Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
18 maja 2015, 13:42 Autor: Redakcja SwiatObrazu.pl
czytano: 1733 razy
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć
Do tej pory na łamach naszego cyklu
zajmowaliśmy się głównie umieszczonymi w
aparatach Olympusa narzędziami, pozwalającymi
uzyskać lepszą kontrolę nad procedurami
edycyjnymi dokonywanymi w momencie
wykonywania fotografii. Teraz przyjrzymy się
bliżej temu, co nasz sprzęt może zaoferować w
zakresie edycji zdjęcia już wykonanego. Czy
dzięki temu, co kryje się w menu aparatu fotograf
może pozwolić sobie na rezygnację z obróbki
komputerowej lub chociaż poważnie ją
ograniczyć? I co, jeśli po obejrzeniu gotowego
zdjęcia na wyświetlaczu LCD uzna, że dobierając
ustawienia aparatu popełnił jednak jakiś dosyć
poważny błąd? To właśnie będzie tematem
dzisiejszego odcinka.
Wywoływanie RAW
Zobacz też pozostałe artykuły wchodzące w skład cyklu
Część pierwsza: Filtry artystyczne - co to jest, jak działa, jak tego używać?
Część druga: Balans bieli dla fotografów-artystów i fotografów dokumentalistów
Część trzecia: Tryby obrazu i gradacja
Część czwarta: Kreator kolorów oraz Kontrola świateł i cieni
Część piąta: Proporcje obrazu i ich modyfikacja z poziomu aparatu
Część szósta: Zdjęcia czarno-białe dla wymagających
W cyklu artykułów zatytułowanym "Cyfrowa ciemnia" nie mogłoby naturalnie zabraknąć opisu aplikacji i
narzędzi czysto edycyjnych. A ponieważ tego typu funkcjonalność w nowoczesnych cyfrówkach (a
przynajmniej tych bardziej zaawansowanych) jest już praktycznie normą, toteż możemy sobie w tej
kwestii pozwolić na stawianie aparatom nawet całkiem wysokich wymagań. W końcu nie bez powodu
montuje się w nich procesory obrazu o mocy obliczeniowej mogącej spokojnie konkurować z tym, na co
pozwalają najmocniejsze urządzenia mobilne...
1 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
Choć większość z nas poważne czynności edycyjne na zdjęciach wykonuje najczęściej za pomocą komputera, to nic nie
stoi na przeszkodzie, aby oszczędzić sobie tego typu zabawy, jeśli jest to tylko możliwe. Współczesne aparaty cyfrowe
dysponują na tyle bogatymi możliwościami edycyjnymi, że często zaskakujące jest to, jak wiele da się zrobić nie
wyjmując nawet karty pamięci z jej gniazda. (Fot. 
ąogiatrang's Blog)
W przypadku aparatów cyfrowych marki Olympus wszystkie omawiane w artykule narzędzia znajdują
się w obrębie menu głównego, a konkretnie w Menu odtwarzania pod pozycję edycja. Skorzystanie z
większości z nich wiąże się z koniecznością zapisu nowej wersji zdjęcia na karcie pamięci aparatu obok
istniejących obecnie. Zabezpiecza to przed utratą zdjęć w wyniku dokonania niepożądanych zmian, ale
jednocześnie wymusza konieczność zapewnienia sobie odpowiedniej przestrzeni na nośniku. Dlatego też
zanim rozpoczniecie pracę w tej specyficznej odmianie cyfrowej ciemni upewnijcie się, czy na karcie
pamięci w aparacie jest odpowiednio dużo wolnego miejsca.
