SKAA
Y MAGMOWE
" Powstają w wyniku krzepnięcia magmy
" magma  gorący, naturalny stop krzemianowy, rzadziej węglanowy,
siarczkowy lub tlenkowy, znajdujący się w głębi skorupy ziemskiej, powstały
na skutek częściowego wytapiania skał litosfery
" lawa  magma, która wydostała się na powierzchnię ziemi
" Skały głębinowe powolna krystalizacja magmy w głębi skorupy ziemskiej
" Skały wylewne zastyganie lawy na powierzchni ziemi lub tuż pod nią
" Skład mineralny
" Minerały główne: kwarc, skalenie, skaleniowce, miki, pirokseny, amfibole,
oliwiny
" Minerały poboczne (ok. 5%): magnetyt, hematyt, cyrkon, apatyt itd.
" Minerały akcesoryczne  granaty, turmaliny, fluoryty itd.
" Tekstura
" Fanerokrystaliczna
" Równoziarnista (grubo-, średnio- i drobnoziarnista)
" Nierównoziarnista
" Specjalna  pismowa  powstaje w wyniku równoczesnej krystalizacji
skalenia i kwarcu
" Specjalna  diabazowa  plagioklazy występują jako kryształy
własnokształtne, a pirokseny jako kryształy obcokształtne
" Afanitowa  ciasto skalne
" Porfirowa  z fenokryształami
" tekstura szklista  typowa dla skał wylewnych bogatych w krzemionkę
" w obrębie tekstur kierunkowych wyróżnia się teksturę fluidalną, w obrębie
porowatych  miarolityczną, pęcherzykowatą i migdałowcową
Skały głębinowe

Tekstura: zawsze fanerokrystaliczna

Przy bardzo wolnym stygnięciu stopu jest dużo czasu na krystalizację, tworzą się
większe kryształy, co daje tekstury gruboziarniste

Tekstury drobnoziarniste świadczą o stosunkowo szybkim stygnięciu stopu i
niewielkiej ilości czasu na krystalizację

Tekstury nierównoziarniste świadczą o zmiennych warunkach krystalizacji

Podział na ziarna duże i małe
1. Powolne stygnięcie stopu na większych głębokościach
2. Wydz
wignięcie ciała magmowego ku górze  ciało stygnie szybciej
SKAA
Y FELSYTOWE
Granitoid/sjenitoid Tekstura Skład Inne Zdjęcia
strzegomski Fanerokrystaliczna Kwarc, skalenie, biotyt W okolicach Strzegomia
różnoziarnista, bezładna  hornblenda; Sobótka 
brak hornblendy, więcej
skaleni alkalicznych
strzeliński Fanerokrystaliczna Kwarc, skalenie, biotyt -
drobnoziarnista, bezładna
karkonoski Fanerokrystaliczna Kwarc, skalenie, biotyt, Często widoczne
nierównoziarnista różowy skaleń drobnoziarniste skupienia
potasowy z białą minerałów ciemnych
obwódką (szliry)
plagioklazową
kudowski Nierównoziarnista, lekko Ciemnoczerwony Powstał w wyniku
kierunkowa hematyt, kwarc, reomorfizmu (wzrost
plagioklazy, skaleń mobilności skał w wyniku
potasowy, biotyt, podwyższenia
amfibole temperatury)
tatrzański Fanerokrystaliczna Plagioklaz, kwarc, -
średnio- lub chloryt, biotyt;
drobnoziarnista, bezładna miejscami odmiany z
lub lekko kierunkowa dużymi różowymi
skaleniami potasowymi
rapakiwi Nierównoziarnista, Owalne Pochodzi ze Skandynawii
poikilitowa różowoczerwone
skalenie potasowe
otoczone zieloną
obwódką i
poprzerastane
kwarcem, hornblendą i
biotytem
narzutowy - - Eratyki czwartorzędowe
sjenitoid (monzonit z Nierównoziarnista, Czarne hornblendowe -
Kośmina) kierunkowa tło i białe, duże
kryształy skaleni oraz
biotyt
SKAA
Y POŚREDNIE, MAFICZNE, ULTRAMAFICZNE
Skała Tekstura Skład Inne Zdjęcie
Diorytoid (dioryt z Drobnoziarnista, Wydłużone kryształy -
Przedborowej) bezładna hornblendy, biotyt,
plagioklazy
Gabroid Średnio- lub Plagioklazy, pirokseny -
gruboziarnista
Anortozyt/labradoryt Grubo- lub Więcej plagioklazów niż Anortozyty lub
średnioziarnista piroksenów labradoryty o
specyficznej cesze -
irydyzacji
Perydotyt Gruboziarnista Oliwiny, pirokseny, Ultramaficzne, z górnego
hornblendy; zawierają płaszcza Ziemi
złoża metali, np. chromu
Skały wylewne

