FIZJOTERAPIA W

SCHORZENIACH

REUMATYCZNYCH

Witam.

Przesyłam obiecane materiały i literaturę.

1.. Adam Rosławski "Ćwiczenia lecznicze i

rekreacja fizyczna w chorobach

reumatycznych" AWF Wrocław 1998

2.. Adam Rosławski "Podstawy fizjoterapii w

chorobach reumatycznych" AWF Wrocław 1998

3.. W.Dega, K. Milanowska "Rehabilitacja

medyczna" PZWL 1993

4.. Andrzej Kwolek "Rehabilitacja medyczna"

tom 2, Urban&Partner Wrocław 2003

Program leczenia

usprawniającego w RZS i innych

schorzeniach reumat.

Zapobieganie deformacjom
Korekcja istniejących deformacji
Leczenie miejscowe celowane na
najważniejszy odcinek
Wyrobienie i utrwalenie
prawidłowych stereotypów
kompensacyjnych

Fizjoterapia w okresie zaostrzenia

choroby RZS

Farmakoterapia (p/bólowa i p/zapalna)
prawidłowe ułożenie chorego w łóżku (łóżko
wysokie, twarde, równe):



Na plecach,



Na boku



Na brzuchu (2-3 x dz. po 30 min)

Ćwiczenia oddechowe (leząc na wznak, lub siedząc)
Ćwiczenia bierne
Ćwiczenia izometryczne
Ćwiczenia kontrlateralne
Ćwiczenia wspomagane
Ćw czynne w odciązeniu i samowspomagane
Ćwiczenia czynne wolne

NIE!

TAK

Ułożenie na plecach

Ułożenie na boku

NIE!

TAK

TAK

NIE!

Fizjoterapia w okresie podostrym i

remisji choroby RZS

Ćwiczenia w odciążeniu
Ćwiczenia w odciążeniu z oporem
Ćwiczenia rozciągające (redresja, PIR,
autoredresja, wyciągi)
Ćwiczenia samowspomagane,
Ćwiczenia czynne wolne (bóle podczas
ćwiczeń i do 2 godzin po ich
zakończeniu; ćwiczenia tylko w
pozycjach izolowanych tzn. leżenie, siad)
prowadzone grupowo lub indywidualnie
Ćwiczenia oddechowe i izometryczne

W RZS i innych

Zaleca się leczenie usprawniające
skoncentrowane, obejmujące równocześnie
wszystkie trzy kierunki działania:
przeciwbólowe, rozluźniające i
odciążające,



do 6 tygodni 2 razy w ciągu roku w warunkach
ambulatoryjnych i 1 raz w formie leczenia
sanatoryjno-balneologicznego.



W przerwach między okresami
skoncentrowanego leczenia ćwiczenia
usprawniające w domu.

Leczenie farmakologiczne musi być
kontynuowane według wskazań reumatologa

Wpływ ćwiczeń na mięśnie:

Zwiększają siłę, masę, wytrzymałość i
elastyczność mięśni
Sprawnie działająca pompa mięśniowa
ułatwia odpływ krwi żylnej do serca
Odpływ krwi żylnej i chłonki usprawnia
dopływ do mięśni i tkanek krwi
tętniczej bogatej w składniki odżywcze
i tlen – poprawia to zdolność mięśni do
pracy, wysiłku, usprawnia dynamikę
krążenia, poprawia trofikę tkanek.

Wpływ ćwiczeń na funkcję stawów:

Lepsze odżywienie stawów (chrząstki)
Zwiększa się zakres ruchów w stawie
Poprawia uwapnienie kości (poprawa

wytrzymałości mechanicznej kości)
Zapobieganie/likwidowanie przykurczów

w stawie (mięśniowo-więzadłowych,

stawowych)
Zapobiegają zwyrodnieniom chrząstki

stawowej
Zapobieganie obrzękom i powikłaniom

zakrzepowym
Zapobieganie nadmiernej spastyczności
Zapobiegają odleżynom

ZZSK

„

Jeśli chory na zzsk. ma

sztywnieć, to niech sztywnieje
jak najpóźniej i w pozycji jak
najbardziej dla niego
korzystnej".

Zmniejszenie pochylenia miednicy powoduje
zniesienie lordozy lędźwiowej oraz wyprost w
stawach biodrowych. Kręgosłup w odcinku
piersiowym zgina się ku przodowi. Zmienia się
ustawienie łopatek co ogranicza funkcjonalnie
zakres zgięcia ramion.

Dla utrzymania szerokiego pola widzenia
pacjent odgina głowę ku tyłowi, zwiększając
lordozę szyjną.

Przykurcz w stawach biodrowych kompensuje
pacjent w pozycji stojącej przez zgięcie w
stawach kolanowych i skokowych
Mm pośladkowe wielkie i brzuszne są
rozluźnione na skutek zbliżenia przyczepów a
mm grzbietu w odcinku piersiowym rozciągnięte

Program leczniczego

usprawniania w ZZSK

opóźnienie procesu usztywniania i
zapobieganie deformacjom
leczenie istniejących deformacji,
poprawienie siły mięśni kręgosłupa,
wypracowanie możliwie prawidłowej
kompensacji,
utrzymanie sprawności oddechowej

