Kolej –

Kolej – czynnik

integracji

regionu

regionu

Przyszłość transportu szynowego w regionie

Przyszłość transportu szynowego w regionie

Piotr Szałkowski

Kolej – czynnik integracji regionu

Kolej – czynnik integracji regionu



Rola kolei w regionalnym systemie
transportowym – stan obecny



Dlaczego pociągi dalekobieżne omijają Łódź



Przyczyny słabej pozycji kolei regionalnej



Zintegrowany system transportu dla regionu



Łódzki węzeł kolejowy - dziś i jutro



Kolej aglomeracyjna - czy potrzebna ?



Duopolis Warszawa – Łódź: pierwsza faza?



Łódź jako węzeł transportu intermodalnego



Wnioski końcowe

Program prezentacji:

Połączenia dalekobieżne

Połączenia dalekobieżne



Połączenia międzynarodowe

–

Warszawa – Praha – jedyne połączenie bezpośrednie

–

Berlin, Bruksela - z przesiadką w Kutnie – brak
dogodnych skomunikowań

–

Wiedeń, Budapeszt, Bratysława - z przesiadką
w Zawierciu – brak dogodnych skomunikowań



Połączenia międzyregionalne

–

Łódź – Warszawa – jedyna dostateczna oferta,
zbyt długi czas jazdy, poprawa od 2008 roku

–

inne aglomeracje – mała ilość połączeń bez
regularnego taktu, czas jazdy niekonkurencyjny
w stosunku do samochodu

Połączenia lokalne

Połączenia lokalne



Koleje regionalne

–

zbyt długie czasy dojazdu, brak regularnego taktu

–

zbyt mało połączeń w ciągu doby dla większości relacji

–

tabor nie dostosowany do bieżących potrzeb, niski
komfort

–

wysokie koszty dostępu do torów na mniej
uczęszczanych liniach

–

brak skomunikowania z innymi rodzajami transportu

–

brak dobrego styku z komunikacją miejską w Łodzi

–

brak nowoczesnych rozwiązań taryfowych



Kolej aglomeracyjna

–

brak oferty i możliwości jej realizacji z powodów
infrastrukturalnych.

Dlaczego pociągi dalekobieżne

Dlaczego pociągi dalekobieżne

omijają Łódź

omijają Łódź



niska mobilność łodzian - prawda czy fałsz?



położenie z dala od ważnych linii kolejowych



kształt węzła kolejowego - brak dobrego tranzytu,
wydłużony czas przejazdu



zły stan infrastruktury - za mała prędkość



trwałe, wieloletnie niedostrzeganie potrzeb Łodzi przez
władze centralne i dyrekcję PKP



brak gotowości poważniejszego finansowania



brak skutecznego działania lokalnych władz na rzecz
poprawy stanu transportu kolejowego



brak mechanizmów rynkowych w PKP (oddawanie pola
konkurencji bez walki)

Przyczyny słabej pozycji

Przyczyny słabej pozycji

kolei regionalnych

kolei regionalnych



przebieg i stan techniczny linii kolejowych w regionie



wysoki koszt dostępu do torów na niektórych liniach



przestarzały tabor - niski komfort, pojemność

niedopasowana do potrzeb, duże zużycie energii



słaba pozycja Łodzi jako stolicy regionu



niedostateczna oferta - oddanie pola konkurencji



brak dobrego skomunikowania z innymi przewoźnikami



brak styku z transportem miejskim



niska jakość obsługi pasażera (brak konkurencji)



brak jednolitej polityki wobec transportu w regionie



brak jasnej wizji dla zmiany obecnej sytuacji

Koleje w łódzkiem - perspektywy

Koleje w łódzkiem - perspektywy



Podstawowa relacja Łódź – Warszawa – realna szansa
na poprawę przed 2010 rokiem



Projekt połączenia Warszawa – Wrocław – szansą dla
Łodzi na pierwszą szybką kolej



Zintegrowany system transportu – rozwiązanie
większości problemów kolei regionalnej



Kolej aglomeracyjna – nowa jakość w transporcie
miejskim w Łodzi



Rozbudowa łódzkiego węzła dla potrzeb aglomeracji -
korzyści dla ruchu tranzytowego



Łódź – centrum transportu intermodalnego

Jaka przyszłość

Jaka przyszłość

dla kolei

dla kolei

regionalnej ?

regionalnej ?

