmie
systemem tchawek
SKRZELA
Umożliwiają pobieranie do organizmu tlenu rozpuszczonego w wodzie
Występują u ryb, larw płazów, bezkręgowców
SKRZELA ZEWN
TRZNE SKRZELA WEWN
TRZNE
wystają poza obręb ciała znajdują się w komorze skrzelowej
- U niektórych skorupiaków i kijanek płazów - U wyżej uorganizowanych zwierząt
Aksolotl meksykański
(Ambystoma mexicanum)
SKRZELA
SKRZELA
Przepływająca przez skrzela krew tłoczona jest w kierunku przeciwnym do przepływu wody
Od łuków skrzelowych odchodzą bogato unaczynione
listki skrzelowe złożone z wielu blaszek skrzelowych
TCHAWKI
Sieć rozgałęzionych rurek różnej grubości, od wewnątrz wzmocnionych chitynową spiralą
umożliwiającą utrzymanie stałej drożności
Występują u owadów, niektórych roztoczy i pająków
Powietrze dostaje się do systemu tchawek przez
niewielkie otwory w powierzchni ciała zwane
przetchlinkami
Wewnątrz ciała tchawki kończą się ślepo,
mikroskopijnej wielkości delikatnymi, wypełnionymi
płynem tracheolami. Na styku tych zakończeń ze
ścianami komórki następuje wymiana gazowa.
PA
UCOTCHAWKI
to grzebykowate, spłaszczone rozgałęzienia pni tchawkowych, omywane przez hemolimfę
transportującą gazy oddechowe
Występują u wielu pajęczaków i u niektórych owadów
16  płucotchawka
14 - tchawka