I
etap

1. opóźnienie procesu usztywniania i

zapobieganie deformacjom

II
etap

III
etap

2. Leczenie istniejących deformacji

metody redresji przykurczu stawów

biodrowych

Metoda I

Metoda
II

3. wzmocnienie siły mięśni kręgosłupa

• Ćwiczenia izometryczne mięśni

brzucha

łączone z ćwiczeniami dynamicznymi kk

dolnych

• Ćwiczenia oporowe mm łopatkowych

• Ćwiczenia ogólnie usprawniające

Ćwiczenia oddechowe

Opóźniają zesztywnienie klatki
piersiowej
Poprawiają proces oddychania

Objawy zwyrodnienia stawu

biodrowego

Osłabienie siły kończyn dolnych
Ból na początku powysiłkowy , później

spoczynkowy promieniujący do

pachwiny, kręgosłupa i kolana
Ograniczenie ruchów w stawie

biodrowym:



rotacji wewn. i odwodzenia w zgięciu biodra



wyprostu lub nadwyprostu



rotacji wewn. i odwodzenia w wyproście uda

Utrwala się przykurcz w zgięciu,

przywiedzeniu i rotacji zewnętrznej

Leczenie coxarthrosis:

Zachowawcze



Farmakoterapia



Fizjoterapia

Operacyjne:



Usztywnienie stwu (artrodeza)



Alloplastyka

Cel fizjoterapii w

coxarthrosis

Uśmierzanie bólu
Zapobieganie przykurczom w
stawie oraz deformacjom
Zapobieganie ograniczeniu zakresu
ruchów w stawie
Walka z nadwagą

Zalecenia

leżenie na twardym i równym podłożu
leżenie na brzuchu 2-3 razy dziennie po
20-30 min. z odwiedzionymi udami (stopy
poza brzegiem łóżka), na pośladki kładzie
się woreczek z piaskiem ważący około 5 kg
Leżąc na boku należy włożyć między uda i
podudzia wałek z koca
redukcja ciężaru ciała
unikać

długiego

stania,

męczących

marszów,

chodzenia

po

nierównym

terenie,

skoków,

noszenia

ciężkich

przedmiotów

Nie siadać na niskich krzesłach,
fotelach
Odciążać bolesny staw chodząc z
laską (kulą) trzymaną po stronie
zdrowej nogi
Cięższe przedmioty należy dźwigać
po stronie chorej

W

Rozłożenie sił podczas obciążania
stawów biodrowych w staniu jedno- i
dwunożnym

Obciążenie
stawu
biodrowego w
staniu
jednonożnym
jest
dziesięciokrotnie
zmniejszone
podczas użycia
kuli lub laski

Kinezyterapia – leczenie ruchem

w coxarth.

ćwiczenia bierne,
czynne w odciążeniu
w odciążeniu z oporem
czynne wolne
ćwiczenia oraz pływanie w basenie
wypełnionym ciepłą woda
jazda na rowerze po równym, gładkim terenie

Należy unikać ćwiczeń w pozycjach
obciążających stawy biodrowe

Wybrane przykłady ćwiczeń o charakterze
przeciwbólowym i rozluźniającym

Stawy naszego ciała, a przede
wszystkim staw biodrowy,
mają szansę, oprzeć się
procesowi zwyrodnieniowemu
i zachować pełną sprawność
tylko wówczas, gdy regularnie
stawiane będą w stan
skrajnego położenia, we
wszystkich kierunkach swojej
naturalnej ruchomości.

Samodzielne rozciąganie zginaczy
bioder

.

Siad plotkarski; (a- ułatwiony ; b -
docelowy)

a

b

Siad "japoński": a - ułatwiony; b -
docelowy

a

c

Siad ,,półturecki": a - ułatwiony; b -
docelowy, oraz "turecki": c - ułatwiony;
d - docelowy

Siad zwiększający zginanie w biodrze
oraz rozciągający mięśnie pośladkowe
średnie

Siad oraz pozycje do rozciągania mięśni
przywodzicieli ud

Po alloplastyce stawu

biodrowego:

NIE wykonywać ćwiczeń z ciężarkami!
NIE zakładać nogi na nogę!
NIE skręcać nogi na zewnątrz!
Leżąc na boku zdrowym między uda
wkładać zrolowany koc!
Nie ćwiczyć z wyprostowanymi nogami
(na tzw. długich dzwigniach)!

Profilaktyka osteoporozy

stosowanie ćwiczeń wzmacniających

układ kostny
ćwiczenia wzmacniające gorset mięśniowy

ze szczególnym uwzględnieniem

prostowników kręgosłupa
ćwiczenia wytrzymałościowe tj.

utrzymanie organizmu na możliwie

najwyższym poziomie wydolności fizycznej

(ćwiczenia 2-3 razy w tygodniu: spacery,

pływanie czy jazda na rowerze)
ćwiczenia oddechowe,

Profilaktyka złamań

unikać ruchów narażających kręgosłup na

kompresyjne złamania, tj.: gwałtowne pochylenie

do przodu, skręty, podnoszenie przedmiotów z

pozycji pochylonej,
likwidować bariery architektoniczne, które mogą

być przyczyną upadku, takie jak: progi między

pomieszczeniami, złe oświetlenie pomieszczeń,

śliska podłoga,
unikać jazdy samochodem o złej amortyzacji,

rowerem po nierównej powierzchni,
stosować sprzęt pomocniczy wmontowany w

ścianach łazienki, toalety maty antypoślizgowe w

wannie,

Profilaktyka złamań

obuwie, szczególnie na spacery,
powinno mieć niskie i stabilne obcasy z
grubą, elastyczną podeszwą,
materac do spania powinien być
sprężysty i nie zapadać się pod
wpływem ciężaru ciała, w ułożeniu
na plecach
zbyt wysoka poduszka może nasilać
kifozę piersiową,
wskazana jest korekta wzroku u osób
niedowidzących.

„Ruch to życie a
bezruch to
śmierć”

Pascal (XVIII w.) – fil. francuski