Szkielet regionalnego

zintegrowanego systemu

transportowego

Idea zintegrowanego systemu

Idea zintegrowanego systemu

transportowego dla regionu

transportowego dla regionu



Integracja rozproszonej struktury osadniczej w jeden spójny
organizm



Podniesienie znaczenia Łodzi jako stolicy regionu



Poprawa dostępności Łodzi w skali kraju i Europy



Przyspieszenie rozwoju całego regionu dzięki zwiększeniu
mobilności mieszkańców



Obniżenie całkowitych kosztów transportu



Uchronienie centrum Łodzi przed zakorkowaniem

1. Cele strategiczne

Zintegrowany system transportu

Zintegrowany system transportu



Maksymalne wykorzystanie istniejącej infrastruktury.



Optymalizacja kosztów inwestycyjnych w stosunku do
planowanych efektów.



Zapewnienie sprawnej przelotowości łódzkiego węzła
kolejowego we wszystkich kierunkach.



Przybliżenie kolei do miasta poprzez stworzenie wielu
punktów styku z miejską siecią transportową.



Wykorzystanie kolei regionalnej do przejęcia części
ruchu aglomeracyjnego wzdłuż tras swojego przebiegu,
zwłaszcza przy podróżach pomiędzy odległymi
dzielnicami.

2. Założenia do projektowania

Zintegrowany system transportu

Zintegrowany system transportu



Wzrost udziału transportu publicznego przy podróżach

pomiędzy Łodzią a miejscowościami w regionie.



Odciążenie centrum miasta z tranzytowego

i docelowego ruchu prywatnych samochodów.



Polepszenie dostępności centrum miasta



Znaczne skrócenie łącznego czasu podróży dzięki

prowadzeniu pociągów regionalnych przez ważne węzły

komunikacyjne wewnątrz aglomeracji w połączeniu

z dobrym skomunikowaniem w tych węzłach

z transportem miejskim.



Zwiększenie ilości kolejowych połączeń dalekobieżnych

dzięki możliwości przeprowadzenia większej ilości

pociągów tranzytowych przez Łódź.

3. Oczekiwane efekty

Zintegrowany system transportu

Zintegrowany system transportu



system węzłów komunikacyjnych (przesiadki)



podsystemy transportowe obsługujące węzły



powiązania z ruchem ponadregionalnym



współistnienie z transportem towarowym



zarządzanie i marketing



tabor dla ruchu regionalnego i miejskiego



system taryfowy

4. Kolej regionalna jako szkielet systemu

Łódzki węzeł kolejowy - dziś i jutro

Łódzki węzeł kolejowy - dziś i jutro



Historycznie ukształtowany przebieg linii
w regionie nie zaspokaja potrzeb Łodzi



Kształt obecny i pożądany – czego brakuje



Linia średnicowa – jaki wariant ?



Główny dworzec (czy potrzebny ?)

(wady i zalety różnych lokalizacji)



Główne kolejowe trasy wylotowe z miasta

(kierunki ważne dla ruchu lokalnego i dalekobieżnego)



Rozbudowa – korzyści nie tylko dla Łodzi

–

Kolej aglomeracyjna

–

Ruch tranzytowy

–

Transport towarowy

Węzeł - historia

Węzeł - historia

1847

1866

1902

1903

1924

1931

1941

1944

1930

1933

węzeł

-

waria

nty

2 warianty linii średnicowej

2 warianty linii średnicowej

Ł. Fabryczna

Ł. Widzew

Ł. Kaliska

aglomeracja

aglomeracja

Linia średnicowa – w tunelu

Linia średnicowa – w tunelu



Wady

–

bardzo wysoki koszt inwestycji - konieczne odgałęzienie na
północ dla zapewnienia tranzytu na kierunku N-S, dla potrzeb
ruchu lokalnego potrzebne więcej niż 2 tory oraz podziemne
przystanki pośrednie

–

większość środków dla specjalistycznych firm zewnętrznych

–

długi czas budowy

–

wysoki koszt utrzymania całej infrastruktury podziemnej

–

konieczność dużego zagłębienia (drgania, obciążenie)

–

mniej punktów styku z transportem miejskim

–

dworzec Fabryczny poza główną osią N-S (brak styku z ŁTR)

–

mała przydatność dla transportu wewnątrz aglomeracji w
przypadku wybudowania w wersji łączącej tylko Dw. Kaliski
z Dw. Fabrycznym

Linia średnicowa w tunelu – c.d.