Tekstura: porfirowa, afanitowa lub szklista; zbite lub pęcherzykowate, czasem
migdałowcowe; często fluidalne

Tekstura afanitowa świadczy o szybkim stygnięciu stopu

Szkliwo wulkaniczne powstaje w wyniku szybkiego zestalania się stopu
krzemianowego

Tekstura porfirowa: w głębi ziemi, w uprzednio wytopionym stopie, krystalizują
minerały o postaci własnokształtnej, po czym na skutek podniesienia się magmy
temperatura gwałtownie spada, stop krzepnie szybko i nie ma czasu na wzrost
kryształów do rozmiarów makroskopowo widocznych

Skały subwulkaniczne: powstają z magmy przed wydostaniem się jej na
powierzchnię Ziemi (t. gł. porfirowe, fanerokrystaliczne drobnoziarniste, zbite
i bezładne)
Nazwa Cechy Występowanie Zdjęcie
SKAA
Y WULKANICZNE FELSYTOWE
Ryolitoidy sudeckie (porfir Fenokryształy kwarcu, skaleni Sudety; towarzyszą im osady
kwarcowy) (czasem biotytu), tekstury piroklastyczne - tufy
porfirowe lub afanitowe, tło
skalne od kremowego do
brunatnoczerwonego
Ryolitoidy krakowskie (porfir Bardzo drobne fenokryształy Krzeszowice; towarzyszą im
kwarcowy) kwarcu, skalenia, biotytu, tło tufy filipowickie
skalne czerwone lub zielonkawe
Trachitoidy (porfir bezkwarcowy) Fenokryształy skaleni, biotytu, Góry Kaczawskie
minerałów ciemnych; tekstura
czasem fluidalna
Porfiry bałtyckie Czerwone tło skalne, Pochodzą z dna Bałtyku; głazy
fenokryształy czerwonych narzutowe
skaleni i kwarcu; naroża
 obtopione
Porfir alandzki Czerwonobrunatne tło skalne, Pochodzą z Wysp Alandzkich;
duże fenokryształy skalenia (z głazy narzutowe
obwódką) i kwarcu
SKAA
Y WULKANICZNE POŚREDNIE I MAFICZNE
Andezytoidy Tekstura porfirowa, bezładna, Karpaty, Pieniny
igiełkowate kryształy
hornblendy, jasnoszare skalenie
Bazaltoidy Tekstura zbita, afanitowa, Dolny Śląsk
fenokryształy piroksenów i
amfiboli oraz ciemne
plagioklazy, czasem oliwiny
Melafiry krakowskie Tekstura afanitowa, Kraków
pęcherzykowata, pory
wypełniane wtórnie przez kalcyt,
ciasto skalne czerwone lub
brunatne
Melafiry sudeckie Pory wypełniane przez Sudety
chalcedon, szare lub
szarozielone ciasto skalne
Skały żyłowe

Tworzą tak zwane żyły, czyli wypełnienia szczelin skalnych
SKAA
Y ŻYA
OWE FELSYTOWE, POŚREDNIE I MAFICZNE
Skała Tekstura Skład Geneza/występ. Zdjęcie
Pegmatyty Fanerokrystaliczna, Kwarc, skalenie, muskowit Ostatni etap
gruboziarnista, u krystalizacji magmy;
pegmatytów mogą przecinać
granitoidowych: masywy granitoidowe
pismowa
Aplity Drobnoziarniste Minerały jasne: kwarc, Mogą przecinać
skalenie, muskowit; masywy granitoidowe
 cukrowata powierzchnia
Diabazy Diabazowa Plagioklazy i pirokseny Nowa Ruda (wyraz
na t.
diabazowa),
Niedz
wiedzia Góra (t.
drobnoziarnista)