[kn_advert]
Wywoływanie zdjęć zgodne z aktualnymi ustawieniami aparatu
Pierwszym wyborem, jakiego możemy dokonać po wejściu w narzędzie Edycja jest obróbka
pojedynczego zdjęcia. Zakres dostępnych działań zależeć będzie od tego, w jakim formacie zapisana
została wskazana przez nas fotografia. W pierwszej kolejności zajmiemy się obróbką plików RAW,
ponieważ to właśnie zapewne przychodzi na myśl większości z nas na hasło "cyfrowa ciemnia". Opcja
Edytuj RAW pojawia się na ekranie w momencie wyboru obrazu, który zapisany został w pliku RAW lub
w postaci pary RAW+JPEG.
Interesująca nas opcja Edycja znajduje się w Menu odtwarzania wszystkich nowych aparatów cyfrowych marki Olympus.
Za pomocą zawartych w niej narzędzi dokonać można szeregu korekt plików RAW i JPEG, a także łączyć zdjęcia w
efektowne kompozycje.
Fotograf edytujący dane z pliku RAW za pomocą aparatu ma kilka możliwości wyboru. Pierwszą jest
zapisanie fotografii w pliku JPEG na podstawie aktualnych ustawień aparatu. Dlatego właśnie jeśli
zamierzamy z niej skorzystać, powinniśmy się upewnić, czy są one dokładnie takie, jak te na jakich
nam zależy  dotyczy to przede wszystkim rozmiarów pliku docelowego, trybu obrazu, balansu bieli
oraz wybranych proporcji kadru. Jeśli jednak nawet okaże się, że o czymś zapomnieliśmy, albo
dokonamy złego wyboru, to nie ma obaw - po dokonaniu zmian i wygenerowaniu podglądu aparat spyta
nas, czy na pewno chcemy zdjęcie zapisać w takiej a nie innej postaci.
Warto zauważyć, że jeżeli od momentu wykonania zdjęcia nie dokonaliśmy żadnych zmian w
ustawieniach aparatu, to wygląd ostateczny fotografii po wywołaniu pliku RAW (czyli kopii w formacie
JPEG) będzie odpowiadał temu, co oglądaliśmy na ekranie podglądu przed wykonaniem zdjęcia, czyli w
trybie Live View. Niekoniecznie natomiast musi przypominać to, co oglądamy w trybie odtwarzania po
2 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
przełączeniu się na niewywołany plik RAW, ponieważ nie będą na nim widoczne niektóre ustawienia,
takie jak np. inne niż 4:3 proporcje boków kadru. Wyjątkiem jest sytuacja, w której wykonujemy
zdjęcia w trybie zapisu RAW+JPEG, ponieważ w takiej sytuacji zawsze oglądamy obraz "po obróbce" -
czyli towarzyszącego cyfrowemu negatywowi JPEG'a.
Obraz powstały z konwersji pliku RAW przy użyciu aktualnych ustawień aparatu niekoniecznie musi wyglądać tak samo,
jak wspomniany plik RAW oglądany w trybie przeglądania zdjęć  nawet jeśli od wykonania zdjęcia nie zmieniliśmy
żadnych ustawień. Po prostu pewne ustawienia aparatu wykorzystywane przez konwerter działający w trybie Obecne nie
mają wpływu na wygląd miniatury generowanej przez aparat jako obraz towarzyszący oryginalnemu "cyfrowemu
negatywowi". Przykładowo, zdjęcie wykonane przy proporcjach boków 16:9 w formacie RAW zawsze będzie miało pełne
wymiary i proporcje boków 4:3. Jedynie biała ramka w centralnej części kadru pokazywać będzie, jaki obszar sceny
widział fotograf w momencie wykonania fotografii. Wyświetlane natomiast będą inne cechy związane z ustawieniami
aparatu, np. tonowanie do odcieni niebieskiego. (Fot. Roland C. Vogt)
Możliwość wywołania pliku RAW z aktualnymi ustawieniami aparatu zazwyczaj jednak używana jest w
innych celach. Jakich? Wyobraz
my sobie, że na ważnym dla nas zdjęciu dostrzegamy istotny błąd, który
wyniknął z naszej nieuwagi, a którego tak naprawdę łatwo było uniknąć  np. zawiódł automatyczny
balans bieli oraz obszary ciemne wymagają niewielkiego doświetlenia. Jeśli nie mamy czasu na obróbkę
pliku w komputerze, możemy zmienić balans bieli w aparacie na bardziej odpowiadający wymaganiom
sceny, skorygować krzywą tonalną i szybko wprowadzić poprawkę konwertując plik RAW do
korzystniejszej postaci. Wszystko przebiegnie szybko, a na karcie pamięci znajdzie się kopia naszej
fotografii w formacie JPEG do natychmiastowego wykorzystania.