Linia średnicowa w tunelu – c.d.



Zalety

–

najszybszy przejazd tranzytem W-E

–

niewielka ingerencja w tkankę miasta

–

dobry dla szybkich kolei (brak problemu z hałasem)

–

dworzec w centrum blisko ulicy Piotrkowskiej
(Fabryczny)

Linia średnicowa – wariant II

Linia średnicowa – wariant II



Wady

–

potrzebne więcej niż 2 tory (duży ruch aglomeracyjny)

–

duża ingerencja w strukturę miasta (wywłaszczenia)

–

duży zakres i koszt inwestycji dla zapewnienia integracji z
transportem miejskim (dworzec, nowe węzły komunikacyjne)

–

marginalizacja roli dworca Fabrycznego do obsługi wyłącznie
ruchu regionalnego (ew. do Warszawy)

–

większa odległość dworca w centrum od ul. Piotrkowskiej

W tym wariancie większa część trasy biegłaby na powierzchni,
głównie w wykopie. Tylko nieco ponad 1 km znalazłby się w 
tunelu (odcinek pod rondem Waryńskiego i pomiędzy ulicami
Franciszkańską i Zachodnią.

Linia średnicowa – wariant II c.d.

Linia średnicowa – wariant II c.d.



Zalety

–

więcej potencjalnych miejsc pracy przy budowie dla Łodzian

–

większa korzyść dla systemu kolei miejskiej

–

szybszy zwrot kosztów inwestycji (większe wykorzystanie)

–

dobra integracja kolei z transportem miejskim

–

bezpośredni styk dworca w centrum z ŁTR-em

–

lepszy tranzyt kolejowy w relacjach N-S (szybszy, bez
konieczności zmiany kierunku jazdy)

–

skrócenie odległości kolejowej do Kutna o ok. 5 km (opcja)

–

rozwiązanie większości problemów komunikacyjnych okolic
kompleksu „Manufaktury” (przebudowa układu komunikac.)

–

dobry dojazd spoza Łodzi do CKDAM i UŁ

–

uporządkowanie przestrzeni w wielu fragmentach miasta

–

nowe szybkie połączenia międzydzielnicowe (Retkinia/Teofilów
- Centrum - Widzew - Olechów)

Kolej aglomeracyjna

Kolej aglomeracyjna

budować czy nie ?

budować czy nie ?



Możliwe kierunki rozwoju Łodzi



Szybki wzrost roli metropolitalnej?



Rozwój przestrzenny - jaki model?



Rewitalizacja centrum - środki, czas, efekty



Wzrost zamożności - jaki model konsumpcji?



Zaspokajać tylko popyt czy go kształtować?



Analiza SWOT

Pytania podstawowe

Kolej aglomeracyjna - zalety

Kolej aglomeracyjna - zalety



poprawa integracji na poziomie ponadaglomeracyjnym



wzrost rentowności kolei regionalnych



skrócenie średniego czasu podróży



większy komfort, większa prędkość handlowa



dobra integracja z innymi środkami transportu, także
z kolejami dalekobieżnymi



mniejszy koszty bieżącej eksploatacji liczony na 1 pskm



odciążenie centrum z ruchu samochodowego



kontrolowanie przestrzennego rozwoju aglomeracji
(stymulowanie liniowego rozwoju)



uporządkowanie przestrzeni w dużej części miasta,
likwidacja wysp zdegradowanej tkanki miejskiej



