Skały magmowe powstają wskutek zastygania stopu
krzemianowego zwanego magmą, (w głębi skorupy ziemskiej)
lub lawÄ…, (na powierzchni ziemi).
żðSkaÅ‚y magmowe plutoniczne (gÅ‚Ä™binowe) - powstajÄ… w wyniku
krystalizacji magmy w głębszych strefach skorupy ziemskiej, przy
powolnym spadku ciśnienia i temperatury.
żð SkaÅ‚y magmowe wulkaniczne (wylewne) - powstajÄ… z magmy
wylewajÄ…cej siÄ™ na powierzchniÄ™ ziemi (z lawy), towarzyszy
temu bardzo szybki spadek ciśnienia i temperatury oraz
gwałtowne odgazowanie.
żð SkaÅ‚y magmowe subwulkaniczne (poÅ›rednie, żyÅ‚owe) -
powstają z magmy krystalizującej na niewielkich głębokościach
od powierzchni ziemi, przy umiarkowanym ciśnieniu i powolnym
spadku temperatury.
Øð KwaÅ›ne > 65% SiO2
Øð ObojÄ™tne 52%-65%
Øð Zasadowe 52%-40%
Øð Ultrazasadowe< 40%
SiO2
40% 52% 65% 71%
ciekła lepka
BBAZALT ANDEZYT DACYT RYOLIT
ZASADOWE OBOJ
TNE KWAÅšNE
Struktura  sposób wykształcenia składników skały
" Stopień krystaliczności
" Wielkość i kształt kryształów
" Wzajemne stosunki między składnikami
Pełnokrystaliczna (holokrystaliczna)
wszystkie składniki dobrze wykształcone.
Charakterystyczna dla skał głębinowych i żyłowych
Częściowo krystaliczna (hipokrystaliczna) - skała jest
zbudowana ze szkliwa wulkanicznego i kryształów. Struktura
charakterystyczna dla skał subwulkanicznych i wylewnych.
Szklista - (hialinowa) - skała jest zbudowana wyłącznie ze
szkliwa wulkanicznego. Struktura charakterystyczna dla skał
wylewnych. Z biegiem czasu następuje odszklenie
(dewitryfikacja) czyli przekrystalizowanie.
Jawnokrystaliczna (holokrystaliczna) - kryształy są
widoczne gołym okiem. Jest to struktura charakterystyczna
dla skał głębinowych i niektórych skał żyłowych. Ze
względu na wielkość ziaren mineralnych wyróżnia się
strukturÄ™:
grubokrystalicznÄ… (>5 mm)
średniokrystaliczną (2-5 mm)
drobnokrystalicznÄ… (<2 mm)
Skrytokrystaliczna (afanitowa) - kryształy nie są
dostrzegalne makroskopowo (gołym okiem).
W uproszczeniu można przyjąć, że struktura afanitowa
charakteryzuje skały wulkaniczne.
równokrystaliczna (wszystkie ziarna mineralne
mają podobna wielkość)
nierównokrystaliczna (duże kryształy występujące w
drobno-ziarnistym tle skalnym).
Øð porfirowata wÅ›ród minerałów o mniejszych
rozmiarach jeden lub dwa minerały charakteryzują się
większymi rozmiarami (charakterystyczna dla skał
głębinowych i żyłowych)
Øð porfirowa odznacza siÄ™ obecnoÅ›ciÄ…
drobnokrystalicznego tła (tzw. ciasto skalne) oraz
swobodnie rozrzuconych w nim parakryształów
(charakterystyczna jest dla skał wylewnych).
Prakryształy są ziarnami minerałów, powstałymi we
wcześniejszej fazie krystalizacji (przed erupcją), ciasto
skalne to afanitowa lub szklista masa zakrzepła po
erupcji.
Stopień uporządkowania:
Stopień wypełnienia:
" bezładna
" Masywna (zbita)
" kierunkowa
" porowata
Wylewna Bazalt
Andezyt
Riolit Dacyt
Glebinowa
Granodioryt Perydotyt
Granit Dioryt Gabro Dunit
Muskowit
Kwarc
Plagioklaz
80
Skalen
60
potasowy
Sodowy
Oliwin
%
40
objetosci
20
Amfibol
Biotyt
0
700 0C
1400 0C
Wzrost temperatury krystalizacji
Wzrost zawartosci Ca, Mg i Fe
75 % 45 %
45 %
45 %
Wzrost zawartosci krzemionki
Wzrost zawartosci K, Na i Al
y
w
o
i
n
p
a
W
n
e
s
k
ro
Pi
" Plutoniczna
" Minerały: kwarc, ortoklaz, muskowit, biotyt
" Tekstura: masywna, bezładna
" Struktura: pełnokrystaliczna
" Plutoniczna
" Minerały: plagioklazy, ortoklaz, amfibole
" Tekstura: masywna, bezładna
" Struktura: pełnokrystaliczna
" Plutoniczna
" Minerały: pirokseny, plagioklazy, amfibole, oliwin, kwarc
" Tekstura: masywna, bezładna
" Struktura: pełnokrystaliczna
" Plutoniczna
" Minerały: ortoklaz, amfibole, pirokseny, biotyt
" Poniżej 5% kwarcu
" Tekstura: masywna, bezładna
" Struktura: pełnokrystaliczna
" Żyłowa
" Szare ciasto skalne
" Minerały: skalenie (50%), amfibole (50%)
" Żyłowa
" Szare, czerwone ciasto skalne
" Minerały: skalenie, kwarc, miki
" Drobne ziarna
" Wulkaniczna
" Czarne ciasto skalne
" Minerały: pirokseny, plagioklazy
" Tekstura zbita lub porowata
" Wulkaniczna
" Czerwone, fioletowo- szare, brunatne ciasto skalne
" Minerały: skalenie, pirokseny