Ustawienia własne  możliwości kreatywnego działania
Jeżeli interesuje nas dokonanie większej liczby zmian, uzyskanie możliwości wglądu w listę parametrów
edycji, a przede wszystkim w efekt modyfikowania ustawień, to najlepszym rozwiązaniem będzie
wykorzystanie banków ustawień własnych. Jego interfejs bardzo przypomina jedno z dwóch dostępnych
w aparatach marki Olympus podręcznych menu ekranowych z nieco zmienioną paletą narzędzi. Fotograf
może zmodyfikować 10 kluczowych parametrów obróbki: rozmiar oraz jakość pliku końcowego, tryb
obrazu (dostępne są tu dokładnie te same ustawienia, co w liście trybów obrazu otwieranych w
normalnym interfejsie Live View), balans bieli, korekta ekspozycji, korekta świateł i cieni, proporcje
kadru, stopień redukcji szumów przy wysokich czułościach ISO, przestrzeń barwna (sRGB lub Adobe
RGB) oraz korekta zniekształceń perspektywicznych (w aparatach, które nią dysponują  narzędzie to
będzie tematem jedenastej części cyklu).
3 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
Korekta zdjęcia zapisanego w formacie RAW przypomina z wyglądu dostosowywanie ustawień aparatu z poziomu
podręcznego menu ekranowego przy nieco zmienionej palecie opcji. I w gruncie rzeczy w dużej mierze tym właśnie jest
 przypominamy, że plik RAW nie jest tak naprawdę obrazem, lecz zestawem danych zarejestrowanych przez matrycę,
które przed zapisaniem jako zdjęcie i wyświetleniem muszą zostać poddane interpretacji.
Wprowadzenie zmian nie powoduje automatycznego dostosowania podglądu zdjęcia. To zapewnia
dopiero naciśnięcie przycisku REC, zgodnie z informacjami podawanymi na wyświetlaczu. Ponadto
również i w tym wypadku ostateczne wprowadzenie do zdjęcia zmian dokonanych w ten sposób
wymaga dodatkowego potwierdzenia. Ważną cechą ustawień własnych edycji jest ich zapamiętywanie
(dlatego też banków ustawień tego typu jest więcej niż jedno). Przy kolejnych użyciach nie trzeba się
zresztą nawet przenosić do panelu sterowania  możliwe jest natychmiastowe zastosowanie
zaprogramowanej wcześniej edycji bez przeprowadzania dodatkowych czynności, co bardzo przyspiesza
pracę.
Bracketing filtrów artystycznych  nigdy jest za póz
no na próby
Ostatnia funkcja dostępna w menu edycyjnym plików RAW aparatów Olympus nosi znajomą nazwę ART
BKT i jest najbardziej bezobsługowa  do tego stopnia, że po jej wybraniu aparat najpierw wykonuje
zlecone mu zadanie, a dopiero potem pyta, czy wygenerowane pliki zachować, czy też usunąć. Jeśli
czytaliście pierwszy odcinek tego cyklu artykułów, to zapewne domyśliliście się już, jaka jest rola
omawianej funkcji: generuje kopie zdjęcia poddawanego edycji przepuszczając je przez wybrane filtry
artystyczne (domyślne ustawienie), a także  jeśli tylko tego chcemy  wszystkie pozostałe tryby
obrazu. I podobnie jak w "normalnym" bracketingu filtrów artystycznych listę tę można swobodnie
definiować, a ustawienia poszczególnych filtrów bazują na tym, jak ustawione są ich odpowiedniki
dostępne pod ustawieniem ART pokrętła trybów pracy aparatu.