wytworzenie nowych korytarzy komunikacyjnych

Kolej aglomeracyjna - wady

Kolej aglomeracyjna - wady



duże początkowe koszty inwestycyjne



konieczność zajęcia zupełnie nowych terenów



lokalne zwiększenie zagrożenia hałasem



miejscowe przerwania ciągłości przestrzennej

Kolej aglomeracyjna - szanse

Kolej aglomeracyjna - szanse



duże wsparcie ze środków unijnych i budżetu
centralnego



zgodność koncepcji z akceptowanymi
i racjonalnymi trendami



wsparcie centralne jako efekt wdrażania
założeń NPR (prawo, finansowanie)



planowane wydzielenie PLK z PKP



koncepcja nie jest związana z żadną opcją
polityczną

Kolej aglomeracyjna - zagrożenia

Kolej aglomeracyjna - zagrożenia



brak uregulowań prawnych sprzyjających
integracji transportu w skali regionu



słaby budżet lokalny - brak możliwości
współfinansowania dużego projektu



słaby PR - brak społecznego poparcia dla
wybranego kierunku inwestowania



niemożność przewidzenia kierunków rozwoju w
perspektywie 20 lat



konflikt (mentalny) interesów z PKP

Zintegrowany System Transportu

Zintegrowany System Transportu

skala przedsięwzięcia

skala przedsięwzięcia



Działania Inwestycyjne:

–

gruntowna modernizacja istniejącej infrastruktury

–

budowa zupełnie nowych linii

–

budowa węzłów komunikacyjnych



Działania organizacyjne:

–

wypracowanie zasad współpracy lokalnych
samorządów

–

nowy podmiot zarządzający transportem w skali
województwa

–

całkowita reorganizacja lokalnej komunikacji
miejskiej

Duopolis Warszawa - Łódź

Duopolis Warszawa - Łódź

pierwszy etap integracji ?

pierwszy etap integracji ?



Modernizacja linii Warszawa-Łódź - skrócenie

czasu podróży



Nowy tabor - nowi klienci efektem poprawy

jakości usługi



Zintegrowany system transportu – łatwiejszy

dojazd do stolicy nie tylko dla Łodzian



Kolej regionalno-aglomeracyjna - większa

dostępność dworców szybkiej kolei



Skrócenie łącznego czasu podróży - wzrost

ilości codziennych dojazdów koleją do stolicy

Łódź jako kolejowy węzeł

Łódź jako kolejowy węzeł

transportu intermodalnego (TI)

transportu intermodalnego (TI)



Stan obecny:

–

terminal kontenerowy o dużej pojemności

–

stacja rozrządowa

–

słaba infrastruktura linii kolejowych

–

mały udział TI w transporcie towarowym



Perspektywy i szanse:

–

centralne położenie Łodzi

–

bliskość drogowych węzłów komunikacyjnych

–

duża liczba firm logistycznych w regionie

–

sprzyjanie rozwojowi TI na szczeblu centralnym,
perspektywa znacznego wsparcia kapitałowego

Wnioski

Wnioski

Sprawny zintegrowany system transportu

–

lepsza integracja całego regionu

–

wieksza mobilność mieszkańców (zwłaszcza spoza
aglomeracji)

–

zwiększenie lokalnego ruchu turystycznego,

–

mniejszy popyt na transport indywidualny (mniejsze
koszty zewnętrzne)

–

sprawniejsze zarządzanie i planowanie w dziedzinie
transportu

–

obniżenie globalnych kosztów logistycznych
w transporcie publicznym

–

odzyskanie wielu milionów godzin przeznaczanych
w skali roku na dojazdy (ekonomiczny efekt skali
spowoduje wymierny wzrost popytu na inne dobra)

Wnioski c.d.

Wnioski c.d.



Kolej aglomeracyjna – zalety

–

skrócenie średniego czasu podróży

–

zmniejszenie bieżących kosztów utrzymania
transportu miejskiego

–

zbliżenie ośrodków regionalnych z Łodzią

–

poprawa połączeń ponadregionalnych

–

zbliżenie Łodzi do Warszawy i vice versa

Dziękuję za uwagę.

Dziękuję za uwagę.

Pytania ?

Pytania ?