Ukąszenia i użądlenia
przez zwierzęta domowe i
dzikie
Agnieszka Dutkowiak
Paulina Krupa
Kleszcze -charakterystyka
Wiele gatunków (około 100 spośród 800 znanych) przenosi
pierwotniaki, bakterie lub wirusy powodujące
zachorowania ludzi:
- tzw. kleszczowe zapalenie mózgu,
- boreliozę (średnio 10%-30% kleszczy jest nią zarażonych),
- tularemię, ehrlichiozę,
- babezjozę,
- mykoplasmozę,
- gorączkę Q,
- gorączkę plamistą Gór Skalistych,
- dur powrotny.
Te same gatunki kleszczy mogą również przenosić
pierwotniaki lub bakterie powodujące zachorowania
zwierząt, m.in. babeszjozę psów, gorączkę teksańską,
hemoglobinurię europejską, gorączkę wschodniego
wybrzeża Afryki, teileriozy, anaplazmozy.
Pierwsza Pomoc
Kleszcze należy usuwać w ciągu 24h od momentu
wkłucia się w ciało. Należy pokryć kleszcza kilkoma
kroplami roztopionej parafiny (świecy) lub woskiem
i po odczekaniu paru minut zdjąć parafinę a wraz z nią
kleszcza. Jeśli kleszcz będzie tkwił nadal w skórze
usunąć go pęsetą.
Nie wolno smarować masłem ani pocierać
spirytusem!
Powoduje to podrażnienie owada, który zwiększa
wówczas ilość wydzieliny do ciała człowieka. Ranę
po kleszcze zdezynfekować i obserwować, czy nie
wystąpi zaczerwienienie lub inne objawy.
Użądlenie przez osy, pszczoły i
szerszenie
Użądlenie przez osę, pszczołę lub szerszenia dorosłego człowieka
nie należy do przyjemności, gdyż wywołuje ból i miejscowy
odczyn zapalny. Jeśli użądlone zostaje dziecko, zwłaszcza małe
lub osoba o skłonnościach alergicznych, to reakcja na jad może
wywołać poważniejsze objawy, a przy licznych użądleniach
nawet śmierć. Niektórzy ludzie uczulają się na jad pszczeli po
pierwszym użądleniu i wówczas każde następne użądlenie
wywołuje zdecydowanie silniejszą reakcję. Najczęstsze objawy
występujące wtedy to:
- obrzęk warg, policzków i oczu,
- uczucie duszności,
- łzawienie,
- pokrzywka na skórze
- w skrajnych przypadkach wstrząs.
Reakcje uczuleniowe są bardzo niebezpieczne dla dzieci, u
których szybko dochodzi do zaburzenia pracy serca i układu
krążenia oraz zapaści.
Szczególnym przypadkiem jest użądlenie w obrębie jamy
ustnej i gardła. Rozwijający się gwałtownie obrzęk górnych
dróg oddechowych, zwłaszcza krtani, prowadzi do zaburzenia
oddychania. Aby uratować chorego konieczne jest wówczas
jego pilne przewiezienie do szpitala
Pierwsza pomoc
Najniebezpieczniejsze są użądlenia przez pszczoły, ponieważ
zostawiają one żądło w ciele ofiary. Osy i szerszenie żądła nie
zostawiają. Pierwsza pomoc polega na jak najszybszym
usunięciu żądła pensetą lub czubkiem jałowej igły. Aby
dokładnie zobaczyć żądło można pomóc sobie szkłem
powiększającym. Nie poleca się wyciągania żądła palcami,
ponieważ na jego końcu jest pęcherzyk jadowy, którego ucisk
powoduje dodatkowe spływanie jadu przez żądło do skóry. Po
usunięciu żądła robimy okłady z sody oczyszczonej, która
neutralizuje kwas mrówkowy zawarty w wydzielinie
wstrzykniętej przez owada i daje ulgę. Do okładów można
również użyć wody z octem, amoniakiem lub kostek lodu. Gdy
występują objawy uczulenia (wysypka, obrzęk, duszność,
zapaść), użądlenie dotyczyło twarzy lub gardła czy też było
mnogie konieczna jest szybka pomoc lekarska i podanie
dożylnych leków odczulających.
Ponieważ wirus powodujący wściekliznę znajduje się w ślinie,
najczęściej do zakażenia dochodzi wskutek ugryzienia przez
zainfekowane zwierzę, a także poprzez kontakt z jego śliną, gdy
kontakt ten następuje w miejscu skaleczenia, zadrapania lub jeśli
ślina chorego zwierzęcia dostanie się do naturalnych otworów
ludzkiego ciała np. do nosa lub oczu. Zadrapanie przez zwierzę
również może być przyczyną zakażenia, jeśli wcześniej lizało ono
swoje łapy, nie jest to jednak całkowicie udowodnione. Wirus
wścieklizny przechodzi ze śliny wściekłego zwierzęcia do mięśni
jego ofiary. Poprzez tkankę nerwową wędruje do mózgu, gdzie
rozmnaża się, a następnie tą samą drogą (tkanka nerwowa)
przedostaje się do śliny, gdzie gotów jest ponownie zarażać.
Objawy wścieklizny u ludzi
· Pieczenie lub swędzenie w miejscu
ukąszenia
· Gorączka
· Silny ból głowy
· Brak apetytu
· Nadpobudliwość, nerwowość
· Wodowstręt spowodowany trudnościami
z przełykaniem
· Konwulsje i halucynacje
· Dezorientacja
· Paraliż
Co robić, gdy zostanie się
pogryzionym?
W razie pogryzienia przez psa, kota, konia
lub inne zwierzę, zasięgnij porady lekarza,
ponieważ bez szybkiej interwencji
większość ran może ulec zakażeniu.
Potrzebny bywa zastrzyk przeciwtężcowy
i/lub założenie szwów. Jeśli zostaniesz
ukąszony przez zwierzę dziko żyjące,
niezwłocznie zasięgnij porady lekarza;
może zaistnieć konieczność zastosowania
zastrzyków przeciw wściekliźnie.
Ukąszenie przez węże
Po ukąszeniu przez żmiję pozostają symetryczne wkłucia
wielkości łepka od szpilki, odległości 0,5-1 cm od siebie.
OBJAWY:
- silny ból,
- obrzęk wokół zranienia,
- zaczerwienienie,
- krwawa wybroczyna na skórze,
- ból głowy,
- spadek ciśnienia tętniczego krwi,
- zawroty głowy zaburzenia w oddychaniu,
- dolegliwości sercowe.
Pomoc
Od razu po ukąszeniu trzeba założyć
opaskę uciskową powyżej miejsca
ukąszenia, która przeciwdziała
wchłanianiu się jadu do krążenia. Jako
opaski można użyć tego, co jest pod
ręką – paska, apaszki, chustki itp.
Osoba pokąsaną kładziemy, żeby
zwolnić przepływ krwi i okrywamy dla
utrzymania ciepła, a zranioną
kończynę unieruchamiamy. Każde
pokąsanie przez żmiję wymaga
pilnego zgłoszenia się do lekarza,
najlepiej chirurga, który poda surowicę
przeciw jadowi żmii i oczyści ranę.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ! = )
Bibliografia
www.wikipedia.pl
www.sciaga.pl
www.grabieniec.pl
www.medical.pl
www.info-med.pl