4 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
Nagle zapragnąłeś zobaczyć, jak wykonane przez Ciebie zdjęcie wyglądałoby po poddaniu edycji przez określone filtry
artystyczne? Żaden problem  opcja ART BKT oszczędza konieczności przeprowadzania szeregu czynności edycyjnych w
celu wykonania kilku lub kilkunastu różnych odbitek z jednego materiału z
ródłowego.
Obecność tej opcji w menu edycyjnym jest tak naprawdę logiczną konsekwencją jej obecności na liście
filtrów artystycznych - to jednocześnie ukłon w kierunku fotografów preferujących tryb RAW. Bo jeśli już
fotografują oni w cyfrowych negatywach, to dlaczego tylko z tego powodu pozbawiać ich możliwości
łatwego wypróbowania wszystkich filtrów artystycznych dla wybranego zdjęcia? Jeżeli więc jeszcze nie
mieliście okazji sprawdzić, jak spisuje się ten "bajer", z którego aparaty fotograficzne Olympusa są
szczególnie znane, to teraz macie ku temu okazję. Nawet jeżeli normalnie nie przyszłoby Wam do głowy
fotografować w formacie JPEG.
Edycja JPEG i inne zadania
Mamy już za sobą opis możliwości, jakie użytkownicy zaawansowanych aparatów cyfrowych Olympusa
uzyskują w zakresie obróbki plików w formacie RAW bez konieczności siadania przed komputerem.
Jednak możliwości edycji zdjęć za pomocą aparatu nie kończą się wcale na wywoływaniu plików z
rozszerzeniem ORF. Dlatego teraz zajmiemy się możliwościami cyfrowej ciemni w aparacie, związanymi
z obróbką plików JPEG oraz innymi czynnościami edycyjnymi. Przekonacie się sami, że wcale nie
wypadają one gorzej.
[kn_advert]
Obróbka plików w formacie JPEG
Jeśli wybrane do edycji zdjęcie zapisane jest na karcie pamięci aparatu w formacie JPEG lub pary
RAW+JPEG, to wówczas w menu wyboru sposobu pracy z nim aktywna staje się opcja Edytuj JPEG.
Dostępne tam narzędzia różnią się już znacznie od oferowanych przez inne elementy interfejsu aparatu.
W gruncie rzeczy jest to dosyć typowy zestaw korekcyjny: można rozjaśniać zbyt głębokie cienie,
usuwać efekt czerwonych oczu, kadrować fotografię (ze zmianą jej proporcji oraz z zachowaniem ich,
konwertować obraz do postaci czarno-białej i sepiowanej, dopasowywać nasycenie, zmniejszać
rozdzielczość obrazu na potrzeby publikacji go w Sieci oraz korygować zdjęcia portretowe zgodnie z
regułą programu e-Portrait.
5 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
Zestaw narzędzi dostępnych w trybie edycji plików JPEG znacznie bardziej przypomina typowy pakiet usuwający
najczęstsze usterki i błędy w fotografiach wykonywanych przez fotoamatorów. Zapewne z tego samego powodu
narzędzia te w dużej mierze działają w sposób bezobsługowy.
Warto jeszcze wspomnieć o jednym zasadniczym ograniczeniu: narzędzia kadrowania i zmiany proporcji
obrazu działać będą tylko w stosunku do fotografii o natywnych proporcjach boków 4:3. W innym
wypadku funkcja zgłosi nam komunikat błędu.
Nakładka
Bardzo ciekawym narzędziem edycyjnym, niezależnym od edytorów RAW i JPEG, jest Nakładka obrazu.
Funkcja ta umożliwia nakładanie na siebie i zapisanie w postaci osobnego zdjęcia dwóch lub trzech
klatek. Jest to w założeniu odpowiednik tradycyjnej techniki ciemniowej i stanowi alternatywę dla
również dostępnej w wielu aparatach marki Olympus wielokrotnej ekspozycji (narzędzie to będzie
tematem dziesiątego odcinka). Jest tylko jedno ograniczenie: zdjęcia z
ródłowe muszą być zapisane na
karcie pamięci w formacie RAW.
6 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
Podwójna ekspozycja często jest jedynym prostym sposobem uzyskania dokładnie takiego kadru, jaki sobie
zaplanowaliśmy. Jeżeli jednak zdjęcia z
ródłowe wykonywaliśmy w pewnym odstępie czasu, to w zamian możemy
wykorzystać funkcję Nakładki. Odpowiednikiem tego rodzaju działania w fotografii tradycyjnej byłaby technika
podwójnego naświetlania odbitki. (Fot. Ingrid Taylar)
Wybrane fotografie można ze sobą łączyć w rozmaitych proporcjach, regulując ich intensywność w
kompozycji w zakresie od 0,1 do 2,0, gdzie 1,0 stanowi poziom wyjściowy. Im większa wartość
parametru intensywności, tym większy będzie udział zdjęcia w obrazie końcowym. Opisywane narzędzie
można wykorzystywać do tego samego, do czego wykorzystuje się w fotografii technikę wielokrotnej
ekspozycji  z tą różnicą, że operujemy tutaj na obrazach już zarejestrowanych przez aparat.
Zdjęcie w postaci ostatecznej zapisywane jest na karcie pamięci aparatu w takim samym formacie, jaki
aktualnie jest w aparacie ustawiony. Jedyny wyjątek to format RAW  jeżeli to on jest ustawiony,
fotografia końcowa zostanie automatycznie zapisana jako para JPEG (jakość LN) + RAW. Warto w tym
momencie zauważyć, że zapisywanie połączonych obrazów w postaci RAW'ów to także sposób na
obejście ograniczenia trzech zdjęć: wystarczy połączone fotografie potraktować jako z
ródło do kolejnej
nakładki i dodać następne kadry.
Notatki głosowe
Ostatnia pozostała do omówienia funkcja nie należy wprawdzie dosłownie do grupy narzędzi
edytujących obraz, ale z uwagi na to, że umieszczona została ona w menu Edycja, to również i jej
należy się kilka słów. Chodzi o możliwość dodawania (i usuwania) notatek głosowych do zdjęć w
obydwu formatach, która znajduje się pod trzecią opcją menu Edycja > Wybierz zdjęcie oznaczoną
piktogramem mikrofonu. Notatka głosowa nagrywana jest z użyciem mikrofonu wbudowanego a aparat
i może mieć do 30 sekund długości.
7 z 8 2015-08-15 22:31
Cyfrowa ciemnia w aparacie z Olympusem - edycja gotowych zdjęć http://www.swiatobrazu.pl/cyfrowa-ciemnia-w-aparacie-z-olympusem...
Notatki głosowe to narzędzie, którego użycie warto rozważyć w sytuacji zagrożenia zgubieniem ważnej fotografii wśród
wielu innych wyglądających podobnie. Można je też wykorzystać do zarejestrowania różnych ważnych informacji
związanych ze zdjęciem lub okolicznościami jego wykonania, a niekoniecznie widocznymi w kadrze.
Funkcja nagrywania notatek dz
więkowych jest dokładnym odpowiednikiem identycznie działającej
funkcji dostępnej podczas tradycyjnego przeglądania zdjęć zapisanych w aparacie. Do menu Edycja
trafiła dla zapewnienia wygody osobom korzystającym z edytora i pragnącym w jakiś sposób wyróżnić
przetworzone przez siebie fotografie.
www.swiatobrazu.pl
8 z 8 2015-08-15 22:31